BEWIND AMIN VOORBIJ
Referendum in Egypte
Belastingverlaging als beloning voor werken
Veel doden en gewonden
door zware stormen
Loele nieuwe president Oeganda
Vrijwel
alle
Amerikaanse
kern
centrales
moeten
verbeterd
in Iran
Weer aanval op Zambia
Nieuwe
executies
DONDERDAG 12 APRIL 197')
BUITENLAND
Britse conservatieven presenteren verkiezingsprogramma
(Van c
z correspondent)
LONDEN - Wanneer de Britse con
servatieven het na de verkiezin
gen voor het zeggen krijgen zal de
inkomstenbelasting worden
verlaagd, de btw niet worden
verhoogd, het parlement zich in
een vrije stemming kunnen uit
spreken over een herinvoering
van de doodstraf, en een aantal
genationaliseerde bedrijven ge
deeltelijk worden terugverkocht
aan particulieren. Dat, tenminste,
belooft het verkiezingspro
gramma dat Margaret Thatcher
gisteren ten doop hield.
Het strijdprogramma is in tegen
stelling tot dat van de Labourpar-
tij weinig specifiek. Percentages
en cijfers worden niet genoemd.
Dat was aanleiding voor de de-
minister van finan
ciën Denis Healy om te zeggen
dat hij niet begreep waar de con
servatieven het geld vandaan
wilden halen om hun verlangens
waar te maken.
Over de voorgespiegelde verlaging
van de inkomstenbelasting zegt
het document bijvoorbeeld: „Wij
zullen de belastingen op alle in
komensgroepen verlagen om
hard werk, verantwoordelijkheid
en succes te belonen; om sparen
aan te moedigen en een grotere
mate van particulier eigendom
van huizen te bevorderen; om het
belastingsysteem te vereenvou
digen, zoals de btw en de belas
tingsbureaucratie te verminde
ren Wij moeten bereid zijn
om voor een deel de belastinghef
fing op inkomsten te verleggen
naar een heffing op uitga
ven"
Het document voegt eraan toe dat
de „verlegging naar een belasting
van uitgaven" niet betekent dat
voedsel, brandstof, behuizing en
transport meer zullen gaan kos
ten. De conservatieven keren
zich ook tegen de door Labour
voorgestelde hogere vermogens
belasting en stellen voor daar
voor in de plaats een vereenvou
digde belasting in te voeren. Hoe
dat moet, wordt niet uitge
legd.
Een van de belangrijkste onderde
len van het programma is de
voorgestelde denationalisatie
van zulke bedrijven als de vlieg
tuigindustrie, scheepsbouw en
transport. De conservatieven
willen de busdiensten op deze
manier vooral op het platteland
meer functioneel maken en de
kleinere bedrijven helpen. „De
kleine bedrijven", aldus het do
cument, „worden gezien als de
sleutel tot de nieuwe arbeidsge
legenheid. Zij in het bijzonder
zijn hard getroffen door de La-
bourregering". Verder zegt het
document tegen de voorgestelde
invoerbeperkingen van Labour
te zijn. „Die zouden alleen maar
een beperking betekenen van
wat de consumenten wordt ge
boden, prijzen opjagen en een
verslechtering betekenen van de
Britse overzeese relaties. Wij
zullen ons ook verzetten tegen
het afzetten van grote hoeveelhe
den ongewenste goederen en an
dere oneerlijke buitenlandse
praktijken die de arbeidsmarkt in
Engeland ondermijnen".
zich voor een beperking in te voe
ren voor hen die van buiten de
EG komen. Zij willen tevens een
nieuwe definitie van het Britse
staatsburgerschap, ongetwijfeld
omdat veel immigranten uit In
dia, Pakistan en Bangladesj, als
andere voormalige koloniën,
aanspraak kunnen maken op de
Britse paspoorten die hun wer
den verstrekt als burgers van het
Gemenebest.
Hoewel het verkiezingsprogramma
vermijdt te zeggen dat immigran
ten het land uitgezet zullen of
kunnen worden, wordt wel vast
gesteld dat „alle hulp" verleend
zal worden aan hen die willen re
patriëren. Ten slotte wordt ook fcj
vastgesteld dat het aantal werk-
vergunningen voor buitenlan
ders in Engeland aanzienlijk zal
worden beperkt.
Margaret Thatcher
Ontploffing
in vuurwerk
fabriek:
32 doden
ISLAMABAD (AP) - Bij een
ontploffing in een vuur
werkfabriek in de Pakis
taanse stad Rawalpindi
zijn gisteren 32 mensen
gedood en 70 gewond ge
raakt, aldus de politie.
Verwacht wordt dat nog
meer slachtoffers onder
het puin zullen worden
gevonden.
Het is nog onbekend wat de
explosie heeft veroor
zaakt. De ontploffing kon
op 16 kilometer afstand
worden gehoord.
t WICHITA FALLS -
Zware wervelstormen
hebben in de Amerikaanse staten
DAR ES SALAAM/KAMPALA (AP/Reuter/DPA/UPI) - Joesoefoe Loele, het hoofd van
het Oegandese Nationale Bevrijdingsfront en de man die zichzelf uitgeroepen heeft tot
nieuwe president van Oeganda na de geslaagde invasie van Tanzaniaanse troepen en
Oegandese rebellen, heeft gisteren gezegd dat er in Oeganda, en "zo spoedig als mogelijk
is" verkiezingen zullen worden gehouden.
In VS:
WASHINGTON (AP) - De Ameri
kaanse commissie van toezicht
op kerncentrales (NRC) heeft gis
teren meegedeeld dat het onge
luk met de kernreactor bij Har-
risburg aan het licht heeft ge
bracht dat bij nagenoeg alle 72
kerncentrales in de Verenigde
Staten dringende verbeteringen
van de veiligheid nodig zijn.
De NRC ging niet op de noodzake
lijke wijzigingen in, maar zei dat
in de ontwerpen van sommige
door Westinghouse ontworpen
kerncentrales een fout is ontdekt.
De fout, lijkend op die in de door
Babcock en Wilcox gebouwde
Three Mile Island-centrale, zou
het bedieningspersoneel kunnen
misleiden, waardoor bij onge
lukken de noodzakelijke koeling
niet in werking wordt gesteld.
De verbeteringen zijn dringend
noodzakelijk bij "alle licht-water
reactoren", aldus de NRC. Dit
zou betekenen dat ze bij nage
noeg alle 72 kerncentrales in de
Verenigde Staten nodig zijn.
Westinghouse heeft de elektrici
teitsbedrijven die met zijn cen
trales werken zaterdag j.l. schrif
telijk voor het euvel gewaar
schuwd. In sommige Westing-
housecentrales blijkt het auto
matisch overschakelen op de
noodkoeling van de reactor - bij
problemen met het hoofd-koel-
systeem - afhankelijk van twee
verschillende signalen op het in
strumentenpaneel van de opera
tor.
Een klein mankement in het druk-
svsteem van de reactor kan ertoe
leiden, dat slechts éën van de sig
nalen blijft waarschuwen voor
oververhitting, terwijl het andere
in strijd met de werkelijkheid een
dalende waarde aangeeft. Dit
leidt ertoe, dat de procescompu
ter wordt misleid en "denkt" dat
overschakelen op het nood-koel
systeem niet nodig is. Maar ook
de operator, schrijft Westinghou
se zijn klanten, kan door dit euvel
worden gebracht tot "foutief
handelen".
De NRC is nog aan het bestuderen
in welke mate de gebeurtenissen
in de centrale bij Harrisburg een
"scenario" opleveren dat ook zou
kunnen gelden voor de andere
centrales van Bacock en Wilcox
en die van Westinghouse. Niet
temin is de commissie nu al tot de
slotsom gekomen "dat het een
prioriteit is ingrijpen te overwe
gen voor alle centrales van het
druk water-type".
Texas en Oklahoma grote schade
aangericht. Zeker 50 mensen
vonden de dood en honderden
raakten gewond. Duizenden zijn
dakloos geworden. Op deze foto
is te zien hoe de wervelstormen
hebben huis gehouden.
DALLAS (AP) - Bij verwoestende
wervelstormen zijn dinsdag in de
Amerikaanse buurstaten Texas
en Oklahoma zeker 50 mensen
omgekomen en 850 gewond. Het
zwaarst getroffen is de stad Wi
chita Falls in het noorden van
Texas. Reddingsploegen die daar
gisteren het puin van ingestorte
woonhuizen en enkele winkel
centra doorzochten, hielden er
rekening mee dat het dodencijfer
nog zal oplopen.
In Wichita Falls en Vernon alsmede
in Lawton (Oklahoma) zijn dui
zenden mensen dakloos gewor
den. De wervelstormen raasden
dinsdagmiddag over de drie ste
den. Voetgangers werden door de
kolkende wind opgenomen en
tientallen meters verder neerge
kwakt. Ook auto's werden als
pluisjes weggeblazen. In Wichita
Falls zijn naar schatting 2000
woonhuizen door de Tornado in
ruïnes herschapen. Twee winkel
centra stortten in. Een onbekend
aantal bezoekers werd door het
puin bedolven.
Volgens de politie in deze Texaanse
stad loopt de materiële schade
alleen daar al in de miljoen dol
lars. In Vernon kwamen 17 men
sen om het leven. In Harrold, 25
kilometer van Vernon, werd één
man gedood.
Wichita Falls, Vernon en Lawton
liggen in de zogeheten "tornado
corridor" van het Amerikaanse
zuidwesten, waar wel vel winden
veelvuldig toeslaan.
Zeker 500 gewonden in eerstge
noemde stad zijn dermate ernstig
gewond dat chirurgisch ingrijpen
dan wel ziekenverpleging nood
zakelijk is. Nog eens 200 mensen
moesten zich gisteren met lichte
re kwetsuren, hoofdzakelijk
snijwonden, builen en schram
men, onder behandeling stellen
bij eerste-hulpposten.
Doordat hoogspanningskabels en
bovengrondse telefoonkabels
TEHERAN (AFP/UPI) - In Iran
zijn in de afgelopen nacht op
nieuw vijf mensen terechtge
steld. Onder hen waren generaal
Abbas Kehali, die door de revolu
tionaire rechtbank van de stad
Zanjan schuldig was bevonden
aan "corruptie en verzet tegen
God en de Islam" en de burge
meestervan de plaats Boustan, in
het zuiden van Iran, die door een
revolutionair tribunaal in Ahwaz
ter dood was veroordeeld wegens
"moorden en corruptie". De an
deren waren voormalige politie
functionarissen
zijn vernield is de stroomvoor
ziening ontwricht en stagneert
het telefoonverkeer. Ook de wa
tervoorziening hapert. Burge
meester Hill van Wichita Falls
adviseerde de inwoners het toilet
voorlopig niet door te spoelen,
aangezien sommigen het wat
drinkwater betreft enkele dagen
met de inhoud van de stortbak
zullen moeten doen.
Wichita Falls ligt ongeveer 240 ki
lometer ten noorden van Dallas
en Vernon nog eens 72 kilometer
verderop. Lawton ligt zo'n 70 ki
lometer ten noordoosten van
Vernon en een kleine 130 kilome
ter ten zuidwesten van Oklahoma
City.
C AïRO/TEL AVIV (AP)- President
Anwar Sadat van Egypte heeft
gisteren een nationale volks
stemming uitgeschreven voor 19
april. Daarin vraagt hij het Egyp
tische volk niet alleen steun voor
het vredesverdrag met Israël,
maar bovenal om toestemming
het parlement te ontbinden en
nieuwe verkiezingen te laten
houden.
Plet vredesverdrag is inmiddels
reeds bekrachtigd door het 360
tellende parlement. Formeel
heeft Sadat geen goedkeuring
nodig van de kiezers maar het is
duidelijk dat hij de volksraadple
ging mede heeft georganiseerd
om de critici in het Arabische
kamp te bewijzen dat het Egypti
sche volk achter hem staat.
Dat Sadat aanstuurt op nieuwe
verkiezingen heeft waarnemers
in Cairo verrast. Weliswaar kon
digde hij vorige maand een na
tionale dialoog over de democra-
In Kampala had Loele de vorming
van een nieuwe en tijdelijke rege
ring van Oeganda bekendge
maakt. De radio-uitzending hier
over was in Dar es Salaam ont
vangen.
Van de vroegere president Amin is
niets meer bekend dan dat hij nog
in de stad Jinja, 80 kilometer ten
westen van Kampala, zou zijn,
omringd door wat hij nog over
heeft aan hem trouw gebleven
troepen.
Loele, destijds minister van defen
sie onder Amin maar toen naar
Tanzania gevlucht, deelde mee
dat hij behalve president ook mi
nister van defensie in de over
gangsregering zal worden, als
mede opperbevelhebber der
strijdkrachten.
Het kabinet zal bestaan uit in totaal
25 ministers, op twee na allen le
den van de uitvoerende raad van
het Nationale Bevrijdingsfront
dat in maart was opgericht in
Mosji, in het noorden van Tanza-
De Oegandese overste David Owiti
Ojok heeft gisteren voor Radio
Oeganda uit naam van het Natio
nale Bevrijdingsfront van Oe
ganda de val van president Idi
Amin bekendgemaakt.
""Wij hebben vandaag Kampala in
genomen. De leugenachtige ra
cistische fascist (Idi Amin) is niet
meer aan de macht", verklaarde
Owiti Ojok letterlijk.
De overste riep het Oegandese volk
op de weinige nog achtergeble
ven moordenaars en plunderaars
uit te roeien. Alle Oegandese sol
daten werden opgeroepen zich
over te geven.
Overste Owiti Ojok geldt als een ge
trouw volgeling van de in 1971
door Amin verdreven ex-presi
dent Milton Obote van Oeganda.
Hij heeft een militaire opleiding
gehad in Groot-Brittannie en
nam in 1972 deel aan de mislukte
inval vanuit Tanzania in Oegan
da.
De trouwste wapenbroeder van
Owiti Ojok is overste Tito Okello,
die een grote rol heeft gespeeld
bij de inval die nu tot de val van
Kampala heeft geleid. Ojok en
Obote behoren beiden tot de
Langi-stam. Okello is een Acholi.
Beide stammen zijn aan elkaar
verwant. Duizenden Langi en
Acholi zouden door Amins poli
tie zijn vermoord. Amin zelf is
Kabinet
Loele maakte gisteren tevens de
samenstelling van zijn kabinet
bekend.
Tot minister van buitenlandse za
ken heeft hij benoemd Otema
Halimadi.
tie aan. maar als een voorberei
ding tot nieuwe verkiezingen was
dit niet uitgelegd. Het huidige
parlement kwam eind 1976 tot
stand, bij de eerste vrije verkie
zingen sinds een kwart eeuw. Bij
die verkiezingen werd de zit
tingsduur van het parlement,
vastgesteld op vijfjaar.
De Egyptische grondwet machtigt
Sadat tot kamerontbinding, mits
het volk dit bij volksstemming
goedkeurt. Binnen 60 dagen na
ontbinding van het parlement
moeten dan nieuwe verkiezingen
worden gehouden.
Sadats naüonaal-democratische
partij bezet 312 van de 360 parle
mentszetels. De Nationale dia
loog over de democratie die Sa
dat wenst heeft vooral betrek
king op de partijvorming. De na
tionaal democratische partij
werd vorig jaar opgericht nadat
Sadat zich bezorgd had uitgela
ten over het gebrek aan cbntact
Minister van binnenlandse zaken is
geworden Paul Mwanga en
staatssecretaris van defensie Jo-
weni Mseveni.
Sam Sebagereka heeft de porte
feuille van financiën en nationaal
plan gekregen.
De veertien leden van de minister
raad werden vandaag overgevlo
gen naar Kmapala, om er te wor
den beëdigd.
Tito Okello is door Loele benoemd
tot commandant van het Oegan
dese nationale bevrijdingsleger.
Loclc zei dat de Oegandezen vanaf
deze dag niet meer zouden gedo
gen dat zij door een dictator wor
den geregeerd. "Op deze dag tre
den wij uit een lange periode van
lijden en vernedering om trots
onze door God gegeven plaats in
de wereld in te nemen", zei hij.
Verenigde Staten
De inwoners van Kampala zijn gis
teren na de verovering van de
stad door Tanzaniaanse troepen
en Oegandese ballingen voor het
eerst na twee weken van bom
bardementen en spanning de
straten opgegaan. De leus "wij
zijn bevrijd" werd alom verno
men. De vreugde maakte even
wel al snel plaats voor een
stormloop op winkels, waarbij
veel werd geplunderd.
President Idi Amin heeft gister
avond een radiotoespraak ge
houden waarin hij zij dat hij nog
steeds de macht heeft. Hij beval
zijn troepen zich niet over te ge
ven aan de opstandelingen.
Volgens personen in Kenia die de
buitenlandse dienst van Radio
Oeganda beluisterden, was de
stem waarmee in het Swahili ge-
van zijn regering met de "basis".
Sadat staat de oprichting voor
van "verantwoordelijke opposi
tiepartijen". In het recente verle
den heeft hij door hem als extre
mistische beschouwde partijen -
zowel van linkse als van rechtse
signatuur - echter verboden dan
wel op dood spoor gerangeerd.
De Egyptische president is tevens
als de dood voor ontwikkelingen
zoals zich in Iran hebben voorge
daan. Ook in Egypte timmeren
voorstanders van een islamitisch
reveil aan de weg. Sadat is echter
categorisch tegen elke aanzet om
van Egypte eveneens een "isla
mitisch republiek" te maken.
Kortgeleden stelde de president
nog, dat "de religie zich buiten de
politiek en de politiek zich buiten
de religie" heeft te houden.
De ruim acht miljoen kiesgerech
tigde Egyptenaren kunnen op 19
april ook hun visie geven- op
voorstellen, om:
sproken werd, onmiskenbaar die
van Amin.
Hij riep op tot tucht in de gelederen
van zijn leger. Radiodeskundigen
situeerden de internationale zen
der van Radio Oeganda in de
noordoostelijke stad Soroti, die
op veilige afstand ligt van de li
nies van de door Tanzania geleide
troepen.
Amerikaanse functionarissen heb
ben gisteren de omverwerping
van het bewind van de Oegande
se president Idi Amin welkom
geheten en gezegd dat de Ver
enigde Staten van plan zijn spoe
dig normale diplomatieke be
trekkingen met de nieuwe rege
ring aan te gaan.
Een functionaris verklaarde dat de
regering-Carter vooruitlopend op
Amins val reeds tien dagen gele
den was begonnen met beraad
slagingen binnen het Congres om
de beperkingen ten aanzien van
economische steun aan Oeganda
op te heffen.
De enige steun die thans is toege
staan. bestaat uit fondsen voor
voedselleveranties. De functio
narissen maakten bekend dat de
Verenigde Staten thans bereid
zijn tot hulp - in - nood, zodra de
nieuwe voorlopige regering heeft
vastgesteld wat de eerste behoef
ten zijn.
Hoewel de diplomatieke betrek
kingen formeel nooit werden
verbroken, sloten de Verenigde
Staten verscheidene jaren gele
den hun ambassade in Kampala.
Functionarissen omschreven de
nieuwe Oegandese president,
Joesoefoe K. Loele, als iemand
die gericht is op het Westen.
Loele is een christen.
- de pers meer vrijheid te geven dan
tot dusver.
- nieuwe politieke partijen te vor
men binnen "heldere en vast om
lijnde" spelregels.
- de "nationale eenheid en de
openbare veiligheid" veilig te
stellen binnen het huidige sys
teem van socialisme en democra
tie.
De Israëlische premier Menachem
Begin heeft gisteren de Egypti
sche president Anwar Sadat op
gebeld. die hem heeft verzekerd
dat de grenzen tussen Israël en
Egypte eind mei zullen worden
geopend. Dit heeft de woord
voerder van begin, Shlomo Nak-
dimon, meegedeeld.
Hij zei dat de aanleiding tot het tele
foongesprek een uitlating van de
Egyptische minister van buiten
landse zaken Boetros Ghali was,
volgens wie de "volledige open
stelling" van de grens nog 15
maanden op-zich zou laten wach
ten.
LUSAKA (Reuter) -
Rhodesische
straaljagers hebben
gisteren opnieuw
een aanval uitge
voerd op doelen in
de nabijheid van de
in het zuidoosten
van Zambia gelegen
grensplaats Luang-
wa. Het is de derde
Rhodesische aanval
binnen 36 uur, aldus
werd van welinge
lichte zijde verno-
Volgens dezelfde bron
begon de aanval om
elf uur plaatselijke
tijd (elf uur onze tijd)
en duurde twee uur
later nog voort. On
bekend was of ook
grondtroepen bij de
aanval betrokken
Dinsdag voerden
Rhodesische
straaljagers aanval
len uit met raketten
op drie Rhodesische
nationalistenkam
pen een paar kilo
meter ten westen
van Lusaka. Daarbij
kwam volgens pre
sident Kaunda van
Zambia één persoon
om het leven en
werden zes anderen,
onder wie twee
Westduitse burgers,
gewond. De twee
Duitsers verbleven
op een boerderij in
de buurt van één van
de kampen.
Een Rhodesische mili
taire woordvoerder
zei dat dinsdag een
tweede aanval is uit
gevoerd op nationa
listenkampen bij
Mulungushi, onge
veer 160 kilometer
ten noorden van Lu
saka. Gisteren werd
deze aanval noch
van Zambiaanse.
noch van nationalis
tische zijde beves
tigd. De Zambiaanse
staatsradio maakte
er geen melding van
en ook was er geen
reactie van het
Zambiaanse minis
terie van defensie.
De aanvallen vielen
samen met een bij
eenkomst in de
Zambiaanse hoofd
stad van de afgezan
ten van ongeveer
vijftig landen en or
ganisaties, onder
wie de twee leiders
van het patriottisch
front. De vergade
ring werd gehouden
om steun te betui
gen aan de bevrij
dingsbewegingen
van Zuid-Afrika.
Joshua Nkomo, de
leider van de vanuit
Zambia opererende
Zapu, veroordeelde
dinsdag de eerste
aanval.
KAMPALA - Met een verband over zijn gewonde oog zit Amins kolonel
Hassan (m) tussen twee Libische soldaten. Alle drie werden bij de inname
van de Oegandese hoofdstad gevangen genomen.
