Educatieve
omroep:
eindeloos
modderen
'Niet bedoeling EO af te breken9
(f^vandgag^
toegelicht
r/ÜD\jgwgramma
•^^ezien..
Wim de Ru leidt
Ex Animo
in de "Mattheus"
OUD-MEDEWERKERS VAN EVANGELISCHE OMROEP:
...inLeidseiüiage!
DONDERDAG 5 APRIL 1979
PAGINA 5
HILVERSUM (GPD) - „Het is in
geen geval onze bedoeling de
Evangelische Omroep af te bre
ken. We willen alleen trachten te
bereiken dat er binnen de EO
weereen werkbare situatie wordt
geschapen" Onder meer dit staat
te lezen in een verklaring van tien
voormalige EO-mcdewerkers.
Het is een reactie op de pers
verklaring van het EO-bestuur
naar aanleiding van de onthullin
gen in het tijdschrift Sociaal-
Economisch Managment (SEM).
Uit die publikatie blijkt dat er
binnen de Evangelische Omroep
sprake is van complete wantoe
standen. De EO-top wordt be
ticht van tiran ie die al vele
slachtoffers heeft opgele
verd.
De onthullende publikatie heeft
een aantal van die slachtoffers bij
elkaar gedreven. In de vorm van
een werkgroep willen zij een po
ging wagen de ontredderde EO-
ark weer in de juiste koers te krij
gen. Volgens de eerste berichten
zou er sprake zijn van een stevige
actie ter zuivering van de EO. Een
van de eisen zou zijn het aftreden
van voorzitter ds. W. Glashouwer,
secretaris ds. J. C. Marin. direc
teur drs. L. P. Dorenbos en voor
zitter programmastaf W. J. J.
Glashouwer. Ook zou de groep
eerherstel wensen voor de heer
IJ. Jacobs mede-oprichter, oud
directeur en oud-bestuurslid. Hij
keerde uit protest tegen de inter
ne gang van zaken de EO de rug
nder
richten deden vermoeden, bleek
gisteren zonneklaar tijdens een
bijeenkomst in Nijkerk Ten hui
ze van de uitgerangeerde EO-re-
gisseur-producer Bert Pol wer
den een reactie op de bestuurs-
verklaring en een open brief aan
de EO-stichtingsraad bekend
gemaakt. In de reactie wordt ge
steld dat na het lezen van de arti
kelenreeks in SEM door de
werkgroep geen enkele onjuist
heid is vastgesteld. Het bestuur
van de EO verklaarde dat de aan
val alle perken te buiten ging
maar, zo zegt de werkgroep, in de
bestuursverklaring ontbreekt ie
dere weerlegging van de opge
somde feiten. De groep protes
teert nadrukkelijk tegen de voor
stelling van zaken als zouden
medewerkers zijn ontslagen op
grond van het feit dat „die uit
verantwoordelijkheid voor het
werk niet konden worden ge
handhaafd".
Volgens SEM heeft noch de brief
van de heer Jacobs, noch de brief
van stichtingsraadslid ds. P K.
Keizer, noch de brieven van tallo
ze EO-m ede werkers enig effect
gesorteerd. Daarom vraagt de
werkgroep zich af of al deze brie
ven de stichtingsraad wel hebben
bereikt. Daarom ook zag de
werkgroep geen andere moge
lijkheid meer dan zich via een
open brief tot de sticht ingsraad te
wenden In die open brief vraagt
de werkgroep zich af of het niet
zinvol zou zijn een onderzoek
commissie in te stellen. Een
commissie „die vanuit de ver
antwoordelijkheid van de stich-
1 ingsraad gewetensvol al de za
ken die de SEM aanhaalt tot
klaarheid tracht te brengen".
3ver de wijze waarop de misstan
den binnen de EO te lijf gegaan
zal worden, liet de werkgroep gis
teren geen enkele twijfel bestaan.
„Wij eisen niets, maar hopen
slechts. We willen vriendelijk en
correct blijven", zo zei een van
hen. Over het resultaat is het ge
zelschap uiterst optimistisch. Als
het allemaal niks uithaalt dan zal
de werkgroep blijmoedig uit el
kaar gaan, maar men kan zich
nauwelijks voorstellen dat de
stiehtingsraad het verzoek zo
maar naast zich neer zal leggen.
De groep zegt de steun te hebben
van ongeveer 60 procent van het
huidige EO-personeel.
HILVERSUM (GPD) - De
„educatieve omroep" be
staat nog steeds niet. Er is
wel bijvoorbeeld een Te-
leac, een Open School, een
radiovolksuniversiteit,
een schoolradio, een
schooltelevisie en een Ne
derlandse-onderwijstele
visie, maar een educatieve
omroep die zich verdiept
in de mogelijkheden en
technieken om met be
hulp van de omroep ont
wikkeling en kennis te
verbreiden, is er nog
steeds niet.
Morgen 6 april verschijnt over dit
onderwerp de NOS-brochure
„Educatieve omroep in sil
houet"; een verzameling over
zichten, bespiegelingen en
wensdromen. En dan te beden-
ken dat de plannen voor onder- Treurig
wijs via de ether al bijna even oud
zijn als de Nederlandse omroep
van de grond te krijgen. En dat
ligt, naar in de NOS-brochure te
lezen is, niet alleen maar aan
machtsstrijd en eigenwijsheid.
Het is ook een kwestie van niet te
veel fouten willen maken, van
onervarenheid en van waar
schuwingen uit den vreem
de.
Het gaat allemaal om zogenaamde
„multimediale projecten"; sys
temen waarbij, naast het gebruik
maken van omroep, ook andere
massamedia betrokken zijn. Een
Zweedse schooltelevisiedeskun-
dige kwam tot de slotsom dat met
ieder medium dat aan het project
wordt toegevoegd, de problemen
in het kwadraat toenemen. De
Engelse multimediale pionier op
het gebied van onderwijs aan
volwassenen, gelooft dat de mul
timediale educatieve pakketten
de pre-historische brontosaurus
sen van onze tijd zijn: „Ze be
zwijken onder hun eigen ge
wicht".
zelf.
Het begon in 1922, toen een groep
industriëlen een verzoek indien
de om de radio te mogen gebrui
ken voor volksontwikkeling. Het
was de bedoeling er een commer
ciële zender van te maken en de
huidige knelpunten waren ook
toen al bekend: „De acht-urige
werkdag voldoet niet aan de be
doeling, de bioscopen zijn vol en
de volksuniversiteiten zijn leeg",
zei de aanvrager 56 jaar gele
den.
„Breed"
Sinds 1963 wordt er gezocht naar
een „breed samengestelde ge
specificeerde instelling voor de
verzorging van uitzending ten
behoeve van onderwijs via radio-
en televisiekanalen". Al twaalf
jaar lang dwarrelt het van nota's
en rapporten. Over een instruc
tieve of educatieve omroep, of
over het gebruik van omroep-
technieken om onderwijs te ge
ven. In 1971 kwam het tot de eer
ste regeringsnota over het on
derwerp, de nota voor de instruc
tieve omroep, van de hand van de
toenmalige ministers Klompc
van CRM en Veringa van onder
wijs. Maar de nota werd nooit in
het parlement besproken.
Een jaar of wat geleden ontstond
het idee van de „open school",
waar tot op heden ook geen defi
nitieve. laat staan een definitief
werkbare vorm aan gegeven is.
De proefprojecten van de Op^r
School zijn nog steeds niet afg»
rond en de discussies woekeren
voort. Is educatieve omroep on
derwijs, of is het omroep, en de
daarmee verbonden vraag wie
het voor het vertellen krijgt,
speelt voorlopig nog een te cen
trale rol.
Waarschuwing
Het blijkt niet eenvoudig om met
behulp van radio en televisie on
derwijs- en vormingsprojecten
Minister Veringa komt in zijn bij
drage tot de treurige conclusie
dat in het parlement, in de tien
jaar sinds hij zijn nota indiende,
nimmer over een educatieve om
roep gediscussieerd is. Op rege-
rings- en beleidsniveau is alles
stil blijven staan. Wat hij nu zou
willen, is een soort mammoetwet
voor volwasseneducatie: „De no
ta Veringa-Klompé heeft destijds
bijzonder sterk de aandacht ge
trokken. Dat had te maken met
het feit dat de mensen er toen rijp
voor waren. Ik heb het idee dat op
dit moment de mensen er ook rijp
voor zijn. Mijn angst is: als je dat
in zo'n periode niet echt gestalte
kunt geven, kan de zaak weer in
zakken, omdat het een zaak is
waarbij de basis zich zo ontstel
lend sterk betrokken voelt".
Knap werk
van Cox
LEIDEN - Als recensent van Ge
rard Coxcabaretprogram
ma "Steilewandrace"dat
gisteravond de Leidse
Schouwburg aandeed, voel je
je ongeveer als een executeur
testamentair van een failliete
boedel. Immers, enige dagen
voordat Cox naar Leiden
kwam, werd bekend dat hij
met het programma zou stop
pen. De matige financiële re
sultaten door de te geringe be
zoekersaantallen noopten
hem hiertoe.
Dat is erg jammer, want "Stei
lewandrace" is een humoris
tisch en evenwichtig pro
gramma. Wat vindingrijk
heid, alerte woordgrapjes en
teksten betreft kan men niet
anders concluderen dan dat
Cox, terzijde gestaan door
Simone Kleinsma (Pisuisse-
prijs 1978) en Leoni Jansen,
een prima voorstelling geeft.
Kleinsma en Jansen krijgen
van Cox alle ruimte die ze no
dig denken te hebben. Toch
blijkt dit goed geprofileerde
programma bij het grote
publiek niet aan te spreken.
Misschien is een belangrijke
oorzaak dat Cox wat al te na
drukkelijk zijn ziel en zalig
heid heeft verbonden aan Den
Uyl c.s. Een niet onaanzien
lijk deel van het publiek ziet
niet gaarne een artiest kleur
bekennen.
Maar triest blijft het dat Stei
lewandracehet seiïoen niet
overleeft, want het zit goed in
elkaar en heeft orginele vond
sten.
BERT KOEKEBAKKER
ADVERTENTIE
't Gezelligste, modernste winkelcentrum vlakbij Den Haag.
Volop parkeerruimte. Makkelijk te bereiken.
U vindt er alles wat uw hart begeert,
is er iets bijzonders, iets leuks c
LEIDEN - Een jonge dirigent heeft ook bij "Ex Animo",
zoals in vele Leidse koren, de scepter overgenomen: Wim
de Ru is opvolger geworden van Herman de Wolff. Zijn
nog vrij jonge leeftijd verbergt hij achter een volle rode
baard die hem wat ouder doet lijken dan hij in werkelijk
heid is. Voor een koor, en zeker een met de bezetting van
"Ex Animo" van zo'n 120 mensen, kan zoiets zijn voorde
len hebben. Maar belangrijker dan het gewicht van zijn
jaren, telt dat van zijn "inbreng".
Wim de Ru zet aanstaande zaterdag de traditie van zijn koor voort met de
uitvoering van de Matthaeus Passion van J.S. Bach. Deze keer echter
gezongen waar hij naar oorsprong thuis hoort: in de kerk. In de Hoog
landse kerk.
Hoe staat het met de "inbreng" van Wim de Ru; heeft hij geprononceerde
denkbeelden die aansluiten bij nieuwere opvattingen?
Hij hoeft met zijn antwoord niet lang te wachten.
"Die zijn er ongetwijfeld wel, maar ik heb rekening te houden met mijn
koor. Een groot koor uiteraard, en je zult dus beslist geen "Harnoncourt"
horen. Een belangrijk punt is de tekst, die prachtige Picander-tekst van
dit dramatische gebeuren, waar je niet omheen kunt. Direct het begin al:
„Helft mir Töchter, helft mir klagentekst en muziek zetten je meteen
al midden in het drama. In het algemeen zou ik het zo willen zeggen, dat
Bach zich heel nauw bij de tekst betrokken heeft gevoeld. Hij is dikwijls
programmatisch en werkt met symbolen. Vergelijk de muziek eens bij
het recitatief "Erbarm es Gott", de tekst die vertelt over "geseling" en
"stokslagen", daar is Bach programmatisch. Een van de vele voorbeel
den. Ik hoor ook de symboliek van het kruisthema in zijn muziek".
"Er zijn zoveel opmerkelijke dingen in die partituur. Hij heeft precies de
betekenis geweten van wat wij noemen "dramatische toonsoorten" (c-
moll. f-moll en g-moll). Hij zet ze altijd daar, waar het gebeuren een grote
dramatische werking heeft. En nergens in de Barok heeft iemand zo
bewust gebruik gemaakt van de "dissonerende voorhoudingen", die een
schrijnend karakter hebben".
Episodes
Wim de Ru heeft de partituur uit zijn tas gehaald, die vol staat met aante
keningen. "Kijk", zo gaat hij verder, "ik heb natuurlijk een bepaalde
zienswijze. Dit hele gebeuren loopt parallel aan het Evangelie-verhaal,
en is verdeeld over episodes. In elke episode speelt zich een dramatisch
totaal af, dat je niet mag onderverdelen, of onderbreken. Wanneer een
aria is voorafgegaan door een koordeel. dan laat ik de aria direct aanslui
ten en het koor gaat zachtjes zitten. Je kunt ook bewijzen dat Bach in
episodes dacht, omdat hij gebruik maakt van dezelfde toonsoorten.
Nog iets over de koralen. Men zal misschien opmerken, dat ik deze in een
meer natuurlijke beweging laat uitvoeren. Een soort andante. De ferma-
te's aan het eind van een muzikale volzin laat ik weg. Dus geen pauze of
rekking van het tempo. Ik neem ze niet te langzaam en vooral zonder
dynamische verschillen".
Conservatorium
Wim de Ru studeert aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag bij
Frans Moonen. Het "Praktijkdiploma" heeft hij al enige tijd achter de
rug en hij doet volgende maand eindexamen. Naast "Ex Animo" heeft
hij nog een koor in Zoeterwoude, en hij leidt de Cantorij van de Leidse
Studenten-Ecclesia. Hij is verder nog docent aan de Leidse Schoolver
eniging.
De Matthaeus Passion is in Leiden zijn eerste grote koorwerk. Voor het
volgend seizoen heeft hij plannen met de "Mis" van Fauré en de "Pau-
kenmesse" van Haydn.
BEP RIJNDERS
NEDERLAND 1
Nieuws voor doven er
Sesamstraat (NOS)
Paspoort: informatie
Journaal (NOS)
Mister Kotter, tv-s«
slechthorenden (NOS)
oor Turken (NOS)
(TROS)
them all. speelfilm (TROS)
Licht muziekprogr. (TROS)
Journaal (NOS)
Den Haag vandaag (NOS)
Fabeltjeskrant voor de groten* (NOS)
NOS-tribune (NOS)
Journaal (NOS)
NEDERLAND
20.27
20.40
21.40
Nieuws voor doven en slechthorenden (NOS)
Leren, hoe doe je dat?, les 21 (OS-TELEAC)
Journaal (NOS)
De Astronautjes (AVRO)
AVRO's Toppop (AVRO)
Journaal (NOS)
Superschot met AVRO's Televoetbalkanon (AVRO)
AVRO's Wie-kent kwis (AVRO)
AVRO's Sportpanorama presenteert: wereldtennis
(AVRO)
Televizier Magazine (AVRO)
Journaal (NOS)
DUITSE TV
DUITSLAND I
WDR: 19.00 In
form. progr. 19.15 Mike Andros. Re
porter der Grossstadt, tv-serie. 20.15
Actual. 20.45 De nieuwe hoed, tv-
spel.) 21.00 Journ. 21.15 Actuele do
cumentatie. 22.00 Muzikale show.
22.45 Filmreportage. 23.30 Actual.
24.00 Schneegloeckchen bluehn im
September, tv-film. 1.45 Journ.
DUITSLAND II
18.00 Journ. 18.10 Tekenfilmserie.
18.40 Actual, en muziek. 19.20 Span-
nagl Sohn, tv-serie. 20.00 Journ.
20.30 Spelprogr. 21.50 Liefdadig-
heidsprogr. 22.00 Actual. 22.20 Re
gion.
DUITSLAND III WDR
18.30 Inform, progr. 19.00 Kleuter-
progr. 19.30 Cursus natuurkunde.
20.00 Goldener Sonntag, tv-serie.
20.45 Journal 3. 21.00 Journ. 21.15
Begegnungen (Brief encounter),
Engelse speelfilm. 22.40 Inform,
progr. 23.10 Docum. 0.40 Journ.
BELGISCHE TV
BELGIË VLAAMS
NED. 1
18.00 Kinderfilmserie. 18.05 Jonge-
renprogr. 18.30 De verschoppeling,
Franse tv-serie. 18.55 Slapstick.
19.17 Inform, progr. 19.37 Meded. en
Morgen. 19.45 Journ. 20.10 Panora-
NED. 2
18.00-20.10 Zie net 120.10 Tijl Uïlen-
spiegel, tv-serie. 21.00 Sportreporta-
ge. 22.50 Inform, progr.
Toppop brengt o.m. een filmpje over Roger McGuin, Chris Hill-
man en Gene Clark. "Byrds" van het eerste uur, die nu samen weer
een plaat hebben gemaakt.
Niet iedere slag is raak" (oorspronkelijke titel: "You can't win
'em all") is een Amerikaanse speelfilm uit 1970 van de Engelse
regisseur Peter Collinson. Tony Curtis en Charles Bronson zijn hier
Amerikaanse huurlingen die niet voor een kleintje vervaard zijn en
elkaar bedotten bij het leven. De Turkse burgeroorlog van 1922 is de
achtergrond van en de aanleiding tot weinig overzichtelijke avon
turen in western-stijl, waaraan onder meer geheimzinnige kost
baarheden de mooie Michèle Mercier en in elk geval ook weer fikse
acties en bezienswaardige lokaties te pas komen. (Nederland 1,
1925 uur).
In AVRO's Sportpanorama flitsen van het ABN-wereldtennis
toernooi dat in het Rotterdamse sportpaleis Ahoy wordt gespeeld.
(Nederland 2,21,40 uur).
NOS-Tribune gaat over katholieken. Professor Walter Goddijn,
bekend anti-anti-papist,mag aan presentator Herman Wigbold en
het publiek uitleggen waarom rooms-katholieke Nederlanders ook
maar gewone mensen zijn. (Nederland 1, 2220 uur).
■k Televizier Magazine heeft een eigen reportage uit Harrisburg en
gesprekken met deskundigen op het gebied van kernenergie. In
verband met de Hartweek is er verder een reportage te zien over
kinderen met aangeboren hartafwijkingen. (Nederland 2, 2230
uur).
DONDERDAG 5 APRIL
HILVERSUM I
des Heilskwartier. 19.00 Nws. 19.02
(S) De wereld zingt Gods lof. 19.55
Op de mah af. 20.00 Nws. 20.02 (S) 't
IsTed-tijd. 21.00 Nws. 21.02(S)Klas
sieke orgelmuziek. 21.40 (S) Litera-
ma-donderdag. 22.00 Nws. 22.02 (S)
Bij de tijd, gesprekken, reportages
HILVERSUM II
IKON: 18.05 Kleur AVRO: 18.35
Nederlands Israëlitisch Kerkge
nootschap (NIK). 18.50 AVRO-Info.
19.00 Zo hoor je nog eens wat 19.20
(S) In de kaart gespeeld. 21.00 Het
kan niet altijd kaviaar zijn, hoorspel
serie. 21.45 (S) Radio Kamerorkest:
Klass. muziek. (22.30 Nws.) 23.05 (S)
Vanuit Faure Overz. van Frans-
Romantische lied 123.28 (S) Radio
Filh. Orkest: Klassieke muziek.
23.50 AVRO's Radiojourn. 23.55
Nws.
HILVERSUM III
PP: 18.03 Uitz. van de PvdA. NOS:
18.13 (S) Avondspits. TROS: 19.02
(S) Poster. 20.02 (S) Europarade.
VRIJDAG 6 APRIL
HILVERSUM I
KRO: 00.00 Nws. 00.02 (S) De nacht
spiegel. 1.00 Nws. 1.02 (S) Tussen de
hoezen (2.00 Nws.) 3.00 Nws. 3.02 (S)
Herrie of Harry of 1 (4.00 Nws. 5.00
Nws.» 6.00 Nws. 6.02 (S) Country ti
me 6.50 Het levende woord. 7.00
Nws. 7.03 Echo. 7 10 (S) Even na ze
ven (8.00 Nws. 8.03 Echo). 9.00 Nws.
9.03 (S) Gevar. progr. (10.00 Nws.
11.00 Nws.) 11.58 Bericht vastenak-
tie. 12.00 Nws. 12.03 (S) Gevar. progr.
(13.00 Nws.) 14.00 Nws. 14.02 (S) De Mu'z'iek-i
HILVERSUM II
VPRO: 7.00 Nws. 7.10 Ochtend-
gymn. 7.20 VPRO-Express, gevar.
progr. (7.30, 8.00 en 8.30 Nws.) 9.00
Gymn. v.d. huisvrouw. 9.10 Waterst.
9.15 Express VPRO. Sociaal-cultur.
progr. NCRV: 10.30 Onder school
tijd. AVRO: 10.45 AVRO-Info. 11.00
Schoolradio. TROS: 11.20 (S) Weck
in - week uit, vrouwenprogr. 12.26
Meded. voor land- en tuinb. 12.30
Nws. 12.36 Aktua. 13.00 Nws. NOS:
13.11 Meer over minder. 14.20 Op de
zeepkistkomt u maar. 14.45 T kan
van nut zijn. (Met om: 14.45 Rechto-
precht; 15.00 Ontmoetingen tussen
boeren en burgers; 15.15 knollen
voor citroenen). 15.30 Kijk op de
derde wereld. 16.10 Kijk op West-
Europa. 16 20 Praten met de minis
ter. 16.30 Journalistenforum. VOO:
17.00 Info-Radio.
HILVERSUM III
EO: 7.02 (S) Ronduit op drie. 8.03 (S)
EO-Metterdaad. 8.05 (S) Tijdsein.
9.03 (S) De muzikale fruitmand.
10.03 (S) Te elfder ure. NCRV: 11.03
(S) Pop non stop. 12.03 (S) Pop-in.
VOO: 14.03 (S) Tipparade. 15.25 (S)
Popjournaal. 15.30 (S) Top-40.
HILVERSUM IV
NOS: 7.00 Nws. 7.02 (S) Vroeg klas
siek. 9.00 Nws. 9.02 Muziek uit de
Middeleeuwen en Renaissance. 9.30
(S) Vrijdagmorgenconcert VOO:
11.00 (S) Muziek voor miljoenen
(met interview, klass. top 10, con
certagenda en de kwis Wie wat
waar). EO: 13.00 (S) Klankspiegel.
Concertgebeuren uit heden en ver
leden. 14.00 Nws. 14.02 Woord der
waarheid. 14.20 (S) Orgelmuziek.
14.45 Plaat-praat, nieuwe grammo
foonplaten. VPRO: 15.00-17.00 (S)
