Amin vlucht weg uit
hoofdstad van Oeganda
Val Andreotti verwacht:
beraad van communisten
Zondag gaat
de klok een
uur vooruit
Schmidt: Nee tegen
Britten 3 mei
naar dubbele
verkiezingen
Sadat op bezoek bij Helmut Schmidt
/RIJDAG 30 MAART 1979
PAGINA 9
DAR ES SALAAM (UPI) - President Amin van Oeganda is
uit de hoofdstad Kampala gevlucht. Dit heeft het pas
opgerichte Oegandese bevrijdingsfront gisteren in de
Tanzaniaanse hoofdstad Dar es Salaam bekendge
maakt.
In een verklaring wordt voorts ge- Vlucht
zegd dat Oegandese guerrilla
strijders, gesteund door Tanza
niaanse troepen, op het punt.
staan Kampala te veroveren en
dat niets de inname van Entebbe
meer in de weg staat.
Van diplomatieke zijde in Kampala
was eerder op de dag al gemeld
dat op een 'steenworp afstand'
van de hoofdstad werd gescho
ten.
Waar president Amin momenteel
verblijft is niet bekend. "De fas
cist Idi Amin heeft nu besloten
het zuiden van Oeganda te verla
ten en haar noordelijk Oeganda te
gaan. Hij trekt naar het noorden
met konvooien huurlingen", al
dus de verklaring van het Bevrij
dingsfront. Daarin stond verder
dat de 'bévrijdingstroepen' op elk
gewenst ogenblik Kampala kun
nen veroveren. Zij zullen 'on
schuldige burgers en buitenlan
ders' voldoende tijd geven om de
stad te verlaten.
Artsen in VS
eisen sluiting
kerncentrales
BOSTON. MASSACHUSETTS
(AFP) - Een groep van 332 voor
aanstaande Amerikaanse medici
hebben gisteren in een verklaring
de sluiting van allo kerncentrales
in de VS geèist. Dit naar aanlei
ding van het ongeluk met de cen
trale in Pennsylvania.
Er lekte gisteren nog steeds licht-
radioactieve stroom uit de cen
trale en met een helikopter werd
op 25 kilometer afstand straling
hoger dan de normale waarde
aangetoond, maar volgens een
woordvoerder van de federale re
gering in Washington was het
stralingsniveau niet gevaarlijk.
Duizenden mensen ontvluchten
Kampala al. Onder de vluchtelin
gen bevinden zich ook militairen
die hun wapens hebben wegge
gooid en hun uniformen vervan
gen door burgerkleding. Dit heb
ben uitgewekenen verklaard die
gisteren in Oost-Oeganda over de
Keniase grens trokken.
In de Oegandese hoofdstad kon
men het gedreun horen van ge
schut, en lichtere wapens waar
mee de zuidelijke en westelijke
buitenwijken werden beschoten.
Degenen die Kampala verlaten
vluchten in oostelijke en noorde
lijke richting. Amin wil zich ken
nelijk terugtrekken ip het noor
den waaruit hij afkomstig is. Vol
gens diplomatieke kringen stuurt
Libië op grote schaal met vlieg
tuigen troepen en wapens naar
Oeganda.
De Libische leider Gaddafi helpt
Amin op grond van het feit dat
deze mohammedaan is. Twee da
gen geleden stelde Gaddafi Tan
zania een ultimatum, dat het bin
nen 24 uur de invasie in Oeganda
zou moeten beëindigen en dat
anders de Libiërs samen met
Amin en zijn volgelingen een
heilige oorlog zouden beginnen.
President Nyerere legde deze eis
van Libië naast zich neer.
r het noorden van Oeganda?
ROME - Het politieke leven in Ita
lië wordt in de komende dagen
beheerst door twee gebeurtenis
sen, die ieder voor zich de nabije
toekomst van het land zullen be
palen. In het parlement wordt het
debat gehouden over de rege
ringsverklaring die premier An
dreotti gisteravond aflegde, toen
hij zijn nieuwe kabinet aan de
Kamers presenteerde. Het be
staat ditmaal niet alleen uit chris
ten-democraten, hier omvat ook
nier sociaal-democraten en drie
republikeinen.
De zaterdag overleden vice-pre
mier en minister van de begro
ting Ugo La Malfa werd in deze
laatste functie vervangen door
Bruno Visëntini, een erkend ex
pert op financieel-economisch
gebied. Het staat vast, dat com
munisten en socialisten tegen het
TEHERAN - In Iran wordt de laatste hand gelegd aan de voorbereidingen voor het referendum vandaag en
morgen De 'verkiezingsofficier' Kazem A man is belast met het toezicht van het versturen van de stembiljettenDe
Iranezen moeten de vraag "Wilt u een islamitische republiek?" met ja of nee beantwoorden. De biljetten hebben
derhalve verschillende kleuren.
kabinet zullen stemmen. En
hoewel Andreotti dan op papier
nog een heel kleine meerderheid
zou kunnen behalen, wordt al
gemeen verwacht, dat hij het ver
trouwen van de Kamers niet zal
verkrijgen en dat er binnenkort
nieuwe verkiezingen zullen ko
men.
Het kamerdebat vindt doorgang,
ondanks de tweede belangrijke
gebeurtenis van deze week. het
nationale congres van de Com
munistische Partij. De PCI heeft
er, om de dringende aard van po
litieke crisis, zelf om verzocht de
parlementaire bezigheden niet te
onderbreken (wat normaal altijd
gebeurt, wanneer een van de daar
vertegenwoordigde partijen een
landelijk congres houdt).
,,Of in de regering of in de oppsosi-
tie" is de leus, en dpe zal op het
congres uitgebreid aan de orde
komen.
.De terugkeer tot de oppositie heeft
de instemming van de hele"partij,
maar dat wil niet zeggen, dat er
verandering komt in het pro
gramma op lange termijn dat
Berlinguer nu al jaren verkon
digt. In de 91 "Stellingen", die de
afgelopen maanden in alle partij-
vellen zijn besproken en waar
over het congres verder zal dis
cussieren. wordt de lijn van het
"Eurocommunisme" consequent
voortgezet. De Italiaanse com
munisten blijven besloten hun
eigen nationale vorm van socia
lisme te vinden en te realiseren,
zonder de hegemonie van andere
communistische partijen (be
doeld is met name die van de
Sowjet Unie) te erkennen, zonder
overigens afstand te doen van de
"internationale solidariteit", die
op het moedeloosheid ook tot ui
ting komt in de aanwezigheid van
delegaties uit alle communisti
sche landen (met uitzondering
van China, dat overigens wel
werd uitgenodigd).
DEN HAAG (ANP) - Zondag 1
april zal de klok in Nederland
om 02.00 uur een uur vooruit
worden gezet: het begin van
de zomertijd die zal duren tot
zondag 30 september. Dan
wordt de klok om 03.00 uur
weer één uur teruggezet.
Volgens drs. A.A.H.C. van On-
zenoort, de secretaris van de
interdepartementale com
missie zomertijd, zijn er dit
jaar geen reacties bij de com
missie zomertijd binnenge
komen. Ook niet van de
ANWB of het Landbouw
schap. Dit betekent volgens
hem dat de zomertijd, die nu
voor de derde keer wordt in
gevoerd, al een automatisme
in ons bestaan is geworden
waarover niet meer wordt ge
discussieerd en waarop geen
reacties meer los komen.
Van Opzenoort vindt het jam
mer dat er op het gebied van
de zomertijd geen uniformi
teit binnen de EG plaats
vindt. In de toekomst is daar
volgens hem wel kijk op. Met
name de verwachte intentie
verklaring van alle EG-lan-
den over een uniforme zomer
tijd en tijdseenheid (geen
West- en Middeneuropese tijd
meer) kan volgens hem de
stoot geven naar een gelijke
EG-regeling.
Dc nationale overheden nemen
elk jaar opnieuw een beslis
sing wanneer de zomertijd zal
plaats vinden. Die beslissin
gen wijken vaak af van de
n iet-verplichte EG-richtlijn.
Dit jaar was de EG-richtlijn
een zomertijdperiode van 1
april tot 30 september.
Zes landen hebben dezelfde
zomertijdregeling als Neder
land: België, Luxemburg,
Frankrijk, Spanje, Grieken
land en Polen.
Deze landen hebben daarmee
de richtlijn van de EG over de
zomertijdperiode voor dit jaar
overgenomen. Een groter
aantal Westeuropese landen
stoort zich echter niet aan de
ze richtlijn en wijkt fors af van
de voorgestelde periode of
heeft zelfs helemaal geen zo
mertijd ingevoerd.
Zo hebben Groot-Brittannië en
Ierland een zomertijd die
loopt van 18 maart tot 28 ok
tober. Italië laat de zomertijd
beginnen op het moment dat
de zomer officieel begint: 21
juni. De zomertijd loop daar
af op 30 september. Portugal
hepft dit jaar de zomertijd van
30 april tot 30 september. In
Turkije loopt de zomertijd in
1979 van 15 mei tot 30 sep
tember. Marokko denkt er
over om dit jaar zijn zomertijd
van 1 juni tot 2 augustus te
laten lopen. Maar deze data
zijn nog niet definitief.
Een groot aantal landen heeft
geen zomertijd ingevoerd.
West-Duitsland doet ook dit
jaar niet met de zomertijdre
geling mee. Deze beslissing
heeft een politieke onder
grond: Oost-Duitsland voert
geen zomertijd en dat zou be
tekenen dat er over de zomer
tijdregeling voor West-Berlijn
problemen kunnen ontstaan.
Doordat Denemarken zich richt
op wat West-Duitsland doet
voert dit Scandinavische land
ook dit jaar geen zomertijd in,
evenals de andere Scandina
vische landen.
Polen is het enige Oosteuropese
land dat wel een zomertijdre
geling kent. De rest en Rus
land voeren geen zomertijd-
regeling. Verder hebben Oos
tenrijk, Zwitserland, Egypte.
Israël en Tunesië ook geen
zomertijd.
De EG-richtlijn geeft voor de
zomertijdregeling in 1980 de
periode van 30 maart tot 2!
september aan.
Oproep aan Westduitse parlement
BONN (Reuter) - Bonds
kanselier Helmut Schmidt
van West-Duitsland heeft
gisteren het parlement
opgeroepen, de verja-
ringswet af te schaffen,
zodat de gerechtelijke au
toriteiten door kunnen
gaan met het vervolgen
van mensen die zich in de
nazitijd aan moorden heb-,
ben schuldig gemaakt.
Rij voerde het woord in een debat
in de Bondsdag over de "30-jaren-
wet" die op 31 december aan
staande afloopt. Als de wet niet
afgeschaft wordt, kunnen niet
opgespoorde nazi-misdadigers
vanaf 1 januari 1980 "vrij" verder
leven.
De regeringsleider benadrukte dat
de Bondsrepubliek moreel ver
plicht is, door te gaan met het
vervolgen van oorlogsmisdadi
gers, ondanks het feit dat het wet
tige bewijs van moord steeds
moeilijker te leveren zal zijn.
"Mijn mening is gebaseerd op de
overtuiging dat het weloverwo
gen vernietigen van menselijk le
ven met het verstrijken der jaren
niet minder ernstig wordt", aldus
Schmidt. Hij beklemtoonde dat
de afgevaardigden vrij waren in
hun keuze over dit controversiële
onderwerp. In alle fracties zijn
voor- en tegenstanders.
Een ander argument van de kanse
lier voor het opheffen van de
verjaring (het gaat om een wet be
treffende moord in het algemeen)
is, dat zo'n beslissing ook be
schouwd moet worden als een
preventieve maatregel tegen ex
tremisme van links en rechts.
In Bonn wordt niet verwacht dat de
Bondsdag op korte termijn al een
beslissing neemt. Het streven is
erop gericht nog voor het zomer
reces tot de eindstemming te
komen. Een krappe meerderheid
vóór afschaffing van de verjaring
lijkt waarschijnlijk.
Wat de opstelling van de diverse
partijen betreft lichtte Alfred
Emmerlich, de juridische spe
cialist van de sociaaldemocrati
sche SPD, het wetsontwerp tot
opheffing van de verjaring toe.
Het ontwerp is ingediend door
215 afgevaardigden van de SPD
en de liberale FDP (beide partijen
samen steunen de coalitie
Schmidt-Genscher). Volgens
Emmerlich zou men, indien de
moeilijke bewijsvoering als ar
gument vóór verjaring wordt ge
bruikt, eigenlijk ook de 3.000 nog
hangende zaken tegen oorlogs
misdadigers moeten seponeren.
De liberale FDP is intern verdeeld.
Namens de meerderheid van de
fractie zei Detlef Kleinert, de ju
ridische specialist, dat men vast
moet houden aan de verjaring en
daarmee aan beproefde regelin
gen.
De oppositie, bestaande uit de
christendemocratische partijen
CDU en CSU, is in meerderheid
voor handhaving van de verja
ring. Maar 26 christendemocrati
sche parlementariërs, onder wie
Johann Baptist Gradl, dringen
erop aan, dat de regering zelf met
een wetsontwerp komt. Hierop is
weinig kans, omdat Schmidt de
ze delicate zaak als een "vrije
kwestie" behandeld wil zien.
De CDU-specialist voor binnen
landse en juridisch-politieke
kwesties, Benno Erhard, waar
schuwde in zijn bijdrage aan het
debat voor "zig-zagwetgeving"
en beklemtoonde, dat "het niet
gaat om de verjaring van schuld".
Volgens hem is verjaring een
waarborg tegen willekeur en ver
keerde vonnissen. Daarnaast
wordt de rechtszekerheid ge
diend als de strafbaarheid voor
oorlogsmisdaden met ingang van
1980 wordt opgeheven, zo meen
de Erhard.
Breedlachend schudden de Egyptische president Sadat en bondskanselier Helmut Schmidt elkaar de hand.
Sadat brengt een bezoek van drie dagen aan de Bondsrepubliek.
(Van onze correspondent)
LONDEN - Premier James Callaghan heeft na de val van zijn
regering er geen gras over laten groeien. Na een formeel bezoek
gistermorgen van een half uur aan koningin Elizabeth liet hij
bekendmaken dat de nationale verkiezingen op donderdag 3 mei
zullen worden gehouden. Na gistermiddag de sprekers geduren
de het gebruikelijke vragenuurtje van het Lagerhuis van repliek
gediend te hebben, richtte hij zich gisteravond via de televisie tot
het volk met een onverbloemde verkiezingstoespraak.
Hij herinnerde eraan dat de regering gedurende zijn bewind altijd
een minderheidsregering was geweest, een situatie die in de Brit
se politiek in geen vijftig jaar was voorgekomen. Desondanks, zei
Callaghan, was zijn kabinet erin geslaagd het land door de moei
lijkste internationale crisis sinds veertig jaar heen te loodsen. Hij
bood zijn verontschuldigingen aan de Schotse nationalisten aan
dat de devolutieplannen voor een eigen assemblèe waren mis
lukt, maar beloofde dat de volgende Labour-regering na de ver
kiezingen er een oplossing voor zou vinden.
Daarop volgde, zonder de Conservatieven te noemen, zijn ham
vraag: „Zou een abrupte verandering van koers in tegenoverge
stelde richting de oplossing brengen? Dat denk ik niet. Ik geloof
zelfs dat zo'n ommezwaai grote schade zal aanbrengen aan het tot
nog toe gevolgde beleid".
Na de opwinding in het Lagerhuis voordat de stemming plaats
vond woensdagavond, leken Conservatieven zowel als Labour-
parlementariërs vandaag in een opgeluchte, bijna uitgelaten
stemming alsof nu eindelijk het hoge woord eruit was. Ook bleek
hoe de uitslag van de stemming makkelijk anders had kunnen
uitvallen.
Het geheim dat Labour bijvoorbeeld ten koste van alles tot het
laatste wilde bewaren was dat een van hun parlementsleden we
gens ernstige ziekte de stemming niet kon bijwonen. Zij wekten
tot het laatste toe de indruk dat deze parlementariër wel zou
komen opdagen om te voorkomen dat weifelaars uit moedeloos
heid zouden overlopen. Een van de conservatieve Lagerhuisle
den, die daags voor de stemming zijn vrouw door een hartaanval
had verloren, kwam onverwacht wel naar de zitting.
Ook heeft Labour nog geprobeerd een liberaal parlementslid Cle
ment Freud (een kleinzoon van de Weense dokter), die aan een
verkiezingscampagne in de buurt van Liverpool deelnam, te
overreden om zijn trein naar Londen te missen zodat hij bij de
stemming niet aanwezig zou kunnen zijn. Freud kwam op tijd,
nam spoorslags de trein terug en stond gistermorgen vroeg weer
in de buurt van Liverpool om zijn liberale kandidaat te steu
nen.
Deze kandidaat, die in deze tussentijdse verkiezing overigens een
goede kans maakt tegen zijn belangrijkste opponent (Labour),
zou indien gekozen, maar een week lid van het Lagerhuis zijn - de
kortste termijn in de Britse parlementaire geschiedenis. Want het
parlement zal op 7 april ontbonden worden en dan zal ook het
kabinet demissionair worden.
Op 3 april zal nog een aftreksel van de nationale begroting inge
diend worden en verwacht mag worden dat minister van finan
ciën Denis Healy de gelegenheid zal aangrijpen om de kiezers een
aantrekkelijk fiscaal menu voor te houden dat, hoewel het door
de verkiezingen niet opgediend en geconsumeerd kan worden,
een aantrekkelijke smaak moet opwekken om straks op Labour
te stemmen.
Na de verkiezingen op 3 mei, zal het nieuwe parlement op 9 mei
bijeengeroepen worden en op 15 mei officieel door de koningin
worden geopend. Niet iedere Brit in het „herenland" dat Enge
land heet, zit smachtend te wachten op het ogenblik dat de ko
ningin geconfronteerd wordt met de eerste vrouwelijke, eerste
minister die het koninkrijk ooit heeft gehad. Integendeel, som
migen zeggen dat Margaret Thatcher, de leidster van de Conser
vatieven, het grootste geheime verkiezingswapen van Labour
is.
„IJzeren Maggie" met haar fluwelen tong strijkt de Britse beroeps
gentlemen tegen de haren in. Zij zijn in hun leven al lang genoeg
achtervolgd door gouvernantes, onbeminnelijke moeders en
strenge onderwijzeressen, om vanuit de fauteuils in hun exclu
sieve mannelijke reservaten die hier „clubs" heten, met welge
vallen een vrouw de scepter in het parlement te zien zwaaien.
Daarop haakte gisteren een Labour-parlementariër in toen hij
voorstelde om Margaret Thatcher zoveel zendtijd te geven als zij
maar wilde hebben. Dat zou de clubheren voorgoed van haar
genezen, was de gedachte. Maar premier Callaghan, politiek be
kwaam als altijd, zei dat de verkiezingscampagne er geen moest
worden op basis van persoonlijkheden maar op basis van partij
programma's.
Niettemin hopen Labour-supporters dat Margaret Thatcher in het
vuur van de komende strijd zich op vrouwelijke manier zal laten
gaan, blunders zal maken, haar koelheid zal verliezen en de Con
servatieven het niet makkelijker zal maken.
De verkiezingen op 3 mei zullen overigens gehouden worden op
dezelfde dag dat er in Engeland en Wales plaatselijke verkiezin
gen worden gehouden voor bestuurslichamen die te vergelijken
zijn met Nederlandse gemeenteraden. Omdat niets in Engeland
eenvoudig mag lijken, moet er nu eerst een wet in het Lagerhuis
worden aangenomen om die twee verkiezingen op een dag mo
gelijk te maken.
Een van de problemen daarbij is dat de stemlokalen bij plaatselijke
verkiezingen eerder gesloten worden dan bij landelijke verkie
zingen. Tweede probleem: moeten de stembiljetten allemaal in
een stembus worden gestopt? Proeven hebben inmiddels al uit
gewezen dat een Britse stembus ongeveer 2700 biljetten kan be
vatten en dat er geen extra bussen nodig zijn.
Blijft nog het vraagstuk hoe men het ene biljet van het andere zou
kunnen onderscheiden. Gedacht wordt aan biljetten in verschil
lende kleuren en (niets ontgaat op kiezers beluste politici) voor
mensen die kleurenblind zijn, zal een van de biljetten Voorzien
zijn van een dikke kaderrand. Eerlijker kan het niet.
