Kamer wil inzicht in beleid bedrijven Brokx komt fracties van PvdA en CDA tegemoet Zeventigste verjaardag koningin wordt extra feestelijk gevierd Forse kritiek CDA-fractie op Van Houwelingen Debat over KLM Boete staatssecretaris voor rijden onder invloed Uit in de Randstad GEEN OMSTREDEN AANBEVELINGEN DONDERDAG 22 MAART 1979 BINNENLAND PAGINA 7 DEN HAAG (GPD) - Staatssecreta ris Brokx (volkshuisvesting) is bereid om de zgn. anti-specula- tiebedingen bij de verkoop van met overheidssubsidie gebouw de koopwoningen voorlopig nog te handhaven. Daarmee kan de (dure) verkoop van in wezen goedkope woningen aan banden gelegd blijven. De Tweede Ka mer had Brokx uitdrukkelijk om deze toezegging gevraagd. Het anti-speculatiebeding moet voorkomen dat huiseigenaars hun met overheidssubsidie ge bouwde huizen duur doorverko pen en dan de winst (inclusief de overheidspremie) in eigen zak steken. Brokx wilde deze bedin gen uit de wet halen, hoewel nog geen enkel zicht is op een nieuwe wettelijke regeling vóór 1980. Vooral uit de fracties van PvdA en CDA waren tegen deze voor stellen ernstige bezwaren gere zen. De WD daarentegen wil de anti-speculatiebedingen juist la ten vallen. Woordvoerder De Beer zei te vrezen dat zij rem- mend zullen werken op de be reidheid van mensen om te ver huizen. Brokx kwam gisteren CDA en PvdA tegemoet. Hij verklaarde bereid te zijn de motie van Dijk man (CDA) uit te voeren, waarin de staatssecretaris wordt ge vraagd de anti-speculatiebedin gen voorlopig in stand te houden en in de tussentijd uitvoerig overleg met de betrokken organi saties te gaan voeren over een gewenste nieuwe regeling. Brokx kondigde gisteren aan sa men met de Vereniging van Ne derlandse Gemeenten een ont werp model-verordening voor de toekomst te zullen opstellen. In die verordening moet dan aange geven worden welke criteria aan gehouden worden voor de toe wijzing van woonruimte. Ook dient daarin de grondslag gelegd te worden voor het gemeentelijke beleid op dit terrein. Voorts zal Brokx de Raad voor de Volkshuisvesting (RAVO) vra gen om een advies over de even tuele invoering van een prijsre guleringsmechanisme, waarmee de overheid de verkoopprijzen van met overheidssubsidie ge bouwde woningen in bedwang kan houden. De toezeggingen van de bewindsman waren voor Dijkman voldoende om zijn mo tie in te trekken. Brotoc wil niet zover gaan als Kom brink (PvdA), die harde prijsbe- heersingsmaatregelen had ge vraagd. Dan zou de gemeentelij ke overheid min of meer bij elke woning een aanvaardbare ver koopprijs moeten vaststellen. Die dient dan bepaald te worden aan de hand van de vroegere aan koopprijs. En die is - zeker als het om zeer oude woningen gaat - nauwelijks meer objectief te ach terhalen. Brokx noemde prijsbe- heersing door de overheid in plaats van prijsregulering te in grijpend. De staatssecretaris wil zich voor alsnog beperken tot het vastleg gen van maximale prijsgrenzen, binnen welke de gemeenten dan zelf kunnen bepalen waar voor specifieke woningen de maxi male prijs moet komen te liggen. Kombrink wil dat de gemeenten een volstrekte zelfstandigheid krijgen wat prijsbepaling betreft, maar Brokx vindt dat de rijks overheid door het stellen van bo vengrenzen toch een vinger in de pap dient te houden. Brokx wil in de toekomst ook de prijs van premiekoopwoningen aan het inkomen van de koper koppelen. Mensen met lage in komens komen dan in goedkope re woningen en „rijken" worden uit goedkope huizen geweerd. De socialist Kombrink verwachtte daar - zonder waterdichte rege lingen - weinig heil van. DEN HAAG (ANP) - De natio nale inzamelingsactie die wordt gehouden om koningin Juliana voor haar 70ste ver jaardag een geschenk aan te bieden, zal overeenkomstig haar wens, worden bestemd ten behoeven van het gehan dicapte kind in Nederland en de Nederlandse Antillen. Een klein deel zal worden be stemd voor een persoonlijk cadeau voor de koningin, in de vorm van geschilderde portretten van haar vier doch ters. Dit heeft oud-minister president De Jong, voorzitter van het Nationaal Comité Koningin Juliana 70 jaar, gis teren meegedeeld. De 70ste veijaardag van de ko ningin, belooft dit jaar een ex tra-feestelijk karakter te krij gen. Volgens het nationaal comité worden door allerlei organisaties bijzondere eve nementen voorbereid, waar door deze koninginnedag zal afwijken van wat in andere ja ren traditiegetrouw plaats vindt. Het nationaal comité wil ertoe bijdragen dat uit de vele, in het Nederlandse volk in gang gezette initiatieven een geslaagd koninginnefeest groeit. Julianaboom De nationale imzamelingsactie vindt plaats in de periode 9 tot 22 april. Met de confederatie van oranjeverenigingen, waarin de twee overkoepe lende organisaties met in to taal ongeveer 1500 verenigin gen samenwerken, is nauw overleg gaande over hun aan deel in de feestelijkheden. Eén van de initiatieven van de oranjeverenigingen is een brief aan alle gemeenten, waarin zij vragen op 30 april in elke gempente een Julia naboom te planten. Op 26 april zal onder auspiciën van het nationaal comité in het Amsterdamse Tuschins- ki-theater een film over het leven van koningin Juliana in première gaan. Deze honderd minuten durende film, yJuliana", met als ondertitel "in 70 bewogen jaren", wordt onder regie van Bert Haanstra en op scenario van Anton Koolhaas geproduceerd door Cinecentrum in Hilversum. De film, die voor een groot deel uit film- en joumaalfragmen- ten is samengesteld, en waarin ook een vraaggesprek met de koningin is opgeno men, zal vanaf 26 april in on geveer 50 bioscopen o.m. Li- do in Leiden en Euro in Al phen a.d. Rijn op het pro gramma staan. Een deel van de opbrengst van de film is bestemd voor het nationaal geschenk. Schouwspel Het traditionele bloemendefilé op paleis Soestdijk, georgani seerd door de oranjevereni ging Baarn, krijgt dit jaar een bijzonder besluit. Een histo risch schouwspel, uitgevoerd door een aantal Nederlandse gemeenten, waarvan de na men voorkomen in de titula tuur van de koningin. Voor afgaand aan het bloemende- filé zullen op een groot aantal carillons in het gehele land bekende Nederlandse volks liederen worden gespeeld. Inmiddels werd op 13 maart door de PTT een speciale ko ninginnezegel uitgegeven. De zegel, ontwerp van Otto Treumann, is in een oplaag van 10 miljoen uitgevoerd in de kleuren rood, blauw, groen en zwart en heeft als bijzon dere tekst "70 Juliana." Op initiatief van de Baarnse oranjevereniging, gesteund Koningin Julianaiviens 70ste verjaardag op 30 april extra feestelijk zal worden gevierd, plantte gisteren een jonge beuk in het landgoed Groeneveld in Baarn. Dat gebeurde in het kader van de nationale boomfeestdag door het nationaal comité, zal op 30 april een herdenkings penning worden uitgegeven. Men kan een keuze maken uit een gouden, zilveren en bron zen uitgave. De voorzijde toont de beeltenis van de ko ningin, de keerzijde het paleis Soestdijk. Artiesten Op 30 april zal de NOS-tv, tus sen 20.00-21.30 uur een natio naal programma uitzenden onder de titel "Zingen voor de kinderen van de wereld". Bij de AVRO, die deze produktie voor de NOS zal verzorgen, rees het plan om in navolging van het Unicef programma "A gift of song" een dergelijke manifestatie met Nederland se artiesten te organiseren. Royalties en auteursrechten worden afgestaan voor het geschenk aan de koningin. Met fotomateriaal uit de film als basismateriaal zal een "maga zine" worden samengesteld, dat door de confederatie van oranjeverenigingen gedistri bueerd zal worden. De be doeling is een boekwerkje van 36 pagina's te maken met veel foto's en een exclusief in terview met koningin Julia- Acties voor het nationaal ge schenk onder Nederlanders in het buitenland zullen wor den gecoördineerd door de vereniging "Nederland in den vreemde". DEN HAAG (GPD)- De Tweede Kamer wil meer inzicht in de ontvangsten en uitgaven van publieke aard van be drijven waarvan de Staat tenminste de helft van de aandelen bezit, gezien de toenemende maatschappelij ke verantwoordelijkheid van grote ondernemingen. (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG (GPD) - Staatssecreta ris Hermes (onderwijs) blijkt 17 augustus vorig jaar door de Am sterdamse rechtbank te zijn ver oordeeld wegens het rijden onder invloed. Hermes kreeg een boete van f 5000,- en 12 maanden voor waardelijke ontzegging van de rijbevoegdheid. Hermes (CDA) werd in de maand juni van het vorig jaar door de Amsterdamse politie aangehou den. Een bloedproef wees uit dat hij te veel gedronken had. De veroordeling van Hermes is eerst nu in Den Haag bekend gewor den. Waarschijnlijk is de rechts zaak tegen hem wegens de vakantietij d onopgemerkt geble ven. Sinds een aantal jaren behoeft een veroordeling als van Hermes geen politieke consequenties te hebben voor het aanblijven van een bewindsman. Sinds ex-mi- nister Pronk veroordeeld werd wegens een zelfde delict en aan bleef als minister, is de strenge norm die vroeger voor politici gold (zo verdwenen de politici Smallenbroek en Mellema om die reden voortijdig van het politieke toneel) verzacht. Een woordvoerder van justitie ont kende gisteravond geruchten dat de rechtszaak tegen staatssecre taris Hermes bewust door justitie buiten de publiciteit is gehouden. Mr. Messchaert, hoofdofficier van justitie te Amsterdam, deelde mee dat de zaak op normale wijze is afgehandeld. Minister-presi dent Van Agt is van de veroorde ling van Hermes op de hoogte ge steld, zoals gebruikelijk is als het gaat om bewindslieden. Als ka merleden met de justitie in aan raking komen pleegt de voorzit ter van de Eerste of Tweede Ka mer door de justitie op de hoogte te worden gesteld. Dat is het resultaat van de niet erg bevredigende wijze waarop staatssecretaris Smit-Kroes (ver keer) gisteren een antwoord heeft gegeven op de vele vragen die in het afgelopen jaar zijn gerezen in zake de KLM. Weliswaar is de staatssecretaris in haar beant woording verder gegaan dan ,in eerdere debatten over deze zaak, maar "een streep onder deze af faire" zoals zij haar betoog be sloot, heeft zij niet kunnen be werkstelligen. Voor Hessel Rienks (PvdA) "beginnen de za ken nu pas goed boven tafel te komen", maar zijn fractiegenoot Van Thijn oordeelde: "Het is een doofpotzaak waarvan het deksel maar niet goed wil passen". Mevrouw Smit-Kroes' beantwoor ding resulteerde in vier moties, die alle vier betrekking hebben op het beleid van de minister van financiën, en die de Kamer van daag al in stemming zou brengen. De meeste kans van slagen, met steun van ten minste PvdA en D'66, is die van CDA'er Piet van Zeil, die de motie indiende om een groter inzicht in het reilen en zeilen van grote bedrijven af te dwingen. Mevrouw Smit-Kroes verzette zich tegen deze motie met het argu ment dat dit een zaak betrof die de minister van financiën aan ging. maar kamervoorzitter Von deling weersprak dat krachtig: "Hij is volstrekt binnen de orde van dit debat". Een motie in dezelfde sfeer werd ingediend door mevrouw Lam- bers-Hacqebard van D'66, om te bereiken dat er een apart statuut komt voor bedrijven waarvan de Staat tenminste 50 procent van de aandelen bezit. PvdA'er Rienks diende twee moties in. Hij wil een onderzoek naar de doel matigheid van voorschriften - die dan ontworpen zouden moeten worden - omtrent het commer ciële gedrag van Nederlandse luchtvaartmschappijen en daar- AMSTERDAM Concertgebouw: Grote zaal: 23, 24 en 27 maart, 20.15 uur, Amster dams Phijh. Orkest o.l.v. Anton Kersjes; 25 mrt., 20.15 uur, Jean- Rodophe Kars, piano. Kleine zaal: 23 en 25 mrt., 20.15 uur, Isidor Lateiner, viool; 24 mrt., 10.30-18.00 uur, St. Studiefonds Oskar Back, finale nationaal vioolconcours; 26 mrt., 20.00 uur, Natascha Emanuels; 27 mrt., 20.15 uur, Paganini Ensemble o.l.v. Jean-Jac- ques Kantorow; 28 mrt., 20.15 uur, Youri Egorov, piano; 29 mrt., 20.15 uur, Orlando Kwartet, m.m.v. Youri Egorov. Stadsschouwburg: 23 en 27 mrt., 20.00 uur, Ned. Opera Stichting met "Albert Herring" van B. Britten; 24 mrt., 20.15 uur, Publiek- stheater met "Vuile handen" van Sartre; 25 mrt., 14.00 uur, het Nationale Ballet "Balanchine programma: 26 en 28 mrt., 20.00 uur, Ned. Opera Stichting met "Katja Kabanova" van Janacek; 29 mrt., 20.15 uur, De Springplank, aspirantengroep van het Ned. Dans Theater. De Brakke Grond: 23 en 24 mrt., "0.30 uur, Frederik de Groot in "Hamlet alleen" van Shakespeare: 26 t/m 29 mrt., 20.30 uur, Peter Faber Show. De Kleine Komedie: 27 en 28 (try-outs) mrt., 20.15 uur, "Jij ook, of ik alleen", programma van Henk Batenburgh; 29 mrt., 20.15 uur, "Lipstick", van Dimitri Frankel Frank, met o.a. Pleuni Touw en Hugo Metsers. Nieuwe de la Mar Theater: 23,24 en 25 mrt., 20.15 uur, "En nog vele jaren" van Alan Ayckbourn, met o.a. Ton van Duinhoven en Ina van Faassen; 27,28 en 29 mrt., 20.15 uur, "Een dag uit de dood van verdomde Loewietje" van Peter Nichols, met o.a. Jeroen Krabbé en Anne-Wil Blankers. DEN HAAG Koninklijke Schouwburg: 24 mrt., 20.15 uur, Haagse Comedie met "Het leven een droom" van Calderon de la Barca; 25 mrt., 14.00 en 20.15 uur en 29 mrt., 20.15 uur, Haagse Comedie met "De repetitie van de bestrafte Üefde" van Anouilh; 26, 27 en 28 mrt., 20.15 uur, Hoofdstad Operette met "Eine Nacht in Venedig". HOT-Theater: 23 en 24 mrt., 20.30 uur, Nieuwe Komedie met "De vroedvrouw" van Rolf Hochhuth; 25 mrt., 14.00 uur, kinderthea ter Pssstt met "Het teken van Az"; 26, 27 en 28 mrt., 20.30 uur, toneelgroep Sater met "Isotopen op zaterdag". Congresgebouw: 24 mrt., 20.30 uur, Concertgebouworkest o.l.v. Bernard Haitink. Circustheater: 23 mrt., 20.15 uur, Ned. Dans Theater, jubileumpro gramma; 27 mrt., 20.15 uur, Nationaal Ballet, Balanchine-pro- gramma; 29 mrt., 20.00 uur, Ned. Opera Stichting met "Albert Herring" van Britten. Diligentia: 23 en 24 mrt., 20.15 uur, Gerard Cox "Steilewandrace"; 25 mrt., 11.30 uur, Toons Onderdenwijngaard, piano; 25 mrt., 14.30 uur, Annie Fischer, piano; 27 mrt., 20.30 uur, kamermuziek door leden van het Residentie-Orkest; 28 mrt., 20.15 uur, Pagani- ni-Strijksextet; 29 mrt., 20.15 uur, Cleveland Kwartet. Theater in de Steeg: 23 en 24 mrt., 20.30 uur, Hans Dorrestijn "Mooi van Lelijkheid"; 25 mrt., 14.30 uur, Haags Sprookjes Toneel is Spotje en de monstermaniak. Theater Pepijn: 23 en 24 mrt., 20.30 uur, Frits Lambrechts "Ieder voor zich". Leiden Leidse Schouwburg: 23 mrt., 20.15 uur, "Geloof, hoop en liefde" Marijke en Sieto Hoving; 24 mrt., 20.15 uur, Frits Landesbergen Big Band, muziek uit de jaren 40; 27 mrt., 20.15 uur, Het Zwarte Theater uit Praag met "De taxichauffeur". LAK-theater 23 mrt,, 20.30 uur, Scena 6 uit Polen met "De behan deling"; 24 mrt., Film Road Show, films van Nederlandse expe rimentele filmers (15.00-17.30 en 20.30-23.00 uur); 29 mrt., 20.00 en 22.30 uur, LAK-Cinema: "Boom der wensen" van Abouladze. Stadsgehoorzaal: 23 mrt., 20.15 uur, Hofstad Jeugd Orkest o.l.v. Lex Veelo, m.m.v. Julianna van den Wijngaard, piano; 24 mrt., 20.00 uur, Atlantic College Choir o.l.v. John Metcalf. aan verbonden reisbureaus, als mede een toetsing van de be staande voorschriften op hun doelmatigheid. In zijn tweede motie verlangt Rienks dat Nederlandse lucht vaartmaatschappijen en door hun gecontroleerde bedrijven uitsluitend op basis van door de overheid goedgekeurde, openba re regelingen vervoersprestaties kunnen verkopen tegen lagere prijzen, dan wel gratis kunnen verstrekken. Mevrouw Smit-Kroes wees er op dat „de internationale luchtvaart geen kleuterschool" is, en dat de concurrentie soms krasse vor men aanneemt naarmate rege ringen meer maatregelen nemen om hun eigen nationale lucht vaartmaatschappij beter te be schermen. Geen maatschappij kan zich daaraan onttrekken: „Het minst wel de KLM, die van de Nederlandse regering minder bescherming krijgt en kan krij gen dan de meeste andere maat schappijen". Zo goed als andere maatschappij en, aldus Smit-Kroes, is de KLM gedwongen zich te handhaven in een prijsconcurrentie waarbij op sommige routes haar voortbe staan in het geding is. „Dat maakt het haar in bepaalde gevallen onmogelijk zich te blijven hou den aan de gemaakte afspraken over minimumprijzen". In dit verband wees zij erop dat een Nederlandse oproep, internatio naal een krachtig vervolgings beleid in te stellen tegen tarie- fovertredingen, „vrijwel geen werkelijke steun" had onder vonden. Daarom ging het haar ook te ver „met grote morele ver ontwaardiging" te spreken over het tariefgedrag van de KLM. Zou er evenwel sprake zijn van corruptie, .dan moet er wel wor- den ingegrepen en vervolgd, maar daarvan was haar niets gebleken. De drie "wijze mannen" die het functioneren i^an de EG gaan doorlich ten. V.l.n.r. de Brit Dell, mr. Biesheuvel en de Fransman Marjolin. Drie 'wijze mannen': DEN HAAG (GPD) - De drie „wijze mannen" die in opdracht van de Europese Raad van 4 december vorig jaar bezig zijn te onderzoe ken of en zo ja hoe het functione ren van de Europese Gemeen schap kan worden verbeterd, zijn niet van plan uit de bus te komen met voorstellen waar een van de regeringen van de EG-lidstaten zich aan zou kunnen stoten. Dat verklaarde gistermiddag in Den Haag Robert Maijolin, één van het drietal, dat tijdens een bezoek aan Nederland bespre kingen voerde met premier Van Agt en een zestal ministers, als mede met oud-premier Den Uyl en oud-minister Van der Stoel. Mr. Barend Biesheuvel, de Neder landse „wijze man", vertelde dat het comité vooral praktische voorstellen wil doen, geen poli tiek omstreden aanbevelingen. Voordat deze voorstellen naar buiten worden gebracht zullen de drie (de derde wijze man is de Brit Edmund Dell) ze eerst nog be spreken met individuele regerin gen van de EG-landen. Biesheuvel maakte duidelijk dat van de drie wijzen geen voorstel len te verwachten zijn in de rich ting van het invoeren van meer derheidsbeslissingen (in plaats van de nu gangbare besluiten bij unanimiteit) in de EG-minister- raad. Ook inzake de bevoegdheden van het Europese Parlement, waar voor begin juni voor het eerst rechtstreekse verkiezingen wor den gehouden, zijn van de wijzen geen voorstellen te verwachten. „Elk parlement moet zijn eigen rechten verdienen", aldus Bies heuvel. Ruim 400.000 vreemdelingen in Nederland DEN HAAG (ANP) - Begin 1978 bevonden zich 403.400 vreemde lingen in ons land, 26.800 meer dan een jaar eerder en 53.000 meer dan twee jaar eerder, zo blijkt uit gegevens van het Cen traal Bureau voor de Statistiek. Van hen waren 240.600 mannen en 162.800 vrouwen. De meeste vreemdelingen (285.500) komen uit Europa. De grootste groep bestaat uit Turken (95.000), Westduitsers (44.400) en Engel sen (25.800) vormen daarna de grootste groepen vreemdelingen in ons land, dat verder onder meer 22.600 Belgen, 20.700 Italia nen, 25.800 Spanjaarden, 10.700 Amerikanen, 9.900 Indonesiërs, 5.900 Chinezen en 5.400 Marok kanen herbergt. DEN HAAG (GPD) - De Tweede-Kamer fractie van het CDA heeft gisteravond forse kritiek uitgestort over het hoofd van AR-loyalist Jan van Houwelingen. De kritiek richt zich op diens uitlatingen dat het CDA na de volgende verkiezin gen met de PvdA en niet met de WD moet samenwerken en dat een CDA- WD-kabinet zeer ongewenst zou zijn. Nadat dinsdag fractieleider Lubbers de uitlatingen van Van Houwelingen al had bekritiseerd (ontijdig naar buiten ge bracht, ongenuanceerd) liet gisteren een groot deel van de fractie weten het vol strekt niet met Van Houwelingens han delwijze eens te zijn. Meer dan 20 spre kers voerden in hoofdzakelijk kritische bewoordingen het woord. De kritiek kwam vooral uit de kringen van KVP en CHU. Men had er daar veel be zwaar tegen omdat het „geflirt" met de PvdA het CDA als geheel een onbe trouwbaar aanzien tegenover de huidige regeringspartner WD geeft. Overigens waren de meeste fractieleden het er wel over eens dat het CDA voor de verkie zingen van 1981 geen voorkeur voor een regeringspartner dient uit te spreken. Dat geldt dus ten aanzien van zowel PvdA als WD. De kritiek op Van Houwelingen was dan ook vooral gericht tegen de wijze waarop hij zijn opmerkingen had gedaan dan op hun inhoud. Volgens fractiekringen be stond er zelfs een „latente sympathie" voor de opvattingen van d#> AR-loyalist. Kritiek kwam er wel van de VP'ers op de opmerking van Van Houw lingendatde zetelverdeling binnen het CDA herzien moet worden. Door de toevloed van rechtstreekse CD A-leden kunnen de beschikbare zetels niet meer zomaar over KVP, AR en CHU verdeeld worden, zei Van Houwelingen zaterdag. Gisteren bleek dat die uitlating bij veel KVP'ers in het verkeerde keelgat is geschoten. In de fractie werd ook nog gereageerd op de opmerkingen van AR-kamerlid en vice-voorzitter van het CDA, Sytse Fa ber. Deze zei maandag dat premier Van Agt in 1981 niet opnieuw CD A-lijsttrek ker moet worden en dat het CDA-WD- kabinet geen inzet van de verkiezingen mag worden gemaakt. Faber heeft over deze visie gisteren een kort gesprek gehad met premier Van Agt. Van Agt zou volgens fractiekringen met de uitlatingen van Faber geen probleem hebben gehad Fabers opvat ting is dat een hernieuwd lijsttrekker schap van Van Agt, maar vooral het tot inzet maken van het huidige kabinets beleid een tweedeling in de Nederlandse politiek (CDA-WD aan de ene, PvdA aan de andere kant) zouden bewerkstel ligen. Dat zou ten koste van het CDA gaan, zo is zijn opvatting, die door velen in het CDA, en kennelijk ook door Van Agt, wordt gedeeld.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1979 | | pagina 7