wemmen
leren
in een
week...
Rainer Bolle: „Ik praat niet graag over mijn methode"
Aversie
tegen water
ZATERDAG 17 MAART 19 <9
PAGINA 27
Door Carlo Nagel
i
HEMER-SAUERLAND - „Benen intrekken, openen,
krachtig sloiten", roept Rainer Bolle (34) in het met
lekker warm water gevulde bassin van zijn
„Schwimmschule" in West-Duitsland. En: „Oit-
ademen, oit-ademen", roept hij even later. Hij onder
breekt zijn instructies om een van zijn cursisten nat te
spatten, strijkt met een routinegebaar door zijn dun
ner wordende blonde haar.
Bolle is eigenaar van een pension met zwemschool in
het Duitse Sauerland. Hij garandeert volwassenen
dat zij in een week leren zwemmen, volgens een „re
volutionaire methode". Hij adverteert in Nederland
se bladen zoals de ANWB-Kampioen, met als gevolg
dat naast Duitsers en Belgen elke week een fiks
aantal Hollanders deel uitmaakt van de nieuwe groep
cursisten.
Zoals - begin maart - mevrouw Fernhout uit Mijdrecht, die haar
man begeleidt: ,Hij kon geen slag zwemmen,zo'n aversie had hij
tegen water. Die heeft hij in één week overwonnen. Waarom hij is
meegegaan? Omdat ik zwemmen zo fijn vind en hij mij dat ple
ziertje best wilde doen".
Veel van de volwassenen die naar zwemschool Bolle gaan om te
leren zwemmenzijn erg bang voor water. Zij zijn als kind mis
schien eens in het zwembad geduwd. Anderen zijn allergisch voor
chloor en hebben het daardoor in Nederland nooit geleerd. Velen
ook hebben een kwaal, waarvoor zwemmen heilzaam werkt. Zo
als artrose, een slijtage van de gewrichten.Zwemmen zou er erg
goed voor zijn", heeft de specialist gezegd. Maar als je nou niet
i kan, wat doe je dan?
De .Schwimmschule" is een opvallend wit gebouw tegen de Bem-
berg aan, ons van verre gewezen door een lachende politieman.
Aan de zijkant zit een groot kantoor, werkruimte voor Rainer
Bolle als hij niet in het water is.
„Iedere volwassene kan in een
week leren zwemmen, zegt hij.
De meesten die hier komen, heb
ben angst; angst die op vooroor
delen is terug te voeren. Ze den
ken dat ze in het diepe ondergaan
en niet meer boven zullen komen.
Ik bewijs ze dat ze weer boven
komen. Ik zeg altijd: het water wil
jullie helemaal niet hebben. De-
geen die zijn angst zover heeft
overwonnen dat hij van de kant
durft te springen of te duiken,
beleeft dat weer bovenkomen de
eerste keer als een heel bijzonde
re ervaring".
Dagboek
Mevrouw Fernhout heeft in de
week van zaterdag 24 februari tot
zaterdag 3 maart een dagboek
bijgehouden met daarin de ver
richtingen van haar man in het
water. Die moest iedere dag twee
lessen van drie kwartier volgen
en bovendien tussen de middag
verplicht oefenen. Enkele korte
fragmenten uit dat dagboek:
„Zaterdag: de eerste les, twee
keer uitdryven op een plankje.
Toch al het hoofd onder water
doen. Dan leer je het beter, zegt
Bolle".
„Zondag: hij heeft nu al in het
diepe gezwommen; het ging
echt".
„Maandag: een nieuwe lerares
heeft alle oefeningen van de vori
ge dagen herhaald. Daarna moest
iedereen drie keer van de kant
duiken. Niemand durfde, maar
iedereen deed het. Niemand wil
voor de ander onderdoen".
„Dinsdag: vandaag hebben veel
mensen een inzinking. Meneer
Bolle heeft gezegd dat dat nor
maal is. Je hebt zoveel te verwer
ken gekregen. Mijn man wilde
naar huis".
„Woensdag: alsmaar het diepe
overzwemmen. De onderwater
vrees is nu helemaal weg".
„Donderdag:
golfslagbad boven. De stroming
is sterk, maar de meesten kunnen
er goed in zwemmen. Mijn man is
vandaag vier en een half uur in
het water geweest. Er was extra
aandacht voor de slechtste
zwemmers in de groep. Een klein
vrouwtje dat eigenlijk steeds in
paniek was geweest, zei na de elf
de les tegen me: dit was de beste
les in mijn leven". Tot zover het
dagboek.
Geheim
Rainer Bolle: „Ikhebdemethode
om volwassen mensen zwemmen
te leren zelf ontworpen, maar ik
praat er niet graag over, want dat
is nu juist het geheim van mijn
succes. Ik wil wel dit kwijt: ik ga
uit van water van 33 graden. Ie
mand die toch al bang is voor wa
ter verkrampt helemaal in koud
water. In de tweede plaats moet
het water chloorvrij zijn. Ze moe
ten er zo vaak in - drie, vier keer
per dag - dat kan niet met chloor.
Dit waren dan twee louter techni
sche punten. Ja, en dan mijn me
thode om ze zwemmen te leren...
Tevreden klanten in de Sauerlandse zwemschool-annex-pension van ex-zwemkampioen Bolle.
Je moet de mensen het idee ge
ven dat zij door het water worden
gedragen. Verder ga ik daar niet
Tot de cursisten in de laatste
week van februari behoort het
echtpaar Schukken uit Vledder
in Drenthe, beiden 68 jaar oud.
Vooral de prestaties van de man
zijn opzienbarend: hij kon geen
slag zwemmen, moest in Vledder
met een band in het ondiepe,
maar dolt nu als een waterrat
door het bassin. Schukken: „Ik
ging mee uit solidariteit met mijn
vrouw. Die moet veel zwemmen,
ze heeft artrose. Het warme water
is ook goed voor haar spieren.
Maar nu zwem ik zelf nog beter.
Ik had niet gedacht dat ik de
tweede dag al in het diepe zou
liggen".
Alle pensiongasten betalen in de
zwemschool 371 Duitse mark
voor een week halfpension. De
genen die leren zwemmen bo
vendien 395 mark lesgeld. Zy
hebben van te voren moeten op
geven of zij al een beetje konden
zwemmen, of zij aan water- of
dieptevrees leden. Zo is er al een
indeling in vier groepen van acht
tot stand gebracht.
Mevrouw Jansen-Rovers uit
Breda: „Het is me duizenden
waard om te kunnen zwemmen.
Altijd als ik met mijn man en kin
deren op vakantie was, zat ik op
de kant te stumperen. Zodra ik
met mijn hoofd onder water
kwam vond ik dat een verschrik
king. Nu spring ik zo van de'
kant". Even later demonstreert ze
dat inderdaad.
Verschil
Andere cursisten die er bij ko
men zitten, zeggen dat het een
enorm verschil maakt of een
badmeester of zwemleraar aan de
kant blijft staan of bij je in het
water is, zoals in de zwemschool
Bolle.
Mevrouw Jansen: „In Breda heb
ik ook zwemles genomen, maar
ik dacht van die badmeester met
al z'n kleren aan: die springt me
vast niet na als ik verdrink".
Nog een belangrijk argument
noemt de Bredase huisvrouw:
„Als ik in Breda aan de hengel
was. waren er altijd allemaal kin
deren aan het schoolzwemmen.
Voor je gevoel keken die allemaal
naar je, lachten ze je uit. Dan
schaam je je toch. Nee, ik kon het
in Nederland niet leren. Hier wel.
En zonder hulpstukken, zoals in
Breda met allemaal van die op-
blaasvlinders aan je armen".
duur, maar het is het geld dubbel
en dwars waard. Wij zagen de ad
vertentie in de Kampioen en be
sloten binnen een week om te
gaan. Alleen donderdag had ik
een terugslag, ik denk door dat
„Wellen"-bad. Die golven be
nauwden me een beetje. Maar ik
heb nu het idee dat ik kan
zwemmen en als ik weer terug
ben ga ik in Breda ook minstens
een keer per week".
Over veel andere dingen dan
zwemmen wordt er in het pen-,
sion niet gesproken. Gillend van
de lach vertelt een van de vrou
welijke cursisten hoe de deftigste
dame van het gezelschap zojuist
vreselijk vloekte toen Bolle haar
aan haar benen onder water trok.
Toch behoren dat soort „vuilig
heidjes" tot de opleiding, omdat
je ook in een gewoon zwembad
de kans loopt te worden natge-
spat of ondergeduwd.
Oorontsteking
Vrolijkheid alom, maar niet alles
is koek en ei. Veel cursisten heb
ben oorontsteking en mogen het
water niet meer in. Vooral omdat
er op vrijdagmiddag een zwem
partij in het „Hallenbad" in He-
mer op het programma staat, is
dat voor velen een grote teleur
stelling, Sommigen zijn zelfs al
afgereisd. De groep gaat naar het
Hallenbad omdat Bolle hen wil
laten zien dat ze nu ook in een
„echt", niet tot 33 graden ver
warmd zwembad kunnen
zwemmen.
Rainer Bolle: „Kijk, water van 33
graden lost het oorvet op. Ze
moeten dus altijd iets in hun oren
doen", watjes of zo. Dat wordt ze
aan het begin van de cursus ook
gezegd. Volgens sommigen zou
dat deze keer zijn vergeten. Tja,
als je dan met water in je oren
naar buiten loopt, met deze kou
de wind, dan heb je zo oorontste
king. N iets ernstigs trouwens, die
is na twee of drie dagen wel weer
over, maar het is jammer van het
zwemmen nu: Werkelijk, 's zo
mers gebeurt zoiets nooit.
Aan de muur in de pensionruimte
hangt „een 8-voudige dankbetui
ging van 8 Hollanders, die in 8
dagen zwemmen leerden". Toch
is van de huidige cursisten niet
iedereen tevreden. Van Geuns uit
Eindhoven, een keurige man met
een gevlekte Dalmatische hond
aan de lijn, zegt: „Het is me hier
allemaal wat te uitgekiend. Een
Nederlander zou eens zo'n insti
tuut moeten beginnen, maar dan
wat minder berekenend".
Nog afgezien van de oorontste
king die ook hem trof, noemt Van
Geuns als klacht: „Om vanmid
dag in het Hallenbad in Hemer te
mogen zwemmen, moeten alle
cursisten vier mark i
afgekund?". En vervolgens: „In
de prospectus stond dat alle les
sen zouden worden gegeven door
Rainer Bolle en zijn vrouw Doris.
Nu, Bolle zelf heb ik twee keer
gezien, zijn vrouw één keer. Maar-
ik moet toegeven: al kon ik een
beetje-zwemmen, ik heb er veel
bijgeleerd. Ik ben mijn angst
kwijtgeraakt, of had u dat al uit
mijn reactie begrepen?"
Voor hij de deur van de zwem
school definitief achter zich
dichttrekt, zegt de man uit Eind
hoven nog: „En wat het zwem
men betreft: minstens tien cur
sisten kunnen er nog geen barst
Alleen
Zijn negatieve opmerkingen
staan vrijwel alleen, de meesten
zijn enthousiast. Mevrouw
Schukken, die een beetje koket
teert met haar leeftijd en die nu
vrolijk een sigaartje heeft opge
stoken, zegt: „Ik wil nog wel eens
terug; beter hier zwemmen dan in
Nederland steeds gemasseerd te
moeten worden".
In het gesprek mengt zich nu G.
W. Smits uit Breda. „Als jongen
had ik last van exceem, toen
mocht ik niet zwemmen, dus kon
ik het ook niet leren. Nu heb ik
artrose. In mijn beide knieën. Ik
loop slecht. „U moet fietsen en
zwemmen", zei de dokter. Net als
mevrouw Jansen heb ik gepro
beerd dat in Breda te leren, maar
het lukte niet. Je had geen ritme,
geen ademhalingstechniek. Ik
kwam er gebroken het zwembad
uit. Nu zwem ik na drie dagen als
een vis, maar je doet hier dan ook
niets anders en je stimuleert el
kaar geweldig".
De pensiongasten roemen de ge
zelligheid van de zwemschool, 's
Ochtends ontbijten ze samen; de
meesten maken dan meteen een
boterhammetje klaar voor tussen
de middag, als er geen maaltijd
wordt geserveerd. Zo uit hun
kamers kunnen zij in zwemkle-
ding afdalen naar een van de
overdekte baden. Na de warme
maaltijd zit de groep 's avonds
met een borreltje bijeen. Als er
geen kaartje wordt gelegd, gaat
het gesprek wel over 2
Om half elf gaat iedereen naar
bed. Kinderen zijn er niet in het
pension. Bolle: „Dat moet je ga
randeren. Vooral ouderen willen
na zulke vermoeiende dagen be
hoorlijk kunnen slapen". Van de
11.000 geslaagde cursisten van de
afgelopen jaren, waren er volgens
hem 3.200 tussen de 65 en 80
jaar.
Over de kritiek van Van Geuns
uit Eindhoven zegt Bolle veront
waardigd: Dat we aan de pen
siongasten vragen vier mark mee
te nemen is omdat er. in dat Hal
lenbad in een automaat moet
worden betaald. Moet ik dan zelf
tweehonderd stukken van één
mark meedragen".
Oud-kampioen
Bolle is zelf oud-zwemkampioen,
van het Westduitse district
waarin ook het Sauerland valt.
„Op de honderd meter vrije slag,
maar dat zegt nog niets over mijn
capaciteiten als zwemleraar. Een
concurrent, nu ja, één die dagcur
sussen geeft, adverteert ermee
dat hij duikkampioen is geweest.
Of je dan ook een ander kunt le
ren zwemmen, is voor mij de
vraag. Overigens ben ik wel via
de wedstrijdzwemmerij in dit be
roep terecht gekomen: ouders
vroegen mij of ik hun kinderen
niet kon leren i
In Nederland bestaat zo'n zwem
school voor volwassenen niet. G.
J. Smits uit Breda zegt ervan:
„Het heeft vooral met de Duitse
„Grundlichkeit" te maken: Bolle
heeft het zwemmen helemaal
ontleed. En je moet gehoorza
men, dat is ook typisch Duits. Wie
niet doet wat de instructeurs zeg
gen, leert het ook niet".
Smits heeft ondanks het vele ba
den toch iedere dag gewandeld of
een autotochtje gemaakt. „Op
Hemer zelf ben je zo uitgekeken,
maar de omgeving is mooi. Bolle
heeft nóg een zwemschool, eentje
waar wel kinderen mogen ko
men, in Wildewiese - een skige
bied. Mijn vrouw en nog enkele
begeleiders - zo noemen wij hier
de mensen die wel in pension
zijn, maar niet de cursus volgen -
zijn daar nog een hele dag aan het
wandelen geweest".
Mevrouw Hasselt uit Den Haag
kon wel zwemmen, maar had
dieptevrees. „Ik zwom nooit in
water dat dieper was dan 1.50 me
ter. Kinderachtig hè? Ik dacht:
dat is misschien je redding, als je
een hele week intensief aan het
zwemmen slaat. En het hééft ge
holpen, al weet ik wel dat ik het in
Holland moet blijven doen, dat ik
nu moet doorzetten".
De zwemschool is alleen geopend
van februari tot en met septem
ber. Bolle: „Zo naar de zomer toe
komen er steeds meer mensen
die het voor de vakantie snel nog
even willen leren".
Als de oud-kampioen in het water
de show maakt, één oog steeds
monter gericht op de fotograaf,
komt Smits uit Breda nog snel
even het laatste nieuws vertellen:
„Ik had toch verteld dat ik maar
drie dagen heb kunnen zwem
men door die oorontsteking?
Wel, ik mag gratis nóg een week
komen lessen, heeft Bolle ge
zegd, Alleen mijn verblijfkosten
moet ik opnieuw betalen, heeft
hij gezegd".