-iöaar*
Onduidelijkheid over
terugtocht van China
Italië probeert
verkiezingen
nog te omzeilen
Camp David uitgehold
Anti-martelconventie VN
dreigt mist in te gaan
Vietnam kondigt mobilisatie af
SPANNING BEIROET
NEEMT WEER TOE
ANWB
MAANDAG 5 MAART 1979
BUITENLAND
PAGINA 7
ooK 4I'
PROVESTE MODE, HAARLEMMERSTRAAT 149, LEIDEN
REISBURO CEBUTO. DOEZASTRAAT. LEIDEN
(Door onze correspondent)
WASHINGTON - Premier Begin en
president Carter hebben gisteren
nog een laatste afsluitend gesprek
gehad.
Het laatste gesprek Carter-Begin
kan aan de conclusies die zater
dagavond al getrokken waren
niets veranderen: de besprekin
gen zijn mislukt. Alle menings
verschillen tussen Israël en Ame
rika over de tekst van het vredes
verdrag staan nog overeind.
Woede
Tot woede van de Amerikaanse re
gering heeft premier Begin zich
gisteren direct tot het Ameri
kaanse volk gewend via de televi
sie, over het hoofd van Carter
heen dus. Dat betekent dat Begin
geen heil ziet in verdere geheime
onderhandeling en doch de zaak
wil uitvechten via de Ameri
kaanse publieke opinie, teneinde
de al veel geplaagde Carter ook
inzake Camp David schaakmat
te zetten.
Het is intussen nog niet duidelijk
hoe Egypte op het mislukken van
de besprekingen in Washington
reageert. President Sadat heeft
een brief van president Carter
gekregen, waar hij nog niet op
wilde reageren, voordat hij de
tekst „bestudeerd heeft". De
Egyptische president zei dat hij
„heel wat te zeggen heeft", en dat
hij geen uitnodiging heeft gekre
gen om naar Washington te ko
men. Sadats spreekbuis Anis
Mansoer schreef zaterdag in het
toonaangevende blad „October"
dat Sadat morgen naar Washing
ton zou gaan om met Begin het
vredesverdrag te tekenen maar
officieelwerd dat bericht in Cairo
„voorbarig" genoemd.
Ook in Washington werden alle
deuren opengelaten voor even
tualiteiten, terwijl de Israëli's
zeggen van niets te weten overeen
mogelijke ontmoeting Begin-Sa-
dat in Washington. Gezien de
ernstige crisis" in de vredesbe
sprekingen, waar Begin ook na
zijn drie besprekingen met presi
dent Carter over spreekt, lijkt
zo'n ontmoeting buitengewoon
onwaarschijnlijk.
Is het nu afgelopen met de vrede tus
sen Israël en Egypte? Dat zowel
aan Egyptische als Israëlische
kant de aardigheid er af is, is
duidelijk. Maar alle betrokken
partijen, inclusief Amerika, zijn
heel voorzichtig geweest met hun
reacties na de besprekingen tus
sen Begin en Carter.
Laatste kans
Voor de komst van Begin werd in
Washington over een „laatste
kans" gesproken. Nu is niet meer
gezegd dan dat partijen „bedenk
tijd" nodig hebben. In Egypte
schommelt het heen en weer tussen
de al vermelde „primeur" van
„October" dat Sadat naar Was-
hington gaat en het andere semi-
overheidsblad ,Al Goemoria"dat
in een redactioneel artikel vond
dat Egypte de besprekingen
moest opschorten „tot de Israëli's
eens weten wat vrede werkelijk
betekent".
Aangenomen wordt dat president
Sadat niet het einde van de vre
desonderhandelingen zal aan
kondigen, maar zal herhalen dat
het vredesproces doorgaat. Op
merkelijk is echter dat Egypte op
de conferentie van ministers van
buitenlandse zaken in Koeweit
van de Arabische Liga voor het
eerst sinds lange tijd weer aan
wezig was. Die ministersconfe
rentie ging over de oorlog tussen
Noord- en Zuid-Jemen. Stap voor
stap schijnt dus de breuk in de
Arabische wereld gelijmd te wor
den, hetgeen een verdere uithol
ling betekent van wat er iiog over
is van de akkoorden van Camp
David.
Laatste ronde
De 82-jarige Pertini, een onafhan
kelijk denkende socialist, besloot
tot een laatste gespreksronde met
de verschillende partijleiders,
nadat de Christendemocratische
premier Giulio Andreotti en Ugo
la Malfa, leider van de kleine Re
publikeinse Partij, niet slaagden
in hun pogingen een nieuw kabi
net te vormen. Andreotti's laatste
Christendemocratische minder
heidsregering leed op 31 januari
schipbreuk nadat de machtige
Communistische Partij haar
steun onttrok aan een parlemen
taire coalitie van vijf partijen, en
zetels eiste in het kabinet.
La Malfa, de eerste niet-christen
democraat sinds 34 jaar die pro
beerde een Italiaanse regering te
vormen, gaf afgelopen vrijdag
zijn pogingen op nadat hij er niet
in was geslaagd de twee grootste
partijen (Christendemocraten en
Communisten) te overtuigen zo
danige standpunten in te nemen
dat een compromis-akkoord mo
gelijk werd.
Zetels
In politieke toespraken, gisteren,
bekrachtigden de leiders van de
Christendemocraten en de
Communisten nog eens de
standpunten die ze innamen tij
dens de onderhandelingen met
La Malfa. De communistische
voorman Enrico Berlinguer zei
dat zijn partij nog steeds zetels
eist in een kabinet of dat op z'n
minst zetels worden gegeven aan
linkse onafhankelijken, die op
communistische kieslijsten
staan. Giovanni Galloni, de par
lementaire leider van de Chris
tendemocraten, gaf te kennen dat
zijn partij zich blijft verzetten te
gen een plaats in het kabinet voor
de communisten, maar dat hij be
reid is andere voorstellen te be
spreken. Volgens politieke krin
gen in Rome zal Pertini, als de
gesprekken van vandaag een
compromis opleveren, waar
schijnlijk Andreotti vragen zijn
oude regering in het parlement
aan een vertrouwensvotum te
onderwerpen, vooraleer tot
nieuwe verkiezingen te beslui
ten.
De laatste parlementsverkiezingen
in Italië vonden plaats in juni
1976 en leverden de Christende
mocraten 38,8 procent van de
stemmen op, de communisten
34,5 procent en de socialisten 9,6
procent. Algemeen wordt aange
nomen dat Berlinguer besloot
zijn eis tot zetels voor de commu
nisten in een nieuw kabinet hard
te maken, wegens de groeiende
onrust over zijn beleid binnen de
communistische rijen.
Carlisten gaan
gewoon door
PAMPLONA (ANP) - Ondanks het
feit dat zij bij de kamerverkiezin
gen van donderdag geen enkele
zetel in de volksvertegenwoordi
ging in Madrid heeft weten te be
halen, gaat de Caflistische Partij
onverdroten voort met het pro
pageren van een socialistische
samenleving in Spanje, verklaar
de prins Karei Hugo van Bour
bon van Parma. De prins, lijst
aanvoerder van zijn partij in Na-
varra, verklaarde het niet behalen
van zetels door te wijzen op, ge
brek aan tijd en gebrek aan erva
ring.
ROME (UPI) - De Italiaanse presi
dent Sandro Pertini voert van
daag besprekingen met de leiders
van de Christendemocraten, de
Communisten en andere partij
en. De vraag staat daarbij cen
traal of de regeringscrisis in Ita
lië, die nu een maand oud is, uit
eindelijk toch zal moeten worden
opgelost door middel van ver
vroegde verkiezingen.
Volgens politieke kringen in Rome
is Pertini vastbesloten zo moge
lijk vervroegde verkiezingen uit
de weg te gaan. Wellicht benoemt
hij nog een derde formateur in
een poging de regeringskloof te
overbruggen tot na de verkiezin
gen voor het Europese Parle
ment, die in juni plaatsvinden.
breken van een controle
apparaat niet het effect te
zullen krijgen waarop or
ganisaties als Amnesty In
ternational en de Interna
tionale Commissie van Ju
risten hadden gehoopt.
Tijdens de onderhandelingen die
op het ogenblik in Genève in het
kader van de VN-commissie voor
de rechten van de mens over een
Zweedse ontwerp-conventie
worden gevoerd wordt het steeds
duidelijker dat de voorstellen tot
instelling van een controle-or
gaan het niet zullen halen.
Dit controle-orgaan zou door leden
van de ondertekende landen
worden gevormd en klachten
over martelpraktijken in deze
landen onderzoeken. Het voor-
ONTSPOORD - Een trein op de
route Jeruzalem-Tel Aviv is gis
teren ontspoord nadat hij met een
landmijn in aanraking was ge
komen. Ook een inspectiewagen
werd door de ontploffing getrof
fen. Volgens de politie zijn geen
mensen om het leven gekomen of
gewond.
Palestijnse commando's hebben
zich verantwoordelijk gesteld
voor de explosie.
stel voor dit orgaan, dat op het
voorbeeld van het Zwitserse Ro
de Kruis is geïnspireerd en af
komstig is van Jean Jacques
Gautier, president van het Zwit
serse comité tegen martelingen,
wordt tot nu toe niet gesteund
door regering van VN-staten.
Negatief
De Nederlandse regering had zich
aanvankelijk negatief opgesteld
tegenover de Zweedse ontwerp-
conventie tegen het martelen
omdat men meende dat die con
ventie eerder kwaad kon doen
dan goed, gezien de zwakheid
van het verdrag en het feit dat re
geringen zich er na onderteke
ning gemakkelijk achter zouden
kunnen verschuilen. Minister
Van der Klaauw heeft echter ook
op het dezer dagen gepubliceerde
voorstel tot instelling van het
controlecomité, dat het verdrag
wel handen en voeten zou kun
nen geven, afwijzend gerea
geerd.
Dit voorstel wordt gesteund door
organisaties als de internationale
commissie voor juristen, Amnes
ty International en de Wereldraad
van Kerken. Deze organisaties
willen dat het comité regelmatig
gevangenissen zal bezoeken en
daarnaast ook politiebureaus en
andere plaatsen waar arrestanten
worden verhoord.
(Van onze speciale verslaggever)
BEIROET - In de Libanese
hoofdstad Beiroet is de laatste
dagen de dreiging van een ople
ving van de burgeroorlog toege
nomen. Eenheden'van de rechtse
christen-milities en Syrische sol
daten van de Arabische vredes
macht raken op het ogenblik bij
na dagelijks met elkaar slaags.
Leiders van de christen-rechtse
partijen spreken nu zelfs openlijk
van een nieuwe oorlog tegen de
Syriërs. De christelijke leider
Camille Chamoun,ex-president
van Libanon, zei gisteren zelfs uit
te sluiten dat de door christenen
gecontroleerde gebieden van Li
banon zich van de rest van het
land zullen losmaken.
Een oplqving van de burgeroor
log kan onmiddellijke gevolgen
hebben voor de posities van de
Nederlandse VN-soldaten in
Zuid-Libanon. Deze moeten daal
de door Syrië gesteunde Palestij-
nen en de rechtse christenen uit
elkaar houden. Een opstand van
de christenen in Beiroet tegen de
Syriërs zal vrijwel zeker ook naar
het zuiden van Libanon over
slaan. In het zuiden zijn overi
gens geen Syrische troepen aan
wezig, die zitten vooral rond Bei
roet cn in het oosten en noorden
van Libanon.
De christenen willen dat de Syri
sche soldaten Libanon verlaten.
Zij beschouwen de Syriërs als
een bezettingsmacht, die de Ara
bische vredesmacht (waarin ook
soldaten uit Saoedi-Arabië en de
Arabische Emiraten) alleen maar
als een dekmantel gebruikt voor
een bezetting en uiteindelijk an
nexatie van Libanon.
Nu de Saoedische soldaten, die
door de christenen wel worden
geduld, binnenkort Libanon
zullen verlaten, vrezen de rechtse
christenen dat de Syriërs hun po
sities in de christelijke, oostelijke
stadswijk van Beiroet zullen
overnemen. En dat zullen de
christenen in Libanon nooit ac
cepteren. De puinhopen van
Oost-Beiroet zijn mede het ge
volg van de beschietingen tussen
Syriërs en christenen tijdens en
na de burgeroorlog van drie jaar
geleden.
(Van onze correspondent)
GENÈVE - De anti-martel
conventie waarover sinds
enkele weken bij de VN in
Genève wordt onderhan
deld dreigt door het ont-
PEKING/HANOI (AFP/Reuter/UPI) - Hoewel de Chinese
partijvoorzitter Hua Guofeng gisteren heeft verklaard dat
de tijd rijp is geworden voor China om zich uit Vietnam
terug te trekken en er al berichten over een terugtocht
zijn, heeft Vietnam dezelfde dag een algehele mobilisatie
afgekondigd omdat volgens Hanoi de Chinese "agres
sors" nieuwe aanvallen zouden voorbereiden, onder meer
via Laos.
De strijd concentreert zich vooral
rond de stad Lang Son, waarvan
de Chinezen al de verovering
hebben gemeld maar door Hanoi
is dit tegengesproken.
Bedwingen -
Radio-Hanoi deed gistermiddag
een beroep op het Vietnamese
volk zich te verheffen om de in
vasie van de "Chinese agressors"
te bedwingen. Volgens Vietnam
hebben de Chinezen nu een half
miljoen soldaten in de strijd ge
worpen. Vietnam zou tot nu toe in
totaal met 200.000 soldaten ge
vochten hebben, waarvan de
plaatselijke milities het grootste
deel vormden. Radio-Hanoi
meldde dat in de twee weken
strijd al 42.000 Chinezen zouden
zijn uitgeschakeld maar dat on
danks deze "zware verliezen de
agressors toch nieuwe grote aan
vallen voorbereiden".
Volgens Hanoi heeft China troepen
langs de grens met Laos samen
getrokken om dat land binnen te
vallen en vandaaruit een nieuw
front aan de Vietnamese grens
met Laos te openen. Hanoi heeft
echter al te verstaan gegeven dat
het Laos niet in de kou zal laten
staan bij een eventuele Chinese
aanval.
Terugtocht
De Chinese leider Hua Guofeng
vertelde gisteren de Blitse minis
ter van industrie Eric Varley dat
de Chinese troepen "spoedig" uit
Vietnam zullen worden terugge
trokken "en dat de tijd daarvoor
nagenoeg rijp is". Ook nu weer
werd niet gezegd wanneer die te
rugtocht zal beginnen.
Volgens sommige corresponden
ten is die terugtocht al begonnen
maar daarover bestaan nog geen
duidelijke aanwijzingen.
De gevechten in het noorden van
Vietnam zijn het hevigst rond de
strategische stad Lang Son. Pe
king meldde zaterdag al de val
van de stad, maar gisteravond
nog werden gevechten gemeld en
Hanoi heeft laten weten dat geen
van de twee partijen de overhand
heeft in Lang Son.
De Chinese vice-premier Li Xian-
nian heeft gisteren in een inter
view met een Japanse journalist
verklaard dat de Chinezen wel
iswaar bijna hun doel hebben be
reikt in Vietnam, maar dat nieu
we Chinese aanvallen mogelijk
zijn omdat de Vietnamezen de
Chinese terugtocht zouden be
moeilijken door tegenaanvallen.
Sowjet-president Leonid Brezjnjev, vergezeld van zijn echtgenote,
beantwoordt vragen van de pers in het stembureau. Brezjnjev bracht
daar zijn stem uit voor de verkiezingen voor het presidium van de
Opperste Sowjet.
Zoals werd verwacht werd Brezjnjev herkozen voor een nieuw mandaat
van vijf jaar in de Opperste Sowjet, samen met alle andere 1499 kandi
daten die door de Communistische Partij waren aangewezen.
Frontlij n-
staten
veroordelen
Oeganda
duizenden.
Joop den Uyl als gast op het derde congres van de Portugese socialistische partij.
Mario Soares als partijleider herkozen
(Van onze correspondent)
LISSABON - In strijd met sommi
ge verwachtingen heeft het con
gres van de Portugese Socialisti
sche Partij geen duidelijke zwaai
naar rechts laten zien. Mario Soa
res werd zonder tegenkandidaten
als partijleider herkozen en zijn
beleid in de afgelopen twee jaar
werd bijna unaniem goedge
keurd. De socialisten hebben in
principe de deur geopend naar
coalities met andere partijen.
Maar pas na de verkiezingen zul
len zij besluiten of het een coalitie
met de liberale PSD (sociaal-de
mocratische partij) zal worden of
met de communisten.
gering te laten vallen. Ook be
stond er nogal wat kritiek op de
oprichting van een nieuwe anti
communistische vakcentrale,
een maand geleden. Daarbij wa
ren de socialisten en de sociaal
democraten de initiatiefne
mers.
Een betrekkelijk grote minderheid
op het congres vond het onjuist
dat. het congres daar niet eerst
over geraadpleegd was. Met de
herverkiezing van Mario Soares
als algemeen secretaris werden
de gelederen echter weer geslo
ten. In strijd met de verwachtin
gen waren er van de duizend af
gevaardigden slechts een vijftig
onthoudingen en tegenstem
mers. Het congres van de socia
listische partij sluit een moeilijke
periode voor deze partij af. Onte-
- vreden met de verschillende
zwenkingen van de socialistische
regeringspolitiek hebben be
langrijke leden links en rechts de
partij in dè loop der tijd verla
ten.
Als gevolg daarvan bleek de oppo
sitie op het congres te zwak om
enige rol van betekenis te kunnen
spelen.
LUANDA (AFP) - De vijf zoge
naamde frontlij nstaten - Angola,
Mozambique, Tanzania, Botswa
na en Zambia - hebben de 'agres
sie van Oeganda tegen de re
publiek Tanzania' veroordeeld.
Vertegenwoordigers van deze vijf
landen die zaterdag en gisteren in
Luanda bijeen zijn geweest,
spreken in dit verband van het
'expansionistische en fascisti
sche' optreden van Oeganda. In
het slotcommuniqué betuigen de
vijf landen voorts hun solidariteit
met de volkeren van Namibië en
Zimbabwe, resp. geleid door de
Swapo (de volksorganisatie van
Zuidwest-Afrika) en het Patriot
tisch Front, een bundeling van de
twee guerrilla-organisaties Zanu
en Zapu die in Rhodesië opere
ren. De vijf landen hopen dat de
resolutie van de Veiligheidsraad
op basis waarvan Namibië onaf
hankelijk moet worden, ten uit
voer zal worden gelegd.
Open deur
Tot nog toe wilden de socialisten
alleen deel-akkoorden sluiten
met andere partijen. Een lin
kervleugel binnen de partij blijft
echter bevreesd dat. deze open
deur op de langere duur naar een
fusie met de PSD zou kunnen
leiden. Het congres besprak ver
der de programmapunten voor
de komende tien jaar. De
problemen van de korte termijn
kwamen daarom niet aan bod.
Een deel van de congresgangers
voelde zich daardoor gefru
streerd.
Mario Soares kwam hen echter ge
deeltelijk tegemoet door een
frontale oppositie tegen de rege-
ring-Mota Pinto te beloven. Te
gelijkertijd zei hij echter dat het
onverantwoordelijk zou zijn in de
huidige omstandigheden de re-
wilt-programma" biedt u
de Verenigde Mogelijk
heden. Groepsreizen,
maar ook legio
bestanddelen voor een
individuele vakantie.
Bovendien de goed
koopste luchtbrug
Amsterdam-New Vork
v.v. vanaf f 569,-.
Bijv. te combineren met
de huur van een
kampeerauto
al v.a. f 285,- p.w.
Eén mogelijkheid uit vele
voor een vakantie uit
