Begin stelt beslissing
overkomst naar YS uit
NAAST HET NIEUWS
'Sowjet-lnie
zet troepen
aangrens
Politieke situatie in
België is uitzichtloos
Callaghan nog niet uit perikelen
Denen laten
rookgerei
liggen op
niet
roken-dag
Nu Sadat niet naar Camp David gaat
W apenleveranties
YS aan N.-Jemen
DINSDAG 27 FEBRUARI 1979
BUITENLAND
PAGINA 11
NAIROBI/KENIA (UPI) - Zijn de
dagen van president Idi Amin
van Oeganda geteld?
Volgens nieuwsontleders in het
westen en inlichtingendiensten
in Nairobi is het waarschijnlijk.
„Het is mijn eigen mening, niet
meer dan dat, maar mij komt hu*
voor dat Amin is uitgeteld", ver
klaarde een diplomaat in de Ke-
niase hoofdstad. „De vraag die in
teressant is, is wie komt er na
hem?"
Deze opmerking, en andere die op
het hetzelfde neerkomen, vallen
op door de ,punt-uit'-zekerheid
waarmee Amin wordt afgeschre
ven - waarbij men moet beden
ken dat hij in het verleden crisis
na crisis heeft overleefd.
Amins val zou uiteindelijk wel eens
geheel en al het werk van interne
krachten kunnen zijn, maar
daarnaast zou de president hem
aanzienlijk kunnen blijken te
hebben bevorderd door zijn on
juiste beoordeling van de vastbe
radenheid van Tanzania om,
eenmaal tot vechten uitgelokt, te
rug te slaan.
„De Tanzanianen maken de indruk
dat ze tot het bittere einde - uiter
aard dat van Amin - willen door
gaan", verklaarde een commen
tator in Nairobi. „Het komt mij
onwaarschijnlijk voor dat ze de
strijd zouden opgeven nu het
geluk met hen is."
De kiem voor de vier maanden ou
de oorlog van Oeganda met Tan
zania werd begin oktober van het
vorig jaar gezaaid, toen zich mui
terijen begonnen voor te doen in
garnizoenen in het zuiden van
Oeganda.
Amin zag zich gedwongen hem ge
trouwe troepen naar het gebied te
sturen om aan de muiterijen een
einde te maken - hetgeen groot
verlies aan mensenlevens aan
beide zijden betekende.
Klaarblijkelijk om de interne on
rust te camoufleren en misschien
om zijn rusteloze soldaten in te
tomen, gaf Amin opdracht tot een
inval in het gebied van Kagera in
Tanzania - dat gedurende twee
weken van Oeganda was.
De Tanzanianen waren niet op de
inval voorbereid geweest en
moesten terrein prijsgeven.
Eenmaal hersteld en weer in het
bezit van Kagera, ontdekten ze
dat de Oegandezen van rijke ak
kergrond een woestenij hadden
gemaakt.
Karakteristiek voor zijn doen ver
anderde Amin van de ene op de
andere dag van kleur en beleed
zijn liefde voor Tanzania, de hoop
uitsprekende dat zich geen nieu
we vijandelijkheden tussen beide
landen zouden voordoen.
En daar maakte hij zijn fout, zo
meent men in Nairobi. Hij reken
de niet op het wraakgevoel van de
Tanzanianen, die de vernedering
van Kagera wilden wreken.
President Julius Nyerere van Tan
zania, die Amin veracht sinds het
ogenblik waarop deze het bewind
van zijn hechte vriend Milton
Obote omverwierp, bezwoer dat
de oorlog zou doorgaan, maar op
Oegandees grondgebied.
De Tanzanianen begonnen ook
Obote uit dè vergetelheid terug te
halen. Vanuit zijn ballingsoord in
Dar es Salaam riep hij zijn vroe
gere volk op, Amin ten val te
brengen omdat hij van Oeganda
een „slachthuis" had gemaakt.
In het begin van het jaar begonnen
de Tanzanianen met invallen aan
de 160 kilometer lange grens met
Oeganda. Ze stonden een legertje
van 1.500 Oegandese ballingen
met guerrilla-opleiding toe, tot
bij het front te komen.
Langzaam meer zeker rukten de
Tanzanianen in Oeganda op en
vorige week kwam de zuidelijke
hoofdstad Masaka binnen hun
bereik.
Masaka viel in het weekeinde in
handen van Amins tegenstan
ders, maar het is niet duidelijk of
dit Tanzaniaanse troepen en/of
Oegandese ballingentroepen wa
ren of Oegandese soldaten die
hun trouw aan Amin hebben op
gezegd. De inneming van Masaka
werd door soldaten van deze laat
ste categorie als wapenfeit op
geëist.
De invasietroepen rukken nu op
naar een tweede grote Oegandese
garnizoensstad, Mbarara ten wes
ten van Masaka. Radio Oeganda
deelde gisteravond mee dat de
stad in brand stond als gevolg van
een hevige artilleriebeschieting.
Ziekenhuizen, een katholieke
kerk en moskeeën waren ver
nield, werd gezegd.
Amin misrekende zich behalve in
Tanzania, ook in zijn traditionele
vrienden in de Arabische wereld,
meer in het bijzonder Libië, en in
Oost-Europa, die wel eens zou
den kunnen terugkomen van hun
steun aan zijn regime.
Volgens diplomatieke rapporten
hebben Amins vrienden in vrij
wel alle gevallen besloten hun
handen van hem af te trekken.
Zonder hulp van buiten en met een
economie die ten gronde is ge
richt, moet Amin het beleven dat
de steun in zijn eigen leger - dat
hij nodig heeft om staande te
kunnen blijven - snel afkalft.
Acties van guerrillakant komen
meer en meer voor, ondanks in
tensieve veiligheidsmaatregelen.
Bij één gelegenheid kwam de
hoofdstad Kampala zelf in het
donker te zitten toen saboteurs
een centrale buiten werking stel
den.
Na de aanslag deelde een organisa
tie die zich de „Redt Oegan-
da"-beweging noemde mee dat
zij voor de aanslag verantwoor
delijk was.
Omtrent Amins opvolging tast men
in het duister. Hij heeft zichzelf
uitgeroepen tot president-voor-
het-leven en zijn meeste tegen
standers vinden het nog te vroeg
krachtens het wie-het-eerst-
komt-hetéerst-maalt, tevoor
schijn te komen.
In Nairobi twijfelt men eraan of
Obote - die in zijn tijd zeker niet
algemeen geliefd was - zal probe
ren een come-back te maken.
De Deense vereniging ter voor
koming van kanker heeft de
maandag uitgeroepen tot een
nationale „niet roken-dag".
Zij hoopt daarbij op de steun
van 1 miljoen rokers.
Ongeveer 30 pet van de geschat
te 2 miljoen rokers in Dene
marken liet de sigaren en si
garetten liggen bij een derge
lijke actie vorig jaar. Dit heeft
de staat 1,5 miljoen Deense
kronen (600.000 gulden) ge
kost aan gederfde tabaksac
cijnzen.
(Van onze correspondent)
WENEN - Rusland heeft met
speciale transportvliegtuigen
extra troepen overgebracht
naar Bulgarije en de strijd
macht langs de Bulgaarse
grens met Roemenië en Joe
goslavië versterkt, aldus mili
taire waarnemers in Wenen.
De nieuwe Russische militai
re activiteiten hebben grote
bezorgdheid gewekt in het
Westen. De waarnemers leg
gen deze Russische troepen
concentraties uit als een drei
gement aan het adres van
Roemenië, dat tegen de wil
van het Kremlin zijn eigen
weg blijft volgen en, anders
dan de andere Warschau-
Pactlanden, heeft geweigerd
de Chinese invasie in Viet
nam openlijk te veroorde
len.
In Westerse kringen vreest men
dat de Russen nu de gelegen
heid zullen aangrijpen Roe
menië onder druk te zetten en
zo nodig met geweld het land
terug te brengen in het gareel
van het Warschau Pact.
Voorts worden de troepen
bewegingen in Bulgarije ge
zien als een waarschuwing
aan Joegoslavië, omdat pre
sident Tito zich met de strijd
tussen China eri Vietnam is
gaan bemoeien en in een per
soonlijke brief aan.de Chinese
leiding heeft aangedrongen
het conflict aan de onderhan-.
delingstafel uit te vech
ten.
De aanwezigheid van troepen
langs de Bulgaars-Joegosla
vische grens zou er volgens
ingewijden op kunnen dui
den dat het conflict rond de
Joegoslavische deelstaat Ma
cedonië weer oplaait. Elke af
koeling van de betrekkingen
tussen Joegoslavië en de
Sowjet-Unie is vanaf 1948 ge
paard gegaan met een herop
leving van dit conflict. De
Bulgaren proberen bij herha
ling munt te slaan uit het feit
dat een deel van de Macedo
nische volksgroep aanslui
ting bij Bulgarije eist. De an
nexatie van een deel van Ma
cedonië zou het Sowjet-blok
aansluiting geven met Alba
nië, dat op zijn beurt een toe
gangsweg geeft tot de Mid
dellandse Zee.
In diplomatieke kringen wordt
erop gewezen dat elke Russi
sche militaire activiteit in dit
gebied van de Balkan bijzon
dere gevaren inhoudt, omdat
de grenzen van Turkije en
Griekenland en daarmee de
zuidflank van de NAVO, be
dreigd worden. Het is zeker
niet ondenkbaar dat in dit ge
bied, in het geval van een ge
wapend conflict vanwege de
ingewikkelde en niet te voor
spellen politieke verhoudin
gen, grensoverschrijdingen
zouden kunnen leiden tot het
betrekken van de NAVO bij
een dergelijke situatie.
Bulgarije heeft de berichten
over troepenversterkingen
gisteren „ongegrond en
kwaadwillig" genoemd. In
tegendeel, zo heet het in een
verklaring van het officiële
Bulgaarse persbureau BTA,
Bulgarije werkt aan „vriend
schappelijke verhoudingen
met de andere Balkan-lan
den, gebaseerd op het in acht
nemen van onafhankelijk
heid en onschendbaarheid
van landsgrenzen".
(Van onze correspondent)
JERUZALEM - De Israëlische premier Begin is aller
minst gelukkig met het feit dat premier Chalil van
Egypte zijn gesprekspartner zal zijn in Washington, en
niet president Sadat. Begin stelde vast dat het president
Sadat is die in Egypte de beslissingen neemt.
De Israëlische premier Begin heft het glas tijdens het diner dat door
minister Van der Klaauw werd aangeboden.
Het bezoek van Van der Klaauw aan Israël loopt dwars door de vredesbe
sprekingen van Camp David heen.
Begin sprak gisteren met Neder
landse journalisten ter gelegen
heid van het bezoek van minister
Van der Klaauw aan Israël. Op de
vraag of Begin de uitnodiging al
dan niet zou aanvaarden, wilde
hij geen antwoord geven. „Die
beslissing zal door het kabinet
genomen worden. Het gaat om
uiterst belangrijke en vergaande
beslissingen, die de toekomst van
ons land en onze veiligheid aan
gaan", aldus Begin.
Later op de dag keerde minister
van buitenlandse zaken Dajan te
rug uit Washington. Ook hij gaf
geen rechtstreeks antwoord op
de vraag of Begin de uitnodiging
al dan niet moet aanvaarden.
Maar Dajan, die zijn woordvoer
der en een aantal andere ambte
naren in Washington heeft ach
tergelaten, legde cr de nadruk op
dat hem de verzekering was ge
geven dat Chalil was gemachtigd
om de onderhandelingen af te
ronden.
BRUSSEL - Er is nog steeds geen
uitweg uit de Belgische politieke
crisis. Het wantrouwen tussen
Vlamingen, Walen en Brusse
laars zit te diep, stelde demissio
nair minister van economische
zaken Willy Claes, een Vlaams
socialist, gisteren vast. Samen
met de Waalse christendemocra
tische leider Charles Nothomb
had Claes een voorstel uitge
werkt om de vorming van een re
gering mogelijk te maken, maar
dit bleek gisteren onhaal
baar.
Claes en Nothomb waren twee we
ken geleden door koning Bou-
dewijn belast met de opdracht te
bemiddelen, nadat voorzitter
Wilfried Martens van de Vlaamse
christendemocraten (CVP) er
niet in was geslaagd een regering
De bemiddelaars, die
ste partij in België, zonder welke
geen regering gevormd kan wor
den. Het was immers de CVP, en
haar grote stemmentrekker oud
premier Leo Tindemans. die de
regering in oktober ten val bracht
nadat aan Vlaamse kant scherpe
kritiek was gerezen op het zoge
naamde Egmont-akkoord over
de federalistische staatshervor
ming, waarop vooral de Walen
sterk aandringen.
De datum van 10 juni. de dag dat de
Belgen hun afgevaardigden voor
het Europese parlement gaan
kiezen, weegt zwaar op de poli
tieke touwtrekkerij die nu al twee
maanden en negen dagen voort
duurt sinds de laatste verkiezin
gen. Gevreesd wordt voor het
verstrekkend politiek effect van
een klinkende overwinning die
oud-premier Tindemans weieens
zou kunnen boeken. Tindemans,
die weinig op heeft met federalis
tische experimenten, heeft als
voorzitter van de Europese chris
ten-democraten alles mee om zijn
tegenstanders te verrassen.
Binnen de CVP heerst grote ver
deeldheid over de staatshervor
ming. Samen met het naderbij
komen van de juni-verkiezingen,
leidt dit tot Voorzichtigheid en
immobilisme. Om de CVP te
dwingen kleur te bekennen, heb
ben de drie Franstalige rege
ringspartijen een gemeenschap
pelijk front gevormd, dat tot nu
toe, ondanks Vlaamse yerlei-
dingsacties, overeind is geble-
Zoon Gandhi
veroordeeld
NEW DELHI (AFP) - Sanjay
Gandhi, de jongste zoon van
oud-premier Indira Gandhi
van India, is gisteren tot twee
jaar gevangenisstraf veroor
deeld.
Gandhi stond terecht op ver
denking van het vernietigen
van bewijslast gedurende de
regering per decreet van
premier Gandhi.
hington te komen, maar hij zal
wel bij de ondertekening aanwe
zig zijn", zei Dajan, er kennelijk
van uitgaande dat het zover zal
komen. Dajan zei dat hem was
uitgelegd dat Sadat tegenover de
Arabische wereld redenen had
om voorlopig niet naar Camp Da
vid te gaan.
In Jeruzalem worden nog een paar
redenen genoemd, die Dajan zelf
niet aangaf. Een daarvan is, dat
Saoedi-Arabiè zware druk op
Egypte uitoefent om geen enkele
concessie te doen inzake de Pale
stijnse kwestie. Verder wil Sadat
de zaak zo blijven voorstellen, dat
de onderhandelingen slechts
enige technische zaken betreffen
Welnu, voor technische zaken
gaat de reis niet naar Washington,
zeker niet als er dan ook „techni
sche" concessies gedaan zouden
moeten worden.
De politieke meningen in Israël, in
en buiten regering en parlement,
zijn verdeeld. De Israëlische tele
visie meldde dat de indruk be
stond dat Begin de uitnodiging
zal afwijzen, hoewel hij 's mor
gens op de persconferentie had
gezegd dat het geen discussie was
tussen personen, maar tussen
staten, en dat daarbij persoonlij
ke zaken geen rol spelen.
Het bezoek van de Nederlandse
minister van buitenlandse zaken
Van der Klaauw loopt dwars door
de vredesonderhandelingen
heen, al heeft premier Begin Van
der Klaauw niet in de geheimen
van Camp David ingewijd.
KOPJE THEE
Osamoe Jamagoetsji, gewapend met een mes, had een postkantoor
in Hirosjima beroofd van 13.000 gulden toen hij een aanbod van
de postkantoorhouder aannam om gauw een kopje thee te ne-
De politie pakte Jamagoetsji tussen de slokken door bij de kraag.
CARNAVAL EIST TOL
In de eerste 48 uur van het carnaval in de Braziliaanse stad Sao
Paulo zijn 27 mensen vermoord en ruim 2.000 gearresteerd, zo
heeft het stadsbestuur gisteren bekendgemaakt.
MOORD MET KRUISBEELD
In Roanne in Frankrijk is gisteren een jongeman voorgeleid we
gens verkrachting van en moord met een kruisbeeld op een
kloosterzuster van 76 jaar.
De 19-jarige Alain Froment bekende dat hij zaterdag zuster Marie
Cabanes had vermoord toen zij bezig was met schoonmaken van
een kerkgebouw. Nadat hij zich aan haar had vergrepen, wilde hij
haar wurgen, maar zij kwam bij. Froment greep daarop een zwaar
kruisbeeld dat op een altaar stond en sloeg de zuster dood.
De jongeman heeft daarna nog vergeefs naar geld in offerblokken
gezocht.
WASHINGTON (Reuter) - De Ver
enigde Staten leveren Noord-
Jemen voor meer dan 100 miljoen
dollar wapens om het te steunen
in zijn strijd tegen het door de
Sowjet-Unie gesteunde buurland
Zuid-Jemen, zo heeft een woord
voerder van het ministerie van
buitenlandse zaken gisteren be
kendgemaakt.
Volgens woordvoerder Moris Dra
per omvat de leverantie artillerie,
luchtafweergeschut, anti-tank-
geschut en raketten. Saoedi-Ara-
bië betaalt de rekening.
Draper zei dat aan het congres
daarnaast zou worden gevraagd
een aanvullende wapenleveran
tie van 400 miljoen dollar voor
bestelling uitgesmeerd over een
aantal jaren goed te keuren.
Deze latere leveranties zullen 12
straalgevechtsvliegtuigen van
het type f-5e, 100 gepantserde
voertuigen voor het vervoer van
troepen en 60 tanks van het type
m-60 omvatten en ook betaald
worden door Saoedi-Arabië.
„Zowel Noord-Jemen als Saoedi-
Arabië is van mening dat de be
dreiging uit Zuid-Jemen aan
zienlijk in betekenis is toegeno
men", zei Draper.
Noord- en Zuid-Jemen hebben gis
teren nieuwe gevechten aan de
gemeenschappelijke grens ge
meld, ondanks hun instemming
met het voorleggen van hun
conflict aan bemiddeling door de
Arabische Liga.
Het ministerie van buitenlandse
zaken van Noord-Jemen zegt, dat
de strijdkrachten van Zuid-Je
men hun zware aanvallen voort
zetten. Geregelde strijdkrachten
van Zuid-Jemen maakten ge
bruik van moderne wapens, zoals
raketten, mortieren, oor
logsvliegtuigen van het type Mig-
21 en tanks van van de typen T-55
en T-62. Zij hadden in enkele
grensgebieden verliezen onder
de burgerbevolking veroorzaakt.
De marxistische leiders in Aden, de
hoofdstad van Zuid-Jemen, uiten
soortgelijke beschuldigingen.
De grensstrijd tussen beide Jemens
heeft een lange voorgeschiede
nis. De Zuidjemenieten be
schouwen Noord-Jemen histo
risch als hun gebied, de Noord-
jemenieten zien het zuiden als af
gescheiden gebied als gevolg van
de lange Engelse koloniale heer
schappij.
Het regime in het noorden wordt
algemeen als conservatief gezien.
Het noorden werkt met Saoedi-
Arabië samen, dat financiële hulp
biedt.
Tot nu toe was Noord-Jemen over
wegend met Russische wapens
uitgerust. Het voornaamste bin
nenlandse probleem is de tradi
tionele invloed van de stamhoof
den. De later vermoorde presi
dent Ibrahim Hamdi heeft in 1974
door opheffing van de raadsver
gadering geprobeerd een eind te
maken aan de macht van de
stamhoofden, die tegen elke
vorm van politieke samenwer
king met het marxistische be
wind van de volksrepubliek Je
men zijn.
Het regime in het zuiden geldt on
der de tegewoordige leiding van
Abdelfattah Ismail als extremer
marxistisch dan ooit. Zuid-Je
men was Moskous tussenstation
bij het conflict om de Hoorn van
Afrika. In Aden werken veel ad
viseurs uit de Sowjet-Unie, Cuba
en de DDR. Er zouden alleen uit
de DDR 2.000 politiefunctiona
rissen zijn.
gistermiddag door de Belgische
vorst van hun opdracht werden
ontheven, hadden in hun voorstel
een gulden middenweg aangege
ven tussen de eisen van Vlamin
gen. Walen en Brusselaars met
betrekking tot de staatshervor
ming.
Nadat ook dit voorstel was afgewe
zen, wees minister Claes erop dat
de meningsverschillen tussen de
zes partijen die deel uitmaken
van de huidige demissionaire re
gering over zijn voorstel minder
belangrijk waren dan het diepe
wantrouwen dat het politieke
klimaat in België heeft aangetast.
De Waalse en Brusselse partijen
willen pas meewerken aan een
regeerakkoord als absoluut zeker
is dat de Vlaamse partijen loyale
partners in de nieuwe regering
zullen zijn.
Het wantrouwen bij de Franstali-
gen, vooral bij de Waalse socialis
tische leider Andre Cools, richt
zich vooral op de CVP, de groot-
(Van c
respondent)
LONDEN - Hoewel het stakingsrumoer in
de berichtgeving over Engeland wat is
geluwd, staat premier James Callaghan
nog steeds voor de formidabele opgave
om twee nog niet uitgebroken stakingen
te bedwingen, die de val van zijn regering
zouden kunnen betekenen. Dat zijn die
van de mijnwerkers, die het laatste Con
servatieve kabinet ten val brachten, en
van de werknemers bij de water- en ener
giecentrales.
De mijnwerkers willen een loonsverhoging
van 40 procent hebben - 31 procent meer
dan wat de regering nu als een maximum
hanteert. De genationaliseerde mijnin
dustrie, die van de zijde van de werkge
vers wordt vertegenwoordigd door de Na
tional Coal Board, heeft tot nog toe een
maximumverhoging van 5 procent gebo
den.
Premier Callaghan heeft over deze nade
rende crisis geen gras laten groeien en
heeft gisteren een onderhoud gehad met
Joe Gormley, de leider van de mijnwer
kersvakbond, en te kennen gegeven dat er
een mogelijkheid bestaat dat de regering
de National Coal Board meer geld ter be
schikking zal stellen, maar Gormley wilde
na afloop van zijn bezoek aan de premier
niet zeggen om welke verhogingspercen
tages het ging. In elk geval hoopt Callag
han kennelijk een staking in de komende
weken te bezweren.
Er wordt verder gestaakt door het Britse
ambtenarenkorps, zij het nog op beschei
den schaal. Dertienhonderd van de
300.000 regeringsemployes weigeren te
werken. Dat lijkt niet veel, maar ze zijn
met zorg uitgekozen en vertegenwoordi
gen vrijwel alle belangrijke ministeries op
gevoelige posten.
Bij het ministerie van buitenlandse zaken
zijn bijvoorbeeld 100 code-klerken in sta
king gegaan, die het geheime telegram-
menverkcer onderhouden tussen de rege
ring en de ambassades in het buitenland.
De vakbonden, met begrip voor de mo
derne tijden, hebben verder toegeslagen
door het onttrekken van technici die
computers bedienen. Dit betekent voor
het departement van accijnzen, waar ook
de btw wordt berekend, dat de nationale
kas per week een 400 miljoen gulden ont
nomen kan worden, maar ook dat 160
miljoen gulden niet uitgekeerd kan wor
den aan exportbedrijven die het geld no
dig hebben voor produktie en de aankoop
van voorraden.
Bij het ministerie van defensie wordt ge
staakt bij de centrale van de geheime in
lichtingendienst en verder kan de Britse
beurs lam komen te liggen door een sta
king van 55 werknemers die hier „bin
nenlandse belastingstempelaars" worden
genoemd en zonder wie geen officiële
transacties kunnen plaatsvinden.
Ook zijn de 17.000 ambulance-chauffeurs
nog steeds in staking. Een aanbod van het
regeringsmaximum van 9 procent hebben
zij afgewezen, en het is mogelijk dat zij
vanaf donderdag middernacht gedurende
24 uur zelfs ook geen spoedgevallen meer
in behandeling zullen nemen.
Ten slotte zijn er 120.000 Britten die, ook al
door het uitvallen van een stakende com
puter, zullen moeten wachten of zij een
prijs gewonnen hebben in de nationale
obligatieloterij, die per maand zo'n 24
miljaen gulden uitkeert.
