Terwijl Veiligheidsraad
vergadert gaat strijd door
Y. d. Klaauw houdt zich
in Israël op de vlakte
DEZE WEEK NIEUW OVERLEG CAMP DAVID
NAAST HET NIEUWS
Conflict
China-
Vietnam
VARKENS
LAPPEN KILOJ986-
RAUWE
ROOK- per stuk 1
WORST
Arabische
Liga maant
de Jemens
MAANDAG 26 FEBRUARI 1979
(Van c
3 correspondent)
JERUZALEM - De Arabische boy
cot, Menten, Iran, Libanon en de
VN-strijdmacht daar, zijn de be
langrijkste onderwerpen geweest
in het twee uur durende gesprek
tussen premier Begin en de Ne
derlandse minister van buiten
landse zaken, Van der Klaauw
gisteren in Israël.
Premier Begin is de meeste tijd aan
het woord geweest. Hij legde zijn
Nederlandse gesprekspartner uit
hoe rampzalig het verlies van
Iran voor het Westen is en hoe
gevaarlijk het oprukken van de
fanatieke 'slam, met als mogelijk
gevo.g dat dit gepaard gaat met
uitbreiding van de communisti
sche invloed in het Midden-Oos
ten. Hetzelfde geldt in zekere zin
voor Libanon, waar de christelij
ke bevolking ten prooi dreigt te
vallen aan het extremisme van de
moslims en Palestijnen, aldus
Begin.
Op het vlak van de betrekkingen
tussen Nederland en Israël vroeg
Begin aan Van der Klaauw wat
voor maatregelen Nederland van
plan is te nemen tegen de Arabi
sche handelsboycot, waaraan
ook Nederlandse bedrijven deel
nemen. Begin noemde de boycot
racistisch, aangezien er wordt
gediscrimineerd tegen joden. Dlat
ontkende Van der Klaauw: het is
volgens Nederland geen racisme,
maar discriminatie van Israël.
Een gecompliceerde zaak, die
door de Nederlandse regering in
stqdie wordt genomen. Van der
Klaauw hield zich over de aard
van de te nemen maatregelen op
de vlakte.
Een verrassing was dat de zaak-
Menten aan de orde kwam. 's
Ochtends in Jad Washem, Israëls
nationale monument en museum
ter nagedachtenis van de joden
die in de Tweede Wereldoorlog
zijn omgekomen, was het Gideon
Hausner, de openbare aanklager
in het proces-Eichmann, die de
zaak aan de orde stelde. „Het zou
onduldbaar zijn als Menten vrij
uit ging", zei Hausner, die Van
der Klauw rondleidde.
Ook premier Begin stelde de zaak
aan de orde. Tijdens een korte
persconferentie na afloóp van het
gesprek, zei Van der Klaauw
nogal onhandig dat de Neder
landse regering zijn best deed om
de beslissing van de rechtbank in
de zaakMenten ongedaan te rpa-
ken. Hij bedoelde dat het open
baar ministerie cassatie had aan
getekend bij de Hoge Raad.
Een andere verrassing was dat Van
der Klaauw in de korte tijd dat hij
aan het woord was, een aantal
punten niet aan de orde heeft ge
steld die wel aan de orde zouden
komen. Zijn thema was „geen
•vrede zonder veiligheid". Maar
het verzoek van de Tweede Ka
mer om het Nederlandse onge
noegen uit te spreken over het
Vestigen van nieuwe nederzet
tingen in het Arabisch gebied
werd niet uitgevoerd. Over de
Palestijnse kwestie werd nauwe
lijks gespróken. Begin had het
even over de autonomie „voor
Judea en Samaria".
Vooral van Israëlische kant is er
steeds de nadruk op gelegd dat
Nederland een zeer goede vriend
is, een van Israëls beste vrienden.
Premier Begin spon dat in zijn ta
felrede uitvoerig uit: met name
de rol die Nederland speelt bij de
behartiging van de Israëlische
belangen in Moskou en de hulp
bij emigratie van Russische jo
den bracht hij te berde. Maai de
speech van Begin had toch een
niet bijster optimistische toon
toen het onderwerp van de vre
desonderhandelingen ter sprake
kwam. Uitvoerig herhaalde Be
gin op zijn bekende welspijeken-
de wijze dat Israël onderhandelt
voor vrede, niet voor deze genera
tie, maar voor de generaties na
ons. Dat Israël zijn mensen niet
aan te grote gevaren bloot kan
stellen en niet de toekomst op hel
spel kan zetten: Lees dat een Pa
lestijnse staat onduldbaar is,
Geen enkel teken van optimisme
in verband met de gesprekken ih
Camp David, waarover Begin zelf
trouwens met geen .voord rep
te
Wat als een rode draad doorhethele
bezoek heenloopt is de discussie
in het Midden-Oosten tussen
voor- en tegenstanders van de
vredesregeling met Egypte. In
Syrië en Jordanië heeft Van der
Klaauw gehoord hoe gevaarlijk
Camp David is voorde stabiliteit
in het Midden-Oosten: het werkt
de extremisten in de hand en
daarmee destabilisatie. De bood
schap uit Jeruzalem is steeds:
steun de Camp David-politiek en
steun ons economisch. Van der
Klaauw, die in geen van zijn ant
woorden erg concreet was, zei in
algemene termen dat Nederland
het vredesproces naar vermogen
zal steunen. Hij zal vandaag een
groot deel van de middag door
brengen in het Israëlische parle
ment, de Knesset, waar hij onder
meer oppositieleider Peres zal
ontmoeten. Het is waarschijnlijk
dat ook een gesprek met minister
van buitenlandse zaken Dgjan
wordt ingelast, die vanmiddag te
rugkeert uit Camp David om ver
slag uit te brengen aan de rege
ring.
PEKING-HANOI-NEW YORK (GPD) - De Chinese troe
pen in Vietnam zullen niet oprukken over de vlakte van
de Rode Rivier, in de richting van de Vietnamese hoofd
stad Hanoi.
verzocht de Veiligheidsraad de
terugtrekking te eisen van -alle
Chinese troepen, China te ver
plichten Vietnam te betalen voor
alle oorlogsschade en de instel
ling van een wapenembargo te
gen China. „De Chinese heer-
serskliek wenst geen genoegen te
nemen met het feit dat het volk
van Kampuchea (Cambodja) het
bloedige slachtersregime van Pol
Pot omver heeft geworpen", zei
de Russische woordvoerder. „De
geschiedenis leert dat een agres
sor die daarom tot de aanval
overgaat, een roemloos, smade
lijk einde te wachten staat".
De Chinese ambassadeur Zhen
Zhu beschuldigde Vietnam er
van dat het China had geprovo
ceerd door een aantal grensinci
denten te veroorzaken. „Alles
wat wij willen is een vredig en
stabiel grensgebied", zei hij.
Dat zei de Chinese vice-premier
Wang Zhen gisteren in Peking
tegen journalisten. Hoe /lang de
Chinese interventie zal duren,
wilde hij niet zeggen. „Wij zijn
nog steeds bezig Vietnam een
lesje te leren", aldus Wang, die
herhaalde dat de actie „beperkt
van omvang en van duur zal zijn",
en slechts bedoeld om de vrede in
het grensgebied te verdedi
gen.
Langs het 750 kilometer brede front
werd ook zondag hevig gevoch
ten. Volgens de Vietnamese radio
concentreert de strijd zich in de
noordoostelijke provincie rond
Cao Bang en bij de stad Lao Cai in
het noordwesten. Lao Cai is zeker
in Chinese handen.
Volgens de laatste schattingen van
de inlichtingendiensten zijn on
geveer 17 Chinese divisies met in
totaal 225.000 man in het Chinees-
Vietnamese grensgebied aanwe
zig. Daarvan zouden zes of zeven
divisies, met tussen 75.000 en
85.000 man, zeker 30 kilometer
Vietnam zijn binnengerukt.
Mensenmassa's
De weinige ooggetuigenverslagen
van het front spreken van grote
mensenmassa's die door de Chi
nezen worden ingezet, waarbij
niet op verlies van mensenlevens
wordt gelet. Op enkele plaatsen
zouden zij in dichte rijen, schou
der aan schouder, door mijnen
velden trekken om een weg te
banen voor pantservoertuigen.
De Vietnamezen hebben zich
verschanst in goed te verdedigen
stellingen.
ties in New York gedebatteerd
over de situatie in Indo-China. Bij
monde van ambassadeur An
drew Young, die het debat open
de, eisten de Verenigde Staten
een onmiddellijk staakt-het-vu-
ren en terugtrekking van alle bui
tenlandse troepen uit zowel Viet
nam als Cambodja. „De VS heb
ben duidelijk gesteld in beide
conflicten geen partij te zullen
kiezen", aldus Young, die aan
drong op een snelle actie om ver
dere uitbreiding van de vijande
lijkheden in Indo-China te voor
komen. Hij verzocht de raad te
bevorderen dat alle partijen „hun
geschillen op vreedame wijze
bijleggen en hiertoe praktische
diplomatieke stappen ne-
Young: „China heeft net zo weinig
recht Vietnam aan te vallen, als
Vietnam op het onder de voet lo
pen van Cambodja".
Misdaad
De woordvoerder van de Sowjet-
Unie, Charlamov, repte in zijn
scherpe rede van „de misdaad
van de Chinese heersers" om
Vietnam binnen te vallen. Hij
Zhen Zhu betoogde dat China al
tijd een voorstander was geweest
van een vreedzame oplossing van
het grensgeschil met Vietnam en
stelde voor de beide partijen
„snel onderhandelingen te laten
openen". Ook stelde hij dat de
Vietnamezen „op grove wijze lo
gen" door de strijd in Kampu
chea voor te stellen als een bur
geroorlog. Het nieuwe bewind in
Kampuchea houdt het geen dag
uit zonder de militaire bescher
ming van Vietnam, redeneerde
hij.
De Vietnamese ambassadeur Ha
Van Lau veroordeelde de „open
lijke en weloverwogen agressie"
van China en ontkende het ver
band tussen de gevechten in
Kampuchea en de Chinese inva
sie in zijn land.
Abdalla Jaccoub Bishara van Koeweit, voorzitter van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties, in gesprek
met de Chinese vertegenivQQi'diger Zhen Zhu en andere leden van de Chinese delegatie.
China heeft een ontwerpresolutie
ingediend, die de Vietnamezen
veroordeelt wegens hun „agres
sie met wapens" tegen Kampu
chea en de „bezetting" van dat
land. Deze resolutie is een tegen-
zèt tegen die van Rusland en
Tsjecho-Slowakije, die wil dat
juist China wordt veroordeeld
wegens agressie. De VS, Groot-
Brittannië, Noorwegen en Portu
gal - de leden van de Veiligheids
raad op wier verzoek het debat
plaatsvindt, zochten gistermid
dag steun voor een tegenresolu-
tie, die oproept tot een onmid
dellijke wapenstilstand in Indo-
China en terugtrekking van alle
buitenlandse troepen uit Viet
nam en Cambodja.
PAUS ALS PASTOOR
Paus Johannes Paulus II heeft gisteren als een gewone pastoor een
bruidspaar in de echt verenigd.
De inzegening van het huwelijk tussen de 22-jarige Vittoria Janni
en de 24-jarige Mario Maltese had plaats in aanwezigheid van 150
gasten.
De bruid, die de dochter is van een werkman van de gemeente
Rome, had bij een audiëntie die de paus omtrent Kerstmis ver
leende aan de Romeinse straatvegers, de stoute schoenen aange
trokken en hem gevraagd of hij haar huwelijk wilde inzegenen.
Vittoria Janni vertelde later dat de paus even niet had geweten
wat te doen, maar dat hij had ja gezegd na naar haar leeftijd te
hebben geïnformeerd.
WERKZAME DODE
Een 63-jarige Brit heeft regelingen getroffen opdat zijn as na zijn
dood wordt aangewend in een zandloper.
Tom Moyses, uit Peterborough, Oost-Engeland, toonde dit week
einde aan journalisten de grote zandloper, een koperen houder
met twee glazen bollen die zijn stoffelijke resten zullen moeten
bevatten?
"Ik heb mijn hele leven hard gewerkt en ik wil zelfs na mijn dood
blijven werken. Ik heb mijn vrouw en dochter gezegd dat zij mij
moeten laten cremeren en de verpoederde as in de zandloper
moeten laten stoppen".
GALANTE VERKRACHTER
InTel Aviv is gisteren de 35-jarige Sjlomo Lev-Ami, bijgenaamd 'de
galante vrouwenschender', veroordeeld tot dertig jaar gevange
nisstraf.
Lev-Ami had voor gewoonte na zijn daad zijn slachtoffers zijn
verontschuldigingen aan te bieden en zelfs te vergezellen naar
hun huis.
Nooit eerder is iemand in Israël voor verkrachting zo zwaar ge
straft
IJSKOUD RECORD
De 33-jafige Groenlander Adam Abelsen heeft gisteren een nieuw
wereldrecord "koudwaterzwemmen" gevestigd.
Hij had een baan uitgehakt in het dichtgevroren Silkeborg-meer
ten westen van Aarhus 650 meter zwemmend afgelegd.
De plaatselijke zwemclub heeft doen weten dat een dergelijke re
cordpoging moet worden afgelegd in water dat een temperatuur
heeft van min 2 graden celsius.
Het, niet-officiële, vorige record stond op naam van iemand die 530
meter had gezwommen in ijskoud water. Wie dat was en wanneer
hij het had gepresteerd was in Aarhus niet bekend.
Babelsen heeft over de afstand van 650 meter 23 minuten gedaan
maar de tijd is niet van belang, slechts de afstand telt.
ADVERTENTIt
HAALVERSVOORDEEL
BIJ UW VLEESCHMEESTER
magere
verse
Doelen bij explosie Ulster
BELFAST (UPI) - Bij een bomont
ploffing aan de grens met de Ierse
republiek zijn twee jongeld^ ge
dood en drie zwaar gewond.
De ontploffing had plaats zaterdag
avond laat in Keady in het graaf
schap Armagh, 80 kilometer ten
zuiden van Belfast. De politie
vermoedt dat het IRA verant
woordelijk is.
De bom was neergelegd in een ge
stolen vrachtauto die op een een-
5 weg bij de grens was neer
gezet. De vijf jongelui, op weg
naar een dansavond ten zuiden
van de grens, passeerden de
vrachtauto toen de bom afging.
Ook zijn in Noord-Ierland twee
Britse soldaten gedood en is een
derde ernstig gewond nadat een
van hen die op wacht stond voor
een legerkamp in Belfast amok
was gaan maken.
(Van c
correspondent)
WASHINGTON - Vermoedelijk
nog deze week zal een nieuwe
Amerikaans-Israëlisch-Egypti-
sche topconferentie beginnen in
het Amerikaanse presidentiële
buitenverblijf Camp David. Maar
de Egyptische president Sadat
zal, zo lijkt het, vooralsnog niet
persoonlijk verschijnen en al
thans de inleidende fase van het
gesprek overlaten aan zijn eerste-
minister.
Te Washington wordt vermoed, dat
Sadat zelf naar de VS zal reizen
als blijkt dat de gesprekken tus
sen Carter, Begin en Chalil een
oplossing nabij zijn. De bespre
kingen tussen de ministers van
buitenlandse zaken van de drie
landen, lijken een zekere voort-
DJEDDAH (Reuter/DPA) - De
secretaris-generaal van de
Arabische Liga, Mahmoed
Riad, heeft gisteren een be
roep op Noord- en Zuid-Je-
men gedaan hun grensoorlog
te staken, zelfbeheersing te
tonen en een gunstige sfeer te
scheppen voor Arabische
bemiddeling.
Riad heeft later meegedeeld dat
Zuid-Jemen heeft ingestemd
met de wens van Noord-Je
men, dat de Arabische Liga
bijeenkomt om het geschil te
bespreken.
gang te hebben gemaakt. Dajan
en zijn Egyptische tegenvoeter
zijn naar huis vertrokken om
rapport uit te brengen, na een
laatste gesprek met Carter giste
ren.
Alle nieuwe toenadering ten spijt
blijft het tot stand brengen van
een duidelijk verband tussen een
Israëlisch-Egyptisch verdrag en
de toekomst van het Palestijnse
volk vooralsnog een struikelblok.
Echter, er zijn ook aanwijzingen
dat de snelle wijziging in de
krachtsverhoudingen in het
Midden-Oosten na de verwijde
ring van de sjah uit Iran, zowel
Egypte als Israël ervan heeft
doordrongen dat hun eigen
overleving als bondgenoten van
„het Westen" met een snel vre
desverdrag is gebaat. Daarbij is
het duidelijk dat de VS er zeer
groot belang bij hebben zowel in
Israël als in Egypte duidelijk voet
aan de grond te houden.
Egy pte heeft de VS om zeer belang
rijke wapenleveranties gevraagd
teneinde in het vacuüm te kun
nen stappen dat de sjah nogal on
verzorgd heeft achtergelaten.
Troepen
De VS zijn kennelijk wat het Mid-
denoostelijke oliegebied betreft
zo ongeveer aan het eind van hun
mogelijkheden om op een ramp
zalig politiek gebeuren terug
houdend te reageren. Minister
van defensie Harold Brown zei
gisteren op de televisie dat de VS
ter bescherming van zijn olie-
belangen desnoods troepen zou
inzetten - zijn collega Schlesin-
ger van energiezaken, ook op de
televisie aan het woord, onthulde
dat plannen om oorlogsschepen
en troepen naar het gebied van de
Perzische Golf te zenden op het
ogenblik worden overwogen.
Israël en Egypte wedijveren, zo
komt het politieke waarnemers te
Washington tenminste voor, na
drukkelijk om de positie van
Amerika's beste vriend in het
Midden-Oosten. Die argumenten
hebben des te meer kracht ge
kregen nu de kroonprins van Sa-
oedi-Arabië, Fhad, een „diploma
tieke ziekte" heeft aangegrepen
om niet nu naar Washington te
komen voor een officieel bezoek.
De Saoedi's willen de handen
kennelijk vrij houden en het is
een van de teleurstellingen voor
dé Amerikaanse buitenlandse
politiek, dat Saoedi-Arabië, al
lerminst gevoelig is gebleken
voor de druk die de VS hebben
uitgeoefend om deze grote olie
producent aan de kant te krijgen
van degenen die naar vrede tus
sen Israël en Egypte uitzien.
Ook de olie-kwestie speelt een rol
bij de onderhandelingen tussen
Israël en Egypte. Iran leverde Is
raël zo'n 60 procent van zijn olie.
Israël wil vervangende Egypti
sche leveranties en het zal die
vermoedelijk wel krijgen, omdat
immers het aanknopen van han
delsbetrekkingen een essentieel
deel' vormt van normalisering
van betrekkingen.
Niettemin zullen de komende on
derhandelingen aantonen dat
voor Egypte nu de tijd is aange
broken kleur te bekennen, nu een
versnelde radicalisering in het
Midden-Oosten zich aandient.
Het wedden op twee paarden
moet een einde nemen van Ara
bische kant, de Israëlische posi
tie aan de onderhandelingstafel is
door de gebeurtenissen in Iran in
niet geringe mate versterkt. Dat
zijn ingewikkelde gegevens,
waarmee Carter te maken krijgt,
die behendig spel vereisen, mei
name tussen de coulissen van het
politiek gebeuren.
