I Liedboek als struikelblok
bij het beroepingswerk
■jjmjiunu'jj'i
Valkenburgers hadden minder prettige ervaringen
'FEMINISMEIN EKKLESIA - DIENS TEN
KERKDIENSTEN
ZATERDAG 24 FEBRUARI 1979
Musical. In de Maranathakerk
aan de Lage Morsweg in Leiden
wordt morgenavond om 7 uur
een jeugddienst gehouden,
waarin het petrajeugdkoor (Lei
den) de reli-musical "Gods plan"
ten gehore brengt. Voorganger in
deze dienst is dr. R. J. Koolstra.
Jongerenkoor. Vanavond (zater
dag) om 7 uur verleent het jonge
renkoor van de parochie "De
Menswording" te Leiderdorp
medewerking aan een mis in de
Meerburgkerk te Zoeterwoude-
Rijndijk.
Daniel. In de chr. mavo-school te
Rijnsburg spreekt ds. J.A. Visser
uit Amsterdam morgen om 10
uur en half 8 over: "Wat heeft Da
niël ons in deze tijd te zeggen?" 's
Avonds verleent het ensemble
Spaargaren medewerking. Dit
zijn diensten van de Evangelisch
Christelijke Gemeente.
Concert. Morgenavond om 7 uur
verzorgen Hans Erné, organist
van de Nicolaikerk in Utrecht, en
Simon Koeten, hobo. een cocert
in de Dorpskerk te Wassenaar.
Ze spelen werken uit de tweede
helft van de achttiende eeuw.
Jubileum
Veertig jaar. Maandag is prof.
dr.J. Zandee, hoogleraar aan de
Utrechtse universiteit in de an
tieke godsdiensten en de egvp-
tologie, veertig jaar predikant in
de Hervormde Kerk. Prof. Zan-
deel werd in 1914 in Leiden gebo
ren. Van 1945 tot 1957 was hij
predikant te Warmond.
Beroepingswerk Hervormde
Kerk: aangenomen naar Winsum
(Fr.) mevrouw IJ. Slik, pastoraal
medewerkster aldaar, naar Ak-
krum kandidaat J.B. Bentveld
Bedum; bedankt voor Wester-
haar E. Bouman Heerde. Gere
formeerde Kerken: beroepen te
Dordrecht J. van der Linden
Driebergen. Gereformeerde
Kerken Vrijgemaakt: bedankt
voor Berkel A. Veldman Oldeho-
ve. Geref. Kerken Vrijgemaakt
Buiten Verband: bedankt voor
IJsselmuiden A. Koers Wormer.
Chr. Geref. Kerken: beroepen te
Heerde B. Bijleveld Bussum.
Neutraal
Holle frasen. Een schrijver in het
lutherse weekblad ELK hoopt dat
de synode van de Lutherse Kerk
in ons land als zij in mei van, dit
jaar bijeenkomt wèl zal ingaan
op de noden en vragen van de we
reld, ook met een stellingneming
En dat zij zal zeggen Laten de
gemeenten ons helpenzó dat onze
xiitspraken geen holle frasen zijn,
maar gedragen worden door be
wogenheid in woord en daad".
De synodale commisie schreef in ok
tober vorig jaar de kerkeraden
dat zij zich niet steeds over aller
lei vragen wil uitspreken omdat
er groepen inde samenleving zijn
die méér geoefend zijn in politie
ke en maatschappelijke uitspra
ken.
De schrijver in ELK meent, dat het
al of niet bekwaam zijn tot het
doen van uitspraken geen reden
mag zijn om neutraal te blijven.
Angst voor ledenverlies en ver
deeldheid binnen de kerk mag
geen maatstaf zijn. Daarom
vindt de schrijver van dit artikel
het een goed idee van de synode
om de gemeenten te vragen zich te
bezinnen op de maatschappelijke
en politieke betrokkenheid van de
kerk.
Hand in hand
Leger des heils. De komende
weken, tot 10 maart, houdt het
Leger des Heils in ons land zijn
jaarlijkse collecte. Uit de oproep:
"Dagelijks ontmoeten onze men
sen medemensen in maatschap
pelijke en geestelijke nood. Van
uit het evangelie willen zij hen
helpen om hun een gevoel van
welzijn terug te geven. In onze
meer dan 100 korpsen en 76 cen
tra gaan evangelisatie en sociale
dienstverlening hand in hand:
kinderbescherming, clubhuis-
werk, reclassering, bejaarden
zorg. opvang van thuislozen en
verpleging van langdurig zie
ken".
Geen heren
Abortus. Leden van de landelij
ke werkgroep "Feminisme en
theologie" en van de beweging
"Christenen voor het socialisme"
betreuren het in een stencil dat in
de discussie in de kerken over
abortus maar weinig vrouwen
aan het woord zijn geweest Brie
ven, rapporten en uitspraken, het
zijn bijna altijd mannen die hun
standpunt kenbaar maken.
Volgens hen wordt er pas recht ge
daan aan de "eertfied voor het le
ven" als de argumenten van de
vrouw serieus genomen worden,
en haar bijzondere situatie zon-'
der bevoogding en moralisme
wordt beoordeeld. Geen com
missies en geen heren-deskundi
gen. Dan pas krijgt de vrouw de
ruimte om geen willekeurige be
slissing te nemen.
Kerkelijke beroepingscommissies die na het vertrek van
een predikant naar een andere plaats een tijdje in domi
neesland rondreizen op zoek naar een opvolger moeten er
langzamerhand mee rekenen dat het "Liedboek voor de
Kerken" hun pogingen lelijk kan hinderen. Niet zozeer
omdat de kandidaat-predikanten al bij voorbaat gemeen
ten mijden die na 1973 hun geloof uit dit boek bezingen,
maar veeleer omdat de vacante gemeente anno 1979 nog
steeds vastzit aan de oude bundel van 1938.
De verknochtheid daaraan zou na
melijk wel eens een teken kun
nen zijn van een wat starre men
taliteit, die elke verandering, hoe
zinnig ook, tegenhoudt. En dat is
voor iemand op wie een beroe
pingscommissie het oog heeft nu
niet zo'n blij vooruitzicht. Hij wil
graag beamen dat het liedboek
naast lof ook kritiek verdient,
maar de oude bundel is - om het
heel zacht te zeggen - ook niet
vlekkeloos.
Argusogen
Het zijn, wat de Hervormde Kerk
betreft, zeker niet alleen de plaat
selijke gemeenten van gerefor
meerde inslag waar het liedboek,
met zijn 150 psalmen en 491 ge
zangen, buiten de kerkdeur
wordt gehouden. Dat dit produkt
van de "Interkerkelijke Stichting
voor het Kerklied" in dié kringen
op de "index" staat, ligt nogal
voor de hand. Men zingt er uit
principe alleen de psalmen - al
zijn dat er gemiddeld maar 50 van
de 150 - omdat via de gezangen
allerlei bedenksels van de men
selijke geest het bijbelgetrouwe
kerkvolk kunnen binnensluipen.
Zelfs beoordelen velen daar de
nieuwe psalmberijming van 1967
als vrijzinnig en onstichtelijk.
Maar ook in het brede midden van
de kerk, waar het gezang altijd uit
volle borst is meegezongen,
wordt het nieuwe lied hier en
daar nog met argusogen beke
ken. Een enkele keer, als het bij
zondere karakter van een dienst
zo'n afwijking van de gewoonte
toestaat, krijgen de kerkgangers
een eenvoudig stenciltje in han
den. Daar staan dan een paar
nummers uit het liedboek op. Om
het gemakkelijk te houden qua
tekst en wijs zorgvuldig uitgeko
zen. Geen onnodige inspanning.
Ook het nieuwe liedboek bevat
namelijk een aantal favoriete
"meezingers". Zo heeft de Evan
gelische Omroep - bepaald geen
ij veraar voor een snelle invoering
van het boek - veel bijgedragen
tot de populariteit van het gezang
"Eens, als de bazuinen klinken".
Een gedicht van de hedendaagse
rooms-katholieke theoloog
Thomas Johannes Marie Naaste
pad, dat als lied 300 in de bundel
is terecht gekomen.
Vooral door de goed in het oor lig
gende volksmelodie uit Wales
heeft dit gezang - vol christelijke
toekomstverwachting - stor
menderhand de haften veroverd.
Van liedboek-fans én gezang
onthouders. De EO-presentator
van veelgevraagde gewyde mu
ziek verzuimde telkens wel te
vermelden waar het geliefde lied
vandaan kwam.
Het liedboek zelf staat onder ver
denking. Kijk maar eens wie er
allemaal aan meewerkten
Negatief
Een gemeente die in haar beroe-
pingsactiviteiten op een moei-
njKneia rond net liedboek is ge
stuit is de hervormde gemeente
van Valkenburg (Zuid-Holland).
Daar zal de 62-jarige dominee
Overgaauw - na bijna vier jaar -
op 22 april afscheid nemen we
gens vertrek naar Eek en Wiel
(Betuwe).
Toen de predikant zijn afscheid had
aangekondigd, is een beroe
pingscommissie voortvarend aan
de slag gegaan om een opvolger
voor hem te vinden. Haar erva
ringen warén gunstig. De preek
van de kandidaat-predikant werd
positief beoordeeld en ook de
persoonlijke gesprekken waren
prettig en boden uitzicht op een
mogelijk beroep.
Het enige negatieve punt waarmee
de commissie naar Valkenburg
terugkeerde was dat de bewuste
dominee in de laatste twee ge
meenten waar hij werkte het
liedboek gebruikte. En hij was
niet bereid de klok terug te draai-
Tijdens een plechtige
bijeenkomst in
Middelburg
overhandigde dr
P.G. Kunst
(links), voorzitter
van de commissie
die het nieuwe
liedboek
voorbereidde, in
1973 het eerste
exemplaar aan
mr. J. van
Aartsen, de
toenmalige
commissaris van
de koningin in
Zeeland.
Ruim twintig
jaar hadden
doopsgezinden,
gerefo rmeerden
hervormden,
luthersen en
remonstranten
aan het boek
gewerkt.
Voorin het
liedboek staat
een "Ten
geleide", waarin
de commissie dit
schrijft: "Hoe
zouden mensen
beter kunnen
ervaren dat zij
één Heer belijden
dan wanneer zij
hetzelfde lied
zingen tot eer
van Hem?".
De beroepingscommissie is tot de
conclusie gekomen dat de pogin
gen om een predikant voor de
Valkenburgse gemeente te inte
resseren steeds opnieuw vooral
hierdoor belemmerd zullen wor
den. Zij acht het ogenblik dan
ook gekomen de hele gemeente
van deze minder prettige erva
ring op de hoogte te stellen.
De kerkeraad heeft hiervoor alle
begrip getoond. Volgende week
donderdag wordt een gemeente
avond gehouden waarop de le
den van gedachten kunnen wis
selen over het al dan niet in ge
bruik nemen van het liedboek in
de kerkdiensten. Eerst zal ie
mand in een korte inleiding iets
over het ontstaan en de inhoud
van het boek vertellen. Alle le
den zijn opgeroepen die avond
aanwezig te zijn. Bovendien
worden de stemgerechtigde
lidmaten op zondag 4 maart na
de morgendienst in de gelegen
heid gesteld zich bij stemming
voor of tegen het liedboek uit te
spreken.
Gemeenten in het kerkelijke mid
den zullen het zich steeds minder
kunnen veroorloven de invoering
van het liedboek naar de toe
komst te schuiven.
Naarmate het in het geheel van de
kerk meer wordt gebruikt, zal het
moeilijker zijn in beroepingspro
cedures predikanten te vinden
die nog hechten aan de oude
bundel. Kundig samengesteld
weliswaar door geschoolde en
geleerde mannen, maar weinig
creatief. En men mag helemaal
niet verwachten dat iemand die
nu juist een beetje aan het lied
boek gaat wennen een stap terug
wil doen.
LEIDEN - Drie zondagmorgen
diensten in maart van de Leidse
studentenekklesia (Hooglandse
kerk, kwart voor 12) zullen ge
wijd zijn aan het thema "Aspec
ten van het feminisme". Ze wor
den voorbereid door de vrouwen
van de werkgroep "Feministi
sche theologie".
Deze werkgroep, opgericht in fe
bruari vorig jaar, bestaat uit
vrouwen die zich '!*iaatschap-
pijkritisch" opstellen
Twee medewerksters van het in
formatiebulletin van de ekklesia
hadden in velband met deze serie
een gesprek met een paar leden
van de werkgroep.
In dat gesprek maakten zij duide
lijk dat het hen zeker niet alleen
gaat om het uitleggen van bijbel
verhalen. "Wij praten juist erg
veel over gewone dingen, zoals je
werk of je studie. Vaak komen-
ook ervaringen uit iemands jeugd
ter sprake. Dan proberen we los
te komen van die achtergrond uit
onze jeugd. We hebben allemaal
bepaalde normen over de positie
van de vrouw in de maatschappij
opgelegd gekregen. Voor som
migen is dat loskomen daarvan
erg moeilijk".
Ook als het uitgangspunt voor het
gesprek in en met de werkgroep
een bijbelverhaal is, heeft de ei
gen ervaring van de deelnemers
een ruime plaats
"Zo zijn veel vrouwen erg in ver
warring gebracht over hun eigen
geloofsleven, want traditie en ze
kerheden worden overboord ge
gooid. Voor een aantal zal dat be
vrijdend zijn. Voor anderen is dat
toch heel moeilijk. Ze doen mee
en kunnen dan niet meer terug.
Bewust-worden doet best pijn.
En juist dan heb jer elkaar no
dig".
De groep "Feministische theolo
gie" is ook buiten de ekklesia ac
tief. Laatst is ze nog in Katwijk
geweest om informatie over de
werkgroep en de studentenge
meente te geven.
Op de vraag wat het feminisme
voor hen betekent gaven de'
woordvoersters van de werk
groep dit antwoord: "Wij zien het
als een herwaardering van de
vrouwelijke waarde. En niet al
leen voor de vrouw, maar voor de
méns. En feministische theologie
is geen aparte theologie, maar een
aanvulling op de oude. Voor ve
len is het een bevrijdingstheolo
gie
18
Comité voor
gebed tegen
abortuswet
LEIDEN - In verband met het
aanstaande kamerdebat over
het wetsontwerp inzake abor
tus heeft zich in Leiden en
omgeving een comité ge
vormd dat volgende week
woensdagavond om 8 uur een
"gebeds- en verootmoedi-
gingsavond" houdt in de Op-
standingskerk, Steenschuur
9 Leiden. Het comité bestaat
uit: H. Benning Leiderdorp,
J. Boelema Leiden. G. Boer
Voorschoten, C. Bol Hazers-
woude, J. Kol Leiden, L. van
Ravens Leiderdorp en B. Zijl
Hazerswoude.
Sprekers zijn woensdagavond
ds. J. Hoek (hervormd) te
Groenekan en dr. J.C. Maris
(christelijk gereformeerd) te
De Bilt. In een "Kanselbe-
richt" zegt het comité dat Ne
derland voor een beslissende
keuze staat. "Hef dóór de re
gering ingediende voorstel
betekent in feite dat het meest
kwetsbare leven straks wet
telijk niet meer van de on
voorwaardelijke bescher
ming door de overheid verze
kerd zal zijn. Daarmee is
het gebod van God direct in
het geding. Ons land moge
voor een dergelijk groot on
heil gespaard blijven."
De keuze voor het liedboek kan
heel praktisch zijn. Bijvoorbeeld:
de school en de andere kerk ter
plaatse gebruiken het ook. Of
men wil, zoals in het Valkenburg-
se geval, moeilijkheden in het be
roepingswerk uitsluiten.
Toch zijn deze min of meer zakelij
ke overwegingen, hoe belangrijk
ook, niet voldoende.
Een gemeente die het liedboek gaat
gebruiken moet er ook "van bin
nenuit" iets goeds van verwach
ten. Dat veronderstelt een open
instelling. Ze moet willen leren er
op haar eigen wijze mee om te
gaan, wel met een gezonde kriti
sche zin maar zonder vooroor
deel.
Voor het gebruik bestaan geen al
gemeen geldende voorschriften.
Ook niet voor de manier waarop
en het tempo waarin het boek zijn
weg zal gaan. Al zal men er goed
aan doen, zich - naast het ont
staan en de inhoud van het boek -
ook daarover deskundig te laten
voorlichten.
Een muziekleraar in Katwijk, die
kort na de uitgave van het lied
boek in 1973 een groep mensen
om zich heen verzamelde voor
een wekelijkse zangoefening en
dat initiatief jaren volhield,
stelde de "gewenningstijd" toen
op ten minste vijf jaar. En dan
nog zal een gemeente die er elke
zondag uit zingt zich moeten in
spannen.
Echtheid
Het liedboek - ook met zijn onbe
kende, gewijzigde en, volgens
sommigen, voor muzikaal onge
schoolden zelfs "onzingbare"
melodieën - komt niemand zo-
Maar dat is in de kerk met meer
dingen zo.
Dat kan juist een kenmerk van
echtheid zijn.
S.J. DE GROOT
LEIDEN - Herv. Gem.: Hoogl. kerk 10
ds. Wagenvoorde, 11.45 oec. stud, dienst;
Marekerk 10 en 5 dr. Meijers; Mar. kerk
L. Morsw. 10 ds. Bosman Noordwijk, 7
ds. Koolstra ('s avonds jeugddienst); Me-
renwijk 9.30 pastor Van Well en ds. Hor-
tensius, 11 pastor Van Well; Bethel.kerk
Drifststr. 10 ds. Pannekoek; Bevr. kerk
ZW 10.30 ds. Boogert; Vredeskerk 10
mevr. ds. De Meu; Waalse kerk 10.30 ds.
Ribs; Acad. Z. 10.15 ds. Bovenberg;
Diac.huis 10.30 dr. Jansen Noordwijk;
jeugdkapel Vredeskerk 1:; jeugdkapel
G. Herder O. Vest 10.30; Endegeest 9.30
ds. Friederich; Petrakerk Sur.str. 10.30
ds. Franken, dienst met doven. Geref.
Kerk: Zuiderkerk 10 ds. v. Halsema
Katwijk, 5 ds. v. Loenen L.dorp; Petra-
kerk 10 dr. Wiersinga, 5 ds. De Raadt
Valkenburg; Oude Vest 10 ds Helder
man Badhoevedprp, 5 ds. v. Halsema;
Mar.kerk L. Morsw. 10 ds. Bosman
Noordwijk, 7 ds. Koolstra, jeugddienst,
mmv Petrakoor; Bevr.kerk ZW 9 ds.
Koolstra, 5 ds. Stolk Alphen; Groenh. 10
ds Hemmes; Merenwijk zie herv.; De
Mirt 10 hr. Kroon; Mierennest 10 hr.
Huigen; Petrakerk 10.30 ds Franken
Zeist, dovendienst. Dolerende Nood-
gemeente Groot Leiden (Pieterskerk-
straat 1): 9 en 5 hr. Oosting. Geref. Kerk
Vrijg. (Herengracht 70): 10 en 5 ds.
Gootjes. Chr. Geref. Kerk (Steenschuur
9): 9 ds. v. Smeden Den H^ag, 3 ds. Den
Hertog Kornhorn. Geref. Gem. (N. Rijn):
10 en 4.30 leesdienst. Geref. Gem. in Ned
(Beth.kerk Driftstraat): 11.30 en 5.30.
Evang. Luth. Gem. (Hoogl. Kerkgracht):
10.15 mevr. Westera. Remonstr.-Doops-
gez. Gem. (Pieterskerkstraat 1): 10.30 dr.
Meijering. Baptistengemeente (O. Rijn
3): 10. Evang. Christengemeenschap
(Middelstegracht 3): 10 hr. Dikkes. Zen
dingswerk Middernachtsroep (Zoe-
terw.singel 21): 5 nam. hr. v. d. Keur.
Evangeliecentrum Zijlsingel 2: 10 hr.
Zijlstra, di. 8 hr. Zijlstra, met gospel
sound. Pinkstergemeente 'O. Rijn 3): 3
nam. evang. Riekerk. Leger des Heils
(Hooigracht): 10 en 7.30. Nieuw-Apost.
Kerk (H. Rijndijk 24): 9.30 en 4, wo. 8.
Christian Science (Steenschuur 6): 10.30
Kerk van J. Chr. v. d. Heiligen der L.
Dagen (Steenschuur 6): 10.15. Zevende
dagadventisten (Lokhorstk.): elke zat.
9.45 bijbelstudie, 11 prediking. Soefie-
Oud Kath. Kerk (Zoeterw. singel): 10.
Rooms.-Kath. kerken: Merenwijk 9.30
en 11; Haagweg zat. 7, zond. 9, 10.45 en
12; Steenschuur zat. 10 en 7, zond. 8.30,
10.11.30, 6 en 7; Lammen schans weg zat
7, zond. 9,10.30,12 en 6; Haarl.str. zat. 7,
zond. 9.30, 10.45 en 12.15; Rijndijk 281
zat. 7, zond. 9.30 en 11.30; Boshuizerlaan
zat 7, zond. 9.30,11 en 12.15; Herensingel
zat 7, zond. 8.30, 9.30 en 11.
AARLANDERVEEN - Herv. Gem.: 10
hr. Christ Leiden, 7 ds. Boogert, Leiden,
in geref. kerk. Geref. Kerk: 10 hr. Te-
nyenhuis, 7 ds. Boogert Leiden. Chr. Ge
ref. Kerk: 9.30 dienst, 5.15 ds. Den Har-
tog Veenendaal. R.K. kerk: zat 7, zond.
7.30 en 10.30.
ALPHEN AAN DEN RIJN - Herv.
Gem.: Adv. kerk 10 ds. Hanemaayer; Kr.
kerk 10 dr. Haitsma Boskoop; Opst.kerk
10 ds. Bogers, 6.30 kand. v. d. Kraan
Zeist; Nabij 10 jeugdkapel; G. H. kerk 9
dr. v. Santen; De Bron 10.30 dr. v. San
ten, 6.30 ds. Verheul, zangdienst; Ash
ram 9.30 ds. Mulder; Oudsh. kerk 10 ds.
Cadee; Sionskerk 9.30 ds. Hoogendijk,
6.30 ds. Hakkenberg Lopikerkapel. Ge
ref. Kerk: Mar. kerk 10 ds. Manenschijn
Amstelveen, 6.30 ds. Stoplk; Salv. kerk
10 ds. Stolk, 6.30 hr. Tenyenhuis; G. H.
kerk 10.30 ds. Verheul, 6.30 ds. v. d. Ree,
6.30 ds. Verheul. Zie ook herv. gem. Ge
ref. Kerk Vrijgemaakt: 8.45 stud. Wil
schut, 6.30 ds. Borgdorff. Geref. Kerk
Vrijg. Buiten V.: 9.30 en 4.30 ds. Wel-
mers. Chr. Geref. Kerk 9.30 en 4.30 lees
dienst Oud Geref. Gemeente: 9.30 en 4.
Baptistengemeente: 10 ds. Koekkoek,
6.30 ds. Koekkoek, in rk Bon.kerk;
Noord: 10 hr. v. d. Vlugt (Sportl.). Pink-
stergem. Bethel (R.-Kruisgeb.): 6 nam.
Pinkstergem. Alphen (R.-Kruisgeb.): 10
br. v. d. Laan. Leger des Heils: 10 en 6.30
uur. Corn, de Clamingstr. Remonstr.
Kring: 10 ds. Cramer. R.K. kerken: Bon.
kerk zat 7, zond. 8.30,10 en 11.30; Piusk.
zat. 7, zond. 9,10.30 en 11.45; De Bron zat.
7, zond. 9 en 11.30.
BENTHUIZEN - Herv. Gem.: 9.30 en 6
ds. v. d. Vlist Nieuwerkerk a. d. IJssel.
Geref. Gem.: 9.30 leesdienst, 3 ds. Ha-
rinck.
BODEGRAVEN - Herv. Gem.: Dorps
kerk 10 ds. Droogers, 6.30 ds. Kamer
beek Hoevelaken; Salv. kerk 10 ds. Rich
ter, 6.30 ds. Geluk Giessenburg; Be
thel.kerk 10 ds. De Vreugd, 6.30 ds.
Quartel. Geref. Kerk: 10 en 6.30 ds. Bui
tenhuis. Geref. K. Vrijg.: 9.30 en 4 ds.
Borgdorff.
BOSKOOP - Herv. Gem.: Dorpskerk
9.30 ds. Baart, 6.30 ds. Haitsma; De Stek
9.30 ds De Haan. Geref. Kerk: 9.30 ds.
Omta, 5 dr. Bakker O.geest. Chr. Geref.
Kerk: 9.30 en 5 ds. v. Langevelde, ha.
Geref. Gem.: 9.30 en 6. Opwekkingsge
meente (Concordia): 9.30. Verg. v. Gelo
vigen (Nieuwstraat): 9.30 en 5. R.K. ker
ken: kerk zat. 7, zond. 9.30 en 11; De Stek
zat. 5.30.
HAZERSWOUDE - Herv. Gem.: 9.30 en
6.30 ds. Geertsema. Geref. Kerk: 10 ds.
Versluys, 5 ds. Nierop. R.K. kerk: Anker
zat. 7, zond. 8.45 en 11.15; Bern. zond. 10;
dorp zat. 7, zond. 8, 10 en 11.30.
HILLEGOM - Herv. Gem.: 10 ds. Roth-
fusz, 5 ds. 't Hooft, Lisse, in geref. Kerk.
Geref. Kerk: 10 ds. Koetsier Amsterdam,
zie ook herv. Chr. Geref. Kerk: 10 lees
dienst, 6.30 ds. Carlier. R.K. kerk: Mart.
kerk zat. 7, zond. 8.30,10, 11.30 en 12.45;
Jozefkerk zat 7, zond. 8.30, 10 en 11.30.
HOOGMADE - Herv. Gem.: 10 ds. Hon-
nef Leiderdorp. R.K. kerk: zat. 7, zond.
10.
DE KAAG - Herv. Gem: 10 ds. Carstens.
R.K. kerk: zat. 7, zond. 8 en 10.
KATWIJK AAN DEN RIJN - Herv.
Gem.: Dorpskerk 10 ds. Gebraad, 6 ds.
Van Niel Rijnsburg; Ontm. kerk 10 ds.
Van Ieperen, 6.30 ds. Gebraad. Geref.
Kerk: 9.30 ds. v. d. Horst, 5 ds. Vrolijk.
R.K. kerk: zat. 7, zond. 9.30 en 11.15.
KATWIJK AAN ZEE - Herv. Gem.: N.
Kerk 10 ds. v. Roon, 6 ds. Hovius; O kerk
10 ds. De Jong, 6 ds Boer; Ichtusk. 1(
kand. Van Roest, 5 ds. Schuurman
Pniëlkerk 9.30 ds. De Vos, 6 ds. De Jong
Gr. v. Pr. sch ooi 10 ds. Vroegindewey
Overduin 2 ds. Baas. Geref. Kerk Vr
kerk 10 ds. Elgersma Noordwijk, 5 ds
Van der Horst; Tr. kerk 10 ds. Vrolijk, 5
ds. Damsma Rijnsburg, jeugddienst.
Geref. Kerk Vrijg: 10.15 ds. Boersema,
3.30 ds. Hoff. Geref. Kerk Vrijg. Buiten
V.: 8.45 ds. V. Leeuwen Vlaardingen, 7
ds. Roukema. Chr. Geref. Kerk 10 en 5.
Geref. Gem.: 10 en 5 ds. Boogaard Lei
den, ha. Volle Evang. Gem. (Voorstraat
100): 9.45.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN - Herv.
Gem.: 10 ds. v. d. Linden, 7 ds. Franken
Zeist. Geref. Kerk: 10 ds. Nierop, 7 ds. De
Raadt Valkenburg.
LEIDERDORP - Herv. Gem. en Geref.
Kerk: Dorpskerk 10 ds. Van Loenen, 6.30
ds. Geuersen, jongerendienst; Hoofd-
str.kerk 10 ds. Knorth; Scheppingskerk
9 en 10.30 ds. Doesburg. Baptistenge
meente: 10 br. De Vries. R.K. kerk: zat. 7,
zond. 9, 10.30 en 12.
LEIMUIDEN - Herv. Gem.: 9.30 ds. De
Vree, 7 ds. Los en mevr. ds. De Nie
O.geest, gez. zendingsdienst. Geref.
kerk: 9.30 ds. Los, 7 zie herv. R.K. kerk:
zat. 7, zond. 7.30. 9.30 en 11.15.
LISSE - Herv. Gem. Gr kerk 10 ds. "t
Hooft, 7 ds. De Gelder. Pauluskerk 10 ds.
De Gelder. Geref. Kerk: 10 en 7 ds. De
Wit. Geref. Kerk Vrijg. Buten V.: 10.45 en
5 ds. Schuurman. Chr. Geref. Kerk 10 en
4.30 ds. v. Dijken, 7 dienst voor iedereen.
Geref. Gem.: 10 en 4 ds. Hakkenberg 's
morgens ha. Oud Geref. Gem.: 9.30 en 3.
R.K. kerken: Agatha zat. 7, zond. 8.30, 10
en 11.30; Poelhuyszat.7,zond.9en 11 30;
Mariakerk zat. 7, zond. 8.30, 10 en 11.45;
Engelbew. zat. 7, zond. 8,9.30,11 en 5.45.
NIEUWKOOP - Herv. Gem.: 9.30 ds.
Lindenburg, 6.30 ds. Bronsgeest. Geref.
Kerk: 9.30 hr. Stam Sassenheim, 6.30 ds.
Bouma Utrecht. Chr. Geref. Kerk: 9.30
en 6.30. R.K. kerk: zat. 7, zond 9,10.45 en
7.
NIEUWVEEN - Herv. Gem.: 9.30 ds.
Molenaar, 6.30 ds. Van 't Kruis, Ooster-
nijkerk. Geref. Kerk. 9.30 kand. v. d.
Meulen, 7 kand. Voortman. R.K. kerk:
zat. 7, zond 9 en 11.
NIEUW-VENNEP - Chr. Geref. Kerk;
9.30 en 3 ds. Visser. R.K. kerk: zat. 7,
zond 8, 9.30 en 11.
NOORDEN - Herv. Gem.: 9.30 en 7 ds.
Zoutendijk. Geref. Kerk (Woerdense
Verlaat): 10 en 7 ds. Hoogenraad Zeist.
R.K. kerk: zat. 7, zond. 9 en 10.30.
NOORDWIJK - Herv. Gem.: Voorstraat
10 dr. Maarsingh A.foort, 7 ds. Keuning;
Sole Mio 9 ds. Keuning, ha; Hoofdstr. 9
ds. Van der Kooy Den Haag. 10.30 ds.
Van Es Zwolle, 5 ds. Warnink; De Rank
10 prof. dr. Graafland, ha, 5 ds. Arke-
raats; Vierboet Boerenburg 10 jeugdka
pel. Geref. Kerk: Vinkenlaank. 5 ds. Van
der Kooy; St.kerk 11 ds. Warnink. Zie
verder herv. gem. R.K. kerken: Binnen
zat. 7, zond. 8,10 en 11.30; Zee zat 7, zond.
9.30 en 11; aula Boerenburg 11.
NOORDWIJKERHOUT - Herv. Gem.:
10 ds. Kalkman. R.K. kerk: Jozeflc. zat. 7,
zond. 10 en 11.30; Viktorkerk zat. 7, zond
9.30.
OEGSTGEEST - Herv. Gem.: Gr. kerk
10 ds. Sasse; Pauluskerk 10 ds. Ter Lin
den; Gem. centr. 10-30 prof. dr. De Jon
ge, 7 dr. v. Oeveren, Rijnsburg, jeugd
dienst; v. Wijckerslooth 4 ds. Vegter, ha.
Geref. Kerk: 10 ds. Heemskerk. Zie ook
herv. gem. Geref. Kerk Vrijg.; 10.30
kand. Dijkema, 2.30 ds Trimp. Gc
10 n
Vos.
ROELOFARENDSVEEN - R.K. ker
ken: P. Banden zat. 7, zond. 9.320, 11 en
12.15; M. Pres. zat. 7, zond. 9 en 11.
RIJNSATERWOUDE-Herv. Gem.: 9.30
en 7 ds. De Kruijff. Chr. Geref. Kerk 9.30
dienst, 2.15 ds. Bouw.
RIJNSBURG - Herv. Gem: Gr. Kerk
9.30 ds. V. d. Meer Sassenheim, 5 ds. V d.
logerd, jeugddienst, mmv muziekkorps
Kerk: Petrakerk 9.30 dr. v. Oeveren; 5.
ds. Huisman; Imm. kerk 9 en 10.30 ds.
Huisman, 5 ds. Baayen; Mar. kerk 9.30
ds. Baayen, 5 dr. v. Oeveren. Geref. Kerk
Vrijg.: 10 en 5.15 stud. Wilschut. Chr. Ge
ref. Kerk: 9.30 en 5. ds. De Joode, ha.
Evang. Christengemeente (aula mavo):
10 en 7.30 ds. Visser, 's avonds evangeli-
satiedienst. R.K. gemeenschap (aula
tuinb.school): zat. 7, zond. 10.30.
RIJPWETERING - R.K. kerk- zat. 7
zond. 7.30, 9 en 10.30.
SASSENHEIM - Herv. Gem.: 9 en 10.30
ds. Kret. 6.30 ds. Koole Den H. Geref.
Kerk: 10 ds. Nooteboom Nieuwkoop, 5
hr. Stam. Chr. Geref. Kerk: 10 ds. De
Boer Emmeloord, 5 ds. Carlier A.dam.
R.K. kerk: zat. 7, zond. 9.30 en 11.
TER AAR - Herv.: 10 ds. Bronsgeest,
6.30 ds. Lindenburg. Geref. Kerk: 10 en
6.30 ds. Bezemer. R.K. kerk: dorp 9 en 12;
Langeraar zat. 7, zond. 8.30, 10 en 11.30.
VALKENBURG - Herv. Gem.: 10 ds.
Reyenga te L.dorp. 6 30 ds. Juckema
Scheveningen. Geref. Kerk: 9.30 ds. De
Raadt, 6.30 ds. Versluvs H.woude. Geref
Kerk Vrijg.: 9.30 ds. Hoff, 5 ds. Boerse-
VOORSCHOTEN - Herv. Gem.: Dorps
kerk 10 ds. v. d. Schoot, 7 jeugddienst;
Hulp en Heil 10 ds. Lentz; aula NH 9.30
ds. Meijering; De Ark 10 jongerendienst.
Geref. Kerk: 10 ds. De Zeeuw; Dorps
kerk 7 ds. Braam Vlaardingen, jeugd
dienst, mmn Dawwagiem. Geref. Kerk
Vrijg.: 10.15 en 4.30 ds. Boxman. R.k.
kerken: Laur.kerk zat. 7, zond. 10 en
11.30; aula NH 11; M. Godskerk zat 7,
zond. 8.30 en 10130.
WADDINXVEEN - Herv. Gem.: Be-
thelkerk 9 ds. Verboom, 10.30 ds. Ver-
welius, 5 ds. Roetman, 6.30 ds. Verboom;
Hoekst. 9.30 ds. Roetman, 6.30 ds. Ver-
welius; Imm.kerk 10 en 5 ds. Hulst. Ge
ref. Kerk: Kr. kerk 10 ds Modderaar, 5 ds.
v. d. Berg; Ontm.kerk 10 ds. v. d. Berg, 5
ds. Modderaar. Oud Geref. Gem.: 10 en
6.30. Chr. Afgesch. Gem.: 9.30 en 5. Volle
Evang. Gem. (Lindengaarde 17a): 9.30.
R.K. kerk: Ontm. kerk zat. 7, zond. 8.45,
11.45 en 7; Viktorkerk zat 7, zond. 10.
WARMOND - Herv. Gem.: 10 en 5 ds.
Den Tonkelaar. R.K. kerk: zat. 7, zond.
8.30, 10 en 11.30.
WASSENAAR-Herv. Gem.: Dorpskerk
10 ds. Steenstra, 4.30 ds. Kommers te
Katwijk, 7 kerkconcert; Kievietkerk 10
ds. Wiersma; Messiaskerk 10 ds. v. Zan
ten; Dorpscentrum 9.30 ds. Tukker. Ge
ref. Kerk: 10 en 5 ds. v. d. Meulen; Zuid
10 en 5 ds. v. d. Linde Den Haag. Ned.
Prot. Bond: 10.30 ds. Werner.
WOUBRUGGE - Herv. Gem.: 9.30 ds. v.
d. Velden Doorn, 6.30 kand. Van Vuuren
A.dam. Geref. Kerk: 9.30 kand. Laernoes
A.dam, 6.30 ds. Hartkamp. R.K. kerk:
zat. 7, zond. 10.
ZEVENHOVEN - Herv. Gem.: 9.30 ds.
Nicolai, 7 ds. Treurniet Woerden, gez.
evangelisatiedienst. Geref. Kerk: 9.30 ds.
Treurniet Woerden, 7 ds. Treuerniet, gez.
dienst in herv. kerk. R.K. kerk: zat. 7,
zond. 9 en 10.45.
ZOETERWOUDE- Herv. Gem.: lOds.v.
Achterberg Leiden, gezinsdienst. R.K.
kerken: Janskerk zat. 7.30 zond. 10.30;
Chr. Dienaarkerk zat. 7, zond. 9.15; Rijn
dijk, Meerburg, zat7, zond. 10, 12 en 6.
ZWAMMERDAM - Herv. Gem.: 10 ds.
Haakman, 6.30 ds. Elgersma Noordwijk,
jeugddienst. Geref. Kerk: 10 hr. Knotters
Oudewater, 6.30 zie herv. gemeente.
