i De gelaarsde kat o Q\ ZATERDAG 24 FEBRUARI 1979 EXTRA PAGINA 25 HILVERSUM - Thijs Kramer, de 40-jarige (gast)diri- gent van het Groot Omroepkoor, heeft de „grote schuld" vereffend. Hij vestigde met zijn vrouw Miep op het Spaanse eiland Majorca 's werelds eerste re servaat voor landschildpadden. Als zijn kleuter- nichtje eens op bezoek in de Hilversumse woning bij het aanschouwen van een stevig gebochelde schild pad niet had uitgeroepen: „Wat een grote schuld!", zouden Thijs en Miep Kramer zich misschien nim mer zo de dreigende ondergang van de Europese landschildpadden hebben aangetrokken. Zü beseften, dat de mens een „grote schuld" heeft aan de achteruitgang van flora en fauna, ook aan de byna-uit- roeiing van de landschild padden. Daarom zetten zij geheel particulier hun bewo genheid in een daad om: de aankoop van een woest, berg achtig terrein op Majorca waarop de schildpadjes, die enkele jaren geleden nog bij emmers vol over de toonbank gingen, onbedreigd de kans krijgen zich van de klappen te herstellen. Zij moesten wel een financiële aderlating ondergaan om de schildpadjes het leven te ge ven: als alle plannen zijn ge realiseerd, zal er een vijf ton ergens vandaan gekomen moeten zijn. De „grote schuld", die zich begon af te tekenen, toen op een dag in 1974 een Griekse landschild pad de tuin aan de Hilver sumse Rembrandtlaan 40 binnenwandelde. Orgel Thijs Kramer had nooit gedacht nog eens de eigenaar te wor den van het bijna 22 hectare grote landgoed „Son Cifre de Bult", genoemd naar de oor spronkelijke naam van het gebied en het dier, dat zich op die dag meldde. Tot dusver had hy zich bewo gen op het pad der muziek. Hij volgde een conservato rium-opleiding, kreeg les van dr. Anton van der Horst en di rigeerde vijf jaar het Neder lands Operakoor. Hij zette zich in voor het behoud van het orgel van de Amsterdam se sloopkerk St. Willibrordus buiten de Veste en slaagde erin voldoende fondsen te verwerven voor de aankoop en herbouw van het orgel in de (nieuwe) St.-Bavokathe- draal van Haarlem. Hij speelde een aantal grammo foonplaten vol met kerkor- gelmuziek en kreeg in Het Gooi en omgeving bekend heid als de (ex)dirigent van de Hilversumse Christelijke Oratoriumvereniging, van de Baarnse COV en van het Groot Omroepkoor. Tussen al deze muzikale arbeid door wandelde de „Bult" binnen. Het beest kreeg een voor schildpadden onver antwoorde behuizing en werd maandenlang op komkom mer gezet. Thijs en Miep Kramer, die beseften dat het dier zo langzamerhand spuugzat moest zijn van al dat vruchtvlees, schaften zich enige literatuur aan om de Bult een schildpadwaardiger bestaan te kunnen geven. Hij kreeg een betere huisvesting en kalk door het voedsel voor het groeiproces van het schild. Bovendien werd „Kolenboer" gekocht, bedoeld om een bes te vrouw voor de Bult te zijn. Aanvankelijk heette het dier (een kolenbranderschildpad) „Kolenhoer", maar toen het zich als een man ontpopte die met de Bult „op de vuist" ging, moest de naam ietwat gecorrigeerd worden. In feite behoorde het tweetal hele maal niet bij elkaar; als je een Griekse- en een kolenbran derschildpad samenbrengt, maak je je schuldig aan fau navervalsing. Iet was niet zo moeilijk om meer verschoppelingen en weglopers te verkrijgen, zo dat de stal gestaag groeide. Het poep-ruimen werd een steeds lagere, dagelijks daad van nederigheid ten bate van het zielige dier. Er werd ook meer aandacht besteed aan de verblijven. Zo werden de temperatuur en vochtig heidsgraad aangepast aan het natuurlijk leefmilieu en wer den op de bodem enige rots- partijtjes gedeponeerd om de bewoners zoals in hun ge boorteland, een „rotsvaste" tred te geven. Ook werden de eerste eieren verzameld, opgegraven in de zandbakjes en geplaatst in de zelfvervaardigde broedsto- ven. Thijs en Miep Kramer wachten in spanning op het uitkomen van de eerste be vruchte eieren. Studiereis Het echtpaar, dat een speciale vergunning - heeft voor het onderzoek -de schildpad is in ons land een beschermde diersoort en mag niet meer worden verhandeld - besloot een aantal jaren geleden, geinteresseerd geraakt in het voorkomen van dit dier in zijn natuurlijke omgeving, een studiereis te maken naar Spanje. Het wenste de gebie den op te sporen, waar zij nog leven en een schatting te ma ken van het aantal. Ze trokken van kroeg tot kroeg - „Leven hier nog ergens schildpadden?" - en stelden vast, dat het er met de stand van de schildpad in Europa treurig uitziet. De westelijke vorm van de Griekse land schildpad alsmede de Moorse schildpad zijn bijna uitge roeid. Slechts de aankoop van een groot woest gebied, dat zou worden bestemd tot schildpaddenreservaat, zou uitkomst kunnen bieden. Majorca laties landschildpadden ble ken te bevatten en ook het klimaat van de eilanden het beste paste bij de biotoop- voorwaarden van de dieren, werd besloten hier te zoeken naar een terrein, waar mis schien een safari-achtig park zou kunnen worden geves tigd. Zo zouden de aan de stichting van het reservaat en de op bouw van de „farm" verbon den kosten teruggehaald kunnen worden. Dat laatste plan was echter onuitvoer baar. De lange speurtocht le verde slechts èèn geschikt terrein op: het landgoed op Majorca en dan kon door de aard van het gebied geen toe- ristenstroom worden toegela ten. „Son Cifre" bestaat voor negen tig procent uit woeste grond, ligt op een hellend gebied, en bevat enkele diepe, ontoe gankelijke kloven, waardoor het zelfs van grote betekenis is voor het Spaanse natuur behoud. Stootvogels, kleine zoogdieren, reptielen en landschildpadden kunnen hier nog ongestoord leven, al hebben de Kramers al diverse voorzieningen moeten treffen om de jagers uit de buurt van de vogels en schildpadden te houden. Opgericht werd een „Refugio Biologico" met een speciale rechtsvorm, omdat buiten landers niet meer dan 2000 vierkante meter grond in be zit mogen hebben. Thijs en Miep Kramer hebben laten vastleggen, dat nadat de schulden zyn afgelost „Son Cifre" zal overgaan in handen van „Adena", de Spaanse af deling van het Wereld Na- tuurfonds, dat terreinen in ei gendom heeft en beheert. „Het project moet objectief blijven. Het behoort straks weer in Spaanse handen, het geen een betere waarborg is voor zijn voortbestaan. De continuiteit heeft een grotere kans, wanneer het uit de sfeer van particulier (buitenlands) bezit wordt gehaald", zo re deneren zij. Plannen Zij hehben een aantal plannen met het reservaat: het inrich ten van kralen om aas te leg gen voor bedreigde vogels als gieren, het maken van woon- en schuilgelegenheden voor kleine zoogdieren, reptielen en vogels (steenhopen en houtstapels ter vervanging van de afgebrokkelde mu ren), het opknappen van de woning op het terrein om te kunnen dienen als onder zoekcentrum, het omheinen van terreintjes om ook niet- inheemse schildpadden te kunnen kweken en het kopen van het jachtrecht van aan grenzende gebieden om de rust in een groter geheel te waarborgen. Daarnaast beogen zij een edu catieproject om de bevolking bijvoorbeeld via de scholen vertrouwd te maken met de plannen. Allerlei organisaties hebben adhesie betuigd met de plan nen, zoals het Wereld Natuur- fonds Nederland, de Vereni ging voor Herpetologie en Terrariumkunde, de Neder landse Schildpaddenvereni- ging, de Faculteit der Dierge neeskunde te Utrecht (de we tenschappelijke begeleiding) en het Spaanse Wereld Na- tuurfonds. De Kramers kunnen niet als schildpadden een zomerslaap houden. Het dirigeren van het project vraagt spoed. Zij zijn ook van de wonderlijke bees ten gaan houden. Schildpad den zijn intelligente dieren, hebben zy ontdekt, ze her kennen je, reageren op je stem en plagen je zelfs door de bevelen niet op te volgen. Ze zijn een .grote schuld" meer dan waard. De gelaarsde kat Een kat, een kat wat dacht je wat. Dat dit zomaar een kat was. Welnee, dat kun je toch zo zien. Als hij gaat wandelen kun je zijn laarsjes zien. Edwin van Leeuwen (8 jaar) de Sitterlaan 42 Leiden. Bianca Banda (9) Sleutelbloemzoom 9 Leiderdorp -W

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1979 | | pagina 25