i
De
gelaarsde
kat
o Q\
ZATERDAG 24 FEBRUARI 1979
EXTRA
PAGINA 25
HILVERSUM - Thijs Kramer, de 40-jarige (gast)diri-
gent van het Groot Omroepkoor, heeft de „grote
schuld" vereffend. Hij vestigde met zijn vrouw Miep
op het Spaanse eiland Majorca 's werelds eerste re
servaat voor landschildpadden. Als zijn kleuter-
nichtje eens op bezoek in de Hilversumse woning bij
het aanschouwen van een stevig gebochelde schild
pad niet had uitgeroepen: „Wat een grote schuld!",
zouden Thijs en Miep Kramer zich misschien nim
mer zo de dreigende ondergang van de Europese
landschildpadden hebben aangetrokken.
Zü beseften, dat de mens
een „grote schuld" heeft aan
de achteruitgang van flora en
fauna, ook aan de byna-uit-
roeiing van de landschild
padden. Daarom zetten zij
geheel particulier hun bewo
genheid in een daad om: de
aankoop van een woest, berg
achtig terrein op Majorca
waarop de schildpadjes, die
enkele jaren geleden nog bij
emmers vol over de toonbank
gingen, onbedreigd de kans
krijgen zich van de klappen te
herstellen.
Zij moesten wel een financiële
aderlating ondergaan om de
schildpadjes het leven te ge
ven: als alle plannen zijn ge
realiseerd, zal er een vijf ton
ergens vandaan gekomen
moeten zijn. De „grote
schuld", die zich begon af te
tekenen, toen op een dag in
1974 een Griekse landschild
pad de tuin aan de Hilver
sumse Rembrandtlaan 40
binnenwandelde.
Orgel
Thijs Kramer had nooit gedacht
nog eens de eigenaar te wor
den van het bijna 22 hectare
grote landgoed „Son Cifre de
Bult", genoemd naar de oor
spronkelijke naam van het
gebied en het dier, dat zich op
die dag meldde.
Tot dusver had hy zich bewo
gen op het pad der muziek.
Hij volgde een conservato
rium-opleiding, kreeg les van
dr. Anton van der Horst en di
rigeerde vijf jaar het Neder
lands Operakoor. Hij zette
zich in voor het behoud van
het orgel van de Amsterdam
se sloopkerk St. Willibrordus
buiten de Veste en slaagde
erin voldoende fondsen te
verwerven voor de aankoop
en herbouw van het orgel in
de (nieuwe) St.-Bavokathe-
draal van Haarlem.
Hij speelde een aantal grammo
foonplaten vol met kerkor-
gelmuziek en kreeg in Het
Gooi en omgeving bekend
heid als de (ex)dirigent van de
Hilversumse Christelijke
Oratoriumvereniging, van de
Baarnse COV en van het
Groot Omroepkoor.
Tussen al deze muzikale arbeid
door wandelde de „Bult"
binnen. Het beest kreeg een
voor schildpadden onver
antwoorde behuizing en werd
maandenlang op komkom
mer gezet. Thijs en Miep
Kramer, die beseften dat het
dier zo langzamerhand
spuugzat moest zijn van al dat
vruchtvlees, schaften zich
enige literatuur aan om de
Bult een schildpadwaardiger
bestaan te kunnen geven. Hij
kreeg een betere huisvesting
en kalk door het voedsel voor
het groeiproces van het
schild.
Bovendien werd „Kolenboer"
gekocht, bedoeld om een bes
te vrouw voor de Bult te zijn.
Aanvankelijk heette het dier
(een kolenbranderschildpad)
„Kolenhoer", maar toen het
zich als een man ontpopte die
met de Bult „op de vuist"
ging, moest de naam ietwat
gecorrigeerd worden. In feite
behoorde het tweetal hele
maal niet bij elkaar; als je een
Griekse- en een kolenbran
derschildpad samenbrengt,
maak je je schuldig aan fau
navervalsing.
Iet was niet zo moeilijk om
meer verschoppelingen en
weglopers te verkrijgen, zo
dat de stal gestaag groeide.
Het poep-ruimen werd een
steeds lagere, dagelijks daad
van nederigheid ten bate van
het zielige dier. Er werd ook
meer aandacht besteed aan de
verblijven. Zo werden de
temperatuur en vochtig
heidsgraad aangepast aan het
natuurlijk leefmilieu en wer
den op de bodem enige rots-
partijtjes gedeponeerd om de
bewoners zoals in hun ge
boorteland, een „rotsvaste"
tred te geven.
Ook werden de eerste eieren
verzameld, opgegraven in de
zandbakjes en geplaatst in de
zelfvervaardigde broedsto-
ven. Thijs en Miep Kramer
wachten in spanning op het
uitkomen van de eerste be
vruchte eieren.
Studiereis
Het echtpaar, dat een speciale
vergunning - heeft voor het
onderzoek -de schildpad is in
ons land een beschermde
diersoort en mag niet meer
worden verhandeld - besloot
een aantal jaren geleden,
geinteresseerd geraakt in het
voorkomen van dit dier in zijn
natuurlijke omgeving, een
studiereis te maken naar
Spanje. Het wenste de gebie
den op te sporen, waar zij nog
leven en een schatting te ma
ken van het aantal.
Ze trokken van kroeg tot kroeg
- „Leven hier nog ergens
schildpadden?" - en stelden
vast, dat het er met de stand
van de schildpad in Europa
treurig uitziet. De westelijke
vorm van de Griekse land
schildpad alsmede de Moorse
schildpad zijn bijna uitge
roeid. Slechts de aankoop van
een groot woest gebied, dat
zou worden bestemd tot
schildpaddenreservaat, zou
uitkomst kunnen bieden.
Majorca
laties landschildpadden ble
ken te bevatten en ook het
klimaat van de eilanden het
beste paste bij de biotoop-
voorwaarden van de dieren,
werd besloten hier te zoeken
naar een terrein, waar mis
schien een safari-achtig park
zou kunnen worden geves
tigd.
Zo zouden de aan de stichting
van het reservaat en de op
bouw van de „farm" verbon
den kosten teruggehaald
kunnen worden. Dat laatste
plan was echter onuitvoer
baar. De lange speurtocht le
verde slechts èèn geschikt
terrein op: het landgoed op
Majorca en dan kon door de
aard van het gebied geen toe-
ristenstroom worden toegela
ten.
„Son Cifre" bestaat voor negen
tig procent uit woeste grond,
ligt op een hellend gebied, en
bevat enkele diepe, ontoe
gankelijke kloven, waardoor
het zelfs van grote betekenis
is voor het Spaanse natuur
behoud. Stootvogels, kleine
zoogdieren, reptielen en
landschildpadden kunnen
hier nog ongestoord leven, al
hebben de Kramers al diverse
voorzieningen moeten treffen
om de jagers uit de buurt van
de vogels en schildpadden te
houden.
Opgericht werd een „Refugio
Biologico" met een speciale
rechtsvorm, omdat buiten
landers niet meer dan 2000
vierkante meter grond in be
zit mogen hebben. Thijs en
Miep Kramer hebben laten
vastleggen, dat nadat de
schulden zyn afgelost „Son
Cifre" zal overgaan in handen
van „Adena", de Spaanse af
deling van het Wereld Na-
tuurfonds, dat terreinen in ei
gendom heeft en beheert.
„Het project moet objectief
blijven. Het behoort straks
weer in Spaanse handen, het
geen een betere waarborg is
voor zijn voortbestaan. De
continuiteit heeft een grotere
kans, wanneer het uit de sfeer
van particulier (buitenlands)
bezit wordt gehaald", zo re
deneren zij.
Plannen
Zij hehben een aantal plannen
met het reservaat: het inrich
ten van kralen om aas te leg
gen voor bedreigde vogels als
gieren, het maken van woon-
en schuilgelegenheden voor
kleine zoogdieren, reptielen
en vogels (steenhopen en
houtstapels ter vervanging
van de afgebrokkelde mu
ren), het opknappen van de
woning op het terrein om te
kunnen dienen als onder
zoekcentrum, het omheinen
van terreintjes om ook niet-
inheemse schildpadden te
kunnen kweken en het kopen
van het jachtrecht van aan
grenzende gebieden om de
rust in een groter geheel te
waarborgen.
Daarnaast beogen zij een edu
catieproject om de bevolking
bijvoorbeeld via de scholen
vertrouwd te maken met de
plannen.
Allerlei organisaties hebben
adhesie betuigd met de plan
nen, zoals het Wereld Natuur-
fonds Nederland, de Vereni
ging voor Herpetologie en
Terrariumkunde, de Neder
landse Schildpaddenvereni-
ging, de Faculteit der Dierge
neeskunde te Utrecht (de we
tenschappelijke begeleiding)
en het Spaanse Wereld Na-
tuurfonds.
De Kramers kunnen niet als
schildpadden een zomerslaap
houden. Het dirigeren van het
project vraagt spoed. Zij zijn
ook van de wonderlijke bees
ten gaan houden. Schildpad
den zijn intelligente dieren,
hebben zy ontdekt, ze her
kennen je, reageren op je
stem en plagen je zelfs door
de bevelen niet op te volgen.
Ze zijn een .grote schuld"
meer dan waard.
De gelaarsde kat
Een kat, een kat wat dacht je
wat.
Dat dit zomaar een kat was.
Welnee, dat kun je toch zo zien.
Als hij gaat wandelen kun je zijn
laarsjes zien.
Edwin van Leeuwen
(8 jaar)
de Sitterlaan 42
Leiden.
Bianca Banda (9)
Sleutelbloemzoom 9
Leiderdorp
-W