Sprintploeg glijdt uit
over interne conflicten
Video helpt de concurrentie
Gouden rentree
Leah Müller
bij WK-dames
ERIC HEIDEN WEER ONGRIJPBAAR
Oranje: ook
nog te laat
voor h eten
Bettine Vriesekoop tevreden ondanks achtste plaats
MAANDAG 19 FEBRUARI 1979
PAGINA 9
SPORT
INZELL - De Nederlandse
sprint schaatsploeg is gis
teravond niet verschenen
aan de afscheidsmaaltijd
voor alle deelnemers. Na de
persconferentie waar trai
ner Henk Gemser Miel Go-
vaert en Bert de Jong de oren
waste, vertrok de ploeg naar
het hotel en keerde niet meer
terug.
Als reden werd opgegeven dat
de persconferentie, de tocht
terug naar het hotel en het
douchen zo veel tijd in be
slag hadden genomen dat
men niet meer tijdig aan het
laatste maal van de sprint-
kampioenschappen kon aan
zitten.
Bondsvoorzitter Herman van
Laer was woedend over de
afwezigheid van de ploeg,
die slechts vertegenwoor
digd was door zijn masseur.
Van Lear stelde dat wanneer
een Nederlandse ploeg afwe
zig is bij een officiële bijeen
komst en wanneer dat zon
der geldige redenen is, er
maatregelen kunnen volgen.
„Ik neem dit hoog op", zei de
voorzitter, "de zaak zal in het
bestuur worden besproken
en het is niet onwaarschijn
lijk dat er maatregelen ge
nomen zullen worden".
Van Lear zei niet op de hoogte
te zijn van moeilijkheden
binnen de sprintersploeg.
Wel bevestigde hij hier en
daar een gerucht te hebben
opgevangen.
INZELL (GPD) - De tegenstelling was groot. Terwijl Eric
Heiden en Leah Mueller in een miezerige sneeuwbui
opgetogen en hand in hand hun verplichte ereronde
maakten langs een handjevol toeschouwers, dat tot het
laatst toe langs het kunstijs van Inzeil verbleef, schetste
de Nederlandse sprintcoach Henk Gemser met een som
ber gezicht de hoog opgelopen moeilijkheden waarin hij
en zijn rijders verzeild zijn geraakt.
In een lange monoloog doceerde
Gemser omslachtig en met soms
moeilijk geformuleerde zinnen
dat er aan de instelling van som
mige sprinters nogal wat man
keert.
„Het respect naar de trainer toe
blijkt niet meer aanwezig", stelde
hij onder meer vast, maar de cli
max bleef uit. Gemser piekerde
er niet over om de handdoek nu
in de ring te gooien. Hij wil zijn
eindstation, de Olympische Win
terspelen in Lake Placid, zien te
bereiken, maar er zal de komende
periode heel wat afgepraat moe
ten worden om de angstig tik
kende tijdbom onder de sprint-
ploeg definitief onschadelijk te
maken.
Problemen
„De problemen zijn ontzettend
groot", gaf Gemser toe. „Ik doe
geen stap verder voordat ik dui
delijkheid heb. De manier waar
op sommigen menen hun doel te
bereiken, dat staat centraal. Het
bereiken van het ereschavot, de
plaatsen één twee en drie, daar
draait het bij mij uitsluitend om.
Je moet soms hard zijn om dat te
realiseren, selecties houden die
niet voor iedereen prettig zijn. We
hebben daar al openhartig over
gepraat. Maar als later dingen die
door mij positief zijn bedoeld als
bedreigingen naar buiten worden
gedragen, geloof ik dat ze er geen
zak van hebben begrepen. Een op
dezelfde basis doorgaan, dat doe
ik zeker niet".
Benard
De in een benarde positie terecht
gekomen Henk Gemser heeft het
afgelopen weekeinde tot zijn gro
te ergernis ervaren waartoe de
gespannen onderlinge verhou
dingen kunnen leiden. Miel Go-
vaert, de nationale kampioen en
zijn meest openhartige opposant,
ging hopeloos de mist in. Hij
stortte al na tachtig meter voor
over en was meteen ontredderd
verslagen. Hetzelfde overkwam
Jan van de Roemer, die de eerste
bocht niet tot een goed einde wist
te brengen. Bert de Jong, die
eveneens bezwaren heeft tegen
de aanpak van Gemser, maar
daarmee niet zo te koop loopt,
bleef wél op de been, maar bleef
met matige tijden onder zijn mo
gelijkheden.
Alleen Lieuwe de Boer vormde een
uitzondering. De 27-jarige, die
debuteerde in een WK-toernooi,
eindigde erg knap achter het vijf
tal dat onderling om de topposi
ties streed: de wederom glansrij
ke triomfator Eric Heiden, de Ca
nadees Geatan Boucher, de Noor
Frode Ronning, de Amerikaan
Peter Mueller en de enige Sowjet-
rijder die voldeed, Sergei Chelb-
nikov.
Gecompliceerd
Met De Boer („Ik ben hier om te
rijden, niet om problemen te ma
ken") hem zal Henk Gemser in de
komende gesprekken dan ook
niet veel moeilijkheden onder
vinden. Veel gecompliceerder
ligt dat met Miel Govaert, Bert de
Jong en Sies Uilkema. Het knel
punt van alles is dat voor hen de
psychologische benadering van
Henk Gemser moeilijk te volgen
is. De vroegere docent aan de mi
litaire sportschool in Hooghalen
heeft nooit afstand gedaan van
het jargon waarmee hij daar te
maken had. Een goed gesprek is
niet mogelijk, vinden zijn tegen
standers, die echter allen zijn
technische capaciteiten prij
zen.
Ook de positie van Jos Valentijn is
van cruciaal belang. De meest er
varen sprinter heeft drie jaar ge
leden bij het samenstellen van de
sprintploeg vaak erg gering
schattend over zijn jongere colle
ga's gesproken. De speeltuin
achtige humor wekte zijn erger
nis op, maar.de ploeggenoten die
zijn leidersrol zijn gaan bedrei
gen, steken nu niet onder stoelen
of banken dat Jos Valentijn een
voorkeursbehandeling geniet
van Henk Gemser.
De sfeer is, kortom, danig verziekt.
Bert de Jong heeft daarom gelijk
als hij stelt: „Er zal nog wel goed
gepraat moeten worden. Als het
zó verder rpoet gaan en de onder
linge verstandhoudingen niet
verbeteren, kun je het als top-
sprinter wel vergeten. Het móét
klikken in een ploeg".
Het is zo langzamerhand een traditioneel beeld geworden na een schaatstoernooi. Ene Heiden kan zich v
winnaar vast laten leggen. Ditmaal met Leah Muller aan zijn zijde.
haalden na valpartijen niet de
beste 20 na drie afstanden, het
geen een harde klap is voor de
debuterende coach Valeri Moera-
tov.
Alleen Chelbnikov kon zich in de
vinnige strijd gchter Eric Heiden
mengen. De bonkige Rus ver
scheen echter niet op het erepo
dium, waar Boucher en Ronning
naast Heiden mochten poseren.
De Canadees bekroonde daar
mee een indrukwekkend voor
seizoen. Hij had beter dan een
jaar geleden, toen hij onderuit
ging, zijn zenuwen onder con
trole. Ronning slaagde er niet in
Heiden voor de tweede maal te
verrassen, hoewel hij daartoe gis
teren wel de kans kreeg toen hij,
evenals een jaar geleden in Lake
Placid, naast zijn Amerikaanse
vriend aan de startlijn stond.
Maar drie
Het resultaat van alle stoornissen is
wel dat Nederland het volgende
sprinttoernooi met slechts drie
deelnemers mag uitkomen. In dit
opzicht waren de Oranje-rijders
niet de enige verliezers, want de
Russen, die als een werkelijke
sprintgrootmacht gelden, mogen
in 1980 in het Amerikaanse Keys
tone slechts twee man inschrij
ven. Koelikov en Medennikov
Feilloos
De ongrijpbare Heiden vervolgde
echter zijn feilloze titeljacht door
op alle vier de afstanden te triom
feren. Zijn imposante serie, die
door de slechtere weersomstan
digheden van gisteren tot op een
half punt van het wereldrecord
strandde, werd gekenmerkt door
een exacte evenaring van zijn ei
gen 1000 meter-toptijd. Hij zou
ongetwijfeld voor een verbete
ring hebben gezorgd als er in de
laatste ronde geen balansversto
ring had plaatsgevonden. Een
dreigende val werd door het
enorme 'reactievermogen van
Heiden subliem gecorrigeerd,
zoals hij ook zondag een misslag
snel verbeterde.
Dolgraag had ook Miel Govaert
zich in het gezelschap gemengd
dat achter de Amerikaan om de
ereplaatsen vocht. „Ik had mezelf
bij de beste vijf gerekend", ver
telde de tweevoudig nationaal
kampioen Over de oorzaak van
zijn falen hoefden geen misver
standen te bestaan. „De hele sfeer
in onze ploeg heeft natuurlijk
geen positieve uitwerking op mij
gehad. Ik heb me al die proble
men wel aangetrokken".
Miel Govaert heeft zich echter
voorgenomen zich in de komen
de gesprekken, die beslissend
zijn over de huidige sprintploeg
èn de positie van Henk Gemser,
niet meer te roeren. Govaert: „Ik
steek mijn nek niet meer uit. Je
trekt als rijder toch aan het kort
ste eind, want als Gemser er vol
gend jaar weer als trainer staat,
krijg ik het énorm moeilijk. Het
lijkt me daarom beter mijn kop in
het zand te steken".
INZELL (ANP) - De Heidens kunnen veel, maar niet alles. In wilskracht
evenaarde Beth het afgelopen weekeinde in Inzeil broer Eric gemakke
lijk. Maar het tengere lijfje bood te weinig opslag-gelegenheid voor re
serves om twee weken na het all-roundkampioenschap opnieuw toe te
slaan.
Beth won weliswaar tweemaal de duizend meter, maar in het explosieve
werk van de sprint moest ze het afleggen tegen rijdsters, die het hele
seizoen geen andere besognes aan het hoofd hebben.
In het eerste plaats Leah Müller-Poulos. Die naam verbindt het sprintenuit
de oertijd met dat van vandaag. De slanke Amerikaanse van Griekse
afkomst was er al bijtoen negen jaar geleden inWest Allis voor het eerst
om de toen nog officieuze wereldtitel werd gesprint. Vier jaar geleden
kaapte ze in Innsbruck de wereldtitel weg voor de neus van Atje Keulen-
Deelstra eninl976en'77 duldde ze alleen respectievelijk Sheila Young en
Sylvia Burka voor zich. Vorig jaar waren de wittebroodsweken met de
eveneens sprintende Peter Müller belangrijker, maar in Inzeil kwam de
langgelokte 27-jarige Amerikaanse terug in een superieure vorm.
Dat was nodig ook, want al had het oostblok als gevolg van de politieke
perikelen van enkele jaren terug slechts enkele rijdsters aan de start en
was Ljoebov Sadsjikova op de duizend meter een volstrekt falende titel
verdedigster, Oost-Duitsland gooide precies op het juiste moment de
eerste vertegenwoordigster van de vierde generatie in de strijd: de zeven
tienjarige Sylvia Albrecht en de driejaar oudere Christa Rothenburger.
De 500 meter van zaterdag was zelfs bijna in een dubbele Oostduitse zege
geëindigd. Christa Rothenburger (snelste van het seizoen met een in
Davos verwezenlijkte 41-84zette in de eerste de beste rit Beth Heiden al
meteen op een halve seconde. Haar 42.85 werd pas in de laatste rit
overtroffen door de 42.50, waarmee Sylvia Albrecht een persoonlijk re
cord vestigde.
Niemand had echter gerekend op de uitwerking van een ingreep van
hoofdscheidsrechter Jan Charisius. Deze sprak het schuldig uit over Pat
Dumin,die bij een gecompliceerde kruising in aanraking was gekomen
met Leah Müller. De Amerikaanse mocht overrijden en kwam in het
spoor van de dweil tot de onwaarschijnlijk snelle tijd van 4221 seconden.
Daarmee stonden haar titelaspiraties recht overeind.
Dat ze het ook helemaal op eigen kracht kon maken, bewees ze op de tweede
dagtoen ze temidden van neerdwarrelende natte sneeuw nog een fractie
sneller was. Anderhalve punt scheidde haar toen van Beth Heiden. En
hoewel de lichtgewicht van het gezelschap nog wel probeerde en met
125.61 zelfs een nieuw persoonlijk record reed, won ze toch te weinig op
haar meer ervaren landgenote.
Ab Krook, de Nederlandse coach was één van degenen die bij voorbaat
Leah Müller als favoriete had uitgeroepen. Dat deel van zijn voorspelling
kwam uit. Zijn eigen ploeg voldeed minder aan de verwachtingen. Te
midden van meisjes die met enige goede wil kunnen doorgaan voor
sprint-specialistes, deed allrounder Sijtje van der Lende het nog het
minst slecht. Zij en Sophie Westenbroek vestigden gisteren in een onder
ling treffen in de laatste rit van de 500 meter elk een persoonlijk record.
Maar de 44.01 en 43.81 waren natuurlijk niet van voldoende formaat om
echt mee te doen.
Sophie kon er zelfs niet haar misslag van zaterdag mee corrigeren. Ze bleef
buiten de eerste twintig na drie afstanden. Met alleen Sijtje van der
Lende 16deen Ina Steenbruggen (19de) erbij,heeft dat tot gevolg dat bij
het wereldkampioenschap van volgend jaar nog slechts drie Nederland
se rijdsters van start mogen gaan.
OfHaitske Valentijn-P ijlman daar bij zal zijn,dient te worden betwijfeld.
Nederlands enige sprintster met aanleg en de enige die zich er ook wer
kelijk op wil toeleggen ging voor de zoveelste maal in haar carrière
onderidt. Ditmaal op de eerste 1000 meter waarbij ze bovendien met de
ene schaats de enkel van haar andere voet blesseerde. Op de tweede 1000
meter hield ze haar neiging om weer baan te dweilen nog juist onder
controle.
(Door onze speciale
verslaggever)
Wim van Wanrooy)
KRISTIANSTAD - Ondanks
een bescheiden achtste plaats
kan Bettine Vriesekoop te
rugzien op een redelijk Top-
12-toernooi, dat gisteren in
het Zweedse Kristianstad een
overwinning voor de Hon
gaarse Gabriella Szabo ople
verde. De Nederlandse tafel-
tenniskampioene boekte vier
fraaie winstpartijen, leed vijf
(soms onnodige) nederlagen,
maar hield haar reputatie
staande. Ingewijden zien in
Bettine Vriesekoop nog
steeds iemand die de komen
de jaren kan gaan regeren in
Europa. Zij voorspellen bin
nen twee jaar een internatio
nale titel voor de 17-jarige Ha-
zerswoudse en noemen haar
zelfs een toekomstig wereld
kampioene.
De Hongaren, Russen en Fran
sen houden daar in alle ernst
rekening mee en verzuimden
ook nu weer niet de speelwij
ze van Bettine op film en vi
deo vast te leggen. Haar ver
richtingen worden nauwlet
tend gadegeslagen en ook
beloond. Zo ontving zij in
Kristianstad de Stijlprijs, of
tewel de prijs voor de meest
spectaculaire speelster.
Vorig jaar vestigde Bettine
Vriesekoop de Europese aan
dacht definitief op zich door
bij de Top-12 in Praag als
tweede te eindigen, achter J ill
Hammersley. Nu moest zij
echter met een beduidend
mindere klassering genoegen
nemen, hoewel het daar de
eerste twee dagen niet naar
uitzag. De start van Vriese
koop was immers veelbelo
vend geweest met een fraaie
winst op de als tweede ge
plaatste Ann Christin Hell-
man uit Zweden en de op dit
moment onverslaanbaar
geachte Europese nummer
eén Jill Hammersley.
Met name haar eerste overwi
ning op Hammersley wekte
alom bewondering. Na de
eerste dag, waarop ze wel
verloor van Europees kam
pioene Judith Magos, had
Vriesekoop een riante uit
gangspositie veroverd voor
een uitstekende eindklasse
ring. De nederlaag in de vier
de ronde tegen Olah en de
daarop volgende overwin
ning op de latere winnares
Gabriella Szabo maakten die
positie nauwelijks minder.
Maar de Nederlandse kreeg
een bittere tegenvaller te in
casseren toen Jill Hammers
ley in de vijfde ronde de strijd
staakte. Haar overwinning op
de Engelse en viel daardoor
voor het klassement uit.
Hammersley gaf gedurende
haar partij tegen Ludmiila
Bakschutova op op een mo
ment dat die verrassend leid
de: 21-19 en 4-2 in de tweede
game.
Zoals al vaker gebeurde, werd
de Engelse geveld door een
virusziekte, zo meldde haar
coach. Door het verdwijnen
van topper Hammersley ver
loor het toernooi nog meer
van z'n waarde. De Tsjechi
sche dames Uhlikova en Sil-
hanova waren op weg naar
Zweden in Berlijn blijven
steken. Invalsters bleken niet
beschikbaar (Hendriksen) of
van te weinig niveau
(Stroemvall). waardoor nog
slechts negen dames aan de
laatste vijf ronden deelna
men. Bovendien werd de
gang van zaken ten zeerste
beinvloed door het wegvallen
van Hammersley. Niet alleen
Vriesekoop moest haar
winstpunten weer inleveren,
maar Alexandru en Palatinus,
die resp. tweede en derde
zouden worden, hun neder
laag mochten schrappen.
Hoe nadelig dat was voor Vrie
sekoop, blijkt uit he feit dat
zij daardoor van de derde naar
de zesde plaats duikelde. De
Hazerswoudse: „Ik was
enorm teleurgesteld toen ik
hoorde dat ze opgaf. Je pro
beert zo hoog mogelijk te ko
men. En als je er dan in slaagt
om van haar te winnen, met
het idee dat dat anderen ver
moedelijk niet zal lukken,
dan krijg je toch een tik als ze
stopt".
Die morele tik miste zijn uit
werking niet. Gisteren ver
loor Vriesekoop op bijna on
verklaarbare wijze drie van
haar vier partijen, terwijl er
meer in gezeten heeft. Haar
coach, Gerard Bakker, be
greep er ook niets van en
noemde dat „de mysterieuze
krachten in de sport".
De Joegoslavische Erzebet Pa
latinus maakte 's morgens
vroeg aan alle resterende illu
sies al een efnde door met gro
te regelmaat naar tweemaal
21-18 te glijden. Vriesekoop
viel ineens terug naar de rij
der kanslozen en vond tegen
Alexandru en Popova niet
meer de kracht om zich te
herstellen. Slechts de slotpar-
tij tegen Bakschutova. die
haar vorig jaar uit de EK in
Duisburg stootte, bracht nog
winst, waardoor de laatste
plaats nog ontweken kon
worden.
Bettine Vriesekoop verzamelde
weliswaar evenveel punten
als Olah en Magos, doch het
resultaat van de onderling ge
speelde wedstrijden bracht
haar op de achtste plaats. „Ik
vind niet dat je kunt zeggen
dat we nu de rekening gepre
senteerd hebben gekregen
voor een jaar lang niet inter
nationaal spelen", aldus
coach Gerard Bakker. „Afge
zien nog van het feit dat Bet
tine haar studie terecht voor
rang heeft gegeven, is het
voor haar niet belangrijk om
naar de open kampioen-
schappenoan Wales of zo te
gaan. Ik dacht dat ze dat juist
nu bewezen heeft. Goed, ze
heeft veel verloren, maar er is
geeri man overboord. Ze is
niet afgegaan. Kijk maar naar
de uitslagen. Tegen Olah,
Palatinus, Alexandru en Po
pova verloor ze maar met een
paar punten. Voor hetzelfde
geld kan ze die partijen win
nen. Naar mijn mening is het
juist zo dat ze beter niet tegen
die anderen kan spelen. Haar
tegenstandsters hebben
moeite met het spel van Bet-,
tine en die zouden door veel
tegen haar te spelen precies
kunnen uitvinden hoe ze
moeten anticiperen."
Dat laatste werd in Kristianstad
al bewezen doocYnet name de
Hongaarse dames Magos en
Olah en de Joegoslavische
Palatinus. Vorig jaar over
rompelde Vriesekoop de con
currentie door de forehand-
topspin bij de dames te intro
duceren. Nu, twaalf maanden
later, bleek de concurrentie
niet stilgezeten te hebben en
het noodzakelijke huiswerk
aan de hand van video-opna
men goed gedaan te heb
ben.
De nationale kampioene werd
fel geattaqueerd op haar
backhand. Ze kon er niet om
heen lopen en haar zo moei
lijk te bespelen forehand-top
spin werd bijna nutteloos.
Bovendien haalde ze onvol
doende rendement uit haar
service, waardoor aanvalsters
als Olah en Palatinus haar, zij
het nét, de baas werden.
„Als ik achterom kijk, zou ik het
anders gespeeld hebben te
gen Olah en Palatinus", zegt
Vriesekoop. „Meer naar ach
teren en een backhand-spin
in plaats van een contraspin".
Tactisch kwam Vriesekoop
dus iets tekort in Zweden, wat
keihard vertaald werd in een
voorlaatste plaats. Is de Top-
12, die zij als een aanloop naar
de van 25 april tot 6 mei te
houden WK in Korea ziet,
mislukt? „Nee hoor, beslist
niet. Door het wegvallen van
Hammersley en ook de pech
die ik heb gehad, krijg je een
scheef beeld. Maar over m'n
spel ben ik best tevreden. Het
ging redelijk goed en ik heb
geen slechte partij gespeeld".
aldus Bettine Vriese
koop.
Het pleit om de eerste plaats
werd beslecht in de laatste
ronde. De 37-jarige Roemeen
se Maria Alexandru had lange
tijd de beste papieren gehad,
maar zag zich nog gepasseerd
door Szabo. In een recht
streekse confrontatie won
Szabo met 21-15 en 21-14.
EINDSTAND DAMES:
1. Szabo (Hongarije); 2.
Alexandru (Roemenië); 3.
Palatinus (Joegoslavië); 4.
Hellman (Zweden); 5. Popo
va (Rusland); 6. Olah (Hon
garije); 7. Magos (Hongarije);
8. Vriesekoop (Nederland); 9.
Bakschutova (Rusland).
HEREN
De 32-jarige Joegoslaaf Dragu-
tin Surbek zegevierde bij de
heren. Hij startte met neder
lagen tegen de Zweed
Bengtsson en de Fransman
Jaques Secretin. Daarna bleef
de Europees kampioen
1968 ongeslagen.
Bij het ingaan van de tiende
ronde waren er nog liefst zes
kanshebbers op de eerste
plaats. Achter Surbek hielden
de Engelsman Desmond
Douglas (tweede) en Sècretin
(derde) het langst stand.
Laatstgenoemde ontving te
vens de Stijlprijs.
EINDSTAND HEREN:
1. Surbek (Joegoslavië); 2.
Douglas (Engeland); 3. Sè
cretin (Frankrijk); 4. Jonye
(Hongarije); 5. Gergely
(Hongarije); 6. Stellwag
(Duitsland); 7. Leiss (Duits
land); 8. Takaes (Hongarije);
9. Kreisz (Hongarije); 10.
Lieck (Duitsland); 11.
Bengtsson (Zweden); 12.
Huegin (Duitsland).
