Kruiswoord
Frankrijk wijdt zegel aan
restauratie Boroboedoer
Nog eens
w.k. in
Manilla
ZATERDAG 17 FEBRUARI 1979
EXTRA
PAGINA 35
fel een stuk gemakkelijker,
nadat west met een sterke 1
KI had geopend:
West Noord
(Ross) (Soloway)
Nog eenmaal zullen in deze ru
briek de wereldkampioen
schappen in Manilla 1977 ten
tonele worden gevoerd. Niet
alleen omdat het een interes
sant spel betreft, maar tevens
omdat het een facet belicht
dat in de praktijk maar al te
gemakkelijk over het hoofd
wordt gezien: TELLEN.
VB 10 6543
V geen
O V 4
«f 7 64 2
2 A H 9
AH95 9 V72
O AH 10 872 O B 9 3
HV AB83
P B 10 8 64 3
O 65
10 9 5
In de gesloten kamer had de
6 SA
pas
pas
volgende
bieding plaatsge-
vonden:
West
Noord
(Kantar)
(Passell)
1 Ru
3 Sch
4 Ru
pas
5 Ha
pas
6 Sch
pas
pas
pas
Oost
Zuid
(Eisenberg)
(Hamilton)
3 SA
pas
4 Sch
pas
6 KI
pas
6 SA
pas
Eddie Kantar was begonnen
voor de zone-kampioen een
natuurlijke 1 RU te openen en
daarna bleek het te moeilijk
voor Kantar en Eisenberg het
groot slem te bereiken, hoe
wel zij er wel beiden via een
serie controlebiedingen aan
hadden geroken. Het is trou
wens discutable stof, of het
een goed groot slem is dat per
sé geboden moet worden.
Maar Hugh Ross en Enk Paul
sen voor de titelverdediger
hadden het aan de andere ta-
Hugh Ross had na het 6 SA-bod
van zijn partner geen absolute
garantie dat alle controles
binnen het partnership aan
wezig waren, maar hij vond
dat de gok genomen moest
worden, en de praktijk stelde
hem in het gelijk.
Het spelen was voor Paulsen
bijzonder makkelijk. Hij nam
de schoppenuitkomst met het
aas, speelde KI H V en Ru A,
stak vervolgens over naar Ha
V en incasseerde nog twee
hoge klavers, hetgeen leidde
geen H 9
C>AH9 O 72
O H 10 8 O B 9
geen geen
O
Paulsen speelde Sch H, waarop
hij Ha 9 parkeerde en ver
volgde met Ru B. Zuid speel
de klein en west legde, zonder
één seconde nadenken, de
heer. Ru V viel en daverend
applaus van het publiek.
Wat deed Paulsen nu zo vlot be
slissen niet op Ru V te snij
den? Heel eenvoudig: hij wist
met 100% zekerheid dat noord
begonnen was met 13 kaar
ten. Minder dan 7 schoppens
kan noord, gezien zijn bod,
niet hebben (meer kon ook
niet, want zuid had 2x be
kend). Hij had geen enkele
harten en vier klavers, samen
11 kaarten. Resteerden dus
twee ruitens en west wist dus
dat Ru V zou vallen.
TON SCHIPPERHEYN
De gevaarlijkste en werkzaamste vorm van een dub
bele aanval, is zonder twijfel het "dubbelschaak". De
tweemaal aangevallen koning heeft maar één moge
lijkheid zich daartegen te weren; door de vlucht te
nemen! Ik heb een paar stellingen voor u uitgezocht,
waarin het genoemde thema duidelijk naar voren
treedt.
Op het tweede diagram zien we
een stelling waarin de zwart-
speler dacht, dat hij zijn stuk
op d6 zou heroveren, maar
ook hier komt een verrassing
alle hoop verstoren!
Er volgde: l.Lcl-f4! Pe6xf4.
Nu is de stelling rijp voor de
dubbele aanval en het beken
de "stikmat". 2.Dd5xf7+ Kg8-
h8 3.Df7-g8+ü Td8xg8 4.Pd6-
17+ mat.
Amateur-Voekowitsj (1937)
Barcza-Bronstein
(Match Moskou-Boedapest
1949)
Met zijn laatste zet (De4) pro
beerde wit de dames te ruilen,
teneinde zich uit de om
klemming te bevrijden. Er
volgde een verrassing: 1
Pf4xd3! 2.De4xf5 Pd3xel! Nu
dreigt Pf3 en mat. 3.Kg 1-f 1
Pel-c2 Er volgde nog: 4.Lel
Tel: 5.Ke2 Pd4+ 6.Kd2 Pb3
en wit gaf op.
Een dergelijke combinatie kon
alleen de veelzijdige David
Bronstein op het bord tove-
§11
t
11 w
i
L 1
lm
V
s'-a i
;a
l£H
:r
i r'
Op het derde diagram zien we
wel de mooiste combinatie
van de drie. Er geschiedde:
l.Pd4-f5ü De7xh4 2.Ddl-h5ü
Diabolisch! Om misverstand te
voorkomen: de witspeler was
de Rus V. Voekowitsj, een der
grootste goochelaars op de 64
velden!
Voor partijnaspelers
Tot slot van deze rubriek een
19.Dh5-h4Pf4-h3 (0-1). Heel
aardig!
W. Gergs-M. Münder
I.d2-d4 Pg8-f6 2.c2-c4 g7-g6
3.Pbl-c3 d7-d5 4.Ddl-a4+ c7-
c6? (Als beter wordt Pc6 aan
gegeven) 5.Pgl-f3 Lf8-g7
6.Lcl-g5 Pf6-e4 (Meer bewe
gingsvrijheid geeft de rokade)
7.Lg5-h4 0-0 8.e2-e3 Pb8-d7
9.c4xd5 Pe4xc3 10.b2xc3
c6xd5 ll.Lfl-d3 Pd7-b6
12.Da4-b4 Tf8-e8 13.Tal-bl
Lc8-d7 14.0-0 Ld7-c6 15.Pf3-
d2 Dd8-d7 16.f2-f4 Lg7-f8
17.Pd2-f3! e7-e5 18.Db4-a5 e5-
e4 19.Pf3-e5 Pe8xe5 20.f4xe5
e4xd3 21.Tblxb6 Dd7-c7
22.Tb6-b5 b7-b6 23.Da5-a6
Lc6-b7 (Neemt zwart op b5,
dan verovert wit later de pion
op d3 en heeft dan met zijn
pluspion winstkansen. Zwart
had m.i. op deze variant toch
maar moeten ingaan!) 24.Da6-
a4 Dc7xc3 25.Tb5-c5!
("En daar zit nu juist het bizon-
dere in!", zou Toon Hermans
zeggen) 25.b6xc526.Da4-d7
17-f5 27.Lh4-f6 (1-0).
Ondanks het verrassende slot,
toch wel een heel vreemde
partij!
BISHOP
k David Bronstein
veelzijdig
Sieresjewski-Kupreitschik
I.d2-d4 Pg8-f6 2.Pgl-f3 e7-e6
3.e2-e3 d7-d5 4.Lfl-d3 c7-c5
5.b2-b3 Pb8-c6 6.Lcl-b2
c5xd4 7.e3xd4 Lf8-d6 8.a2-a3
0-0 9.Pbl-d2 Pf6-d7! 10.0-0 e6-
e5 Il.d4xe5 Ld6-c7! 12.c2-c4
d5-d4 13.Ld3-e4 Pd7xe5
14.Pf3xe5 Pc6xe5 15.Pd2-f3
Dd8-d6 16.Pf3xd4 (Hier
moest g3 geschieden)
16.Pe5-d3! 17.Ld3xh7
Kg8-h8 18.Ddl-h5 Pd3-f4
FRANKRIJK - Acht jaar gele
den (1971) kwam Nederland
met een toeslagzegel (45 plus
20 cent) ten bate van de res
tauratie van de ten noorden
van Jogjakarta op Java gele
gen beroemde tempel Boro
boedoer. Op 26 februari zal
Frankrijk ook een zegel wij
den aan de Boroboedoer, om
daarmee nog eens te bewijzen
op de betekenis van deze
tempel, een voorbeeld van
oosterse beeldhouwkunst.
Op de zegel in de waarde van
1.80 franc (groen en licht
bruin) een boeddhabeeld.
Van de zegel zijn 7 miljoen
stuks aangemaakt.
GUERNSEY - Voor de derde
keer sedert het moment (1969)
dat het Kanaaleiland Guern
sey toestemming kreeg van
de Britse posterijen om eigen
postzegels uit te geven is op
13 februari een nieuwe serie
frankeerzegels in roulatie ge
bracht. Liet de eerste serie.
die direct in 1969 uitkwam,
diverse onderwerpen zien -
voornamelijk karakteristieke
delen van het eiland - en wer
den er op de tweede serie, die
in 1974 verscheen, militaire
uniformen afgebeeld, deze
keer worden op de zegels, 16
stuks - alleen nog de lage
waarden - muntstukken ver
beeld uit de afgelopen 150
jaar. Op de zegels zien we ach
tereenvolgens: '/2 pence, 1
double uit 1830; lp, 2 doubles
uit 1899; 2p, 4 doubles uit
1902; 4p, eight doubles uit
1959; 5p, three pence uit 1956:
6p, new pence uit 1968; 7p, 50
new pence uit 1969; 8p, 10
new pence uit 1970:9p, 'fe new
pence uit 1971; 10p, 1 new
pence uit 1971; lip, 2 new
pence uit 1971; 12p, 1 pence
uit 1977; 13p, 2 pence uit 1977;
14p, 5 pence uit 1977; 15p, 10
pence uit 1977 en 20p, 25 pen
ce uit 1972.
De eerste frankeerserie ver
scheen zoals gezegd in 1969 (1
oktober) en telde 16 zegels,
afgezien van variëteiten: 'fed,
ld, l'fed, 2d, 3d, 4d.5d,6d.9d,
Is. Is6d, ls9d, 2s6d, 5s, 10s en
1£. Op 6 januari 1971, toen het
decimale stensel werd inge
voerd, werden deze zegels
nogmaals uitgegeven (met
dezelfde afbeeldingen dus)
nu 15 stuks in de waarden:
ap. lp. 1 >/2p, 2p, 2I/ap, 3p, 3'/2p,
4p, 5p, 6p. 7'/2p, 9p, lOp. 20p,
en 50 pence. Ruim drie jaar
later, op 2 april 1974, werd een
begin gemaakt met de ver
vanging van de frankeerze
gels uit 1971. De landschap
pen maakten plaats voor uni
formen: lhp, lp, l'/ap, 2p, 2
2P, 3p. 3'fep, 4p. 5p, ö'kp. 6p,
7p.8p.9p, 10p,20p.50p,en 1£.
NEDERLAND - De volgende
week dinsdag 20 februari zal
de PTT een bijzondere zegel
van 45 cent wijden aan de eer
ste rechtstreekse algemene
verkiezingen van het Europe
se Parlement, die van 7 tot en
met 10 juni in de negen lan
den van de Europese Ge
meenschap zullen worden
gehouden. De voorstelling op
de zegel, die door Otto Treu-
man is ontworpen, bestaat
geheel uit tekst, we
ten de namen van de landen
die aan de verkiezingen mee
doen: "België, Denemarken,
Duitsland, Engeland, Frank
rijk, Ierland, Italië, Luxem
burg" en "Nederland neemt
deel aan eerste rechtstreekse
verkiezingen Europees Par
lement". De zegel is uitge
voerd in de kleuren blauw,
rood en zwart. De oplage is
bepaald niet gering: 20 mil
joen stuks (synthetisch ge
gomde vellen van 100 zegels),
de zegel zal (uiteraard) ver
krijgbaar zijn bij alle postin-
richtingen zolang de voorraad
strekt, maar uiterlijk tot 7 ju
ni, de dag waarop in Neder
land de verkiezing zal plaats
vinden. Deze beperking geldt
echter niet voor de filatelielo-
ketten.
ZWITSERLAND - Op 21 fe
bruari geeft Zwitserland de
voorlopig laatste portretten-
serie uit, deze keer met beel
den van beroemde dichters,
schrijvers en schilders, die
allen de laatste jaren van hun
leven in Zwitserland door
brachten. Deze laatste reeks
wordt geopend met een zegel
van 20 rappen (groen) waarop
een portret van de lyrische
dichter Rainer Maria Rilke
(1875-1926). De kunstschilder
Paul Klee (1879-1940) staat op
een zegel van 40 rappen
(roodrose). De wereldbe
roemde dichter en Nobel
prijswinnaar (1946) Hermann
Hesse (1877-1962) komt voor
op een zegel van 70 rappen
(lichtbruin) en op de vierde en
laatste zegel in de waarde van
80 rappen (lichtblauw/groen
grijs) s.aat de schrijver en
Nobelprijswinnaar (1929)
Thomas Mann (1875-1955).
HERO WIT
Van André van der Kwartel, topspeler bij het Leidse
LDG en Open Damkapioen van Katwijk 1978, kreeg
ik een viertal partijen (met commentaar) toege
stuurd. Evert Bronstring had als voorbereiding voor
de nationale halve finales André uitverkoren tot
sparringpartner. Het resulteerde in een viertal schit
terende duels, die we de komende weken zullen
publiceren.
Dat het voorbereiden van Bron
string op deze manier heeft
bijgedragen tot zijn moeitelo
ze plaatsing voor de finale van
het nationaal titeltoernooi, is
natuurlijk moeilijk vast te
stellen. Dat Bronstring onge
twijfeld veel plezier heeft ge
kregen in spelen, staat echter
buiten kijf.
Dan nu de eerste partij, die op
22 december '78 werd ge
speeld. André hanteert de
witte kleuren en (vanzelf
sprekend) Bronstring de
zwarte.
1. 31-27 17-21, 2. 36-31 21-26, 3.
33-28 20-25, 4. 38-33 19-24, 5.
42-38 13-19, 6. 4<-42 8-13, 7.
34-29 14-20, 8. 40-34 24-30!! De
zet die Bronstring tot nu toe
altijd al heeft gedaan heeft. 9.
35x24 19x30, 10. 45-40 (hier
was mogelijk 44-40, 30-35,
34-30, maar spelers als Van
der Kwartel en Bronstring
prakkizeren er zelfs niet over
om zulke ondingen te doen)
30-35.11. 50-45 (Beter is in de
ze standen schijf 50 niet op te
spelen. In dit genre is de kans
groot dat er op 25, 30, 35 een
klaverblaadje onstaat, waar
bij schijf 50 onmisbaar zal
zijn.
Op de dertiende zet komt een
damzet ter sprake die niet aan
de orde geweest zou zijn als
schijf 50 er gestaan zou heb
ben 3-8, 12. 28-23 10-14, 13.
41-36 gedwongen. Op 33-28
volgt 13-19 en veld 33 kan niet
bezet worden in vefband met
lichte dammetjes, waarna
door 41-36, 8-13 een verloren
stelling voor wit is ontstaan,
daar het kerkhof niet bezet
kan worden) 5-10, 14. 27-22
18x27, 15. 31x22 13-19, 16.
32-28 (op 33,28 zou 8-13 ge
volgd zijn) 16-21, 17. 38-32
12-17. 18. 42-38!!
(Het voor de hand liggende
36-31 was schitterend weer
legd door 20x24x24. De af
wikkeling 34-30 verliest voor
wit. Er dreigt 24-29, waarte
gen 31-27 natuurlijk niet
helpt. 22-18 verliest na 24-30
op den duur een schijf en op
34-29 vangt zwart gewoon op
met 10-15 waarna alles ge
handhaafd blijft.
Schitterend gespeeld van
Bronstring en niet minder
schitterend gezien door Van
der Kwartel) 7-12, 19. 46-41
11-16! (Zwart begint zijn stel-
lingstrategie maar te herzien)
20. 22x11 6x17, 36-31 8-13, 22.
31-27 12-18, 23. 23x12 17x8.
(Zwart geeft toe dat zijn stra
tegie op niets uitgelopen is)
24. 29-23 (Wit heeft veel ma
nieren om het spel open te
breken, maar hij gaat door
met zijn aanvalsgolf) 20-24,25.
34-29 8-12,26.29x20 15x24,27.
40-34 (zie diagram).
Een leerzaam fragment voor al
diegenen die menen dat slag-
zetten in het damspel er "toe
vallig" in zouden komen.
Zwart gaat schijf 2 naar 11
brengen, 1 naar 6 en 10 naar
15, daarmee dreigend met al
lerlei slagzetjes vanaf veld 11.
Deze dreigingen gaan het wit-
1 2 3 4 5
m M j
3 m 1
«mm
m m
o
o m i s
te spel volledig aan banden
leggen, doordat er geen schijf
op 42 staat.
Wit had deze dreigingen moe
ten zien aankomen en daarom
hier 41-36 moeten spelen. 2-7
is dan verhinderd door 28-22
en 37-31. 27. 2-7, 28. 44-40
35x44, 29. 49x40 7-11, 30. 34-29
10-15, 31. 29x20 15x24, 32.
41-36 (39-34 is verhinderd
door 24-29. 14-19 en 1-6. 40-34
is hier wellicht sterker, dan
volgt 1-6, dreigend met 14-20
en 24-29. dus moet 34-29
(24-30) en dan A: 29-24 (14-20)
23x3 etc.
B: 39-34x34, met een onduide
lijke stelling)
32. 1-6, 33. 48-42, 13-18, 34.
39-34 18x29., 35. 34x23 25-30,
36. 43-39 30-35, 37. 40-34 24-29
38. 33x13 9x40, 39. 45x34
14-19,40. 38-33 12-18,41. 34-29
(wellicht geeft 27-22-18 en
28-23 nog remise) 19-24, 42.
29x2035-40,43.28-22 18-23,44.
33-28 40-40,45.28x 19 45-50,46.
39-34 50x17,47.19-13 26-31,48.
37x26 26-3 en de slag werd
niet eens meer uitgevoerd.
Van der Kwartel gaf op.
Volgende week de partij,
waarin Van der Kwartel het er
beter vanaf brengt.
JOOP BURGERHOUT
HORIZONTAAL
1. paar
4. Turkse titel
7. soldatenkost
11. water in Friesland
12. zuidvrucht
13. in
19. man
21. halm
22. vader
24. kindergeluid
25. ik
26. van onwaarde verklaren
32. reeds
33. deel v.d. bijbel
35. onheilsgodin
37. zintuig
38. rivier (Spaans)
39. plaats in Gelderland
41. belegering
42. vis
43. eikeschors
44. plaats in Gelderland
45. telwoord
46. azijn
47. frans voegwoord
OPLOSSING VORIGE WEEK
ue prijs van 25.werd toege
kend aan mevr. J. J. Kaak v. d.
Wijngaard, Prinsessestraat 91 te
Lisse. De prijs wordt de win
naar toegezonden. Oplossingen
met in de linkerbovenhoek
vermelding "Kruiswoordraad
sel" voor donderdag zenden aan
Redactie Leidsch Dagblad, Wit
te Singel 1, 2311 BG Leiden.
48. voegwoord
51. myth, figuur
57. houding
59. water in Friesland
60. hij (spreektaal)
61. meisjesnaam
63. vermaning
65. ik
67. plant
69. deel v. Franse ontkenning
70. plaats in Frankrijk
71. symbool voor Selenium
72. veiling
73. indien
74. vervelend wezen
VERTIKAAL
2. kleur
3. roem
4. vlaktemaat
5. jam
6. meisjesnaam
8. onheilsgodin
9. met teer instrijken
10. deel v.d. boom
14. borrel
16. water in N-Brabant
17. geloofsverdediging
19. slaan
20. landbouwwerktuig
23. slede
24. lidwoord
27. moeder
28. marteling
29. slang
30. Frans voegwoord
31. hoofddeksel
34. wapen
35. jongensnaam
36. ieder
39. roem
40. onbep. vnw.
47. bijwoord
49. symbool voor neon
50. konisch
51. strijdperk
52» symbool voor Selenium
53. muziekinstrument
54. voedsel
55. bosgod
56. rustig
58. titel
62. lidwoord
64. meisjesnaam
65. tijdperk
66. plaats in N-Brabant
68. Europeaan
