Kerk moet meer doen
aan „ideële reclame
Verzekeren.
Rabobank
asmzoma
Veto over „vrijzinnige" predikant goed te begrijpen
De Rabobank is altijd in de buurt.
Geldwerving vraagt om verduidelijking
Jew Hope" in Lisse, Alphen en Leiden
gelden goede raad
DINSDAG 13 FEBRUARI 1979
Zwingliaan dr. Van Roijen: Ds. Brijker heeft zijn zelfrespect verloren
De hervormer Zwingliwiens
beeltenis de kop siert van het
"principieel-vrijzinnige"
maandblad dat naar hem is ge
noemd.
In "principieel-vrijzinnige"
kring bestaat alle begrip
voor de bezwaren van de ge
reformeerde .kerkeraad
van Emmeloord tegen sa
menwerking in interkerkli jk
verband met de hervormde
dominee Brijker die zich
"vrijzinnig-christelijk"
blijft noemen.
"Principieel-vrijzinnigen", ge
groepeerd rond het blad
"Zwingli". gaan er prat op dat
zij de oorspronkelijke begin
selen van het vrijzinnig chris
tendom nog het best hebben
bewaard. Andere vrijzinni
gen hebben volgens hen te
veel water in de wijn gedaan
waardoor zij zich nog nauwe
lijks van andere geestelijke en
kerkelijke stromingen onder
scheiden. Zjj lijden aan iden
titeitsverlies. "Zwinglianen"
echter staan nog altijd op de
bres voor het werkelijk vrij
zinnig christendom en zij
voelen zich daartoe, naar een
woord van Albert Schweitzer,
aan het evangelie verplicht.
Bedroevend
Een vooraanstaand man in die
kring is dr. mr. P. D. van Roij
en te Assen, die de hoofd
redactie van het blad
"Zwingli" voert.
Ofschoon hij niet samen met ds.
Brijker en de gereformeerden
van Emmeloord in "de opge
stane Heer" gelooft, begrijpt
hij het gereformeerde veto
over de vrijzinnig-christelijke
predikant heel goed.
"Waarom hebben de gerefor
meerden per slot van reke
ning in de vorige eeuw de
Hervormde Kerk de rug toe
gekeerd? Omdat de Her
vormde Kerk geen ernst
maakte met de handhaving
van de rechte leer en vrijzin
nige opvattingen in haar
midden toeliet. Is het nu zo
verwonderlijk dat gerefor
meerden niet bij een vrijzin
nig predikant willen kerken,
ook al gelooft deze in de opge
stane Heer?"
Minder begrip toont dr. Van
Roijen voor het geloof van de
predikant Brijker, die zich nu
wel vrijzinnig blijft noemen
maar toch in de "opgestane
Heer" zegt te geloven.
Ds. Brijker zelf kan niet begrij
pen dat de gereformeerden
geen "halleluja" hebben uit
geroepen toen bleek dat de
scheidsmuur tussen ortho
doxie en vrijzinnigheid was
weggevallen - immers, zij er
kenden dat ook hy de verre
zen Heer verkondigt -, maar
dat ze nu een zuur mondje
trekken en hem alleen ter
wille van de rust in hun kerk
buiten de gezamenlijke dien
sten houden. (Zoals wij vrij
dag jl. berichtten, hèeft de
hervormde kerkeraad van
Emmeloord om die reden de
samenwerking met de gere
formeerden verbroken - red.).
Juist het wegvallen van die
"scheidsmuur" tussen ortho
doxie en vrijzinnigheid ónt-
maskert dr. Van Roijen als
een "bedroevend verschijnsel
van vrijzinnig identiteitsver
lies".
"Ds. Brijker streeft kennelijk
naar integratie. Hij is wijk-
predikant in Emmeloord.
Zowel van vrijzinnige als van
rechtzinnige hervormden.
Bovendien zou hij graag mee-
rouleren in diensten van gere
formeerden en hervormden
samen. Dat er grenzen zijn
aan de integratie, schynt hij
niet te beseffen."
Dr. Van Roijen vreest dat de
Emmeloordse predikant zijn
vrijzinnig zelfsrespect heeft
verloren, nu hij zo graag ook
voor gereformeerden preekt.
"Hij gelooft met orthodoxe her
vormden en gereformeerden
dat Jezus ten derde dage li
chamelijk uit het graf is ver
rezen. Hij mag dit gerust ge
loven - wat ons betreft-, maar
dan moet hij ook zo eerlijk
zijn zich niet langer vrijzinnig
te noemen. Een vrijzinnige
die in de lichamelijke opstan
ding gelooft is even karak
terloos als een gereformeerde
die gelooft dat Jezus niet is
opgestaan."
Van Roijen ziet ds. Brijker als
een voorbeeld niet alleen van
vrijzinnig identiteitsverlies,
maar - "wat erger is" - vooral
van vrijzinnige karakterloos
heid.
Hij citeert ten slotte prof. dr. P.
A. H. de Boer te Oegstgeest
die in "Kerk en Wereld", het
orgaan van de Vereniging van
Vrijzinnige Hervormden",
onlangs dit schreef:
"Altijd zijn pogingen prijzens
waardig om eikaars geloof en
geloofsvormen te erkennen
en waar mogelijk samen te
werken. Dit dient evenwel
nooit de eigen geloofserva
ring ter zijde te stellen. Wat
onze tegenwoordige preken
betreft stemt mijn eigen erva
ring als kerkganger nogal
eens overeen met wat ik van
anderen, ook van orthodoxe
vrienden, hoon er is vaak
weinig kenmerkends te be
luisteren."
Dr. Van Roijen meent dat dit
ook opgaat voor ds. Brijker en
soortgelijke zich vrijzinnig
noemende predikanten.
De Gr.
Kritisch. De leiding van de
70.000 leden tellende Evange-
lisch-Methodistische kerk in
Wêst-Duitsland zegt in een ver
klaring, de ontwikkeling van de
Wereldraad van Kerken "kriti
scher dan tot nu toe" te zullen be
geleiden. Volgens deze kerk - die
behoort tot de niet-staatsgebon-
den Freikirchen - is de Wereld
raad in een interne crisis geraakt
die de staf dwingt zich op het be
leid te bezinnen.
Met deze verklaring reageert de
kerkleiding op de kritiek uit ei
gen kring en op een publikatie
van conservatieve zijde waarin de
methodisten wordt verweten hèt
"Schandaal te Genève" te willen
verzwijgen. Aanleiding tot deze
kritiek was de gift aan het Pa
triottisch Front van Rhodesië.
In de verklaring wordt verder ge
zegd dat de methodisten voor
standers zijn van geweldloos
heid, maar dat de zaken ingewik
keld kunnen liggen. "Hoe beoor
delen wij de vrijheidsoorlog van
de voormalige Engelse koloniën
in Amerika?" "Ook mogen wij
niet vergeten wat er in naam van
het christendom aan geweld in
Europa is gepleegd". De metho
distische kerkleiding meent dat
onrechtvaardige machtbezitters
vaak de oorzaak zijn van het ont
staan van bevrijdingsbewegin-
gen DDR een tehuis
Oost-Du itsl and. Staatssecreta
ris voor godsdienstzaken in Oost-
Duitsland Hans Seigewasser
heeft tijdens een ontmoeting met
de leiding van de Evangelische
Kerk in Thüringen gezegd dat de
Oostduitse christenen zeker
kunnen zijn van aanvaarding van
hun levensovertuiging. "De DDR
wil ook voor christenen een te
huis zijn".
Bisschop Werner Leich zdfc, -vol
gens Oostduitse kranten,' van
mening zijn dat de huidige be
trekkingen tussen kerk en staat
in dit land berusten op weder
zijds vertrouwen.
Leger-imam. Een groep islamiti
sche militairen binnen de Ameri
kaanse strijdkrachten in West-
Duitsland heeft het ministerie
van defensie in Washington ge-
het district Frankfurt. De groep
telt dertig actieve leden en vijftig
geïnteresseerden. Haar woord
voerder is een adjudant-onderof
ficier die zich Mohammed Musu-
di noemt en die voorzitter is van
een Amerikaanse moslimge
meenschap in Europa.
Beroepingen
Hervormde Kerk:
beroepen te Woudenberg
en te Werkendam P. Koeman Oe-
ne, die bedankte voor Baarn,
Middelharnis en I Jsselmuiden, te
Maarssen W. L. van der Geer
Heukelum; aangenomen naar
Benschop A. G. Kortleve Waspik,
naar Harlingen T. Sijtsema
Gramsbergen; bedankt voor Ou
de Tonge P. Kolijn Krimpen aan
de IJssel.
Gereformeerde Kerken: aange
nomen naar Maassluis Z. C. Ver-
sluys Hazerswoude; bedankt
voor Doetinchem D. van Santen
Sassenheim.
Geref. Kerken Vrijgemaakt: be
dankt voor Drachten A. de Snoo
Mussel.
Chr. Geref. Kerken: bedankt voor
Utrecht R. van Beek Baarn, voor
Katwijk aan Zee M. C. Tanis
Sliedrecht; beroeper te Ermelo
W. J. Quist Den Haag.
Lezing. In het kader van de lezin
genserie "De komst van de Heer
is nabij" spreekt dr. W. J. Ouwe-
neel uit De Bilt vrijdagavond om
8 uur in de Lokhorstkerk, Pie
terskerkstraat 1 Leiden, oven
"Wat betekent dit voor de kerk9"
Lambert van Gelder, lid van het interkerkelijke Landelijk
Overleg Plaatselijke Geldwerving ("Kerkbalans"), acht
het mogelijk dat binnen afzienbare tijd de opbrengsten
van 'Kerkbalans', ondanks de reclamecampagnes, toch
zullen dalen omdat een groeiend aantal mensen steeds
minder kerkelijk wordt. Economische teruggang zal trou
wens ook een rol daarbij spelen, zo verwacht hij.
De ene keer zal de kerk bij haar
jaarlijkse geldwerving de nadruk
leggen op het feit dat zij een
"zielsgoede en heilsnuttige" in
stelling is. de andere keer op het
feit dat de kerk als gewoon men
selijk "bedrijf' kosten maakt en
dus geld nodig heeft, maar in bei
de gevallen gaat men uit van de
gedachte dat "het publiek" weet
wat kerk precies is. En dat hét
alleen nog maar aangespoord
moet worden om daarvoor 1 tot 2
procent van het netto-jaarinko
men af te staan.
Intussen echter loopt het kerkbe
zoek nog steeds terug. Dat bete
kent. aldus Lambert van Gelder
in het blad "Saamhorig" van de
Raad van Kerken in Nederland,
dat een groeiend aantal mensen
het kerkewerk steeds minder
belangwekkend voor het eigen
leven vindt. Aan de kerken heb
ben ze nauwelijks nog een bood
schap. En alleen als je bood
schappen gaat doen, neem je geld
Dit doen wij
Deze ontwikkeling brengt mee, dat
aan de propaganda voor "Kerk
balans" een andere propaganda
vooraf zal moeten gaan: die voor
de kerk zelf.
"De kerken zullen, puur ideëel en
tevens glashard, zichzelf moeten
propageren: dit zijn wij, dit doen
wij, en dat is goed. In evangeli
sche bescheidenheid én zelfver
zekerdheid. Zoals Fiat of welk
ander merk ook niet adverteert
met "Koop een veilige auto",
maar met "Koop een Fiat, want
die is veilig". Met "Kerkbalans"
staan de kerken pas aan het begin
van een lange weg van de recla
me, in dit geval dan van salvation-
promotion (bevordering van het
heil)".
Volgens Van Gelder is de oprich
ting van een interkerkelijke
commissie "Ideële reclame" no
dig, wil "Kerkbalans" op den
duur. door onbekendheid van het
publiek met het adverterende
bedrijf en zijn produkt, niet zon
der fundament komen te staan.
Nazi's bezetten
luthers bureau
Jonge aanhangers van het Noorse
Front, een kleine nazi-partij in
Noorwegen, hebben enige tijd
het bureau van de Lutherse kerk
in Oslo bezet gehouden om
daarmee te protesteren tegen de
steun uit het anti-racismefonds
van de Wereldraad van Kerken
aan het Patriottisch Front in
Rhodesië. De bezetters ensce
neerden een moord op een mis
sionaris en deelden Engelstalige
pamfletten uit die waarschijnlijk
afkomstig waren van de Engelse
nazi-partij.
Een woordvoerder van de Lutherse
Kerk zei over de aanval dat deze
juist de overtuiging versterkt dat
de kerk op de goede weg is. Over
de politieke rol van de kerk wordt
op het ogeblik in Noorwegen hef
tig gediscusieerd.
Wereldraad. Het bureau van de
Wereldraad van Kerken heeft gis
teren bekendgemaakt, dit jaar
bijna een half miljoen dollar no
dig tc hebben voor de gewone
projecten van het anti-racisme-
programma. Deze twaalf staan
los van de steun aan humanitaire
doelen van bevrijdingsbewegin
gen, waarvoor nog eens 550.000
dollar nodig is.
"Kerkbalans" is zeker verant
woord, maar daar mag het niet bij
blijven. Het vraagt om verduide
lijking.
LEIDEN - De Amerikaanse gospelgroep "New Hope" geeft mor
gen een uitvoering in het Fioretti-college te Lisse, donderdag in de
Opstandingskerk te Alphen aan den Rijn en vrijdagavond in de
Leidse Stadsgehoorzaal, steeds om 8 uur 's avonds.
De NCRV maakt in Leiden radio-opnamen voor uitzending op za
terdag 24 februari in het programma "Happy Sound".
"New Hope" is gerecruteerd uit "Continental Singers" in Amerika.
De groep telt dit jaar twaalf leden,allemaal musici die een jaar van
hun tijd geven om met zang, muziek en gesproken woord te evange
liseren.
ADVERTENTIE
In óns drukke verkeer zijn misverstanden schering en inslag. Vandaar dat
je soms tegen een flinke schade aankijkt voor je er goed en wel erg in hebt.
Twee dingen zijn dan belangrijk, namelijk hoe en waar je verzekerd bent.
Dat geldt trouwens niet alleen voor uw autoverzekering, maar voor
al uw verzekeringen. Bij de Rabobank bent u zeker van een korrekte
schade-afhandeling
en een goede nazorg.
En daar gaat 't om.
