„Een held ben
ik niet hoor"
Gadaffi zowel
Grieken
als Turken in
goed blaadje
Taxidienstvoor
Leidse huisdieren
Engeltjes stof: roesmiddel met
een vernietigende uitwerking
PAGINA 4
VARIA
WOENSDAG 7 FEBRUARI 1979
door
Sjak
Jansen
Rijwielhandelaar die
jonge waaghals
het leven redde
Het is maandagmiddag half drie, de vrije dag van rij
wielhandelaar J. van Polanen. De straffe wind heeft
hem er niet van kunnen weerhouden een beetje te
rommelen in de aan de Rijn grenzende tuin van zijn
woning aan de Leidse Morsweg. Nog goeddeels
dichtgevroren ligt de rivier er mooi bij. Weliswaar
slechts drie centimeter dik, durft een 16-jarige knaap
uit Oegstgeest met zijn fiets over het ijs te rijden.
Deze halsbrekende toeren gaan evenwel aan het oog
van Van Polanen voorbij.
Dan plotsklaps een oorverdo
vend gegil. De 39-jarige Lei-
denaar schrikt op, ziet op vijf
tig meter afstand, in het mid
den van de Rijn gespartel.
Bedenkt zich geen moment,
pakt een binnen handbereik
liggende plank en begeeft
zich schoorvoetend op het
krakende ijs.
Beduusd
Vijf meter gaat het goed maar
dan zakt het flinterdunne ijs
ook onder de voeten van het
90 kilo wegende lichaam van
Van Polanen weg. „Wat er op
dat moment door je heen gaat,
valt niet onder woorden te
brengen. Teruggaan of door
zetten. Voor die keus sta je.
Maar vanzelf ga je verder. Een
loodzware jas had ik aan. Met
de plank heb ik me een gleuf
geslagen naar die jongen, die
moord en brand zat te
schreeuwen. Ongeloofliik
koud was het in dat water, elk
moment heb je vrees dat je
benen zullen verstijven". Van
Polanen is er nog beduusd
van. Het valt hem zichtbaar
moeilijk alles op een rijtje te
zetten. Geslapen heeft hij de
afgelopen nacht nauwelijks.
Maar van een heldendaad wil
hij niets weten.
„Die jongen aan de ene kant van
de plank en ik aan de andere
zijde zijn we naar de kant te-
ruggeTja, gezwommen
was het niet, eerder gestrom
peld maar dat is ook het juiste
woord niet. Afijn, ik hoorde
het geloei van de sirenes en
met mijn laatste krachten heb
ik die jongen en die plank
naar de kant geduwd. Inder
daad, door die smalle gleuf en
schurend langs die vlijm
scherpe ijsschotsen". Zijn
met pleisters omwonden vin
gers steekt hij bewust achter
zijn rug. Schijnbaar wil hij er
niet mee te koop lopen.
Elke ochtend, steevast om tien uur, ga ik de stad en
regio in, op zoek naar mensen en dingen voor deze
rubriek. Tips en wensen voor "Publiek", kunt u tot klok
slag tien aan mij kwijt, tel. 071-144941, toestel 215.
Schriftelijke reacties zijn ook zeer welkom.
Twee studenten
„Van dat allerlaatste kan ik me
nauwelijks iets herinneren. Ik
had zoveel van mijn krachten
gebruikt, dat ik, geloof ik, een
beetje apathisch begon te
doen. Weetje wel? Nadat die
jongen eenmaal op het droge
was gebracht zijn twee stu
denten in het water gespron
gen om mij eruit te halen. Zelf
kon ik niet meer. Later heb ik
een heet bad genomen en ben
ik opgekikkerd. Tja, meneer
met zijn fietsie op het ijs. Hoe
durft-ie he Maar een held
ben ik niet hoor. Kom nou,
het moet eerst zes dagen ge
vroren hebben voordat ik het
ijs op ga".
„Maar als je ziet hoe dankbaar
bijvoorbeeld de ouders van
die jongen zich toonden, dan
gaat er wel wat door je heen.
Ik zal er nog vaak over den
ken als ik in de Rijn zit te vis-
Suffekop
Ik kan er alleen met mijn pet
niet bij dat ik die leren jas niet
heb uitgetrokken voordat ik
het ijs op ging. Papieren, de
hele santekraam zat erin. Suf
fekop, die ik ben. Waar een
vrije dag al niet goed voor is".
kun je weer beginnen. Vieze
diarree en meer van die rot
zooi. Daar heb je dan wel een
stoffer en blik voor maar het
laatste restje moetje toch met
een papiertje en je handen op
ruimen. Ja de hygiëne moet
perfect zijn, anders kun je het
wel vergeten".
De klanten waarderen al die in
spanningen wel. „Tot nog toe
is er niemand geweest die
geen fooi heeft gegeven. Ze
vergeten je ook niet. Vandaar
dat onze klantenkring met de
dag groter wordt".
Dierenasiel
Het Leidse huisdierenvervoer
rijdt de klanten niet alleen
naar de dierenarts en trimsa
lon, maar ook naar het diere
nasiel. Mevrouw Hollebeek
daarover: „Vaak rijden we
honden, poezen en andere
huisdieren naar hun laatste
bestemming. Inderdaad, on
geneeslijk zieke beesten die
afgemaakt moeten worden.
De eigenaars daarvan druk
ken we op het hart, dat wan
neer ze een andere hond of kat
willen nemen, zij het beste
naar het asiel kunnen gaan. In
de meeste gevallen wordt ons
dan gevraagd maar direct
naar het asiel te rijden. En dat
is aardig, want daar zitten die
beesten ook maar doelloos
voor zich uit te staren. Wat dat
aangaat is het zo gek nog niet
wat wij doen."
Speciale auto
Mevrouw A. Hollebeek: „Bij
ons gaat er per week ruim
honderd liter ontsmettings
middel doorheen. Wij hebben
een speciale auto, waarin de
dierenruimte strikt is afgeslo
ten van de bestuurdersplaats.
Wij hebben zelfs polyester
koffers met gaten, die als kooi
of mand uitstekend dienst
doen. Op zich kunnen wij veel
meer service bieden dan de
dierenambulance. Wij bren
gen het dier niet alleen naar
de dierenarts maar bijvoor
beeld ook naar de trimsalon.
Bovendien halen wij de klan
ten op en brengen ze weer
thuis, tegen een vergoeding
natuurlijk. Maar het is niet zo
dat wij zuiver op de commer-
Huisdierenvervoer, ook midden in de nacht paraat.
Als je ziet hoe dankbaar de ouders van die jongen zich toonden.
Niet alleen naar de dierenarts
Goed nieuws: naar verluidt
uniek in Nederland en ver
daarbuiten heeft Leiden een
taxidienst voor huisdieren,
genaamd "Huisdierenver
voer Leiden en omstreken".
Inderdaad, het woord 'taxi'
komt er niet in voor, want om
die vier letters in je vaandel te
mogen schrijven heb je be
paalde vergunningen nodig
en die hebben het echtpaar
Hollebeek en A. Nell niet. Hoe
gek het op het eerste gezicht
ook mag zijn, deze drie Lei-
denaren voorzien met hun
taxidienst in een duidelijke
behoefte.
De taxidienst is gemiddeld
goed voor vijftig ritten per
week. "Huisdierenvervoer"
niet te verwarren met de die
renambulance is vooral een
uitkomst voor mensen die
slecht ter been zijn en voor
wie het zwaar valt met hun
zieke hond naar de dierenarts
te sjouwen. Immers, gewone
taxi's mogen in verband met
infectiegevaar geen gewonde
dieren vervoeren. De huisdie
rentaxi wel, die staat er dag en
nacht voor klaar.
cie gericht zijn, er komt ook
een hoop dierenliefde bij kij
ken". „Zo is deze taxidienst
ook ontstaan. Aangereden
dieren.bijvoorbeeld, die kon
den vroeger vrijwel geen kant
op. Geen opschepperij hoor,
maar het is een vaststaand
gegeven dat er meer voor die
slachtoffers kan worden ge
daan. Zodra wij een melding
binnen krijgen, rijden wij
stante pede van de Haarlem
merweg uit. Vannacht nog.
werd ik weer eens uit mijn
bed gebeld. Een hond in de
Bachstraat had een bloeduit
storting opgelopen. Nou, dan
staan wij paraat, ondanks alle
minder prettige bijkomstig
heden van dien".
Diarree
Ze verduidelijkt: „Het gebeurt
maar al te vaak dat zo'n dier
van de schrik of de zenuwen
gaat braken of de uitwerpse
len de vrije loop laat. Nou, dan
r
(Van c
correspondent)
ATHENE - De Libische leider Gadaffi kan bij Turken noch
bij Grieken blijvend kwaad doen. Het feit dat zowel Tur
kije als Griekenland is aangewezen op de door zijn land te
leveren olie heeft daar natuurlijk veel, zo niet alles, mee te
maken.
De Turkse premier Ecevit is vorige
week zeer tevreden teruggekeerd
van een bezoek aan Tripoli, dat
nog met een dag was verlengd. Er
is een „verdrag van samenwer
king voor wederzijdse ontwikke
ling" gesloten voor minstens tien
jaar. Turkije zal in 1979 vier mil
joen ton ruwe olie ontvangen (een
miljoen meer dan vorig jaar) en in
1980 zelfs vijf miljoen. In ruil
daarvoor zullen Turken helpen
bij de opbouw van de Libische
infrastructuur, aanleg van mili
taire bases en training van het le
ger.
De Turkse premier moest zich in
het slotcommuniqué aansluiten
bij verklaringen waarin de „isla
mitische broederschap en een
heid" werd bepleit die „bijdraagt
tot vrede en welvaart in de we
reld". Bewoordingen die de
stichter van de Turkse seculaire
republiek, Ataturk, zich in zijn
mausoleum moeten hebben doen
omdraaien.
Maar Gadaffi beloofde dan ook de
Arabische en andere islamitische
staten tot grotere economische
hulp aan Turkije te bewegen.
Inzake Cyprus bevredigde Gadaffi
de Turken niet alleen door zich
achter hun streven naar een „bi-
zonale, federale republiek" te
stellen, waartoe op voet van ge
lijkheid door de twee bevol
kingsgroepen moet worden on
derhandeld, maar hij ging zelfs
zover de Grieks-Cyprioten te he
kelen omdat zij de Turks-Cyprio
ten een economisch embargo
zouden opleggen in de vorm van
reis- en communicatiebelemme
ringen - een klacht die in geen
enkele Griekse krant werd ge
publiceerd.
Daarentegen gewaagden Turkse
kranten, na Ecevits voldane te
rugkeer, niet meer van de pikante
opmerkingen die Gadaffi aan de
vooravond van Ecevits reis in een
interview met Le Monde had ge
daan over het recht van de Koer
den op een eigen staat - opmer
kingen die tevoren in enkele
Turkse kranten met wenkbrauw
fronsen waren begroet. Men was
van Turkse zijde toch ook een
beetje geschrokken over het suc
ces van een Griekse missie naar
Libië, uitgevoerd door de minis
ter van economische coördinatie,
Mitsotakis, die van Gadaffi na
een persoonlijke ontmoeting de
garantie voor maar liefst 15,5
miljoen ton ruwe olie los kreeg, in
ruil voor onder meer Griekse
landbouwprodukten, die Turkije
ook zou kunnen leveren.
De „coming man" in de rechtse re-
gering-Karamanlis keerde triom
fantelijk terug na een succes dat
weinigen hadden verwacht. Zijn
v.
Moammar Gadaffi.
klaroengeschal leidde zelfs tot
een wat bizarre polemiek tussen
hem en oppositieleider Andreas
Papandreou, die eraan herinner
de dat hij al in 1976 een reis naar
Libië had gemaakt, die toen van
rechtse zijde was bekritiseerd.
Net als de Griekscyprische so
cialistenleider Lyssaridis stelt hij
dat de Griekse regeringsleiders
veel eerder contacten met Gadaf
fi hadden moeten zoeken. Mitso
takis riposteerde dat Papandreou
kennelijk door .jaloersheid" was
bezeten.
Nogmaals: de Libische leider, die
in Turkije als een „broeder" geldt
omdat hij als een der weinigen de
Turken niet afviel bij hun inter
ventie op Cyprus in 1974, kan ook
bij de Grieken geen blijvend
kwaad doen, of het nu linkse,
rechtse of „centrale" Grieken
zijn. Papandreou kwam vorig
jaar van zijn reis terug met bewe
ringen als zou het Libische re-
geersysteem het meest in de
buurt komen van de klassieke
Atheense democratie, waarin ie
dereen meeregeert. Een paar jaar
tevoren hadden juist de extreem
rechtse jonge officieren van de
Griekse junta, de zogenaamde
gadaffisten rondom brigadege
neraal Joannidis, bewondering
beleden voor Gadaffi's regime,
dat zij aan Griekenland ten voor
beeld stelden. Onder de junta be
gon de opleiding van Libische
vliegers in Griekenland. De be
trekkingen tussen Athene en
Tripoli waren ook toen opper
best.
En om de cirkel te sluiten: ook de
Turkse fascistenleider, oud-ko
lonel Turkesj, werd anderhalf
jaar geleden in zijn toenmalige
hoedanigheid van vice-premier
van Turkije allervriendelijkst in
Tripoli ontvangen.
ROTTERDAM-,, Nederland
is rij p voor een nieuw soort
drug. Sinds kort wordt op
de zwarte narcotica-markt
in Nederland het uit Ame
rika overgewaaide roes
middel Angel Dust" te
koop aangeboden. De eer
ste slachtoffers zijn in
middels behandeld in een
Rotterdams ziekenhuis.
Aan het woord drs. M. P.
V. Morival, hoofd van de
onderafdeling alcohol en
drugs bij de GG en GD in
Rotterdam.
In een oproep aan drugsgebruikers
in het land zegt drs. Morival dat
men zich niet moet laten mislei
den door de mooie naam van het
levensgevaarlijke roesmiddel,
dat vertaald in het Nederlands
Engeltjes Stof heet. „Het spul,
waarvan de wetenschappelijke
naam Phencyclinine (PCP) is,
heeft niets met andere drugs zo
als LSD of hasj te maken", zegt
drs. Morival. „Het middel wordt
in de diergeneeskunde gebruikt.
Het kan door druggebruikers
worden gerookt, gespoten' gege
ten of in tabletvorm worden ge
slikt".
„Een dosis van acht a twintig milli
gram veroozaakt bij de gebruiker
spierverstijving, gezichts- en
spraakproblemen, tijdstoornis-
sen, agressie, ontremming,
angstaanvallen en achtervol
gingswaanzin. Er kan geheugen
verlies optreden en het slachtof
fer kan in coma geraken".
„Aangezien je niet weet wat je in je
handen krijgt gedrukt", zegt drs
Morival, „en de dosis vanaf acht
miligram al snel is bereikt, moet
het gebruik van Angel Dust als
levensgevaarlijk worden be
schouwd".
Helemaal nieuw is het middel in
Nederland niet. „Drie tot vier jaar
geleden is het spul in Amsterdam
eens opgedoken. Het is echter
moeilijk met zekerheid vast te
stellen wanneer Angel Dust is
gebruikt, want het wordt vaak als
mengprodukt onder een andere
naam op de markt gebracht".
Het is volgens drs. Morival zo goed
als zeker dat de twee mannendie
enkele weken geleden in een Rot
terdams ziekenhuis werden op
genomen, Angel Dust hebben
gebruikt. „De twee werden met
lichte verschijnselen opgenomen
in het Dijkzigtziekenhuis. Zij
kregen heroine aangeboden
waardoor Angel Dust was ver
mengd. De twee zijn inmiddels
uit het ziekenhuis ontslagen".
Volgens Morival werden zij toe
vallig het slachtoffer van Angel Goedkoop
Dust omdat het door de heroine
Niet toevallig
Drs. Morival is van mening dat de
opkomst van Engeltjes Stof in
Nederland geen toevalligheid is.
„Er zitten handelaren die de Ne
derlandse markt met Angel Dust
willen infecteren. Zij gaan handig
te werk en bieden het spul voor
delig aan. „Daarom vermoed ik
dat er een syndicaat achter zit.
Eerst probeert men zoveel moge
lijk gebruikers te krijgen om dan
het spul tegen hoge prijzen te
verkopen".
„Nederland is overigens weer rijp
voor een nieuw roesmiddel", is
de mening van Morival. Aan de
hand van een statistiekje legt hij
uit: „Om de twee a driejaar komt
er een nieuw soort drug op de
Nederlandse markt In 1965 was
dat hasj, in 1968 LSD, in
1971-1973 amfetamines, vanaf
1973 heroine, de laatste paar jaar
cocaine en nu Angel Dust".
„Er is nu nog geen reden voor pa
niek, maar we moeten wel zorgen
dat we er op tijd bij zijn. Bij de
introductie van de heroine op de
Nerlandse markt waren we te
laat, laten we hopen dat we er nu
op tijd bij kunnen zijn".
Angel Dust is een aantal jaren gele
den op de markt gekomen als
pijnstiller, maar het middel PCP
bleek echter hoogst onbereken
baar te zijn en werd verboden
voor menselijk gebruik vanwege
het onberekenbare karakter. In
1968 is men het gaan gebruiken
als dierengcneesmiddel en „zelfs
bij dieren gebruikt men het mid
del heel weinig. Het is te sterk en
onberekenbaar", zegt drs. Mori
val.
Als een mens een kleine dosis van
drie tot acht milligram gebruikt
heeft het een roesgevend effect.
„Men wordt high en de werking is
verder gering. Het grote gevaar is
echter dat de acht milligram heel
makkelijk wordt overschreden.
De mensen reageren verschillend
op Angel Dust, maar in Amerika
is gebleken dat gebruikers de
neiging hebben tot zelfvernieti
ging, zelfverminking en agressi
viteit".
In Amerika zijn gevallen bekend
zoals die van een gebruiker die
dacht dat hij ratten in zijn inge
wanden had. Om die dieren te
doden nam de gebruiker ratten-
gif in en overleed daaraan. Ook
zijn gevallen bekend waarbij
slachtoffers hun tanden uittrok
ken met een nijptang en waarbij
men de ogen uit de kassen ruk
te.
De prijs van het levensgevaarlijke
Angel Dust is in vergelijking met
heroine nog vrij laag. „Honderd
tot honderd vijftig gulden per
gram". Volgens Morival is het
grote gevaar dat men het spul met
duurdere drugs gaat vermengen.
„Het is heel eenvoudig te maken
en het kan in allerlei vormen op
de markt worden gebracht".
Omdat Angel Dust zo eenvoudig is
te maken en omdat het in allerlei
vormen op de markt kan worden
gebracht en omdat het zo goed
koop is, is het gevaar niet denk
beeldig dat Angel Dust in meng
vorm wordt aangeboden en
wordt verwerkt in heroine, hasj
en marihuana. „Het zou dus kun
nen dat veel mensen problemen
krijgen zonder dat ze weten dat ze
Angel Dust gebruiken".
Het komt volgens Morival wel voor
x dat heroine voor 30 procent uit
een mengprodukt bestaat. „Als
dat nu Angel Dust zou zijn, dan
krijgt die heroine een dodelijk ef
fect. En het is pas merkbaar als
het te laat is
Na het gebruik is het niet denk
beeldig dat men accuut gek
wordt. Dat kan dan een tijd du
ren. De uitwerking is echter bij
ieder mens weer anders, zegt drs.
Morival. Het is ook nog niet be
kend hoe men een slachtoffer
moet laten afkicken. Ook weet
men nog niet veel over de geeste
lijke en lichamelijke verslaving,
aldus drs. Morival.
Strafbaar
Dust is inmiddels niet aan de aan
dacht van het ministerie van
volksgezondheid ontsnapt.
Staatssecretaris Veder-Smit
heeft het middel phencyclinine
onder de werking van de opium
wet gebracht. Het besluit is on
langs van kracht geworden. Voor
Angel Dust (dat 'ook wel "Super-
weed" of Peace-Pill wordt ge
noemd) gelden nu dezelfde straf
bepalingen als voor stoffen als
LSD en heroine.
In Amerika is Angel Dust een snel
in opmars gekomen nieuwe drug.
Veel jongeren daar ontdekten
echter le laat dat Engeltjes Stof
een sterk dierengeneesmiddel is
waarmee een volwassen gorilla
kan worden geveld. Maar waar
mee ook de meest ellendige vi
sioenen voor de geest kunnen
worden getoverd.
In de afgelopen twaalf maanden is
het aantal jongeren dat in Ameri
ka het roesmiddel gebruikt bijna
verdubbeld. Het middel neemt
volgens het Amerikaanse con
greslid Charles H.Percy, epide
mische vormen aan. De meeste
gebruikers denken dat Angel
Dust een sterk soort marihuana
is. Op straat wordt Angel Dust als
„Supeijoint" verkocht. Dat is een
marihuana-sigaret waarin Angel
Dust is verwerkt.
„Maar Angel Dust is niet zoals ma
rihuana, *een vrij onschuldig
roesmiddel. Het is een monster
lijke drug. Medici waarschuwen
dat het een van de meest onvoor
spelbare medicijnen is die er be
staat. Het is zo gevaarlijk dat het
niet door mensen mag worden
gebruikt", meent senator Percy,
die in de Amerikaanse senaat is
belast met het drugvraagstuk in
de Verenigde Staten.
Volgens een woordvoerder van
Phoenix House in New York, een
van de belangrijkste afkickcentra
in die stad, zijn op dit moment 30
tot 40 procent van de leerlingen
van high schools aan de Engeltjes
Stof. Zelfs kinderen van negen
tot tien jaar experimenteren er al
Beangstigende cijfers dus. Cijfers
die bekend worden op een mo
ment dat men dacht het drug
probleem min of meer gestabili
seerd te hebben. In werkelijkheid
vormt Engeltjes Stof het gevaar
lijkste middel dat ooit uit Pando
ra's reageerbuis is gekomen.
In veel opzichten is het toenemen
de gebruik van PCP illustratief
voor het drugprobleem waarmee
Amerika in 1980 en de daarop
volgende jaren zal worden gecon
fronteerd. In plaats van clandes
tiene ladingen narcotica die het
land worden binnengesmokkeld,
zal deze nieuwe gemakkelijk te
maken en zeer winstgevende
drug waarschijnlijk worden ge
fabriceerd in kleine laboratoria in
buitenwijken of op het platte
land.
In het Amerikaanse Huis van Af
gevaardigden zijn voorstellen in
gediend om de straf voor het
aanmaken van Engeltjes Stof van
vijf tot tien jaar te verdubbelen
met een maximum van 20 jaar. De
boete welke staat op de verkoop
van het spul aan een minderjarige
zou moeten worden verhoogd tot
200.000 gulden.
Verder wil men een campagne star
ten om het publiek op de hoogte
te stellen van de vernietigende
uitwerking van Engeltjes Stof op
de hersencellen. Het afschrik-ef-
fect hiervan zou zeker levens
kunnen redden. Jonge levens die
anders wellicht ten offer zouden
vallen aan een duivel in engelen
gedaante.
THIJS JANSEN
