In Koeweit is de
woestijn nu een
recreatiegebied
WOENSDAG 7 FEBRUARI 1979
PAGINA 15
De aankondiging van de piloot,
dat landing in Koeweit bin
nen enkele ogenblikken zal
volgen is ietwat overbodig
want reeds tekenen zich te
gen de donkere horizon de
enorme vlammen van de
eeuwig durende gasverbran-
ding op de olievelden af. Even
later ligt Koeweit-stad als een
fel verlichte driehoek aan de
baai, die in het verlengde van
de aanvliegroute ligt. Een
doffe bons, we zijn geland.
Het is toch wel een gevoel van
voldoening uiteindelijk hier
te zijn na al de moeite om een
te verkrijgen.
Tot mijn grote verrassing stond
nagenoeg de gehele familie
mij op te wachten. Hoewel het
ongeveer middernacht was
toen ik de woning van mijn
gastheer bereikte stond toch
een overdadige welkomst
maaltijd te wachten. Eerste
confrontatie met de befaam
de Arabische gastvrijheid.
Een van de eerste dingen, die
me de andere dag opvielen
waren de prachtige, soms
zelfs 8-baans wegen, geschei
den door met palmen en plan
ten begroeide tussenbennen.
Al spoedig bemerkte ik de
noodzaak van deze fraaie we
gen, gezien het enorme aantal
auto's, dat hierover snelt. De
meest voorkomende merken,
die ik in eerste oogopslag re
gistreer zijn Dodge, Buick en
Oldsmobile. Hoewel de
maximumsnelheid op dit
deel van de weg 80 km/u be
draagt is er nagenoeg nie
mand,, die zich aan deze re
strictie houdt.
De verkeersdisciplitte is over
het algemeen minder dan bij
ons. Maar ook het aantal fa
tale ongelukken is minder. De
reden hiervoor is wellicht de
omstandigheid, dat hier min
der scherp op regels gereden
wordt en er sprake is van een
zekere hoofsheid en een meer
inspelen op eikaars fouten of
slordigheden. Een regenbui
echter heeft dezelfde ramp
zalige gevolgen als bij ons:
onverwachte gladheid, tallo
ze schuif- en slippartijen.
Technocratisch
Wellicht, dat door de Koeweiti
met hun fladderende, witte
gewaden en wapperende
hoofdtooi de indruk gewekt
wordt alsof zij rechtstreeks
vanaf de kameelrug uit de
woestijn het huidige tijdperk
zijn binnengestapt. In werke
lijkheid echter heerst er een
technocratische, op westerse
denkbeelden geschoeide
maatschappij, wa,arin kameel
en woestijn in feite net zo ver
verwijderd zijn van het nor
male leven als bij ons de
klompen en de molens. Voor
hen bestaat de woestijn, al
thans wat er nog van over is,
als een soort recreatiegebied.
Als gevolg van de stormachtige
ontwikkeling, die dit mini
staatje aan de Arabische Golf'
in de laatste decennia heeft
doorgemaakt is de bevolking
met een sneltreinvaart ge
transformeerd van rond
zwervende Bedoeïnen tot ge
vestigde grote stadsbewo
ners. Het opmerkelijke hier
bij is, dat hoewel de verwor
venheden van het Westen gre
tig zijn en worden geaccej
teerd de basis van het leven
niet is gewijzigd: de Islam als
kern van het maatschappelijk
leven wordt in al zijn facetten
trouw gebleven.
Enerzijds bestaat er weliswaar
een grote voorliefde voor het
bezit van duurzame luxe ge-
Tekst;
Thea Lommers
Foto's:
Kon. Instituut
voor de Tropen
i waterpijp roken
Foto rechts: straatbeeld in Koeweit.
Prachtige wegen voor het door
gaans zeer drukke verkeer.
Foto onder: Het vierde gebed in de
moderne moskee Nahia Abdullah
Salem.
In nevenstaand artikel wordt een indruk gegeven over
het dagelijks leven in Koeweit; ervaringen opgedaan
tijdens een verblijf van vier weken bij een gastvrije
familie.
Het Emiraat Koeweit, huidige heerser Emir Sheik Jaber
Al-Ahmed Al-Sabah, gelegen aan de Perzische Golf
beslaat een oppervlakte van ca. 16 000 km2, iets minder
dan de helft van Nederland dus.
Koeweit is een moderne staat in opbouw, die kan bogen
op 20% van de wereldreserve aan olie in zijn bodem.
Ondanks zijn bescheiden bevolkingsaantal is het Emir
raat een niet onbelangrijke afnemer van vooral onze
zuivelproducten.
bruiksgoederen, zoals de
spreekwoordelijke Ameri
kaanse auto's, kleurentelevi
sie annex video-recorder
(vaak meer dan één per gezin),
hi-fi-apparatuur, foto- en
filmcamera's met de modern
ste snufjes, speedboten.
Kortom, alle ingrediënten die
in onze ogen essentieel zijn
voor een aangenaam en zor
geloos leven.
Aan de andere kant echter is er
een onzichtbare zeef, die het
binnendringen van westerse
ondeugden verhindert. Alco
holmisbruik, ja zelfs "nor
maal" alcoholgebruik is een
onbestaanbare zaak. Roken
zelfs is een ondeugd, die - zij
het met de nodige scepsis -
wordt geaccepteerd. Drugs,
hetzij soft of hard, zijn een
onbekend probleem. Over
consumptie, zoals wij die
kennen in de vorm van teveel
eten en drinken komt nauwe
lijks voor. In feite is het ge
hele leven terug te voeren op
de basis van de Islam, waarbij
de Koran ernstig waarschuwt
voor excessen.
Water
Een van de zegeningen voor het
land, voortkomend uit de olie
is de mogelijkheid om nu in
voldoende mate over water te
kunnen beschikken. Vóór het
olietijdperk was er - speciaal
in de zomer - onvoldoende
water beschikbaar voor direc
te consumptie. Vanuit Irak
werd dan met zeilschepen
water aangevoerd. Buiten het
feit, dat deze bevoorrading
een vrij kostbare zaak was,
was de voortgang hiervan af
hankelijk van de politieke
verhoudingen. Een wankele
basis voor een vitale zaak.
Derhalve was een van de eerste
zaken, die werden aangepakt
na verruiming van de finan
ciële middelen om een enor
me zeewaterdistillatie-in-
stallatie op te zetten. De pro-
duktie hiervan is thans zoda
nig, dat waterproblemen
voorshands tot het verleden
behoren. Thans wordt zelfs
nagegaan - en met succes -
welke mogelijkheden er zijn
om de resterende woestijn om
te vormen tot tuinbouwge
bied. Zolang dit nog niet ge
realiseerd is - en dit zal onge
twijfeld nog lang op zich laten
wachten - moet Koeweit drij
ven op hetgeen het impor
teert.
In de wijze van inrichting der
huizen is een duidelijk ver
schil te bespeuren tussen
mensen van vóór en na het
olietijdperk. Bij de ouderen
treft men in hun huizen nog
steeds geen stoelen en tafels
aan, maar speelt het leven
zich af op de grond, tertvijl de
jongeren het bankstel en an
der Europees meubilair zijn
intrede heeft gemaakt.
Temperaturen
In de huizen treft men alleen
air-conditioning aan, of
schoon de temperaturen door
de seizoenen heen grotere
schommelingen vertonen
dan men zou verwachten, 's
Zomers kunnen de tempera
turen waarden bereiken van
50Ó en hoger, terwijl in de
winter regelmatig 15Ö en
minder gemeten wordt. Ge
rekend vanuit de zomertem-
peratuur ervaart de bevolking
deze lage waarden als echte
kou. De mensen - en vooral de
kleinere kinderen - wapenen
zich hier tegen met wollen
mutsen, wanten en warme
overkleding.
Veel van deze kleding wordt be
trokken van V D, dat ook in
Koeweit een compleet wa
renhuis heeft staan. In grote
trekken lijkt deze vestiging
op de Nederlandse met dit
verschil dat het verkoopsters-
team gevormd wordt door
Egyptische, Palestijnse en
Indiase meisjes. Dit mede
vanwege de traditioneel Ara
bische opvatting om je doch
ters niet publiekelijk ten toon
te stellen. Trouwens er be
staat dank zij de welstand en
vaak de mogelijkheid om tot
op oudere leeftijd te studeren
geen reden voor de meisjes
om een baan te zoeken.
Onderwijs
een enorme vlucht genomen.
Buiten talloze middelbare
scholen telt Koeweit een jon
ge, doch uiterst geavanceerd
ingerichte universiteit. Een
op het eerste gezicht onver
wachte situatie is de omstan
digheid, dat het aantal meis
jesstudenten dat van de jon
gens overtreft. Bij nadere be
schouwing past dit in het be
staande denkpatroon. De
jongens zien meer heil in het
vinden van een goed betaalde
betrekking bij de overheid of
in de handel, terwijl voor de
meisjes het alternatief is thuis
zitten of studeren.
Overigens bestaat,in het uni
versitaire leven nog een strik
te scheiding der seksen, zoals
volgens de traditionele in
stelling betamelijk geacht
wordt.
Uit gesprekken met jonge
vrouwen kwam geen over
dreven hang naar emancipa
tie naai- voren, het dolle mina-
streven is nog een onbekende
grootheid en problemen met
betrekking tot te veranderen
rolpatronen doen zich nog
niet voor. Wél begint de
vrouw langzaam aan haar rol
op te eisen in het maatschap
pelijk leven en stelt zij b.v.
prijs op gelijke beloning.
Wanneer de drang tot direct
maatschappelijk, functione
ren niet aanwezig is bestaat
de indruk, dat de vrouw zich
met haar beschutte plaats
best kan verenigen.
In de man-vrouw verhouding is
geen gebrek aan achting of
respect, maar veeleer de be
hoefte om de vrouw te be
schermen. In tegenstelling tot
b.v. Saoudi-Arabië zijn vrou
wen hier wel gerechtigd deel
te nemen aan het gemotori
seerd verkeer, men ziet dan
ook talrijke .meestentijds
jonge- vrouwen zich in grote
auto's door het overdrukke
verkeer spoeden, ook naar de
universiteit.
De emancipatie speelt zich ech
ter niet alleen af op het terrein
van de vrouw. Door de over
heid wordt op ruime schaal
voorzien in bijscholingsmo
gelijkheden voor de ouderen,
die meestal geen scholen
konden volgen.
Gezondsheidszorg.
De medische voorzieningen in
stedelijk Koeweit staan op
een hoog plan. In het betrek
kelijk kleine achterland is een
gehapt stelsel van medische
centra aanwezig, waarlangs
men via een verwijssysteem
in een der grote algemene of
gespecialiseerde ziekenhui
zen terecht komt. In gevallen,
waar er sprake is van een ziek
te of aandoening waarvoor de
lokale mogelijkheden ontoe
reikend zijn wordt van
staatswege zorg gedragen
voor behandeling van de pa
tiënt in Europa of Amerika.
Ook aan preventieve gezond
heidszorg wordt grote aan
dacht geschonken. Met name
door een scherp toezicht op
de uitvoering van personeel
beschermende maatregelen
in de industrie. Elke vorm van
gezondheidszorg wordt gratis
verstrekt.
In een land waar het geld letter
lijk uit de grond borrelt is ui
teraard geen belastingheffing
nodig. Integendeel, in plaats
van haar inwoners belastin
gen op te leggen geeft de Staat
hen diverse douceurtjes, zo
als b.v. gratis telefoon, leve
ring van electriciteit tegen
zeer redelijke tarieven, subsi
die van de voornaamste voe
dingsmiddelen, uitgebreide
sociale woningbouw, etc. Bij
dit laatste worden de bejaar
den zeker niet vergeten.
Het is overigens begrijpelijk,
dat zulke paradijselijke toe
standen veel lieden van elders
aantrekken. In de laatste drie
decennia is de bevolking
meer dan vervijfvoudigd en
bedraagt nu ca. 1 millioen.
Deze enorme groei is het ge
volg van de zuigkracht, die de
oliewinning uitoefende op
het aanwezige arbeidskrach-
tenpotentieel in de omrin
gende Arabische landen en
over de Perzische Golf heen
naar India en Pakistan. Om de
identiteit van Koeweit té be
waren is een sterk beperkt en
uiterst selectief naturalisatie-
beleid gevoerd met daarnaast
speciale regels voor het toe
kennen van het actief kies
recht aan de genaturaliseer-
den.
Televisie
In het vrije tijdspatroon - even
als bij ons - neemt het televi
sie kijken een relatief grote
plaats in. Behalve een veel
heid aan Amerikaanse series,
die vaak eerder het scherm
daar halen dan in Bussum
vult algemene informatie
over de omringende Arabi
sche wereld, de Islam en de
pre-Islamperiode' veel zend
tijd.
Voorts is het wederzijds uitno
digen voor maaltijden een al
gemeen verbreid gebruik. Dit
gebeuren speelt zich af in de
familiekring in de wijdste zin
des woords. Op vrijdag (isla
mitische zondag) wordt bui
ten de hete tijd in groten ge
tale naar de woestijn getrok
ken, waar de dag wordt door
gebracht in tenten. Men ver
maakt zich met het gebruiken
van gezamenlijke maaltijden
op uitgebreide tapijten en het
maken van wandelingen in de
omgeving.
Ook hier komt weer de hang
naar het recente verleden
naar boven. Dit komt vooral
tot uiting wanneer nog
schaars rondtrekkende be
doeïenen worden ontmoet. In
de regenperiode van novem
ber tot april weiden bedoeïe
nen uit Irak en Saoudi-Arabië
hun kudden kamelen, scha
pen en geiten in Koeweit.
Wanneer deze lieden door on
verwachte droogte verrast
worden zorgt het gouverne
ment met tankauto's voor het
nodige drinkwater voor mens
en dier.
In het algemeen wordt het ge
hele leven, ook in de sfeer van
ontspanning en recreatie ge
kenmerkt door een grote
saamhorigheid in de familie,
of liever het grotere verband
van de clan. Opvallend is de
vaak kinderlijke blijheid,
waarmee de geneugten van
het samenzijn worden geno
ten.
