lol Müê
overbodig of
Leidse Toets:
noodzakelijk
Interpellatie gevraagd
over Meren wij k-boerderij
(nfetf Vdtf^tyiOpxi^
Actief in
vrije tijd
WOENSDAG 31 JANUARI 1979
LEIDEN
Muziekconcours
In het kader van de lustrumfes
tiviteiten organiseert de leer
lingenvereniging van het
christelijk lyceum dr. WA.
Visser 't Hooft op vrijdag 2 fe
bruari een klassiekmuziek-
concours in het schoolgebouw.
De muzikale prestaties van de
leerlingen zullen door een spe
ciale jury wQrden beoordeeld.
Het concours begint om kwart
voor acht.
Ouderschap
"Toekomstig ouderschap" heet
de cursus voor ouders die zich
voorbereiden op de komst en
het hebben van een kind. In
vijf bijeenkomsten in het ge
bouw van Interkruis aan de
Lijtweg in Oegstgeest komen
onderwerpen als bevalling,
voorlichting over het embryo,
verzorging van het kind en
voeding van moeder en kind
aan de orde. Ook kunnen
deelnemers zelf onderwerpen
c undragen. De bijeenkomsten
beginnen voor elke cursist in
de derde of vierde maand van
de zwangerschap. De kosten
van de cursus zijn vijftig gul
den per jaar. Voor begelei
ding zorgen een artseen leid
ster zwangerschapsgymnas-
tiek en een fysiotherapeute.
Inlichtingen bij Mariet Mon-
né (tel. 156476). Marijke Ro
bert (tel. 151386) en Mieke
Smit (tel. 153602).
Go-cursus
De Leidse Go-club start morgen
weer met een beginnerscursus
in het Leids Vrijetijdscen
trum aan de Breestraat. Go is
een 4000 jaar oude denksport,
die in Europa steeds meer er
kenning krijgt. Het is een spel
voor twee spelers, die om beur
ten stenen op een bord leggen
met als doel zoveel mogelijk
gebied te omsluiten. De cursus
wordt op vijf donderdag
avonden vanaf acht uur ge
houden.
Lekker Dier
In het Gesprekscentrum aan de
Vrouwenkerkkoorstraat 17
wordt morgen een informatieve
avond gehouden over de gevol
gen voor mens en dier van de
intensieve veehouderij of te wel
de bio-industrie. Er zal die
avond een lezing worden ge
houden door Jan Bonjer van de
Stichting Lekker Dier. Verder
wordt een Poolse film vertoond,
getiteld "Miljoenen dieren in
concentratiekampen"waar
aan werd meegewerkt door de
dierenkenner Grzimek.
Huisvrouwen
De afdeling Leiden-Oegstgeest
van de Ned. Ver. v. Huis
vrouwen houdt morgenmid
dag om half twee een bijeen
komst in het verenigingsge
bouw aan het Noordeinde 2a.
Wieke Muiier en Jos Thomasse
treden op met hun program
ma "Klein Duimpje en de ze
ven reuzen". Inlichtingen tel.
134656 en 150710.
Roofvogels
In de collegezaal van het zoölo
gisch laboratorium aan de
Kaiserstraat 63 wordt mor
genavond de lezingencyclus
over roofvogels afgesloten. De
heer C. Smeenk zal die avond
praten over zijn oecologisch
onderzoek dat hij in Kenya
heeft verricht bij arenden. Te
vens zal er een film worden
vertoond. De bijeenkomst be
gint om acht uur 's avonds.
LEIDEN - De raadsleden Beijen
(PPR) en Kokxhoom (CDA) heb
ben het college van burgemeester
en wethouders gevraagd in de
raadsvergadering van 5 februari
een interpellatie te mogen hou
den over de problemen en de toe
komst van de kinderboerderij in
de Merenwijk. Volgens beide
raadsleden zijn er geen dringen
de redenen om de boerderij op dit
moment te ontruimen.
Zoals bekend houdt het college
vast aan een uitspraak van de
president van de Haagse Recht
bank, dat boer Vulpen en zijn
vrouw de boerderij vóór 15 fe
bruari moeten verlaten. Een rap
port van de dienst gemeentewer
ken zou hebben uitgewezen dat
de boerderij op instorten staat en
gesloopt moet worden. De boer
en zijn vrouw betwijfelen dat en
willen graag in de boerderij blij
ven wonen.
Op 17 januari hebben de raadsleden
Beijen, Kokxhoom, Passchier
(PSP) en Langerak (WD) het
college gevraagd toe te staan dat
boer Vulpen tot 1 mei in zijn
boerderij mag blijven wonen. Zij
noemden het zeer twijfelachtig of
de boerderij wel afgebroken
moet worden. Bovendien heeft
de gemeenteraad een kwart mil
joen op tafel gelegd om de boer
derij te restaureren.
Het college heeft inmiddels per
brief geantwoord dat zij vast
houdt aan ontruiming op 15 fe
bruari. De raadsleden Beijen en
Kokxhoom willen daarom nu
van B en W weten welke zwaar
wegende bezwaren zij heeft tegen
een verlenging van de bewoning
van de boerderij door de boer en
zijn vrouw zolang de gemeente
raad nog geen beslissing heeft
genomen over de nieuwe plan
nen die het college kennelijk
heeft.
Zij vragen B en W verder hoe zij het
toezicht op de boerderij denken
te regelen buiten de diensturen
van het gemeentepersoneel. Zij
willen ook weten hoe het moet
met de in het voorjaar te ver
wachten geboorten van lam
metjes als er niet een ervaren
boer aanwezig is. Ten slotte vra
gen zij B en W hoe zij denken over
de reacties van de Merenwijkbe-
woners waaruit blijkt dat men
veel liever de huidige boerderij
opgeknapt ziet inplaats van een
nieuw gebouw.
LEIDEN - De tijd van schoolkeuze
en toetsing breekt - zoals trou
wens overal in het land - in de
Leidse regio weer aan. Zo'n 4500
zesde-klassers zijn er bij be
trokken. Vandaag vanuit ver
schillende gezichtspunten een
tweetal artikelen over dit on
derwerp.
Om een antwoord te vinden op
de vraag "Wat nu" zullen veel
ouders naar de voorlichtings
avonden van de diverse scho
len en schoolgemeenschappen
gaan. Afgelopen week was
wat dat betreft een onverbid
delijk hoogtepunt: vier scho
lengemeenschappen (Vliet-
schans, Visser 't Hooft, Rem
brandt en Louise de Coligny)
hielden in die korte spanne
tijds hun kijk- en luisterbij
eenkomst.
Word je daar als ouders nu veel
wijzer vanIn zekere zin wel.
Alle vier de scholengemeen
schappen scoren een ruime
voldoende waar het de voor
lichting betreft. Er wordt
royaal en geduldig uitgelegd.
De Vlietschans (sinds kort ge
huisvest in het modernste
schoolgebouw van heel Lei
den) maakte beslist het meeste
van de avond, Rembrandt
was het soberst maar vermoe
delijk daardoor het duide
lijkst.
Op beide christelijke scholen
gemeenschappen (Vlietschans
en Visser 't Hooft) voerde eerst
de rector uitvoerig het woord.
(Waarbij rector Middeldorp
van Visser 't Hooft aparte
vermelding verdient omdat
hij méér dan de gewone huis-
tuin-en-keuken filosofie ont
wikkelde over leren en preste
ren). De Vlietschans liet na de
rector de coördinator voor de
brugklas nog een uitgebreide
toelichting geven. Vervolgens
deelden beide scholen op hun
avond de ouders in groepen
van ongeveer dertig personen
in, die in een klas nadere in
formatie ontvingen.
Visser 't Hooft liet in zo'n klas
één leraar (lerares) alle zaken
en vragen over de brugklas
behandelen, Vlietschans wis
selde elke tien minuten van
leerkracht, die dan iets over
zijn of haar vak vertelde. De
laatste tien minuten waren
voor het stellen van vragen.
Een methode die nogal brok
kelig werkte. Zoals de leraar
wiskunde terecht opmerkte:
wat kun je nu in tien minuten
over wiskunde vertellen?
Bij Rembrandt sprak de rectrix
vrij lang, maar glashelder;
bij de Louise de Coligny hield
de rector het vrij kort en gaf
des te meer ruimte aan de
"leerkrachten te velde", de
mensen die de brugklassen
onder hun hoede krijgen. Bei
de scholen hielden de grote
groep ouders bijeen en be
handelden alle vragen ple
nair. Je merkte toen dat 200
ouders meer vragen dan der
tig. En je steekt nu eenmaal
een heleboel op van ander
mans vragen - en de ant
woorden daarop.
Wat merkwaardig was het ver
schil in opvatting dat de
sch olengemeenschappen
toonden over de aard van de
brugklas. De Vlietschans se
lecteert aan de hand van de
toets en het advies van het
hoofd van de lagere school al
danig vóór: er zijn mavo- en
havo-vwo brugklassen. Dat
lijkt wat in strijd met de oor
spronkelijke gedachte achter
dit fenomeen. Brugklassen
zijn er nu juist voor om een
dergelijke selectie pas na het
eerste jaar te maken. Ook Vis
ser 't Hooft hanteert, zo bleek
na enig doorvragen, een zeke
re voorselectie. Uiteraard zijn
op beide scholen tijdens het
eerste schooljaar "verplaat
singen" mogelijk, maar vol
gens door Vlietschans gepro
duceerd cijfermateriaal
komt dat maar zelden voor.
Rembrandt zegt in de brugklas
die gehuisvest worden in het
vrij overzichtelijke junioren
gebouw) niet voor te selecte
ren; mavo-, havo- en vwo-
klanten zitten dus bij elkaar.
De Louise de Coligny gaat nog
iets verder. Die hanteert het
brugklas-idee min of meer ge
durende twee jaar.
Vier avonden vol (goede) infor
matie.Desondanks zullen vele
ouders blijven zitten met va
ge, onbestemde gevoelens.
Want de scholen zijn zo ver
domd groot en het kind is nog
maar zo verdraaid klein. Je
denkt met enitf heimwee terug
aan de eigen hbs. Ten onrechte
natuurlijk. In het maanlicht
van de herinnering zien de
dingen er altijd mooier uit
dan ze in het zonlicht van de
werkelijkheid ooit zijn ge
weest. Er was toen20-25 jaar
geleden, niet half zo veel aan
dacht voor het kind, zijn op
vang en begeleiding als nu.
Maar tochje verdwaalde
nooit in je school en je kende
alle leraren. Ga daar nu eens
aan staan met die 80, 90 leer
krachten die aan elke scho
lengemeenschap verbonden
zijn. Geen beginnen aan. En je
vraagt je met enige beklem
ming af: zal het kind niet ver
zuipen, ondanks al die batte
rijen, con-rectoren, mentoren,
coördinatoren?
Ach, het zal wel op zijn pootjes
terechtkomen.
Misschien.
RUUD PAAUW
School
kinderen
moeten
er aan
geloven
Leiden stond ból van de voorlichtingsavonden van het vervolgonderwijs. Hier een kijkje op de Prins Willem-Alexanderschool (MAVO) aan de
Diepenbrocklaan in Zuid-West.
Het kind nadert de finish van de
lagere school. Voor ouders en
kind brengt dat een korte pe
riode van verwarring en on
zekerheid met zich mee. "Wat
nu?", zullen de ouders zich af
vragen. En het kind merkt in
stinctief dat hem iets geheel
anders wacht, dat het voor
goed gedaan zal zijn met de
zorgeloosheid, de warme ge
borgenheid van de lagere
school.
Tal van ouders zullen in deze
dagen wel kampen met het
sfeertje dat hierboven is
weergegeven. Hoewel de be
langrijkste toets nog moet
komen (maart), wordt toch
van hen verwacht dat zij al in
februari de schoolkeus bepa
len. Een wat onlogische zaak.
Kan die toets niet eerder of de
keuze later? Dan zou je in elk
geval alle feiten op tafel heb
ben.
LEIDEN - "De toets vervult
een noodzakelijke functie
in het onderwijs om te kij
ken of de onderwijzer zijn
doel bereikt heeft. Er kle
ven ook een groot aantal
nadelen aan. Het is daar
om heel belangrijk op
welke manier zo'n toets bij
de kinderen wordt geïn
troduceerd".
Dat zegt de heer N. Ober, als on
derwijsdeskundige verbonden
aan het bureau onderwijsinspec
tie van de gemeente Leiden. Bin
nenkort is het weer zover: zo'n
4500 zesde-klassers van lagere
scholen in Leiden en omgeving
moeten een "selectietoets" ma
ken. Die toets bestaat uit een
groot aantal opgaven op het ge
bied van rekenen en taal, en
speelt een rol bij de toelating tot
het voortgezet onderwijs.
Eigenlijk is het met die selectie-
toets vreemd gesteld. Voor ou
ders en kinderen is het vaak een
bron van angst. Desondanks
wordt de toets afgenomen'op een
moment (in maart) dat de ouders
hun kind al bij het voortgezet on
derwijs hebben aangemeld. Dat
moet namelijk in de maand fe
bruari gebeuren. De keus is dus al
gemaakt!..
Formeel heeft de school waar het
lagere-school-kind is aangemeld
nog het rechfom de toekomstige
leerling op grond van de uitslag
van de toets te weigeren. Maar
ook dat komt niet vaak voor. En
wanneer er na de maart-toets nog
twijfels zijn, is de school voor
voortgezet onderwijs in elk geval
verplicht om overleg te plegen
met de lagere school waar het
kind vandaan komt.
Weg ermee?
De vraag naar het bestaansrecht
van de toets dringt zich dan ook
op. Zelfs wettelijk is er eigenlijk
nauwelijks een verplichting om
bij de overgang van lager naar
voortgezet onderwijs een toets af
te nemen. De hele zaak is dan ook
gebaseerd op onderlinge afspra
ken tussen de Leidse scholen, die
de landelijke CITO-toets links
lieten liggen en overgingen tot
een eigen "Leidse Toets". Dat
gebeurde rond 1968, toen het
toelatingsexamen in onbruik
raakte.
De toets wordt sindsdien elk jaar in
elkaar gezet door de BAVO-
commissie, een overlegorgaan
van lagere scholen en scholen
voor voortgezet onderwijs in de
Leidse regio. Er zijn eigenlijk drie
toetsen: één in de vijfde klas. en
twéé in de zesde (in de maanden
november en maart). De eerste
twee toetsen spelen officieel al
leen een rol voor de onderwijzer
om te kijken hoe het er met de
leerlingen voor staat. De maart-
toets wordt gebruikt bij de over
stap;
De Leidse Toets: in maart wordt hij weer op de lagere school afgenomen
Invloed
Ober gelooft ook. dat één van de
negatieve gevolgen van de nu nog
algemeen "verplichte" toets (op
basis van de afspraken binnen de
BAVO) is dat de onderwijzers
hun leerstof aanpassen aan de ei
sen van de toets. Nadat in maart
de toets is afgenomen, wordt er
op de scholen méér aandacht be
steed aan de creatieve vakken en
aan vakken in de sfeer van we
reldoriëntatie (aardrijkskunde,
geschiedenis). Dat bleek uit een
onderzoek dat begin vorig jaar
werd uitgevoerd door studenten
van de Leidse universiteit. Kin
deren vinden de vakken die in de
Leidse toets worden behandeld
vaak ook minder interressant,
bleek uit het onderzoek.
Niet alleen bij ouders en kinderen,
maar ook bij onderwijzers dus
een "toets-effect". Uit het onder
zoek bleek dat veel onderwijzers
de toets eenzijdig gericht vinden
op rekenen en taal, en dat ze vin
den dat de toets het lesprogram
ma ongunstig beïnvloedt. Als
selectiemiddel wordt er aan de
toets niet zoveel waarde gehecht.
Nog een conclusie uithet destijds
verrichte onderzoek: veel on
derwijzers zijn minder gemoti
veerd om hun klachten bij de
verantwoordelijke instantie, de
BAVO-commissie, te spuien.
De studenten gaven destijds het
advies aan de BAVO-commissie
om eens te gaan kijken in Haar
lem, waar de gemeentelijke
schooladviesdienst experimen
teert met "continue begeleiding".
De keus van een vervolgschool
wordt daarbij uitgesteld tot het
eind van de brugklas. Dat zou na
tuurlijk een betere gang van za
ken zijn, en een beter begrip van
de "brugklas". Op het moment is
het zo dat de brugklas vaak ge
woon de eerste klas van de (al ge
kozen) vervolgschool is.
Ook aan het Haarlemse" systeem
kleven volgens Ober trouwens
nadelen. Volgens hem gaat het
zoeken naar goede oplossingen
voor de schoolkeuze-problema
tiek in Leiden onverminderd
dóór.
HENK VEGTER
Groot voordeel voor de scholen is
dat een eigen Leidse toets beter
afgestemd kan worden op wat de
lagere scholen aan kennis biéden,'
en wat er op vervolgscholen aan
kennis wordt gevraagd. Boven
dien worden er tussen de scholen
onderling steeds meer afspraken
gemaakt over de wederzijdse
"aansluitng" van de leerstof.
Tussen "vraag" en "aanbod" zit het
schoolkind, dat de toetsen vaak
ervaart als de eerste examens
waar het in zijn schoolloopbaan
mee geconfronteerd wordt. Ober
zegt daarover: "Er hangt erg veel
af van de sfeer die rond een toets
gecreëerd wordt. Het gaat om de
pedagogische opvang. De toet
sing moet daarom genuanceerd
bekeken worden: wat doet een
onderwijzer er in de praktijk
mee?".
Ober noemt voorbeelden van de
manier waarop het volgens hem
niet moet: scholen waar maanden
van te voren gestencilde afdruk
ken van oude toetsen als "oefen
materiaal" dienst doen, scholen
waar de toetsuitslag ook als rap
portcijfer wordt gebruikt. Maar
hij gelooft ook dat een betrouw
baar schoolkeuze-advies, in
combinatie met een door de on
derwijzer op het door hém ge
wenste moment af te nemen toets
een goede zaak is. Ober wil dan
ook binnen de BAVO-commissie
waar hij deel van uitmaakt probe
ren om die "vrijwillige" toetsing
in discussie te brengen. "Er is iets Naar een lyceum of andere vervolgschool....het lagere-schoolkind in de kou?
gaande binnen de BAVO-com
missie", aldus Ober.
