'De meeste
komieken
zijn zwaar
op de hand'
Paul van Vliet
'Mijn werk, dat is
een levensbehoefte'
vandaag
toegeljcht
[jW^Rrggramma]
30 JANUARI 1979
[RADIO - tV - KUNST
PAGINA 5
BREUKELEN (GPD) - Wat opvalt in een gesprek met Paul
van Vliet is het feit dat hij zich op geen enkele manier
blootgeeft.
- ï7f -4., -
Praten over zijn vak, dat zijn leven
is, over zijn vakantie (een zeld
zame luxe voor hem), of over zijn
nieuwe programma „Vandaag of
Morgen", krijgt daardoor iets
theoretisch en wordt aan de
hand van voorbeelden en diep
zinnige gedachten een uitgeba
lanceerd verhaal. Zelfs de grap
pen die hij citeert en uitlegt zijn
op die manier niet leuk. En dat,
terwijl hij toch als één van de
leukste Nederlanders geldt.
Het ergste dat men Paul van Vliet
kan aandoen: van hem verwach
ten dat hij „op de deurknop na de
lolligste zou zijn". Hij praat er
met een ernstig afgrijzen over:
,Hééé, Paultje, beginnen de men
sen. als ik wel s in een kroeg zit
waar ze me niet kennen...".
En knikt bevestigend op de vraag of
hij vaak in kroegen zit: Maar
meestal in dezelfdevervolgt:
„en dan krijg je zo'n stomp tegen
je arm weetjewei. Steevast wordt
er dan 'n hele goeie verteld, zo één
die ik dus wel zal kunnen waar
deren, maar die natuurlijk niet
geschikt zou zijn voor de
show...".
Het is een voorbeeld dat hij geeft
wanneer hij praat over het be
kend zijn en herkend worden. De
nadelen zijn er gewoon. Maar
voor hem ook de voordelen: de
a zijn wel altijd aardig!
Het leuk-zijn, hij kan er slechts se
rieus over filosoferen: „Je ge
bruikt het leven zoals het zich
aandient, de karakters die ik
neerzet kom je op straat tegen: ze
zijn herkenbaar voor de meeste
mensen, zoiets is één van de re
denen dat mensen erom moeten
lachen. Voordat ik zo'n type eruit
heb gehaald en er een nummer
voorm'n show van heb gemaakt,
heb ik al maanden lopen denken,
aantekeningen gemaakt, ge
schreven".
„Dat gaat bij mij altijd door. Het is
een soort machientje. Alles wat ik
zie, voel, hoor, lees en ervaar geeft
mij inspiratie. Maar natuurlijk is
het niet het geschrevene alleen.
Wanneer ik een nummer ga spe
len, moet het gaan leven, dan
moet ik ermee kunnen wer
ken".
geforceerde stem alsof er een
aardappel in zijn keel zit:
„Deze man zei dus tegen mij: DY
komt een tijd dat jij er genoeg van
krijgt om altijd maar de pias uit te
hangen, begrijp je wel. En als je
zo ver bent, weet je dat je einde
lijk volwassen begint te wor-
„Zoiets. Een hele enige man, was
directeur van een bank gewor
den. Ik ben meteen weggegaan
naar mijn hotel. Op mijn kamer
heb ik er twee nummers over ge
schreven. „Poepoe" noemde ik
deze man, zo'n type ga ik dan uit
denken: Hoe leeft-ie, hoe woont-
ie, hoe denkt-ie. Ik probeer me er
zoveel mogelijk van voor te stel
len". Hij wacht even, na een stilte:
;,ïk heb er ook een liedje over
gemaakt, dat gaat over het ouder
worden".
Hij pakt het programmaboekje en
wijst de regels aan als hij snel het
gedichtje voorleest dat op de eer
ste bladzijde staat gedrukt. Een
simpel rijm met een diepzinnige
gedachte. Het ontroert een
beetje.
Amerika
In Amerika heeft hij pas geleden
zijn vakantie doorgebracht. In
Miami. Het theaterleven daar in
spireert hem op een bepaalde
manier, hoewel hij weet dat hij er
nooit aan een carrière zou willen
beginnen. Niet meer. Na ervarin
gen enkele jaren terug, met een
eigen show in de VS, houdt hij
het er voor gezien. De producers
waren te commercieel bezig naar
Vf*»
-
L -
",V.
c c K'vjf1 v Y
.Jti
zijn smaak. Er werd te veel uitge
kiend en de kunstenaar moest te
veel concessies doen terwille van
het publiek. -
Het is iets dat Paul van Vliet nooit
heeft kunnen doen. Alles wat hij
op het toneel zet is honderd pro
cent van hemzelf. Een grap die
het goed doet in de zaal, maar
door hemzelf niet meer leuk
wordt gevonden, gaat eruit. Hu
mor bedenken omwille van het
succes vindt hij verwerpelijk:
„Tekstgrapjes, als ik dat ging
doen zou ik snel klaar zijn. Vaak
is het effect ervan onevenredig
groot, maar op den duur gaat
zoiets toch vervelen".
„Ik geloof in de opvattingen van
Wim Kan, die zegt: Je grappen
zijn de krenten in het brood, maar
het gaat om het brood. Zoiets
moetje niet omdraaien. In Ame
rika is zo'n opvatting natuurlijk
heel vreemd. Daarom is dat land
voor mensen met ons vak kei
hard. Maar watje daar in de klei
ne theaters ziet, is vakwerk. En
dat boeit me. Mensen waarvan ik
nog nooit had gehoord heb ik er
zien spelen op een niveau dat wij
hier nauwelijks kennen".
„Natuurlijk heb je er ook de andere
kant: het creëren van een ster-
ADVERTENTIE
"Poepoe"
^a een sigaret, een slok koffie, een
vage glimlach: „Soms krijg ik let
terlijk een heel directe inspiratie.
Op een avond kwam ik die man
tegen, het was iemand met wie ik
gestudeerd had". „Rechten
toch?". Hij knikt. „Zo'n gearri
veerde veertiger", vervolgt hij. en
beaamt zyn eigen leeftijd: 42,
neemt de draad weer op met een
produkt Travolta? Is hij nou echt
een groot talent of het gevolg van
een knappe producer. Bij Olivia
Newton John merkje hetzelfde:
zij kan zich absoluut niet waar
maken op dat niveau waar ze is
neergezet. Hier in Nederland
werd haar live-optreden immers
een grote afgang".
Melancholiek
Zijn eigen ervaringen hebben er
ook iets mee te maken. De vijf
producers die indertijd naar hem
kwamen kijken toen hij werkte
met de show „The Truth behind
the dykes" hielden er vreemde
theorieën op na.
Paul van Vliet zou een tweede Tom
Jones kunnen worden, door zijn
goede figuur en zijn professio
nele bewegingen met zijn kruis.
Een ander vond hem vooral ge
schikt voor de moeders: de kun
stenaar had zo'n prima „bemo-
ther-me-look". Het klinkt wat
treurig als hij zegt: „Zoiets zou ik
niet kunnen. Ik kan alleen maar
optreden op de manier die ik zelf
kies, omdat ik me dan het pret
tigst en daardoor het meest zeker
voel".
Een verklaring volgt, hij legt na
denkend uit waarom hij is zoals
hij is. ,,Ik ben eigenlijk helemaal
niet uitbundig privé, eerder wat
melancholiek vaak. In tegenstel
ling tot mijn houding tijdens een
optreden, dan verander ik plot
seling. Vaak kan'ik echter ontzet
tend somber zijn, niet pessimis
tisch, maar gewoon: somber.
Mijn show is een afspiegeling
daarvan. Een tweeëneenhalf uur
durend levenslied. Deze keer met
misschien nog meer nadruk op
de ernst. Mijn vorige show was
wat nostalgisch, ging over vroe
ger en paste ook in de sfeer van de
tijd".
„Nu richt ik mij weer op de toe
komst, 'Vandaag of Morgen', daar
ben ik mee bezig, daar gaat het nu
om. Waarbij ik heel goed laat we
ten dat het leven niet alleen maar
leuk is, dat er ook de zwarte kan
ten zijn. Zodra ik die weg zou la
ten, zou dat iets heel essentieels
zijn. Het is het oude cliché van de
lach en de traan. Je kunt er niet
omheen. En als mijn publiek niet
de ernst, zou ik
tot mijn dood grappen moeten
maken; ik kan dat niet".
Inspiratie
Hoewel zijn inspiratie voor het ver
zinnen, schrijven en neerzetten
van de show voornamelijk van
hemzelf komt en met de onre
gelmatige regelmaat die ken
merkend is voor de kunstenaar,
heeft hij voor zijn werk toch altijd
een klankbord nodig. Het is
vooral Floor Kist, de in Mexico
wonende journalist, die zijn tek
sten leest, bekritiseert en aan
vult.
Daarnaast is er nog altijd Liselore
Gerritsen, zijn ex-vrouw, die als
artieste - voor-een-kleiner-
publiek - haar eigen weg gaat.
Maar ook de regisseur Nick van
den Boezem volgt hem met ken
nersogen, corrigeert en onder
steunt.
Zijn huidige vrouw, Lidewij. is
daarnaast degene die objectief en
heel direct met Paul van Vliet
meedenkt en werkt. Zij kijkt op
haar manier naar de show en is
voor de cabaretier een even be
langrijk als noodzakelijk klank
bord.
Loodzwaar
Een tijd later, als de thee koud en de
asbak voller is, klinkt het nuch
ter: „De meeste komieken zijn
loodzware mensen, een en al
treurigheid. Een gesprek met ze
is nooit leuk, alleen maar dood
ernstig".
Hij glimlacht erom: „Laatst zei
Toon Hermans eens tegen me,
met een grafstem en een diepe
frons tussen zijn wenkbrauwen:
Dat zou nou best een leuke grap
kunnen wezen, Paul!".
Hans Keiler is benoemd tot di
recteur van de Rotterdamse
Kunststichting. Hij volgt drs. A.
J. van der Staay op, die per 1 fe
bruari directeur van het Sociaal
en Cultureel Planbureau in Rijs
wijk wordt. Hans Keiler (41)
werkt sinds 1969 als redacteur en
regisseur-producer bij de VPRO-
televisie. Hij zal op 1 mei bij de
Kunststichting in dienst treden.
AMSTERDAM (GPD) - „Een ver
brokkeld jaar" noemt Liselore
Gerritsen het afgelopen jaar
peinzend. „Ik heb het gebruikt
voor bepaalde dingen, voorna
melijk om te ontdekken. Daarom
is er dit seizoen geen theatershow
van me". Ze glimlacht: „Ik heb
erg veel tijd besteed aan mijn
nieuwe lp die net uit is".
Pratend vooral over haar emoties,
met flarden uit haar privé-leven,
dwaalt ze af naar haar huidige le
ven en komt steeds weer terug op
datgene dat altijd het belangrijk
ste voor haar zal blijven: het
schrijven en vertolken van haar
eigen, vrij diepgaande tek
sten.
„Ik heb het tegen jou" heet de plaat,
waarop Liselore zingt over de
onderwerpen waar ze altijd sterk
mee bezig is geweest: de dood en
de jeugd. Daarnaast zijn er de
teksten over de liefde, wat
nostalgisch, steeds verlangend
en in één lied vrolijk en genie
tend.
Onwillekeurig betrek je als luiste
raar het eigen leven van Liselore
erbij, haar liedjes blijken erg per
soonlijk; na een dertienjarig hu
welijk was er het afgelopen jaar
de scheiding van Paul van Vliet.
Het lijkt bijvoorbeeld of dit haar
heeft geïnspireerd tot het schrij-
Liselore Gerritsen:
JOU
Ze laat dit echter in het midden,
praat geëmotioneerd maar ook
verstandelijk over deze ervarin
gen, zegt nadenkend: „Ik schrijf
over algemene gevoelens, die ik
op een bepaalde manier vertaal.
Daarom zijn de onderwerpen die
ik gebruik niet alleen van toepas
sing op mij. ze gaan over de din
gen die iedereen kunnen over
komen, waar iedereen bij be
trokken is. Juist omdat ze zo ge
voelsmatig zijn".
Haar manier van schrijven heeft er
ook iets mee te maken. Ze zal
nooit een tekst op papier kunnen
krijgen over een van tevoren
vastgesteld thema. „Ik ga zitten",
legt ze uit, „en begin over datgene
wat zich aandient. Dat kan van
alles zijn. Ik heb er nooit iemand
bij nodig, omdat zo'n tekst erg
van mezelf is. In dat opzicht ben
ik weer anders dan Paul, die heeft
altijd iemand nodig om tegenaan
te praten als hij schrijft".
Het lijkt een noodzaak voor haar
om, met te praten over het vak,
dus het theater, haar ideeën er
over duidelijk te maken door
vergelijkingen te trekken tussen
haar werk en dat van Paul van
Vliet. „Haast als broer en zus",
legt ze uit, „hebben we samen
gewerkt. En dat doen we nog. ei
genlijk. Natuurlijk is zijn werk
anders dan het mijne, maar ik
hou net zo goed van datgene wat
hij in het theater brengt. Het ver
schil is dat ik in mijn contacten
met mensen erg open ben; in een
gesprek kan ik veel makkelijker
mezelf zijn. Ik kan naar buiten toe
ook niet zonder mensen. Alleen
zijn in een kroeg vind ik bijvoor
beeld onmogelijk. Maar zodra ik
achter m'n bureau zit om te
schrijven, heb ik niemand meer
nodig".
„In het theater bezig zijn daarente
gen, vind ik vreselijk moeilijk; ik
ben geen performer. Ik geloof dat
het te maken heeft met datgene
wat ik doe. Ik bereik liever een
paar mensen echt dan een zaalvol
maar half. En ik weet dat dit nu
eenmaal de consequentie is van
de dingen die ik bedenk en
schrijf. Daarom ben ik altijd weer
blij als ik opgetreden heb, want
eigenlijk vind ik het een ramp: op
„En dat is met Paul dus niet zo: hij
wil op de eerste plaats daar
staan. Alles wat hij doet, is op dat
punt gericht; het gaat hem hon
derd keer beter als hij op
treedt".
Het lijkt ook een soort verklaring
voor het feit dat Liselore, on
danks haar grote liefde voor het
theatervak, toch steeds gekozen
heeft voor - op het eerste gezicht -
minder succes, minder applaus,
minder publiek. Het zou voor
haar makkelijker zijn geweest als
zij als artieste gewoon met Paul
van Vliet was blijven werken, zo
als zij in de Pepijn-tyd deed.
Ze glimlacht erom en praat over
tuigd over de essentie om haar ei
gen weg te kunnen gaan. „Ach, ik
heb ook niet zoveel nodig in dit
leven: een goed boek, een fles je
never, een warm bed", zegt ze
langzaam. „En mijn werk, dat is
een levensbehoefte".
Daarnaast is er nu ook een man die
haar begeleidt en steunt in haar
vak. „Iemand die de spanningen
kan aanvoelen", zegt ze peinzend.
„Aan het praktische leven is vaak
veel te doen: het missen van din
gen kun je zelf oplossen. Het mis
sen van gevoel niet".
NEDERLAND 1
18.30 - Sesamstraat (NOS)
18.45 - Paspoort. Voor Joegoslaven en Italianen (NOS)
18.55 - Journaal (NOS)
18.59 - Fred Basset (EO)
19.10 - EO-kinderkrant (EO)
19.35 - Op de grens van zout en zoet (EO)
20.00 - Het ontstaan van de bijbel (EO)
20.28 - Van U wil ik zingen (EO)
20.50 - Tijdsein (EO)
21.24 - Tenslotte (EO)
21.37 - Journaal (NOS)
21.55 - Den Haag vandaag (NOS)
22.10 - 58 Miljoen Nederlanders en de lagere school (NOS)
22.55 - Journaal (NOS)
NEDERLAND 2
18.25 - Microprocessors (TELEAC)
18.55 - Journaal (NOS)
18.59 - Barbapapa (VARA)
19.05 - Pinokkio (VARA)
19.27 - Koning Klant (VARA)
20.00 - Journaal (NOS)
20.27 - Onedin lijn (VARA)
21.17 - Haak in met Mary (VARA)
22.10 - VARA Visie (VARA)
23.05 - Journaal (NOS)
TV-WOENSDAG
NEDERLAND 1
15.30 - Bolke de Beer (NCRV)
15-50 - Laurel Hardv (NCRV)
16.15 - De grote klok (NCRV)
17.00 - Kinderen uit de bijbel (NCRV)
17.10 - Black Beauty (NCRV)
DUITSE TV
DINSDAG 30 JANUARI
DUITSLAND I
tueel magazine. 21.15 Amusements
programma. 22.00 Informatief pro
gramma. 22.30 Informatieve
23.15 Journaal.
19.45
tsprogramma). 20.00
Journaal. 20.15 Dierenprogramma.
21.00 Aktuele reportage. 21.45 Owen
Marshall. 22.30 Aktualiteiten. 23.00 DINSDAG 30 JANUARI
Sport. 23.45 Journaal.
BELGISCHE TV
DUITSLAND II
igd. Aansluitend Filmkri-
uex. za.55 Journaal.
DUITSLAND III WDR
18.00 Kleuterprogramma. 18.30 TV-
cursus Wiskunde-Algebra. 19.00
BELGIË VLAAMS
NET 1
100~Kinderfilmserie. 18.05 Kleu
terprogramma. 18.30 Informatief
programma, 19.00 Tienerklanken.
19.0Ö Morgen. 19.45 Journaal. 20.10
Showprogramma. 21.00 Weten
schappelijk programma. 21.50 Kwis.
22.1 o Journaal.
NET 2
De televisie-actualiteitenrubriek VARA-Visie besteedt van
avond aandacht aan de financiële positie van de academische zie
kenhuizen in ons land. De VARA heeft hierover onder meer een
interview met minister Pais van onderwijs. Voorts besteedt de VA
RA aandacht aan het stuklopen van het loononderzoek in de metaal
en de bouw en aan het vraagstuk van de arbeidstijdverkorting (Ned
2,22.10 uur).
'Haak in met Mary', heet het programma, dat de VARA-televisie
vanavond op het scherm brengt vanuit feestzaal 'De Salamander'
in het Belgische MaaslMechelen. Nico Haak en de Zangeres zonder
Naam presenteren het. Als gasten treden o.a. de Kermisklanten,
Corrie Konings, Wieteke van Dort en de Gebroeders Grimm (Ned. 2,
21.17 uur).
De E.O.-rubriek 'Tijdsein' bevat vanavond o.m. een interview
met mevrouw Natalja Solzjenitsinde echtgenote van de bekende
Russische schrijver Alexander Solzjenitsin (Ned. 1, 20.50 uur).
In het EO-programma "Van U wil ik zingen" is vanavond de
Leidse dirigent Henk Akse te zien met het Haagse Paul Pull-koor,
organist Frans van Riessen en pianist Pieter Stolk. Het concert is
opgenomen in de Oude Kerk in Scheveningen. De EO zal later nog
eens opnamen van dit concert uitzenden. (Nederland 120.28 uur).
DINSDAG 30 JANUARI
HILVERSUM I
18.00 Per Saldo. P.P. 18.19 Uitzen-
Derde Wereld. TROS 17.30 Nws.
(S) Accoord. AVRO 20.00 (S) Operet
tefragmenten. 21.00
gramma. 21.20 (S) f
22.10 Koopavond
(Sj Easy listening. 23.55 Nws.
HILVERSUM II
18.00 Nws. KRO 18.11 Echo. 18.30 (S)
Op vleugels. 18.50 Verkenning. 19.00
Kerk in meervoud. 19.30 (S) Zin in
muziek. 20.00 Nws. 20.05 Óverwe
ging. 20.15 (S) Klassieke en heden
daagse cellomuz. 21.30 Spekakel.
22.30 (S) Muziek op het spel. NOS
23.00 (S) Met het oog op morgen.
23.55 Nws.
HILVERSUM III
IEDER HEEL UUR NIEUWS. NOS
18.03 De Vacaturebank. 18.10 (S)
Avondpits. VARA 19.02(S)TopTien
Toen. 19.30 (S) Popdonder. 21.30 (S)
..and all that jazz. 22.30 (S) Elpee
tuin. 0.30 (S) Nacht-drie-draai. 2.30
(S) Groot licht. 5.02 (S) Truck.
WOENSDAG 31 JANUARI
HILVERSUM I
TROS 7.00 inws. 7.02 (S) Rustig bij
komen. (7.30 Nws. 7.41 Aktua 1). 8.30
Nws. 8.36 Gymnastiek voor de
vrouw. 8.45 (S) Kom er maar eens bij
10.00 (S) Big Band a gogo. 10.30 Nws.
-10.33 (S) Toerja - toernee, regionaal
Lanza Story. 5.00 (S) Gerard de klassieken.
HILVERSUM II
VARA 7.00 Nws. 7.11 OHTEND-
GYMNASTIEK. 7.20 In de Roode
Cirkel. (8.00 Nws.) 8.50 Ombudsman.
9.00 Even muziek, platenprogram-
ma. NOS 9.20 Boerenbont. 9.35 Wa
terstanden. VARA 9.40 Schoolradio.
00 Radio
11.30 Zing z
die. 12.00 Oc.
gesprekken. 13.00 Nl/as. 13.11 Din-
Vv? de *3-30 Stoomradio.
16.00 Nws. 16.03 Pantoffels en pi
stolen. 16.25 Lichte grammofoon-
muziek 17.00 (S) Promenade Or
kest. R.V.U. 17.35 Emancipatie wat
worden we er wijzer van. VARA
17.55 Mededelingen.
HILVERSUM III
IEDER HEEL UUR NIEUWS. KRO
7.02 (S) Drie op je boterham. 9.03 (S)
Pep op drie. 11.03 (S) Drie draait op
verzoek. 12.03 (S) Drie tussen de
middag. 14.03]S) De Theo Stokkink-
Show. 16.03 (S) Hitmeesters.
HILVERSUM IV
s Beatrix. 7.05 Het levende Woord.
palet. 11.25 Platcnnws. 12.00 (S) Pia-
nowerken uit de romantiek. 12.30
Tafelmuziek. (12.30 Lunchconcert.
13.30 Beroemde Soloconcerten.).
14 00 Nws. 14 02 (S) Klassieke ka
mermuziek. 14.30 (S) Klassieke orl-
muziek. 15.00 (S) Het grote werk in
kleine bezetting. 16.00 (S) Populaire
