REVOLUTIE IRAN KOMT
SNEL
OP GANG
Callaghanr'Geen paniekbesluiten'
Carter wil.offers van Amerikaans volk
J -
:onse««
Leger schaart zich achter Bakhtiar
Gromyko
in Italië
DINSDAG 23 JANUARI 1979
PAGINA 1-3
Abu Hassan Salameh.
Topman PLO
bij aanslag
gedood
Abu Hassan Salameh, een van
de leidende figuren in El Fa
tah, is gisteren bij een bom
aanslag in Libanon gedood.
Abu Hassan stond bovenaan
de Israëlische lijst van „meest
gezochte personen", omdat
de Israëliërs hem beschou
wen als het brein achter de
Palestijnse overval op de
Olympische Spelen in Mün-
chen, waar elf Israëlische
sportlieden werden gedood.
Behalve Abu Hassan zijn ook
vier medewerkers en een nog
onbekend aantal voorbijgan
gers gedood, zo is van Pale
stijnse zijde vernomen. De
daders hebben een lading ex
plosieven in een geparkeerde
auto in de moslemwijk van
Beiroet tot ontploffing ge
bracht, juist toen Abu Has
sans auto passeerde.
Abu Hassan was hoofd van de
veiligheidsdienst van El Fa
tah, en belast met de zorg voor
de persoonlijke veiligheid
van Fatah-leider Jasser Ara
fat. Arafat is op het ogenblik
in Damascus voor een verga
dering van de Palestijnse na
tionale raad.
In de verklaring die El Fatah
over de aanslag heeft uitge
geven staat niet wie verant
woordelijk wordt geacht voor
de actie. Fatah heeft wel aan
gekondigd dat de dood van
Abu Hassan gewroken zal
worden, en Palestijnse zegs
lieden lieten doorschemeren
dat zij Israël verantwoorde
lijk achten.
Loonstop vrijwel van de baan
■t v
- Yv.-
r~ COHSfc
(Van onze correspondent)
LONDEN - Terwijl een half mil
joen Britse ambtenaren gisteren
een ééndagsstaking hielden en
30.000 mensen in Londen aan een
protestmars deelnamen tegen het
loonbeleid van de regering, ver
zekerde premier James Callag-
han verslaggevers dat het kabinet
zich niet zal laten dwingen om
paniekbeslissingen te nemen.
Wat de eerste minister niet openlijk
zei, was dat ook hij moest toege
ven dat de officiële loonstop van 5
procent definitief doorbroken
was, dat zijn regering en de lei
ders van de belangrijkste vak
bonden geen greep meer hebben
op de achterban van de stakers en
dat zijn beleid heeft geleid tot een
onoverzichtelijke chaos van na
tionale ontevredenheid en onge
noegen.
Na een spoeddebat gisteravond in
het Britse Lagerhuis over de si
tuatie die als gevolg van de sta
kingsgolf is ontstaan heeft de re-
gering-Callaghan met 305 tegen
281 stemmen de steun van het
parlement gekregen voor haar
beleid in deze aangelegenheid.
In het door stakingen geteisterde
land komen steeds meer huis
vrouwen in opstand. Met teksten
als "dood aan de illegale sta-
kingsposten" betoogden in het
afgelopen weekeinde boze vrou
wen, die stakende vrachtrijders
dreigden, hen net zo lang op hun
huid te zullen zitten, tot de vrach
trijders het werk hervat zouden
hebben.
Spontane oprichtingen van anti
stakingsbewegingen zoals 'Ac
tiegroep van huisvrouwen' in Bu
ry of 'De Verenigde vrouwen' in
Liverpool vinden veel
weerklank.
In Oldham, in Noordoost-Enge-
land, hebben betogende huis
vrouwen posters met paraplu-
punten in de buik gestoken.
De Britse dagbladen hadden giste
ren al bij voorbaat uitgeroepen
tot "zwarte maandag". Er ge
beurde dan ook meer dan opge
somd kan worden:
-Vijfhonderd van Londens elfhon
derd scholen bleven gesloten,
voornamelijk door een staking
van het personeel dat de school-
lunches moet bereiden.
- De 2300 ambulance-chauffeurs in
Londen weigerden uit te rukken
zodat leger- en politie-ambulan-
ces werden ingeschakeld om aan
de 1500 telefonische oproepen,
die dagelijks ontvangen worden,
gehoor te geven.
- Er waren stakingen van verpleeg
sters, vuilnisophalers, luchtha
venpersoneel, tol-beambten op
snelverkeerswegen (waardoor de
regering in één dag 60.000 gulden
minder inde), en ambtenaren.
In Manchester werd door stakers
geposteerd bij stedelijke par
keerplaatsen, zodat onfortuinlij
ke automobilisten elders een
plaatsje voor hun voertuig moes
ten vinden. In Londen en Cardiff
(Wales) werd het leger ingescha
keld om de ambulance-chauf
feurs te vervangen.
De telefonische noodcentrale (999
in Londen) werd bemand door
artsen en verplegend personeel
om uit te maken of de binnenko
mende meldingen door een zie
kenhuis, de brandweer, of door
de politie behandeld moesten
worden. Achthonderd particulie
ren met enige geneeskundige er
varing (onder wie veel gepensio
neerde artsen) stelden zich, zoals
bij de evacuatie van Duinkerken,
ter beschikking om spoedgeval
len in hun eigen auto's te vervoe
ren. Al na vier uur hadden zij 200
gevallen in behandeling geno-
De geruchtmakende staking van de
vrachtwagenchauffeurs loopt op
zijn laatste benen. Het gaat nu om
een bijna principieel geschil. De
werkgevers hebben al ingestemd
met een loonsverhoging tot 240
gulden per week, maar de chauf
feurs willen nog 20 gulden meer
hebben. Het is onwaarschijnlijk
dat er deze week geen vergelijk
uit de bus zou komen, temeer
omdat een groot aantal bevrach
ters al met die 20 gulden meer
heeft ingestemd.
Ook de staking van de treinmachi
nisten lijkt het stadium van een
oplossing te hebben bereikt.
Waar het nu om gaat zijn de ver
langens van de overheidswerk-
nemers en als regeren vooruit
zien betekent, dan moeten Cal-
laghan en zijn ministers al gerui
me tijd hebben ingezien en ver
wacht dat zij daaraan voor een
belangrijk deel tegemoet zouden
moeten komen. Voor donderdag
hebben de machinisten echter
weer een staking afgekondigd.
Een onbegrijpelijker aspect van het
Labourbeleid is dan ook waarom
de regering het, juist in een ver
kiezingsjaar, tot massale stakin
gen heeft moeten laten komen
om ten slotte toch toe te geven dat
het uitgekiende loonbeleid on
houdbaar was.
Niettemin heeft de regering nog
steeds één troefkaart in handen
in de vorm van een wetsontwerp
dat (zeer tegen de verlangens van
de conservatieven) een prijsbe
leid zou invoeren om te voorko
men dat de hogere lonen worden
doorberekend in de prijzen van
de produkten. Ook als het ont
werp niet wordt aangenomen,
zou Labour in de verkiezings
campagne nog altijd kunnen zeg
gen dat de inflatie te danken is
aan de conservatieven die wel
hogere lonen wilden, maar de
consequenties ervan niet wilden
dragen.
En dat is waar het bij deze "winter
van ongenoegen" om gaat: 1979 is
een verkiezingsjaar.
f %l j
In het Londense Hydepark vond gisteren een staking van werknemers
van openbare diensten plaats. De tekst op het grote spaiidoek doet een
beroep op de burgers om begrip voor de staking.
Onenigheid op
Nationale Raad
Palestijnen
DAMASCUS (UPI/AFP) - De bij
eenkomst van de Palestijnse Na
tionale Raad is vanochtend met
onenigheid geëindigd. In tegen
stelling tot wat algemeen als
vaststaand was aangenomen is
het Volksfront voor de Bevrij
ding van Palestina niet opgeno
men in het vijftien leden tellende
uitvoerende comité, het belang
rijkste beleidsorgaan van de Pa
lestijnse bevrijdingsorganisatie
PLO.
De samenstelling blijft nu zoals zij
voordien was en het Volksfront,
dat zich in 1974 terugtrok als ge
volg van een geschil over de te
volgen politiek, krijgt geen zit
ting in de raad. Een woordvoer
der van het Volksfront zei dat de
ze organisatie de dialoog zal
voortzetten.
Het Democratisch Front voor de
bevrijding van Palestina, een an
dere guerrillagroep die aan de
bijeenkomst in Damascus heeft
deelgenomen, gaf een verklaring
uit waarin stond dat de schuld
voor de onenigheid in de Pale
stijnse gelederen bij El Fatach
ligt, de grootste guerrillagroepe
ring en de machtsbasis van PLO-
leider Jasser Arafat.
Volgens het Democratisch Front
had Fatach voorgesteld het le
dental van het uitvoerend comité
uit te breiden, zodat er meer Fa-
tach-medestanders zitting in
zouden hebben. De andere orga
nisaties gingen daarmee ak
koord, maar toen kwam Arafat
met nieuwe voorwaarden, die
onaanvaardbaar waren. Zo moes
ten twee 'onafhankelijke' leden
van het comité verdwijnen, het
geen volgens de verklaring van
front tot de huidige impasse heeft
geleid.
TEHERAN (GPD) - De Regentschapsraad, door de sjah
van Iran ingesteld bij zijn vertrek voor een „vakantie"
naar het buitenland, heeft gisteren besloten af te treden.
Dit melden welingelichte bronnen in Teheran. Het af
treden van de voorzitter van de raad, Tehrani, is inmid
dels van verschillende kanten bevestigd.
Deze onverwachte stap van de raad,
die formeel de sjah als hoogste
leider van het land vertegen
woordigt, zou de politieke situa
tie in het land opnieuw in een
stroomversnelling brengen, nu
ajatollah Chomeini van plan is
vrijdag meteen speciale „revolu
tionaire vlucht" van de stakende
Iran Air uit Parijs naar Teheran te
komen.
Het leger heeft, bij monde van chef-
staf generaal Abbas Gharabaghi,
gisteren tijdens een persconfe
rentie opnieuw bevestigd de
formele door de sjah benoemde
regering van premier Bakhtiar te
steunen en geen heil te zien in de
Revolutiohaire Islamitische
Raad van Chomeini. De bevel
hebber zei onder meer dat de kei
zerlijke troepen onder ede staan
om de grondwet te gehoorzamen
en te waarborgen en daarom ook
niet van plan zijn voor deze of ge
ne partij te kiezen. Maar aan de
andere kant waarschuwde hij wel
voor provocaties ten opzichte van
het leger, omdat het leger in zo'n
geval wel genoodzaakt zou zijn
zijn kracht te tonen.
In Iran wordt aan deze verklaring
weinig waarde gehecht, omdat de
situatie binnen het leger aller
minst eensgezind is. Het meren
deel van de soldaten en lagere of
ficieren zouden de revolutie van
Chomeini steunen en weigeren
nog langer op familieleden en
broeders in de islam te schieten.
Een luitenant vertelde zelfs ge
zworen te hebben een comman
dant die een dergelijk bevel zou
geven persoonlijk te zullen fusil
leren. Met name binnen de
luchtmacht, het belangrijkste
onderdeel van het Iraanse leger,
zou de stemming sterk pro-Cho-
meini zijn.
Het wordt daarom in Teheran ook
beslist niet uitgesloten geacht dat
de Regentschapsraad is afgetre
den om de weg vrij te maken voor
de Revolutionaire Raad van
Chomeini, met als mogelijke po
litieke leider Bazargan, de on
derhandelaar tussen de ajatollah
en de stakende olie-arbeiders aan
de Perzische Golf. In dit scenario
blijft er voor premier Bakhtiar
niet veel meer over dan na enkele
dagen het bijltje er bij neer te
gooien en het heft in handen te
geven van de vertegenwoordi
gers van Allah. Maar ook de in-
telligentia in Teheran gelooft dat
Allah een wonder moet én zal
verrichten om dit alles zonder
ernstige problemen te laten ver
lopen.
Bannelingen
Niet alleen over de politieke, ook
over de organisatorische
problemen breekt men zich in
Iran het hoofd. Wie ooit in een
massa van enkele miljoenen op
gezweepte mohammedanen
heeft vertoefd, kan zich de tafe
relen voorstellen die zich vrijdag
ROME (UPI/ANP) - De Russi
sche minister van buiten
landse zaken Andrej Gromy
ko is gisteren in Rome aange
komen voor een vijfdaags be
zoek aan Italië, en aan Vati
caanstad. Hij zal met de Ita
liaanse premier Andreotti en
minister van buitenlandse
zaken Forlani besprekingen
voeren over bilaterale kwes
ties, de Oost-West-betrckkin-
gen, de toestand in Afrika en
het Midden-Oosten en andere
internationale problemen.
Een gevoelig onderwerp van
gesprek is ongetwijfeld de
brief die de Russische presi
dent en partijleider Leonid
Brezjnjev onlangs heeft ge
stuurd aan de Italiaanse rege
ring. Daarin waarschuwt hij
Italië tegen wapen verkopen
aan China, de Italiaanse auto
riteiten zijn zeer terughou
dend over deze kwestie.
De Chinese minister van bui
tenlandse zaken Huang Hua
heeft bij een recent bezoek
aan Rome gepleit voor nauwe
samenwerking tussen China
en het Westen, ook op het ge
bied van de bewapening.
Morgen zal Gromyko waar
schijnlijk door paus Johan
nes Paulus II in audiëntie
worden ontvangen.
Het hoofd van het Iraanse regentschap.Tehrani, die gisteren zijn functie
neerlegde, schudt de hand van een godsdienstige leider in Parijs. Tehrani
had kort daarvoor een gesprek gehad met de ajatollah Chomeini.
ADVERTENTIE
bij het vliegveld van Teheran en
langs de route door de stad gaan
afspelen. Een zware taak voor de
moullahs en qjatollahs die het
moeten organiseren. Maar ook de
staf-chef van het leger heeft
maandag de veiligheid van Cho
meini gegarandeerd.
Gisteren zijn ook bannelingen van
een ander pluimage terugge
keerd naar hun vaderland. Tij
dens een persconferentie presen
teerde een groep bannelingen uit
de VS een nieuwe partij aan de
Iraanse en internationale pers, de
Socialistische Arbeiderspartij.
Zojuist gearriveerd bleek de on
betwiste leider van dit gezel
schap de uitgever van het illegale
oppositieblad „Payam Danesh-
joo". de geruchtmakende leider
van de Iraanse studenten in de
VS, Babak Zahraie. Hij begon
zijn verklaring met de medede
ling dat hij nog twee minuten En
gels zou spreken na zijn 12 jaren
ballingschap in de VS. Het werd
ruim een uur. Ook andere opposi
tieleiders - niet allemaal lid van
deze trotzkistische democrati
sche partij - kwamen terug naar
Iran. Zoals de befaamde schrijver
Reza Barahani.
Chaos in economie
De betogingen van islamitische en
linkse groeperingen en de bot
singen tussen aanhangers van de
sjah en aanhangers van Chomeini
gaan intussen in het hele land on
verminderd voort. In Teheran,
maar met name in de provincies
teden, vallen hierbij dagelijks
tientallen doden of gewonden.
De economie is een volslagen
chaos geworden sinds de banken
en de Bazar, waar de groothandel
van Iran geconcentreerd is, ge
sloten blijven.
Uit pure wanhoop heeft gisteren de
gouverneur van de Centrale
Bank van Iran, Yousef Khaosh-
kish, ontslag genomen. Cheques
worden niet meer verzilverd en
90 procent van de banken zit in
acute problemen, wegens gebrek
aan contant geld. Ondanks de op
roepen van Chomeini liggen gro
te hoeveelheden noodzakelijke
levensmiddelen bij de douane
autoriteiten te verschimmelen en
de Bazar, leidinggevend in het
verzet tegen de sjah, blijft voor
namelijk nog gesloten omdat er
geen handel meer is. Zo'n 3,5
miljoen mensen zijn door de sta
kingen werkloos geworden.
(Van onze correspondent)
WASHINGTON - De VS zullen in
het komende belastingjaar (van
oktober 1979 tot oktober 1980)
hun defensie-uitgaven met 3
reële procenten verhogen. Dit
blijkt uit de begroting die presi
dent Carter gisteren aan het
Amerikaanse Congres heeft
voorgelegd en dat nauwkeurig
weerspiegelt hoe Amerika zijn
inflatie naar Carters idee moet
bestrijden: met „werkelijke of
fers" en sterk verminderde over
heidsuitgaven voor tal van ele
menten van sociale overheids
bemoeienis.
Op het totale budget van 531,6 mil
jard dollar stijgen uitsluitend de
defensie-uitgaven, en Carter pre
senteert zijn begroting met een
sterk verminderd tekort van
minder dan 30 miljard dollar-.
Politiek gezien verraadt Carters
begroting conservatief denken,
hetgeen niet verrast, maar het is
op zijn minst een daad van poli
tieke moed om halverwege de
termijn van zijn presidentschap,
als Democraat te komen aandra
gen met voorstellen van sociale
bezuinigingen, zelfs al zal de uit
werking van die bezuiniging op
degenen die de bijstand het
meeste nodig hebben, gering
blijven. Wel meer defensie en
minder sociale voorzieningen, zal
hem met name van de liberale
kant in het Congres niet in dank
worden afgenomen.
Ook van Conservatieve (voorna
melijk Republikeinse) kant
klonk al onmiddellijk politiek
rumoer daar onder degenen die
een ruime belastingverlaging
hadden voorgesteld als redmid
del van een door inflatie sterk
belaagd volk, werden Carters
plannen nog als te kostbaar geka
rakteriseerd.
Enkele belangrijke en politiek-ge-
voelige punten:
Defensie: 125,8 miljard. Een stij
ging met 3 procent na aftrek van
inflatie, volgens Carter nodig om
Europese geallieerden meer
vuurkracht te verschaffen en
voor nieuwe wapens die gelijk-
opgaande militaire kracht met de
Sowjet-Unie moeten garanderen.
Bouw van vijftien marinesche
pen, waaronder een conventio
neel voortbewogen vliegdek-
schip van middelbare grootte.
Energie: uitgaven van 8,2 miljard,
dat is een miljard minder dan
voorheen. Nadruk op zonneëner-
gie en besparingen, onder meer
bij de aanleg van een strategische
oliereserve.
Hulp aan het buitenland: totaal 6,4
miljard, een vermeerdering van
1,3 miljard, die vooral ten goede
moet komen aan de allerarmste
ontwikkelingslanden.
Werkgelegenheid: minder tijdelij
ke zomer-banen voor jongeren en
minder werkgelegenheid in
overheidsdienst.
Hulp aan grote steden: kernpunt,
een nationale ontwikkelings
bank, die vooral ten doel heeft in
vesteringen en werkgelegenheid
in de privé-sector te verhogen en
enige stijging van de uitgaven
voor huisvesting van gezinnen
met lage en gemiddelde inko
mens.
De documentaire Morbus Hansen (de ziekte van Hansen)
ladt zien hoe de NSL lepra bestrijdt in Kenia en Indonesië.
Hoe duizenden kinderen in spanning wachten op de uitslag
van het onderzoek. Wel lepra of geen lepra. Bij zeker 15
miljoen mensen is het wel. Zij wachten nog op hulp.
Geeft u ons hiervoor de middelen
Nederlandse Stichting voor
Leprabestrijding
p/a Koninklijk Instituut voor de Tropen
Mauritskade63,1092 AD Amsterdam
Telefoon (020) 938973'
geld: giro 50500
leprabestrijding Amsterdam
deskundigen:
voor uitzending
(artsen, paramedici,
verpleegkundigen
telefoon 020 938973.