Moeilijkheden in Engeland
spitsen
zich toe
Dagen Perzische burgerregering lijken geteld
Vrees voor
neemt toe
Protest CDU en CSU tegen
afzwakken beroepsveri
no
(TM!
Callaghan maant vakbonden tot betere controle
Opnieuw
praten
over Rijn
STAAT DER NEDERLANDEN
91 LENING 1979
PER 1995/1999
VRIJDAG 19 JANUARI 1979
Voor de toch il arme bewoners van de krottenwijken in Teheran is het er niet beter op geworden. Door gebrek
aan olie is er vor hen naast honger en armoede een derde bedreiging bijgekomen: de kou. In Iran zijn de
temperaturen on het vriespunt.
TEHERAN (GPD) - De dagen van
de Perzische (burger)regering
lijken geteld. Premier Bakhtiar
krijgt geen steun van de voor
naamste politieke en geestelijke
leiders en weet het politieke le
ven slechts te rekken doordat het
leger nog geen keus heeft ge
maakt voor de moslim-oppositie.
Een speciale afgezant van de Per
zische regering is gisteren in Pa
rijs niet ontvangen door de daar
in ballingschap levende geeste
lijke leider Chomeini. Medewer
kers van de ajatollah verklaarden
dat er geen sprake kan zijn van
verzoening tussen de moslims en
het „door de Sjah geïnstalleerde
ontwettige regime in Tehe-
Een oproep tot steun aan het kabi-
net-Bakhtiar van de Amerikaan
se president Carter werd gister
avond door de Parijse balling
bruusk beantwoord in termen
van: laat Carter zich met zijn ei
gen zaken bemoeien. De ajatollah
zei letterlijk: „De legaliteit of ille
galiteit van het huidige kabinet is
strikt een zaak van het Iraanse
volk. Rust en stabiliteit zullen in
Iran worden hersteld als er geen
buitenlandse inmenging in onze
binnenlandse aangelegenheden
meer is, in het bijzonder van de
kant van de supermogendhe-
den".
De Amerikaanse oud-minister van
justitie, Ramsey Clark, verklaar
de gisteren in Teheran dat de re
gering-Carter het „gebrek aan le
vensvatbaarheid" van het kabi-
net-Bakhtiar moet inzien en con
tact moet zoeken met Chomeini.
Clark is in Perzië op wat officieel
een „privébezoek" heet, maar
plaats vindt in nauw overleg met
het ministerie van buitenlandse
zaken in Washington. Clark heeft
in Teheran gesproken met pre
mier Bakhtiar, de leider van het
Nationale Front, Karim Sanjabi,
en de „heilige man van Teheran",
de ajatollah Talghani. Clark kon
digde aan dat hij op terugreis
naar Amerika een tussenstop in
Parijs zal maken om een gesprek
met Chomeini te voeren.
Demonstratie
Vandaag vindt in Teheran een mas
sale demonstratie plaats van
Chomeini's aanhangers. Ver
wacht wordt dat meer dan een
miljoen mensen het heengaan
van de huidige regering zullen ei
sen. Chomeini zal daarop reage
ren met het bekendmaken van de
leden van de „Islamitische Re
volutionaire Raad". Deze raad
krijgt tot taak een voorlopige re
gering te vormen die, zo wordt in
politieke kringen in de Perzische
hoofdstad verwacht, zal bestaan
uit aanhangers van de ajatollah
en leden van het Nationaal Front,
waarin de oppositiepartijen zijn
gebundeld.
In Parijs proberen medewerkers
van Chomeini naarstig de me
ningsverschillen met het Natio
naal Front uit de weg te ruimen
over het al dan niet plaatsnemen
van oppositieleider Sanjabi in
een nieuwe regering. Dinsdag
werd vanuit het „regeringscen
trum", zoals het langzamerhand
wel mag worden genoemd, in de
Franse hoofdstad meegedeeld
dat er geen plaats voor Sanjabi in
een door moslims gedomineerde
regering zou zijn. Gisteren kwa
men Chomeini's woordvoerders
daarop terug.
De ajatollah heeft zijn greep op het
politieke gebeuren in Iran giste
ren verder versterkt, met de be
noeming van een gepensioneerde
hoogleraar, Jadsllah Sahabi, als
voorzitter van een commissie die
toezicht moet houden op de al
weken durende algemene sta
king. Chomeini gaf gisteren order
om weer olie voor de export te
gaan produceren. Achtergrond
van die maatregel vormen de
problemen met de opslagcapaci
teit, die voor stagnatie in de bin
nenlandse olievoorziening zor
gen. Sahabi heeft van Chomeini
de speciale opdracht gekregen te
voorkomen dat „het volk honger
lijdt".
Uit mededelingen van naaste me
dewerkers wordt afgeleid dat
Chomeini niet van plan is op zeer
korte termijn naar Iran terug te
keren. In een door de Franse tele
visie uitgezonden interview ver
klaarde premier Bakhtiar dat de
ajatollah welkom is in Iran, waar
aan hij direct toevoegde zijn
functie niet aan Chomeini te wil
len afstaan. Waarnemers menen
echter dat Chomeini niet terug
keert zolang hij nog niet op de
steun van het leger kan rekenen.
Op dit moment zou zijn persoon
lijke veiligheid nog te veel gevaar
lopen.
Chomeini heeft Jalil Zarrabi, een
Iraanse arts die op het ogenblik in
Houston (Texas) praktijk uitoe
fent, opdracht gegeven naar
Washington te gaan om de leiding
op zich te nemen van de Iraanse
ambassade, waar het personeel
aan ambassadeur Ardesjir Zahe-
di, de voormalige zwager van de
sjah, de toegang weigert. Het zou,
volgens medewerkers van de aja
tollah, echter niet de bedoeling
zijn dat Zarrabi als ambassadeur
gaat optreden. Hij zou alleen toe
zicht moeten houden op de inter
ne gang van zaken in de ambas
sade en er voor moeten zorgen
dat de stukken daar niet in ver
keerde handen komen.
Onrust
In het oliegebied in het zuidwesten
van Iran blijft het onrustig.
Woensdag werden in Ahwaz
minstens 40 mensen gedood toen
door onbekenden vanuit auto's
met mitrailleurs werd geschoten
op een menigte die het vertrek
van de sjah vierde. Volgens de
plaatselijke bevolking was de
schietpartij het werk van militai
ren en zouden er zeker 100 doden
zijn gevallen. Gisteren kwam het
in het 100 kilometer noordelijker
gelegen stadje Dezhful tot een
treffen tussen leger en betogers.
Volgens Radio Teheran openden
soldaten het vuur toen demon
stranten de gezinnen van legerof
ficieren aanvielen. Er zouden 10
tot 20 doden zijn gevallen.
Inmiddels duurt de „vakantie" van
de sjah onverminderd voort. In
het Egyptische Assoean waar hij
sinds zijn vertrek uit Teheran
(dinsdag) verblijft, ontving de
sjah gisteren de Amerikaanse
oud-president Gerald Ford. Ook
de gastheer van de verdreven
keizer en zijn echtgenote Farah
Diba, president Sadat, was bij het
gesprek aanwezig. In Egyptische
regeringskringen verluidt dat de
sjah zondag uit Egypte zal ver
trekken naar Marokko, op uitno
diging van koning Hassan II.
Vanuit Marokko zouden sjah en
keizerin Farah Diba naar de VS
reizen.
ROME (DPA- Het bestuur van
de Italiaaise Communisti
sche Partij heeft gisteren in
een comminiqué benadrukt
dat het optEden van de chris-
ten-democaten de overige
partijen di« de regering steu
nen of 'gecbgen' en in het bij
zonder de linkse partijen,
voor 'erntige problemen'
plaatst.
Hiermee is nèuw voedsel gege
ven aan de ,'eruchten dat er in
Italië een egeringscrisis op
komst is. De balans die de
Communisische Partij heeft
opgemaakt van de samen
werking mit de christen-de
mocraten de nu rond tweeë
neenhalf jax duurt, is nega
tief. De Chisten-Democrati-
sche Partij leeft na de verkie
zingen van 1976 weliswaar
een minderleidsregering van
uitsluitend ihristendemocra-
ten gevorml, maar zou toch
zonder parsmentaire steun
van de ccmmunisten niet
kunnen regren. De commu
nisten kwanen ook tot een
negatief ooiieel over het drie
jarenplan <at de Italiaanse
economie noet saneren. In
dit plan wtrdt voorzien in
stroomlijniig van de openba
re diensten investeringen in
het zuiden van het land en
handhavinf van het loonpeil.
Al eerder is ook van sociaal-
democratishe kant kritiek
op de christen-democrati
sche regeing uitgeoefend.
Partijleidei Longo had in dit
verband gsteren een onder
houd met <e leider van de so
cialisten, Eettino Craxi.
De Communstische Partij zegt
in het conmuniqué voorts
dat voorzéting van het 'par
lementair* akkoord" dat de
communiten met de chris-
ten-demo:raten hebben ge
sloten, aflangt van een reac
tie op zeer korte termijn van
de Chriiten-Democratische
Partij op ïaar kritiek.
De christen-democraten wordt
in het conmuniqué verweten
een situaie geschapen te
hebben diï onhoudbaar ge
worden is. De minderheids
regering \an premier An-
dreotti héét 'verkeerde be
sluiten gemmen die schade
lijk zijn voo* de belangen van
het land'. Eei van die onjuiste
besluiten vas de 'overijlde'
aansluiting 7an Italië bij het
Europese M>netaire Systeem
(EMS)
Aangenomen wordt dat de
communisten zich zorgen
maken over een mogelijk
'herleving'van de centrum
linkse coaitieregering in Ita
lië die hetland, zonder deel
neming vai de communisten
heeft gerejeerd van het mid
den van <e jaren zestig tot
1976.
LONDEN (Reuter/DPA) - De Engelse regering heeft zich
gisteren uitgesproken tegen de afkondiging van de
noodtoestand. Na een bijna drieëneenhalf uur durende
bijeenkomst van het kabinet verklaarde premier Cal
laghan tegenover het parlement dat de vakbonden had
den beloofd meer controle uit te oefenen op de stakende
vrachtwagenchauffeurs, die met hun staking het Engel
se bedrijfsleven in moeilijkheden brengen.
Callaghan verklaarde dat de vak
bonden zouden proberen de sta
kers een gedragscode op te leg
gen, om zo controle uit te oefenen
op de stakingsposten die de ha
vens, opslagplaatsen en onder
nemingen, die niet direct bij de
staking betrokken zijn blokke
ren. De regering, aldus de pre
mier, zal dagelijks de vraag of de
noodtoestand afgekondigd moet
worden, opnieuw bezien. Wan
neer de regering de noodtoestand
afkondigt, kan zij legereenheden
inschakelen bij het transport van
belangrijke goederen, als le
vensmiddelen.
Met de gedragscode die vak
bondsleider Evans heeft toege
zegd moet het oneigenlijk
bruik van stakingsposten a
den voorkomen. Nu worden on
dernemingen, die niets met de
Kroongetuige
in proces-
Letelier
WASHINGTON (Reuter) - Michael
Townley, kroongetuige van de
Amerikaanse regering in het pro-
ces-Letelier, heeft gisteren voor
de rechtbank verklaard dat de
Chileense geheime dienst (DI-
NA) hem opdracht had gegeven
de in ballingschap levende Chi
leense diplomaat, Orlando Lete-
lier, te vermoorden. Townley
heeft bekend in september 1976
de bom onder de auto van Lete-
lier geplaatst te hebben, waar
door Letelier en zijn assistente,
Ronni Moffltt, om het leven
kwamen.
Hij was bereid om in ruil voor straf
vermindering op te treden als ge
tuige charge. Townley, die de
afgelopen twintig jaar in Chili
heeft gewoond, verklaarde in
1973 bij de DINA te zijn geko
men, na de militaire staatsgreep
die een einde maakte aan de rege
ring van Allende.
staking te maken hebben, door
de staking belemmerd in hun
werkzaamheden. De posten be
slissen naar eigen inzicht welke
transporten van zo groot belang
zijn, dat ze moeten doorgaan.
[n Schotland eisen de stakende
chauffeurs van de boeren een
bijdrage voor de stakingskas
voor ze de melk vervoeren. Twee
grote ketens van supermarkten
hebben er al voor gewaarschuwd
dat ze begin volgende week hun
deuren moeten sluiten, omdat de
stakers transporten van levens
middelen niet doorlaten.
Behalve de vrachtwagenchauf
feurs, staakten gisteren ook de
treinbestuurders weer voor vie
rentwintig uur. Zij eisen een
loontoeslag van tien procent en
hebben al aangekondigd komen
de dinsdag opnieuw voor vieren
twintig uur in staking te gaan. In
Midden-Engeland houden de
werknemers van de watervoor
ziening al sinds vijf dagen een
wilde staking. De bevolking daar
moet het drinkwater eerst koken
en kapotte leidingen worden niet
gerepareerd.
i deze Londense supermarkt hebben de
(Van onze correspondent) de beslissing om iemand uit de
overheidsdienst te verwijderen
of te weren.
Minister van binnenlandse zaken
Gerhard Baum (FDP) zei gisteren
op een persconferentie dat het
regeringsbesluit in overeen
stemming is met de besluiten van
de partijcongressen van SPD en
FDP. Het comité tegen de Be-
Toespitsing
In Engeland houdt men er rekening
mee, dat het tekort aan alle mo
gelijke goederen steeds groter
gaat worden en de zaak zich aan
het toespitsen is.
De Britse wegvervoerorganisatie
raadt Nederlandse transporton
dernemingen aan alleen door te
gaan met het vervoer van zgn
"begeleide voertuigen". Dit zijn
auto's met chauffeur dus in te
genstelling tot trailers en contai
nervervoer. Het gaat in hoofd
zaak om het vervoer van groente
en fruit, vis, vee en verhuisboel.
Al dit begeleide vervoer, via Ne
derlandse zeehavens wel te ver
staan, maakt vijftien procent uit
van het totale vervoer op Enge
land. Van alle transport op En
geland omvat de overige 85 pro
cent het vervoer dat onbegeleid
is, dus trailers en containers. In
dien alle veerdiensten alleen
maar begeleid vervoer zouden
aannemen betekent dit een
enorme klap voor het Nederland
se wegvervoer, vooral financieel,
maar de schade is niet in geld uit
te drukken.
BONN - Het besluit van de Bonds
regering om het radicalenbesluit
(Berufsverbote) liberaler toe te
passen, is door de CDU-CSU-op-
positie heftig bekritiseerd. Oppo
sitieleider Helmut Kohl zei dat
het afzien van een routinecon
trole bij sollicitanten naar over
heidsfuncties een „grove aantas
ting is van de ambtsplichten".
CSU-woordvoerder Spranger
verklaarde dat het nu „mogelijk
is dat vijanden van de grondwet
het staatsapparaat in flarden
scheuren". De door de CDU en
CSU geregeerde deelstaten heb
ben laten weten dat zij zich niet
aan de nieuwe richtlijnen van de
regering zullen houden. Zij zul
len ook in de toekomst bij alle
sollicitanten voor overheidsfunc
ties automatisch de binnenland
se veiligheidsdienst inschake
len.
De nieuwe „beginselen voor het
onderzoeken van de trouw aan de
grondwet" treden bij de bonds-
administratie op 1 april in wer
king. De voornaamste verande
ringen ten opzichte van de vroe
gere regeling zijn: er is geen rou
tinecontrole meer; de binnen
landse veiligheidsdienst mag al
leen worden ingeschakeld als er
duidelijke feiten zijn die erop
wijzen dat een sollicitant een
„vijand van de grondwet" zou
kunnen zijn; activiteiten voor het
18e levensjaar en zaken die al en
kele jaren geleden zijn gebeurd,
mogen geen rol meer spelen bij
rufsverbote uit Hamburg wees er
echter op dat het besluit van de
Bondsregering lang zo ver niet
gaat.
Het comité heeft verder verklaard
dat er door de nieuwe regeling
geen einde is gekomen aan „be
snuffeling" en dat de discrimine
ring van bepaalde partijen en or
ganisaties blijft bestaan.
STRAATSBURG (ANP) - On
der auspiciën van de Raad
van Europa zal waarschijnlijk
op 16 en 17 mei in Straatsburg
een tweede inter-parlemen-
taire conferentie over de Rijn
worden gehouden. De werk
groep die deze conferentie
voorbereidt en die gisteren in
Straatsburg heeft vergaderd
verwacht tegen half maart
een definitieve beslissing te
kunnen nemen, aldus een der
Nederlandse deelnemers, het
eerste-kamerlid Hugo Ver
sloot.
De conferentie, waaraan parle
mentsleden uit Nederland,
West-Duitsland, Frankrijk,
Zwitserland en Luxemburg
zullen deelnemen, kan niet
veel meer doen dan aanbeve
lingen richten tot en druk uit
oefenen op de regeringen om
de vervuiling van de Rijn te
gen te gaan. De tweede inter
parlementaire conferentie
had volgens de oorspronke
lijke plannen al in september
in Frankrijk moeten worden
gehouden, maar werd op
aandrang van Frankrijk uit
gesteld.
De eerste interparlementaire
conferentie drong aan op be
krachtiging van het verdrag
dat de chemische verontrei
niging van de Rijn moet te
rugdringen. Dit verdrag voor
ziet in het injecteren in de
grond van een deel van het
zout, dat de kalimijnen in de
Franse Elzas thans in de Rijn
lozen.
De Franse regering heeft enige
tijd geleden haar voorstel aan
de nationale vergadering om
dit verdrag goed te keuren in
getrokken omdat, zoals zij zei,
zij verwerping vreesde. In de
Elzas bestaat een sterk verzet
tegen het injecteren van zout
in de grond en elke politieke
partij die een dergelijke op
lossing zou steunen zou bij de
komende verkiezingen reke
ning moeten houden met
stemverlies.
ADVERTENTIE
bedrag open bedrag
koers de koers wordt na de inschrijving op 23 januari 1979
vastgesteld volgens het tendersysteem
rente jaarlijks op 15 februari
aflossing in 5 jaarlijkse termijnen van 15 februari 1985 af
vervroegde aflossing is niet toegestaan
Inschrijving 23 januari a.s. van 9 tot 15 uur via banken en commissionairs
storting 19 februari 1979
prospectus kosteloos bij banken en commissionairs
