Industriebonden
willen nog geen
looneis s lellen
De hypocrisie van links en
rechis over de FNV looneis
SB
AUTO'S DUURDER
Eerst praten over korter werken
Ambtenarenbonden
overwegen acties
bij raden van arbeid
DONDERDAG 18 JANUARI 1979
NUNSPEET (GPD, ANP) - De industriebonden van de
FNV (NW en NKV) zullen de werkgevers aan het begin
van de cao-onderhandelingen geen aanvullende looneis
van 20 gulden bruto per maand stellen. Voorzitter Arie
Groenevelt verklaarde gisteravond namens de twee bon
den (in totaal 320.000 leden) zijn tijd, bij de volgende week
te beginnen onderhandelingen, niet te willen verdoen
met, zoals hij zei, "het eindeloos ouwehoeren over een
paar centen"
"Dat leidt de aandacht alleen maar
af van waar het bij ons werkelijk
om gaat: het eerlijk verdelen van
werk, nu en in de toekomst".
Komen de werkgevers ons hierin
niet tegemoet", zo waarschuwde
Groenevelt, "dan komen we als
nog met een aanvullende loon
eis". Hij sluit niet uit dat die mo
gelijk hoger uitvalt als onvol
doende tegemoet wordt geko
men aan de eisen van de indus
triebonden FNV. Die eisen zijn:
invoering van de 35-urige werk
week, vervroegde uittreding, uit
breiding van de vakantie en edu
catief verlof.
Gevaarlijk
Groenevelt noemde de FNV-eis
van 20 gulden gisteren "gevaar
lijk". De Federatieraad van de
FNV stelde vorige week de twin
tig gulden aanvullende looneis
vast om de invloed van onder
meer de halvering van de kinder
bijslag voor kinderen die dit jaar
worden geboren ongedaan te
maken. "Op dat soort toevallige
gezinsomstandigheden willen
wij geen loonpolitiek baseren",
aldus Groenevelt.
Hij zei te vrezen dat invoering van
de minicomputer (de chip) in de
industrie mogelijk dezelfde, zo
niet verdergaande gevolgen zal
hebben als voor de dienstensec
tor (bijvoorbeeld banken en ver-
zekeringsbedrijfen) waar dui
zenden banen op de tocht komen
te staan. "We zullen de boot gran
dioos missen en de vernieling in
draaien als we aan de werkgele
genheid niet prioriteit nummer
één toekennen", aldus Groene
velt.
Over de invoering van de 35-urige
werkweek zal met de werkgevers
afspraken worden gemaakt over
het tempo van invoering. Die in
voering kan bij alle ondernemin
gen niet ineens beginnen. Ook de
manier waarop vervroegde uit
treding tot stand moet komen,
hangt af van de aard van het be
drijf, aldus Groenvelt.
De bonden vinden ook dat er een
verbetering moet komen van de
kwaliteit van het werk in alle as
pecten. Bij de invoering van
nieuwe technieken moeten de
werknemers niet op hun tenen
gaan lopen, maar behóórt er een
goede opvang te zijn. Ook moeter
aandacht bestaan voor veiligheid
en gezondheid (lawaai) van de
werknemers.
(Door prof. dr. H. van den Doel,
hoogleraar economie Univer
siteit van Amsterdam)
De nieuwste looneis van de
FNV, twintig gulden voor ie
dereen, wordt door voor- en
tegenstanders begeleid met
een uitbarsting van hypocri
sie, waarvan ik misselijk
word.
De voorstanders hebben twee
pijlen op hun boog. Door het
kabinetsbeleid, zo zeggen zij,
zijn de niet-actieven (de inva
liden, werklozen, zieken) ach
terop geraakt. Op hun uitke
ringen wordt bezuinigd en
daardoor zakken zij beneden
de nullijn. Daar wil de FNV
nu wat tegen doen. Wanneer
de lonen stijgen, stijgen ook
de sociale uitkeringen. Want
die sociale uitkeringen zijn,
op een zekere afstand, aan de
lonen gekoppeld. Dank zij de
loonstrijd van de FNV krijgen
de uitkeringsgerechtigden
dus een extraatje.
Deze redenering klinkt fraai,
maar is in feite hypocriet.
Want het feit, dat bezuinigd
moet worden op de sociale
uitkeringen is niet veroor
zaakt door te lage, maar door
te hoge looneisen. Het is al
leen mogelijk de uitkeringen
van de zieken, werklozen en
invaliden te financieren als
wij bereid zijn met zijn allen
een stapje terug te doen in de
lonen. Maar in plaats van een
stapje terug, doet de FNV nu
een stapje vooruit. Het gevolg
zal zijn dat er nog veel fneer
op de uitkeringen van de niet-
actieven bezuinigd zal moe
ten worden, dan de regering
toch al van plan was.
Maar de voorstanders van de
FNV-looneis hebben nog
meer pijlen op hun boog. De
twintig-gulden-eis is een
schot voor de boeg van het
kabinet-Van Agt. Het is een
bewijs, dat het beleid van dit
kabinet-Van Agt door de
werknemers wordt afgewe
zen. Wanneer er geen kabinet-
Van Agt geweest zou zijn, zou
er ook geen extra looneis zijn
geweest.
Geen bewijs
Ook dit argument is rijkelijk
hypocriet. Hoewel ik ervan
overtuigd ben, dat het kabi
netsbeleid inderdaad door de
massa der werknemers wordt
afgewezen, is de twintig-gul
den-eis daarvan geen enkel
bewijs. Onder het kabinet-
Den Uyl werden immers nog
veel hogere looneisen gesteld.
Nog in 1977 organiseerde de
FNV een massale staking,
niet alleen om het behoud van
de prijscompensatie, maar
ook om een loonstijging van
nog eens twee procent extra.
In de vier jaar, dat Den Uyl
minister-president was, heeft
hij drie keer in de lonen moe
ten ingrijpen omdat de eisen
van de FNV te hoog wa-
Maar niet alleen de voorstan
ders van de FNV-eis zijn hy
pocriet. De tegenstanders zijn
het eveneens.
Volgens De Volkskrant van 12
januari heeft mevrouw Haya
van Someren, lid van de Eer
ste Kamer voor de WD, in
Assen gezegd: „De looneis
van twintig gulden per werk
nemer is in strijd met Bestek
'81, dat door het parlement is
goedgekeurd. Het parlement
vertegenwoordigt het Ne
derlandse volk, niet de
FNV".
Het dagblad Trouw van 10 ja
nuari snijdt van hetzelfde la
ken een pak: „Op het moment
dat de weerzin tegen het ka
binetsbeleid zich dwars tegen
de beslissingen van het par
lement openbaart door het
stellen van politiek geïnspi
reerde looneisen, krijgt een
dergelijke manoeuvre een
bedenkelijke kant".
Mevrouw Van Someren en
Trouw suggereren in feit dat
de FNV-eis op gespannen
voet staat met de parlemen
taire democratie. Dit nu, vind
ik hypocriet. Want juist het
parlement heeft bijna una
niem de idee van een geleide
loon- en inkomenspolitiek af
gewezen. Het parlement heeft
bijna unaniem het uitgangs
punt aanvaard, dat niet het
parlement, maar de vakbe
weging over de hoogte van de
lonen in Nederland behoort te
beslissen. Bijna het gehele
parlement heeft willens en
wetens aanvaard, dat de be
langrijkste pijler van ell{ na
tionaal beleid - de lonen - niet
gebouwd wordt op het Bin
nenhof in Den Haag, maar op
het FNV-hoofdkwartier in
Amsterdam.
Om gevraagd
Mevrouw Van Someren, Trouw
en alle andere tegenstanders
van de FNV-looneis krijgen
precies waarom zij hebben
gevraagd. Het zijn Van Agt,
Albeda, Wiegel en Pais ge
weest die een centrale bestu
ring van de investeringen en
de inkomens principieel heb
ben afgewezen en, in het ka
der van een „gespreide ver
antwoordelijkheid", de
werkgevers de beslissingen
over de investeringen en de
vakbeweging de beslissingen
over de lonen hebben toege
schoven. Wat de vakbewe
ging nu heeft gedaan is niet
anders dan op een zeer demo
cratische wijze gebruik ma
ken van de manoeuvreermo
gelijkheden die haar door het
parlement op een presen
teerblaadje zijn aangebo
den.
De twintig-gulden-eis is geen
bewijs dat de bezuinigingen
van Van Agt worden afgewe
zen. Evenmin is de twintig
gulden-eis het bewijs dat de
vakbeweging ondemocra
tisch heeft gehandeld. Het
enige bewijs, dat de twintig
gulden-eis heeft geleverd is
dat het systeem, waarbij de
werkgevers vrij zijn te beslis
sen over hun investeringen en
de vakbewegingsleiders vrij
zijn om te beslissen over de
lonen, niet tegen de economi
sche problemen van vandaag
is opgewassen. Wie de werk
loosheid wil aanpakken en de
uitkeringstrekkers wil be
schermen zal moeten uitkij
ken naar een ander systeem,
waarbij het parlement niet
langer de belangrijkste be
slissingen aan derden dele
geert, maar daarvoor zelf de
verantwoordelijkheid
neemt.
DEN HAAG (ANP) - Deze week
zijn in Nederland de automerken:
Citroen, Volvo, Ford en Lancia,
duurder geworden. Na 20 januari
gaan ook de personenauto's van
British Leyland en Mercedes-
Benz in prijs omhoog.
Citroën Nederland verhoogde haar
rijklaarprijzen met 2,5 procent,
uitgezonderd de modellen LNA,
Mehari, AMI 8 break en de be-
WEERRAPPORTEN s'
-an hedenmorgen 7 uur
i« S§t
-a Ec
stelwagens. Volvo Nederland
ging gemiddeld 2 procent om
hoog. De modellen van Ford Ne
derland werden 3 procent duur
der en Lancia steeg met ruim 2
procent in prijs.
3p 20 januari wordt British Ley-
ïhnd gemiddeld 1,5 procent
duurder als gevolg van kosten
stijgingen bij de fabricage, zo
heeft de importeur laten weten.
Enkele uitvoeringen blijven in
prijs ongewijzigd. De prijzen van
de personenauto's van Mercedes-
Benz gaan met gemiddeld 1,9
procent omhoog, met uitzonde
ring van de 240 tot 300 T-serie.
Amsterdam
De Bilt
Deelen
Eelde
Eindhoven
Den Helder
Rotterdam
Twente
Vlissingen
Zd. Limburg
Aberdeen
Athene
Barcelona
Berlijn
Bordeaux
Brussel
Frankfort
Genève
Helsinki
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhagen
Lissabon
Locarno
Londen
Luxemburg
Mallorca
München
Oslo
Stockholm
Wenen
Casa Blanca
Las Palmas
Tel-Aviv
Tunis
geh. bew.
geh. bew.
geh. bew.
half bew.
geh. bew.
licht bew.
geh. bew
geh. bew.
motregen
geh. bew.
geh. bew.
geh. bew.
geh. bew.
geh. bew.
weerlicht
half bew.
onbew.
onbew.
-3-4 0
-1 -6 0
-6 -9 02
-3 -16 0
-3 -11 02
-1 -3 03
12 8 20
4-10
3-14
Staking: voorbij
De hotelstaking in Madrid is
gisteren afgelopen nadat
werkgevers en werknemers
het eens waren geworden over
een nieuwe collectieve ar
beidsovereenkomst.
Aan de staking was deelgeno
men door 84 procent van de
werknemers in de hotelbran
che.
IBB-Kondor
IBB-Kondor uit Leiden is in het
vierde kwartaal van vorig
jaar begonnen met de bouw
van een uitbreiding van het
genetisch instituut Planten
fysiologie en het verbouwen
van het bestaande genetisch
instituut in Amsterdam. Met
de opdracht is ruim 3,6 min
(excl. BTW) gemoeid.
Van de gemeente Dén Haag
ontving het concern in het
zelfde kwartaal opdracht
voor de bouw van een sociaal-
cultureel buurtcentrum. Met
deze opdracht is bijna f 12
miljoen (excl. BTW) gemoeid.
(Van
nzer verslaggevers)
LEIDEN - De vijftienjarige Roza Janssens uit Leiden was er vanochtend als eerste bij toen een Leidse
winkelier in de Merenwijk zijn deuren opengooide. Ze zal er Jiamelijk alvanaf gisteravond negen uur om
een lamp te kunnen kopen die de winkelier in het kader van de uitverkoop voor elf cent aanbood.
Roza deed dit eigenlijk minder vuur de lamp dan om haar vrienden en familie, die haar hadden
uitgedaagd, te bewijzen dat ze het vul zou houden. Ze hield het vol. mede dank zij het feit dat ze na drie
uur buiten te hebben gezeten om twaalf uur gisternacht het winkelcentrum werd binnengelatenMet drie
truien, twee shawls, een deken, hete chocolademelk en koffie met een oliebol die de bakker haar vanoch
tend vroeg aanbood, hield ze zich warm.
Vanochtend om kwart over zes kreeg ze gezelschap v
lijk voor een lamp van elfhonderd-en-elf cent en ée
links naar rechts: Roza, Anita en Hans.
n Anita(20) en Hans 17) Philipsen die respectieve-
i van honderd-en-elf cent kwamen. Op de foto van
DEN HAAG (GPD) - De ambtena
renbonden ABVA en KABO ver
zetten zich tegen het verlies van
470 arbeidsplaatsen als gevolg
van de automatisering van de
kinderbijslagadministratie bij de
raden van arbeid. Zij beraden
zich nu over eventueel te voeren
acties. Door het slechte voorlich
tingsbeleid van de sociale verze
keringen voelen de bonden zich
voor het blok gezet. Zij passen
ervoor in het allerlaatste stadium
alleen te gaan praten over de ma
nier waarop personeel wordt af
gevloeid.
Volgens ABVA-bestuurder Frans
Kramer zijn de bonden van over
heidspersoneel pas eind novem
ber ingelicht over de automatise
ringsplannen, waarover, zo
meldde de Sociale Verzekerings
bank, voor 1 januari besluiten
moesten vallen.
ABVA en KABO vinden dat de
gang van zaken rond de automa
tisering eerst moet worden vast
gelegd in een basisvisie. Daarin
zouden enerzijds maatschappe
lijke en personele en anderzijds
materiële en economische aspec
ten evenredig moeten worden
belicht. Blijkens een nota, die
eind december verscheen, wil de
werkgever, de vereniging van be-
sturen van raden van arbeid,
slechts overleggen over de gevol
gen van de automatisering en met
over de motieven.
ABVA en KABO betreuren het dat
NCBO, ARKA en de bij het amb-
tenarencentrum aangesloten
Centrale van Rijkspersoneel,
CRP, onvoorwaardelijk akkoord
gaan met de automatisering van
de kinderbij slagadministra-
Beursoverzicht
Omhoog
AMSTERDAM (ANP) - De interna
tionale aandelen zijn vandaag in
een vaste stemming begonnen.
De Amerikaanse dollar was wat
hoger en voorop liep Kon. Olie
met een winst van 1,70 op
127,30. Unilever voegde 90 cent
aan de koers toe op 125,50, Akzo
een dubbeltje op 31,60, terwijl
Hoogovens en Philips ieder drie
dubbeltjes duurder werden op
34 resp. 25.
KLM verwisselde 1,70 hoger van
eigenaar op 125 en Heineken
1,60 beter op 96. De overige ac
tieve fondsen lagen er maar wat
kleurloos bij. Van de cultures
moest Deli een gulden prijsgeven
op 126 en ook HVA verloor enig
terrein. In de scheepvaartsector
was Van Ommeren een gulden
hogerop 165, maar Kon. Booten
Nedlloyd gingen wat lager van
start.
De financiële fondsen, Nationale
Nederlanden, ABN en AMRO
Bank, werden iets duurder. De
staatsfondsenmarkt was prijs
houdend gestemd.
Oce. v.d. Gr.
177,80
OGEM Hold.
29,60
Oren stein
235,00
Otra
130,50
129,50
Pakhoek H
48,50
49.00e
id. cert.
45,50
46.00e
Palembang
73 00b
74.80
Pal the
46,20
46,20
Pont Hout
225,00
225,00
Porcel Fles
142,50
142,50
Proost Br.
160,00
160,00
Rademakers
380,00a
370,00a
Reesink
199,00
205,00b
Reeuwijk
Reiss en Co
97,50
97.50
Riva
402,00
405,00
396,00
400,00
Rohte Jisk
63.50
63.50e
Rommelholl.
291.00
296,00
Rijn-Schelde
54,00
56,00
Sanders
122,00
122,00
Sarakreek
60,00
60,00
Schev. Expl.
1,53
1,52
Schlumberger
990,00
1000,00
Schokbeton
1160,00
1140,00
142,00
142,00
Schuppen
233,00
233.00
Schuttersv.
113,00f
110,00
Slavenb. Bank
248,50
248,50
Smit Internat
63,90
62,10
DONDERDAG 18 JANUARI 1979
AANDELEN
AKZO f20
ABN f 100
AMRO f20
Deli-Mij f75
Dordtsche f20
Dorische Pr.
Heineken f 25
Heineken H. f 25
Hoogov. f 20
HVA-Mijen eert.
KNSM eert fl 00
KLM f 100
Kon. Olie f20
Nat. Ned. f 10
NedLloyd F 50
31,40
368,50
77,50
126,50
163,50
161,30
93,50
86,50
34,00
46,60
90,50
122,30
125,70
112,90
85,50
163,00
24,70
167,00
130,00
123,20
124,50
31,60
370,00
78,50
126,00
165,50
163,60
96,00
89,00
34,00
47,00
91,50
125,00
127,30
113,20
85,50
165,00
25,00
167,20
129,60
123,40
125,50
AMEV
Asd. Droogd.
Asd. Rijt g.
Ant. Brouw.
AntVerf
Arnh.Schbw
Asselberg
Ass St. R'dam
AUDET
Ant.Ind.Rt
Ballast-N.
BAM
Batenburg
Beck, van*
Begemann
BINNENLANDSE
AANDELEN
152,00 153.00
57,00 56.00
120,50 120,50
Buhrm Tett.
Calvé D. eert
id. 6 pcfcert.
95,6U
113,00
130,10
292,50
300,00b
194,00
217,00
106,00
142,50
2550.00
111,50
94,10
396,00
63,00
95,00
87,00
58,50
85,50e
645,00
169.80
72.40
166,00
124,80
114,30
248,00
1260,00
1220,00
296,50
296,50
75.70
170,20
1385,00
140,20
2500,00
113,00e
94,20
393,00
63,00
93,00
87,00
60,00e
85,80
168,20
72,50e
167,00
124,40
114,40
248,00
1280,00
1240,00
297,00
297,00
75,50
Claimindo
Crane Ned
Desseaux
Dikkers
Dorps en Co
Dr. Ov. Hout
Duiker App
id. cert
EMBA
Ennia
Eriks
Fokker
Ford Auto
Fr. Gr. Hyp.
Furness
Gel. Delft c.
Gelder eert.
Geld. tram
Gerofabr.
Giessen
Gist Broc
Goudsmit
Hagemeijer
Hero Conserv
Hoek's Mach.
Hal Trust
HoU. Kloos
Holl Beton
Hunter D.
ICU
IHC Holland
71,20
71,20
Ind. Maatsch.
70.50
70.50
IBB Kondor
232,50
233,00
Interias
232,50
233,00
Internatio M.
18,40
18,50
Inventum
30,50
30,40
Kempen Beg
372,00
372,00
Kiene S.
1060,00
1060,00
Kluwer
52,00
52,00
Kon. A. Volker
53,20
53,20
KBB
188,00
188,10
ld. eert.
382,00
384.50
id. 6 cum
250,00
254,00
Kon Ned Pap
31,60
31.70
Krasnapolsky
297,50
300,00
Kwatta
296,00
300,00
223,00
222,00
145,80
146,30
88,00
88,10
26,00
26,50e
750,00b
780,00e
120,90
122,00
Landre Gl.
71,00
72.00
Leids Wol
33,40
17,00
250,00e
56,50
318,00
40.00
132,00
39,50
100,00b
117,00
74,80
94,20
55,00
145,00
78.00
189.00
113.50
23.10e
92,50
15,30
33,50
17,00
265,00b
58,50e
310,00
40,00
132,00
40,50
100.00b
117,00
74,60
94,20
55,00
141,60
78,00
188,00
114,00
23,20
93,00
15,30
Macintosh
Maxw.Petr.
Meneba
Metaverpa
MHV A dam
Moeara en
id. 1-10
id 1-4
Mijnb. V
Naarden
Naeff
Nat. Grondgeb
Ned. Bontw.
Ned. Crediet
NDU
NMB
Ned Sheepsy
Nierst. asz
Norit
Nutricia GB
Nij verdal
249,00
90,50
61.00
48,50
640,00
114.20
400,00a
102,OQe
91,30
91,30
13,50
42.00
100.00
12,90
198,00
200.10
72.40
167,00
69,50
2130.00
35,50
284,00
3600.00
740,00
693.00
18,30
58,70
31,80
335,00a
98,20
58,80
296,00
205,00
218.50
1100,00
112,50
42,50
78,00
62,00
48,50e
635,00
114,20
390,00a
101,00
43,00
100,00
13,00
200,00
201,50
70,20
166,30
69,50
2120,00
284.00
3580,00
740,00
695.00
18,30
70.50
59,00
31,80
93,00e
59.00e
299.00
206,50
219,50
1150.00
115,00
42.30
79,60
Unikap
132,00e
135,00
Wereldhaven
v.d.Vliet W
120.00
120,00
Concentra
Ver. Glansf.
101,50
100,00
Europafonds
VMF Stork
43.50
43.50
Unifonds
Ver. Uitg. Mij.
95,10
97,80
Chemical F.
Verto eert.
13,20
13,20
Col. Growth
Verzelverw.
67,50
67,50
Dreyfus F.
Vihamij Butt
69.00e
68,60
Fedelty E.
Volker Stevin
94,70
95.30
Investors M.
VRG Gem Be
55,90
56,50
Japan Fund.
Wegener
80,00
81.00
Lehman Cor
Wessanen c
71.50
70.50
Madison F.
W. U Hyp
427,50
428.00
Manhattan
Wolsp. Ede
86,10
83,00
Massachus
Wyers.
44,20
46.20
Oppenhei mer
Wijk en Her.
136,00
136,00
Technology
Value Line
Vance Sand.
384,00
13,50
7,50
25,00
30.00
15,00
24,70
19,50
5.00
19,10
10,00
15,30
11,40
12,30
BELEGGINGS
INSTITUTEN
Telegraaf
Textiel Tw.
Tilb.Hyp bk
Tilb. Waterl.
Tw. Kabelf.
Ubbink
126.30
98,00
220.00e
360,00
258,50
170,00e
128,00e
97,00
222.20
360,00
253,00d
173,00
Alg. Fondsenb.
America FND
Asd. Belegdd. D
Binn. Belf VG
BOG
Breevast
Converto
Eur. Pr. Inv.
Goldmines
Holland F.
IKA Belegg.
Interbonds
Leveraged
Obam
Sumabel
Tokyo PH(S)
109,80
132,40
172,50
178,00
172,00
509,00
133,50
418,00
134,00
119,10
477,00
88,50
71.80
92,20
BUITENLANDS
GELD
(prijs in guldens; bank inkoop-ver
koop)
97,50
109,50 Amerikaanse dollar i 94 v 04
132,00 Engelse Pond 3 88 4 18
172,90 Belgische fr (100) 6 59
179,00 Duitse Mark (100) 106 5
170,00 Ital. lire (10.000) 22,25
511,00 Portugese esc. (100) 3^50
133,50 Canadese dollar i'gi
417,00 Franse fr. (100) 45 75
134,80 Zwitserse fr (100) 117.25
119,50 Zweedse kroon (100) 44^25
476,00 Noorse kroon 100) 37J5
88,50 Deense Kroon (100) 37,
72,10 Oostenr. kroon(100) 14^62
50,00 Spaanse pes. (100) 2.62
92,50 Griekse drachmedOO) 4.30
128,00 Finse mark (100) 48^5
102,50 Joegosl. dinar (100) 8/75
109,5
25.25
4,75
1,71
48,75
120,75
47,25
40.75
