Toneelsituatie nog
meer verslechterd
Cora Canne
Meier zingt
titelrol
in 'Carmen'
VRIJDAG 12 JANUARI 1979
De laatste oorlogsjaren werden
natuurlijk niet alleen geken
merkt door tulpebollen (die
urenlang gekookt moesten
worden), Zweeds wittebrood,
en suikerbietenpulp, dat bij
het koken dezelfde weeë geur
veroorzaakte die nu nog ieder
jaar tijdens de suikerbieten
campagne het leven in Half
weg bij de suikerfabriek tot
één grote oorlogsherinnering
maakt.
Ik herinner mij bijvoorbeeld
nog levendig hoe ikin een tijd
dat je die dingen nergens
meer zag, opeens een smake
lijk uitziende appelcarré kon
kopen. Gretig zette ik er mijn
tanden in, om toen tot de af
schuwelijke ontdekking te
komen dat er geen appel in zat
maar augurk. Een doodsmak
voor je tong: je denkt dat er
nog een laatste tree komt,
maar die is er niet meer,-zo'n
soort smaak.
Hap lucht
Ik weet ook nog goed hoe Kuki
Krol, de vader van Ruud, in
die laatste oorlogsjaren aan
een karretje „een hap lucht
met een smakie" verkocht, -
zoals hij het zelf nog om
schrijft. Wat het precies was
weet hij ook niet meer, een
soort ,JClop-Klop"opklopei-
wit van melkpoeder, als dat al
bestaat, in ieder geval moest
het voortdurend met een f iets
pompje worden opgepompt.
Het gaf je enkele minuten de
illusie dat je maag gevuld
was. „Ik verdiende er goed
aan, zestig gulden per dag en
een brood", herinnert Kuki
Krol zich
Bukshag
Eigen teelt (zelf gekweekte ta
bak), brandplaatjes (plaatjes
van celluloid en fosfor, door
vliegtuigen uitgeworpen om
brand te stichten), bukshag
(shag verkregen door te buk
ken en sigarettepeukjes van
de straat op te rapen), spij
kerschoenen (schoenen waar
van de zolen met een soort ij
zeren plaatjes en „punaises"
waren beslagen om ze langer
mee. te laten gaan), pony-tax
(door pony of paard getrok
ken wagentje dat als taxi
dienst deed), f iets-taxi (door
fietser getrokken wagentje
dat als taxi dienst deed), pul
sen (het wegslepen van de in
boedel van gevluchte of ge
pakte joden of verzetsstrijders
door een verhuiswagen van
de firma Puls die fout was),
wonderkacheltje (vernuftig
klein kacheltje waarop bij ge
brek aan gas en elektriciteit
met een minimum aan brand
stof nog gekookt kon worden),
knijpkat (handdyna
mo)...
Alfabet
Dat zijn zo enkele „oorlogs
woorden" die de ouderen on
der u zich nog wel zullen her
inneren en de jongeren onder
jullie maar vast moeten gaan
leren, want woorden als
bukshag, pony-tax en fiets
taxi, pulsen en wonderkachel
tje zullen jullie vergeefs in
Van Dale zoeken. Als nuttige
oefening zal ik ook nog een
oorlogsalfabet citeren, „ge
schreven in 1944 bij een klein
lampje en een koude haard"
door mevrouw A. C. Stigter-
Mingelen, inmiddels wonend
in Paterswolde-
A-de aardappel,die menigeen
thans moet ontberen.
B - Butaromawaarmee wij on
ze stamppot garneren.
C - de carameldrank voor de
jeugd, die iedereen ver
foeit.
D - Davitamon AB, het enige
waar niet mee wordt ge
knoeid.
E - eiwitpoeder van Calvé het
schuim lijkt werkelijk net
echt!
F-ons fruit, één pond per jaar...
de oogst was immers
.slecht".
G - de gist, die met kruiden ver
mengd naar leverworst kan
smaken.
H - havermout, waarvan wij
pikante gehaktballen ma
ken.
I - Indische rijsttafel van pulp
met Ersatz-sambal, op smaak
wordt niet gelet.
J - juspoeder, elk pak een halve
liter ,jus(maar waar is 't
vet?).
K - koffiesurrogaat van erwten
en krokusbollen.
L - Lindebloesem en appelkroet-
thee. waarmee wij onze ma
gen mollen.
M - Maggi, die alle gerechten
smakelijk moet maken.
N - Norit, waaraan iedereen
verslaafd gaat raken.
0 - Opectadat bij gebrek aan
suiker, jam dik maken
moet.
P - Panko, waarmee men pan
nekoeken bakt, volgens de fa
brikant ,£eer goed"
Q - Quo Vadis?, indien de oorlog
niet gauw afgelopen
raakt.
R - Roerom, waar Mina Bak-
graag,zonder boter, cake van
maakt.
S -de suikerbiet, waarmee men
stroop, pap en stamppot kan
maken.
T-de tulpebol, die als je honger
hebt, fijn kan smaken!
U - de ui, onmisbaar in smeer
sels en middagmaal.
V - vervangingsmiddel, dat
woord kennen wij helaas al
lemaal.
W - waspoederersatz voor lin
nengoed en kledingdie je niet
meer kunt kopen,
X - het aantal keren, dat we
voor niets naar de groente
man lopen.
IJ - de IJssellinie, waarachter
de bewoners nog volop kun
nen eten.
Z - de zoetstof, die ons het be
staan van echte suiker heeft
doen vergeten
Raad voor de Kunst:
vergeleken met vorig
nkrimpingen zijn de
i de subsidieverleners ten aanzien van taakstelling en spreiding
onveranderd gebleven. Bovendien moet het theaterbedrijf altijd reke
ning houden met risico's van tegenslagen. Extra tekorten zijn te ver
wachten door de verhoging van de BTW op toneelvoorstellingen tot 18
procent.
Dit schrijft de afdeling Toneel van de Raad voor de Kunst in een brief aan
de minister van cultuur, recreatie en maatschappelijk werk, waarin ad
vies wordt uitgebracht over de subsidiëring van toneelgezelschappen in
het seizoen 1979-1980. De minister wordt eraan herinnerd dat de afdeling
vorig jaar door de onaanvaardbare knelpunten, het grote tekort aan
beschikbare middelen, de kans op het wegvallen van gezelschappen, de
volstrekt onvoldoende artistieke groeimogelijkheden en de overbelas
ting van zeer velen bij het toneel, slechts onder protest advies heeft
willen uitbrengen. Onderstreept wordt dat er nu. een jaar later, niets is
veranderd, integendeel, dat de toestand nog minder rooskleurig is ge
worden.
De afdeling Toneel vreest dat de extra kosten die voortvloeien uit de
nieuwe arbeidsvoorwaarden voor de technici, tol een aanzienlijke ver
mindering van de produktiecapaciteit en de landelijke spreiding zullen
leiden. Daarnaast wordt erop gewezen dat in de gesubsidieerde toneel
sector steeds meer oudere acteurs door jongere,.goedkopere" collega's
worden vervangen. Er ontstaat daardoor een onevenwichtige leeftijd
sopbouw van het tableau Binnenkort zullen acteurs uit de commerciële
sector, die terug willen naar het gesbusidieerde toneel, door de laatste
sector niet meer te betalen zijn
ilcn dringt er voorts op aan dat er een regeling komt, waarbij gemeen
ten, die beschikken over accommodaties die geschikt zijn voor het
gesubsidieerde toneel, verplicht worden het gehele repertoire van een
bepaald gezeischap af te nemen. Daarmee wordt het gevaar bezworen
dat schouwburgen alleen maar commerciële produkties brengen.
AMSTERDAM - De Nederlandse
Operastichting geeft op 19 janua
ri in de Stadsschouwburg in Am
sterdam de première van een
nieuwe serie voorstellingen van
Bizets opera "Carmen"
De opera wordt uitgevoerd in de
oorspronkelijke versie en is gere
gisseerd door Lotfi Mansouri,
bijgestaan in de choreografie
door Marino Westra. Cora Canne
Meier zal de rol van "Carmen"
zingen en de Fransman Payo Ga-
razzi die van Don Jose. Jan Derk-
sen is Escamillo, John Vierkens
zingt de rol van Morales en Mi-
chaela wordt gezongen door Ro
berta Alexander.
Het gezelschap wordt begeleid
door het Utrechts Symfonie-or
kest onder leiding van Kees Ba-
kels en het Nederlands Opera
koor.
""Carmen" is in Amsterdam nog te
zien op 21 en 23 januari, 4,6,14 en
19 februari. Scheveningen komt
op 31 januari en 2 februari aan de
beurt.
De 53-jarige Franse componist en
dirigent Pierre Boulez krijgt dit
jaar de door dr. Ernst von Sie
mens ingestelde muziekprijs,
waaraan een geldsom van 150.000
Zwitserse franken (ongeveer
f 180.000) is verbonden.
De in Zwitserland gevestigde stich
ting kende de in 1973 ingestelde
prijs eerder toe aan Benjamin
Britten, Olivier Messiaen. Mstis-
lav Rostropowitsj. Herbert von
Karajan en Rudolf Serkin.
Galerie Pulchri Studio. Passage 10,
Oegstgeest. Tentoonstelling Gijsbertus
Jan van Koppenhagen - lino's. Geopend
toonstelling "Belicht verleden", fotogra-
fie in Nederland van 1839-1920; tentoon- !r??,?Pfin ll' H m ,n A
onstellingen geopend
tot 14 jan., dag. van 10-17 uur, zo. en
feestdagen van 13-17 uur (le kerstdag en
nieuwjaarsdag gesloten).
De Lakenhal, Oude Singel 28. Tentoon
stelling werk van Chris van der Windt
(1877-1952). Geopend tot 21 jan.
■link, Pa-
Andre de
t/m 19 jan.,
12-17 uur (17 dec. van
LAK-foyer, Levendaal 150.
jaars-Exhibition" van de imp
groep Matrogoth. Geopend tc
Gesprekscentrum, Vrouwenkerkkoor-
straat 9. Tentoonstelling Wally van de
Velde - alchemistische schilderkunst.
Geopend ma. t/m do. vanaf 19.00 uur en
zon. van 16.00-18 00 uur. tot 1 febr.
Galerie-Bibliotheek, Luifelbaan 1, Was
senaar. Tentoonstelling Nelly de Bruyn-
Seewald - applicatie en weefkleden en
Dirk Dijkstra- keramiek. Geopend toh
25 jan., openingstijden van de biblio
theek.
Galerie De Hollandse Tuin. Bruggen
straat 1, Leiderdorp. Tentoonstelling Rie
de Boer - bronsplastieken en gouaches.
Geopend tot 28 jan., do. van 10.30-12.30
en za. en zo. van 14-17 uur.
CAMERA. "Grease", da. 7.00. 9.30 uur,
woe en za ook 2 30 uur, zo 2.00. 4.15,
7.00 en 9.30 uur. al
Nachtvoorstelling "Love and death"
LIDO 2: "Jaws 2". da. 2 30. 7.00 en 9.15
uur, zo. ook 4 45 uur. 12 jr.
LIDO 3: An unmarried woman", da.
7.00 en 9.15 uur. ma en di. ook 2.30 uur,
16 jr.
Kindermatinee: Donald Duck", do., vr.
V 2 30 I
STUDIO: "The Omen 2". da. 7.
uur. ma. en di. ook 2.30 uur
Kindermatinee. "Bambi",do.,
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisch
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur. (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur Elisabeth-ziekenhuis.)
Bezoekuren
ziekenhuizen
Avondbezoekuur 18.30-19.30 uur.
Kraamafdeling: vaders extra van
18.00-18.30 uur. Kinderafdeling dage
lijks van 14.00-19.00 uur. (Niet meer dan
2 bezoekers per patiënt).
Kraamafdeling: dag. van 11.15-12.00uur
(alleen voor echtgenoot) van 15.00-16.00
uur er. van 18.30-19.30 uur. Babyshow
en avond bezoek.
Kinderafdeling: dag. van 15.00-18.30
C.C.H. (hartbewaking). dag. van
14.15-14.45 en 19 00-19.30 uur.
(KLEINE VAART)
Adriatic 11 rede Cotonou,
Alida Smits 10 450 zw Lissabon nr On-
Andrea Smits 10 140 w Martinique nr
Cristobal.
Apollo-1 11 vn Rotterdam nr Goole,
Barendsz 11 te Rotterdam,
Bastiaan Broere 10 te Rotterdam,
Brage 11 vn Rotterdam nr Aakyus,
Charolais Express pass 11 Kp. Villano nr
Dublin.
Combi Trader 10 t.a. bij Sicilië,
Demark 10 50 wzw eil. nr Cork,
Dependent 10 vn Amsterdam nr Flens
burg,
Dutch Spirit 11 te Rotterdam,
Fenja pass 10 Bornholm nr Lübeck,
Frisian Trader 10 100 n Kp Villano nr
Tees,
Galloway Express 10 110 w Landsend nr
Ceuta,
Gerda Smits pass 10 Fiqueira da Foz nr
Montrose,
Gloria Siderum 11 80 w Sardinië nr Bar
celona,
Happy Runner 10 400 ono Barbados nr
Moron,
Harco pass 11 Gibraltar nr Sete,
Hoop 11 te Antwerpen.
(GROTE VAART)
Acila 10 vn Port Sudan nr Suez,
Alphacca 11 vn Rotterdam nr Hamburg.
Aludra 12 te New Orleans verw,
Amstelaand 11 vn Amsterdam nr Mon
tevideo,
Amstelveen 10 330 no Mindanao nr Ka
rachi,
Atlantic Crown 10 vn le Havre nr Hali-
Buena Vista 11 te Rotterdam.
Chevron The Hague 11 vn Rotterdam nr
Frederica,
Coral Isis 11 150 zw Lissabon nr Lissa
bon,
Daphne 10 vn Jebeldhana nr Mina,
Eemhaven 11 te Montevideo,
Eemsborg 10 te Zaandam,
Farmsum 10 200 no Paul's Rock nr Em-'
den,
Fulgur 10 te Gran Canaria,
Ganymedes 11 te Balbao verw,
Kennemerland 11 te Santos,
Kieldrecht 11 te Geraldton,
Kylix 10 vn Aden nr Suez,
Mercunus 10 vn Antwerpen,
Nedlloyd Amsterdam 11 te Singapore
Nedlloyd Baltimore 11 te Genua,
Nedlloyd Delft 10 vn Rotterdam nr
Hamburg,
Nedlloyd Freetown 11 te Lyttleton verw,
Nedlloyd Fukuoka 11 te Acapulco verw,
Nedlloyd Honshu 10 vn Fortaleza,
Nedlloyd Kobe 10 te Mombasa.
Nedlloyd Lek 11 te Bremen verw,
Nedlloyd Leuve 10 vn Rotterdam nr
Bremen.
Nedlloyd Main 10 vn Bremen nr Rotter-
Nedlloyd Marne 11 te Dar es Salaam,
Nedlloyd Mersey 10 te Rotterdam.
Nedlloyd Nagasaki 11 te Port Hartcourt,
Nedlloyd Rockanje 10 vn Kuwait nr
Suez,
Nedlloyd Rouen 11 te Houston,
Nedlloyd Simonskerk 10 vn Singapore
nr Durban,
Nedlloyd Tasman 14 te Melbourne verw,
Nedlloyd Wéser 11 te Maputo verw.
Obelix 10 vn Philadelphia nr Escravos
Rudolph Peterson 10 95 nw Dakar nr
Perz. Golf,
Salland 10 vn Barbados nr Paramaribo.
Straat Holland 11 vn Kobe nr Nagoya,
Viana 10 vn Curacao nr Port Kaiser,
Visten 10 vn Sandvikken nr Lubeck.
Vitrea 10 120 nw Houtmanrotsen nr
Geelong.
de bu-
REX: "Eros roulette", da. 2.30. 7.00 cn
9.15 uur, woc. en za. niet om 2.30 uur,
16 jr.
Kindermatinee "Lucky Luke", woe. en
za 2.30 uur
Nachtvoorslelling: 'Tamara, naakt lo-
Bioscopen Alphen
EURO 1 "Even en oneven", da. 1 30.6.30
en 9.00 uur. zo ook 4.00 uur, al. Nacht-
voorstelling: The Odessa file", za.
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten behalve kinderen
zijn de bezoekuren als volgt
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18.30-19.30 uur
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou
ders en grootouders).
Dag. van 14.30-14.45 uur
en van 18.30-18.45 uur.
Bezoek aan ernstige patiënten:\
voor ernstige patiënten doorlopend be
zoek wordt toegestaan kan de hoofdver
pleegkundige hiervoor speciale kaarten
verstrekken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks:
15.00-15.45 uur
18.30-19.00 uur
Bezoektijden kinderafdeling:
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18.30-19.00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-11.30;
13.30-14 13 en 18.30-19.30 uur 3e klas
13.30-14 15 en 18.30-19 30 uur Kraamaf
deling 13.30-14.45 alleen voor echtgeno
ten 19-20 uur. Kinderafdeling voor ou
ders 18.-18 30 uur.
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (020-175000).
).4 15. f
•n 9.15
Kindermatinee
opperhoofd", za., zo. en woe. 2.00 uur.
Nachtvoorstelling "De wraak van Kung
Fu Mau". za. 12.15 uur. 16 jr
EURO 3: "Grease", da. 2.00, 7.00 en 9.30
uur. zo., ook 4.30 uur. al
Nachlvoorstclling: "Blue Movie", za.
12.15
EURO 4: "DeTui l
9.45 uur, zo. 2.01
za. ook 12.15 uu
'.da. 2.1
12 januari 1979
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
- (Adv.) Te Huur gevraagd te
gen 1 Mei a.s. te Leiden: een net
Hu is met vijf a zes zoo groote als
kleine Kamers, met Tuintje, het
zij binnen of buiten de stad
huurprijs pl.m. 500 gulden (per
jaar. Red.) Adres onder letters
AZ franco aan het Postkantoor
te Valkenburg.
- De Berlijnsche politie toont
zich den laatsten tijd bijzonder
waakzaam. Pakken vol zede-
looze geschriften en prenten zijn
i?i beslag genomen en enkele
verkoopers daarvan bevinden
zich in arrest. Verder houdt de
politie een scherp oog op de Ca-
fé-chantants of zoogenaamde
tingeltangels. Èr zal streng ge
waakt ivorden. dat de daar
voorgedragen liederen niet al
leen door hunnen inhoud, maar
ook niet door de houding en ge
baren der zangers of zangeres
sen aanstoot kunnen geven. In
andere steden wordt sedert een-
igen tijd een hoog patent van de
houders van zulke lokalen
geeischt en dientengevolge zijn
reeds vele lokalen van dien aard
gesloten.
Vijftig jaar geleden:
- In begin December is de com
missarisvan politie in Chicago-
Heights vermoord, hetgeen voor
de autoriteiten van Chicago
aanleiding is geweest met groo
te kracht op te treden. Tegen de
in Heights werkzame misdadi-
gersorganisatie, welke 1761
moorden ten laste worden ge
legd, is een razzia gehouden,
welke tot de arrestatie van 25
personen heeft geleid. Er wer
den meer dan 200 afgezaagde
schrootbuksen gevondenwelke
wegens haar groote spreiding
een veel gebruikt wapen van de
misdadigers is. Ook werden vele
revolvers gevonden. De schuil
plaats der bandieten bleek een
wijdvertakt onderaards gan-
genstelsel te omvatten met ge
heime in- en uitgangen. Van
hieruit werden rooftochten
georganiseerd, waarbij op de
door groote moerassen voerende
eenzame wegen uit Canada
komende alcoholzendingen
werden aangehouden en ge
roofd
- De koning van Afghanistan
heeft zijn geheele hervormings
programma, waartegen veel
verzet was gerezen, ingetrok
ken.Zoo zal het dienstpliehtstel-
sel worden afgeschaft, de vrou-
wenvereenigingen worden op
geheven, de Europeesche klee
ding zal verdwijnen. De strijd
duurt intusschen nog steeds
voort.
VLEES MET PREI OP
TURKSE MANIER
Snijd 600 gr doorregen
kalfslappen in stukken,
zoyt ze licht en bak ze
even aan in hete boter.
Voeg dan een klein ge
snipperd uitje toe, 1
blaadje laurier, een volle
eetlepel tomatenpuree
en daarna een ragfijn
gesnipperd teentje
knoflook en 0,25 1 heet
water. Laat dit een klein
uurtje sudderen. Snijd 6
dunne preitjes in twee
ën en bak die even heel
zachtjes aan in wat bo
ter. Neem een pan die op
tafel mag komen en
rangschik de preihelf-
ten rondom rechtop te
gen de wand. Stort in
het midden vlees met
stoofvocht, leg een dek
sel op de pan en laat het
geheel nog een uur
zachtjes sudderen. Ui-
Zet het deksel schuin op
de pan en giet voorzich
tig het vocht er af. Klop
2 eieren los met 2 eetle
pels citroensap en giet
er dan heel geleidelijk
en onder voortdurend
roeren het stoofvocht
bij. Giet deze saus over
het vlees en laat alles
nog even goed heet
worden, maar vooral
niet aan de kook ko-
WINA BORN
De avonturen van Jommeke DE KLEINE PROFESSOR
Een klein regenscherm. Dan
worden uw pluimen niet nat
bezig met een of
anc/ere uitvinding.