Westerse kerken onvoldoende
met Wereldraad meegegroeid
BOERDERIJ
KRIJGT
NASLEEP
Boer Vulpen moet boerderij ontruimen
casnszoBSSB
Dr. Fiolet: Je hoeft het niet in alles eens te zijn
Küng zette alles nog eens bij elkaar
Bestaan centrale
van vrijwilligers
3 jaar garanderen
VRIJDAG 12 JANUARI 1979
(Van
-■ redactie geestelijk leven)
De Nederlandse kerken oefenen druk uit op de Wereldraad
van Kerken om meer aandacht te besteden aan de schen
ding van de mensenrechten in de Sowjet-Unie. Hoe dat
moet, zal vooral afhangen van wat de Russische christe
nen die in de Wereldraad actief zijn daarvan vinden. De
positie van de Russisch-orthodoxe kerk is namelijk ui
terst delikaat, zowel naar de Russische overheid toe als
naar de Wereldraad.
Zoals het nu is kan de helft van de
lid-kerken (ongeveer 295) niet
eens vertegenwoordigd zijn in
het Centraal Comité. Door het
uitlenen van mensen kweekje in
de kerken een generatie die met
het denken en doen van de We
reldraad vertrouwd is. Zulke
mensen zijn er nu veel te weinig.
Een man als dr. Van den Heuvel
is voor de Nederlandse kerken
van onschatbare waarde door zijn
internationale ervaring. In veel
kerken komt alles van de Wereld
raad op een bureau terecht, en de
man of vrouw die daar achter zit
kan die stroom onmogelijk aan"
Toevallig is het niet dat de kerken
in ons land deze zaak aan de We
reldraad voorleggen. Er is regel
matig overleg tussen de Neder
landse afgevaardigden en advi
seurs. Een belangrijke rol daarin
speelt dr. Herman Fiolet. de se
cretaris van de Raad van Kerken
in Nederland, die nu al voor de
achtste keer een vergadering van
het Centraal Comité van de We
reldraad heeft bijgewoond. Fiolet
is zo vergroeid met de Neder
landse oecumene dat zijn kerke
lijke achtergrond - rooms-ka-
tholiek - bij velen niet eens be
kend is. Op Jamaica, waar de We
reldraad elf dagen bijeen is ge
weest. trad hij op als adviseur van
het Centraal Comité
Sterke constructie
De Nederlandse Raad van Kerken
heeft een bijzonder sterke con
structie. Hij wordt namelijk ge
vormd door de beleidsfiguren
van de kerken: de bisschoppen
de synode-voorzitters en de se
cretarissen. Hij werkt met elf sec
ties en dertig werkgroepen die
ook weer zijn bemand met men
sen uit de lid-kerken
Behalve Fiolet en drie secretarissen
heeft de raad dus geen eigen staf.
Het voordeel daarvan is dat er
geen afstand kan ontstaan tussen
de raad en de kerken, omdat de
raad geen eigen leven leidt maar
helemaal is gebouwd op de lid
kerken en hun staven. Bovendien
geeft deze constructie een waar
borg van deskundigheid.
Is dat geen idee voor de in finan
ciële problemen verkerende We
reldraad?
Dr. Fiolet: "Zeker. Wij hebben dat
ook hier op Jamaica naar voren
gebracht. Je zou de kerken kun
nen vragen om veelbelovende
stafleden eerst wat internationale
ervaring te laten opdoen door hen
voor drie of zes jaar uit te lenen
aan de Wereldraad. Daarmee
overbrug je de
tiekloof tussen de kerke
Wereldraad.
Gewend te geven...
Dr. Fiolet ziet dat ook als een oor
zaak van het conflict over de gift
van de Wereldraad aan het Pa
triottisch Front in Rhodesië.
"De meeste kerken werden over
vallen door de gift omdat ze on
voldoende met de Wereldraad
meeleven. Als ze de verrichtin
gen van het anti-racismefonds de
afgelopen tien jaar hadden ge
volgd, was de verrassing niet zo
groot geweest. Dan waren er niet
zoveel onwetende en zelfs dom
me reacties gekomen.
Fiolet is het eens met secretaris-ge
neraal Philip Potter, als die zegt
dat de westerse kerken onvol
doende met de Wereldraad zijn
meegegroeid
"Ze zijn gewend te geven en het
beleid te bepalen. Nu de Derde
Wereld mede de toon aangeeft,
komen ze in opstand. In onze
westerse traditie hebben de ker
ken nooit de sociaal-politieke
dimensies van het evangelie on
der ogen willen zien. In de Derde
Wereld, waar onrecht, armoede
en onderdrukking voor iedereen
zichtbaar zijn, zien de kerken die
dimensies wel.
In de Wereldraad - met de nadruk
op "wereld" - kunnen de kerken
niet langer vrijblijvend met het
evangelie omgaan. Er is een dui
delijke stellingneming no(lig, en
daar hebben veel kerken in het
Westen het moeilijk mee. Als ze
er in eigen huis niet uitkomen, is
de Wereldraad een gemakkelijke
zondebok."
Er zou al veel gewonnen zijn, zo
meent dr. Fiolet, als de kerken de
moeite namen om het denkpro
ces binnen de Wereldraad mee te
maken.
"Maar dan valt het op, zoals Potter
terecht zei, dat diegenen die zich
zo druk maken over het anti-ra-
cismefonds zich over het alge
meen weinig gelegen laten liggen
aan de worsteling om de eenheid
van de kerken. Je hoeft het niet in
alles met de Wereldraad eens te
zijn. Het is ten slotte een lichaam
zonder gezag over de kerken. Ik
heb zelf ook moeite gehad met de
gift aan het Patriottisch Front, al
thans ik had er vragen over.'
Beeldvorming
Een probleem waar zowel de We
reldraad als de Nederlandse
Raad van Kerken mee zit is de
beeldvorming van de oecumene
bij de "buitenwacht".
Fiolet "Het lijkt alsof wij alleen
maar met sociale en politieke za
ken bezig zijn, maar ik denk dat
vijftig procent van ons werk
rechtstreeks met geloofsbezin-
ning heeft te maken. Op dat punt
zal de communicatie met de lid
kerken verbeterd moeten wor
den."
Jehovah's. Net als hun geloofs
genoten in de Verenigde Staten
en andere landen hebben gedaan,
schrijven nu ook Nederlandse
Jehovah's Getuigen brieven naar
de Argentijnse regering waarin
zij deze vragen recht te doen in
zake het verbod tot beoefening
van deze religie in haar land. Te
gen 1978 waren er 33.000 actieve
Getuigen in Argentinië.
In 1949 eiste de regering dat alle
godsdiensten zich lieten registre
ren. Toen al werd de Jehovah's
deze registratie ontzegd. In 1950
is hun wettelijke erkenning inge
trokken. In september 1976 werd
de beweging, krachtens een pre
sidentieel besluit, geheel verbo
den. Vorig jaar sprak het hoogge
rechtshof zich uit voor handha
ving van dit besluit. "Van vrij
heid kan geen sprake zijn als het
gaat om een religie die kanniba
lisme, rituele moord en polyga
mie toestaat", zo luidde de juridi
sche argumentatie.
De Jehovah's noemen deze aantij
gingen "insinuaties die volledig
uit de lucht zijn gegrepen". "In
tegendeel, wij zijn juist intens
toegewijd aan religieuze aanbid
ding van het hoogste morele ka
liber"
Er is nu een internationale actie op
gang gekomen om de Argentijnse
Jehovah's de ruimte te geven
waarop zij recht hebben.
Beroepingswerk. Hervormde
Kerk: beroepen te Onstwedde en
te Zalk (Ov.) kandidaat H. Mar-
chand Dorkwerd (Gr.), te Gene-
muiden A. Vlietstra Doornspijk;
aangenomen naar De Lier C. de
Jong Hoog- en Leegkerk (Gr.),
naar Broek in Waterland B.Bec
king, vicaris te Amsterdam. Ge
reformeerde Kerken: beroepen
te Hoogvliet G. van der Linde
Oude Pekela, te Maasdijk en te
Oudega (Smallingerland) R. Has-
sefras Putten, te Gent (België) L.
de Nood Zwolle. Gereformeerde
Gemeenten: bedankt voor Wa-
geningen A. Vergunst Veen, voor
Boskoop J. van Haaren Amers
foort, voor Apeldoorn E. Venema
Drachten, voor Scherpenisse J
Karens Opheusden.
Unie van Baptistengemeenten:
aangenomen de benoeming tot
predikant in bijzondere dienst
(voor de Nederlandse baptisten
jeugdbeweging) P Brongers
Drachten.
Zangdienst. Zondagmiddag om
5 uur verleent het Rijnlands
Christelijk mannenkoor mede
werking aan een zangdienst in de
Bevrijdingskerk te Leiden (Zuid-
West). Voorganger in deze dienst
is ds. M.H. Boogert.
Generaal-majoor M.H. von
Meyenfeldt, gouverneur van de
Koninklijke Militaire Academie
te Breda, gaat de Gereformeerde
Kerken dienen als "toeruster in
zake het vraagstuk van oorlog
en vrede". Hij zal dat doen na
mens en in nauwe samenwer
king met de synodale commissie
(deputaatschap) voor de bestu
dering van het oorlogsvraag-
stuk.
Aanvankelijk zal de generaal-ma
joor zich vooral richten op de
voorbereiding van een beleid dat
nodig is om de problematiek zo
goed mogelijk naar de gemeente
toe te vertalen.
Mevrouw G. Witte-Rang te Kam
pen. theologie, is voor drie jaar
benoemd voor een studie-op
dracht inzake het oorlogsvraag-
stuk. Zij zal bijbelse begrippen
die met de vragen over oorlog en
vrede te maken hebben, gaan
uitdiepen.
Wereldraad. De Wereldraad van
Kerken, wiens Centraal Comité
het beraad van elf dagen op Ja
maica nu heeft beëindigd, zal de
geldgevers voor het anti-racis
mefonds vragen in het vervolg
tien procent meer te geven om
ook de administratiekosten uit
dit fonds te kunnen betalen en
niet meer uit de algemene mid
delen van de Wereldraad. Hier
mee is het Centraal Comité met
name tegemoetgekomen aan de
bezwaren van Westduitse kant.
In zijn boek "Om niets anders dan
de waarheid" - een bundeling
van documenten inzake zijn vijf
tienjarige conflict met "Rome",
die verscheen ter gelegenheid van
zijn vijftigste verjaardag - vroeg
de meest omstreden theoloog bin
nen de Rooms-Katholieke Kerk,
professor dr Hans Küng"Rome
en het Duitse episcopaat de strijd
te staken "Want", aldus Küng
"we hebben belangrijker dingen
te doen"
Dat heeft de auteur waargemaakt
met zijn nieuwe boek, "Bestaat
God?" Een magistraal, meer dan
800 pagina's tellend boekwerk,
dat niet minder wil zijn dan een
nadere verantwoording en ver
duidelijking van zijn twee jaar
geleden verschenen boek "Chris
ten zijn"
Wie maar een beetje van Küng op de
hoogte is, zal het niet verbazen
dat hij de vraag of God bestaat
onomwonden bevestigend
beantwoordt. "Wij moeten hier
open kaart spelen. Het antwoord
zal luiden: Ja, God bestaat. Maar
God is niet te bewijzen; men mag
geloven envertrouwen dat Hij be
staat"
Met dit boek heeft Küng bewezen
een christen te zijn met een on
wankelbaar geloof en vertrouwen
in God en in Jezus Christus "Er
bestaat geen andere God dan Hij
die zich in Jezus heeft gemanifes
teerd", zegt hij. En hij komt niet
r tot deze conclusie
zoals hij het zelf uitdrukt,
gang" door de ge
schiedenis van de laatste eeuwen
sinds onder anderenDescartes -
"Ik denk, dus ik besta- en Pascal
- "ik geloof, dus ik besta" -, na
uitvoerig de godsdienstige be
zwaren van een Marx en Freud in
overweging te hebben genomen
confrontatie met
het nihilisme van Nietzsche en een
vergelijking met de alternatieven
van de oosterse religies, na ook te
zijn ingegaan op de vraag wie
God is, "na dit alles zal men be
grijpen waarom nu op de vraag
"bestaat God?" een voor het kriti
sche verstand te verantwoorden
helder en overtuigend "ja" als
antwoord kan worden gegeven
Niet zomaar van mij
Küng heeft nog niet zo lang geleden
verklaard dat hij het na dit boek
wat rustiger aan wil doen. Hij
verdient dat niet alleen, maar zou
die tijd ook kunnen gebruiken om
zich wat "op te laden", want eer
lijk gezegd, staat er in "Bestaat
God?" niet veel nieuws na wat hij
in eerdere boeken al heeft ge
schreven. De auteur had ook niet
de illusie iets nieuws te vertellen
Hij komt daar eerlijk voor uit
In het al eerder aangehaalde boek
waarin hij zich onder anderen
tegen de Duitse bisschoppen ver
dedigt, zegt hij dan ook: "Wat ik
geschreven heb is nergens zomaar
van mij. Originaliteit in de ge
wone zin van het woord heb ik
niet eens beoogd. Ik heb bij elkaar
gebracht wat er is"
De opzet van dit boek is dat het al
lemaal nog eens bij elkaar staat
Meer pretendeert het eigenlijk
niet. Maar daarin zit dan ook de
waarde.
Al met al een boek dat er zijn mag
En niet alleen om tussenopmer-
kingen als: "Een christen kan so
cialist zijn, maar hoéft geen so
cialist te zijn"
("Bestaat God?" is een uitgave van
"Gooi en Sticht". Het kostf 67£0)
THEO KROON
LEIDEN - Het voortbestaan van de
Leidse vrijwilligerscentrale aan
de Langegracht moet de komen
de drie jaar gegarandeerd wor
den. Voor de werkzaamheden
van de centrale- is dat eigenlijk
noodzakelijk.
Deze mening overheerste, gister
avond bij een aantal raadsleden
die tijdens een commissieverga
dering moesten adviseren over
de vraag of de vrijwilligerscen
trale dit jaar zo'n 9000 gulden van
de gemeente Leiden kan krijgen.
Die gemeentelijke subsidie is dit
jaar voor het eerst in het vier-jarig
bestaan van de vrijwilligerscen
trale nodig. Het ministerie van
CRM is namelijk niet meer bereid
om 100 procent van de kosten te
betalen. Het ministerie heeft de
subsidie voor dit jaar terugge
schroefd naar 90 procent. Voor de
raadsleden bleek een aanvullen
de subsidie van de gemeente gis
teravond niet op onoverkomen-
lijke bezwaren te stuiten. Maar
liever ziet men dat CRM ook in
1980 en 1981 een subsidie van 90
procent zeker stelt.
In dat geval namelijk kan het
voortbestaan van de vrijwilli-
Boot gezonken
LEIDEN - Een woonboot in de
Zijlsingel is gisteravond gezon
ken. Toen de brandweer om
kwart voor twaalf ter plaatse
kwam stond het water al halver
wege de ramen. Het enige wat zij
nog kon doen was het gas en licht
afsluiten. Men vermoedt dat de
oorzaak een gesprongen water
leiding is. De boot werd niet be
woond; hij is pas geleden door de
firma Zaalberg verkocht aan een
man die daarna al een week lang
niet te vinden is. De boot ver
keerde in prima staat.
gerscentrale beter gegarandeerd
worden. Bij het ministerie zal ge
vraagd worden of men tot een
toezegging over de subsidie be
reid is, deelde wethouder Tesse-
laar gisteravond mee. Bij de vrij
willigerscentrale werken zo'n 80
vrijwilligers. Zij zijn actief in
buurt en clubhuiswerk en allerlei
instellingen voor hulpverlening
Gewonden bij
slippartijen
LEIDEN - Door de gladheid heb
ben zich gisteren en vannacht
weer diverse ongelukken voor
gedaan. In twee gevallen vielen
daarbij gewonden, niet alleen
onder mensen maar ook onder
bomen.
Het eerste ongeluk gebeurde gis
terochtend op de Kooilaan. Een
26-jarige inwoner van Leiden
raakte daar ter hoogte van de
Ringkade met zijn auto in een
slip, en kwam tegen een boom te
recht. De voorkant van de auto
raakte totaal vernield, de be
stuurder werd gewond, en over
gebracht naar het Academisch
Ziekenhuis.
Om half één vannacht slipte een 19-
jarige Leidenaar met zijn auto op
de Lammenschansweg. Dat ge
beurde terwijl hij een andere auto
wilde inhalen. Hij kwam even
eens tegen een boom, in de mid
denberm, tot stilstand. De Leide
naar liep een bloedneus en ver
moedelijk een neusbeenbreuk
op. Hij is voor onderzoek naar het
AZ gebracht. De voorkant van de
auto werd totaal vernield. De bast
van de boom werd licht bescha
digd.
LEIDEN - Boer Vulpen moet ui
terlijk 15 februari zijn boerderij in
de Merenwijk ontruimen en zijn
woning en bedrijfsruimten ter
beschikking stellen van de ge
meente. Wanneer de 65-jarige
boer, die zo verknocht is aan zijn
boerderij, blijft weigeren zijn
woning te verlaten, is de gemeen
te gerechtigd de hulp van de poli
tie in te roepen.
Eén en ander is besloten door mr.
Blaauw, president van de Haagse
rechtbank, naar aanleiding van
het kort geding dat de gemeente
tegen boer Vulpen heeft aange
spannen. Zoals bekend had de
gemeente aanvankelijk plannen
om de boerderij voor een kwart
miljoen te restaureren. Tijdens
het kort geding voor de Haagse
rechtbank bleek de raadsman
van de gemeente echter te be
schikken over een rapport van de
directeur van gemeentewerken
waarin gezegd wordt dat de
boerderij inmiddels te slecht is
om te herstellen en gesloopt moet
worden. In het vonnis van de
Haagse rechtbank wordt verwe
zen naar de koopakte van 1968
waarin de bepaling staat dat boer
Vulpen in zijn boerderij mag blij
ven wonen totdat die gesloopt
wordt.
Boer Vulpen beroept zich op een
toezegging van de directeur van
gemeentewerken dat hij in de
boerderij mocht blijven wonen.
Volgens de Haagse rechter heeft
boer Vulpen echter niet kunnen
bewijzen of aannemelijk kunnen
maken dat die toezegging werke
lijk gedaan is. Ook acht mr.
Blaauw het niet van belang wan
neer er een bepaald dienstver
band had bestaan omdat boer
Vulpen inmiddels de pensioen
gerechtigde leeftijd heeft bereikt.
Tenslotte meent de rechter dat
boer Vulpen inmiddels, overeen
komstig het koopcontract, pas
sende woonruimte aangeboden
heeft gekregen aan de Eikenrode
in de Merenwijk.
Boer Vulpen heeft in de stal naast
zijn huis nog steeds zeven koeien.
Zijn trots, die hij graag wil be
houden. Volgens de gemeente
staat de stal echter op instorten
en moet die met spoed worden
afgebroken. In het vonnis van de
Haagse rechtbank wordt erkend
dat de bouwkundige staat van de
boerderij slecht is.
Het PPR-raadslid Beijen heeft in
middels vragen gesteld aan het
college van burgemeester en
wethouders. Beijen wil onder
meerweten of van gemeentezijde
ooit is overwogen om boer Vul
pen te vragen als beheerder van
de kinderboerderij op te treden,
en zo niet wat daar tegen (ge
weest) zou zijn. Aanstaande
dinsdag zal de zaak ook aan de
orde komen jn de raadscommis
sie voor volkshuisvesting.
De boerderij aan de Hoge Mors- ~w~ y~ H 1 M ~W~ y s v
weg 140de transacties zijn nu ook B Bj B J BS I M n B m
inzet geworden van een juridisch B/ B~4 B"^ B^ B BB B B-^B
steekspel tussen de gemeente en de Mr B j B B B V BB BB
heer Van Gellecum B
LEIDEN - De transactie van
de boerderij aan de Mors-
weg, die de gemeente deze
week verkocht aan de ei
genaresse van 'Nieuw Mi
nerva', krijgt nog een na
sleep. De gemeente Lei
den wil tegen de aanvan
kelijke koper een gerech
telijke procedure aan
spannen om zo een scha
devergoeding van 81.000
gulden af te dwingen.
De betrokkene zag van de koop van
de boerderij af vanwege de vele
vernielingen die tijdens de duur
van de onderhandelingen aan de
boerderij werden gepleegd. Hij
vindt dat de gemeente als eige
naar verantwoordelijk is voor de
ze vernielingen.
De gemeente meent echter dat de
betrokkene de langdurige leeg
stand en de daarmee gepaard
gaande vernielingen zelf veroor
zaakte door problemen te maken
met de aankoop.
De heer Van Gellecum bracht op de
boerderij een bod uit van 622.000
gulden, terwijl de eigenaresse
van Nieuw Minerva het complex
verwierf voor een bedrag van
450.000 gulden. Aanvankelijk
wilde de gemeente van de heer
Van Gellecum een schade-ver
goeding van 172.000 gulden ei
sen. Inmiddels is die eis vastge
steld op 81.000 gulden.
In de berichtgeving over de ver
koop van de boerderij, berichtten
wij eerder deze week abusievelijk
dat de heer Van Gellecum van de
gemeente een schadevergoeding
zou krijgen.