Jan Pronk
in contact
met PLO
ZATERDAG 6 JANUARI 1979
Een nieuwe spelling zal
alle Chinese namen
wijzigen: de hoofdstad
zal niet meer Peking he
ten maar Beijing, Mao
Tse-toeng wordt voor
taan Mao Zedong.Hoea
Koeo-feng gaat Hua
Guofeng heten en Tsjoe
En-lai wordt gewijzigd
in Zhou Enlai. Maar het
gaat niet zover dat de
Chinese karakters afge
schaft worden en een
nieuw alfabetisch
schrift daarvoor in de
plaats wordt ingevoerd
Het karakterschrift is het ei
genlijke Chinese schrift. Het
bestaat uit karakters zoals
men die hier in Ne
derland wel eens op de uit
hangborden van Chinese res
taurants ziet. De Chinezen
schrijven en lezen in het ka
rakterschrift, want de karak
ters drukken voor hen de be
grippen en betekenissen uit
Bij ieder karakter hoort ook
een bepaalde uitspraak: een
manier waarop een karakter
uitgesproken moet worden
Alfabetische spellingen voor
het Chinees zijn niets anders
dan transcripties (schriftelij
ke omzettingen) van de uitge
sproken klanken van de ka
rakters, en vormen niet het
Chinese schrift. Zoals bij ons
bijvoorbeeld het cijfer 9: we
hebben geleerd wat dit teken
betekent en ook geleerd hoe
het uitgesproken moet wor
den: néégen, en volgens de
huidige Nederlandse spelling
hoort het gespeld te worden
als 'negen'
Het verschil is dat negen te
vens onderdeel is van het Ne
derlandse schrift, terwijl in
het Chinees de spelling
slechts de uitspraak weer
geeft en alleen maar met ka
rakters geschreven wordt.
De leeswijze van ieder karakter
is niet zonder meer uit het ka
rakter zelf af te lezen; die
moet er apart bij geleerd wor
den. Om deze leeswijzen van
de karakters ook schriftelijk
te kunnen weergeven zijn de
speciaal daarvoor bedoelde
transcriptie-systemen ont
wikkeld, als hulpmiddel, de
Chinese namen zoals Peking,
Beijing, Mao Tse-toeng. Mao
Zedong, enz. zijn alle alleen
maar transcripties van de
klanken van de betreffende
karaktertekens
Vervanging
De wijziging van de spellingen
van de Chinese namen is dan
ook niets anders dan een ver
vanging van het ene trans
criptiesysteem door een an
der. Verder verandert er niets
De "oude spelling" is een trans
criptie in het Wade-Giles sys
teem. of een vereenvoudigde
vorm daarvan. Het systeem
dateert al van de eerste helft
van de vprige eeuw. Het is
ondertussen al lange tijd in
ternationaal erkend en ge
bruikt voor de transcriptie
van het Chinees. Het is tot nu
toe het belangrijkste trans
criptiesysteem voor het Chi
nees. De "nieuwe spelling"
het Pinyin transcriptiesys
teem, wint echter de laatste
tijd steeds meer in populari
teit en schijnt het Wade-Giles
systeem geleidelijk aan te
zullen vervangen.
Deze nieuwe Chinese spelling is
in feite niet echt nieuw meer
De eerste ontwikkeling ervan
begon omstreeks de eeuw
wisseling en omstreeks 1920
heeft het vaste vorm gekre
gen en is in het huidige China
onder de naam Pinyin offi
cieel in gebruik genomen.
Ondertussen wordt het reeds
op grote schaal toegepast,
zowel in China als in het bui
tenland. Maar de toepassing
ervan op de officiële Chinese
namen op internationale
schaal is wel de nieuwste
ontwikkeling op dit gebied.
AK1." J sV/ntsïfj
t'
M."
Ui
■k Een muurkrant in Beijing (voorheen PekingTemidden van het Chinese karakterschrift duikt ineens het in Romaans schrift geschreven
woordje 'LOVE' op Het staat boven een manifest van Chinese studenten waarin om 'meer contact met het Amerikaanse volk' word',
gevraagd.
X - als
S - als s in
J - als tj in
Q - als tsj
Z-c
tjiftjaf
n ietsje
vestzak
fatsoen
het Engelse dead
C - als ts i
ZH - als dr i
road
CH - als dsh in het Engelse bad-
show
SH - als sh in het Engelse show
H - als ch in schoen
R - aan het eind v.e. lettergreep
het Amerikaanse
aan het begin v.e. lettergreep als
r in het Amerikaanse road
B - als b in heb, of als p in pan
D - als d in bid
G - als k in dik
P - als ph in tophit
T - als th in heethoofd
K - als kh in pakhuis
I-na ZH,CH.SH,R.Z,C,A.als
ZZ na U alsee. Aan 't begin v.e.
lettergreep wordt I vervangen
door Yfb.v. YE. YU.YOU. YAN
in overige gevallen als ie in fiets
Y - als j in jong
U - als uu in vuur naJ.Q.X. Y.
en in Nil en Lü aan het begin v.e
lettergreep en gevolgd door een
klinker wordt de U vervangen
door W. Voor de overige geval
len als oe in boek
A-In YAN en I AN als e in het. In
de overige gevallen als aa
E - in YE als e in het. in -IE (dus
na I) als ee. in UEfdus na U) als
eu, in de overige gevallen als e in
de
AO - als au
Het zal zeker even moeite kos
ten om aan de nieuwe spelling
te wennen; de regels ervan
zijn toch wel te leren.
Klankenspelling
Pinyin, de naam voor dit sys
teem. betekent in het Chinees
"klankenspelling" De letters
van het alfabet en de combi
naties daarvan vertegen
woordigen in dit systeem de
klanken van de Chinese ka
rakters op een wat andere
manier dan in het Wade-Giles
systeem. Bijvoorbeeld: de
naam van het Chinese pers
bureau HSINHOEA (goude
spelling) zal gewijzigd wor
den in XINHUA (Pinyin
spelling). Er is hier geen ver
andering in de leeswijze; in
beide gevallen kunnen ze ge
lezen worden als ongeveer
"Sien-gwa (ie van fiets, en een
lichte g).
Vroeger was het karakterschrift
niet overal in China hetzelfde,
pas tegen 200 v. Chr. werd
door de eerste keizer, die van
China een eenheidsstaat
maakte, het schrift gestan
daardiseerd, zodat corres
pondentie door het hele land
met hetzelfde schrift kon ge
beuren. Het schrift werd ge
standaardiseerd, maar niet de
vele verschillende dialecten,
de verschillen daartussen zijn
soms zo groot dat het wel ver
schillende t§len lijken.
«2t> is het Chinees nu een taal
met maar één karakterschrift
en vele gesproken dialecten.
lende uitspraken hebben
Men vergelijke weer het cijfer
9. In het Nederlands wordt
het 'negen', in het Engels 'ni
ne', in het Frans 'neufin het
Duits 'neun' Wanneer men
dus iemand vraagt of hij of zij
Chinees spreekt en het ant
woord is bevestigend, dan
moet men er nog de vraag aan
toevoegen "welk Chinees dan
wel"
Standaard
Wel is er één Nationaal Stan
daard Chinees, gebaseerd op
het dialect dat gesproken
wordt in het gebied van Pe
king, dat geldt als de stan
daard voertaal voor heel Chi
na en verplicht is in het on
derwijs. Meer en meer Chine
zen spreken behalve hun
dialect ook min of meer het
Standaard Chinees. In uni
versiteiten overal in de we
reld, waar Chinees wordt ge
doceerd, wordt hoofdzakelijk
dit Standaard Chinees gege
ven, zo ook aan de Leidse
Universiteit.
De Pinyin transcriptie is in feite
een systeem dat alleen ge
bruikt kan worden on het
Standaard Chinees te spellen.
Lezen in Pinyin betekent dus
lezen in Standaard Chinees.
Dat is niet altijd het geval met
het "oude systeem"
voor die betreffende stad
den. Deze twee karakters
hebben de betekenis "Noor
delijke Hoofdstad". In de Pi
nyin transcriptie wordt het
gespeld als BEIJING (onge
veer uit te spreken als: Pee-tj-
ie-ng), volgens Standaard
Chinese uitspraak. De naam
MAO TSE-TOENG is een Wa
de-Giles transcriptie van de
betreffende karaktertekens,
dit keer echter wel volgens
Standaard Chinese uitspraak
en de Pinyin transcriptie er
voor is MAO ZEDONG; de
leeswijze is in beide gevallen
dezelfde (de O in DONG als oe
in boek; en in beide transcrip
ties moet de AO in MAO gele
zen worden als AU in het Ne
derlands).
De
ïaam 'Peking' is een trans
criptie van een zuidchinese
dialectuitspraak van de twee
karaktertekens die als naam
Anders dan in het Nederlands
worden Chinese achterna
men vooraan geplaatst, en
daarna volgen de voornamen;
we kunnen dan beter de ter
men familienamen en per
soonlijke namen hanteren. In
de naam van de huidige voor
zitter van de Chinese Com
munistische Partij bijvoor
beeld, in Pinyin gespeld:
HUA GUOFENG (leeswijze
blijft ongewijzigd), is HUA
zijn familienaam en GUO
FENG zijn persoonlijke
naam. In het Pinyin-systeem
worden de lettergrepen van
de persoonlijke namen als re
gel aan elkaar geschreven. De
U wordt in HUA gelezen als
een zeer lichte w in het Ne
derlands. Voor andere moge
lijke leeswijzen, zie bijge
voegde tabel. De E in FENG
klinkt ongeveer als de stom
me e in het Nederlandse de.
JLÏ; Toontaal
Behalve de hierboven genoem
de eigenschappen, moet ook
nog vermeld worden dat het
Chinees ook een toontaal is.
Dat wil zeggen dat de uit
spraak van ieder karakter op
een bepaalde toon moet ge
schieden. Een andere toon bij
dezelfde uitspraak betekent
dat er een ander karakter
wordt bedoeld, öf een andere
betekenis of functie van het
zelfde karakter. Strikt ge
sproken zijn het geen tonen
(bepaalde toonhoogte maar
toonbewegingen).
In het Standaard Chinees kent
men vier verschillende tonen;
de eerste toon is een wat hoge,
vlakke, niet veranderde; de
tweede is een -van laag naar
hoog rijzende toon; de derde
is een dalende en weer stij
gende toon; de vierde is een
van hoog naar laag vallende
toon. In de Pinyin transcrip
tie worden die tonen aange
duid door bepaalde leeste
kens boven de transcripties te
plaatsen; bijvoorbeeld: Guo
(tweede toon), Guö (vierde
toon). Alleen in de transcrip
tie van eigennamen worden
geen toontekens gebruikt. In
bovenstaand kader een over
zicht van de klanken van een
aantal letters van het Pinyin
systeem voor de Hollandse
lezer. Het is niet meer dan een
benadering van hoe men Chi
nees moet lezen.
L.H.KWEE
Sinologisch Instituut
Universiteit van Leiden.
BEIROET - Oud-minister drs.
Jan Pronk (PvdA) is op dit
moment te gast bij de Pales-
tijnen in Libanon. Pronk is,
voor zover hij weet, de eerste
Nederlandse parlementariër
die officieel contact heeft
met de Palestijnse Bevrij-
dings Organisatie PLO. Onze
correspondent in de Arabi
sche wereld, Ricnko Wilton,
had in Beiroet een exclusief
interview met Pronk.
Uitnodiging
„We zijn hier met een paar
mensen, een soort Neder
landse delegatie, op uitnodi
ging van de PLO. Er zijn ook
delegaties uit een groot aan
tal Westeuropese en Scandi
navische landen. Wezijn uit
genodigd ter gelegenheid
van het 14-jarig bestaan van
de PLO. Deze week worden
we geinformeerd over het
Palestijnse standpunt. Ver
der bezoeken wij een aantal
instellingen dat door de Pa-
lestijnen hier in Beiroet en
elders in Libanon is opge
richt ter organisatie van, zeg
maar, de Palestijnse samen
leving op verschillend ge
bied. Je kunt zeggen dat het
over het algemeen een oriën-
tatiebezoek is. Men heeft
bewust mensen uitgenodigd,
niet alleen uit Nederland
maar ook uit andere landen,
die voor het merendeel niet
behoren tot al met de PLO
verbonden „Palestina-comi-
tees" of hoe ze per land ook
mogen heten, maar progres
sief denkende mensen die
zich niet altijd direct bij
voorbaat zozeer met het Pa
lestijnse standpunt hebben
vereenzelvigd".
Pronk heeft inmiddels gespro
ken met Abu Ijad, militair
commandant in Libanon van
El Fatach, de belangrijkste
beweging binnen de PLO, en
met Mahmoud Labadi, de
chef van het PLO-informa-
tiekantoor. „We hadden ook
graag de Palestijnse leider
Jasser Arafat ontmoet, maar
die is in het buitenland. We
hebben produktiecoopera-
ties van de PLO bezocht, het
weeshuis voor kinderen wier
ouders zijn vermoord in Tall
Zaatar (een van de voorma
lige kampen, volkomen met
de grond gelijk gemaakt tij
dens de burgeroorlog),
voorts het Akka-ziekenhuis,
de Rode Halve Maan, tegen
hanger van het Rode Kruis
en we gaan ook nog naar het
zuiden van Libanon".
Individueel
Pronk bezoekt Libanon als in
dividueel parlementariër,
ik hier voor mezelf ben,
ik hier a titre personnel ben,
en geen standpunt van de
PvdA zou kunnen formule
ren, te meer niet omdat het
standpunt van de PvdA wel
licht momenteel opnieuw in
overweging komt omdat er
een nieuwe Midden-Oosten
commissie in het leven is ge
roepen ter voorbereiding
van een eventueel nieuw
standpunt van de PvdA in
zake vraagstukken rond Is
raël, het Midden-Oosten en
de Palestijnen".
„De PLO", zo legt Pronk zijn
komst naar Beiroet uit,
„heeft contacten met solida-
riteitscomitees in verschil
lende landen. In Nederland
is dat het Palestina-comite
en men heeft die comitees ge
vraagd drie personen uit te
nodigen: ëën uit de politieke
sfeer, ëën uit de doorgaans
wat meer journalistieke
sfeer en ëën uit de weten
schappelijke sfeer. Het blijkt
dus dat we met parlementa
riërs uit Finland, Noorwegen
en Zweden hier zijn, naast
journalisten en vertegen
woordigers uit de academi
sche wereld".
Oriëntatie
Volgens het Nederlandse ka
merlid moeten parlementa
riërs spreken met welke be
weging of welke regering
dan ook in de wereld. „Dat
vind ik ter wille van de poli
tieke oriëntatie en de zui
verheid van de politieke
standpuntsbcpaling nood
zakelijk. Ik beschouw de
PLO als een bevrijdingsor
ganisatie, zoals er meerdere
bevrijdingsorganisaties in
de wereld zijn, waarmee ik
ook gesproken heb en con
tacten heb gehad. Als ik met
hen spreek, wil dat niet bij
voorbaat zeggen dat ik mijn
standpunt vereenzelvig met
dat van hen en het met hen
eens ben. Maar ik wens mij
wel te informeren en niet al
leen maar informatie van de
andere kant te ontvangen".
Met deze woorden pareert de
oud-minister mogelijke be
weringen dat hij praat met
woordvoerders van een ter
roristenorganisatie.
Pronk, die eerder Israël be
zocht, vindt niet dat een Ne
derlander eropuit moet zijn
het standpunt van de ene
partij uit te leggen aan de
andere partij. „Het gaat er
meer om in Nederland zelf en
in het kader van de Neder
landse buitenlandse poli
tiek, binnen de EG en in de
Verenigde Naties, een zo
evenwichtig mogelijk en ook
zo progressief mogelijk
standpunt in te nemen. Dat
betekent, vind ik, dat je,
wanneer je in Libanon bent,
moet proberen om vragen te
stellen die ook begrip inhou
den voor het Israëlische
standpunt. En wanneer je in
Israël bent, moet je vragen
stellen die een zekere mate
van begrip voor het Pale
stijnse vraagstuk inhou
den".
Meer begrip
Pronk geeft toe in de afgelopen
jaren geleidelijk aan meer
begrip te hebben gekregen
voor het standpunt van de
Palestijnen in het algemeen
en de PLO in het bijzonder.
„Twee indrukken zijn bij mij
erg blijven hangen de laatste
dagen hier in Beiroet. In de
eerste plaats de indruk dat
de PLO - en tallozen in Ne
derland denken daar toch
anders over, dat is volgens
mij een verkeerde indruk -
niet uit is op de vernietiging
van de joden in Israël. De or
ganisatie streeft naar het
vinden van een eigen thuis,
opnieuw in het eigen land
(Palestina) en is bepaald be
reid om tot een samenleving
te komen met de joden in Is
raël. Mijn tweede indruk is,
dat de optie van een Pales
tijnse onafhankelijke mini-
staat op de Westelijke Jor-
daanoever, Gaza en een cor
ridor bepaald niet door de
Palestijnen wordt verwor
pen als alternatief voor een
seculiere eenheidsstaat Pa
lestina, waar Palestijnen en
joden gezamenlijk kunnen
„Ik vind dat het wenselijk is
dat er vanuit Nederland wat
meer kennis wordt genomen
van het standpunt van de
PLO, dat er meer contacten
komen met de PLO; er zijn
veel te weinig contacten. De
informatieve contacten over
de Midden-Oostenproblema-
tiek zijn op dit moment be
paald eenzijdig (pro-Israël,
R.W.). Ik heb de indruk dat
Nederland, als het gaat om
het innemen van een stand
punt in heel concrete situa
ties, dat doet op basis van
eenzijdige informatie. Dat is
niet goed voor de Nederland
se buitenlandse politiek,
nóch onder deze regering,
noch onder een regering
waarin de PvdA zitting zou
hebben".
- De PLO wil dat best, heeft dat
ook te kennen gegeven in het
verleden, maar de Neder
landse regering, ook waarin
de PvdA zat, heeft altijd ge
weigerd de PLO een infor
matiecentrum te laten ope
nen in Den Haag.
Verantwoordelijk
„Ja. ik was ook lid van die Ne
derlandse regering en was
dus ook verantwoordelijk
voor de beslissing om des
tijds „nee" te zeggen. Tijdens
mijn bezoek is mij gevraagd
naar de mogelijkheden om
betere contacten te bewerk
stelligen. Men heeft dit keer
niet om een dergelijk bureau
gevraagd. Ik weet niet of de
PLO daar nu nog zoveel
waarde aan zal hechten als
een aantal jaren geleden. Ik
denk ook niet dat de Pale
stijns-Nederlandse contac
ten erg bevorderd zouden
worden door een opening
van een PLO-kantoor in Den
Haag, omdat deze problema
tiek in Nederland uiterst ge
voelig ligt. Ik vind ook dat je
die contacten wellicht eer
der nog moet leggen door
missies te sturen naar de Pa
lestijnen hier, van hun
standpunt kennis te nemen,
te discussieren enz., dan door
Palestijnse instituties te
vestigen in Nederland. Dat
zou de discussie over het Pa
lestijnse vraagstuk wel eens
negatief kunnen beïnvloe
den. Ik vind dat je, wat een
PLO-kantoor in Den Haag
betreft, nogal voorzichtig
moet zijn, maar op langere
termijn zou ik het bepaald
niet willen uitsluiten".