^ereldraad" wordt goed bewaakt
21
Meewerken aan een rechtvaardige samenleving
VS werken in
het geheim aan
vredesgesprek
Tanker uit havens geweerd
Liedboek
Uw stookgedrag is belangrijk,
vooral als het hard vriest.
VRIJDAG 5 JANUARI 1979
Geen meesters en privileges meer op Jamaica
iiJ4mjin HA'iJJB-
Ingezonden
Met veel waardering las ik in het
Leidsch Dagblad de reactie van
de organist J. de Groot op het
"grof geschut" van dominee
Bouhuys.
Wij zouden hier in Katwijk zo graag
uit het Liedboek zingen, maar de
kerkeraad geeft alleen toestem
ming voor jeugd- en opendeur-
diensten (dat wil zeggen de her
vormde gemeente van Katwijk
aan den Rijn, waar ik kerk omdat
het in ieder geval minder "zwaar"
is dan in Katwijk aan Zee). En als
je dan zo'n irritant artikel leest,
wind je je inderdaad op.
Ik heb ds. Bouhuys persoonlijk ge
schreven en hem verteld dat wij
jarenlang met hervormde en ge
reformeerde geïnteresseerden
(ongeveer honderd personen) op
zaterdagavond van 7 uur tot
kwart voor 8 onder leiding van
een muziekleraar van de Pedago
gische Akademie in Den Haag,
drs. Leen Haasnoot, Katwijk,
moeilijke melodieën uit het
Liedboek hebben ingestudeerd.
Steeds van oktober tot april.
Heerlijk was dat. Dikwijls had je
er nog meer aan dan aan de zon
dagse kerkdienst. Onder de zan
gers waren ook verscheidene
academici, die de "religieuze ba-
roktaal" (uitdrukking van ds.
Bouhuys) best konden zingen. Er
werd ook altijd aandacht besteed
aan de tekst.
Ik heb ds. Bouhuys gevraagd,
waarom de advents- en kerstlie
deren niet bruikbaar zouden zijn,
en heb ook nog vele andere
nummers genoemd. Ook heb ik
hem verteld, dat je als je in Was
senaar, Leiden, de Kloosterkerk
in Den Haag of in Oegstgeest
kerkt, altijd fijn kunt meezingen
omdat de liederen je bekend en
lief zijn.
JAMAICA, waar het Centraal Comité van de Wereldraad
van Kerken met delegaties uit de hele wereld, nu elf dagen
vergadert, is een heel zonnig eiland in de Caribische Zee.
Honderd vijftig kilometer zuidelijk van Cuba. Er wonen
ruim twee miljoen mensen, voornamelijk zwarten, van
wie een kleine 500.000 in de hoofdstad Kingston. Het heeft
een oppervlakte van ongeveer één-derde van ons land.
Eén groot deel van de actieve ei
landbevolking werkt in de land
bouw. Suiker, bananen, citrus
vruchten en koffie. Verder is Ja
maica een van de belangrijkste
wereldproducenten van bauxiet
(aluminiumerts). Een andere
voorname bron van inkomsten is
het toerisme. In 1969 al telde het
eiland een kleine half miljoen
zon- en strandzoekers, die bij el
kaar 95 miljoen dollar uitgaven.
Voor 'Rome' verboden
Op kerkelijke gebied is het protes-
wm z
t Vruchten voor de markt.
tantisme er de voornaamste
stroming. De anglikanen, baptis
ten en methodisten en de Church
of God vormen samen tachtig
procent daarvan. De rooms-ka-
tholieke missie - zo vertelt Jan
Filius in het gereformeerd-her-,
vormde zendingsblad "Vandaar"
van deze maand - die vlak na
Columbus op het eiland arriveer
de (rond 1510), werden er later (na
1655) door de Engelsen weer uit
gegooid. Tot 1792 was deze plek
voor "Rome" verboden terrein.
Nu telt het bisdom Jamaica
130.000 zielen.
In 1944 kreeg Jamaica een begin
van zelfbestuur. Sinds 1962 is het
een onafhankelijke republiek.
De zendelingen, meest Engelsen en
Amerikanen, hebben vrij snel
toegewerkt naar zelfstandige
kerken. Sinds eind vorige eeuw,
zo vermeldt Filius, zijn de meeste
onafhankelijk in hun beleid en
besluiten. Maar de afhankelijk
heid in geld is nog steeds niet ten
einde.
Trouwens, het land zelf kan zich
evenmin bedruipen. Politiek gaat
Jamaica wel een eigen weg, maar
wat dat nu precies betekent is
niet zo duidelijk, al wordt het ac
cent gelegd op het anti-kapitalis
tische karakter ervan. Geen
meesters en privileges meer,
maar werkers en een totale vrij
heid.
De zorgen van de kerken op Jamai
ca zijn voor een deel ook van fi
nanciële aard. Met name het ker
kelijke ontwikkelingsbureau
In 1970 was nog veertig procent van de Jamaicaanse bevolking analfa
beet. Nu wordt er veel meer aandacht aan het onderwijs besteed.
Beide foto's uit het zendingsblad "Vandaar"
deed aanvankelijk alsof het geld
niet op kon. maar begin vorig jaar
moest directeur Robert Cuthbert
toch constateren dat de "witte
broodsweken" voorbij waren.
Veel bereikt
Filius geeft een opsomming van
wat op kerkelijk terrein zoal is
bereikt. Een goede oecumeni
sche samenwerking, gezamenlij
ke planning, ontwikkelingspro
gramma's, uitbreiding van de so
ciale zorg, theologische bezin
ning op de rol van het geloof, per
soonlijk en in de samenleving, en
samenwerking in de massacom
municatie.
Het leven van de Jamaicanen - 77
procent is van negerafkomst -
kent een ondertoon van zorg en
angst. Na donker is de straat er
niet veilig meer. Overvallen en
berovingen komen regelmatig
voor. Filius heeft het meege
maakt dat na een dienst in een
van de grootste kerken in het har
tje van Kingston een paar gauw
dieven, gewapend met revolvers,
de collecte kwamen "ophalen"
De leden van het Centraal Comité
van de Wereldraad kunnen ech
ter in alle rust hun omvangrijke
agenda afwerken. Het gebouw
van de theologische faculteit van
de Universiteit van West-Indië,
waar ze tot 11 januari bijeenko
men, ligt een eind buiten de stad
En het wordt goed bewaakt.
Paus en abortus. Op een algeme
ne audiëntie deze week heeft de
paus opnieuw stelling genomen
tegen de abortus, die, zo zei hij,
vaak vergoelijkend zwanger
schapsonderbreking wordt ge
noemd. Tegelijk drong hij er
krachtig op aan dat de samenle
ving de aanstaande moeder in
haar moeilijkheden niet alleen
zal laten. "De oplossing van de
problemen ligt niet in goedkeu
ring van abortus". Ten aanzien
van abortus bestaat volgens de
paus geen andere maatstaf dan
die van de zedenwet en het gewe
ten.
Het liberale blad "La Stampa" doet
deze pauselijke toespraak den
ken aan de agressivitiet en hard
heid van de vroegere kruistoch
ten. "Links" in Italië is zeer ont
stemd over de woorden van kar
dinaal Benelli van Florence die
abortus een "uit te snijden pest
buil" noemde, "die meer slacht
offers dan een oorlog maakt".
Een radikale leider nodigde de
paus uit alle regeringsleiders in
de ban te doen die enorme bedra
gen uitgeven voor bewapening
en atoohibommen.
Valse voorstelling. Het bestuur
van de Centraal Adviesbureau
voor Priesters en Religieuzen te
Utrecht verwijt bisschop Gijsen
van Roermond een valse voor
stelling van zaken. Hij beweerde
onlangs dat het bureau priesters
en religieuzen in moeilijkheden
adviseert hun seksualiteit te be
leven zonder dispensatie van hun
kerkelijke staat te hebben ver
kregen.
De brochure "Met hart en zinnen",
waarover het hier gaat, is, volgens
het bureau, slechts een discussie
stuk en geen leidraad voor de
cliënten. Het bestuur wijst erop
dat de bisschop nooit iemand van
het bestuur heeft geraadpleegd.
De bisschop is dan ook niet op de
hoogte van de begeleiding die de
staf aan de cliënten geeft. Die
kunnen zich nu, door de uitlatin-
Het adviesbureau is geen direct
kerkelijke instelling, maar toch
zitten twee mensen namens de
bisschoppen in het bestuur. Nu
dan zonder instemming van Gij-
Hervormde Kerk: beroepen te
Biezelinge L.A. de Graaf Oude-
lande, te Maasdam G.D. Vossers
Vaassen, te Woudenberg J. Blom
Sint Maartensdijk, te Lage Zwa-
luwe B.A. Dubbeldam Parrega, te
Kloosterhaar R. Boerma Tilburg,
te Broek in Waterland vicaris B.
Becking Amsterdam, te Eemnes-
Buiten G. Abma Poortvliet; be
dankt voor Leerdam T. Poot
Nieuw-Loosdrecht, voor Rotter
dam en voor Zoetermeer F. Roo-
denburg Middelburg, voor
Vlaardingen J. van Slageren
Bijlmermeer. Overleden: H.
Bartlema (te Malden-Heumen),
65 jaar, oud-legerpredikant.
Geref. Kerken: aangenomen naar
Den Briel J.W. Doff Schermer-
hom
Geref. Gemeenten: beroepen te
Hoofddorp R. Boogaard Leiden;
bedankt voor Aalst A. Moerker
ken Nieuw-Beyerland.
Overleden. In Gouda is op 79-ja-
rige leeftijd de heer A. de Rede
lijkheid overleden. Hij was vooral
in hervormd-gereformeerde
evangelisatiekringen een bekend
man. Na in een tuinderij te heb
ben gewerkt, werd hij voorgan
ger-godsdienstonderwijzer van
een evangelisatie in Ouderkerk
aan de IJssel. In 1968 vertrok hij
naar Den Hulst (Overijssel). In
het land vervulde hij veel
spreekbeurten. Ook in SGP-
kringen was de heer De Rede
lijkheid actief. Maandag om 10
uur wordt in de hervormde kerk
te Ouderkerk een rouwdienst ge
houden. Om 12 uur is daar de be
grafenis.
Belangrijke opdracht voor oecumenische beweging
"Christenen leven in de verwachting
van het koninkrijk van God. Dat mes-
siaanse rijk is al begonnen. Christus
heeft het binnen onze ruimte en tijd
gebracht. Maar het is óók een droom
die nog niet vervuld is"
Anderhalf jaar is gewerkt aan het rap
port waaraan deze passage is ont
leend en dat het Centraal Comité van
de Wereldraad van Kerken deze week
op Jamaica in handen kreeg. Het
gaat over een rechtvaardigedemo
cratische en leefbare samenleving.
De Wereldraad wil niet de pretentie
hebben, een plan voor een ideale sa
menleving te kunnen bieden. Om te
beginnen zijn daarvoor de regionale
verschillen te groot. Maar wachten op
het rijk van God zonder zelf iets te
ondernemen, is een ontkenning van
de historische komst van Christus, zo
zegt het rapport. Actie zónder de ver
wachting van dat rijk zou een ont
kenning zijn van Christustweede
komst op aarde. Het messiaanse rijk
vraagt om een antwoord in het heden
en tegelijk om een blijde verwachting
van wat nog niet gezien kan worden
met geduld en gebed.
De strijd voor een rechtvaardige sa
menleving is een machtsstrijd omdat
alleen macht een instrument voor
verandering is. Geen macht die leidt
tot zelfverheerlijkingmaar een die
nende macht
De makers van het rapport zien voor de
oecumenische beweging in het mee
denken over en meewerken aan de
realisering van een leefbare samenle
ving een belangrijke opdracht weg
gelegd. Zij pleiten er dan ook voor dat
de programma's en activiteiten van
de Wereldraaa'nog meer dienstbaar
worden gemaakt aan dit centrale
doel. Dat kan door studie, vorming en
onderwijs, maar er moet ook ernst
worden gemaakt met daadwerkelijke
steun aan bewegingen en personen in
verschillende delen van de wereld die
voor zo'n samenleving strijden
Binnenkort zaï deze studie in vereen
voudigde vorm aan de lid-kerken
worden toegezonden op op plaatselijk
niveau een discussie hierover op gang
te kunnen brengen
Russische kerk
De Russisch-orthodoxe Kerk zegt in een
boodschap aan het Centraal Comité
de Wereldraad haar volledige steun
toe voor zijn programma tegen het
militarisme en voor ontwapening,
zijn strijd voor de mensenrechten,
zijn programma voor een rechtvaar
diger samenleving, andere sociale ac
ties en zijn fonds tegen het racisme.
Deze kerk vindt het echter absoluut
noodzakelijk dat de theologische
principes die aan dit alles ten grond
slag liggen zo diep mogelijk worden
uitgespit. Zij spreekt zich daarmee
uit voor een Wereldraad die hoge
prioriteit geeft aan de kerkelijke en
theologische kanten van zijn hande
lingen.
De Russische kerk acht de orthodoxe
vertegenwoordiging in de Wereld
raad, gezien de omvang van de or
thodoxie in de wereld, onvoldoende.
Zjoals ook net evaluatierapport van
de Wereldraad al signaleerde. De sta
tuten van de Wereldraad zouden moe
ten worden aangepast aan de werke
lijke situatie.
Door onze correspondent
JERUZALEM - Israël en Egypte
zijn allebei bereid om de vredes
onderhandelingen te hervatten,
maar de voortzetting van het
overleg zal dit maal waarschijn
lijk niet via de televisie en de pers
gevoerd worden. Beide partijen
wachten op een nieuw Ameri
kaans initiatief om de laatste ge
schilpunten uit de weg te r
Amerika wil echter
mislukking voorkomen, en
wenst via geheime diplomatie
daarom eerst de weg te effenen
voor het afsluiten van de onder
handelingen, voordat op minis
tersniveau de partijen opnieuw
naar Washington zullen worden
uitgenodigd. Sinds de onderhan
delingen op 15 december werden
afgebroken - de Amerikaanse
minister van buitenlandse zaken
Vance keerde toen met lege han
den terug naar Washington - is er
het een en ander veranderd in het
Midden-Oosten. Het ineenstor
ten van het Perzische rijk heeft
alles wat pro-westers is in het
Midden-Oosten zenuwachtig
gemaakt om het zacht uit te
drukken. Het duidelijkste bewijs
daarvan is de toenadering tussen
Saoedi-Arabië en Egypte, die
twee maanden geleden elkaar
nog voor rotte vis uitscholden.
Dit neemt niet weg dat de me
ningsverschillen waarop het
overleg op 15 december vastliep
nog onveranderd zijn. Wel veran
derd is de opgewonden stem
ming. Bij het afbreken van de on
derhandelingen was de houding
van Israël dat Begin zijn laatste
tegemoetkoming gemaakt heeft.
Via een bijna onnavolgbare
woord- en politieke acrobatiek
heeft Begin zijn politieke nee te
gen verdere concessies verzacht.
De prijs die Begin voor het voort
zetten van de onderhandelingen
moet betalen zijn ferme woorden,
over het voortzetten van de ne
derzettingenpolitiek, en het
joodse recht op Judea en Sama
ria. Maar verder dan woordelijke
steun aan de nederzettingenpoli
tiek schijnt Begin voor het mo
ment niet te geven. Als de vraag
gesteld wordt wanneer de vol
gende nederzetting van de grond
komt is steevast zijn antwoord:
daar zal de regering over beslis-
Als Begin het binnenlandse front
rustig kan houden - waar het wel
op lijkt, ondanks de rumoerige
demonstratieve acties van Goesj
Emoeniem het blok der gelovi
gen. Deze groep probeert op ei
gen houtje nederzettingen op te
richten, maar wordt steeds snel
door het leger weer tot de orde
geroepen.
ATLANTIC CITY-Het roemloos einde van het fan
Het gebouw dat ooit werd gebouwd onder supervisu
moest plaats maken voor een nieuw casino.
IJMUIDEN (ANP) - De Griekse
tanker 'Andros Patria', die gela
den met olie voor de Portugese
kust in moeilijkheden verkeert,
mag geen Franse, Spaanse, Por
tugese of Engelse haven binnen
lopen. Portugal heeft ook beslo
ten dat de vleugellamme tanker
200 mijl buiten de kust moet blij
ven. De tanker is inmiddels door
twee Nederlandse sleepboten
verder de Atlantische Oceaan
opgesleept. Aan de Portugese eis
van 200 mijl is voldaan.
De supertanker van ruim 215.000
ton raakte op oudejaarsavond in
de problemen voor Spaanse
westkust ter hoogt van La Coru-
na. Door het zware weer ontstond
een scheur van vijftien meter
lengte aan bakboord. Ook brak
brand uit. Op drie man na besloot
de gehele bemanning in de red
dingsboten te gaan. De drie man
die op de tanker achterbleven
zijn later met twee helikopters
aan land gebracht. Van de red
dingsboten is tot nu toe niets ge
vonden. Inmiddels zijn elf lijken
uit het water gevist. Gevreesd
wordt dat de andere beman
ningsleden ook zijn verdronken.
De beslissing van de vier landen be
tekent dat de beschadigde tanker
op volle zee moet worden gerepa
reerd.
De vijf mannen zijn aan boord erin
geslaagd de hulpgeneratoren aan
de gang te krijgen zodat het schip
tenminste weer licht kan voeren.
De mannen verklaarden dat toen
zij aan boord kwamen het schip
'dood' was. Dat wil zeggen dat er
niemand aan boord was en dat
geen der motoren in werking
ADVERTENTIE
Ook de aardgasleveranciers merken terdege dat het
weer eens ouderwets vriest. De aardgasafzet is met tientallen
miljoenen kubieke meters per dag omhoog gesprongen en
het hele leidingsysteem werkt op volle toeren om iedereen
van aardgas te voorzien.
In de Nederlandse huizen wordt hard gestookt, maar
soms blijkt de verwarming het niet helemaal te kunnen
"trekken", vooral als een koude wind de glasvlakken belaagt.
Wij geven u daarom een paar simpele adviezen om de
warmte zoveel mogelijk binnen te houden, deze kleine
handelingen kunnen u bovendien heel wat op uw gasrekening
schelen.
Sluit tegen de schemering uw overgordijnen. Hebt u
binnenzonwering laat die dan ook zakken.
Houd de zon niet tegen als deze uw huis binnenschijnt.
Bekijk of u in lege kamers wel moet stoken. Staat er een
lokaal verwarmingstoestel, zet dat dan op een lage stand.
Bij behoorlijke vorst radiatoren niet dicht draaien, omdat
anders het water daarin kan bevriezen.
Geeft uw centrale verwarming toch onvoldoende warmte
af ondanks alle maatregelen, dan bestaat de kans dat uw
ketelthermostaat te laag is afgesteld. Bij de huidige weers
omstandigheden mag deze in zijn hoogste stand staan.
De regeling kunt u vinden door de draaibare of afneembare
klep van de ketel open te doen.
Veelal is de ketelthermostaat te herkennen aan een graden-
indeling met een instelbaar pijltje. Er zijn ketels die de instel
bare thermostaat niet hebben. Heeft u zo'n ketel, dan kunt u
dit advies niet toepassen.
Denk toch vooral om de nodige frisse lucht voor
verbrandingstoestellen bij het afdichten van tochtkieren en
naden.
Voor verdere informatie: bel uw gasbedrijf of installateur.
Aardgas is kostbaar, doe er verstandig mee.
Publikatie van: Gasunie, Vegin en Economische Zaken.
