Surinaamse kerk zoekt
hier ervaren
gemeentepredikanten
KERKDIENSTEN OUD- EN NIEUWJAAR
-GIS
Wacht tot na zondag
Inspirerende samenwerking om cirkelgang te doorbreken
De Surinaamse kerk- ontstaan uit het zendingswerk van
de Broedergemeente (het Zeister Zendingsgenoot
schap) - heeft gebrek aan predikanten, aan administra
tief en beherend personeel en aan geld. Dat zijn de harde
gegevens die tijdens een gemeenschappelijk beraad in
Zeist, dat 45 uren duurde, op tafel kwamen.
Het is een vicieuze cirkel. Gebrek
aan predikanten leidt tot geringer
contact met de gemeenten en dat
ondermijnt de betrokkenheid
van de gemeenteleden. De finan
ciële basis wordt daardoor zwak
ker. Personele voorzieningen
komen in het gedrang.
In 1963 is de Surinaamse kerk zelf
standig geworden. De verwach
tingen waren hoog gespannen.
Men hoopte dat na tien jaar de
financiële steun uit Nederland
overbodig zou zijn geworden.
Maar het pakte anders uit. Finan
cieel traden er niet-geringe stag
naties op. De synode die in 1963
tot zelfstandigwording besloot
had zich op de financiële moge
lijkheden van een volkskerk in
een derde-wereld-situatie verke
ken.
"Zeist" kon zich dan ook niet terug
trekken. De steun moest zelfs
groter worden, wilde de zending
in Suriname goede voortgang
kunnen vinden.
Die zending kreeg kansen, en zij
heeft ze niet laten liggen. Interna
ten, medische zorg, jeugd- en be-
jaardenwerk, sociale centra, on
derwijs, landbouwwerk en nieu
we hulpmiddelen voor het pasto
raat, het vergde forse investerin
gen. Het zou ook dwaas zijn. te
veronderstellen dat een jonge
kerk dit alles alleen zou kunnen
bekostigen.
Grote uittocht
Maar er is meer.
In tijden van sterke veranderingen
en toenemende spanningen komt
het er voor een kerk extra op aan.
Trouwens, die kerk staat zelf
middenin dat proces.
Tienduizenden Surinamers heb
ben het land verlaten. Zij wonen
nu in Nederland. Velen van hen
waren vóór de grote uittocht
meelevend lid van hun kerk. De
Broedergemeente daar. die zich
toch al in een toestand van ar
moede bevond, onderging door
hun vertrek een zware aderlating.
Voor een kerk op weg naar onaf
hankelijkheid is het een pijnlijke
zaak. de Nederlandse partner op
nieuw om predikanten te moeten
vragen. Maar het kan niet anders,
en er is haast bij, anders sterft het
paard - om een Surinaams
spreekwoord te gebruiken- ter
wijl het gras groeit.
Tijdelijke hulp uit Nederland kan
dat voorkomen. Met name uit
Nederland, omdat dan de taal
problemen het kleinst zijn. Met
enkele kerken zijn al verkennen
de contacten gelegd.
Suriname heeft vooral behoefte aan
een aantal ervaren gemeentepre
dikanten voor een betrekkelijk
korte periode, die bereid en in
staat zijn hun opvolger mede op
te leiden en in te leiden in de
praktijk.
Geen ervaring
Een toenemend aantal toekomstige
pastores wordt namelijk opgeleid
volgens een in Costa Rica be
proefde methode, die hierop
neerkomt dat de kandidaat een
half jaar studeert, vervolgens een
half jaar gemeentewerk doet on
der begeleiding, dan opnieuw
een halfjaar studeert, enzovoorts.
Over deze methode doen moed
gevende verhalen de ronde.
Het opleidingsinstituut van de
Broedergemeente heeft nog geen
ervaring met de opleiding van
pastorale medewerkers op die
manier. Door tijdelijke buiten
landse hulp en door een eigen
opleiding hoopt men nu de cir
kelgang, ook op dit punt, te door
breken.
Een zendingsgenootschap dat in
deze tijd zijn plaats kent, stelt
zich vanzelfsprekend de vraag of
zulke hulp aan een zelfstandig
wordende kerk in de derde we
reld nog wel kan. Met medewer
king van de Zeister zending wil
de Surinaamse kerk echter tot
een blijvende verbetering van
haar moeilijke situatie komen.
Geen van beide verwacht in dit ge
val een oplossing van een inci
denteel wegruimen van stenen
op de weg naar later. Alleen in
spirerende samenwerking biedt
mogelijkheden voor de toe
komst.
Kerkje in Suriname
De Vereniging tot bevordering van de Zondagsheiliging doet in
haar jaarverslag over 1978 (oplage 20.000) een beroep op de
13.682 leden om er niet aan mee te werken dat de PTT op zondag
moet arbeiden. Dat kan door poststukken op een zodanig mo
ment aan te bicden dat ze voor de zondag worden bezorgd.
"Wacht anders tot na de zondag".
De leden - er kwamen er dit jaar 500 bij - wordt ook gevraagd, het
hoofdbestuur te informeren over activiteiten op zondag, "op
dat het daarop kan reageren". Reageren doet de vereniging
(voorzitter: de oud-gereformeerde dominee J. van Prooijen te
Rhenen) volop. Niemand wordt daarbij ontzien. De standhou
ders van een huishoudbeurs in Amsterdam, de Zeister carna
valsvereniging, Heinekens brouwerijen en het comité voor een
zondagje windsurfen in Bruinisse kregen een schriftelijke
vermaning. Maar ook het Reformatorisch Dagblad, dat per on
geluk een bericht opnam over een commercieel gebeuren
waarmee ook de zondag was gemoeid.
Sommigen schrijven terug. Zo wees Heineken in haar brief op de
"pluriforme maatschappij", waarin uitingen van een enkele
groep niet aan de anderen kunnen en mogen worden opgelegd.
Maar daar zit, volgens ds. Van Prooijen. nu juist het kwaad; in
die veelvormigheid "Wordt de wereld niet gelijkvormig", blijft
zijn parool. Dat is ook het thema van dit jaarverslag.
"Eén dag is voor de Heer als
duizend jaar en duizend jaar
als één dag" (2 Petrus 3:8).
Op de oudejaarsavond denken
we allemaal samen wat we
anders ieder voor ons op de
verjaardag denken: "We zijn
weer een jaar verder en wat is
het snel gegaan", of: "We zijn
weer een jaar verder en wat is
het langzaam gegaan".
Het gevoel dat het snel is ge
gaan hebben we vooral als we
al een groot gedeelte van ons
leven achter ons hebben. Het
gevoel dat het langzaam gaat
hebben we vooral aan het be
gin van ons leven.
Als we willen weten, hoe snel of
hoe langzaam de tijd verloopt,
dan kunnen we op ons horlo
ge kijken, of als we het heel
precies willen weten kunnen
we 002 bellen.
Sinds tweehonderd jaar hebben
wij mensen de mogelijkheid
om de tijd heel precies te be
rekenen. Voordien rekenden
de meeste mensen alleen
maar in jaren, dagen en uren.
Onze technische vooruitgang
is mogelijk dank zij de exacte
berekening van de tijd, maar
het zou wel eens kunnen zijn
dat men vroeger, toen de tijd
saanduidingen vager waren,
op een veel "ontspannener"
manier met de tyd leefde.
Twee groepen
Als wij werkelijk willen weten
wat tijd is, en wat de zin van
de ons toegemeten tijdsruim
te is, dan moeten we niet op
ons horloge kijken, maar ons
de vraag stellen: "Hoe beleef
ik mijn tijd?" En als gelovi
gen: "Wat is de tijd in de ogen
van de levende God?"
De schrijver van de tweede
brief van Petrus zegt: Eén dag
is voor de Heer als duizend
jaar en duizend jaar als eén
dag.
Hij heeft het tegen twee groe
pen mensen: tegen de onge-
duldigen, die willen dat Gods
heerschappij over de hele we-
ZATERDAG 30 DECEMBER 1978
dat je vanuit God in één dag
kunt doen wat je in je hele le
ven niet gekund hebt?"
Gods tijd
reld en over alle mensen liefst
vandaag nog overduidelijk
blijkt, èn tegen degenen die
hun ongeduld - zo ze dat al
ooit gehad hebben - wel heb
ben afgeleerd en die zeggen:
"Zolang de wereld bestaat en
zolang de mensen bestaan is
er niets gebleken van Gods
heerschappij, en daar zal ook
nooit iets van blijken, dus la
ten we ons maar schikken in
ons min of meer plezierige
lot".
Tot degenen met het jeugdige
enthousiasme voor wie ieder
jaar en iedere dag waarin en
waarop de beslissende ver
andering ten goede nog niet is
gekomen een verloren jaar of
dag is, zegt hij: "Waarom die
haast? Jij kunt wel denken
dat het hier om een lange
verloren tijd gaat. maar in
Gods ogen is de tijd anders.
Die in jouw ogen lange verlo
ren tijd is voor God niet meer
dan één dag, en denk niet dat
God als een mens is die de
moed in één dag verliest".
Tegen degenen die zeggen: "Er
is in het lange verleden niets
veranderd en er zal in de even
lange toekomst ook niets ver
anderen!" zegt hij: "Waarom
zijn jullie zo onbewogen;
waarom neem je iedere dag
zoals de andere; weet je niet
dat voor God één dag zo be
langrijk is als duizend jaar;
Tot hen allemaal zegt hij: Beleef
je tijd niét met een kalender of
horloge in de hand, maar
vanuit God. die je jouw tijd
heeft gegeven en die tijd heeft
voor jou.
Gods wereld staat en valt niet
met jouw tijd en met wat jij
met je tijd doet, zo belangrijk
ben je niet, maar je hoeft ook
niet te denken dat je leven
uiteindelijk niet meer is dan
dat van een eendagsvlieg,
want één dag van jouw korte
leven kan voor God even be
langrijk zijn als duizend jaar.
Gods tijd is anders dan onze
tijd.
Voor God geldt: één dag is als
duizend jaar en duizend iaar
als één dag. Voor ons geldt:
zeventig, tachtig jaar lijkt, als
je nog aan het begin staat,
heel lang, maar hoe ouder je
wordt, des te korter lijkt het.
Als christenen zeggen we in
geloof: In de persoon van Je
zus raken Gods tijd en onze
tijd elkaar. Jezus is niet ouder
dan dertig jaar geworden, en
we weten alleen iets uit zijn
laatste levensjaar. We kunnen
het evangelie dat van Jezus
vertelt in één a twee uur uitle-
Maar dat fragment uit dat. naar
onze maatstaven, korte leven
van Jezus, is voor God zo be
langrijk als duizend jaar.
Daarmee zijn we nu bijna twee
duizend jaar bezig. Daaruit
putten we moed voor ons ei
gen korte leven.
Als we met het leven van Jezus
bezig zijn, dan bepaalt niet
het tijdsein hoe vroeg of hoe
laat het is, want dan breekt
Gods tijd in ons leven aan.
Naar Alphen. De uitgeverij van
de Zevendedag-adventisten (de
ze mensen vieren de zaterdag in
plaats van de zondag) is verhuisd
van Den Haag naar het industrie
terrein bij Avifauna te Alphen
aan den Rijn. De officiële inge
bruikneming van dit kantoor
pand met magazijnruimte is op 16
januari, maar er wordt nu al in
gewerkt.
De uitgeverij "Veritas" verzorgt
alle uitgaven voor de adventisti-
sche kerkgemeenschap in ons
land. Niet alleen het landelijke
kerkblad en andere lectuur voor
de eigen achterban, maar ook
boeken en tijdschriften met een
adventistisch-evangeliserend ka
rakter. Uitgaven van "Veritas'!
worden tegenwoordig niet meer
uitsluitend door colporteurs ver
kocht maar zijn ook in de boek
handel verkrijgbaar.
Huwen op zaterdag. Kerkelijke
huwelijken moeten zo min mo
gelijk nog op zaterdag plaats
hebben. Dat schrijft aartsbis
schop Willebrands in een brief
aan de rooms-katholieke pasto
res. Het is een van zijn aanbeve
lingen om overbelasting van
priesters in het weekeinde te
voorkomen.
Willebrands heeft gemerkt dat de
eucharistievieringen in het
weekeinde te veel dreigen te
worden voor het aantal beschik
bare priesters. Hij adviseert, ze
tot drie per priester te beperken.
"De eucharistieviering zal altijd
de vereiste vorm van zondags
heiliging blijven, maar waar geen
priester is, daar is het aan te be
velen op een andere manier als
gemeenschap samen te komen
voor gebed".
De aartsbisschop suggereert doop-
diensten en kerkdiensten met
weinig belangstellenden te com
bineren en het aantal "lekendien-
sten" uit te breiden. "Betrokken
heid van leken bij de liturgie doet
hun zelfvertrouwen groeien."
In het algemeen acht de kardinaal
het verstandig om bij eucharis
tievieringen te zien of de ge
meenschap erbij betrokken is.
Naarmate de viering meer een
privé- of groepskarakter heeft, zal
men kritischer moeten nagaan of
niet een andere vorm van samen
zijn kan worden gekozen.
Beroepingen
Hervormde Kerk: beroepen te
Wageningen J. van de Ketterij
Zetten, te N ij kerkerveen, 's Gre-
velduin-Capelle en Bleskens-
graaf J.R. Volk Polsbroek, te
Apeldoorn R. van der Woude Al-
men, te Werkendam, Kamerik,
Kinderdijk en Stolwijk J. Blok
Sint Maartensdijk, te Ilpendam-
Watergang kandidaat J. Wou
denberg Maarssen: aangenomen
naar Utrecht P. Kikstra Hooge-
veen, naar streekgemeente
Frieslands End (omgeving Ap
pelscha) H. Hendriks Anlo, naar
Amsterdam (voor ziekenhuispas
toraat en voor buitengewone
werkzaamheden in de regio Am
sterdam) W. J. van der Waal Gor-
kum; bedankt voor Katwijk aan
den Rijn M.Ruster Kampen.
Gereformeerde Kerken: aange
nomen naar Oudewater P. Vlie-
genthart Heerhugowaard.
Geref. Kerken Vrijgemaakt: aan
genomen naar Apeldoorn Tj.
Boersma Zuidhorn.
Gezegd. "Ik onderga liever de
fiolen van uw toorn dan dat ik te j
maken heb met een slapende
gemeente en een zwijgende ker-
keraad". (Dr. A. van den Heuvel,
secretaris-generaal van de Her- j
vormde Kerk, tijdens een discus
sie met kerkleden in Apeldoorn,
waarin hij aan de tand werd ge
voeld over het anti-racismefonds
van de Wereldraad). "Onrust in
de kerk maakt de gemeente vol-