Robert Hübner
dertig jaar
Kryptogram
Geslaagd boek over
openingsslagzetten
'Oostenrijk wint
opnieuw de
postzegeloscar
rpn -
m
IERDAG 30 DECEMBER 1978
STENRIJK - In Oostenrijk
met tal van concerten en
ïitvoeringen het feit herdacht
iat plm. 150 jaar geleden de
'liederenvorst" Franz Peter
jchubert op 31-jarige leeftijd
zijn geboortestad Wenen
►verleed (19 november 1828).
iet is dus niet verwonderlijk
lat Schubert (geboren op 31
anuari 1797 als zoon van een
►nderwijzer), die in zijn korte
7 missen, 9 symfonieën,
:50 pianocomposities en bij-
600 liederen schreef, door
Oostenrijk ook op een zegel is
ïerdacht.
zegel verscheen op 3 no
vember in de waarde van 6
chilling (bruin) en laat een
portret van de componist zien
de hand van Josef Krie-
luber (1800-1876). Van deze
zegel zijn 3,8 miljoen stuks
aangemaakt.
(jaarlijkse) Oostenrijkse
icerstzegel werd op 16 no
vember aan de loketten ver
krijgbaar gesteld. Het motief
deze zegel in de waarde
3 shilling (zwavelgeel, ul
tramarijn, purperlila, goud en
zwart) is ontleend aan het
kunstwerk Madonna met
Kind (1739) van Martino Al-
tomonte uit de stiftkerk van
Wilhering. Oplage: 5,2 mil-
eerste dag van geldig-
ïeid: 1 december.
KJ PUBLlkOSTfRRKl
Iveneens op 16 november
kwam een toeslagzegel van 10
5 s. uit ter gelegenheid
van de "dag van de postze-
Deze zegel die is uitge
voerd in strogeel, blauw
groen, geeloranje en zwart,
verbeeldt een postautobus uit
het jaar 1913. Van deze zegel,
die vanaf 1 december voor
frankering mag worden ge
bruikt, zijn 1,75 miljoen
exemplaren van de persen
gekomen.
Het 100-jarig bestaan van de
Oostenrijkse Alpenclub is op
23 november postaal her
dacht met de uitgifte van een
zegel van 1,50 schilling. Op de
zegel twee alpinisten die op
weg zijn naar de Artshertog-
Johann-hut gelegen op de
Glosglockner, op een hoogte
van 3454 meter. Kleuren van
deze zegel: goud en donker-
violetblauw; oplage: 3,35
miljoen en de eerste dag van
geldigheid: 6 december.
Voor het vierde achtereenvol
gende jaar verscheen in Oos
tenrijk een zegel gewijd aan
moderne kunst. De zegel van
dit jaar, die op 23 november
uitkwam, laat een werk zien
prof. Rudolf Hausner. ge
titeld Adam. De uitvoering
de zegel (oplage 3,4 mil
joen) is in zwavelgeel, ko
renbloemblauw. rood, zwart
olijfgeel; eerste dag van
geldigheid: 6 december.
Met de derde zegel vorig jaar
verschenen zegel in de serie
"moderne kunst", waarop het
Donaumeisje heeft Oosten
rijk overigens voor de derde
keer in het achtjarig bestaan
van de Premio Asiago de "we
reldoscar van de filatelie"
gewonnen. De eerste keer
was in 1970 (het jaar waarin de
Premio Asiago ook werd in
gesteld) met de zegel "wan
delen en bergbeklimmen" en
de twëede keer was in 1974
met een natuurbescher
mingszegel.
Het feit dat dertig jaar geleden
de algemene verklaring van
de rechten vah de mens werd
afgekondigd heeft ook Oos
tenrijk evenals tal van andere
landen, op een zegel herdacht
en wel op 23 november.
Waarde: 6 shilling; kleur,
bruinlila; oplage: 3,3 miljoen;
eerste dag van geldigheid
voor frankering: 7 december
en afbeelding: drie paar han
den, samengebonden aan de
polsen, twee handen gebald
tot een vuist, één hand slap en
moedeloos neerhangend en
drie handen reikend naar de
hemel.
Dan zij nog opgemerkt dat de 3
schilling-zegel (lichtultrama-
rijn) uit de landschappenserie
met een afbeelding van de Bi-
schofsmütze op 23 november
ook is uitgekomen als auto
maatzegel.
HERO WIT
Archieffoto van de Duitse grootmeester Robert Hub
Er is weer een aantal dam-
werkjes op de markt versche
nen. Een boek over de twee
kamp Wiersma-Clerc, door
Ton Sijbrands geschreven, is
eindelijk van de pers geko
men. Binnenkort hoop ik
daaraan enige aandacht te
wijden.
En dan zijn er drie boekjes van
het duo Mej. Lenie Geurts
(een van onze topdames-
dammers) - P.C. Levels (de
jeugdleider van de KNDB)
verschenen. Het is een uit drie
delen bestaande serie "Ope
ningsslagzetten", met als sub
titels "Voor beginners",
"Voor Gevorderden" en
"Voor Meer Geoefenden"
De serie is geprojecteerd op de
jeugd, die analoog aan de drie
boekjes pupillen, aspiranten
en junioren genoemd wor
den. De boekjes kunnen ge
bruikt worden bij de jeugd-
trainingen maar ook de senio
ren kunnen heel wat plezier
eruit halen.
Wie Mosers "Zak-encyclope-
die" heeft doorgeworsteld
weet zich nog wel te herinne
ren hoe elke slagzet uitge
diept werd. Mosers systeem
was dat hij begon met uiterst
simpele dingetjes en dan
langzaam opklom, tot dat
men de oplossingen ergens
achterin moest gaan zoeken,
omdat men het niet meer di-
rekt zag.
Deze boekjes van Geurts en Le
vels hebben ongeveer het
zelfde systeem, zij het met
twee verschillen. Het eerste.is
dat de oplossingen direkt
naast de diagrammetjes
staan, hetgeen niet zo be
zwaarlijk is, want wie een
beetje zelfbeheersing aan de
dag kan leggen, pakt een pa
piertje en legt dat op de oplos
sing. Het tweede verschil is
dat Geurts en Levels de zaken
heel wat meer cachet gegeven
hebben: bij Moser troffen we
164 openingsdiagrammen
aan en bij dit werk maar liefst
'350, waaruit 600 openings
combinaties gedistilleerd
konden worden.
Dat dergelijk werk nut heeft,
staat buiten kijf. Men behoeft
maar een jeugddamavond te
bekijken en men weet het al:
het ontbreekt de jongeren aan
de meest elementaire slagzet-
tenkennis.
Wie de boekjes in zijn of haar
bezit wil hebben, kan ze be
stellen bij de heer P.C. Levels,
Lange Kerkstraat 27 te Huis-
Uit de boekjes enjge openingen.
De oplossingen worden on
deraan de rubriek vermeld:
Uit "Voor Beginners"
33-28 (18-23) 39-33(12-18)
44-39(7-12) 31-27(17-21)
37-31(21-26) 41-37(20-24)
27-22(18x27) 31x22(1-7)
47-41(14-20) 36-31? en wit gaat
verliezen.
II: 34-30(16-21) 30-25(21-26)
40-34(17-22) 44.40(12-17)
50-44(18-23) 33-29(13-18)
39-33?? en zwart maakt een
dam naar veld vijftig.
III: 31-26(18-23) 36-31(12-18)
41-36(7-12) 46-41(1-7)
31-27(20-24) 34-30(24-29)
33x24(23-28) 32x23(18x20)
37-31(12-18) en wit maakt de
partij uit.
IV: 34-30(17-21) 39-34(20-25)
32-28?? en wit forceert zijn
verlies.
Gezegd moet worden dat deze
drie slagzetjes wel de moei
lijkste waren die in het eerste
deeltje voorkwamen.
Uit "Voor Gevorderden"
39-33(11-17) 44-39(6-11)
50-44(20-25) 46-41(5-10)
33-29(14-20) en wit kan op
twee manieren op veld vijf
komen.
VI: 32-28(16-21) 37-32(21-26)
32-27(26x37) 41x32(18-23)
47-41(12-18) 41-37(7-12)
46-41(2-7) 36-31? en zwart
wint.
Uit: "Voor Geoefenden"
VII: 33-28(18-23) 31-27(17-21)
37-31(12-18) 41-37(20-24)
31-26(11-17) 37-31(14-20)
47-41(20-25) 41-37(15-20?) en
wit wint.
VIII:
1.32-28(19-23)
28x19(14x23) 37-32(10-14)
41-37(5-10) 33-28(13-19)
39-33(8-13) 34-30(2-8)
30-25(17-21) 31-27(20-24)
37-31(21-26?) en wit-gaat de
partij
Oplossingen:
I: 23-29, 24-29. 13-19, 9x47.
III: 27-21, 31x22. 30-24 en 38-33
(onbelangrijk hoe zwart tel
kens slaat;
VII: 42-37 (op 11-17, 12-17 en
23-29 volgen lichte combina
ties) 15-20, 40-34(10-15)
34-30(4-10, verplicht, want op
24-29 volgt 38-33 en 30-24)
44-39(12-17, want op 24-29
volgt 47-42, waarna schijf 29
onherroepelijk verloren gaat)
en na 12-17 wint de bomzet.
JOOP BURGERHOUT
Robert Hübner werd op 6 november 1948 in Keulen
geboren en leerde het schaakspel kennen op 5-jarige
leeftijd van zijn vader. Vandaag is deze rubriek ge
heel aan de Duitse grootmeester gewijd, die momen
teel tot de beste spelers ter wereld behoort.
Reeds op 9-jarige leeftijd was
hij lid van een schaakvereni
ging en kreeg weldra aan
dacht door zijn goed geheu
gen tijdens het spel.
Op dertienjarige leeftijd mocht
hij deelnemen aan het Duitse
team en behaalde aan het
achtste bord vijf punten uit 7
partijen (1961). Hij werd in
1965 vijfde in de strijd om het
Jeugdwereldkampioen
schap.
In augustus 1967 had hij in de
strijd om dezelfde titel met
pech te kampen en werd vier
de. Ook Kaplan (die winnaar
werd), Keene en onze landge
noot Jan Timman deden toen
Toen hij grootmeester werd had
hij reeds een aantal sterke
toernooien gewonnen, maar
hij kwam buiten zijn vader
land pas goed in de "schijn
werper" toen hij in het Inter-
zonaaltoernooi als tweede
achter Bobby Fischer eindig
de en mocht uitkomen in de
Kandidatenmatches om de
wereldtitel.
Men weet dat hij op het nipper
tje verloor van de Rus Pe
trosjan. deels door nervosi
teit. deels door het lawaai vlak
buiten de toernooizaal. Men
met dril- en trilboren! Hij liet
het schaakspel drie jaren
"rusten", kwam terug en
boekt weer goede successen
in grote internationale eve
nementen.
Büssum 1968 Duitsland.
Konings-Indisch
1. c!2-d4 d7-d6,2. c2-c4 e7-e5.3.
Pgl-f3 Pb8-c6, 4. Pbl-c3 g7-
g6, 5. d4xe5 Pc6xe5, 6. e2-e4
Lf8-g7.
Hübner heeft een. buiten de
theorie liggende variant ge
kozen. Beide spelers hadden
reeds een gedegen "reputa
tie", vandaar deze angstvalli
ge spelopbouw. (Overigens
overdrachtelijk, want werke
lijke "angst" mag men vóór of
tijdens de partij niet ken
nen !-Bishop).
Dekt het paard op d4, om na
11.f4 niet gestoord te worden
door Pg4. Zwart kan nu in het
centrum ageren.
10d6-d5.11. c4xd5c6xd5.12.
f2-f4 Pe5-c4, 13. Le2xc4
d5xc4. 14 Ddl-d2 Lc8-d7. 15.
Dd2-f2 Pe7-c6, 16. Pd4xc6
Ld7xc6
Zwart staat bevredigend. De
pionnenmeerderheid op de
damevleugel kan een belang
rijke rol gaan spelen.
17 Tal-dl Dd8-a5. 18. Le3-d4
Lg7xd4. 19. Tdlxd4 Da5-c5.
20. Tfi-dl b7-b5. 21. Pc3-d5
Lc6xd5, 22. Td4xd5 Dc5-c6!,
23. f4-f5 b5-b4,24. Tdl-cl Tf8-
c8. 25. Df2-d4 c4-c3!
Am
-
- V i>
(P Ml
.«ti la m m
De talloze koffiedikkijkers die
hadden voorspeld dat USS 2
landskampioen zou worden,
kregen ongelijk. Het was toch
wéér ABC 1. dat voor de 8e
keer in 9 jaar, de titel in de
wacht sleepte. Een heel bij
zondere prestatie van Max
Rebattu, Cees Sint, Vino
Bisht, Carol van Oppen, en
niet te vergeten Paul Feiten,
die als invaller 5 wedstrijden
meespeelde.
In het laatste weekend, waarin
de drie slotwedstrijden wer
den gespeeld kreeg de eind
zege direct al gestalte via
maximale winst van ABC 1 op
USS 2 De strijd om de boven
ste plaats was daarmee feite
lijk beslist, maar onderaan
konden nog 6 van de 8 teams
degraderen. De spanning be
reikte een onverwacht hoog
tepunt toen in de tweede helft
van de wedstrijd in de voor
laatste ronde tussen Bridge
kring en ABC 2. Anton Maas
en Hans Kreijns eikaars sco
rebriefje pakten met als ge
volg dat beide paren in de
verkeerde windrichting
speelden.
Geen uitslag dus en goede raad
was duur, want de overige
degradatiekandidaten wilden
niet aan de laatste wedstrijd
beginnen zonder dat die cru
ciale uitslag bekend was.
Uiteindelijk werd besloten de
competitie stil te leggen en
eerst de gewraakte spellen
over te spelen. Bridgekring
won en het waren tenslotte
ABC 2 en Continental die de
gradeerden. Hun plaatsen
worden ingenomen door
Studiekring. Rotterdam en
Studiecentrum Den Haag.
In de wedstrijd tussen ABC 1 en
USS 2 hadden de ex-studen
ten aanvankelijk zeker niet
het geluk aan hun zijde, resul
terend in een achterstand van
17 punten bij de pauze. In de
tweede helft werden de USS-
ers een beetje zoek gespeeld
en met name Rob Kaas en Jan
Willem Bomhof deden wan
hopig pogingen het zinkende
schip te redden. Dal leverde
een wel erg onverwacht resul
taat op op dit spel!
102
C A
O A V B 10 9 8 6
752
B 9 8 3 6 A V 5
H B 8 V 7 4 3 2
O 7 3 O 4 2
A HV43 *10 98
Dost gever. NZ kwetsbaar. Xa
twee maal pas opende west
aan de ene tafel met een wel
erg magere 1 KI. Noord deed
een sprongvolgbod van 2 Ru.
waarna NZ 3 SA bereikten, na
sehoppenstart met een over
slag gemaakt. Aan de andere
tafel met het USS-paar NZ
ging het pas. pas. pas... pas!
Een wat gokkcrige pas van
noord die. helaas voor USS.
erg ongunstig uitpakte Een
briljante actie van Jan Willem
Bomhof voorkwam erger.
3
<?A B
09 8 3
*A H 10 8 6 j
B 9' 8 6 4
10 9 6 4
O A 4
*94
Suid gever. OW kwetsbaar. Met
USS op de OW plaatsen werd
5 KI bereikt, dat na ruitenstart
down ging. Met ABC als OW
opende west met 1 Sch, oost 3
KI. west 3 Sch en oost tenslot
te 3 SA. Zuid moest uitko
men. ging lange tijd in trance
en legde vervolgens Ru A op
tafel! Noord wist niet hoe vlug
hij moest aansignaleren met
de heer en de commentator
die net had gezegd: "dat
wordt gemaakt die start
vindt zuid nooit", had mooi
het nakijken
TON SCHIPPERHEIN
Een diepe val. Donner schijnt
de tekstzet niet voldoende te
hebben doorberekend.
26. Dd4xb4?
Donner moest zich tevreden
stellen met een zekere remise
door middel van 26. bc3: bc3:
27. Tc3: Dc3: 28. Td8+ Td 8:
29. Dc3: (Kurt Richter). 26
Ta8-b8, 27 Db4xc3 Dc6-b6+.
28.Td5-c5 Tc8xc5,29. Dc3xc5
Tb8-c8ü
Dat
ren. Wit gaf op.
Fischer-Hübner
abcdafgh
"j' 2
M
éi
i
i
t
ft
i rn
2i
De diagramstelling ontstond na
de 32e zet van Fischer, name
lijk Da7:. Hübner was in tijd
nood. maar vond een prachti
ge verdediging. 32....Pe4! 33.
f3 Pd6, 34. Dc5: Pb7: 35. Dd44
Kg8 36. Kf2 De7 37. Dd5+ Kf8.
38. hó gh5:, 39. Dh5: Pc5, 40.
Dd5 Kg7.
De tijdnood is voorbij. Men be
sloot na enige zetten (schaak-
zetten van Fischer) tot remise.
1. e4 e6. 2. d4 d5, 3. Pd2 (De z.g.
Tarraseh-variant) c5, 4 ed5:
ed5:, 5. Lb5+ Pc6. 6. De2+
Le7, 7. dc5. Pf6. 8. Pb3 0-0, 9.
Le3 a6 (Nieuw! Bekend is
9...Te8 10. o-o-o! enz) 10. Ld3
d4. 11. Lg5 a5. 12. a4 Le6. 13.
Pf3 Lb3:, 14. cb3: Lc5: (Vol
gens theoretici staat zwart be
ter) 15. 0-0 h6. 16. Lh4 Dd6, 17.
Tfdl Tfe8,18. Dc2 Pb4.19. Dc4
Ph5? (Beter Pe4!) 20. Lfi Te4,
21. Tel Tae8. 22. Db5 g5, 23.
Te4: Te4:. 24. Db7:! De7?. 25.
Da8+ Kg7, 26. Tel' Lb6. 27.
Lg3 Pg3: 28. hg3: d3.29. Tc8 f5
(Later bleek dat Te6 beter
was) 30. Db8! La7, 31. Dc7
Pd5, 32. Da5: Pb6?, 33. Dc3
Kg6, 34. Tc7 Pd5. 35. Dc6+
Te6,36. Dd5:en zwart gaf op.
Een geweldige prestatie van
Robert Hübner. want de
Oostduitser Uhlmann be
hoorde in 1970 (ooit kandi
daat voor het wereldkam
pioenschap!) tot de beste vijf
tien grootmeesters van Euro
pa, inclusief de c
biedsdelen!
Oplossing
Horizontaal
7. Met het lied slecht zijn.
8. Drukken ze daar de laatste
letter?
13. Ga je mee, O, naar de vogel?
14. Wat heeft hij er in 't café voor
15. Daarachter, meisje.
16. Laten we elkaar niet zo
.'femL
El 5] J E jCri I IS ITT
r' MAAA'RMENAS
A- -'A-: AAA'
PJTEjSiP A slAÖ N T A R 1 t.
A.-'A-A A
TTTtTJTË[AlMA JjAkTH T
mi
5 T R 'JK JTTWA 5 PEEN
De eerste prijs van f 10,- werd
toegekend aan de heer L. J. W.
Kok, Valeriusplein 120 te Al
phen aan den Rijn. De tweede
prijs van f 7,50 werd toege
kend aan de heer J. H. Ham
mer ter Wadding 23 te Voor
schoten. De twee prijzen van f
5,- werden toegekend aan
mevr. J. J. Kaak v. d. Wijn
gaard, Prinsessestraat 91 te
Lisse en aan mevr. G. Los,
Hoofdstraat 211 te Leider
dorp.
Oplossingen met in de linker
bovenhoek vermelding
"Kruiswoordraadsel" voor
donderdag zenden aan
Redactie Leidsch Dagblad,
Witte Singel 1, 2311 BG Lei
den.
Met ingang van 1 januari 1979
komen de vier prijzen te ver
vallen, vanaf die datum wordt
er uit de goede inzendingen
één prijs van f 25,- geloot.
17. Achter de plant vergif ge
bruiken.
20. Ons welvaartsvocht.
21. Nu is de thee voor de jongen
gekomen.
22. Als ik achter raak gebruik ik
dit geneesmiddel.
27. Geen hoofdprijs voor deze
plant.
28. Wat een slag, oei, u moet er
op rijden.
Vertikaal
1. Nationaal of niet, 't blijft om
te wandelen.
2. Strenge cafè's.
3. Zonder medewerking wordt
u dit dwars gezet.
4. Brei eens een drank voor
mij.
5. Ga maar boven kijken: men
kan het baren.
6. Groothandel in honing komt
niet op de eerste plaats.
9. Ginds is een eind weg voor
de drank.
10. *t is waar gebeurd en 't hield
de kleur.
11. Wat gebeurde er met de
vorst?
12. Achter de rustbank staat nog
iets anders op z*n zij. Oh,
merci.
18. Nog minder glanzend dan de
vogel.
19. Dit zal door het eind gedra
gen worden.
23. Rommel in de schuur.
24. Een tabel in stijl.
25. Klaas hoort er meestal bij.
26. Glij uit over een broek.
