'Ik gebruik mijn
energie nu maar
voor iets anders'
'De vaat blijft wel
eens'n keer staan
Heffingen zaaien onrust bij 'siergewassen'
Sassenheimer Van den Berg,
half jaar na 'aardbeving':
Géén figurantenrol voor Ria de la Haye
ZATERDAG 30 DECEMBER 1978
Van den Berg met een van zijn zes honden voor zijn bedreigde woning. Het huis ligt nu ingeklemd
tussen Rijksweg 44, de Sassenheimer Vaart en de Schiphollijn
SASSENHEIM - "Ik zeg nu: laat ik mijn energie toch
voor iets anders gebruiken dan voor deze verloren
zaak. Want dat het een verloren zaak is, dat voelt
iedereen toch met zijn klompen aap-?"
Voor A.J. van den Berg (54) uit
Sassenheim was de nacht van
maandag 10 op dinsdag 11 juli
er eentje, die hij zich nog lang
zal herinneren. Toen hij die
nacht zijn honden uitliet, het
liep tegen half twaalf, hoorde
hij plotseling achter zich iets
kraken. Nadat hij zich had
omgedraaid, zag hij iets on
gelooflijks: zijn tuin werd
langzamerhand de lucht in
gestuwd, als door een ge
heimzinnige kracht.
De zware bergen zand voor de
aanleg van de Schiphollijn,
vlak bij Van den Berg's wo
ning aan de Industriekade,
waren voor het natuurgebeu
ren verantwoordelijk. De
zandhopen drukten zó zwaar
op de grond, dat die op een
andere plaats omhoog kwam.
En die andere plaats was toe
vallig de tuin van Van den
Berg...
De gebeurtenis was min of meer
symbolisch voor de positie
die de vleesfabrikant in ruste
al een paar jaar aan de Indus
triekade inneemt. Direct ach
ter zijn woning razen de au
to's op rijksweg 44 (Den
Haag-Amsterdam) voorbij en
pal voor zijn huis wordt sinds
een paar jaar een metershoge
dijk voor de Schiphollijn
.aangelegd, die hem het uit
zicht volkomen ontneemt.
"Vroeger had ik vanuit mijn
woning direct uitzicht op de
Kagerplassen, nu zitten we
tegen deze dijken aan te kij
ken. Dat had ik natuurlijk niet
verwacht toen ik dit huisje in
1970 kocht. Toen begonnen ze
over de Schiphollijn te pra
ten, en nota bene het aller
laatste traject dat geaccep
teerd werd, liep pal voor mijn
woning langs". In zijn dikke
dossier heeft Van -den Berg
een brief van de toenmalige
minister Westerterp, die de
aanleg van de Schiphollijn
volgens hem voor het minder
leuke tracé aankondigt.
Berustend
Nu, een halfjaar later nadat hij
zijn eerste "aardbeving" be
leefde en daardoor landelijk
in het nieuws kwam ("Er
kwamen in die tijd wel dertig
journalisten aan de deur", al
dus Van den Berg) is hij tame
lijk berustend over de gevol
gen van wat toen gebeurde en
zijn toekomst straks in zijn
"weggedrukte" huisje. "Ze
hebben beloofd om alles weer
zoveel mogelijk te egaliseren.
Het was van de kant van de
bouwer, Articon( een doch-
terondeneming van de Neder-
alandse Spoorwegen, red.) ook
een verkeerde berekening
geweest.
Ze dachten geloof ik dat mijn
tuin maar een paar centimeter
omhoog zou komen. Het is
dus iets meer geworden", zegt
Van den Berg.
Het werd uiteindelijk ander
halve meter. Inmiddels is het
tuinpad weer bruikbaar ge
maakt, werd de (afgebroken)
waterafvoer hersteld en ligt er
een toezegging dat voorjaar
1979 alles weer in orde zal zij n.
Ontevreden over de "opvang"
is Van den Berg niet: "Ik hoef
maar te kikken of Articon
staat met een paar mannetjes
voor de deur. Echt ruzie heb
ik nooit met ze gehad".
Over een schadevergoeding is
nooit gesproken. Nou lijkt het
er wel op dat Van den Berg
financieel niet zoveel te lijden
heeft gehad van de nieuw aan
te leggen spoorlijn. Hij heeft
wel behoorlijke stukken
grond moeten inleveren,
maar daarvoor elders weer
grond terug ontvangen en er
bovendien nog een bedrag bij
gekregen. Over de hoogte
daarvan laat hij zich niet uit.
Het houden van schapen is
echter vrijwel onmogelijk
geworden - de dieren zouden
dan ver buiten Van den Berg's
bereik, aan de overkant van
de "Schipholdijk" moeten
grazen. Daarnaast kan hij op
de smalle overgebleven
strook tussen Rijksweg 44 en
de Schiphollijn nog onbe
lemmerd paarden houden,
eén van zijn andere liefhebbe
rijen.
Andere "voordelen" die enigs
zins tegen het verlies van een
vrii uitzicht opwegen zijn
volgens Van den Berg het feit
dat hij straks onder het via-
dukt van de Schiphollijn een
eigen parkeerplaats voor zijn
auto krijgt, en dat er langs de
dijk een speciale weg naar
zijn woning wordt aangelegd.
Kopen
Het aanbod, hem destijds aan
gedaan, om het hele huis
maar te kopen en een veilig
heenkomen te zoeken, wees
Van den Berg resoluut van de
hand. "Ik heb gezegd: Ik wil
het wel aan Articon verkopen,
maar dan moeten ze zorgen
dat er weer een gelijkwaardig
huis voor in de plaats komt.
En dat is natuurlijk heel
moeilijk, omdat ik hier in feite
heel mooi zit. En ik wil eigen
lijk ook niet verhuizen, want
ik voel me in Sassenheim bij
zonder thuis. Daarom blijf ik
zitten."
Naar verwachting zullen rond
1982 de eerst treinen op het
traject Amsterdam-Leiden
langs de woning van Van den
Be
Dat
voorlopig nog
stel baar.
HENK VEGTER
LISSE - Een aantal bollenhan-
delaren en bollenkwekers
slaat munt uit de problemen
bij het Produktschap voor
i Siergewassen. Zowel over de
inkoop als over de verkoop is
een vakheffing verschuldigd
aan het Produktschap. Enige
handelaren schromen niet ex
tra gelden te incasseren bij
verkoop van bollen, terwijl ze
zelf weigeren heffingen te be
talen over de inkoopwaarde
van de bollen.
De huidige onzekerheid bij het
Produktschap voor Sierge
wassen wordt aangegrepen
om geen heffingen meer af te
dragen. Het is een zaak die het
afgelopen jaar de gemoederen
in de bollenstreek zeer heeft
beziggehouden.
De onzekerheid bij het Produkt
schap, kortweg PVS ge
naamd, is ontstaan nadat het
College van Beroep voor het
Bedrijfsleven een aantal ver
ordeningen van het PVS, op
basis waarvan de heffingen
worden geheven, onverbin
dend heeft verklaard. De
gelden zijn op basis van een
juridische slecht onderbouw
de verordening geïnd.
Alle handelaren en kwekers
die dat door hadden
en protest hebben aangete
kend. tegen deze heffingen of
in beroep zijn gegaan hebben
hun geld terug gekregen.
Het PVS heeft de afgelopen
maanden ongeveer 7 miljoen
terugbetaald. De handelaren
en kwekers die niet door had
den dat de verordening niet
klopte krijgen hun geld niet
terug. De onzekerheid bij het
PVS wordt nog versterkt
doordat ook de nieuwe vak
heffing (op basis van het zo
genaamde bronwaardesys
teem) op de helling staat.
de advocaat van een aantal
bollenmensen, mr. J. van der
Plas, is ook over deze verorde
ning in beroep gegaan bij het
College van Beroep voor het
Bedrijfsleven. De zaak is
voorgeweest, en het college
doet waarschijnlijk half ja
nuari van het volgend jaar
uitspraak.
'fou-
Hangende die uitspraak zijn
een paar bollenhandelaren
een beetje ontrouw geworden
zo heeft de voorzitter van het
PVS, de heer JE.C. Spithoven
geconstateerd.
Het feit dat slechts een deel van
de heffingbetalers zijn geld
heeft terugyekregen. heeft
nogal wat kwaad bloed gezet
bij de verschillende vakorga
nisaties. Vooral bij die vakor
ganisaties is twijfel gerezen
over de noodzaak van het be
staan van het Produktschap
voor Siergewassen.
Het Produktschap voor Sierge
wassen staat een beetje mach
teloos tegenover de problemen
die als gevolg van de rechte
lijke uitspraak zijn gerezen.
Het schap kan voordat het
College van Beroep uitspraak
heeft gedaan over de nieuwe
verordening weinig doen.
"De huidige toestand van on
rust en rechtsonzekerheid
mag niet veel langer meer
duren.
,Jiet is een onhoudbare situatie
voor het bloembollenvak; een
onhoudbare situatie voor het
PSV en zijn werknemers. On
der zulke omstandigheden en
spanningen werken is geen
pretje. Ik hoop dat over niet al
te lange tijd duidelijkheid
komt in deze zaak door een
uitspraak van het College van
Beroep voor het Bedrijfsle
ven", zo formuleerde ir.J.E.C.
Spithoven nog niet zo lang
geleden de gespannen situatie
op het schap. Als Van der Plas
in het gelijkgesteld wordt dan
is er natuurlijk duidelijkheid
maar dan is de chaos in de
bloembollenwereld niet te
Verordeningen die in landen
binnen de Europese gemeen
schap worden gemaakt wor
den onder meer getoetst aan
het Europees recht.de afspra
ken die de regeringen van de
deelnemende landen hebben
gemaakt. De heffingsveror
deningen van het Produkt
schap bleken in strijd te zijn
met dat Europees recht, on
danks het feit dat de verorde
ningen door een groot aantal
juristen en de minister van
landbouw en visserij is gezien
en zelfs door de laatste is gete-
"Er zijn fouten gemaakt door de
topambtenaren van het Pro
duktschap voor Siergewas
sen", tot die conclusie komt
mr. J. van der Plas. Die top
ambtenaren hebben verorde
ningen geinaakt, die in strijd
waren met het Europees recht
en hebben vervolgens repara
tieverordeningen (verorde
ningen die de fouten in de oor
spronkelijke verordening
moesten opheffen) uitgevoerd
die evc
ncens in strijd waren
met dat recht. Reden voor mr.
J. van
der Plas het PSV te
"advise
'.ren" de topambtena
ren ma
ar eens flink aan de
tand te
voelen.
Voorzitte
r Spithoven voelt daar
weinig
voor. Onlangs zei hij
nog dat "succes vele vaders
kent,maar dat mislukking al
tijd een wees is". Hij wil de
veran twoordelijkheid voor de
slecht onderbouwde verorde
ningen niet afschuiven op de
schouders van een enkeling.
'Ik ben van mening dat er spra
ke is van een collectieve ver
antwoordelijkheid". aldus de
voorzitter van het Produkt
schap voor Siergewassen ir.
J.E.C. Spithoven.
HENK VAN DER POST
KATWIJK -Met de hand draait ze zelf haar "sjekkies"
Halfzware. Haar moderne klederdracht heeft nog
geen opmerkingen ontlokt uit de monden van de he
ren in het grijze pak, witte overhemd met stropdas en
zwarte schoenen. Maar een collega-politicus kreeg
het zwaarder te verduren. Die heeft het ongenoegen
wél eens mogen smaken dat die heren iets over zijn
alternatieve kleren zeiden. Zijn spijkerbroek tussen
de keurig gesneden snit kon niet, vonden zij.
"Nou, als ze zo'n opmerking te
gen mij zouden maken, zou ik
dat beslist niet pikken," laat
Ria de la Haye, pas voor de
Partij van de Arbeid als enige
vrouw in de gemeenteraad
van Katwijk gekozen, pinnig
horen. "Ik kleed me zoals ik
dat wil."
Die sombere donderdagmiddag
in december draagt ze een
grijze rokbroek. Aan haar be
nen een soort kniekousen die
iets weg hebben van been
warmers. In haar huis aan de
Mr. Fockstraat zijn zij en haar
man druk aan het verbouwen,
hoewel het klussen de laatste
weken wat is gestagneerd.
Een zwarte kat ligt languit in
de rode fauteuil die vlakbij de
open haard staat. Een dwerg
konijntje in een hokje op de
grond heeft zijn oogjes ook al
gesloten.
Ria geeft het eerlijk toe. Toen ze
de raadzaal voor de allereer
ste keer binnenstapte om als
lid van de gemeenteraad te
worden geïnstalleerd, had ze
het "spaans benauwd". En
een paar keer daarna klopte
haar hart nóg in haar keel.
Burgemeester en wethouders
die op een verhoginkje zitten
en op de raadsleden neerkij
ken, nee, dat vindt ze maar
niks. Dat de toehoorders bij
raadsvergaderingen door een
andere deur naar binnen
moeten dan de vroede vade
ren en het college, staat haar
ook niet aan. Dat hekje tussen
de publieke tribune in do
raadzaal mag er van haar
uit en B en W mogen, wat haar
betreft, best op gelijke hoogte
met de raad zitten.
Wordt zij nu ook als vrouw be
handeld en misschien zelfs
genegeerd?
"Eerlijk gezegd was ik daar
vooral in het begin v .1 een
beetje bang voor, weet je
Maar mijn verwach
tingen zijn niet uitgekomen.
Natuurlijk, ik krijg alle kans
om mijn woordje te doen. M'n
collega-raadsleden zijn heus
-niet zo dat ze dan ongeïnte
resseerd in het rond gaan zit
ten kijken. Bovendien, ik
praat zakelijk en houd geen
ellenlange verhalen. Ik ben
ook niet bereid om me, wat dit
betreft, aan te passen," zegt
Ria.
Geen figuranten
Voor de socialiste is dus geen
figurantenrol weggelegd als
enige vrouw in de raad. Inte
gendeel. Daar waar ze een
opmerking denkt te moeten
maken, doet ze haar mond
open. En de overige raadsle
den luisteren naar haar.
Tóch schroomt ze af en toe wel
eens om in een openbare
raadsvergadering "aan de
bel" te trekken. De inrichting
van de raadzaal speelt haai
hierbij parten. Zeker is dal
het niet aan de publieke tribu
ne ligt.
In een commissievergadering
voelt ze zich duidelijk beter
thuis. "Daar durf ik ook meer
te vragen, weet je. Ze kijken je
heus niet smalend aan als je
iets niet weet. Zo'n commis
sie is veel gemoedelijker, je
zit, om te beginnen, al om een
ronde tafel. Dan kun je me
kaar allemaal zien. In de raad
praatje vaak tegen iemand en
kun je niet eens zijn gezicht
zien. Nou, als ik met iemand
van gedachten wissel wil ik
graag de uitdrukking op zijn
gezicht zien. Het gemoedelij
ke in de commissie mis ik in
de raad zelf. Daar is, voor mijn
gevoel, veel meer strijd,"
meent Ria.
De onervarenheid heeft haar al
een keer parten gespeeld. No
ta bene in de allereerste
commissie-vergadering. Ze
liet zich daar door meer er
varen politici zo omver pra
ten over een vergoeding van
100% aan jeugd-hoofdleiders.
Het voorstel was dit te halve
ren. Hiermee ging ze, evenals
een paar andere leden van de
commissie, akkoord- Toen ze
later op de avond op haar
fiets naar huis reed en nog
eens over de zaak nadacht, be
kroop haar het gevoel dat ze
het niet goed had gedaan. Het
is toch allemaal nog op zijn
pootjes terecht gekomen
Want toen het puntje bij paaltje
kwam en de gemeenteraad
een beslissing moest nemen
verklaarde zij een andere me
ning te hebben en koos voor
de 100%. Het frappante toen
was dat niet alleen zij van ge
dachten was veranderd, maar
ook alle andere leden van die
commissie. Ze kreeg het later
nog wel een keer voor haar
voeten geworpen. In bedekte
termen. Van de voorzitter van
de commissie, wethouder
Parlevliet.
Steek onder water
"Ach," reageert Ria nu, "dat
ging helemaal niet naar hoor.
Parlevliet zei het niet op een
onaardige manier. Maar hij
gaf een steek onder water.
Voor mij een teken om me in
het vervolg wat voorzichtiger
op te stellen. Ik vind- het ook
niet erg eens een keertje door
de mand te vallen. Daar leer je
Misschien hebben er raadsle
den met de gedachten rond
gelopen toen Ria in de raad
kwam dat zij zich uitsluitend
voor vrouwen zou gaan inzet
ten. Peuterspeelzalen, moe
dermavo en nog wat andere
zaken.
"Natuurlijk vind ik die dingen
belangrijk, maar daarnaast
zijn er ook nog wel andere
onderwerpen die mijn aan
dacht nodig hebben, zoals
een schooladviesdienst. Daar
ben ik absoluut niet blind
voor." Toen ze eens in een
zaakje over tandartsen was
gedoken om wat meer infor
matie boven water te krijgen
en haar mening daarover aan
het college kenbaar maakte,
werden er toch wel enkele
wenkbrauwen gefronst. "Ja,"
glimlacht Ria, "je kon ze bij
wijze van spreken "zien"
denken waar bemoeit dat
mens zich eigenlijk mee. Ik
vermoed dat als een man dit
zou hebben aangekaart dit
iets anders zou zijn gegaan."
Twintig uur
Twintig uur in de week besteedt
ze aan het raadswerk. Komt
Ria de la Haye.
ze daardoor niet met haar
huishouden in de knoei?
Juist half november was er het
nodige op het gemeentelijk
vlak te doen. "Dus," reageert
ze, "staat m'n afwas er nog en
zijn m'n bedden niet opge
maakt. Als ik 's avonds werk,
zorgt m'n man voor de oppas
bij de kinderen. Maar omdat
ik nogal eens overdag Werk,
ben ik in de avond vaak vrij.
Wanneer ik zin heb om naai
de bioscoop te gaan of een
boek te lezen, kan dat."
Als raadslid krijgt ze per jaar
zo'n twaalfduizend gulden.
Verzoet geld de (ongeregelde
arbeid voor haar?
"Omdat ik er geld voor krijg,
beschouw ik het raadswerk
gewoon als een baan Bij een
baas moetje er ook voor wer
ken. Ik vind dat ze voor die
twaalfduizend gulden best
iets van je mogen verwach
ten. Voor mij is dit niet zo
maar een aardig "schnabbel-
tje" met een leuke verdienste.
Voorlopig bevalt me dit werk
erg goed. Het is gewoon een
leuke baan."
Als ze dus geen raadslid zou
zijn, zou ze een andere baan
hebben? Ria bevestigt dit. Ja
ren is ze kleuterleidster ge
weest. Dit werk wilde ze niet
meer doen omdat ze er geen
zin in had. In Leiden deed ze
een tijdje administratief
werk, maar ook dat vond ze
aan de saaie kant. Zeker, ze
was er nog wel een poosje
mee blijven doorgaan, maar
had toch ernstige pogingen
ondernomen om wat anders
te vinden. In september
kwam ze echter op een ver
kiesbare plaats voor een
raadszctel. En dat betekende
het einde om nog langer naar
een andere baan te zoeken.
Laatste vraag. Zou in het colle
ge van Katwijk een vrouw
worden geaccepteerd? En
zou zij zelf als wethouder
willen functioneren?
Even is het stil. Ria trekt één
been hoog op, zuigt aan een
sigaret en zucht dan: "Ach, ik
weet natuurlijk niet of ik over
vier jaar nog in de raad zal zit
ten, hoe ik er dan over denk.
Een vrouw kan natuurlijk in
het college van Katwijk zit
ten. Waarom niet? Als je je
werk goed doet, kunnen ze
toch niets op je aanmerken?
Ik geloof ook nog dat ze vol
ledig zal worden geaccep
teerd."
Een spiraal sigarettenrook
kringelt uit haar neus. Ria
glimlacht, üf ze zeggen wil:
dat had je niet verwacht, hè?
JAN WESTERLAKEN
