Leidse Cantorij met
(te)lang programma
Alma Materkoor
zelfbewuster
REMBRANDT
VAN TWEE
MILJOEN
GESTOLEN
WOENSDAG 27 DECEMBER 1978
VARIA
Twee jaar geledenop 27 de
cember 1976maakte ik me in
deze rubriek nogal zorgen
over de talenkennis van de
paus. Deze had de kerstzegen
namelijk achtereenvolgens
uitgesproken in het Italiaans,
Engels. Duits, Spaans, Portu
gees, Grieks, Pools. Russische.
Chinees en Swahilizodat wij
weer lelijk uit de boot vielen.
Wat heeft Griekenland, met
zijn 70.000 katholieken, dat
wij met onze ruim 4 miljoen
katholieken niet hebben?
vroeg ik me af. Ik troostte ons
met de kerstgedachtedat we
niet de enigen waren die bui
ten het taalbereik van de paus
vielen, en ik herinnerde daar
bij aan het Arabisch, het He
breeuws, het Fins, het Hon
gaars en de Skandinavische
talen.
Inmiddels zijn we twee pausen
verder, en zonder de illusie te
hebben dat deze rubriek in het
Vaticaan gelezen wordt, moet
ik toch constateren dat er veel
verbeterd is sinds de Italiaan
se pausen plaats hebben moe
ten maken voor de Poolse
paus Johannes Paulus II. 's
Avonds in het journaal ver
telde Fred Emmer dat de paus
zijn traditionele kerstzegen in
25 talen had uitgesproken,
ruim tweemaal zoveel talen
als een zijner voorgangers
ooit gebezigd zou hebbenVol
gens mij waren het er overi
gens maar 24, te weten het
Italiaans, Frans, Engels,
Duits, Spaans, Portugees,
Russisch, Nederlands, Alba
nees, Arabisch, Armeens.
Kroatisch, Bulgaars. Tsje
chisch, Slovaaks. Hongaars.
Roemeens. Witrussisch. Li-
taus, Oekrains, Japans. Chi
nees, Ethiopisch en (tot slot)
het Pools.
Een opmerkelijk rijtje. Mijn ad
vies om het Grieks rustig door
het Nederlands te vervangen,
werd. zoals u ziet. opgevolgd
De Skandinavische talen en
het Fins wisten zich nog geen
plaatsje te veroveren, even
min als het Hebreeuws, maar
het Arpbisch en Hongaars
zijn er, net als het Nederlands
wel even bij pakken. Ik blijf
het scherp in de gaten houden
en spreek u over een jaar weer
Mijter
bijgekomen. Ondanks zijn
uitgebreidheid blijj't het lijstje
een beetje mysterieus. Ver
fijnd taalinzicht blijkt uit het
gemaakt onderscheid tussen
Tsjechisch en Slovaaks, lussen
Russisch. Witrussisch en Oe
krains, maar vanwaar dan
opeens alleen Kroatisch. en
niet Servokroatisch, of Ser
visch apart? Waarom wel het
Litaus. en niet het Lets en
Ests? Ja hoor eens, zult u zeg
gen, het is ook nooit goed, die
man hoeft toch niet meer dan
25 talen te kunnen spreken?!
Nee, natuurlijk niet, maar
dacht u dan dat hij het Ne
derlands beheerste? Fred
Eminer meldde, dat hij „zalig
kerstfeest voor allen in vreug
de en vrede" had gezegd,
maar dankzij mijn video kon
ik, na een paar keer heen en
■weer spoelen, met aan zeker
heid grenzende waarschijn
lijkheid vaststellen, dat hij
gepoogd had te zeggen: „Ge
zegend kerstfeest voor?) allen
(in?) vrede en vreugde"
Prachtig was de intonatie,
waardoor het leek alsof hij na
„vreugde" nog heel veel meer
wilde zeggen, maar in plaats
daarvan kwam het Albanees
Begrijpt u mij goed, ik was er
dik tevreden mee, van mij
hoeft de paus geen Neder
lands te kunnen spreken („En
rekent d'uitslag niet, maar
telt het doel alleen"), maar als
hij zo'n kerstzegen toch maar
fonetisch van een papiertje
opleest, kan hij, dunkt me, de
ontbrekende talen er ook nog
Ohh, hij zegt Jezus Christus!",
riep Sara (35) geshockeerd
u it, kijkend naar de eucharis
tieviering van de dage
raadsmis die door de RKK
werd uitgezonden. Ik legde
haar uit dat die meneer het
heel anders bedoelde dan pa
pa en mamma, en dan mocht
het wél. „Wanneer komt de
kous nou?", zei ze vervolgens
ongeduldig. Een hoorfout je,
in een taalwereld overigens
waarin een deken een katho
lieke hoogwaardigheidsbe
kleder, en een paus meestal
een ouwe sok is.
De inside information die we bij
de kersttoespraak van de
paus kregen, schoot intussen
weer danig tekort. Ik had bij
voorbeeld graag willen welen
hoe het met die mijter zat. Ik
vond het een mooie. Beetje Ju-
gendstil-achtig. De onbeant-
icoorde vragen waren: is er
één, of zijn er meer pauselijke
mijters? Onderscheidt de mij
ter van de paus zich van de
mijter van een kardinaal?
Droeg Jan Paul II een mijter
vanKarol Woityla.ofvan Jan
Paul I, of heeft hij de mijter-
maker naar het Vaticaan
ontboden en de man zijn spe
cifieke wensen kenbaar ge
maakt? Michel van der Plas.
die al menige vliegreis naar
Rome heeft gemaakt, veron
derstelde dat de sacristie van
de Sint Pieter over een reeks
mijters beschikt waaruit
Paus Jan Paul II kan kiezen.
Maar achtte het ook heel goed
mogelijk dat hij zich een eigen
mijter had laten aanmeten. In
ieder geval was het wel een
gewone, bisschoppelijke mij
ter van de bisschop van Rome,
want die mijters zijn alle
maal hetzelfde. Het pauselijke
hoofddeksel dat zich van de
bisschoppelijke mijters on
derscheidt is de tiara, maar
die draagt de paus niet
LEIDEN - De Leidse Cantorij, het
koor van de Hooglandse Kerk,
gaf zaterdagavond aldaar een
kerstconcert. Kwalitatief kan het,
onder leiding van cantor-organist
Joop Brons zelfstandig naar bui
ten treden. Het is naar samen
stelling een "jong" koor, in de be
tekenis van veel jong koormate-
naal dat aan de Leidse Cantorij
een bijzondere klank geeft. Koor-
technisch is het van een uitste
kend niveau. Als geen ander kent
Joop Brons het akoestisch wel en
wee van een hoog kerkgebouw en
hij heeft zich daarom gehoed
voor een te uitbundige
koorklank. Alles klonk goed af
gewogen.
Wij hebben er begrip voor dat een
kerkkoor een eigen repertoire
heeft. Namen als Bourgeois,
Goudimel en Vulpius zijn over
bekend in de vroege ontwikke
ling van de Protestantse (o.a. Cal
vinistische) kerkmuziek. Hugo
Distier, in 1941 overleden, heeft
in onze eeuw zijn steentje bijge
dragen.
In dit programma nam echter de
muziek van voor het merendeel
zestiende eeuwers een te grote
plaats in. Het loodzware, getrok
ken tempo vraagt teveel van de
concentratie van luisteraars, die
niet naar een kerkdienst, maar
LEIDEN - Er waren twee verras
singselementen tijdens het con
cert van het Alma Materkoor op
de tweede kerstdag in de Lode-
wijkskerk In de eerste plaats
zorgde daarvoor het koor zelf. Het
is zelfbewuster geworden. De op
bouw die aan evenwicht heeft
gewonnen, heeft een homogener
koorklank tot gevolg gehad. Al
leen de tenoren, zijn nog wel aan
uitbreiding toe. de persoonlijke
inbreng van de koorleden is gro
ter en gedurfder geworden
Daarvan is dirigent Louis van
Wijngaarden de grote promotor
Hij is in muzikale zin een emotio
neel bewogen mens, die zijn inten
ties uitstekend weet over te dra
gen. Dit was nu juist hetgeen
waaraan het Alma Materkoor
behoefte had.
De tweede verrassing was de ont
dekking van die prachtige tenor,
die nota bene in Nederland
woont, en die hier bijna niemand
nog kent: de Amerikaan Howard
Crook. Zijn interpretatie was in
tens muzikaal en intelligent. Het
is een naam om te onthouden. Er
waren nog twee buitenlandse
(Engelse) solisten, die sopraan
Lynne Dawson en de bariton Jim
Morgan. De laatste heeft een mooi
SAN FRANCISCO (AP) - Dieven
zijn er gisteren met een Rem
brandt en drie andere Neder
landse schilderijen die in een
museum in San Francisco hin
gen, vandoor gegaan,
j Volgens functionarissen van het
museum gaat het om het 'Portret
van de Rabbi' van Rembrandt ter
waarde van twee miljoen gulden.
De andere schilderijen zijn een
nachtgezicht op een rivier van
Aert van der Neer, een havenge
zicht van Willem van der Velde en
een interieur van een Rotterdam
se kerk van Anthonie Delorme.
De kunstdieven zijn door een dak-
j raam dat niet door een alarm be-
I veiligd was, het museum binnen-
j gedrongen. De politie neemt aan
dat ten minste twee personen bij
de diefstal betrokken zijn.
naar een concert zijn gekomen.
Hoe interessant van samenstel
ling ook, het programma was te
lang en te eenzijdig gericht. Iets
luchtigers erbij zou in het vervolg
geen kwaad kunnen.
De medewerking van fluitiste
Maaike de Ru, die nog meer moet
uitgroeien aan zeggingskracht,
en van hoboïst Henk Knöps, die
zich veel overtuigender liet ho
ren, heeft in elk geval wel bijge
dragen tot een welkome onder
breking.
Het moet echter gezegd worden,
dat de koorleiding bij Joop Brons
in bekwame handen is.
BEP RIJNDERS
timbre, een stem die zoals men dit
uitdrukt: "goed zit". Maar hij
moet vooral nog werken aan zijn
ademtechniek, zijn volume en
vooral aan zijn expressie-moge
lijkheden.
Lynne Dawson heeft een duidelijk
andere techniek dan men hier in
Nederland gewend is. Zij zingt
bijna zonder vibrato, maar heeft
daarbij een mild timbre, hetgeen
een heel bijzonder effect geeft.
Haar stem mengde zich prachtig
met die van de sopraan Esther
Hillinga, die vooral in de hoogte
mooi over komt, en die eveneens
haar stemmiddelen intelligent
gebruikt. De alt Aleida van Don
gen heeft een groot aandeel in het
mooie en goed gevarieerde pro
gramma gehad. Uitschieters
hiervan waren: het prachtig a
cappella gezongen "Pater noster
van Jan Mul en het Kers-orato
rium van Saint Saèns.
Organist Jan van der Meer mag bij
dit goed geslaagde concert niet
vergeten worden. Zijn werk leek
zo bescheiden, maar het was van
grote importantie en als altijd
muzikaal.
BEP RIJNDERS
r HAlf fWAAirf.WAKKe R.
VORPP(0, PROfgS&OR.
we/noeiSM NAAR
ONZE Af&RRAAK
Mer/v\AXM\us>....
U LAAT M6M SELCNpNI PAT" PB MACHINE
AN pe PRofeséo^ ËCHf &eip SLAAT UIT^
Al^AlOCD
Rece^JSEEfeT
Flens
2e >e *el? Ifc oef Hereer Janssen
De avonturen van Jommeke JOMMEKE IN BOBBEJMMD
KABELJAUW
STAART
MET
TOMA TEN
Bedek de bodem van
een beboterde vuur
vaste schaal met zeer
dunne schijfjes ui.
Klop door elkaar een
kopje water, even
veel eenvoudige wit
te wijn, 2 eetlepels
olijfolie, enkele
druppels citroensap,
zout en versgemalen
peper naar smaak.
Leg een kabeljauw
staart op de schijfjes
ui en giet het wijn
mengsel er over. Dek
de schaal af en laat de
vis zachtjes gaarsto
ven, De speciale to
matensaus maakt u
als volgt Halveer 500
g ongepelde tomaten
en laat ze in een pan
boven laag vuur even
zacht worden. Wrijf
alles door een zeef en
voeg een ziertje
knoflook toe, een
snufje basilicum en
wat zout. Smelt een
eetlepel boter en roer
er een eetlepel bloem
door. Roer tot het
mengsel ietwat be
gint te kleurenMeng
dan de tomatenmoes
er door en roer tot
een gebonden saus
ontstaat. Voeg wat
water toe als de saus
u te dik lijkt. Roer
fijngehakte peterse
lie door de saus en
geef deze apart bij de
vis. Italië-gangers
mengen nog een paar
zwarte of eventueel
groene olijven door
de saus.
WINA BORN
LEIDSE BIOSCOPEN
CAMERA- Grease' da. 2.30, 7.00 en
y.ju uur, zo., ma. en di. ook 4.15 uur al
Nachtvourstellmg: "Psycho" vr. en za
i^.UU uur, 16 jr.
LIDO 1: 'De wraak van de roze panter"
da. 2.30, 7.00 en 9.15 uur, zo., ma. en di.
ook 4.45 uur, al.
LIDO 2: "Jaws 2", da. 2.30, 7.00 en 9.15
uur. zo., ma. en di. ook 4.45 uur. 12 .jr
LIDO 3: ""An unmarried woman", da.
7.00 en 9.15 uur. vr., ma. en di. ook 2.30
16 jr.
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
Ongevallendienst elke dag Academisen
Ziekenhuis behalve van dinsdag 13.00
uur tot woensdag 13.00 uur. (Diacones-
senhuis) en van vrijdag 13.00 uur tot za
terdag 13.00 uur Elisabeth-ziekenhuis.)
Bezoekuren
ziekenhuizen
Diaconessenhuis:
Middagbezoekuur 13.45-14.30 uur
Avondbezoekuur 18.30-19.30 uur
Kraamafdeling: vaders extra van
18.00-18.30 uur. Kinderafdeling dage
lijks van 14.00-19.00 uur. (Niet meer dan
2 bezoekers per patiënt)
Kinderafdeling: dag.
Rembrandts 'Portret
STUDIO: "Bambi", da. 2.30. 7.00 en 9.15
uur, zo., ma. en di. ook 4.45 uur. a l.
TRIANON: "Lucky Luke", da 2.30,7 00
en 9.15 uur, zo., ma. en di 4.45 uur. al.
BIOSCOPEN ALPHEN
EURO 1: "Even en oneven '.da. 1.30.6.30
di. ook 6.30 uur
den als Euro 1.
Nachtvoorstelling: 'The outlaw Josey
Wales", za. 12.15 uur, 16 jr.
EURO 3: "Grease", da 1 45. 6 45 en 9.15
uur. zo., ma en di. ook 4.15 uur. al.
Nachtvoorstelling: "Superfly"za. 12,15
EURO 4: "The mountain", da. 7.00 en
ndi. ook 4.30 uur, 16 jr.
Nachtvoorstelling: "Sensuele beleve
nissen in Zweden", za. 12.15 uur, 16 jr.
BIOSCOOP VOORSCHOTEN
GREENWAY: "Sherlock Holmes
slimmere broer", do. en vr. 7.00, za., zo.,
di. 4.00. woe. 7.00 uur. al.
"Pastorale 1943", vr. 9.15, za. 6.30, zo.
6.15. ma. 8.00, di. 8.30 en woe 9.00 uur. al.
Kindervoorstelling: "De reddertjes", da.
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten (behalve kinderen
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18.30-19.30 uur
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou
ders en grootouders).
Dag. van 14.30-14.45 uur
en van 18.30-18.45 uur.
Bezoek aan ernstige patiënten.x
voor ernstige patiënten doorlopend be
zoek wordt toegestaan kan de hoofdver-
pleegkundige'hiervoor speciale kaarten
verstrekken.
Bezoektijden Kinder kliniek:
Dagelijks:
15.00-15.45 uur
18 30-19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdeling.-
Elke dag:
14 15-15.00 uur
18.30-19.00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-11.30;
13.30-14.15 en 18.30-19.30 uur 3e klas
13.30-14.15 en 18.30-19.30 uur Kraamaf
deling 13.30-14.45 alleen voor echtgeno
ten 19-20 uur. Kinderafdeling voor ou
ders 18.-18.30 uur.
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (020-175000).
(dlitdC'l lieuius
27 december 1978
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
- Gisterochtend barstte vlak bo
ven Amsterdam een onweersbui
los. De bui was zeer spoedig
voorbijgedreven, zoodat slechts
twee donderslagen werden ge
hoord. Het opmerkelijke was
evenwel, dat het begeleidende
licht zich eerst vertoonde in een
rondenrooden bal,zooalsdezon
achter een nevel. Ploseling
barstte deze in verscheidene
stralen uiteen, waarop onmid
dellijk een donderslag volgde.
Het onweder ging van hagel
vergezeld.
- In de Dardanellen bij Lamp-
saki heeft een botsing plaats ge
had tusschen het Fransche
stoomschip "Byzantin", dat bij
stormweer trachtte voor anker
te gaan, en het stoomschip "Ri-
naldo", dat reeds voor anker
lag. De "Byzantin" is bij deze
botsing gezonkenwaarbij acht
tien man van de equipage en
103 passagiers gered konden
worden. Zij gingen aan boord
van de "Rinaldo"Meer dan
honderd opvarenden van de
"Byzantin" vermoedelijk 120,
zijn bij deze ramp om het leven
gekomen. Aan boord van de
"Rinaldo" heeft men alles ge
daan om zooveel mogelijk pas
sagiers op te nemen en er wer
den ook booten uitgezet, doch
die werden door den storm uit
de Dardanellen in de Zee van
Marmora gedreven.
Vijftig jaar geleden:
- In Rusland gaan de aaiihan-
gers van Trotzki, den tegen
stander Stalin, kalm voort met
het publiceren van hun pamflet
ten en andere geschriften, on
danks de van overheidswege ge
troffen maatregelen tegen dezen
opposant. Een gewezen aan
hanger van Trotzki, een derge
nen die zich den laatsten tijd
van de "dwalingen huns weegs"
hebben bekeerd en zich bij de
partij meerderheid hebben ge
voegd, Olsewietsj, verklaarde
deze dagen in de "Prawda",dat
de Troztkianen met grooten ij
ver en systematisch hun werk
programma ten uitvoer bren
gen.
- Een groot deel van de opstan
delingen in Afghanistan, die
zich tegen de moderniseerings-
maatregelen van den koning
verzetten, heeft zich door het in
vallen van den zeer strengen
winter teruggetrokken. Eén
stam heeft zich al onderioorpen
en het verzet tegen den konitig
gestaakt.
