Regering en parlement oneens
over kern
bewapening
Smit-Kroes verrast schippers met plan
(M-kamerlid
valt me niets jg,
te verwijten"
Vakantie in Engeland
STAKINGSDREIGING OP BINNENVAART NOG RECHT OVEREIND
©CITIZEN
QUARTZ
Koninklijk huis maakt
gratis KLM-vluchten
VERTOUWEN
IN KABINET
GEDAALD
ZATERDAG 16 DECEMBER 1978
BINNENLAND
DEN HAAG (GPD) - Staatssecreta
ris Smit-Kroes van verkeer heeft
gisteren de bonden van binnen
schippers verrast met een nieuw
plan om de problemen en span
ningen in het noord-zuidverkeer
van de binnenvaart te doorbre
ken.
Van haar twee gesprekspartners -
ONS en de Federatie van schip-
persbonden - staat de ONS wel
iswaar niet geheel afwijzend te
genover het plan, maar de ONS
zit tegelijk vast aan het voorne
men vanaf 2 januari in staking te
zullen gaan als er geen wettelijke
regeling in het vooruitzicht is ge
steld. Dat heeft de staatssecreta
ris ook nu geweigerd, zodat de
stakingsdreiging overeind is
gebleven.
Mevrouw Smit-Kroes' plan omvat
de instelling van een instituut dat
bestaat uit een bestuur, een be
vrachtingscommissie en een
beurscommissie. In het bestuur
moeten overheid, verladers, ver
voerders en tussenpersonen zit
ting hebben. Het instituut zal
richtlijnen moeten ontwerpen
voor de toerbeurtexploitatie en
de contractenregelingn.
De bevrachtingscommissie moet
het niveau van de minimumta
rieven bepalen en bij behoefte
aanpassen. De beurscommissie
zou moeten toezien op een juiste
uitvoering. Voorts zal de staats
secretaris in het eerste half jaar
van 1979 trachten een regeling te
ontwerpen voor een sluitende
„affichage", waaronder de bin
nenschippers aanmelding en
verdeling van vracht via de beurs
verstaan.
Loyaal
Op een persconferentie na afloop
van het overleg - dat twee keer
moest worden geschorst opdat de
schinnersbonden intern overleg
en ruggespraak konden voeren -
verklaarde mevrouw Smit-Kroes
dat de verladers haar de verzeke
ring hebben gegeven loyaal te
zullen meewerken aan dit voor
stel, om een optimale kans van
slagen te bereiken.
De Federatie van schippersbonden
verklaarde desgevraagd het
voorstel het voordeel van de twij
fel te zullen gunnen en hoewel zij
in feite voorstander zijn van een
wettelijke regeling, de leden op
de voor 20 december belegde
vergadering te zullen adviseren
niet deel te nemen aan een sta
king.
De ONS-vertegenwoordigers zitten
meer of minder aan de stakings-
oproep vast, zo verklaarden zij.
Zij vertegenwoordigden tevens
de Algemene Schippers Vereni
ging, de Noord-Zuid vereniging,
de Algemene Grind- en Zandver-
voerders en de Europese Schip-
persorganisatie, waarin de mees
te Franse en Belgische binnen
schippers verenigd zijn.
De ONS zal zijn leden blijven advi
seren op 2 januari in staking te
gaan. Waarmee niet alleen het
noord-zuidverkeer (Nederland,
België en Frankrijk) moet wor
den getroffen, maar ook dat naar
en van West-Duitsland.
Meerderheid kamer: atoomtaken terugdringen
Piet van Zeil (CDA)
DEN HAAG - Als het aan Piet van Zeil ligt, rondt kamervoorzitter
Anne Vondeling zijn onderzoek naar het accepteren van gratis
vliegkaartjes door kamerleden zo snel mogelijk af. Elke dag dat
de uitslag langer op zich laat wachten, geeft ruimte voor meer
geruchten en gissingen, en daar heeft het CDA-kamerlid zijn
buik vol van. „Het rapport van Vondeling zal aantonen dat ik
niets gedaan heb dat niet door de beugel kan", zegt Van Zeil. ,,Ik
hoop dat de pers en de televisie Vondelings resultaten net zo
uitgebreid en spectaculair brengen als ze tot nu toe met deze zaak
hebben gedaan".
De luchtvaartexpert van het CDA voelt zich flink in zijn eer aange
tast door de manier waarop er de afgelopen weken over zijn
niet-betaalde reizen per KLM, SLM en ALM is geschreven en
gesproken. „Men is in sommige gevallen zeer onzorgvuldig te
werk gegaan en dat is triest. Niet alleen voor mij, maar voor het
CDA en de Kamer in het algemeen. Want ook al wordt deze zaak
op korte termijn rechtgetrokken, dan blijven de mensen toch
denken: nou ja, Van Zeil heeft het niet gedaan, maar wie weet
hoeveel anderen wel", aldus de confessionele parlementa-
Hij vervolgt „Als er fouten gemaakt worden, dan vind ik het vol
komen terecht dat we aan de schandpaal genageld worden. Maar
er is niets onoirbaars gebeurd en toch wordt er een heksenjacht
van gemaakt". Behalve specialist op het gebied van het lucht- en
wegvervoer is Van Zeil kenner van Suriname en de Nederlandse
Antillen en insider in het vakbondsgebeuren. Voor hij naar de
Tweede Kamer verhuisde, was de in Hillegom geboren en geto
gen CDA'er in de jaren '50 en '60 bestuurslid van de Vervoers-
bond van het NKV. Hij was tussen 1961 en 1971 eerst verant
woordelijke voor de luchtvaart, voorzitter van de bedrijfsgroep
luchtvaart en woordvoerder van alle vakorganisaties en vereni
gingen van vliegend personeel.
In die tijd vloog hij een keer of zeventien naar de Antillen en
Suriname. Gebeurde dat voor luchtvaartzaken, dan betaalde de
KLM het kaartje. Van Zeil: „Dat is een regeling die ook in het
buitenland veel gehanteerd wordt voor vakbondsfunctionaris
sen. Ik heb die regeling zelf mee helpen maken. Het is beslist niet
iets waar ik of de KLM door in opspraak kunnen raken". Reisde
hij op verzoek van andere Antilliaanse of Surinaamse vakbonden
naar het Caraibisch gebied, dan werden de kaartjes door de orga
nisaties betaald die hem uitnodigden. Waren ze daar niet toe in
staat, dan nam het NKV de kosten voor zijn rekening.
Bij zijn afscheid van het NKV kreeg Van Zeil twee gratis kaartjes
van de KLM: een traditioneel geschenk, dat ook andere vak
bondsbestuurders ten deel is gevallen. Van Zeil heeft die kaartjes
later gebruikt om zijn vrouw mee te nemen op reis. Nadat hij in
1972 in de Kamer was geinstalleerd, heeft men nog verschillende
malen een beroep op de CDA'er gedaan. Daarbij werd voor de
trips naar de Antillen en Suriname de vakbondsregeling ge
bruikt, zij het dat Van Zeil nu alleen nog in vakantieperiodes op
de uitnodigingen inging en de verblijfskosten zelf betaalde.
Ten slotte was Van Zeil in de jaren '72, '73 en '74 zes of zeven keer als
gastdocent betrokken bij managementscursussen van de KLM.
„Daar heb ik geen enkele vergoeding voor gekregen, ook geen
kaartjes. Alleen toen ik een keer speciaal voor die cursus een dag
uit New York terug moest komen, heeft de KLM die reiskosten
betaald. Later, toen het wetsontwerp op de ondernemingsraden
verscheen, vroeg de KLM me om te adviseren bij de introductie
van de wet. Er werden over de nieuwe wet cursussen gegeven aan
de ondernemingsraad en adviezen aan het management. De
KLM stond er toen op dat ik een vergoeding zou accepteren. Ze
voerden aan dat iedereen betaald werd en dat het anders voor hen
erg moeilijk zou worden om me nog eens om een dienst te vra
gen".
„Ik heb daarop gezegd dat ik geen honorarium wilde, maar wel een
kaartje. Dat heb ik voor mijn vrouw gebruikt, toen ik deze zomer
werd gevraagd te bemiddelen in het conflict met de vluchtver-
keersleiders op de Antillen. Het is ook het enige kaartje dat ik bij
de belasting opgeef, omdat er hier sprake is van een beloning. In
alle andere gevallen was er sprake van reizen die ik in dienst van
anderen maakte", aldus Van Zeil. Intussen is bekend geworden
dat minister Albeda zich indertijd ook met kaartjes voor de door
hem gegeven KLM-cursussen heeft laten betalen.
Alle vliegkaartjes van Van Zeil samen vertegenwoordigen een
waarde van rond de 50 mille. De FNV heeft inmiddels laten weten
dat Van Zeil zich als vakbondsbestuurder altijd stipt aan de re
gels heeft gehouden. Het kamerlid weet zelf met stelligheid te
vertellen dat zijn gedrag als parlementariër op geen enkel punt
strijdig is met de gedragscode die het CDA momenteel ont
werpt.
Niettemin is al gesuggereerd dat Van Zeil zijn kamerlidmaatschap
op zou moeten geven. Hessel Rienks (PvdA) verklaarde dat het
CDA-lid niet langer betrokken zou mogen worden bij het onder
zoek naar mogelijke malafide praktijken van de KLM. Het ver
strekken van gratis kaartjes aan derden (waaronder kamerleden)
is daar een onderdeel van. Volgens Rienks mogen mensen die
daar zelf van geprofiteerd hebben, niet langer als objectieve on
derzoekers worden beschouwd.
Van Zeil: „Ik vind het heel erg dat men doet voorkomen alsof ik de
kaartjes heb gehad om vakantie mee te vieren. Daarvan is geen
sprake. Het is onzin om te stellen dat ik me nu niet meer onafhan
kelijk van de KLM op zou kunnen stellen. Ik heb me tijdens de
periode waarin ik die reizen maakte steeds weer afgevraagd of
het kon. of dat wel mocht. Maar ik heb die vraag steeds weer
positief beantwoord. De KLM heeft nooit ook maar de schijn van
enige drang op me uitgeoefend. Ik heb in al die jaren bewezen dat
die zakelijke transacties volledig los konden worden gezien van
de verhoudingen en de verantwoordelijkheden die er over en
weer bestaan".
„Als er ooit maar een begin van afhankelijkheid van de KLM was
geweest, dan zou dat toch direct opgevallen zijn. Maar tot vorige
maand is er nooit iemand geweest die gezegd heeft dat hij aan
mijn onafhankelijke status twijfelde. Waarom zou dat nu ineens
wel zo moeten zijn", zo vraagt hij zich af. In de Kamer heeft
trouwens niemand hem nog op zijn integriteit aangesproken.
Piet van Zeil piekert er niet over zijn handen van de KLM-affaire af
te trekken. Juist dan zou hij volgens zijn zeggen de schijn op zich
laden niet meer onafhankelijk te zijn. Volgende week volgt het
mondeling overleg met staatssecretaris Smit-Kroes over de
„zaak-Kielman", de baas van het Newyorkse KLM-kantoor, die
o.a. kaartjes uit een pot met zwart geld zou hebben bekostigd.
Daags tevoren wil Van Zeil in de vaste commissie verkeer en
vervoer opening van zaken geven. Is er dan nog meer te vertel
len? Van Zeil: „Nee, maar voor we met de staatssecretaris verder
praten over de KLM-zaak, wil ik de commissieleden zelf volledig
informeren. Dan weten ze precies wat voor vlees ze in de kuip
hebben. Ik wil geen enkel misverstand over mijn onafhankelijk
heid laten bestaan".
Of zijn kaartjes met zwart geld van de nationale luchtvaartmaat
schappij betaald zijn, weet Van Zeil niet. „Ik voel me ook niet
verplicht om steeds na te gaan hoe de KLM die kaartjes regi
streert. Als je een nieuw kostuum koopt, vraag je toch ook niet
aan de winkelier of hij al zijn rekeningen wel betaald heeft", aldus
het CDA-kamerlid.
Van Zeil, en met hem de CDA-fractie, neemt een ander standpunt
in ten opzichte van de KLM-affaire dan de PvdA. De CDA-politici
gaan ervan uit dat het parlement zich niet met het interne beleid
van een onderneming moet bemoeien, ook al neemt de staat
daarin deel. Volgens Van Zeil moeten de kamerleden niet op de
stoelen gaan zitten van de directie, of van de raad van commissa
rissen, de accountants, de ondernemingsraad en in het geval van
dc KLM de Rekenkamer.
„Ze hebben allemaal hun eigen functie. Vanzelfsprekend moeten
de beschuldigingen van De Wit (de ex-accountant van de KLM
die de zaak aan het rollen heeft gebracht, red.) goed onderzocht
worden. Wanneer mocht blijken dat de genoemde controlerende
instanties onvoldoende hebben gefunctioneerd, dan moet de
overheid maatregelen nemen om herhaling te voorkomen. En
waar sprake is van schuldige nalatigheid, moet natuurlijk wor
den nagegaan in hoeverre strafvervolging moet worden inge
steld".
THEO KLEIN
asES:
nieuwe reisgids van de Stoomvaart Maatschappij Zeeland
ligt voor u klaar, de Engelandvaarder bij uitstek.
Pagina's vol vakantiepret.
Haal die gids bij uw reisburo, uw automobielclub. ABN.
AMRO-. Rabobank of bij de NS-inlichtingen-kantoren
U kunt ook schrijven naar SMZ. Postbus 2.
3150 AA HOEK VAN HOLLAND of bel 01747-3944
hoek van holland
sfe harwich
5 x
IC'
Dit elegante dames
horloge kunt u winnen
door mee te doen aan de
puzzelaktie in dit blad.
De Citizen bracelet Quartz
geeft dag in dag uit, jaar in
jaar uit de exacte tijd aan
zonder dat u er iets aan
hoeft te doen. Tijd, van een
absolute precisie, waar u geen
omkijken naar heeft.
Importeur: J. Hart B.V., Ouderkerk aan de Amstel.
t.b.v. Nat. Puzzelactie „Het Gehandicapte Kind
Proef voor
volkstelling
februari 79
DEN HAAG - Voor het zorg
vuldig kunnen voorbereiden
van de in 1981 te houden
volkstelling is het noodzake
lijk, dat een eerste steek
proefsgewijze proeftelljpg op
basis van vrijwilligheid wordt
gehouden begin februari vol
gend jaar. Dit heeft minister
van Aardenne van economi
sche zaken gisteren meege
deeld aan de Tweede Kamer.
Volgens de bewindsman loopt
de te houden proeftelling niet
vooruit op de vraag of de
volkstelling in 1981 een inte
graal dan wel steekproefka-
rakter zal hebben.
De Tweede Kamer heeft in de
afgelopen weken, tijdens de
behandeling van de diverse
begrotingen, laten blijken
nog niet enthousiast te zijn
voor wat betreft de nieuwe
volkstelling.
Volgende week dinsdag gaat de
kamercommissie voor eco
nomische zaken met minister
Van Aardenne praten over de
voorbereiding. Met het over
leg is haast geboden, omdat
de brieven over aankondiging
en voorlichting aan gemeen
ten en personen, die in de
steekproef vallen, voor mid
den januari verzonden moe
ten worden.
[BRINK Luchtverwarming
Uw installateur:
LUCOTHERM B.V.-ALPHEN a/d RIJN
Postbus 337,Kalkovenweg 58,Telefoon (01720) 2 03 00
DEN HAAG (GPD) - De meeste le
den van de koninklijke familie
hebben onbeperkt vrij vervoer
met de KLM. De faciliteit geldt
voor de koningin, prins Bern-
hard, hun vier dochters, prins
Claus en de heer Van Vollënho-
ven. Daarnaast genieten de naas
te verwanten van de oprichter
van de KLM, dr. Albert Plesman,
vrij ^vervoer sinds Plesmans
overlijden in 1953.
Dit blijkt uit de antwoorden die
staatssecretaris mevrouw Smit-
Kroes gegeven heeft op de 263
schriftelijke vragen die het
Tweede-Kamerlid Rienks (PvdA)
enige tijd geleden had ingediend
over allerlei KLM-zaken, naar
aanleiding van het rapport dat zij
over de KLM-affaire in New York
aan de Kamer had uitgebracht.
Die beantwoording was Rienks
onvoldoende geweest. De
beantwoording van de 239 vragen
is echter op vele punten niet
minder vaag. Rienks was voor
comjnentaar niet bereikbaar.
In totaal zou de KLM over de jaren
1965 tot en met eind maart dit jaar
1632 gratis tickets hebben ver
strekt aan politici, ambtenaren,
journalisten en anderen. In en
kele gevallen is een heel vliegtuig
beschikbaar gesteld, zoals bij de
zgn. introductie-vluchten van de
Boeing-747 in 1971 en de DC-10in
1972. Deze tickets worden, aldus
de staatssecretaris, niet als be
lastbaar inkomen aangemerkt,
ondanks regelmatige contacten
hierover met de fiscale autoritei-
De staatssecretaris acht het niet
laakbaar dat de KLM via het
Newyorkse advocatenkantoor
Fellner Rovins een belang
heeft genomen in touroperator
Continental Royal Services
(CRS). Zij acht het gerechtvaar
digd dat de KLM buiten de be
staande Amerikaanse wetgeving
om, een organisatie oprichtte om
een voor de KLM belangrijk reis
bureau - Dee Travel - in stand te
houden.
De KLM had evenwel geen inzage
in de boeken van CRS, omdat de
advocaten financieel de eige
naars waren. Kielman was geen
eigenaar van CRS.
DEN HAAG (GPD) - Regering en Tweede Kamer
verschillen ernstig van mening over het beleid
dat moet leiden tot het terugdringen van de
kernbewapening. De overgrote meerderheid
van de Kamer vindt dat het aantal Nederlandse
atoomtaken moet verminderen en dat ons land
niet mag aarzelen om - indien NAVO-beraad
hierover mislukt - eenzijdig stappen te zetten.
Maar de regering voelt daar niets voor.
Het kamerlid Stemerdink (PvdA) leest tijdens het debat in de vaste kamercommissie van buitenlandse zaken e
defensie enkele moties voor die o.a. betrekking hebben op de kernbewapening.
Voorstellen tot eenzijdige vermin
dering van atoomtaken werden
gisteren door minister Van der
Klaauw (buitenlandse zaken)
„onverantwoord en getuigend
van een gebrek aan realiteitszin"
genoemd. Dergelijke stappen
verstoren het internationale
evenwicht, vergroten de kans op
een conflict en tasten de geloof
waardigheid van de NAVO aan.
De minister zei dit tijdens een
speciale vergadering van de
Tweede-Kamercommissies van
defensie en van buitenlandse za
ken over het kernwapenbe-
leid.
De bewindsman keerde zich daar
mee frontaal tegen de fracties van
CDA, PvdA en D'66 die - zij het in
verschillende bewoordingen -
voor vermindering van de Ne
derlandse atoomtaken hadden
gepleit. Zo willen alle fracties,
behalve de VVD en de kleine
HILVERSUM (ANP) - Het ver
trouwen in het kabinet-Van Agt
is na het bekend worden van de
inhoud van Bestek '81 iets ge
daald. Dat blijkt uit een tweede
onderzoek onder ruim elfhon
derd Nederlanders door het bu
reau Intomart in opdracht van de
KRO-televisieactualiteitenru-
briek Brandpunt. Het eerste on
derzoek werd in april gehouden,
toen die inhoud van Bestek '81
nog onbekend was.
Toen bleek 41 procent van de on
dervraagden veel vertrouwen te
hebben in het kabinet-Van Agt,
nu is dat percentage gedaald tot
38. Van die drie procent is één
procent gegaan naar de groep die
"weinig" vertrouwen heeft (nu 43
procent) en de rest naar hen die
geen vertrouwen in het kabinet-
Van Agt hebben: thans 18 pro
cent.
Als de ondervraagden cijfers zou
den mogen geven voor het optre
den van de belangrijkste politici
van dit moment, dan blijkt pre
mier Van Agt gezakt te zijn van 6
naar 6 min, oppositieleider Den
Uyl van 6 plus naar 6 min, terwijl
vice-premier Wiegel zijn 5 min
van april heeft behouden.
Meer mensen dan in april vinden
dat de kritiek van Den Uyl op het
kabinet-Van Agt hard soms te
hard is: 53 procent in april - 59
procent nu.
rechtse partijen, dat het voorne
men om extra stukken 155 mm
geschut voor atoomtaken ge
schikt te maken, niet wordt uit
gevoerd. Moties daartoe werden
ingediend door PvdA, PPR en
PSP en ook door het CDA ge
steund.
Deze partijen bepleitten ook afsto
ting - op termijn - van andere
atoomtaken. Het gaat daarbij on
der meer om de Nike-luchtaf-
weerraketten, atoomlandmijnen
en de Neptune-vliegtuigen van
de marine die atoomtaken heb
ben. Minder eensgezind was de
Kamer ten opzichte van atoom
taken voor de luchtmacht en de
artillerie, maar ook daar wordt
vermindering van nucleaire ca
paciteit door deze fracties onder
schreven.
Evenwicht essentieel
Minister Van der Klaauw liet weten
dat alleen ontwapeningsstappen
gezet mogen worden die door de
hele NAVO worden gesteund.
„Nederland loopt in het 'ontwa-
peningsstreven toch al voorop",
zo zei hij. De risico's van het ge
bruik van kernwapens moeten
worden verkleind door de kans
op een conflict te verkleinen, al
dus de minister. Daartoe is een
evenwicht in de conventionele
bewapening essentieel.
De minister zei groter belang te
hechten aan ontwapeningsbe
sprekingen als SALT en MBFR
dan aan eigengereide stappen.
Hij wees verzoeken om kernwa-
penvrije zones in Europa, zoals
gedaan door D'66 en hel CDA.
zonder meer van de hand. De re
gering is daar tegen omdat dat het
afschrikkingseffect van de hui
dige atoomwapens zou aantas
ten.
De minister kreeg in het debat al
leen steun van zijn partijgenoot
Ploeg, die zei dat taktische kern
wapens nodig zijn om de tegen
stander van een aanval af te hou
den. Ook de door de andere par
tijen afgewezen capaciteitsver
groting door modernisering van
atoomwapens vond hij noodza
kelijk. Ploeg zei ook duidelijk de
deur naar de invoering van de
neutronenbom open te willen
houden.
