LEIDSCH DAGBLAD Verzoening China en VS STEVENSHOF MOET SNELLER BEBOUWD' vandaag KLM-man inde driekwart miljoen aan smeergelden dÊÊÊ* DATSUN Politieke aardverschuiving ZATERDAG 16 DECEMBER 1978 OPGERICHT 1 MAART 1860 35734 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Geheim advies ambtenaren-werkgroep aan minister: DEN HAAG - Op het gemeentebestuur van Leiden moet druk worden uitgeoe fend om te bereiken dat de Stevenshof- jespolder sneller wordt bebouwd De bouwmogelijkheden die er in deze pol der tussen Leiden en Voorschoten zijn, zouden al in de periode 1980-1985 moe ten worden benut. Dit geheime advies heeft een ambtelijke werkgroep van het ministerie van volkshuisvesting en ruimtelijke orde ning uitgebracht aan minister Beelaerts van Blokland. De werkgroep vindt dat er in het westelijk gedeelte van Zuid-Hol land meer, maar vooral ook sneller ge bouwd moet worden. Zij verwacht dat wanneer de bouw van nieuwe woningen in het huidige tempo doorgaat vooral Den Haag en Leiden met een tekort aan woningen te kampen zullen hebben. Behalve het eerder bebouwen van de Stevenshofjespolder noemt de werk groep voor Leiden ook als mogelijkheid het eerder uitvoeren van bestaande bouwplannen, die in Leiden en omge ving op een capaciteit van ongeveer 1200 woningen worden geschat. Zelfs als bouwmogelijkheden m.o.m. Leidschendam en Zoetermeer worden benut kan Den Haag volgens de werk groep met tekorten blijven zitten. Ze ad viseert de minister om in dat geval een keuze te maken om of elders in de pro vincie bouwmogelijkheden te benutten (Waddinxveen wordt met name ge noemd), of een bouwlocatie voor Den Haag in de buurt van Leiden aan te wij- Als de grote bouwlocaties in Zuid-Hol land-West (Leidschendam-Nootdorp, Delft-Delfgauw en de Stevenhofjespol- der in Leiden) de komende jaren worden gebruikt voor woningbouw, dan ver wacht de ambtelijke werkgroep dat er voor de periode 1985-1990 geen tekort aan woningen zal zijn. Maar omdat het nog niet zeker is dat deze bouwmoge lijkheden inderdaad benut zullen wor den, moet er volgens de werkgroep ver der gestudeerd worden naar mogelijke nieuwbouwplekken voor de periode na 1985. De bebouwing van de Stevenshofjespol der is in Leiden een omstreden zaak. De meerderheid van de gemeenteraad vindt dat eerst de andere mogelijkheden in Leiden benut moeten worden en dat dan pas bekeken moet worden of er in deze polder een spa in de grond moet. Bollenstreek Terwij! de bouwplannen voor Den Haag en Leiden te gering worden geacht, vindt de werkgroep dat in het streekplan Zuid- Holland-West teveel woningbouw is ge reserveerd in de Bollenstreek. Ze oppert min of meer de mogelijkheden om het overschot aan woningen - als het streek plan tenminste wordt uitgevoerd - ten goede te laten komen aan Den Haag en Leiden. Volgens de werkgroep zijn er tot 1980 geen problemen te verwachten, maar wel in de periode daarna. De werkgroep meent dat er de komende jaren nog minder mensen uit het westen naar Brabant en Gelderland zullen verhuizen dan de re gering in de Verstedelijkingsnota voor staat. Er zouden zo'n vijfduizend wonin gen extra nodig zijn. Ook staatssecretaris Brokx heeft de.laatste tijd het standpunt ingenomen - daartoe geprest door de Tweede Kamer - dat er meer woningen moeten worden ge bouwd. De staatssecretaris vindt dat er de komende drie jaar steeds duizend woningen meer moeten komen dan vol gens de plannen in Bestek '81. Opvallend is dat waar Brokx denkt aan sociale woningbouw (goedkope huur woningen), de directeur-generaal van het ministerie, een belangrijk adviseur, voor Zuid-Holland-West vooral woning bouw in de vrije sector voor ogen heeft: koopwoningen van boven de 200.000 gulden. Dit blijkt uit zijn - eveneens ge heime - advies aan minister Beelaerts van Blokland. Deze hoge ambtenaar verwacht dat wan neer in Den Haag en Leiden en omge ving de nadruk op sociale woningbouw wordt gelegd, het tekort aan vrije-sec- torwoningen nog groter zal worden. De prijzen van de bestaande huizen zullen dan nog harder gaan stijgen, waardoor voor woningzoekenden huren de enige mogelijkheid wordt. „Een kwalijk voor uitzicht", aldus de directeur-gene raal. HENGELO - Ruim honderd automobilisten in Hengelo hebben gistermiddag actie gevoerd om het vrachtver keer in de binnenstad te weren. Langzaam rijdend met hun wagens trokken ze over de in- en uitvalswegen van Hengelo, in de hoop een verkeerschaos te creëren. Die bleef echter uit,omdat vele automobilisten gehoor gaven aan de oproep van de politie om Hengelo in verband met de actie te mijden. De actievoerders zijn van men ing dat er in de stad spoedig een rondweg moet komendie een einde kan maken aan het doorgaand verkeer in de binnenstad. Informatie fabriek leidt naar Besangon WASHINGTON (GPD) - De Verenigde Staten en de Chinese Volksrepubliek gaan per 1 januari normale diplomatieke betrekkingen aankno pen en zullen op 1 maart ambassadeurs uitwis selen. President Carter heeft dit gisteravond bekend gemaakt tij dens een inderhaast gearrangeerde tv-toespraak Een soortgelijke mededeling werd tegelijk gedaan in Peking." De normalisering van de betrek kingen met communistisch Chi na betekent dat de relaties met Taiwan in de toekomst op een geheel andere leest zullen wor den geschoeid en dat het weder zijds defensieverdrag wordt op gezegd. Amerikaanse troepen (ongeveer 2000 man zijn op Tai wan gestationeerd) zullen wor den teruggetrokken - de diplo matieke betrekkingen zullen van consulair niveau zijn. De vice-premier van Rood-China, Teng Hsiao-Ping, zal reeds in ja nuari een bezoek brengen aan Washington om de nieuwe ver houdingen te onderstrepen. Car ter zal later een bezoek brengen aan het Chinese vasteland. WASHINGTON (GPD) - De Amerikaanse vliegtuigfa briek McDonell-Douglas heeft aan een KLM-func- tionaris twee jaar lang 25.000 dollar per kwartaal betaald (in totaal dus 200.000 dollar - bij de toenmalige gemiddelde dollarkoers van f3,62 is dat 724.000 gulden) op een Zwitserse privè-bankre- kening. Dit blijkt uit een toelichting die McDonell-Douglas heeft moeten geven op onregelmatigheden die de Amerikaanse beurscommis- sie bij buitenlandse betalingen had ontdekt. Uit de omschrij ving in het document van McDonell-Douglas blijkt dat geen ander dan technisch-direc- teur a san co geloei an de KLM ir. Frits Be- i de ontvanger van de is geweest. Heden zaterdag 16 dec. Antiekbeurs van 12.00 - 17.00 uur zondag 17 dec. Kijkdag van 12.00- 17.00 uur maandag 18 dec. Veiling van alle nog aanwezige goe deren t.o.v. dhr. M. Korving. Aanvang 10.30 uur. Ned. Congresgebouw, Churchillplein 10. Den Haag. Entree: f 2,50 p.p. Regen of sneeuw Veel bewolking met plaatselijk regen, in het noorden van het land mogelijk sneeuw. Matige tot krachtige noord oostelijke wind. Minimum temperatuur: rond het vriespunt in het noorden, 5 gra den in het zuiden. Voor vanavond: veel bewolking met plaatselijk regen of sneeuw. Maximum temperatuur rond de 2 graden. 17 DECEMBER Zon op 8.42 uur. onder 16.29 uur. Maan op 19.41 uur, onder 10.19 uur. Hoogwater te Katwijk te 4.55 en 17.06 uur, laagwater te 0.45 en 13.04 uur. Letterlijk luidt de tekst „In het jaar nadat een Europees consortium (KLM, SAS, Swissair en UTA) McDonell-Douglas-vliegtuigen selecteerde, begon McDonell- Douglas met het doen van acht kwartaalbetalingen van 25.000 dollar op een Zwitserse bankre kening van een toenmalige func tionaris van een maatschappij uit het consortium die in Nederland is gevestigd en die voor 123 mil joen dollar aan toestellen voor de burgerluchtvaart aanschaf te" ^De functionaris van de lucht vaartmaatschappij was tevens lid van de evaluatie-commissie van het consortium. De functionaris van McDonell-Douglas die met deze transactie het meest ver trouwd was, begreep dat de beta lingen door de luchtvaartmaat schappij, ten behoeve van de luchtvaartmaatschappij zouden worden aangewend en keurde zodoende op die basis betaling goed. De voormalige functionaris van de luchtvaartmaatschappij hierboven genoemd echter, heeft naderhand toegegeven dat het geld voor privè-doeleinden was gebruikt". In de visie van de vliegtuigfabriek op de betalingen van 11 miljoen dollar terwille van de verkoop van vliegtuigen ter waarde van 577 miljoen aan maatschappijen die privè-bezit waren of rege ringseigendom of nauw met de regering verbonden, ging het om „eenvoudigweg voldoen aan plaatselijke gebruiken of aan ei sen die volgens de Amerikaanse wet als afpersing zouden kunnen worden beschouwd." In slechts èèn geval zou de betaling zijn uit gegaan van een functionaris van McDonell-Douglas. Niet bereikbaar In een eerste commentaar gaf een woordvoerder van de KLM toe dat het hier om niemand anders kon gaan dan ir. Frits Besan'/con, die namens de KLM als enige zit ting had in de evaluatie-commis sie van de KSSU. Besanvcon, eind 1973 gepensioneerd, heeft ook steekpenningen van Lock heed aangenomen, zoals onlangs nog weer ter sprake is gekomen. Ir. Besan /fon was voor commen taar niet bereikbaar. Staatssecretaris Smit-Kroes had al eerder aangekondigd dat zodra enige zekerheid zou bestaan over de identiteit van de betrokken Nederlander, een diepgaand on derzoek zal worden ingesteld. De staatssecretaris kon vrijdag avond geen nader commentaar geven. „Aardverschuiving" Politieke waarnemers zijn van me ning dat Carters bekendmaking op dit moment, na maanden van uiterst geheim onderhandelen, valt te vergelijken met een poli tieke aardverschuiving, die dui delijke invloed gaat krijgen op de SALT-afspraken en de ratificatie daarvan, en de verhouding tus sen de Sowjet-Unie en de VS. De Russische ambassadeur in Was hington, Anatoly Dobrynin, was vrijdagmiddag op het Witte Huis ontboden om te worden voorge licht over de nieuwe ontwikke lingen. Hij toonde zich na afloop allerminst verbaasd en verklaar de de nieuwe diplomatieke ver houdingen als een normale ont wikkeling te beschouwen. Taiwan Treinongeluk MADRID - Bij een treinongeluk in Spanje zijn gistermiddag 14 men sen om het leven gekomen. Vol gens een voorlopige telling zijn 16 anderen gewond geraakt, van wie 6 zwaar. Het ongeluk deed zich voor bij het station Manzanares. Enkele wa gons van de sneltrein Madrid- Cadiz ontspoorden en botsten te gen een stilstaande goederen trein. Eén van de omgekomenen is het Spaanse socialistische Ka merlid Torres. Chinese kwestie, die voor de VS in politieke zin steeds meer een Gordiaanse knoop was gewor den, eindelijk te beslechten, klonk vooral van de parlementai re rechterzijde (Barry Goldwater) onmiddellijk het verwijt van „verraad van een oude bondge noot", een feit dat zeker in de Se naat aandacht zou krijgen. Op Taiwan werd gesproken van „een laffe daad", die duidelijk maakt dat Carters opvattingen omtrent de-mensenrechten op hypocrisie berusten, aangezien Amnesty In ternational onlangs heeft vastge steld dat in communistisch China nauwelijks mensenrechten be staan. Blijkbaar vindt Carter dat Taiwans nationale veiligheid niet door de nieuwe afspraken wordt be dreigd. Communistisch China heeft immers te kennen gegeven niet te zullen weerspreken dat te gen Taiwan geen geweld mag worden gebruikt. Op beperkter schaal zullen de Amerikaanse wapenleveranties aan Taiwan gewoon doorgaan en op het ge bied van de handel lijkt er weinig te zullen veranderen. Voor Amerika echter betekent het vestigen van diplomatieke be trekkingen op ambassadeursni veau het openbreken van een enorme markt, te meer daar in de periode na Mao Tse Toeng de be langstelling voor westelijke technologie en voor kapitaalsin vesteringen enorm is toegeno men. China heeft de VS nu nodig, na de duidelijke verschijnselen van politieke onrust der laatste maanden, waarvan het Westen ongetwijfeld maar een deel heeft kunnen waarnemen, en vanwege de Russische troepenversterkin gen aan de Chinese grens. Concessie De zinsnede in de bekendmaking dat de twee landen ervan uitgaan dat er maar èèn China is en dat Taiwan daarvan deel uitmaakt, vertaalt echter een duidelijke po litieke concessie van Amerikaan se kant. Daarentegen maakt het communiqué ook duidelijk dat geen van beide partijen streeft naar overheersing in Azië of enig ander deel van de wereld en ge kant is tegen pogingen van enig ander land of van enige groep van landen om zo'n hegemonie te bewerkstelligen. De nieuwe overeenkomst lijkt vooral te zijn bewerkstelligd door Carters adviseur op het gebied van de nationale veiligheid Zbig- niew Brzezinski en energie-mi nister James Schelsinger, die beiden dit jaar China hebben be zocht. De geheimhouding was zo grondig, dat ambtenaren van het ministerie van buitenlandse za ken die op het Witte Huis over de Chinese kwestie gingen spreken, zich op hun burelen afmeldden met de mededeling „ziek naar huis". De nieuwe ontwikkeling in de Amerikaans-Chinese betrek kingen is in gang gezet door Kis singers geheime bezoek in 1971, gevolgd door Nixons historische reis in februari 1972. Zakenleven Het Amerikaanse zakenleven kan vooruitzien naar een periode van vruchtbaar zakendoen met Pe king. Niet alleen willen de Chine zen a raison van 600 miljard dollar hun industrie moderniseren, met meer produktie van kolen en staal, alsmede de bouw van tien staalfabrieken, de ontwikkeling van tien olie- en aardgasvelden, de aanleg van havens, spoorwe gen en 30 elektrische centrales, maar daarnaast wil China ook Amerikaans graan, landbouw machines, chemicaliën, trucks, vliegtuigen en plastics kopen. De Amerikaanse banken zouden daarvoor de kredieten moeten verschaffen. In 1978 zal de Ame- rikaansChinese handel voor het eerst hoger zijn dan een miljard dollar. Leidsch Dagblad Geen krant bezorgd? Bel dan Maandag t/m vrijdag van 18 00-19.30 uur. Zaterdags van 16.00-18 00 uur. Uitsluitend tel. 071-211515 of 210221. 36 PAGINA'S Minister Scholten (foto) heeft zich gisteravond sa men met zijn college Van der Klaauw fel gekeerd tegen een meerderheid in de Tweede Kamer, die een ver mindering van Nederlandse atoomtaken wil. De botsing tussen regering en parle ment (PvdA, CDA, D'66 en PSP) deed zich voor tijdens een vergadering van de vaste kamercommissies voor bui tenlandse zaken en defensie over kernbewapening. Zo wel minister Scholten als Van der Klaauw meent dat er op dit moment een militair- strategisch evenwicht be staat. PAGINA 7 Egypte en Israël: overleg weer mislukt PAGINA 9 Dave Kyle, de vierde speler die door P/Leiden is wegge stuurd. PAGINA 11 De naweeën van de Tour de France-start in de Sleutel stad PAGINA 19 Terugblik op de na-oorlogse dagen: een studie over de zg. bijzondere rechtspleging na de Tweede Wereldoorlog PAGINA 21 Het geld blijft driftig rollen PAGINA 23 Fragmenten uit de lezing van prof. Van het Reve over "Literatuurwetenschap: het raadsel der onleesbaarheid" PAGINA 31 Van Agt: „Afluisteren voor mij nieuws' DEN HAAG - Premier Van Agt heeft gisteravond op zijn weke lijkse persconferentie gezegd dat hij twee jaar geleden, als minister van justitie, niet op de hoogte geweest is van het afluisteren van de telefoon van de advocaat mr. H. C. M. Hoorneman, die de be langen van Mentèn behartigde. "Het afluisteren was voor mij nieuws, toen ik het in de krant las," aldus Van Agt. Hij zei zich niets van het afluisteren te kun nen herinneren. "Ik kan me niet voorstellen, dat ik er enige be moeienis mee had", aldus de premier, "Als het wel zo was, dan ne dat zeker herinneren" Attentie .Attentie Wees de prijsverhoging voor. Diverse Datsun modellen (o.a. Sunny's-Cherry's) uit voorraad, nog voor de huidige prijs mits gekocht in 1978 Dus KOPEN IN 1978 afleveren en rijden in 1979 Uw Datsun dealer AUTO HEEMSKERK B.V. audio boortoestellen bv De uitstekende service samen met de meest moderne kon- trole-apparatuur, maken Audio Hoortoestellen b.v. tot een echte speciaalzaak. Wij leveren alle bekende mer ken hoortoestellen. Steenstraat 22, Leiden telefoon 071-141538

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1978 | | pagina 1