'Verleen Menten geen
asiel'
ie
Prijs Orions f 300 miljoen omhoog
Kortenhorst zette fiscale acties stop
Verdeeldheid in
de CD A-fractie
Nederlands verzoek aan diverse landen:
WmS~'
Buren klagen over
dierenmishandeling
van boer Koekoek
jzfep
Zij iZSZlZlAL VLOOG
OOK GRATIS
MET DE KLM
Het zonnetje in huis...
Mogelijk ook vrouwen
op oorlogsschepen
WOENSDAG 13 DECEMBER 1978
BINNENLAND
Toenmalige advocaat van Menten overblufte belastingdienst
HAARLEM (GPD) - Mr. L. G. Kor
tenhorst, toenmalig voorzitter
van de Tweede Kamer, heeft in
1948 de belastingdienst in Haar
lem telefonisch opdracht gege
ven om alle invorderingsmaatre
gelen tegen Pieter M. Menten,
toen wonend in Aerdenhout, stop
te zetten. De belastingdienst gaf-
geïmponeerd door de naam Kor
tenhorst - gevolg aan die op
dracht. Kortenhorst, die behalve
kamervoorzitter ook advocaat
van Menten was, had evenwel
geen enkele bevoegdheid om
stopzetting van de belasting
maatregelen te eisen.
Deze verklaring legde de ambte
naar P. A. F. J. Einans van de
Haarlemse belastingdienst gis
teravond af in het actualiteiten
programma Varavisie. De heer
Emans heeft de verklaring in
middels schriftelijk aan de com-
missie-Schöffer overgebracht.
Deze commissie onderzoekt de
rechtspleging rond Menten in de
jaren na de oorlog. Emans zei be
reid te zijn om zijn verklaringen
onder ede te herhalen.
De heer Emans werkt sinds mei
1933 op het belastingkantoor in
Haarlem. Voor de televisie schet
ste hij gisteravond hoe de belas
tingdienst kort na de oorlog be
slag kon leggen op de goederen
van burgers. Die bijzondere vorm
van beslaglegging (een zoge
naamd conservatoir beslag) is
destijds van kracht geweest om te
voorkomen dat goederen zouden
worden verduisterd. Er was geen
rechtsbesluit voor nodig om het
beslag uit te voeren.
Ook in het geval van Pieter Menten
is getracht een conservatoir be
slag te leggen door rechercheurs
van de fiscale recherche (deze
dienst heet tegenwoordig fiscale
inlichtingen- en opsporings
dienst). ,,Bij hun pogingen om
beslag te leggen op de goederen
van Menten, haalden de recher
cheurs in eerste instantie een
aantal malen bakzeil, om duistere
redenen. Uiteindelijk heeft men
kans gezien om op een aantal
goederen - ik weet niet meer pre
cies om welke goederen het ging
- beslag te leggen", aldus de heer
Emans, die zegt een en ander uit
de mond van fiscale rechercheurs
te hebben opgetekend.
Drie dagen na de geslaagde be
slaglegging kreeg de Haarlemse
belastingambtenaar een tele
foontje van iemand die zich aan
diende als Kortenhorst. „Kor
tenhorst deelde mij op min of
meer arrogante wijze mede dat
alle fiscale maatregelen tegen
Pieter Menten moesten worden
opgeschort. Ik wist dat Korten
horst voorzitter van de Tweede
Kamer was. Ik achtte mij als jong
ambtenaar niet competent om
hem te antwoorden en speelde
het telefoontje door aan mijn
chef. Die heeft enkele minuten
met Kortenhorst gesproken, ver
volgens kwam hij vertellen dat
inderdaad alle acties tegen Men
ten stopgezet dienden te worden.
Voorlopig en tot nader or
der".
„Deze gang van zaken was uiterma
te ongebruikelijk, maar toch
maakte de naam Kortenhorst op
mij als jong ambtenaartje een
enorme indruk. Pas later reali
seerde ik mij dat de heer Korten
horst geen enkele bevoegdheid
bezat om opschorting van fiscale
maatregelen tegen Menten te ei
sen. Dat de opdracht van Korten
horst tóch werd uitgevoerd,
kwam omdat zijn naam ook bij de
belastingdienst grote indruk
maakte. Daarom ben ik en al mijn
chefs toen door de knieën ge-
ik dat zeker niet
De heer Emans kar, zich niet aan de
indruk onttrekken dat Menten in
die dagen na de oorlog speciale
bescherming genoot. Op de vraag
waarom hij niet twee jaar geleden
deze verklaring in de openbaar
heid heeft gebracht, antwoordde
de heer Emans: „De publiciteit
rond Menten ging twee jaar gele
den voornamelijk over de mas
saexecuties in Polen. Ik achtte
mijn informatie op dat moment
niet zo relevant. Dat ik mij nu tot
de commissie-Schöffer heb ge
wend, komt voornamelijk omdat
de laatste tijd steeds vaker de
naam Kortenhorst in de affaire
opduikt. Zeker na de verklaring
van mevrouw Kortenhorst dacht
ik dat het zinvol was om mijn
kennis van zaken aan de commis
sie Schöffer bekend te maken"
DEN HAAG (GPD, ANP) - Minister Van der Klaauw van
buitenlandse zaken heeft gisteren in de Tweede Kamer
gezegd dat zijn departement er alles aan doet om te
voorkomen dat Menten het land uitvlucht. Via de am
bassades heeft buitenlandse zaken alle landen die daar
voor in aanmerking komen laten weten dat Menten geen
paspoort meer heeft.
Deze landen zijn schriftelijk ver- jaren niet terecht te hoeven te
zocht Menten geen verblijf op het staan, komt bij velen als een be-
grondgebied toe te staan en hem lediging over. Voor die^ reactie
geen asiel te verlenen zolang de kan men begrip hebben."
behandeling in cassatie nog niet
heeft plaatsgehad.
Maar ondanks deze maatregelen Duidelijker
kan Menten Nederland wel verla
ten, zo zei de bewindsman. Hij
verwees daarbij naar het interna
tionaal verdrag inzake burger
rechten en politieke rechten, dat
onder meer de bepaling inhoudt,
dat "eenieder het recht heeft
Welk land ook, met inbegrip van
zijn eigen land, te verlaten"
DEN HAAG (ANP) - Negen bewoners van Bennekom hebben zich
bij de vaste tweede-kamercommissie van CRM beklaagd over
het tweede-kamerlid Koekoek (Boerenpartij).
Als omwonenden van een bosperceel dat in het bezit is van Koe
koek maken zij schriftelijk melding van het feit dat het Kamerlid
vanaf juni 1978 drie jonge pony's aan kettingen heeft vastgezet. In
de herfst vermagerden de dieren zienderogen en deden de om
wonenden een dringend beroep op politie en dierenbescherming
om in te grijpen.
De beroep bleef, zoals bij eerdere gelegenheden, zonder resultaat.
Toen eind november hulp werd ingeroepen van een dierenarts
was één van de dieren stervende en verkeerden de andere twee in
vergaande staat van verhongering. "Eerst toen greep de politie
in", aldus de brief.
Voorts wordt melding gemaakt van een in totale eenzaamheid ver
kerende hond die vanaf september op een ander afgelegen bos
perceel aan de ketting zou hebben gelegen. "Van tijd tot tijd
bracht Koekoek wat voedsel, dikwijls 's nachts. Medelijdende
omwonenden voerden bij, ook zij deden een vergeefs beroep op
de dierenbescherming".
Toen de vinnige kou inviel werd de hond niet verlost. Koekoek liet
hem daar vastgeklonken aan de ketting. Eerst toen het drama tot
ontknoping was gekomen met de pony's werd de hond wegge
haald.
De omwonenden zijn bang dat, als de kwestie van de pony's wat in
vergetelheid is geraakt, Koekoek zijn treurige praktijken zal her
vatten. Reden waarom zij een beroep op de commissie doen om
dit te helpen voorkomen.
Volgens de ondertekenaars zouden nog meer omwonenden de
brief hebben getekend als er "geen angst heerste voor represail
les van de heer Koekoek en de zijnen". Een afschrift van de brief
is gezonden aan Kamervoorzitter dr. Vondeling en aan de vaste
justitie.
Minister de Ruyter van justitie zei
gisteren geen oordeel te willen
uitspreken over het vonnis van
de Haagse rechtbank. De be
windsman onderzoekt de uitle
ven ngsaanvrage van Israël, maar
is niet van plan nu al aan te kon
digen dat Menten aan dat land
kan worden uitgeleverd als A:
Het vonnis van de Haagse recht
bank wordt bevestigd door de
Hoge Raad en als: B. uitlevering
mogelijk blijkt.
Het spoeddebat dat de Tweede
Kamer gisteren over de zaak
Menten hield was op initiatief
van het CPN-Kamerlid Wolff.
Wolff diende een motie in waarin
de regering wordt gevraagd de
uitlevering "in ernstige overwe
ging" te nemen als de Hoge Raad
negatief beslist op het cassatiebe
roep van het Openbaar Ministerie
en derhalve het Haagse vonnis
overneemt.
Misverstand
Over de strekking van de motie
heerste gisteren in het debat enig
misverstand. De minister ging
ervan uit dat zijn onderzoek naai
de haalbaarheid van het uitleve
ringsverzoek hetzelfde was als
"in ernstige overweging nemen"
Volgens de CPN heeft echter de
in de motie gebruikte term een
politieke lading en zou het veel
meer een intentieverklaring van
de regering inhouden. In dat ge
val noemde De Ruiter de motie
waarover de Kamer morgen een
beslissing zal nemen - onge
wenst.
Alle sprekers onderstreepten dat
het vonnis van de Amsterdamse
rechtbank, die Menten schuldig
had bevonden en hem tot 15 jaar
gevangenisstraf veroordeelde,
niet teniet is gedaan door het
vonnis van de Bijzondere Straf
kamer van de Haagse Rechtbank.
CD A-woordvoerder Van Dam:
"Op procesrechtelijke gronden is
de vrijlating bevolen. Een nog
niet van beschuldigingen gezui
verde loopt vrij rond. Het belang
van de verdachte om na zoveel
Vooral van de zijde van de opposi
tie had men echter een duidelij
ker stellingname van het Open
baar Ministerie over dit vonnis
verwacht. Wolff zei dat ook hij de
onafhankelijkheid van de rech
terlijke macht niet wil aantasten,
maar dat het uitgangspunt voor
het parlement geen aanleiding
mag zijn om "stommetje te spe
len"
Kosto (PvdA) stelde dat het in cas
satie gaan in feite als een protest
tegen het vonnis kan worden uit
gelegd. Waarom heeft het Open
baar Ministerie - waarvan de mi
nister van justitie het hoofd is -
deze onvrede niet meer naar bui
ten gebracht, zo vroeg Kosto zich
af. Volgens hem had dat veel on
begrip en verwarring elders kun
nen voorkomen.
Tekort
Veel sprekers vonden dat de Ne
derlandse overheid tekort is ge
schoten in de voorlichting en
toelichting op het vonnis aan ge
tuigen uit Polen, de Sowjet-Unie
en Israël. Zo zei Van Dam dat ju-
sitie een mogelijkheid had kun
nen creëren voor de Haagse
rechtbank om de uitspraak op
een persconferentie toe te lich
ten. Mr. de Ruiter vond echter
een discussie tussen rechters en
journalisten ongewenst. Ook Van
der Klaauw was het met het ver
wijt van de Kamer niet eens. Hij
zei dat een dergelijke voorlich
ting meer op de weg had gelegen
van de regeringen van de betrok
ken landen.
Zaterdagmiddag a.s. zullen 25 or
ganisaties van verzetslieden en
oorlogsslachtoffers een nationale
manifestatie houden in Den Haag
tegen de vrijlating van Menten
i Panda dood - De kleine panda,
die afgelopen weekeinde uit
diergaarde Blijdorp in Rotter
dam is ontsnapt, is gistermiddag
dood aangetroffen op de spoor
baan langs de Delftshavense
Schie. Het dier is vermoedelijk
aangereden door een trein. De di
rectie van diergaarde Blijdorp
denkt dat het diertje via bomen
en bevroren sloten de dierentuin
heeft verlaten.
en 365 dagen per jaar een bruin leventje leiden
DEN HAAG (GPD) - Binnen het
CDA is men het nog niet eens wie
vice-fractievoorzitter moet wor
den van de CD A-Tweede-Ka
merfractie. De kandidaten die de
meeste kans maken, zijn de AR-
kamerleden Schakel en Van
Houwelingen, maar ook in de
ARP zelf weet men nog niet aan
wie men de voorkeur moet geven
Het bestuur van de CDA-fractie zal
waarschijnlijk vandaag een aan
beveling opstellen, waarna de
fractie via een schriftelijke
stemming de knoop moet door
hakken. Het fractiebestuur heeft
gisteren een eerste vergadering
aan de kwestie gewijd, maar kon
het toen onderling nog niet eens
worden.
De CD A-top heeft sterke aandrang
uitgeoefend op de ARP om zelf
tot een keuze tussen Schakel en
Van Houwelingen vertegen
woordigers van resp. de rechter-
en linkervleugel, te komen. AR-
voorzitter Hans de Boer heeft dit
echter geweigerd. De Boer meent
dat het tot de taak van het fractie
bestuur behoort om een kandi
daat voor te stellen. In de ARP
voelt men er weinig voor openlijk
een voorkeur uit te spreken voor
een collega-kamerlid, hoewel
duidelijk is dat de meeste AR-
kamerleden, inclusief Hans de
Boer, achter de kandidatuur van
Van Houwelingen staan.
Een probleem is dat men moeilijk
de „oude rot" Schakel met zijn
veertienjarige ervaring als ka
merlid kan passeren ten behoeve
van Van Houwelingen. Alleen als
Schakel, die nu al lid is van het
CD A-fractiebestuur, zich terug
trekt. zou de weg voor Van Hou
welingen vrij zijn. Schakel heeft
zich vorige week bereid ver
klaard vice-fractievoorzitter te
worden, maar men wijst er in het
CDA op dat hij in dat geval vrij
wel al zijn nevenfuncties zal moe
ten opgeven. Of hij daartoe be
reid is. waagt men in het CDA te
betwijfelen.
Inmiddels is in de CDA-fractie ook
de gedachte geopperd om een
compromis-kandidaat naar vo
ren te schuiven, maar erg waar
schijnlijk lijkt die mogelijkheid
niet. Genoemd worden de namen
van drs. B. Beumer en dr. S. Fa-
ber. De eerste is echter kandidaat
voor het Europees Parlement en
zal daarom volgend jaar de
Tweede Kamer verlaten, terwijl
Faber als nadeel heeft dat hij nog
slechts kort in de Kamer zitting
heeft.
DEN HAAG - De actiegroep
Behoud Arbeidsplaatseii voor
vrouwen in het onderwijs heeft
gisteren in Den Haag de Twee
de-Kamercommissie voor on
derwijs en wetenschappen met
op de ontwikkelingen
i het
ten
onderwijs gedrukt.
De kamercommissie kreeg een
pop aangeboden die als "Ma
rie" de wensen van de actie
groep verwoordt.
De actiegroep is opgericht als
protest tegen ontslagen in het
onderwijs die vooral niet-kost-
winners betreffen. In vele ge
vallen zijn dat
DEN HAAG (GPD) - Ook minister
Albeda (sociale zaken) heeft van
de KLM gratis kaartjes ontvan
gen als beloning voor lezingen
die hij voor het luchtvaartbedrijf
heeft gehouden. Dit gebeurde, zo
verklaarde Albeda gisteravond,
in 1973, toen hij lid van de Eerste
Kamer was en hoogleraar in Rot
terdam. Eenmaal is hij met zijn
vrouw naar Istanboel gevlogen,
eenmaal naar Genève.
Volgens Albeda had de KLM hem
de keuze gelaten voor zijn werk
een honorarium, of een kaartje te
ontvangen. Omdat Albeda naar
eigen zeggen "als reislustig be
kend" stond, en een honorarium
hem "minder voordelig" leek,
had hij de voorkeur aan kaartjes
gegeven.
Albeda zei niet te weten of de kaar
tjes als inkomen op zijn belas
tingformulier zijn terechtgeko
men. "Mijn belastingconsulent
heeft me gezegd dat hij het niet
precies weet. Ikzelf vul die for
mulieren niet in"
De bewindsman vindt dat over de
ze zaak "nodeloze ophef' wordt
gemaakt en noemt het "flauwe
kul" dat hij door zijn lezingen niet
meer afstandelijk tegenover de
KLM was komen te staan in zijn
hoedanigheid van lid van de Eer-
DEN HAAG (GPD)-Hetministerie
van defensie staat in principe niet
afwijzend tegenover het ook op
de schepen van de Koninklijke
Marine plaatsen van vrouwelijke
militairen. Dat is een direct uit
vloeisel van het besluit om alle
krijgsmachtfuncties ook voor
vrouwen open te stellen en de
speciale vrouwenkorpsen af te
schaffen.
Of dat principe ook in de praktijk
kan worden verwezenlijkt zal nog
moeten worden bestudeerd door
de speciale werkgroep die de in
tegratie van de vrouwelijke mili
tairen bestudeert. Defensie kan
dan ook nu nog niet zeggen of bij
de bouw van nieuwe oorlogs
schepen voor wat betreft de huis
vesting van vrouwen met deze si
tuatie rekening zal worden ge
houden.
Dat schrijft minister Scholten in
antwoord op vragen uit de Twee
de Kamer. De bewi
schrijft geen voorbehoud te
len maken voor het verlenen
gevechtsfuncties a
De vrouw is niet bij voorbaat fy
siek ongeschikt voor het vervul
len van gevechtsfuncties, zo staat
in het antwoord. Alleen om ui
terst dringende redenen mag de
gelijkstelling van vrouwen bin
nen de krijgsmacht worden be
perkt.
3er 1 januari aanstaande zal het
korps MARVA (Marinevrouwen-
afdeling) worden opgeheven. De
LUVA (Luchtmachtvrouwenaf-
deling) bestaat al enkele jaren
niet meer. De opheffing van de
MILVA (Militaire Vrouwenafde
ling) zal in de loop van 1979
plaatsvinden. Dat de meeste
vrouwen in de nieuwe situatie
werkzaam zullen zijn in de admi
nistratieve en verzorgende sector
vindt zijn oorzaak in het feit dat
zij dat ook nu doen.
ste Kamer. Hij voegde er nog aan
toe dat hij de kaartjes op dezelfde
voorwaarden had ontvangen als
het KLM-Personeel. Dit is niet
juist KLM-personeel moet vijf
procent van het enkele reis- of
jaarretourtarief betalen.
Albeda's naam komt niet voor op
het overzicht van parlementa
riërs die gratis met de KLM heb
ben gevlogen dat staatssecretaris
Smit-Kroes (verkeer) vorige
week heeft toegezonden aan de
voorzitter van de Tweede Kamer,
dr. A. Vondeling. Desgevraagd
verklaarde mevrouw Smit-Kroes
dat Albeda's naam in dit verband
nieuw voor haar was. Overigens
zal zij zelf niet bekendmaken
welke namen wel op het over
zicht voorkomen.
Drie vrouwen
gedood bij
oversteken weg
HEERLEN (ANP) - Bij een zeer ge
compliceerd auto-ongeluk zijn
gisteravond op de provinciale
weg Heerlen-Sittard ter hoogte
van de Heerlense wijk Passart-
De Wier drie vrouwen op slag ge
dood toen zij de drukke straat
wilden oversteken.
De slachtoffers zijn mevr. J. Groot-
Groeneveld (71), de 17-jarige M.
Manca en de 16-jarige Ellen
Breuer, allen afkomstig uit de
genoemde woonwijk.
Zij kwamen met de bus uit Bruns-
sum aan, stapten rond half zes uit
en wilden gedrieën de vrij brede
straat (12 meter) oversteken.
Aangekomen op het midden van de
weg werden twee van hen ge
schept door een wagen die twee
andere auto's wilde inhalen. De
chauffeurs van deze twee wagens
hadden de vrouwen gezien en
minderden vaart.
De derde vrouw die één en ander
voor haar ogen zag gebeuren liep
terug en werd daar geschept door
een auto die de tegenovergestel
de kant uit reed en een afslaande
wagen wilde passeren.
De gemeentepolitie van Heerlen
zoekt eventuele getuigen.
ALS KABINET OOK FOKKER MEE WIL LATEN PROFITEREN
Hoge Rijndijk 25, 2313 KG Leiden, tel. 071 -141741
showrooms geopend
dinsdag t/m vrijdag 9 - 5 uur
donderdagavond 7 - 9 uur en zaterdags 9.30 - 1.30 uur
of 's avonds na afspraak
DEN HAAG (GPD) - De Ameri
kaanse vliegtuigfabriek Lock
heed is bereid Fokker de 13 door
Nederland te kopen Orion-vlieg-
tuigen voor de marine in elkaar te
laten zetten. Dat heeft dan wel tot
- gevolg dat Nederland vanuit
Amerika geen compensatie-or
ders meer zal ontvangen, terwijl
die assemblage (het in elkaar zet
ten) de prijs van de Orions met
300 miljoen gulden zal verhogen.
Van Aardenne (economische za
ken) aan de Tweede Kamer,
waarin zij het kabinetsbesluit om
13 Orions te kopen nader toelich
ten. Indien het kabinet niet be
sluit om die 300 miljoen gulden
extra uit te trekken - hetgeen
Fokker 1800 manjaren werk op
leveren kan - zal Fokker hele
maal niets "verdienen" aan de
Orion-bestelling.
Bij het besluit van het kabinet om
het Orion-vliegtuig en niet de
Franse Bréquet Atlantic aan te
schaffen, heeft voorop gestaan
dat de beslissing nog dit jaar
moest vallen. Aangezien de Fran
sen niet bereid waren voor 1 ja
nuari met concrete voorstellen in
ruil voor een Atlantic-order te
komen, is de keuze toch op de
Orion gevallen. Het kabinet heeft
echter het uiterste gedaan om
toch met de Fransen tot overeen
stemming te komen.
3e Franse tegenvoorstellen boden
onvoldoende zekerheid dat de
toekomst van Fokker als zelf-
scheppende vliegtuigindustrie
zou zijn gegarandeerd.
De totale kosten van het Orion-
programma zullen 1017 miljoen
gulden gaan bedragen. De Ame
rikanen hebben daar voor 60
miljoen dollar (125 miljoen gul
denlaan compensaties tegenover
gesteld. Die compensaties betref
fen een zeer breed industrieel ter
rein. De Amerikaanse order biedt
de Nederlandse (vooral elektro
nische) industrie 1000 manjaren
werk. Bij assemblage in Neder
land kan Fokker 1800 manjaren
verdienen. De Atlantic-order zou
Fokker en enkele andere indus
trieën 5000 manjaren hebben op
geleverd.
De Tweede Kamer zal volgende
week dinsdag debatteren over de
beslissing van het kabinet om de
Orion te kopen. De Twcede-Ka-
r defensie en
:he zaken hebben daar
gisteren om gevraagd. Het debat
valt in de laatste week voor het
kerstreces, waardoor het kabinet
nog net voor 1 januari de contrac
ten kan tekenen.