Af en toe
monument
opofferen
„Ik ben een beetje een
man van het compromis
CRM GUNT C EN A DE
RUIMTE IN BREESTRAAT:
'Beperk bouw polikliniek'
Nieuwe voorzitter van Leidse CDA Jasper Bosch:
ZATERDAG 9 DECEMBER 1978
LEIDEN
DEN HAAG/LEIDEN - "De binnenstad van Leiden staat
wel erg vol met monumenten. Wil je die binnenstad le
vend houden, dan zal er af en toe een monument opgeof
ferd moeten worden. C en A betekent een verlevendiging
van de Breestraat. En het Hof van Holland is wel een
interessant, maar niet een bijzonder mooi of waardevol
pand".
Deze woorden werden gisteren
namens het ministerie van cul
tuur, recreatie en maatschappe
lijk werk uitgesproken door mr.
Droogleever Fortuijn op een zit
ting van de Raad van State. Dit
college staat voor de taak om de
Kroon van advies te dienen over
de vraag of er in de Breestraat
(vanaf nummer 127-129, Hof van
Holland geheten, tot en met de
Ketelboetersteeg) en de Lange-
brug (48, een voormalig koets
huis en 52/52A) gesloopt en ver
volgens gebouwd mag worden
ten behoeve van een nieuwe ves
tiging van het kledingbedrijf C en
A. Op een opvallende plek in de
Leidse binnenstad: schuin te
genover het stadhuis en recht te
genover de Koornbrugsteeg.
Weerstand
Het zijn plannen die veel weerstand
hebben opgeroepen en nog altijd
oproepen, omdat niet iedereen
met het ministerie van CRM
vindt dat er af en toe een monu
ment moet worden opgeofferd
Een stoet van bezwaarden was
gisteren naar Den Haag gekomen
om hun standpunten ten over
staan van de staatsraden baron
Van Tuyll von Serooskerken
Aarden en Verburg toe te lichten
Aanwezig waren de Vereniging
Pieters- en Academiewijk, de
Vereniging Oud-Leiden, de
Werkgroep Milieubeheer, de Ko
ninklijke Nederlandse Oudheid
kundige Bond, de Buurtvereni
ging Maredorp, individuele
buurtbewoners en de belang
stellende Leidenaars, zoals het
oud-raadslid en architect W
Kuyper, die niet alleen
zichzelf sprak, maar ook i
een aantal stadgenoten, zoals
oud-wethouder en huidig D'66
raadslid Oosterman en enkele
winkeliers van de Korevaart-
straat die het in hun economisch
belang achten als C en A zich op
de Garenmarkt zou vestigen.
Tegen de voorgenomen sloop en
nieuwbouw zijn ook beroeps
chriften ingediend door de Bo
nenstichting, de Commissie Bin
nenstad (een onderdeel van het
Overleg Wijkorganen), de Ver
eniging Milieudefensie, de Cultu
rele Raad, de Bond Heemschut,
de voormalige werkgroep stads
ontwikkeling van de vroegere
PPR/PSP/D'66 fractie uit de ge
meenteraad en het buurtcomité
d'Oude Morsch. Aan het einde
van de zitting kon staatsraad Van
Tuyll von Serooskerken tot zijn
genoegen dan ook in ieder geval
vaststellen dat de belangstelling
voor het monumentenbeleid de
laatste eeuw is gegroeid
Afweging
Ook de Raad van State staat nu
voor de afweging van het histo
risch karakter van het cultureel
belang van de binnenstad contra
het economisch belang van het
centrum. Dat het laatste het
zwaarst moet wegen is behalve
van C en A in ieder geval het
standpunt van de Kamer van
Koophandel, het gemeentebe
stuur van Leiden en het ministe
rie van economische zaken. Het is
vooral vanwege hun adviezen
geweest dat destijds minister
Van Doorn en nu staatssecretaris
Wallis de Vries zich op het stand
punt hebben gesteld dat aan C en
A toestemming moet worden ge
geven om het Hof van Holland en
de panden aan de Langebrug te
slopen. Namens het gemeentebe
stuur liet PvdA-wethouder Waal
gisteren nog eens weten dat aan
het einde van de jaren zestig de
opvatting is gaan leven dat een C
en A-vestiging tegenover de
Koornbeurssteeg een goede zaak
is; dat standpunt van de gemeen
te is sindsdien overeind geble
ven. De laatste nieuwbouwplan-
nen van C en A zijn door de ge
meente, maar ook door de Rijks
dienst voor Monumentenzorg
goed ontvangen, zo stelde Waal.
De tegenstanders van de C en A-
vestiging vroegen zich af wat nu
eigenlijk onder dat economisch
belang verstaan moet worden en
wezen erop dat het belang van C
en A nog niet het economisch
belang van de Leidse binnenstad
behoeft te zijn. Tegenover de vi
sie van de Kamer van Koophan
del dat een nieuwe vestiging van
C en A een broodnodige stimu
lans betekent voor de andere
winkels in het centrum stelde o.a.
de werkgroep Milieubeheer dat
er rapporten bestaan (waaronder
het distributie-planologisch on
derzoek dat mede door de Kamer
van Koophandel is opgezet) die
aantonen dat het met de winkels
in het centrum (althans het
kern winkelgebied) helemaal zo
slecht nog niet gaat.
C en A heeft in het verleden andere
vestigingsplaatsen dan de Bree
straat van de hand gewezen.
Schuttersveld en Garenmarkt
liggen te ver van het centrum, al
dus het grootwinkelbedrijf. Van
de zijde van de Vereniging Pie
ters- en Academiewijk werd gis
teren nog eens de suggestie ge
daan om de bestaande C en A-
vestigingen aan de andere zijde
van de Breestraat en aan de Bo
termarkt uit te breiden. Dat kan
door gebruik te maken van de
bovenverdiepingen en de panden
ernaast. Woordvoerder Tim-
becijferde dat C en A op
r zelfs meer ruimte zou
krijgen dan door nieuwbouw in
de Breestraat en Langebrug.
Waar een woordvoerder van C en
A tegenover stelde: "Als je dat
gaat doen, stuit je ook weer op
monumenten, of op de eigenaars
die hun pand niet willen verko
pen of op huurders die niet willen
vertrekken. Ik daag iedere Lei-
denaar uit om ons een plek te
i die betaalbaar is en waar
je niet op monumenten stuit."
Naast het cultureel-historische en
economische is er ten slotte nog
een derde belang dat in deze
kwestie een rol speelt: dat van de
Raad van Arbeid. Deze instelling
was gevestigd in het Hof van
Holland en is volgens directeur
Van Loen op verzoek van de ge
meente op zoek gegaan naar een
andere ruimte die is aan de Hoge
Rijndijk gevonden. Bij de inves
teringen die daarvoor gepleegd
zijn is de Raad van Arbeid er van
uit gegaan dat het Hof van Hol
land aan C en A verkocht zou
worden. In het koopcontract
staat echter de clausule dat koop
niet doorgaat als dit pand niet
mag worden afgebroken
Het laatste woord is nu aan de
Kroon, die daarover een zwaar
wegend advies zal krijgen van de
Raad van State.
DEN HAAG/LEIDEN - De Provin
ciale Raad voor de Volksgezond
heid vindt dat de omvang van de
nieuw te bouwen polikliniek bij
Endegeest voorlopig beperkt
moet worden. De raad meent wel
dat de nieuwe kliniek er snel
moet komen.
Een advies van deze strekking
heeft de Provinciale Raad aan het
provinciaal bestuur uitgebracht.
Gedeputeerde Staten zullen op
hun beurt nu een aanbeveling
doen aan de staatssecretaris Ve
der-Smit (volksgezondheid); zij
moet de uiteindelijke beslissing
Provinciale Raad
Volksgezondheid wil met zijn
advies de mogelijkheid open
houden dat er in de toekomst bij
Endegeest slechts een kleine po
likliniek zal blijven en poliklini
sche behandeling voor het overi
ge elders zal plaatshebben. De
wenselijkheid daarvan wordt be
sproken in een werkgroep die is
ingesteld door B en W van Leiden
met als opdracht een voorstel te
doen over samenwerking op het
gebied van poliklinische hulp
verlening tussen Endegeest en de
Gemeente Geneeskundige en
Gezondheidsdienst.
ADVERTENTIE
LEIDEN - Hij kwalificeert zich als
"een man van het compromis",
vindt zichzelf geen echt politicus,
maar voelt zich aangetrokken tot
besturen, zakelijk en nuchter. Als
nieuwbakken voorzitter van het
Leidse CDA-verb'and ziet Jasper
Bosch<47)hetals "een uitdaging"
om van de nu nog zelfstandige
AR, CH en KVP een eenheid te
maken.
"Het zal" - voorspelt Bosch - "zeker
niet zonder pijn gaan, maar ie
dere fusie kost pijn, dat moetje er
voor over hebben. Het is de durf
om als drie partijen ieder een stuk
van je eigen identiteit in te leve
ren. Tenslotte heb je alledrie de
zelfde basis, dat moet toch het
zwaarste wegen"
Zonder zijn achtergrond te verloo
chenen - "ik ben een echte AR-
man" - wil Bosch af van het ge
scheiden optrekken en de interne
verdeeldheid binnen het CDA.
Een klein, maar opvallend voor
beeld illustreert dat duidelijk.
Net verkozen tot CD A-voorzitter
werd Bosch vorige week bena
derd door de groep van veront
rusten binnen de AR. Zij vroegen
zijn handtekening en steun tegen
het landelijke grondslagrapport.
Bosch weigerde hoewel een dui
delijk evangelische CDA-grond-
slag ook voor hem een essentiële
voorwaarde is.
"Ja, ik vind dat je als CDA-politici
het dagelijks handelen steeds
zult moeten toetsen aan het
evangelie. Daar moetje op aan te
spreken zijn. Als die vraag niet
meer gesteld kan worden, is er
sprake van een grauwe midden
partij. Het CDA mag in ieder ge
val geen grauwe midden-partij
worden, dat zou ik ontzettend
vinden".
Bosch benadrukt: "Dat verzoek
van die verontrusten, daar ben ik
bewust niet op ingegaan. Ik heb
tegen mezelf gezegd, als voorzit-
ADVERTENTIE
Quarts - Horloges
De Aller Beste
v.d. Water
EIGEN ATELIERS
ter heb je nu de taak om bindend
te werken en niet om te scheiden
We gaan over die grondslag eer
daags ook binnen de afdeling
praten. Ik vind dat ik die discus
sie dan niet moet doorkruisen"
Deze loyale opstelling tekent
Bosch ten voete uit. Ook als
raadslid - hij stapte in september
na een periode van vier jaar door
tijdgebrek uit de raad - zocht
Bosch vooral de samenwerking
Zegt daar zelf van: "Ik ben een
beetje een man van het compro
mis. Dat wil ik ook. Een ander
kan het ook bij 't goeie eind heb
ben, denk ik altijd. Daar moetje
dan ook voor open staan.
Het Leidse CDA heeft in de nieuwe
voorzitter een man die door zijn
ervaring als raadslid ook de
plaatselijke politiek goed kent en
zeker de fractie op de voet zal
volgen. Zijn voorganger Bonda
introduceerde Bosch vorige
week als iemand die de fractie te
genspel zal kunnen geven. "Hij
kent het gedoe en gedonder in de
raad", aldus Bonda.
Zelf geeft Bosch aan dat hij de frac
tie kritisch zal volgen, zonder de
fractie zijn eigen verantwoorde
lijkheid te ontzeggen. "Ik wil ze
ker tegenspel geven, het bestuur
is er tenslotte niet alleen om le
denvergaderingen te houden en
verkiezingen te organiseren. Ik
wil de afdeling ook duidelijk
meer laten praten over wat er in
de stad gebeurt"
Bosch heeft de bestuurlijke leiding
van de Leidse CDA op zich ge
nomen, terwijl de partij in de
praktische politiek in de gemeen
teraad buiten spel staat en de
raadsfractie zich tegenover het
links/liberale college van een
harde oppositie onthoudt. Of hij
daar geen moeite mee heeft?
Kameleon
"Nee, ik sta daar wel achter. Dat
nieuwe college zit er nog te kort,
het heeft nog zo weinig laten zien.
Het is nog zo'n vreemde kame
leon. Een harde oppositie zou nu
alleen averechts werken. Als je
een harde oppositie voert, moetje
het weloverwogen doen. Anders
wordt je gauw aangewreven dat
je uit frustratie handelt".
Bosch is niet gefrustreerd, maar
wel teleurgesteld en vooral boos
over de wijze waarop PvdA en
VVD het CDA buiten spel heb
ben gehouden. "Ik vind dat nog
steeds ongelofelijk, datje de éën-
Nog verkrijgbaar:
LEIDEN,
binnen en buiten
de stadsvesten
van Dr. Ir. H. A. van OERLE
De geschiedenis van de stede-
bouwkundige ontwikkeling tot aan
het einde van de gouden eeuw.
Het werk bestaat uit 2 delen
Beschrijving atlas
Prijs 360 -
Een zeer interessant boek voor
allen die zich in algemene zin voor
Leiden en zi|n verleden interes
seren.
Er komt aeen herdruk Het boek is
uniek. Het krijgt t.z.t. ongetwijfeld
antiquarische waarde.
Een uitgave van E. J. Brill, Leiden.
BOEKHANDEL DE KLER
BEZOEK AAN
HUISVESTING
ALLEEN NOG
NA AFSPRAAK
LEIDEN - Een bezoek aan Bureau
Huisvesting zal binnenkort al
leen mogelijk zijn als tevoren een
afspraak is gemaakt.
Zoals bekend zal Bureau Huisves
ting deze maand verhuizen van
de Hooigracht naar het nieuwe
Stadsbouwhuis aan de Lange-
gracht. Burgemeester en wet
houders hebben voorgesteld om
na de verhuizing een proef van
twee tot drie maanden te nemen
om het publiek alleen na een af
spraak te ontvangen. De chef van
Bureau Huisvesting zal na die
proef zijn bevindingen melden
waarna zal worden bekeken of
het afspraaksysteem moet wor
den voortgezet.
ADVERTENTIE
Jasper Bosch uitdaging
na-grootste partij buiten het
stadsbestuur houdt en zo onge
veer éénderde van de kiezers
geen invloed geeft.
niet willen, maar het simpele feit
dat ik geen wethouder kan wor
den, louter en alleen omdat ik
CDA ben, vind ik onzin. Dat le
vert wel frustratie op".
KEES VAN DER MALEN
ANTIEKE EN
STIJLKLOKKEN
Uw vakadres
Eigen ateliers
De betere kwaliteiten
n de voordeligste prijzen
v. d. Water
Werkdossier
Het werkdossier van de Leidse
burgerraadslieden, dat in een
aantal kranten nogal breed is
uitgemeten, doet z'n invloed
nog steeds gelden. Deze week
heeft het universiteitsraads
lid Bisschof - een student die
consequent verzuimt de rest
van zijn achternaam (van
Heemskerk) te vermelden - er
aanleiding in gezien om een
aantal schriftelijke vragen af
te vuren op het college van be
stuur.
Hij schijnt met name geïnteres
seerd te zijn in hoofdstuk 7
van het dossier, "waarin on
behoorlijk gedrag van over
heidsfunctionarissen e.d.
staat vermeld." Hij wil weten
of het college "bekend is met
dergelijke gedragingen bin
nen de universiteit, bijvoor
beeld via de vertrouwensman
wiens functie vergelijkbaar is
met die van burgerraads-
vrouwlman". Vervolgens stelt
hij de vraag waar we met z'n
allen al jaren op zitten te
wachten, namelijk: "Wil het
college in dat geval een over
zicht van zulk onbehoorlijk
gedrag geven?" Hoe moet zo'n
college van bestuur daar nou
op reagerenUiteindelijk
wordt er niets anders ge
vraagd dan even de bodem
van de doofpot naar buiten te
willen drukken. En dat is na
tuurlijk niet niks. Nee, ze zul
len met de billen bloot moeten,
de heren bestuurderen. Daar
komt een rel van, let op mijn
woorden.
Ik zal het concept-antwoord van
het college van bestuur alvast
even oplepelen. Dat begint zo:
"Geachte meneer Bisschof van
Heemskerk, In antwoord op
uw schrijven van jl. doen
wij u hierbij een lijstje toeko
men van ambtenaren die zich
bij de Rijksuniversiteit Lei
den plegen schuldig te maken
aan onbehoorlijk gedrag.
Achter de namen staat ver
meld met welke frequentie en
in welke gradatie dit gedrag
tentoon wordt gespreid. Wij
hopen u hiermee van dienst te
zijn geweest. Hoogachtend
Volksverhuizing
De grote volksverhuizing van
het Leidse stadhuis naar het
nieuwe pand aan de Lange-
gracht is op gang gekomen
Behalve ambtenaren - ver
huist er een berg papier, dos
siers, rapporten, nota's en
meer van dat fraais. Het per
soneelsblad Stadserf' re
kende uit dat een stapel van
1500m3, een paar kilometer
archief en 30.000 tekeningen
verplaatst moeten worden.
De ambtelijke spaar- en be-
waarzin is groot. Als al het
overbodige weggegooid zou
worden, zou dat volgens een
deskundige 300 m3 rommel en
zeker één verhuisdag schelen
Stadsbouwhuis
Van de Leidse raad mogen we
dus niet meer over Stads
bouwhuis spreken, het college
is per motie opgedragen naar
een andere naam te zoeken.
Ondertussen bloeit de ambte
lijke inventiviteit naar een
nieuwe naam weelderig. Na
Bouwstadhuis in plaats van
Stadsbouwhuis heeft een
ambtenaar op het stadhuis de
suggestie "De Nieuwe Vest
aangedragen
Die naam slaat dan op de om
geving, waarin het gebouw
zich bevindt, het gebied
Noordvest. Om de zaak nog
ingewikkelder te maken, heeft
de ambtenaar het idee geop
perd om het stadhuis tegelijk
maar om te dopen tot "De Be
narde Vest"...
"Mare"
"Een goed universiteitsblad
mag er geen twijfel over laten
bestaan dat het afkomstig is
uit een centrum van weten
schap en in ruimere zin van
cultuur en van beschaving.
Zie ik het wel, dan zou een op
deze wijze geredigeerd uni
versiteitsblad ons allen iets
kunnen laten voelen van het
intellectuele klimaat waarin
wij leven en werken."
Dat schrijft dr. A .Brouwer, pro
fessor in de stratigrafie en
paleontologie, in een open
brief aan de redactieraad
van het Leidse universiteits-
bald "Mare" (oplaag: 21.000).
De hooggeleerde kan zich niet
langer met de inhoud van dat
blad verenigen en stapt daar
om op als voorzitter van de
redactieraad.
Niet een journalistiek ervaren
hoofdredacteur en diens
redactie moeten volgens hem
in de eerste plaats het blad
vullen, maar - let op - "de Ra
penburgers zelf, op wat voor
plaats zij dan ook deel hebben
aan het merkwaardige be
drijf dat universiteit heet".
Nu is het merkwaardige dat al
van meet af aan vaststond dat
er voor dat blad een hoofdre
dacteur met journalistieke
ervaring moest worden aan
getrokken. Wat ook geruime
tijd geleden gebeurd is. "Ma
re" is inmiddels - desondanks
- nog niet het leesbare blad
dat het zou moeten zijn. Maar
de redactie kijkt tenminste af
en toe ook over de hoge muren
van de universiteit heen om te
aanschouwen wat zich zoal in
de samenleving afspeelt. En
dat wordt - na vier eeuwen
ivoren-torenmentaliteit - wel
De gelaatstrekken van de uni
versiteit, waarover de hoog
geleerde het heeft, zijn al
hooghartig genoeg en dat wil
die man, met zijn "Rapen
burgers", dan nog eens flink
gaan aandikkenWaarhaalt-
ie de moed vandaan? Wat
zouden de portiers van de
universiteit daar nou van
vinden? Of die aardige me
vrouw van de universiteits
kantine? Die begonnen nou
eindelijk een beetje lol te krij
gen in dat blad en nou mag
dat opeens niet meer van die
professor.
Trouwens, wie zijn dat eigen
lijk, "de Rapenburgers"? Is
dat een geheim genootschap of
een sektarische eenheid die
strijd levert tegen de verloe
dering van de maatschappij?
Die man spreekt in codes. En
daar is geen lezer - zelfs niet
van "Mare" - mee gediend.
"Parkeer meiden"
Het raadslid Joop Walenkamp
heeft het bij de vrouwen ver
bruid met zijn suggestie om
eens te bekijken of parkeer-
controle niet beter verricht
zou kunnen worden door aan
trekkelijk dames.
Joop zelf verdedigde zich in deze
krant "manmoedig" en legde
uit dat hij meer de werkgele
genheid dan het vrouwelijk
schoon op het oog had.
Door een toeval kreeg ik deze
week een ansichtkaart uit het
Australische Queensland. Af
gebeeld rond de parkeermeter
een drietal "metermaids"
vrij vertaald' "parkeerme-
termeiden"Zou Joop Walen
kamp dat nu toch niet bedoeld
hebben?
L. GLIBBER
Zo zal de Breestraat in het gedeelte tegenover de Koornbrugsteeg er straks ongeveer uitz
krijgt: geen Hof van Holland meer, wel een kledingzaak.
