ZATERDAG 9 DECEMBER 1978
Dat Koot en Bie met hun zondagavondbijdra-
gen hoge kijkpieken zouden halen, werpt het
duo zelf op de hoop der fabeltjes. Er zullen,
aldus het duo, best mensen zijn die alleen
voor óns in- of overschakelen, maar men
moet dat vooral niet overschatten. „Wij zijn
voor het grote, massale kijkerspubliek van
geen belang", aldus Koot en Bie, „maar daar
zijn we helemaal niet ontevreden mee". Vol
gens de cijfers van het officiële kijk- en luis
teronderzoek kijkt op zondagavond om half
tien 8 procent van alle kijkers naar Neder
land 1 en slechts 4 procent naar Nederland 2.
In feite heeft de zondagavond voor het grote
publiek afgedaan.
Kees van
Kooien: "In
plaats dat hij
er dan uitstuurt
doet 'ie dit..
u
Wim de Bie:
"We zullen daar
de komende
zondag een
hartig woordje
over moeten
praten"
De bewakingsactiviteiten van VPRO's
simplistisch duo Koot en Bie (in het
dagelijks leven Kees van Kooten en
Wim de Bie, beiden rasachte Hage
naars) zitten er bijna op. Nog enkele
zondagen en de veiligheidspetten
kunnen definitief aan de kapstok,
ioot zegt: „Dit werk heeft ons zó aan
gegrepen dat we per 1 januari echt
een tijd van het scherm af moeten om
na te denken. Het is veel slopender
geweest dan we gedacht hadden, de
ze periode..."
Dver Oudejaarsavond vertelt Bie: „We
zijn van acht tot twaalf op het scherm.
We zullen veel herhalen. Onze laatste
lange avond werd uitgezonden toen
Nederland-Schotland op het andere
net werd gespeeld. Voornamelijk re
prise dus, maar er zitten ook nieuwe
dingen bij"
Het wekelijks op de buis verschijnen
met reacties op de allerlaatste actuali
teiten bevalt Koot en Bie uitstekend.
Maar het is slopend. Een gezinsleven
is er niet meer bij. Hele weekend, hele
week bezig. Dinsdag weer nadenken
over de komende zondag. Fantas
tisch vinden ze het, het medium weer
eens „live" te hanteren. De snelheid
waarmee gewerkt moet worden. Veel
filmpjes worden zondagochtend nog
gemaakt. Veel tekst wordt zaterdag
nog geschreven. Zelden breekt hen
overigens het angstzweet uit. Het is
nog nooit echt fout gegaan.
Ze doen alles thuis (in Hilversum en
Bussum). Het interview over Boms
boek over hunebedden is geschreven
op de witte tafel in Bie's woning. De
volgende ochtend staan er lampen en
een camera. Kees heeft 'n snor voor.
En als Bie boos aanbelt bij Frits Bom,
dan is dat Bie's bloedeigen huisdeur.
„Dat is nou het leuke" zegt Koot,
„het gaat allemaal net"
Dat heel-korte-termijn-werk (tien mi
nuten voor het laatste journaal kijken
welke grappen erover gemaakt kun
nen worden) vinden ze „heerlijk"
Lijkt weer een beetje op radio. De tv-
techniek gaat ook die kant op. De
techniek wordt steeds „kleiner"Als
er vroeger tv uitrukte, betekende dat
reusachtige vrachtwagens en lange
masten. Nu komt er een auto met
twee man en een camera bij je thuis.
En licht. De volgende fase is: een ca
mera die helemaal geen licht meer
nodig heeft. Leuk om met die aller
nieuwste techniek te experimente
ren. De directe satire krijgt daardoor
weer een kans.
Over televisieprogramma's zeggen ze:
„Ons valt op hoe weinig er voor ons in
een week tv zit. Programma's zijn niet
meer slecht te noemen; ze zijn niets
meer. We strepen drie, vier pro
gramma's aan waarmee nog iets zou
kunnen gebeuren. Een Aktua, een
Aad v.d.Heuvel, een Sonja's Goed
Nieuws Show. Dat zijn nog open for
mules. Maar als je ziet hoe slap ze
worden ingevuld, dat is een
ramp"
De toekomst van het op zichzelf prach
tige medium zien zij met grote huiver
tegemoet. Het zou afschuwelijk zijn
als er van de tv niets interessants
meer te verwachten is. Als de tv niet
meer het leven zou weergeven.
Bie zegt: „TV is een spiegel van de tijd.
Maar het is ongelooflijk wat een cor
rupte en vercommercialiseerde ben
de het is. Tot in de kleinigheden is het
doorgedrongen"
Koot „Tot in de EO met z'n Muzikale
Fruitmand"
Bie: „Elke artiest brengt alleen de
reclameboodschap. De creatieve
strijd is allerwegen opgegeven".
Koot „Het algehele cultuurpessimis
me slaat op de tv neer. De strijd is
gestreden. We hebben verdomd leu
ke dingen gedaan, wordt er geroepen.
Maar we hebben verloren. Het is toch
maar voor bier 'en pinda's, joh, pleur
d'r maar uit, dat kwisje. En omdat de
ze mensen geklommen zijn, komen
jongere mensen, die nog wel wat
vormideeën hebben, nauwelijks bin
nen. Doordat Jan Blokker die Van
der Panne weet om te lullen, komt er
dan godzijdank nog een Hauser Orka-
ter op de VPRO-buis"
Op 19 maart vertrekken Koot en Bie
samen met het Nederlands Blazers
Ensemble naar Amerika. In drie we
ken zullen zij tijdens 16 voorstellin
gen in concertzalen in ondermeer
Denver, New York, Detroit en Toron
to een soort „announcers"-rol ver
vullen. Wat „crosstalk" tussen de
muziekuitvoeringen. Spannend.
Maar het heeft niets te maken met een
sprong-naar-Amerika" Ze willen er
niets bereiken"
Niks geen Toon Hermans of Neder
landse kolonies. Het is een eenmalige
gebeurtenis. En inderdaad spannend,
omdat men in de Amerikaanse con
certzalen niets op het gebied van mu
ziektheater heeft meegemaakt. Voor
al met klassieke muziek is het VS-
publiek veel stijler dan men denkt.
Het is zeer waarschijnlijk dat een
VPRO-filmteam een week van de trip
meemaakt. Maar dat is allemaal toe
komstmuziek.
Op dit moment zijn Koot en Bie nog
doodgewone bewakers van het
VPRO-programma. Met een mr. On-
no van der Panne in hun maag, die te
beroerd is zijn kantoordeuren voor
het Simplistisch Verbond open te
stellen. Het pakkethoofd moet nu
echt verdwijnen. Van der Panne heeft
in eerste instantie op een afschuwe
lijk ordinaire manier wraak geno
men...
HILVERSUM - Zwijgend
stapt Bie de kamer binnen.
Zijn rechterarm is gewikkeld
in een dik pak rekverband.
Op zijn gezicht een uitdruk
king van intense triestheid,
van ongeloof ook en vernede
ring. Maar tegelijkertijd ge
ven de ogen ook een doffe
drift weer, die vooralsnog
geen uitweg weet. Koot, een
meter achter hem, stuntelig,
van een diep medelijden blijk
gevend met zijn Simplisti
sche broeder, niet in staat op
dat moment de juiste steun te
verschaffen. De hulpeloos
heid, lijkt het, alom. Nee, mr
Onno van der Panne, het inte-
rim-pakkethoofd van de
VPRO, is duidelijk te ver ge
gaan.
Een lange stilte. De Spa'tjes on
aangeroerd op het met een
dikke Pers bedekte tafeltje
Eerst nog hakkelend en stot
terend, maar dan komt toch
een nerveuze stortvloed van
woorden naar buiten.
Koot „Onze relatie met Van der
Panne was al niet optimaal.
Goed, van beide kanten zijn
fouten gemaakt, zijn grote
monden gegeven. Maar nu
hebben we toch sterke aan
wijzingen dat 'ie mannen in
de arm genomen heeft, omdat
Bie vannacht... Bie, vertel het
maar... Hoe ging het? Je liep
toch..."
"Ik lag daar"
Bie: „Volledig in elkaar gesla
gen! Ja... ik lag daar... ik wist
het niet meer...".
Koot: „Een kwartier op straat
gelegen! Kou gevat ook... En
'n gebroken arm!".
Bie: „Of het écht is, die arm, om
de verdommenis wel! Die
vuile...".
Koot „Bezig nu een signale
ment uit te werken. Duidelijk
het gevoel dat...".
Bie: „We zullen daar de komen
de zondag een hartig woordje
over moeten praten".
Koot „...erg vervelend alle
maal, want Bie is er vier we
ken zoet mee, met die arm
dus, en met Oudejaar zou hij
nog piano spelen, maar dat
gaat niet door. We moeten het
allemaal wijzigen. Het gaat
gewoon wél door".
Bie: „Ik ben er aanvankelijk
gewoon mee doorgelopen.
Door
Peter Huysman
Maar de volgende ochtend
was de pijn niet te harden.
Een gewone gebroken arm
schijnt veel pijnlijker te zijn.
Maar zo'n elleboog, waar een
stukje van is afgebroken, is
ook geen lolletje... Foto's ge
nomen in het ziekenhuis
Nee. Nee, niet in het gips, in
een drukverband gaat zo'n
elleboog. Dit moet gewoon
groeien, moet rust hebben en
zo... De dokter dacht: kleine
oefeningetjes doen, dat doet
goed"
Koot: „Je kwam hem een ha
ring brengen, hé, Van der
Panne, en een bosje bloemen,
eigenlijk om het een beetje
goed te maken toch? En
toen..."
Buiten
Bie: „Néé, joh, néé, néé, néé, het
is ergens buiten gebeurd. Ik
was helemaal niet naar hem
op weg. Het is vast die leden
werfcampagne geweest, waar
we het zondag over hadden en
die is toegespitst op: Van der
Panne moet weg! Dat heeft-ie
niet gepikt. Het conflict gaat
nu reusachtige vormen aan-
Koot „In plaats dat-ie ons er
dan uitstuurt, doet-ie dit! In
plaats van ons te ontslaan,
neemt de man dit soort zelf
kantfiguren in de arm"
Bie: „Die aanwijzingen hebben
we duidelijk. Ja, zondag heb
ben we inderdaad gezegd dat
maandag die anti-Van der
Panne-advertentie geplaatst
zou worden..."
Koot „Het hele VPRO-bedrijf
gaat zich gelukkig al tegen
Van der Panne keren, begrijp
je, hij moet nu echt weg. Alles
wat aan goeie programma's
doorgaat, daar is een hoop ge
zeur voor nodig. Hij wil het
eerst niet hebben, en dan na
veel heen-en-weer gelul lukt
het eindelijk. En daarnaast al
tijd die eigen keuzen, die ei
gen inbreng".
Bie: „Zo'n Showbizzquiz van
Brandsteder zou hij bijvoor
beeld zo graag willen hebben.
Je kan zeggen dat in Van der
Panne de hele zeventiger-ja-
ren-ellende 's samengebald,
hé. En dat is toch een grote
rem op de VPRO, blijkt nu.
Hij was in huis gehaald, juist
met het motief dat er een ma
nagerachtig type zou komen,
die het zaakje wel weer op
nieuw zou oppeppen. Maar
juist uit z'n eigen bijdragen -
Wintersymphonie bijvoor
beeld - blijkt zonneklaar wat
voor vlees we in de kuip heb
ben. Dixieland en oude au
to's, hé, dat is 't..."
Rondpraten
Koot: „We moeten zó veel corri
geren van die man. Zó veel
rondpraten. En daar is nu dat
conflict bijgekomen".
Bie: „Altijd die eigen filmpjes
wil hij uitgezonden hebben.
Sinterklaas spelen. Altijd dat
geroep: Dit was vanavond
toch weer niet je ware amu
sement".
Koot: „Hij zegt bijvoorbeeld: 'n
middagje brainstormen met
de medewerkers. En dan zitje
daar thuis, met die mevrouw
Van der Panne, die plaatjes
gaat draaien, Franse chan
sons. Hij heeft dan bitterbal-
Goede middag
Mr. Onno van der Panne was
desgevraagd niet bereid com
mentaar te leveren op de op
zienbarende gebeurtenis. Het
enige dat hij kwijt wilde, was:
"Ik heb van derden vernomen
dat meneer Bie zondag tijdens
de uitzending van een krukje is
gevallen bij zijn pogingen de
deur van mijn kantoor te ope
nen, en dat hij daarbij zijn arm
verwond heeft. Ik zou haast
zeggen: het kwaad straft zich
zelf. Goede middag!"
len klaargemaakt, die niet te
vreten zijn. En hij heeft een
verzameling ouwe zeilboten,
die moet je natuurlijk bekij
ken. En dan wordt-ie dronken
tegen vijven, en dan gaat-ie
gek doen en roepen: ik had 't
ook nooit moeten doen, ik
had zó bij de AVRO kunnen
komen. Zeggen wij: ga dan.
En dan is het weer. nééé, want
ik kan er hier toch nog wat
van maken, 'n Hele genante
toestand. Ik moet altijd den
ken aan die verhalen van de
Haagse Post-redactie, toen
die ook zo swingde, met Ar
mando, Sleutelaar, Flothuis
en Verhagen. Die moesten
dan precies zo zitten in zo'n
situatie bij Hilterman thuis.
Dat gevoel krijg je nu zo'n
beetje terug".
Bie: „Kijk, die VPRO heeft een
gedemocratiseerde structuur
En je ziet overal nu, zo tegen
het einde van de jaren '70, dat
daar moeilijkheden van ko
men, hé. Het komt daardoor,
dat de VPRO gedacht heeft:
we moeten een sterke man,
nou ja, da's misschien te dik,
maar we moeten iemand aan
stellen die nou even de zaak in
goede banen leidt, voordat
het allemaal door oeverloos
gebrainstorm volledig uit de
vuist loopt. Maatschappelijk
gezien heeft Van der Panne
ook een grote staat van dienst
daar niet van..."
Koot „...O, bij Philips heeft 'ie
heel wat moeilijkheden uit de
weg geruimd..."
Bie: diverse stichtingen met
problemen er weer bovenop
gebracht..."
Koot.in Afrika ook heel goe
de dingen gedaan..."
Bie: „Maar ja, we hebben toch
iets geheel verkeerds in huis
gehaald, hé"
Koot „Die band met Jan Ter-
louw, die ook ineens bleek,
hé. Je schrikt ervan. Een lei
der van een politieke partij,
met zó'n zicht op de we
reld!"
Bie: „Ik geloof dat 'ie via een
gewestelijke vergadering ooit
naar voren geschoven is.
Blokker schijnt nog nooit met
hem gesproken te heb
ben..."
Koot „Als je die credits las van
die man, dan leek het ook héél
wat. Hij studeerde enige tijd
Frans en..."
Bie: „...gek toch, dat 'ie ons als
maar niet ontslaat,
Advertentie
Koot „...we hebben alle pro
grammamedewerkers bij el
kaar geroepen, buiten Van
der Panne om, en we zijn nu
van plan een advertentie te
gaan plaatsen, waarin alle
medewerkers nu eens uitleg
gen, zoals nu ook de ambtena
ren uitleggen in die adverten
tie met de kop: waarom zeu
ren die ambtenaren toch zo?,
waarom Koot en Bie toch zo
over die Van der Panne zeu
ren. Het hele verhaal wordt op
een rij gezet. We proberen die
advertentie ondertekend te
krijgen door alle medewer
kers van de VPRO. Zodat de
druk zo groot zal worden, dat
'ie toch zijn consequenties zal
moeten trekken, want hij
blijft tenslotte INTERIM-
pakkethoofd, hij is op proef,
hij heeft een proeftijd tot 1 ja-
Bie: „Wat wij zouden willen, is
hem op Oudejaarsavond weg
krijgen..."
Koot: het allermooiste ge
schenk als hij, staande de uit
zending, zijn biezen zou pak
ken en de VPRO weer met
een schone lei, zonder be
voogding, zonder wansma
kelijkheden, zou kunnen ver
der gaan..."
Bie: „...het moet maar eens uit
zijn met dat zwalken tussen
democratie en een sterke
Koot:en dat zeuren over leu
ke ideetjes. Dan weer meer
aandacht voor het amateur
toneel, dan heeft z'n zoon
weer een aardig rockbandje
geformeerd"
Bie: „Het gaat verdomme om de
VPRO en niet om Van der
Panne. We gaan de adhesie
van de VPRO-leden gebrui
ken om het pakkethoofd op
straat te zetten. Die telefoon
nummers op het scherm - ja,
dat móest weer zo nodig van
meneer! - gaan we nu tégen
hem gebruiken"
Koot „Die mooie kamer van
hem. Nee, die gaten in de deur
heeft 'ie waarschijnlijk nog
niet gezien. Hij moest voor de
kinderen van Carel Enkelaar
zo nodig Sinterklaas spelen
tot diep in de morgen. Is na
tuurlijk weer dronken ge
worden. De volgende dag niet
op zijn bureau, o nee, de kater
eruit slapen, hé... Soms be
kruipt je de lust om een lazer
straal op die deur te zetten.
Misschien komt het er van
daag of morgen ook wel
van!"
Bie: „O ja, programma die hij
er zo graag in zou willen heb
ben. De Bellamy's. Dat En
gelse werk, hé, knotsen van
acteurs. Jullie moeten ook
eens iets knettergeks doen,
iets van Monty Pyton's Flying
Circus, zoiets. Of Farce Ma
jeure, dat was nog eens leuk...
Ja, ja, Van der Panne ten voe
ten uit..."
Koot ,,'t Is zo'n rappe babbe
laar. Maar als je naleest wat hij
heeft gezegd, dan blijft er
weinig van over. Typerend is
dat hij altijd zegt ik dacht van
wel. Laat de vergadering aan
rommelen. Vogelt uit of meer
dan de helftja" zegt. Om dan
naar voren te brengen: „Ik
dacht ook van wel, ja". Dat is
Van der Panne".
Bie: „Een nieuw soort manipu
latie met een democratische
schijn. Heel verbijsterend ei
genlijk, maar je kan er niets
tegen doen".
Koot „Van der Panne weg. En
dan wij, inderdaad, weg als
bewakers. We hopen dat de
zaak binnen de VPRO dan
weer zo homogeen zal zijn
geworden, dat er geen bewa
king meer nodig is..."
Bie: „Leuke ideetjes!! Je zóu
zo'n man tóch..."
