Voor kabinet in
loondebat geen
grote problemen
Menten weg uit kliniek
VAN DER WIEL
Kamerlid doet boekje open
over gratis KLM-vluehten
VRIJDAG 8 DECEMBER 1978
DEN HAAG (GPD)-Pieter Menten
heeft gistermiddag de Ursulakli-
niek in Wassenaar verlaten. Sinds
zijn vrijlating, maandag, uit het
Scheveningse gevangeniszie
kenhuis verbleef hij daar samen
met zijn vrouw Meta. De advo
caat van Menten, mr. Van Heij-
ningen, zei gisteravond niet te
weten waar Menten naar toe is.
De Ursulakliniek in Wassenaar
wilde overigens het bericht van
Mentens vertrek noch bevestigen
noch erkennen. De politie in
Wassenaar verklaarde op de
hoogte te zijn gebracht van Men
tens vertrek in de loop van de
middag.
Het ministerie van justitie in Den
Haag ten slotte zei „geen be
moeienissen met Menten meer te
hebben sinds deze in vrijheid is
gesteld". De verblijfplaats van de
Blaricumse kunstverzamelaar
was het ministerie ook niet be
kend.
De secretaris van prins Bernhard,
mr. E. Vernède, heeft gistermid
dag ontkennend gereageerd op
de beschuldiging van de Haar
lemse mevrouw C. Koning-
Stroink dat prins Bernhard in
1945 een schriftelijk verzoek
heeft ingediend om Pieter Men
ten vrij te laten. De brief was vol
gens mevrouw Koning gericht
aan het Haarlemse Militaire
Commissariaat voor Inbewa
ringstelling en Vrijlating.
Mevrouw Koning werkte daar in
1945 en 1946. Ze zegt de brief van
de prins zelf te hebben gelezen en
- negatief - te hebben beant
woord. De secretaris zegt het ge
rucht dit voorjaar ook al eens te
hebben afgedaan.
Mevrouw Koning-Stroink heeft
een verklaring over de brief af
gelegd tegenover prof. dr. I
Schöffer, die een onderzoek in
stelt naar het vervolgingsbeleid
ten opiTchte van Menten. Me
vrouw Koning-Stroink zei giste
ren dat ze van prof. Schöffer heeft
gehoord dat er nog een tweede
brief van prins Bernhard moet
zijn geweest, die eind 1945 of be
gin 1946 is verzonden, maar die
heeft mevrouw Koning-Stroink
zelf niet in handen gehad.
Ze weet niet meer precies wat de
reden was voor het verzoek van
de prins.
Mevrouw Koning-Stroink zegt dat
zij zelf het antwoordbriefje aan
prins Bernhard heeft geschreven.
Daarin heeft ze vermeld dat te
zijner tijd, als de zaak in behan
deling was genomen, wel zou
worden meegedeeld of Menten al
dan niet in vrijheid zou worden
gesteld. Ze herinnert zich dat ze
enorm schrok toen de brief bin
nenkwam: "Ik holde ermee naar
mr. Erades". Dat was de assistent
militair-commissaris, belast met
politieke verdachten in het dis
trict Haarlem.
Ook mr. Erades is over deze zaak
gehoord door de commissaris
Schöffer. De voorzitter van deze
commissie heeft laten weten dat
hij tijdens het onderzoek geen
mededelingen kan doen. De
kwestie zal behandeld worden in
het eindrapport van de commis
sie.
Het zal niet eenvoudig zyn de brief
van Bernhard ooit op te sporen,
wnat al in 1946 bleek het papier
en het antwoord erop uit het dos
sier Menten te zijn verdwenen.
De Tweede Kamer heeft gisteren
het kamerlid Kosto (PvdA) toe
stemming gegeven om volgende
week donderdagmorgen de rege
ring te interpelleren over de
vraag of de toenmalige minister
van justitie mr. Donker in 1952 al
dan niet besloten heeft Menten
niet strafrechtelijk te vervolgen.
De commissie-Schöffer, die een
historisch-wetenschappelijk on
derzoek instelt met betrekking
tot de zaak-Menten, schreef in
het derde interimrapport het on
geloofwaardig te achten dat zo'n
toezegging gedaan is. De Haagse
rechtbank liet maandag in de uit
spraak blijken dat er wel sprake
is geweest van een besluit om af
te zien van vervolging.
Kosto wil tijdens zijn interpellatie
van de regering een politiek oor
deel over de mededelingen van
de commissie-Schöffer. „Er is nu
een smaad geworpen op een der
onzen", aldus Kosto, daarmee
doelende op het PvdA-lidmaat-
schap van oud-minister Donker.
Volgens Kosto moet deze smaad
worden weggewerkt.
De advocaat van Pieter Men ten, mr.
L. van Heijningen, heeft zich gis
teren bij minister De Ruiter van
justitie beklaagd over de uitlatin
gen die de Amsterdamse officier
van justitie mr. A.F.J.C. Haber-
mehl deze week heeft gedaan.
Volgens mr. Van Heijningen
heeft de officier, die als aanklager
optrad in de eerste - Amsterdam
se - proces tegen Menten, de
vraag geopperd of de Hoge Raad
geen slimmigheidje had kunnen
bedenken".
Mr. Van Heijningen zegt het on
toelaatbaar te vinden dat mr. Ha-
bermehl de bovengenoemde
uitlatingen heeft gedaan. Ook zou
de officier volgens Mentens ver
dediger in zijn reactie op de
Haagse uitspraak twijfels gewekt
hebben aan de integriteit van de
twee getuigen die een belangrijk
aandeel hebben gehad in Men
tens vrijspraak.
"Ik begrijp niet waarom de bijzon
dere strafkamer van de Haagse
rechtbank in de zaak-Menten zo
veel belang heeft gehecht aan de
verklaringen van mevrouw Kor-
tenhorst en de heer Lunshof. Ik
kan me niet voorstellen, dat men
sen die van een ander over de
zaak hebben gehoord na 25 jaar in
alle nauwkeurigheid kunnen
zeggen wat er tussen minister
Donker en Menten precies is
voorgevallen".
Dat zei de voormalig procureur-
generaal by de hoge raad, mr.
G.E. Langemeyer, gisteravond in
een IKON-radioprogramma. Mr.
Langemeyer noemde het beroep
van de rechtbank by de vrijlating
van Menten op het Verdrag van
Rome 'heel zwak'. „Het artikel
heeft een heel andere bedoeling
dan vervolgingen als deze te
voorkomen".
Mr. Langemeijer vreest, dat de
rechterlijke macht in ons land
,een deuk' heeft opgelopen door
de uitspraak van de Haagse
rechtbank. Hij meent echter wel,
dat in deze zaak te goeder trouw
is gehandeld.
Eindrapport
zaak-Aantjes
verwacht
tegen zomer
DEN HAAG (GPD) - Het eind
rapport van de Tweede-Ka
mercommissie die een onder
zoek gaat instellen naar de
wetenschap die politieke fi
guren en derden hadden van
het oorlogsverleden van ex-
CDA-leider Aantjes wordt te
gen de zomer van 1979 ver
wacht. „Eerst' dan zal de
Tweede Kamer het politieke
eindoordeel vellen", aldus de
voorzitter van de commissie,
het PvdA-Kamerlid Schelto
Patijn.
De Tweede-Kamercommissie is
woensdagmiddag ingesteld
en zou gisteren voor het eerst
in vergadering bijeen komen.
Dan zou worden vastgesteld
volgens welke procedure te
werk gegaan zal worden. Vol
gens Patijn ligt het voor de
hand dat in de eerste plaats de
mensen gehoord zullen wor
den die genoemd zijn in de nu
bekende stukken over de
zaak-Aantjes. „Wij beginnen
bij de personen die onmid
dellijk na 1945 een rol hebben
gespeeld. Verder zullen we
wel zien wie wij gaan horen",
aldus Patijn.
Kamervoorzitter dr. A. Vonde
ling heeft gisteren de Kamer
officieel de samenstelling la
ten weten van de nieuwe
commissie van drie onafhan
kelijke deskundigen die het
onderzoek gaan verrichten
naar het oorlogsverleden van
Aantjes. De commissie be
staat uit de oud-raadsheer uit
de Hoge Raad, mr. Ch. J. En
schedé, het lid van de Raad
van State, mr. P. J. Boukema
en drs. J. Bank, wetenschap
pelijk hoofdmedewerker aan
de Utrechtse universiteit in
de hedendaagse geschiede-
DEN HAAG (GPD)- - Het kabinet heeft het loondebat in
de Tweede Kamer zonder al te veel problemen door
staan. Dank zij steun van CDA en WD voor de kabi
netsplannen staat nu vast dat zowel de korting van 0,5
procent op de sociale uitkeringen, als de loskoppeling
van de bouw-cao per 1 januari doorgaat.
Het kabinet en de CDA-fractie zijn
het daarentegen nog lang niet
eens over de wijze waarop de kor
ting op de sociale uitkeringen
moet plaatshebben. Ook in twee
de termijn bleven CDA-woord-
voerder Lubbers en minister Al-
beda (sociale zaken) van mening
verschillen of de korting van 0,5
procent per 1 januari toegepast
moet worden naar draagkracht
Lubbers wil namelijk dat op de
laagste uitkeringen slechts 0,3
procent wordt gekort en op de
hogere 0,7 procent. Minister An-
driessen (financiën) liet echter de
Kamer weten dat een dergelijk
oplopend percentage de schat
kist zo'n 200 miljoen kost omdat
de korting dan gemiddeld uit
komt op 0,3 procent
Overleg
De beslissing hierover zal volgende
week vallen als de Wet op de kor
ting van de sociale uitkeringen
door de Tweede Kamer wordt
behandeld. Voor minister Albeda
was dit de reden om nader over
leg over dit punt voor te stellen
Lubbers van zijn kant vroeg ook
geen uitspraak van de Kamer
hierover. Een motie van zijn hand
zou overigens weinig kans heb
ben gemaakt omdat de WD niet
veel voor het voorstel voelt.
Op verzoek van de beide regerings
fracties beloofde minister Wiegel
te zullen trachten het yastgelo-
pen overleg met de ambtenaren
te heropenen. Maar hij zei alleen
hiertoe bereid te zijn als de amb
tenaren hun eis laten vallen dat
zij per 1 januari een voorschot
van 0,4 procent ontvangen. Op
merkelijk was dat D'66 zich vrij
wel volledig schaarde achter het
regeringsstandpunt inzake de
ambtenarensalarissen. Volgens
woordvoerder Nypels zijn de
ambtenarencentrales schuldig
aan het mislukken van het over
leg. Ook betoogde hij dat uit een
onderzoek van D'66 is gebleken
dat ambtenaren op dit moment
een aanzienlijke voorsprong in
salaris hebben op vergelijkbare
werknemers in het bedrijfsle-
Moties
De PvdA diende ook enkele moties
in. In één ervan stelde fractielei
der Den Uyl voor om de bouw-
Ron de Man. autojournalist,
draagt een bril van
Nieuwe Rijn 62, Leiden. Tel. :071-124108
WEETALLES
VAN BRILLEN ÉN
SPECIALIST VOOR
KONTAKTLENZEN.
het woord tijdens het loondebat in de Kamer. Links i
cao volledig door te laten werken
in de ambtenarensalarissen en de
sociale uitkeringen. Loskoppe
ling kan volgens hem slechts ge
beuren na zorgvuldig onderzoek
en dat was er niet geweest. Ook
stelde hij vast dat de toeslagen
van de bouw-cao een recht vor
men van de ambtenaren en dus
niet in een ommezien terugge
draaid kunnen worden
Verder vroeg Den Uyl de Kamer
het besluit te nemen het wets
ontwerp tot korting van de so
ciale uitkeringen alsnog in te
trekken. In een felle discussie
met WD-fractieleider Rietkerk
gaf Den Uyl toe dat de korting
een relatieve achteruitgang voor
de minimuminkomens betekent
en geen absolute. Volgens Den
Uyl heeft hij dat laatste ook niet
beweerd. Voor Den Uyl was ech
ter van meer belang dat de maat
regelen naar zijn mening een be
langrijk deel van de lasten op de
zwakste schouders leggen.
Koopkracht
Eerder had minister Albeda (so
ciale zaken) gisterochtend in de
Tweede Kamer geconcludeerd
dat het kabinet zijn toezeggingen
inzake koopkrachthandhaving
gestand heeft gedaan. Hierbij re
kende hij uit dat in vergelijking
met een ongewijzigd beleid de 0,5
procent korting voor AOW'ers
een verschil van zes gulden per
maand uitmaakt, voor de modale
WAO'er eveneens zes gulden en
voor de maximum WAO-uitke-
ring 12 gulden.
Het effect van de 0,5-procentopera-
tie is volgens minister Albeda als
volgt:
AOW (gehuwd) f 1308 f 1345 inclu
sief 0,5 pet stap je af
f 1339 zonder 0,5 pet. WAO (modaal)
gaat van ƒ1511 naar 1554 of
1548 en WAO (maximaal) gaat
van 2712 naar 2768 of 2758
Albeda deed een felle uitval naar
PvdA-fractieleider Den Uyl, die
hij verweet propaganda te maken
met zijn suggestie dat de sociale
minimumtrekkers er op achter
uit zouden gaan. Albeda: „Ik er
ger me al maanden aan een sug
gestie dat het kabinet de minima
verlaagt en dat de mensen ge
plukt worden".
Eigen risico
Albeda kondigde aan dat de 100
gulden eigen risico in het zieken
fonds voor 1979 definitief van de
baan is. Het kabinet wacht eerst
het advies van de Ziekenfonds
raad af, die een nieuw systeem
van eigen risico moet uitdokteren
gezien de kritiek die op de voor
stellen van het kabinet op dit
punt zijn gekomen. Volgens Al
beda speelt de 100 gulden eigen
risico dus geen rol meer bij het
loonoverleg.
Minister Wiegel deelde de Kamer
vervolgens mee dat de koop
kracht van de gemiddelde amb
tenaar volgend jaar gehandhaafd
zal blijven. Ook in het meest on
gunstige geval, dat de bouw-cao
niet wordt doorberekend in de
ambtenarensalarissen en de kor
ting van twee maal 0,5 procent
ook doorgaat, zal de modale amb
tenaar er nog 0,25 procent op
vooruitgaan. De ambtenaar op
het minimum inkomen gaat er 1,5
procent op vooruit, terwijl de
tweemaal modale ambtenaar 0,25
procent moet inleveren. „Om een
voorbeeld te noemen, de postbo
de gaat er volgend jaar dus netto
duidelijk op vooruit, ook in gul
dens", aldus Wiegel.
Menten (4)
Naar aanleiding van het schryven
van W. de Wit over Menten in de
ze krant van woensdag 8 decem
ber wilde ik het volgende opmer
ken: Hoe haalt W. de Wit het in
zijn hoofd om PvdA-ers de
schuld te geven van de corruptie
en het gesjoemel van het kabinet
in de zaak-Menten?
Ik zal maar aannemen dat De Wit
het slachtoffer is van de leugens
en feitenverdraaiingen van het
CDA en de WD en dus in zijn
naïviteit niet beter weet.
Als De Wit goed de kranten leest en
naar de radio en t.v. luistert zou
hij toch beter moeten weten. De
feiten (waar niet' aan getwijfeld
hoeft te worden) zijn deze: Er is
geen enkele PvdA-er fout ge
weest maar uitsluitend CDA'ers.
Vrijwel alle oorlogsmisdadigers
en andere figuren die fout waren
in de oorlog zyn CDA-ers, vooral
katholieken en leden van de
ARP.
Menten en Looyen zijn ook katho
liek en er is geen sprake van dat
ook maar een enkele functionaris
van de PvdA in na-oorlogse rege
ringen fout is geweest.
Alleen CDA'ers, die al 34 jaar bezig
zijn leugens rond te strooien en
feiten te verdraaien om hun eigen
foute houding in de oorlog en ook
daarna te kunnen camoufleren.
En wat Aantjes betreft, die heeft
zich niet helemaal blootgegeven
Hij is 34 jaar lang doorgegaan
zonder voor zijn foute houding
uit te (durven) komen.
Om misverstanden te voorkomen
Ik ben geen "linkse rooie rakker"
maar ik ben van huis uit rooms-
katholiek, maar ik ben uit de kerk
gestapt toen mijn ogen opengin
gen. Net als bijvoorbeeld Boers-
ma, één van de zeer weinige inte
gere topmensen die het CDA nog
heeft.
Ik behoor nu tot geen enkele kerk
of politieke partij.
B. de Grijs
Dr. Lelylaan 5,
Leiden
Auto opgezogen
HOUTEN (GPD) - Bij werkzaam
heden in het Amsterdam-
Rijnkanaal voor de aanleg van
rijksweg 27 in de nabijheid van
Houten heeft een cutterzuiger
delen van een personenauto om
hoog gehaald, waarin zich een
schoen met lichaamsresten be
vond.
Door de werking en de kracht van
de zuiger was de auto totaal ver
nield. De recherche van de rijks
politie in het district Utrecht
denkt dat het een DAF moet zijn
geweest.
Over de herkomst van de lichaams
resten heeft de politie nog geen
idee. Het is volgens een woord
voerder niet uitgesloten dat er
een compleet lichaam in de auto
heeft gezeten, maar dat door de
zuigkracht van de cutterzuiger
het lichaam is vermorzeld en al
leen de voet en schoen in de auto
zijn achtergebleven
DEN HAAG (GPD) - Het CDA*
Tweede-Kamerlid Piet van
Zeil uit IJsselstein doet ver
woede pogingen beschuldi
gingen vóór te zijn. Beschul
digingen als zou hij als ka
merlid gunsten van de KLM
hebben aangenomen in de
vorm van gratis vliegkaartjes
Een warrige zaak, want Van
Zeil is iemand die heel wat af
vliegt om KLM-problemen en
Surinaamse en Antilliaanse
luchtvaartperikelen te bepra
ten. Dat is tenminste het
beeld dat oprijst uit de serie
van vier brieven die hij de
laatste maand heeft geschre
ven aan kamervoorzitter
Vondeling, en de pers giste
ren ter hand stelde.
Hij schreef die brieven nadat de
vaste commissie uit de Twee
de Kamer voor verkeer en wa
terstaat, waarvan Van Zeil
zelf lid is, aan staatssecretaris
Smit-Kroes van verkeer en
waterstaat had gevraagd eens
een lijst te maken van politici
en ex-politici die gratis KLM-
plaatsbewijzen hadden ge
kregen, in te dienen bij ka
mervoorzitter Vondeling.
Zo schrijft Van Zeil op 9 no
vember zijn eerste twee brie
ven aan Vondeling. De ene
brief staat eigenlijk buiten
deze affaire. Hij deelt daarin
mee dat zijn kamercollega
Kleisterlee op zijn voorspraak
een gratis plaatsbewijs heeft
gekregen van de Surinaamse
Luchtvaart Maatschappij,
zodat Kleisterlee zijn vrouw
eens mee kon nemen op
dienstreis. De SLM bewees
Van Zeil gaarne die dienst uit
dank voor allerlei adviezen en
hulp.
Diezelfde 9 november schrijft
Van Zeil: "Op de Lijst (van de
staatssecretaris, over de pe
riode van 1 april 1975-1 april
1978) zal mijn naam één keer
voorkomen". Het gaat dab om
een reis naar Rome om een
ruzie tussen KLM en Alitalia
over landingsrechten bij de
leggen.
Maar in twee brieven daarop
volgend komt Van Zeil met
aanvullingen, omdat Vonde
ling ook gegevens van vóór 1
april 1975 wilde hebben. Eerst
biecht hij op, dat hij ook in
1973 drie keer heeft gereisd in
het belang van en dus betaald
door de KLM. Tenslotte
openbaart het kamerlid aan
Vondeling op 4 december dat
hij van de KLM ook plaats
bewijzen heeft gekregen die
niet nodig waren voor een
soort van dienstreis, maar
gewoon als beloning of uit
waardering. Dat gebeurde in
1971 bij zijn afscheid als vak
bondsman en dit jaar volgens
een coptract met de KLM.
Van Zeil "De verhoudingen
tussen vakbeweging en KLM
zijn zeer goed. Maar dat heeft
ons nooit belemmerd in onze
onderhandelingsvrijheid. Bij
de KLM en andere lucht
vaartmaatschappijen is het
normaal, dat vakbondsbe
stuurders die voor hun werk
ergens heen moeten, dan
doen op kosten van het be
drijf. Zo moet je dat cadeau
óók zien. Daar komt bij dat
het geen gewone kaartjes zijn,
maar met beperkte mogelijk
heden. Je mag er alleen ge
bruik van maken als er plaats
Zo'n cadeau is dit een vorm van
inkomen. Heeft Van Zeil in
dertijd aan de belasting opge
geven?
""Nee, ik zou niet weten waar
om. Ja, de Belastingwet dan
wel voorschrijven dat je de
marktwaarde ervan moet op
tellen bij je inkomen, of als
dat niet gaat het bedrag datje
erdoor bespaart. Maar hoe
bepaal je dat? Het zijn kaar
tjes met beperkte gebruks-
waarde, en wat bespaar je - je
maakt er een reis mee die je
anders niet gemaakt zou heb
ben".
Volgens Van Zeil horen deze
kaartjes trouwens helemaal
niet thuis bij een opgave voor
wat politici van de KLM ge
kregen zouden hebben. Hij
heeft ze als vakbondsman ge
kregen. maar toevallig opge
bruikt toen hij al kamerlid
Rest nog het kaartje dat Van
Zeil in 1976 heeft afgespro
ken, in 1978 officieel over
eenkwam en gebruikte - het
kaartje dat als vergoeding
diende voor de curcus mede
zeggenschap.
Het kamerlid zegt dat de KLM
"een beetje huiverig was weer
een beroep op mij te doen,
omdat ze voor elk ander ge
woon zouden moeten betalen.
Toen heb ik dit aangenomen.
Overigens bestaan daar ook al
internationale standaarden
voor. Ik geloof, dat er niets
aan de hand zou zijn geweest
als ik gewoon een uurvergoe
ding zou hebben gedecla
reerd. Natuurlijk geef ik de
waarde van dit kaartje wel op
aan de belasting"
Maar om elke schijn van bein-
vloeding en afhandelijkheid
te vermijden kan een kamer
lid zulke vergoedingen toch
niat aannemen?
Van Zeil: "Dat is de les die ik
heb geleerd, ja. Ik ga weer
door op de oude voet: "ik zal
niet gauw nee verkopen als
men mij nodig heeft, maar ik
zal elke schijn van persoon
lijk belang of
heid van belangen
npwben".
ADVERTENTIE
nmmberM: PauCM'Mm tmwt
wt Jane'thelioness'ftiwoifii
pm keel ChicotiP drintt die
.«<55SSSf
OVERVAL OPBANK-FILIAAL
WAALRE (ANP) - Twee gemaskerde en gewapende mannen hebben gis
teravond om half zeven 20.000 gulden buitgemaakt bij een overval op
een filiaal van de ABN-bank in Waalre. De overvallers waren het pand
via de achterzijde binnengedrongen. De twee aanwezige employee's
moesten op de grond gaan liggen. De overvallers verdwenen in een
personenauto die achter het bankgebouw geparkeerd stond
