Kamerdebat over mislukken
van loon
overleg
Kritiek op schrappen
concentr atiel ancien
PORNOFILM MAG IN GEWONE BIOSCOOP
Nieuwe lerarenopleidingen bang
:en door beleid Pais
voor on
tslag<
Opvolger voor
Aantjes nog
niet gekozen
WOENSDAG 29 NOVEMBER 1978
PAGINA 7
Van Leijenhorst (CHU)
DEN HAAG (GPD) - De CDA-
fractie heeft gisteren nog
geen beslissing genomen
over het fractievoorzitter-
schap. Algemeen wordt aan
genomen dat de huidige
waarnemend fractievoorzit
ter, Lubbers, wordt gekozen
tot opvolger van oud-fractie-
leider Aantjes. Vermoedelijk
zal deze stemming volgende
week plaatshebben.
Met het vooral door de partij
voorzitters genomen besluit
om de zogenaamde „bloed-
groepenstrijd" (een AR-man
kan niet door een KVP'er
worden opgevolgd) buiten de
kwestie van de keus voor het
fractievoorzitterschap te
houden, zijn nog niet alle
problemen uit de wereld. Zo
is nog lang niet bepaald of de
vice-fractievoorzitter die de
ARP moet leveren in rangor
de direct achter Lubbers zal
worden geplaatst.
In CHU-kringen gaan geluiden
op dat deze post - in wezen in
de fractie de op een na be
langrijkste - in handen moet
komen van de CHU'er Van
Leijenhorst, die achter Aan
tjes en Lubbers de tweede vi-
ce-voorzitter was. Sommigen
in de CHU vinden dat Van
Leijenhorst èèn plaats moet
opschuiven en dat de ARP nu
maar achteraan moet sluiten.
Algemeen wordt echter aan
genomen dat een meerder
heid van de fractie hiervoor
niets voelt.
Wie de uit de ARP afkomstige
CDA-vice-fractieleider (eer
ste dan wel tweede) zal wor
den is nog niet duidelijk. Ver
uit de belangrijkste kansheb
ber lijkt het kamerlid Hans de
Boer. Ook worden de namen
van Schakel en Van Houwe-
lingen genoemd. Deze functie
is gekoppeld aan een zetel in
het fractiebestuur, dat binnen
het CDA een zeer gezagheb
bend en vaak min of meer be-
sluitnemend orgaan is.
Het is nog niet duidelijk of
Lubbers volgende week
dinsdag de te verwachten be
noeming tot politiek leider
van de grootste regeringspar
tij met onmiddellijke ingang
zal aanvaarden. Het zou mo
gelijk zijn dat hij enige be
denktijd vraagt. Reden daar
voor is zijn twijfel of hij wel
over voldoende parlementai
re ervaring beschikt. Welis
waar kent hij het parlemen
taire gebeuren redelijk vanuit
zijn periode van minister van
economische zaken, maar'hij
is pas èèn jaar daadwerkelijk
kamerlid.
Hoge Raad stelt Van Agt nadrukkelijk in het ongelijk
DEN HAAG GPD) - Iedereen van 18 jaar
en ouder mag in een gewone bioscoop
naar een pornofilm kijken. De bioscoop
eigenaar moet er wel voor zorgen, dat de
bezoekers van tevoren weten om wat
voor soort film het gaat.
Aldus de Hoge Raad, die gisteren in het
proefproces over de film „Deep Throat"
arrest wees. Met dit arrest is een eind
gekomen aan een procesgang over por-
rtofilms die bijna een jaar heeft ge
duurd.
Al eerder, eind 1976, besloten de procu
reurs-generaal bij de gerechtshoven op
te treden tegen het vertonen van porno
films in theaters van meer dan 49 zit
plaatsen. Dat kwam omdat de filmcen
suur voor volwassenen werd opgehe-
Januari vorig jaar werd „Deep Throat" in
beslag genomen in het Amsterdamse
theater Parisien. In het aangrenzede
theater Centraal, dat van dezelfde eige
naar is, kon dezelfde film gewoon door
gaan, omdat daar maar 49 stoelen ston
den.
Begin dit jaar zei de Amsterdamse recht
bank te vinden dat niet kon worden be
wezen dat „Deep Throat" aanstotelijk is
voor de eerbaarheid. In hoger beroep
bevestigde het gerechtshof dit vonnis,
zij het op andere gronden.
Officier van justitie mr. R H. von Meyen-
feldt ging wederom in beroep, en de Ho
ge Raad heeft nu een eindoordeel uitge
sproken. Zolang „op ondubbelzinnige
wijze" wordt gewezen op het „wat de
eerbaarheid betreft bijzondere karakter
van de film" mogen films als „Deep
Throat" in gewone bioscopen worden
vertoond, zo luidt dit oordeel.
Volgens de Raad zijn mensen, die op de
omschreven manier zijn gewaarschuwd,
ervan op de hoogte wat ze kunnen ver
wachten en kunnen ze „derhalve aan de
inhoud van de film geen aanstoot ne
men".
Het was gisteravond nog niet duidelijk wat
de juridische gevolgen van de uitspraak
van de Hoge Raad zullen zijn. Minister
De Ruiter (justitie) heeft enige tijd gele
den gezegd zich te onthouden van uit
spraken over films die „aanstotelijk voor
de eerbaarheid" zijn, zolang de zaak nog
onder de rechter is.
De Hoge Raad heeft in elk geval wel De
Ruiters voorganger. Van Agt, nadruk
kelijk in het ongelijk gesteld. Van Agt
vond dat hij het recht had om scherp op
te treden tegen pornofilms omdat artikel
240 van het Wetboek van Strafrecht
(aanstotelijkheid voor de eerbaarheid)
op die films van toepassing zou zijn.
Van Agt heeft op verzoeken uit de Tweede
Kamer om de 50-stoelen-oekaze in te
trekken, nooit gereageerd. De kamerle
den Voogd en Haas-Berger (beiden
PvdA) zeiden in scriftelijke vragen die
maatregel in strijd met de nieuwe film-
keuringswet te vinden.
De twee socialistische kamerleden waren
de indieners van het initiatiefwetsont
werp waarbij de filmkeuring voor men
sen van 16 jaar en ouder werd afge
schaft.
DEN HAAG (GPD) - Minister Albeda (sociale zaken) zou
de Tweede Kamer in de loop van vandaag een notitie
zenden over de mislukte onderhandelingen in de Stich
ting van de Arbeid. De Kamer wil dan eventueel morgen
een debat wijden aan het mislukken van het arbeids
voorwaardenoverleg. Het PvdA-kamerlid Van der Doef
kreeg gisteren overigens niet voldoende steun voor zijn
voorstel de stemmingen over de begroting van sociale
zaken uit te stellen in afwachting van het komende de
bat.
Zowel Van der Doef als CDA-
woordvoerder Lubbers wezen
erop dat het mislukken van het
overleg een zaak van het gehele
kabinet is, zodat niet alleen mi
nister Albeda bij het debat ver
wacht wordt. Met name willen de
grootste fracties dat ook de mi
nisters Van Aardenne (economi
sche zaken) en Andriessen (fi
nanciën) aanwezig zijn. Samen
met de notitie inzake het stand
punt van de regering zou de Ka
mer vandaag het concept-cen
traal akkoord ontvangen, waar
mee minister Albeda de bespre
king maandagavond met de so-
iale partners inging
De PvdA-fractie gelooft dat het
vastlopen van het centraal loon-
overleg een ernstige situatie heeft
geschapen, met ruime mogelijk
heid tot verwarring en conflict
tussen regering, werkgevers en
werknemers. De fractie verwijt
het kabinet „een beslissende
kans" te hebben laten lopen om
'n te spelen op de aanwezige be
reidheid tot matiging bij de
werknemers.
Ook signaleert de PvdA in de giste
ren verspreide verklaring dat het
kabinet tot op het laatste moment
„stijf en strak" heeft vastgehou
den aan de korting van de sociale
uitkeringen, weigerde af te zien
van de eigen bijdragen in de ge
zondheidszorg en zich keerde te
gen een bijzondere verhoging
van het minimumloon.
Positieve punten
Het Christelijk Nationaal Vakver
bond (CNV) hoopt dat de vele po
sitieve punten uit het stuk, dat
minister Albeda de sociale part
ners maandagavond heeft voor
gelegd, niet onder de tafel zullen
verdwijnen nu het centraal over
leg is mislukt. "Ze verdienen het
om een rol te spelen bij het over
leg over de arbeidsvoorwaarden
dat nu gaat beginnen", zo zei
CNV-secretaris H. Hofstede gis
teravond op een bijeenkomst van
het CNV in Roosendaal
Hij somde een aantal van die posi
tieve punten op: voorrang voor
vervroegde uittreding, de op
merkingen over de aftopping van
de prijscompensaties en het ar
beidsmarktbeleid. Positief
noemde Hofstede ook het voor
nemen van minister Wiegel van
binnenlandse zaken om de werk
gelegenheidssituatie in het geor
ganiseerd overleg alle aandacht
te geven. Het CNV leidt daar na
melijk uit af dat loonmatiging in
de ambtenarensfeer meer ar
beidsplaatsen zou kunnen ople-
AAGE M. WEER OP VRIJE VOETEN
MIDDELBURG - Aage M..de nu 37-jarige oud-brandkasten-kraker die onlangs werd gearresteerd in
verband met een miljoenenzwendel van pandbrievenis weer op vrije voeten.
De raadkamer van de rechtbank in Middelburg heeft gistermiddag de in bewaring stelling van Aage M.,
die op de foto poseert met zijn vriendin en 10-jarig zoontjeopgeheven. Volgens de raadkamer zijn erop
dit moment geen termen aanwezig om Aage M. nog langer vast te houden.
Overigens zal Aage M., die behalve van zwendel ook van heling wordt verdacht, zich indien nodig na
oproep bij de rechter-commissaris in Middelburg moeten melden
Leidschendam groeikern
DEN HAAG - Minister Beelaerts
van Blokland (volkshuisvesting
en ruimtelijke ordening) is bereid
om Leidschendam als groeikern
aan te wijzen. Dit betekent dat
deze gemeente er in de jaren
1980-1990 minstens zesduizend
woning bij zal kunnen bouwen.
De minister heeft deze mogelijk
heid nu opgenomen in de zg. ver-
stedelij kingsnota. Voorwaarde
voor het aanwijzen van Leid
schendam tot groeikern is dat de
wegen en spoorwegen daarop
kunnen worden afgestemd en
ook moet volgens de minister
duidelijk worden wat er met het
vliegveld Ypenburg zal gebeu-
De bondsraad van de Nederlandse
christelijke bond voor over
heidspersoneel betreurt het, dat
het centraal overleg tussen rege
ring en bedrijfsleven maandag
avond een ontijdig einde heeft
gekregen. Volgens de bondsraad
die gisteren in Utrecht vergader
de, waren enkele onderdelen van
de voorstellen van minister Al
beda nader beraad waard ge
weest.
Daarbij denkt de bondsraad met
name aan de mogelijkheden voor
vervroegd uittreden en aan het J. Pronk (PvdA), De Konings
voorstel, de inkomensposities
voor actieven en niet-actieven op
gelijk niveau te garanderen.
Wel vindt de bondsraad, dat de ver
betering van de bouw-cao moet
doorwerken in de sociale uitke
ringen en de ambtenarensalaris-
DEN HAAG (GPD) - De
Tweede Kamer verzet zich
niet tegen het stopzetten
van de Nederlandse ont
wikkelingshulp aan Cuba,
maar er is wel kritiek op
het schrappen van Jamai
ca, Columbia, Peru en Tu
nesië als concentratielan-
den. Dat bleek gister
avond bij de behandeling
van de begroting voor
ontwikkelingssamenwer
king.
ganger als minister, vindt, hoe
wel een groot deel van zijn eigen
beleid door het huidige kabinet is
overgenomen, dat dit toch te veel
wordt afgezwakt, uitgesteld of
omgebogen.
Bovendien meent de PvdA dat de
ontwikkelingshulp - hoewel dat
DEN HAAG (GPD) - Studenten,
docenten en n iet-onderwij zend
personeel van de zeven nieuwe
lerarenopleidingen (NLO's) in
ons land demonstreren morgen
in Den Haag tegen de plannen
van onderwijsminister Pais om
de studentenstop aan de oplei
dingen te verscherpen. Als die
beleidsvoornemens doorgaan, is
er in 1979 voor 260 studenten
geen plaats aan een NLO. Boven
dien zullen honderden leraren op
straat komen te staan. Volgens
cijfers van de landelijke stuur
groep die de acties voorbereidt,
zullen tot 1981 zeker 500 leraren
hun baan kwijt raken.
In het kader van Bestek '81 wordt
met ingang van volgend cursus
jaar EEN docent aangesteld per
dertien studenten. Tot nu toe was
die verhouding 1 op 12. Ook de
komst van drie nieuwe opleidin
gen, in Sittard, Zwolle en Eind
hoven (volgens plannen per 1 au
gustus '79), vindt weinig onthaal
bij de al bestaande zeven. De ac
tievoerders wijzen de gedachte
van de minister af dat leraren die
ontslagen worden bij de beslaan
de opleidingen straks werk kun
nen vinden aan de drie nieuwe.
„De minister miskent met die
opmerking de vrijheid van on
derwijs. Die garandeert dat het
bevoegd gezag leerkrachten be
noemt en niet de bewindsman",
aldus de stuurgroep.
De bezuinigingen zullen volgens de
groep directe gevolgen hebben
voor het onderwijs. Samenwer
kingsverbanden tussen vakken
onderling gaan verdwijnen, de
individuele begeleiding wordt
minder en de ruimte om te expe
dite r<
kien
De
ctie-
voerders verwijten Pais geen
compensatie te bieden voor de
maatregelen. Geëist wordt dat de
minister alle vormen van na
scholing (de noodzakelijke, on
dersteunende en applicerende)
bij de NLO's zal onderbrengen.
Tot nu toe wordt er slechts ge
sproken over onderbrenging bij
de lerarenopleidingen van een
deel van de nascholingsactivitei-
len. „Maar die plannen zijn vaag
en laten te veel in het mid-
Daarnaast verwijten de opleidin
gen de minister dat hij breekt met
een beleid dat al sinds 1963 wordt
gevoerd en dat tot doel heeft een
heid van opleidingen te bereiken
voor het halen van één onder
wijsbevoegdheid voor het voort
gezet onderwijs. „Deze be
windsman heeft de veelvormig
heid hoog in het vaandel staan,
maar dal past slecht in de lande
lijke ontwikkeling", meent de
stuurgroep. Zij verwijt Pais dat
hij geen overleg heelt gevoerd
over zijn beleidsvoornemens en
dat getuigt volgens haar van on
zorgvuldig beleid.
De minister wordt verzocht de stu
dentenstop in ieder geval niet in
1979 te laten ingaan. De stuur
groep bepleit uitstel tot ten min
ste 1980. Als Pais daartoe niet be
reid is, zullen er per instituut vol
gend jaar 90 studenten Neder
lands zijn (was 120), 90 Engels
(was 10Ó) en 60 aardrijkskunde,
geschiedenis, tekenen,
handvaardigheid, natuurkunde
en wiskunde (was 80).
Er zijn bij het NLO naar schatting
13.000 studenten, 1500 docenten
en 550 man niet-onderwijzend
personeel betrokken. De oplei
ding levert een tweede- en derde
graads onderwijsbevoegdheid
op. Afgestudeerden kunnen les
gaan geven voornamelijk bij ma
vo en lager beroepsonder
door de regering wordt ontkend -
wel degelijk lijdt onder Bestek
'81. Hij noemde in dat verband
het drastisch terugbrengen van
de uitgaven voor de komende ja-
Waltmans (PPR) plaatst vraagte
kens bij de bereidheid van de rij
ke landen om te komen tot een
aanzienlijke en langdurige over
dracht van welvaart (van kennis,
inkomen, macht en werk) aan de
arme landen.
De PPR benadrukte dat herverde
ling van rijkdom onvermijdelijk
verlies aan werkgelegenheid,
uitputting en prijsstijging van
grondstoffen en dus verlies aan
welvaart met zich meebrengt.
De regeringspartijen CDA en WD
kunnen zich in grote lijnen wel
vinden in het beleid van De Ko
ning. Waalkens (WD) prees de
minister voor de accentwijzigin
gen ("bijsturingsraketten"), die
hij in dat van Pronk heeft aange
bracht. "Uit de begroting spreekt
een geest van nuchtere benade
ring van deze immense proble
matiek", oordeelde Waalkens.
Ir. G. Braks drong namens het CDA
erop aan de hoogte van de ont
wikkelingshulp niet in te krim
pen, ook al vermindert het aantal
concentratielanden.
Vooral de oppositiepartijen vallen
over het schrappen van vijf con
centratielanden. Pronk meent
dat de noodzaak daartoe onvol
doende is aangetoond en dat de
argumenten ongeloofwaardig
zijn. De regering behoort bij de
keuze van concentratielanden
volgens hem drie normen te han
teren: de mate van armoede,het
interne beleid van een land en de
situatie met betrekking tot de
mensenrechten.
Waltmans voorziet dat het schrap
pen van de vijf landen het begin is
van een beleid, waarbij alleen
wordt gekeken naar het bruto na
tionaal produkt en alle ervarin
gen van de laatste jaren als "mo
dieuze accenten" ter zijde wordt
geschoven.
Brinkhorst (D'66) vond dat hij te
weinig inzicht in de materie had
gekregen om te kunnen praten
over de effectiviteit van ontwik
kelingshulp.
Het debat over ontwikkelingssa
menwerking wordt vandaag
voortgezet.
Twaalf jaar
wegens moord
ROTTERDAM (ANP) - De recht
bank in Rotterdam gisteren de
Rotterdammer Jan van A ver
oordeeld tot twaalf jaar gevange
nisstraf wegens moord. De man
schoot afgelopen zomer zijn ex-
vriendin en diens nieuwe vriend
dood in een café op het Noorde
reiland in Rotterdam. De officier
van justitie had vijftien jaar ge
vangenisstraf geeist tegen de 55-
jarige Rotterdammer.
De rechtbank vindt dat Van A. zich
schuldig heeft gemaakt aan
moord omdat hij al weken rond
liep met het plan om zij ex-vnen-
din te doden. Op de bewuste dag
in juni ging de man een café bin
nen waar zijn vriendin zat. Van A.
had een schietklaar pistool op zak
en schoot haar tweemaal in de
borst.
De vriend, die haar te hulp schoot,
moest dat met vier dodelijke
schoten bekopen. De rechtbank
vindt dat hier sprake is van dood
slag, omdat niet bewezen is dat
Van A. ook het plan had de man te
doden.
ADVERTENTIE
Proefboren
zoutkoepels
mag onder
voorwaarden
DEN HAAG (GPD) - De Twee
de Kamer is gisteren niet in
gegaan op het verlangen van
de noordelijke bestuurders
om de proefboringen in het
Noorden in zoutkoepels ten
behoeve van radioactief afval
af te wijzen.
Door het aannemen van een
CDA-motie in de Tweede
Kamer is het sein om proef
boringen te houden onder
voorwaarden op groen gezet.
De uitvoering van de voorge
nomen proefboringen moet
worden opgeschort, aldus de
CDA-motie, die een meerder
heid kreeg. Er worden bij die
opschorting drie voorwaar
den of overwegingen ge
noemd.
De besluitvorming over de
proefboringen dient plaats te
hebben als onderdeel van de
besluitvorming over de totale
procedure en de inhoud van
de voorgenomen brede maat
schappelijke discussie over
kernenergie
Ook moet er voldoende duide
lijkheid bestaan over de opzet
van de experimenten en de
normen waaraan de resulta
ten worden getoetst. Boven
dien, aldus de Tweede Kamer
in meerderheid, moet „de be
trokkenheid van de regionale
besturen" gegarandeerd
worden.
De CDA-motie werd gesteund
door CDA, WD. SGP, CPN,
GPV, DS'70 en BP. De PvdA,
D'66, PPR en PSP waren te
gen de voorwaardelijke
proefboringen. In die partijen
is men van mening dat eerst
de maatschappelijke discus
sie moet plaatsvinden. Aan de
hand van de uitkomst van die
discussie kan dan alsnog al of
niet tot proefboren worden
besloten.
Dat laatste, wachten met proef
boren tot na de maatschap
pelijke discussie, vond het
CDA niet juist. In een motie
van de PvdA stond dat ge
suggereerd, aldus Jan van
Houwelingen (CDA) en daar
om zou het CDA die motie
niet steunen. „De besluit
vorming over proefboringen
wordt immers op dit moment
niet genomen. Die komt aan
de orde bij de maatschappe
lijke discussie"
De WD steunde evenmin een
motie van links die tot de dis
cussie wilde wachten. „We
steunen de motie niet, omdat
dan een belangrijk gegeven
aan de maatschappelijke dis
cussie onthouden zou wor
den", aldus Reinier Braams
van de WD, die bij zijn
steungeving aan de CDA-mo
tie nog drie voorwaarden liet
meespelen. Er moet, alvorens
er proefboringen komen, in
ternationaal onderzoek be
schikbaar zijn, andere moge
lijkheden dan proefboringen
moeten ook onderzocht wor
den en bovendien moet geke
ken worden naar zoutkoepels
onder het continentale plat in
de Noordzee. In de maat
schappelijke discussie moe
ten die voorwaarden bekend
zijn, aldus de WD.
De linkse partijen in de Tweede
Kamer vertrouwen de zaak
rond de proefboringen nog
steeds niet. De afwijzing van
de CDA-uitstelmotie motive
rend, zei mevrouw Meinie
Epema-Brugman (PvdA) dat
uit die CDA-motie blijkt dat
de beslissing eigenlijk al ge
nomen is.
Mevrouw Ineke Lambers (D'66)
zei over de WD-motie dat die
na een wijziging te hebben
ondergaan, als vaststaand
aanneemt dat de proefborin
gen door moeten gaan. De
motie van het CDA die de be
sluiten over proefboringen
opschort, vond mevrouw
Lambers „niet duidelijk en
ver genoeg gaan"
