SPANNINGEN IN CHINESE TOP HHH
Visserij gesprek
zit totaal vast
Het NMB spaarpapier
aan toonder.
Aantal doden
in Jonestown
stijgt enorm
Staatsgreep in
Bolivia zonder
bloedvergieten
8*4%
Boosheid over Britse eisen
Wereldraad bespreekt
gift aan guerrilla
Amerika verbaasd na
openbaarmaking
van vredesverdrag
Staat de postcode
in een advertentie of brief?1
Gebruik'mdan alsu
reageert en...vergeet
ook uw eigen
postcode niet.
Mfed imJJmr'i.BtodM
legerleider Lin Piao tot zijn op-
ZATERDAG 25 NOVEMBER 1978
PEKING (GPD) „Als je elke duif
zijn eigen tempo laat bepalen,
komen ze allemaal op hun be
stemming aan, de een wat eerder,
de ander wat later. Maar als je ze
aan elkaar vastbindt, remmen de
langzamen de snellen en vallen ze
allemaal naar beneden". Aldus de
jongste oude dierenfabel, waarin
leidende kringen in Peking hun
beleid samenvatten. Bedoeld
wordt: de hang naar gelijkheid
moet de individuele ontplooiing
niet onmogelijk maken. Het is
een nieuwe variant op het vroe
ger omstreden thema: Wat een
paar jaar geleden nog als een ern
stige ideologische afwijking gold,
is nu de officiële partijlijn. En de
laatste maanden en weken zijn de
veranderingen in China steeds
meer in een stroomversnelling
terechtgekomen.
Er zijn steeds meer tekenen dat de
opeenvolgende „rechtse" tegen
spelers van Mao de een na de an
der in ere zullen worden hersteld.
Dat geldt bijvoorbeeld voor Peng
Te-hoeai, die in 1959 als legerlei
der kritiek uitoefende op het
„avonturisme" van de versnelde
collectivisatie van de landbouw
en de industrialisatiecampagne
van de „Grote Sprong Voor
waarts". Hetzelfde geldt voor
Peng Tsjen, die in 1966 als bur
gemeester van Peking bezwaren
uitte tegen de „onwetenschap
pelijke cultuurvijandigheid" in
de beginfase van de massabewe
ging van de Culturele Revolutie.
En het geldt zelfs voor Lioe Sjao-
tsji, die in de daarop volgende ja
ren als president van de re
publiek verantwoordelijk werd
gesteld voor de bureaucratise
ring van de partij, het oprukken
van de technocratie in het over
heidsapparaat, en de „revisie"
van het communisme in het al
gemeen.
Maar het gaat niet alleen om de
„grote namen", doch ook over de
duizenden en zelfs honderddui
zenden anderen die er in de loop
der tijd van werden beschuldigd
„renegaten" te zijn: d.w.z. de re
volutionaire idealen te hebben
opgegeven. Daarentegen zijn het
nu juist hun voormalige „linkse"
tegenspelers, die het moeten ont
gelden. Niet alleen een studen
tenleider als Koeai Ta-foe, die tij
dens dezelfde Culturele Revolu
tie voor veel gewelddaden aan
sprakelijk was, maar ook voor
een universiteitsdocente als Nieh
Joean-tsoe, die zich tot politieke
acties had beperkt. De laatste van
de roemruchte Rode-Gardisten
organisaties zijn deze dagen ont
bonden, en de traditionele
jeugdliga heeft hun plaats weer
ingenomen.
In het verlengde van deze maatre
gelen ligt de strijd om de nage
dachtenis van de overledenen.
Het Rode Boekje met citaten van
Mao, dat al geruime tijd was ver
drongen door diens Geselecteer
de Werken, is nu helemaal afge
schaft. De cultus rond zijn per
soon is niet alleen verminderd,
maar steeds meer wordt ook be
nadrukt dat hij niet onfeilbaar
was. En deze week is zelfs de eer
ste muurkrant verschenen die
zijn welwillende houding van de
laatste jaren tegenover de radi
calen kritiseerde.
Een andere geschrift stelde daar
enboven de retorische vraag,
waarom het lichaam van de
overleden partijvoorzitter in een
mausoleum op het centrale plein
van de hoofdstad ligt opgebaard,
terwijl dat van de gematigde
premier Tsjoe En-lai gewoon op
een kerkhof is begraven in regen
en wind.
Buitenlandse waarnemers vragen
zich af, of achter dit alles niet een
hernieuwde machtsstrijd schuil
gaat. Met aan de ene kant Teng
Sjao-ping: tijdens de Culturele
Revolutie ook al een mikpunt van
de Rode-Gardisten, later door de
zieke Tsjoe terug gehaald in de
top, vervolgens opnieuw afgezet
door toedoen van de vrouw van
Mao en haar „groep van vier", ten
slotte vorig jaar opnieuw terug
gekeerd en nu steeds meer de
werkelijke „sterke man" van het
regime. En aan de andere kant
Hoea Kwo-feng: tot voor kort een
betrekkelijk onbekende, maar
enkele jaren geleden door Mao
naar voren gehaald als een com
promis-figuur tussen Teng en de
Vier, en daardoor nu zowel pre
mier, partijvoorzitter als legerlei
der.
Het is inderdaad opvallend, dat ou
de kameraden van Teng steeds
meer sleutelposities innemen, en
dat de resterende compromis-fi
guren steeds meer het veld moe
ten ruimen. Het debat heeft zich
de laatste weken toegespitst op
de waardering van de- gebeurte
nissen op 5 april 1976: halverwe
ge de dood van Tsjoe en Mao en
beslissend voor het passeren van
Teng door Hoea. Aan het begin
van het daaraan voorafgaande
jaar had premier Tsjoe En-lai zijn
ambitieuze programma gelan
ceerd voor de vier moderniserin
gen (landbouw, industrie, defen
sie en wetenschap en technolo
gie) en het inhalen van de ont
wikkelde landen vóór het jaar
2000. In verband met zijn onge
neeslijke ziekte had hij boven
dien de gerehabiliteerde Teng als
zijn plaatsvervanger doen aan
wijzen. Diens eenzijdige nadruk
op economische groei stuitte ech
ter op verzet.
Uit Mao's entourage was het daar
om de „groep van vier", die eiste
dat ook aandacht zou woren be
steed aan een verdere opheffing
van de sociale ongelijkheden. In
de nazomer van 1975 liep de dis
cussie hoog op, onder meer met
betrekking tot het landbouwbe
leid. Vandaar dat op een congres
daarover de vrij onbekende agra
rische specialist Hoea Koeo-feng
als verzoener naar voren werd ge
schoven. Even leek het erop dat
de eenheid zou worden hersteld,
maar in januari 1976 overleed
Tsjoe, en opende de links-radi
cale „groep van vier" een groot
offensief om te voorkomen dat hij
door de gematigde Teng zou
worden opgevolgd.
Het gevolg was, dat Hoea in zijn
plaats tot tijdelijk premier werd
gepromoveerd. Tegelijk ont
stond er echter grote irritatie over
deze gang van zaken onder de
partijveteranen en de bevolking.
Bij de dodenherdenking op 5
april legden velen dan ook kran
sen voor Tsjoe bij het monument
op het Tjen An Men-plein, om zo
bedekte steun te geven aan Teng.
Dit riep echter een tegendemon-
stratie op, er ontstonden vecht
partijen, en uiteindelijk moest
het hele stadscentrum zelfs door
de volksmilitie worden ont-
ruimd. De „groep van vier" ge
bruikte de incidenten om Teng in
diskrediet te brengen en de toen
al ziekelijke Mao te bewegen
Hoea definitief in zijn functies te
bevestigen.
Toen Mao echter in september op
zijn beurt overleed, sloegen de
medestanders van Teng terug.
Ditmaal waren zij het, die de we
duwe van Mao en haar „groep van
vier" paleisintriges verweten en
hen afzetten. Daarbij werd tevens
een begin gemaakt met de her
nieuwde terugkeer van Teng.
De weerstanden tegen Tengs te
rugkeer bleken overigens pas
midden vorig jaar geheel te kun
nen worden overwonnen. Sinds
dien richt het debat zich dan ook
steeds meer op de re-evaluatie
van de incidenten van 5 april
1976. Inmiddels heeft men beslo
ten dat Teng hiervoor niet aan
sprakelijk kan worden gesteld.
Maar dat betekent dan tevens dat
hij tot opvolger van premier
Tsjoe had moeten worden be
noemd, in plaats van Hoea Kwo-
feng. En bovendien betekent het
dat partijvoorzitter Mao een ern
stige beoordelingsfout had ge
maakt, door zich aan te sluiten bij
de „groep van vier". Net zoals hij
eerder een ernstige fout had be
gaan door enkele jaren daarvoor
zich overgaven aan grove exces
sen.
Daarmee komt dan een vraagteken
bij de hele Culturele Revolutie te
staan, en zelfs bij de eerdere Gro
te Sprong Voorwaarts. Was Mao
,zo bezeten van de gelijkheidsi
dee, dat hij op grote schaal on
democratisch optreden en eco
nomische stagnatie billijkte? Er
lijkt een steeds grotere groep in
de huidige leiding te zijn die deze
opvatting huldigt.
De grote vraag is echter, in hoever
re de „rechts-radicale" aanhan
gers van Teng in hun de-maoise-
ringscampagne willen gaan. Het
officiële Volksdagblad meldde
een dezer dagen bij een verder
aangepaste versie van de inciden
ten op het Tjen An Men-plein:
„Een handvol mensen was al in
die tijd aan de macht. Als ze hun
fouten niet erkennen, zal hen het
zelfde lot treffen als Lin Piao en
de Bende yan Vier".
De waarschuwing is nauwelijks
mis te verstaan. En hij is kenne
lijk gericht aan een groot deel van
het Centrale Comité, de helft van
het Politiek Bureau en enkele
vooraanstaande leden van het
dagelijks bestuur, onder wie par
tijvoorzitter Hoea Kwo-feng zelf.
Het laatste woord lijkt dan ook
nog niet over deze zaak ge
zegd.
BRUSSEL (GPD) - De regerings
leiders van de Europese Negen
zullen zich met het volledig vast
gelopen Europese visserijbeleid
gaan bezighouden. De onder
handelingen tussen de visserij
ministers van de Negen eindig
den gisteren in een absolute im
passe. De regeringchefs wordt nu
concreet om een oordeel ge-
LA PAZ (DPA/AFP/UPI/Reuter) -
Het Boliviaanse leger heeft gis
termorgen in een staatsgreep
zonder bloedvergieten, president
Juan Pereda van Bolivia afgezet.
De commandant van de land
macht, generaal David Padilla, is
benoemd tot president en kolo
nel Raul Lopez Leyton is aange
steld als de nieuwe minister van
binnenlandse zaken. De overige
leden van het kabinet zullen in de
komende uren benoemd worden,
zo is uit La Paz vernomen.
De staatsgreep is zo rustig verlopen
dat de bevolking van het land
nergens van afwist tot ze op de
radio hoorde dat er een nieuwe
regering was. Het dagelijks leven
in Bolivia gaat zijn gewone gang.
Alleen de aanwezigheid van mili
tairen rond het. presidentieel pa
leis en het ministerie van bin
nenlandse zaken toonde aan dat
er iets aan de hand was.
In een boodschap deelden de
nieuwe machthebbers mee dat er
in de eerste helft van 1979 alge
mene verkiezingen gehouden
zullen worden. De nieuwe rege
ring zou dan op zes augustus
geïnstalleerd kunnen worden,
aldus het communiqué. De oppo
sitie in het land heeft zich direct
achter de staatsgreep gesteld.
Pereda zelf is ook door een staats
greep aan de macht gekomen. Op
21 juli van dit jaar nam hij de
macht over van president Hugo
Banzer. Eerder die maand waren
er in Bolivia algemene verkiezin
gen gehouden, nadat Banzer te
kennen had gegeven te willen af
treden. Pereda werd toen met
grote meerderheid gekozen. Het
was echter zo overduidelijk dat er
bij deze verkiezingen fraude was
gepleegd, dat de nationale kies
raad de uitslag van de verkiezin
gen ongeldig verklaarde. Twaalf
dagen na deze uitspraak pleegde
Pereda zijn staatsgreep.
vraagd over de buitensporige
Britse eisen, die voor Nederland
zouden neerkomen op afschaf
fing van de haringvloot.
Uitgedaagd door zijn collega's uit
de andere acht EG-landen legde
de Britse visserijminister John
Silkin voor het eerst zijn alle ver
wachtingen te boven gaande ei
sen zwart op wit vast in voorstel
len. Daarover bleek in geen enkel
opzicht overeenstemming mo
gelijk, aldus minister Fons Van
der Stee (landbouw en visserij) na
afloop van het beraad dat don
derdag begon.
De Britse eisen om voorrechten
voor de Britse vissers in uitge
strekte zeegebieden rond vrijwel
geheel Groot-Brittannië, zijn in
strijd met een fundamenteel be
ginsel van de Europese Gemeen-'
schap, dat van de niet-discrimi-
natie, zei Van der Stee. Hierover
wordt de regeringsleiders van de
Negen, die op 4 en 5 december in
Brussel bijeenkomen, om een
uitspraak gevraagd. Pas daarna
zal het visserij overleg worden
hervat.
De Britse eisen betekenen tevens
een poging tot moord of doodslag
ten opzichte van de Nederlandse
haringvisserij", aldus minister
Van der Stee, die zei zich „vol
strekt belazerd" te voelen. In 1977
mochten de Nederlandse haring
vissers maar een zeer beperkte
hoeveelheid aan haring in de
Noordzee opvissen. Dit gebeurde
in gebieden ten oosten van
Schotland en Engeland, die Lon
den nu exclusief opeist voor de
Britse vissers.
De Duitse minister Joseph Ertl,
voorzitter van de Raad van Visse
rijministers, zal de Europese
Raad van Regeringsleiders nu
om een uitspraak vragen over de
„constateringen van de andere
acht EG-landen" (Van der Stee)
dat de Britse eisen in strijd zijn
met het Verdrag van Rome (dat
de oprichting van de Europese
Economische Gemeenschap re
gelt) alsmede het verdrag dat de
toetreding van Groot-Brittannië
tot de Gemeenschap regelt.
De visserijonderhandelingen wa
ren donderdag begonnen in de
verwachting dat vooruitgang kon
worden geboekt. Die verwach
ting was grotendeels gebaseerd
op de uitspraak van de Britse
premier Jim Callaghan, enkele
weken geleden, na een ontmoe
ting met de Duitse bondskanse
lier Helmut Schmidt. Callaghan
zei toen dat voor het eind van het
jaar een oplossing voor het Euro
pese visserij probleem gevonden
moest worden.
Op de Europese top van begin de
cember zal dus blijken of Callag
han en Schmidt serieuze ge^
sprekken voeren of niet, aldus
Van der Stee. De harde opstelling
van Silkin wordt in Brussel in
verband gebracht met de interne
tegenstellingen in de regerende
Labourpartij over de EG. De
Britse premier Callaghan moet
nu zyn ware gezicht tonen en
daarop was zowel het optreden
van Silkin als dat van de andere
bewindslieden gericht, zo wordt
verondersteld.
Boumédienne
heeft
hersentumor
ALGIERS (GPD) - De Algerijn
se president Boumédienne
wordt binnen twee dagen ge
opereerd aan een hersentu
mor. Uit West-Duitsland is
hiervoor speciale medische
apparatuur overgevlogen.
Aanvankelijk hadden de be
handelende artsen afgezien
van een operatie, omdat de
president ook lijdt aan blaas
kanker, een nieraandoening
heeft en moeilijkheden met
de bloedsomloop.
NEW YORK - Mickey Mouse, de bekende stripfiguur van Walt Disney,
viert zijn vijftigste verjaardag deze maand. Daarom werd de bekendste
muis van Amerika donderdag in ballonvorm over Broadwayhet uit
gaanscentrum van New York, geloodst. De parade was overigens niet
helemaal ter ere van de stripmuis, maar ter gelegenheid van de jaarlijks
terugkerende Amerikaanse feestdag "Thanksgiving Day".
GEORGETOWN/WASHINGTON
(UPI/DPA/AFP) - Het aantal do-
defi in Jonestown, de vestigings
plaats van de religieuze sekte,
People's Temple, bedraagt ver
moedelijk 800 en niet ruim 400
zoals eerder was gemeld. Dit
heeft een woordvoerder van het
Amerikaanse ministerie van bui
tenlandse zaken gisteren in Was
hington verklaard.
Onder de doden zijn minstens 180
kinderen van onder de 15 jaar, al
dus de zegsman John Bushnell.
Gistermiddag waren er 780 lijken
geteld, "maar er worden nog
steeds nieuwe ontdekt," aldus
Bushnell. Volgens hem berustte
het oorspronkelijk aantal op een
ruwe schatting van de Guyanese
autoriteiten. De nieuwe cijfers
kwamen gisteren naar voren tij
dens een gerichte zoekactie van
de Amerikaanse militairen die
zijn belast met het afvoeren van
de lijken naar de Verenigde Sta
ten. Toen pas kwam ook vast te
staan dat onder veel lijken, de
ontzielde lichamen van anderen,
voornamelijk kinderen, lagen.
"Dit is een verschrikkelijke ca
lamiteit die in onze geschiedenis
haar weerga niet kent," zo zei
Bushnell.
De enorme stijging van het aantal
ontdekte doden, deed gisteren
het vermoeden rijzen dat er be
halve de 70 a 80 tot nu toe gevon
denen, geen overlevenden meer
zijn van de massale zelfmoord.
Het Amerikaanse ministerie van
justitie gaat niet in op een ver
zoek van verscheidene congres
leden om een onderzoek in te
stellen naar bepaalde religieuze
sekten. Dit is donderdagavond
meegedeeld door een woord
voerder van het ministerie.
Er zijn de afgelopen jaren herhaal
de verzoeken om onderzoek ge
daan, met name door de demo
cratische afgevaardigde Leo
Ryan die zaterdag in Guyana
werd vermoord.
Het ministerie baseert zijn weige
ring op het feit dat eventuele her
senspoelingen moeilijk zouden
zijn vast te stellen en op de
grondwet die vrijheid van gods
dienst garandeert.
Kritiek gereformeerden kerken
ADVERTENTIE
GENEVE/LUNTEREN (Reuter
ANP) - De wereldraad van ker
ken heeft gisteren bekendge
maakt, dat zijn beleid ten aanzien
van schenkingen uit een speciaal
fonds ter bestrijding van racisme
op de helling zal gaan. In januari
zullen voorstellen terzake op een
vergadering in Jamaica ^an de
orde komen.
Eerder was binnen de raad onenig
heid ontstaan als gevolg van een
schenking van 85.000 dollar aan
een Rhodesische guerrilla-orga
nisatie. Voor onder meer het Le
ger des Heils in Londen was dit
aanleiding om het lidmaatschap
van de raad voorlopig op te zeg
gen.
Na een halve dag discussiëren heeft
de Nederlandse Gereformeerde
Synode gisteren de omstreden
gift van het anti-racismefonds
van de Wereldraad van Kerken
aan het Patriottisch Front van
Rhodesië niet veroordeeld, maar
wel betreurd "om haar afwijzing
van het streven van hen, die een
andere weg gaan ter bereiking
van het gemeenschappelijk doel
dat alle zwarten met een toekom
stig Zimbabwe voor ogen staan"
pttpost
Gebruik'm goed.
WASHINGTON (GPD/Reuter) -
Het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken heeft met
verbazing kennis genomen van
de openbaarmaking (in het Egyp
tische semi-officiële dagblad Al
Ahram) van de Amerikaanse
ontwerptekst voor een vredes
verdrag tussen Israël en Egypte
zoals die onlangs door het Israëli
sche kabinet werd aanvaard.
In sommige kringen wordt veron
dersteld dat Egypte op deze ma
nier poogt nieuwe aanwijzingen
in de bewoordingen van het ont
werpverdrag te voorkomen en
verdere onderhandelingen ts
richten op begeleidende brieven
waarin naar Egyptische opvat
ting de totstandkoming van Pale
stijnse autonomie op de westelij
ke Jordaanoever en in de Gaza-
strook van een tijdsbestek moet
worden voorzien.
Aannemelijker is het echter dat de
publikatie van de verdragtekst
vooral is bedoeld om te voorko
men dat Sadat als de grote schul
dige zal worden beschouwd
wanneer hij zou afzien van een
vredesverdrag aangezien hij
méér voör de Palestijnse belan
gen wil bereiken dat de ontwerp
tekst garandeert.
De landen van het Pact van War
schau, met uitzondering van
Roemenië, hebben zich gisteren
uitgesproken tegen een afzon
derlijk Egyptisch-Israëlisch vre
desakkoord, dat volgens hen in
druist tegen de belangen van de
volkeren in het Midden-Oosten.
De deelnemers aan de conferen
tie van het Warschaupact steunen
de conclusies van de Arabische
topconferentie in Bagdad, aldus
een Ipericht dat gisteren in Mos
kou is gepubliceerd.
[BRINK Luchtverwarminq [S
Uw installateur:
LUCOTHERM B.V.-ALPHEN a/d RIJN
Postbus 337, Kalkovenweg 58,Telefoon (01720) 2 0 3 00
Spaarwinstbiljet A/
met vaste looptijd. /t\
Rente tot /U
Het Spaarwinstbiljet is een spaar-
vorm, speciaal voor hen die van tevoren
weten hoe lang ze hun geld kunnen
vastzetten. Dat kan kort zijn, dat kan lang
zijn.Twee jaar vast meteen rente van 7'/.%
of zes jaar vast met een rente van 8'/<%.
Berekend op basis van rente op rente.
De vier mogelijkheden in de tabel laten u
precies zien wat u betaalt en hoeveel u
straks ontvangt.
U bepaalt uw eigen winst.
Premiespaarbiljet
met variabele
looptijd. Rente tot
De flexibele tussenvorm. Vindt u een
vaste looptijd van 2 jaar wat te kort en 6
jaar te lang, dan is het Premiespaarbiljet
een winstgevend alternatief. Premiespaar-
biljetten kunnen namelijk na 2, 3, 4 of 5
jaar worden uitbetaald.
U ontvangt dan bij uitbetaling boven de
jaarlijkse basisrente van 5% rente op rente
een progressief oplopende premie.
De tabel geeft de mogelijkheden op
een rijtje.
U stort nü f 1.000.- en wij betalen u terug:
u stort
spaartermijn
rente
u ontvangt
f 869,37
2 jaar
7V«%
f 1.000,-
f4.346,86
2 jaar
7V4%
f5.000,-
f 621,49
6 jaar
8'/4%
f 1.000, -
f3.107,44
6 jaar
8V«%
f5.000,-
spaar-
hoofdsom
waardoor
totale*
termiin
basisrente
premie
u ontvangt
rente
2 jaar
f 1.102,50
f 50,-
f 1.152,50
7V<%
3 jaar
f 1.157,63
f 85,-
f 1.242,63
71/2%
4 jaar
f 1.215,51
f135,-
f 1.350,51
7 3/4%
5 jaar
f 1.276,28
f215,-
f 1.491,28
8'/4%
De NMB denkt met u mee.
*De percentages vermeld onder „totale rente" zijn
afgerond en berekend op basis van samengestel
de interest.
Er zijn ook Premiespaarbiljetten van
f 5.000,-. Behalve 5% basisrente krijgt u
een premie tot maximaal f 1.075,- na 5 jaar.
Het NMB Spaarpapier aan toonder is
ook voor niet-kliënten onmiddellijk aan
de balie verkrijgbaar.
Vraag folder en inlichtingen.
Rentetuijzigingen voorbehouden.
