tz
TINEKE BOOM
tUfcPPEKOOOi
ZATERDAG 25 NOVEMBER 1978
BALLYCASTLE - Hoog boven op de rotsen staat een groep witte huizen. In een onregel
matige cirkel staan ze om een leeg, uitgestrekt en eveneens wit, gebouw. Vanuit het
Corrymeela-centrum kijk je uit over de zee die het Ierse eiland omspoelt. In de verte
ontwaar je nog net het eilandje Rathlin.
Iedere week. en zeker in de week
ends, bevolken tientallen gezin
nen, huisvrouwen, teenagers,
studenten en ouden van dagen
Corrymeela. Voor hen is die
naam een synoniem voor hoop.
De hoop dat er veranderingen
mogelijk zijn in de in al zijn voe
gen barstende samenleving van
Ulster. De hoop, die voortkomt
uit de ervaring, dat het mogelijk
is dat katholieken en protestan
ten elkaar in Noord-Ierland ont
moeten zonder dat er meteen een
loop van een geweer op hun keel
gedrukt wordt.
Want dat is precies wat er in Cor
rymeela gebeurt. Daar ontmoe
ten katholieken en protestanten
elkaar. Mensen die komen uit de
platgebombardeerde en met
bloed bevlekte wijken van Bel
fast, Londonderry en Ar
magh.
Een katholiek die tot dan toe een
paar meter verderop wonende
protestant alleen maar als „vuile
Uhionist" betitelde, constateert
nu plotseling dat die „vuile pro
testant" net zo'n gewoon mens is
als hijzelf.
En de 18-jarige protestantse jongen
merkt opeens dat die „smerige
paapse hoer" net zo'n aardige
meid is als al die vriendinnetjes
van protestantse huize die hij tot
nu toe heeft gehad.
In 1965 ontstond het op ongeveer 80
km van Belfast gelegen Corry
meela-centrum. Het idee erachter
was te proberen een christelijke
samenleving op te bouwen die
over de scheidsljnen die de ker
ken onderling hadden opgewor
pen, heen zouden gaan en uitein
delijk zou uitmonden in een
nieuwe, betere samenleving.
Oorspronkelijk bestond de groep
alleen uit protesanten, maar al
snel werden de deuren wijd open
gezet voor mensen met andere
religies. Het gemeenschappelijk
uitgangspunt was de boodschap
van Christus en de wens met el
kaar om te gaan en de praten zon
der dat diep gewortelde vooroor
delen dit zouden verhinde-
Door
Rian Kuppenveld
Idealisten
De indruk zou gemakkelijk kunnen
ontstaan dat de mensen van Cor
rymeela een stel volkomen van
de wereld afgezonderde idealis
ten zijn, die op elitair niveau over
de christelijke naastenliefde zit
ten te praten. Dat zijn ze echter
niet. Ook al was dat gevaar mis
schien in het begin aanwezig, de
gebeurtenissen die Ulster drie
jaar later in een vreselijke bur
geroorlog zouden brengen, ver
hinderden dat.
De Noordierse journalist Alt'
McCreary, die een boek over Cor
rymeela schreef, stelt dat de eer
ste katholieken en protestanten
die elkaar op Corrymeela ont
moetten, de wonden die eeuwen
van sterke geloofstegenstellin-
gen in Noord-Ierland hadden ge
slagen, wel te licht opvatten. De
tijd was er ook naar. De IRA, het
Ierse Republikeinse Leger, had
haar offensief, in 1962, wegens
gebrek aan steun gestaakt. Al
enige jaren was er geen bom meer
ontploft en geen kogel afge-,
vuurd. Het moment leek daar om
voorgoed af te rekenen met de in
het verleden ontstane tegenstel
lingen. Toch was ook in 1965 het
opzetten van een oecumenisch
centrum een moedige daad. De
kranten in Noord-Ierland ston
den er dan ook vol van.
Maar de oprichters van Corrymeela
dachten dat de tijd hun beste
vriend was. Drie jaar later werd
de hoop dat het afgelopen was
met het geweld, de bodem in ge
slagen. In Belfast en Londonder
ry vlogen de huizen in de brand
en vielen de eerste slachtoffers.
Voor miljoenen Engelse ponden
richtten bommen schade aan.
Noord-Ierland was weer terug in
het wereldnieuws.
Corrymeela bleef echter doorgaan,
ondanks alles. Er werd wel ge
zegd dat zij met een waterschep
een enorme bosbrand wilden be
dwingen. Men antwoordde dan,
dat als je maar bleef zorgen dat
die waterschep gevuld was, op
een gegeven moment die bos
brand wel zou doven.
Er werden conferenties georgani
seerd over de rol van de kerken in
het conflict; over de problemen
die een gemengd huwelijk met
zich meebracht; over het geweld;
over de moeilijkheden die gezin
nen waar nog maar één ouder
aanwezig was, ondervonden;
over de rol van de media, etcete
ra. Voortdurend werd de Noord-
Ierse samenleving onder de loep
genomen en ter discussie gesteld.
En vanaf 1971 begon Corrymeela
activiteiten te organiseren die
een va
delen
worden.
de belangrijkste onder- pL-
n het. centrum zouden
Evacuatie
Het begon in augustus 1971. De in
ternering, het zonder vorm van
proces arresteren en vasthouden
van mensen die ervan verdacht
werden lid te zijn van of sympa
thie te hebben voor een terroristi
sche organisatie, zette Ulster in
vuur en vlam. Binnen 24 uur vie
len er alleen al in Belfast 14 do
den, 75 branden werden door de
brandweer geblust, bij 35 kon
men niet bijkomen omdat hevige
rellen iedere doorgang onmoge
lijk maakten. De stad was gehuld
in een enorme zwarte wolk en het
zag er niet naar uit dat die voorlo
pig zou verdwijnen.
Corrymeela was inmiddels wei erg
bekend geworden en moeders in
de zwaar getroffen wijken ver
zochten het centrum hun kinde
ren te willen opnemen. Onmid
dellijk reageerde men positief. Er
werden plannen gemaakt om de
kinderen uit Belfast te evacue
ren. De bus van het centrum ver
scheen aan de grens vart de ge
barricadeerde wijken. Ondanks
waarschuwingen van Britse sol
daten dat het veel te gevaarlijk
was verder te gaan, werden de
kinderen opgehaald. Binnen en
kele dagen werden 300 kinderen
uit Belfast geëvacueerd en naar
Ballycastle gebracht. Die evacua
tie was het begin van vakanties
Het dagelijkse leven in Belfast: een Britse militair bij een doorlaatpost,
het geweer op scherp. In Corrymeela ontmoeten protestanten en katholie
ken elkaar. Een teken van hoop: vrede in Ulster
die Corrymeela ging organiseren
voor kinderen uit getroffen ste
den. Ook hele gezinnen kwamen
naar de kust om wat op adem te
komen en daar anderen, tegen
standers, te ontmoeten.
Corrymeela dwingt niemand in een
bepaalde hoek. Zoals de direc
teur van het centrum, Derek Wil
son, zegt „Het moet van de men
sen zelf komen. Zij moeten het
zelf willen. Als je contact en ver
draagzaamheid oplegt, dan gaat
het toch weer mis zodra ze in hun
eigen omgeving terug zijn. We
praten erg veel met dc mensen
natuurlijk en proberen ze onze
gedachten duidelijk te maken.
Maar het komt allemaal van hen
zelf'.
Ondanks het vermijden van iedere
druk moet Corrymeela toch
„iets" hebben wat moeilijk er
gens anders in Ulster aan te tref
fen is. Want anders zijn een aantal
dingen nauwelijks te verklaren.
Zoals de verandering die plaats
vond in die 15-jarige tiener uit
Belfast, die vanweg zijn gedrag
de bijnaam „Boxer" had gekre
gen en daar maar wat trots op
was. In het kader van een vakan
tie kwam Boxer met leeftijdge
nootjes naar Corrymeela. Boxer
bleef er een week. Tijdens die
week merkte de leiding van het
centrum geen veranderingen op
in Boxers gedrag.
Een van de meest geliefde bezighe
den van Boxer in Belfast was het
gooien van stenen naar soldaten
en protestanten. Iedere auto, ie
dere bus was trouwens een
dankbaar mikpunt. De avond van
zijn terugkeer uit Corrymeela
belden twee van zijn vriendjes
aan. Er was een Britse patrouille
op komst en ze hadden al heel wat
stenen verzameld. Of hij mee
kwam. Boxer was duidelijk wat
verlegen met de situatie. Toen er
smalend gevraagd werd of hij
soms plotseling bang was gewor
den, zei hij: „Ik ga maar niet mee.
Ik ben bang dat als ik weer met
stenen ga gooien en ze komen er
achter, dat ik dan niet meer naar
Corrymeela mag"
Brieven
Het centrum krijgt vaak na afloop
van vakanties of ontmoetingen
dankbare brieven. Wat voor ge
weldige ervaring het was om te
merken dat de ander ook een ge
woon mens is en dat de „tegen
stander" net zo lijdt onder de si
tuatie als jij zelf. En brieven van
mensen die het geweldig hebben
gevonden, maar meedelen nooit
meer terug te zullen komen. „Het
was veel te pijnlijk toen ik weer
terug kwam en de kogels hoorde
en de uitgebrande huizen
Corrymeela heeft zich gerealiseerd
dat het bijna misdadig zou zijn
mensen een tijdje uit hun dage
lijkse situatie te halen en na te
rugkomst weer aan hun lot over
te laten. Daarom heeft men ook in
Belfast een centrum opgezet. Van
daaruit wordt het werk voortge
zet. Er worden faciliteiten gege
ven aan mensen die elkaar willen
blijven ontmoeten en de mensen
worden gestimuleerd om door te
gaan, ondanks alle tegenwerking
die men krijgt.
Een jongen die heel wat tegenwer
king heeft ondervonden, is de 19-
jarige Dominic uit Belfast. Als 15-
jarige kwam hij voor het eerst
naar Corrymeela en leerde daar
dat samen eten, samen voetbal
len en samen praten tussen pro
testant en katholiek mogelijk
was. Zijn verblijf veranderde
Dominic radicaal. Hij knapte na
terugkomst in Belfast een leeg
staand jeugdhuis op en begon
daar een soos voor katholieke en
protestantse jongeren.
Hij zegt „De meeste jongeren wil
len dat er een eind komt aan de
onderlinge strijd. Wij zien totaal
geen lol in schieten of een bom
gooien. We willen gewoon leven,
naar de discotheek gaan en naar
een voetbalwedstrijd. En we
willen ook de mogelijkheid heb
ben lekker laat thuis te komen en
dan wel zonder angst over straat
te kunnen lopen. Een 15-jarig
kind vindt het na tien jaar geweld
heel normaal dat er een bom ont
ploft. Maar dat is het toch niet? Er
moet toch een oplossing komen?
En de jeugd moet daar mee be
ginnen; die moet laten merken
dat zij even graag met een protes
tant wil omgaan als met een ka
tholiek. De oplossing komt niet
van de ouderen. Die vertrouw ik
niet verder dan mijn neus lang is.
Die hebben er tot nu toe toch
niets van terecht gebracht. Als
die een oplossing hadden kunnen
vinden, dan was die er toch al
.lang geweest. Nee, wij jongeren
moeten het doen".
Toen Dominic met zijn soos begon,
werd hij regelmatig met de dood
bedreigd en werd het jeugdhuis
om de haverklap door protes
tantse of katholieke para-militai
ren kort en klein geslagen. Nu
wordt hij met rust gelaten. „De
para's zagen dat hun jongere
broertjes en zusjes naar de soos
gingen en dat leuk vonden. Die
pikten het niet langer dat hun
oudere broers hun plezier ver
galden. Dus zijn ze er maar mee
gestopt. Nu is het zo dat jongeren;
met elkaar praten. Laatst kwam
er een meisje naar me toe, die had
moeilijkheden met haar vriend.
Hij wou met haar naar bed, maar
zij gebruikte de pil niet. Dus dat
was moeilijk. Na afloop van ons
gesprek realiseerde zij zich in
eens dat zij haar probleem met
een katholiek had besproken.
Nu, dat kwam als een hele schok.
Maar we waren het er over eens
dat het geen verschil maakte. Als
iedereen zo gaat denken, dan is
het geweld zo afgelopen. En dat is
wat Corrymeela duidelijk wil
pa aken".
Irene Broekhuis (8 jaar Nassaulaan 18, Zoeterwoude
Danielle
den
Hoed
(8jaar)
Nijenrode
Leiderdorp
Rosemarijn
Verdoes
(6 jaar)
Deining 39
Katwijk
Sandra Klein Woud (8 jaar) Zonnebloem 5, Leiden
Op een dag zei Tineke boom: "Ik wil een avontuur beleven, maar
hoe kan je een avontuur beleven?
Opeens hoorde ze een zware stem "ik weet hoe je een avontuur kunt
beleven. Gewoon de wijde wereld in trekken, dan kom je vanzelf
een avontuur tegen.
Tineke schrok er wel van. Toen zei de zware stem: "trek morgen de
wijde wereld in, goed begrepen? Jjjaa mmijnhheer, stotterde Tine
ke.
De volgende morgen trok Tineke bang de wijde wereld in. Na 6 uur
lopen zag Tineke flats en huizen. En auto's reden door straten en
lanen. Tineke werd banger en banger.
Opeens zag ze een mijnheer naar haar toe komen. Die mijnheer zei:
"zeg boom hoor jij niet in het mooie bos te staan?"
"Wie ben jij eigenlijk? zei Tineke boom bang. Ik ben mijnheer de
politie, en wie ben jij dan? Tineke boom zei: "Tineke. En je achter
naam? Boom, zei Tineke bang.
Toen draaide de politie zich om en zei tegen Tineke "wacht maar
even". Maar Tineke ging vlug naar het bos. En nooit van haar leven
ging ze naar de wijde wereld.
UIT
Karin Moene (9 jaar),
Albatrosstraat 11, Leiderdorp
Redactie:
Astrid Guns
en
Henk de Kat
