BEETHOVEN
VERUIT
FAVORIET
Meisje wil niet
beroemd zijn...
JOMMEKE IN BOBBEJAANLAND
DINSDAG 21 NOVEMBER 1978
Het is zoverWaar iedereen in
de wereld van de fotografie al
een tijdje met angst en beven)
op zat te wachten, is nu dan
eindelijk werkelijkheid ge
worden: de ontmaskering van
een zevental prachtige foto's
van arme kinderen op straat
uit het Victoriaanse Engeland
van omstreeks 1848, die in
werkelijkheid vier jaar gele
den gefabriceerd" werden
door de nu 36-jarige Londense
reclamefotograaf Howard
Grey. Hij kleedde de toen 11-
jarige Johanna Sheffield in
Victoriaanse, armoedige kle
ren en fotografeerde haar in
de buurt van King's Cross
Station. De afdrukken, maar
niet de negatieven, gaf hij
daarna aan een bekende ver
zamelaar van oude foto's,
Graham Ovenden, die er een
nieuwe afdruk in sepia van
maakte en ze op het laatste
moment inzond voor een ten
toonstelling van de National
Portrait Gallery van foto's die
weeskinderen uit de vorige
eeuw te zien gaven.
Ovenden vertelde erbij dat ze
afkomstig waren van de tot
dan toe onbekende fotograaf
Francis Hetling. Graham
Ovenden, auteur van ver
schillende boeken, waaronder
een over kinderen en een an
der over erotische fotografie
in de Victoriaanse tijd, had
genoeg autoriteit om de foto's
geaccepteerd te krijgen, ook al
aarzelde Valerie Lloyd,die de
tentoonstelling organiseerde,
wel degelijk.
Een van de bezoekers aan de
tentoonstelling, meldt de
Sunday Times, was echter
minder onder de indruk van
deze fraaie foto's uit de begin
tijd van de fotografie, omdat
hij in het Victoriaanse meisje
het dochtertje van vrienden
herkende. Hij belde haar
moeder, die bij het fotografe
ren aanwezig was geweest en
dus wist wie de fotograaf was,
en zij belde deze Howard Grey
om tekst en uitleg. Grey zond
haar door naar Ovenden en
ontkent nu elke schuld of me
deplichtigheid: ,üet was de
schok van mijn leven toen ik
zag wat er met mijn foto's ge
daan was", meldde hij.
Graham Ovenden op zijn beurt
vertelde Johanna's moeder
dat het als een grap bedoeld
was en dat ze zich geen zorgen
hoefde te maken. Er kraaide
verder geen haan naar, maar
toen Valerie Lloyd de foto's in
1976 opnieuw tegenkwam,
weigerde ze toch deze „origi
nele Hetlings' in een catalogus
op te nemen, omdat Ovenden
nog steeds in gebreke was
gebleven het dagboek te tonen
aan de hand waarvan de au
thenticiteit van de foto's kon
worden aangetoond. Kort
daarna hoorde ze het ware
verhaal van Johanna's moe
der en wist ze zeker dat de fo
to's vervalst waren. Ovenden
houdt nog steeds vol dat het
een grap betrof, dat hij van
plan was een heel boek met
Hetling-foto's te publiceren,
om daarna pas te onthullen
dat het om een ,fake"-foto-
graaf ging, maar Grey onder
steunt die lezing niet.
Origineel
Nu zult u misschien zeggen: wat
een drukte over een paar fo
to's, het zijn toch geen Van
Goghs? Maar daar vergist u
zich toch in. De Amsterdamse
fotograaf Willem Diepraam,
een kenner van de oude foto
grafie, verzamelaar ook en
onlangs nog aanwezig op de
veilingen bij Sotheby en
Christie in Londen van foto's
die van museumwaarde wor
den geacht, vertelde me dat
goede foto's uit de jaren vijf
tig van de vorige eeuw van fo
tografen als Gustave Le Gray
en Roger Fenton al gauw tus
sen de 3000 en 20.000 gulden
opbrengenmits ze natuurlijk
„echt" zijn. De originele foto.
die voor musea, kunsthandel
en verzamelaars waarde
heeft, kan daarbij in drie ca
tegorieën worden ver
deeld:
1Een foto die door de fotograaf
is gedrukt van het negatief in
de tijd zelf dat de foto ge
maakt werd, - het zogeheten
„vintagemateriaal":
2. een foto gedrukt van het nega
tief van de fotograaf (door
hem zelf of onder zijn supervi
sie),maar bijvoorbeeld tien of
twintig jaar later, - dus nog
wel tijdens zijn leven;
3. Een foto gedrukt van het ne
gatief na de dood van de foto
graaf.
Luchtje
Hoe herken je een vervalste foto?
,<Je bekijkt zo'n foto en er
dringt een vreemde lucht je
neusgaten binnen: dat stinkt,
denk je. De foto is soms zo in
gelijst datje hem niet van alle
kanten kunt bekijken, of het
oppervlak van de print bevalt
me niet en klopt niet met an
dere foto's uit dezelfde perio
deIk kan me overigens best
voorstellen dat iemand bij
wijze van practical joke de fo
to-kunstwereld een keer te
grazen wil nemen, want ook
daar doemen, met beleg
gingsfanaten en al. nu al de
zelfde zieke mechanismen op
als in de kunstwereld van de
schilderijen" zei Willem
Diepraam.
Mady Saks
Film Verkrachting
werd bekroond
HILVERSUM (ANP) - Tijdens het
internationaal filmfestival in
Miami in de Verenigde Staten,
gehouden van 11 tot 19 novem
ber. is de film "verkrachting" van
Mady Saks onderscheiden met
de speciale prijs van de jury: "De
gouden vénus medaille". De
veertig minuten durende docu
mentaire werd uitverkoren uit
meer dan driehonderd inzendin
gen.
Overwegingen van de jury waren,
de moedige aanpak en de afge
wogen behandeling van het on
derwerp. "Verkrachting" werd
gemaakt door een geheel uil
vrouwen bestaand filmteam.
£)e film werd in opdracht van dc
VARA vervaardigd en op 16 au
gustus 1978 uitgezonden in het
1 ombudsmanprogramma dat ge
heel aan het thema verkrachting
was gewijd.
Mady Saks was op het festival aan
wezig om de prijs in ontvangst te
LONDEN (DPA)-Volgens de Londense Sunday Times is Ludwig
van Beethoven de meest gespeelde componist in de grote con
certzalen in de wereld. Beethoven leidt in Londen, Parijs, Berlijn,
Rome en Moskou. Alleen in New York moet hij zijn eerste plaats
afstaan aan Franz Schubert.
Buitengewoon geliefd i$ ook Wolfgang Amadeus Mozart, die in
Londen, Parijs en Berlijn op de tweede plaats van de meest
gehoorde componisten staat. Ook Johannes Brahms behoort in
alle opgesomde steden uitgezonderd Moskou tot de vijf meest
gespeelde componisten.
Opvallende is de nieuwe belangstelling voor Gustav Mahler, die in
Londen op de derde plaats is beland en in New York en Berlijn op
de vijfde. Wellicht heeft het expressieve gebruik dat wijlen de
Italiaanse regisseur Luchino Visconti van een langzaam deel uit
een Mahler-symfonie heeft gemaakt in zijn film 'Dood in Venetië'
naar Thomas Mann, tot de opleving bijgedragen.
ROME (DPA)-In haar dorp Rovia-
no bij Rome wordt zij alleen nog
maar mejuffrouw Cinquantamila
(50.000) genoemd, daar iedereen
haar op de nieuwe biljetten van
50.000 lire herkent. De "be
roemdheid" tegen wil en dank,
Marilena Innocenzi (20), heeft nu
een proces aangespannen tegen
de schilder Guglielmo Savini en
de Italiaanse staatsbank.
De schilder had het meisje driejaar
geleden geportretteerd en zou het
portret later zonder haar mede
weten hebben gebruikt voor het
ontwerp van de bankbiljetten. De
kunstenaar voert als zijn verde
diging aan dat "het gezicht zuiver
het produkt van zijn fantasie is.
Ik heb mij daarbij laten inspire
ren door meisjes die ik op straat
gezien heb. Bovendien zouden
enkele invloeden uit de schilder
kunst van de 16de en 17de eeuw
een rol gespeeld kunnen heb-
De rekening van de "morele scha
de" voor de studente kunstge
schiedenis Marilena Innocenzi
zou door de staatsbank moeten
worden betaald. Bovendien eist
het meisje de intrekking van alle
bankbiljetten met de zo op haar
lijkende beeltenis.
Galerie de Poort, Herensteeg 11. Ten-,
toonstelling Jan Grupstra - schilderijen
i tekeningen. Geopend do. van 19-21
t/m z
1 14-17 i
t 2 dec.
Galerie De Oude Rijn, Oude Rijn 40.
Tentoonstelling Clemens Zijlmans - ge
mengde technieken en Wijnand Zijls
man - sculpturen. Geopend woe. t/m za.
yan 12-17 uur, tot 10 dec.
Galerie Pulchri Studio,
Oegstgeest. Tentoonstelling Ton Pape -
olieverf, aquarellen en tekeningen. Ge
opend dag. van 10-16 uur (zo. gesloten),
t/m 23 nov.
Galerie Kerkdam, Lange Kerkdam 113,
Wassenaar., Tentoonstelling Ice Poel-
stra-Ignacio - diverse technieken. Ge
opend woe. t/m za. 10-16 uur, di. van
14-20 uur, t/m 18 nov.
De Ruif, Jan Vossensteeg 59. Tentoon
stelling Ans v.d. Heide-Kort -glasmo-
zaieken, Liesbeth Ydo - poppen, Rina la
Grouw - antieke poppen, Amke Kwa-
kemaak - olieverfschilderijen. Geopend
vanaf 4 r
i. t/m v
(Kleine vaart)
Albert-V 18 vn Rotterdam nr Londen,
Dutch Faith 18 vn Rotterdam nr Tees,
Dutch Glory 19 vn Rotterdam nr Tees,
Dutch Spirit 18 vn Rotterdam nr Tees,
Jacobus Broere pass 20 Longstone nr
Grangemouth,
JÜipper 18 100 wnw Kp. St. Vincent nr
Lagos,
Lauriersgracht 18 t.h.v. Dakar nr Setu-
bal.
Lijnbaansgrachr 18 145 wzw Landsend
nr Rotterdam,
Mare Bonum 18 vn Rotterdam nr Swan-
Mare Iratum 19 te Rotterdam nr Stan-
low.
Mare Liberum 19 te Rotterdam,
Mare Novum 18 te Rotterdam,
Mare Smits 20 90 nw Monrovia,
Pauline Brinkman pass 20 Guernsey nr
Bayonne.
Rochab 18 300 nw Aden nr Olblia,
Tanja Holwerda pass 20 Beachyhead nr
Bilbao,
(Grote vaart)
Abel Tasman 19 te Rotterdam,
Alnati 18 te Salvador.
Alphacca 18 vn Rio de Janeiro nr Santos,
Amersfoort 20 te Port au Prince,
Amstelburcht 18 vn Rotterdam nr US
Gulf.
Amsteldiep 20 te Damman.
Amstelveen 19 vn Moji nr Brits Colum-
York.
Baarn 18 te Chicago,
Begonia 20 vn Willemstad nr Miami.
Bilderdi.ik 17 vn Rotterdam nr Bremen.
Buena Vista 18 vn Rotterdam nr Las
Palmas.
Capulonix 18 vn Port Dickson nr Mena,
Chevron Eindhoven 20 vn Freeport nr
Philadelphia,
Chevron Kentucky 18 vn Rotterdam nr
Perz. Golf,
Chevron Rome 18 300 ozo St. Helena nr
Canaport,
Chevron The Hague 19 vn Rotterdam nr
Purfleet,
Coral Isis 19 360 ono Bermuda nr Rot-
Coral Rubrum 18 vn Huelva nr Safi,
Deltadrecht 18 vn Varna nr Malta.
Early Bird pass 18 Brandaris nr Kiel,
Felania 18 vn Colombo nr Chittagong,
Hollandia 20 vn Oranjestad nr Ponce,
Maasbracht 18 370 zo Maputo nr Yuay-
mah,
Meta 18 163 nw Kaapstad nr Rotterdam,
Nedlloyd Agulhas 18 vn Fortaleza nr Re
cife,
Nedlloyd Bahrain 18 te Rotterdam.
Nedlloyd Dejima 20 te Rotterdam,
Nedlloyd Ebro 20 rede Dar es Salaam,
Nedlloyd Florida 18 te Douala,
Nedlloyd_Freetown 20 550 zo Port Mo-
f ®zê eeup
A\ACHINB MOET"
-reRsroMp eepavvoN-
-TeeRp worpékj vdóR
HU IN VgRKggRPg.
HANPBN VAUT.
Aë/0OCD'<:
BB^ceps.<E:UZB
Apw&r
lAlUCMT/SJ^EKlj
H<-tM ADt/IE? IS.
VB<Eu UeeoiEAi£AJ
én el niLjo-
NAIp. MOfZ PEAJ
Alleen schotten kunnen
De avonturen van Jommeke
Jommeke 'ik weet het
Flip moet de lont
7 doorknabbelen
ïsi T
■lA
POON MET
PROVENCAALSE
TOMATENSAUS
erstd
Wij maken
Snipper een flinke ui
ragfijn en fruit de snip
pers in vijf eetlepels
olijfolie licht goudgeel.
Meng er een volle eetle
pel bl<
t kleun
r klein g
bleekjes zijn nog een
eetlepel tomatenpureee.
verder een zierlje
knoflook en na enkele
minuten bakken 3 dl
warm water (of halfom
apart bij. Men kan er
aardappelen bij geven.'
maar ook stokbrood.
WINA BORN
schilderijen en aquarellen en May te
Kronnie - keramiek. Openingstijden van
de bibliotheek, tot 30 nov.
Academiegebouw, Rapenburg 73. Ten
toonstelling werk van Jan van Wel. Ge
opend ma. t/m vr. van 9-17 uur, t/m 30
LAK-foyer. Levendaal 150. Tentoon
stelling Fedde Spoel - "Leuke kunst"
Geopend t/m 30 nov.
Galerie Kenosis, Oude Vest 53. Tentoon
stelling Vine Snoek - schilderijen, goua
ches, pentekeningen en keramiek. Ge
opend tot 15 december.
Galerie Denise Stephan, Bakkersteeg
18. Tentoonstelling Jaap Egmond - sys
tematische plastieken van Rob van He-
mert - schilderijen. Geopend vr., za. en
zo. van 14-18 uur.
Lcidsc bioscopen
CAMERA "For a few dollars moi
7.00 en 9.30 uur. 12 jr. Kinderm
"Winnetou, groot opperhoofd", v
LIDO 1: "Moord op de Nyl", da. 2.30 e
LIDO 3: "Loflied der zonde", da. 7.0
9.15 uur, do., vr., ma. en di. 2.30 uur,
Kindermatinee: Donald Duck, za
woe. 2.30 uur, zo. ook 4.45 uur.
STUDIO: 'The Medusa Touch", da.
en 9.15 uur, do., vr.. ma. en di2.30 ui
jr Kindermatinec: "Peter en de d
Elliot".
Ongevallendienst
ziekenhuizen Leiden
terdag 13.00 uur Elisabeth-ziekenhuis.)
Bezoekuren
ziekenhuizen
18 30-19.30 uur.
18.00-18,30 uur. Kinderafdeling dage
lijks van 14.00-19.00 uur. (Niet meer dan
2 bezoekers per patiënt).
Sint Elisabeth-ziekenhuis:
Volwassenen, dagelijks van 14.00-14.45
uur en van 18.30-19.30 uur.
Kraamafdcling: dag. van 11.15-12.00 uur
(alleen voor echtgenoot) van 15.00-16.00
uur en van 18.30-19.30 uur. Babyshow
laatste kwartier van middag- en avond-
Academisch Ziekenhuis
Voor alle patiënten behalve kinderen)
zijn de bezoekuren als volgt:
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18.30-19.30 uur
Voor de prematurenafdeling gelden de
volgende bezoekuren (alleen voor ou-
Maandag tlm vrijdag
18.30-18.45 uur
Zaterdag en zondag:
14.45-15.00 uur.
•kken.
Bezoektijden Kinderkliniek:
Dagelijks:
15.00-15.45 uur
18.30-19.00 uur.
Bezoektijden kinderafdeling:
Elke dag:
14.15-15.00 uur
18.30-19.00 uur
Alphen aan den Rijn
Rijnoord: le en 2e klas 11-11.30;
13.30-14.15 en 18.30-19.30 uur 3e klas
13.30-14.15 en 18.30-19.30 uur Kraamaf-
deling 13.30-14.45 alleen voor echtgeno
ten 19-20 uur. Kinderafdeling voor ou
ders 18.-18.30 uur.
Geluidshinder
Schiphol
Klachten over geluidshinder van vlieg
verkeer van en naar Schiphol kunnen
dag en nacht worden gemeld bij het in
formatiecentrum Geluidshinder Schip
hol (020-175000).
iislig,
Nedlloyd Hongkong 18 660 ono Buenos
Aires nr Durban.
Nedlloyd Linge 20 te Damman verw,
Nedlloyd Schie 19 vn Rotterdam nr
Hamburg,
Nedlloyd Talbot 20 te La Coruna,
Nedlloyd Weser 19 te Hamburg,
Nedlloyd Willemskerk 20 te Nagoya
Obelix 17 175 zw Freetown nr La Coruna,
Salland 19 te Rio Haina,
Straat Holland 18 vn Paranagua nr Mon-
Thameshaven 19 te Rotterdam.
Viana 20 te Dakar,
Visten 18 vn Jacobstad nr Kopmanhol-
TRIANON: "The cheap dei
RFX: "Villa Erotica", da
uur, ma., di. do. en vr.en»
uur. 16 jr. Kindermatin*
Wonderland", za. en w<
Nachtvoorsteiling: "Een I
drieën, vr. en za. 11.30 uui
al. Nachtvoorstellir
tige vertellingen", za 12.15 uur. 16 jr.
EURO 2: "Moord op de Nijl". da. 8.00
uur. do., vr.. ma. en di ook 1 30 uur, al.
Kindermatinee: "Q&Q". za.. Zo. en woe.
2.00 uur. Nachtvoorstellingen: 'The pro
fessionals". za. 12.15 uur, 16 jr.
EURO 3: "Het debuut", da. 1.45, 6 45 en
9.15 uur. zo. ook 4.15 uur. 16 jr Nacht
voorstelling: "Aai poesje", za. 12.15 uur,
16 jr
EURO 4: "Hooper", da. 2.00. 7.00 en 9.30
uur, zo. ook 4.30 uur, za. ook 12.15 uur, al.
Bioscoop Voorschoten
GREENWAY "The Gauntlet vr. en za.
7.00 en 9.15 uur. zo. 4.00 en 6.15 uur. woe.
Westland 19 te Hamburg.
f£):uclC)lieuius
21 NOVEMBER 1978
Honderd jaar geleden stond in
de krant:
-In de diamanlveldtm aan
Kaap de Goede Hoop is onlangs
i get
nden
geveer245 karaat (ongeveer een
hectogram) weegt. Deze kolos
sale steen is thans te Amsterdam
in handen van den heer Jac. S.
Melz.. die met de bewerking is
belast. Het slijpen geschiedt in
de diamantslijperij in de Valc-
kenierstraat. Na geslepen te
zijn. zal de diamant een prach-
tïgen brillant opleveren, die op
eene waarde van 500.00 wordt
-lAdiD St.-Nieulaas- en Kerst
feest le Parijs. De groote maga
zijnen van den Priulemps heb
ben dc eer ter kennis hunner
cliënteele te brengen, dat de
geïllustreerde catalogus der ar
tikelen voor het St .-Nicolaas-
feest onlangs verschenen is. De
ze catalogus, die niet minder
dan 48 bladz. bevat met opgave
van SpeelgoedBijouterieMa
rokijn- en Parijsche artikelen,
zal gratis en franco gezonden
worden aan een ieder, die hem
aanvraagt aan de Groote ma
gazijnen van den Priulemps. 70
Boulevard Haussmann, Parijs.
Vijftig jaar geleden:
-Toen de beurtschipper M. de
Bloeme Maandagavond te Goe-
dereede probeerde de haven
binnen te komen, zag hij dat er
van een schip, dat 200 Meter
voor hem voer. een man over
boord sloeg. Door den stroom
dreef de man naar het schip van
De Bloeme. doch voor hij bij het
vaartuig was. zonk hij weg. De
Bloeme deed pogingen hem te
redden door blindelings een
schippershuak in het water te
slaan, echter te vergeefs. Op
aandringen van zijn knecht
sloeg hij nogmaals den haak in
hel water en haalde toen den
drenkeling naar boven. Het ge
lukte hem dan man, die reeds
bewusteloos was. door toepas
sing van kunstmatige ademha
ling tot het bewustzijn terug te
brengen.
-Te Sormowo bij Nisjni-Novgo-
rod zijn bij het van stapel Zoo-
pen van een pas gebouwden
lichter de kabels gebroken,
waardoor het schip met grintte
snelheid van de helling liep. De
arbeiders, die zich ter plaatse
bevondenwerden meegesleurd.
Drie hunner werden gedood en
achttien werden zwaargewond.
