Generaals wilden staatsgreep
plegen
in Spanje
Lefebvre bij paus
Vier doden bij aanslag op Israëlische bus
WAARSCHUWING
VAN MOSKOU
AAN ADRES VS
FRANCO HERDACHT
Proces Thorpe
trekt enorme
belangstelling
Dit boek
vertelt u alles
over het kopen
van een keuken.
poggenpohl
keukens-bad
MAANDAG 20 NOVEMBER 1978
„Niet met Iran bemoeien"
MOSKOU (GPD) - De Russische
partijleider Leonid Brezjnjev
heeft Washington gewaarschuwd
geen militaire interventie in Iran
te overwegen. Elke interventie is
volgens de Russische partijleider
ongewenst, omdat het Iraanse
volk zijn interne aangelegenhe
den zelf moet regelen. Bovendien
zou Amerikaans militair ingrij
pen in een staat die grenst aan de
Sowjet-Unie, „haar veiligheids
belangen raken", aldus Brezjn
jev.
Deze waarschuwing kwam als ant
woord op de vraag van een jour
nalist van het Sowjet-partij-
dagblad Prawda, die de mening
van Brezjnjev wilde weten be
treffende buitenlandse persbe
richten over „westerse en vooral
Amerikaanse plannen" voor een
eventuele militaire interventie
voor het geval de gebeurtenissen
in Iran uit de hand zouden lopen.
De Sowjet-partijleider en presi
dent wijst er in zijn antwoord op,
dat de geloofwaardigheid van
dergelijke berichten wordt ver
sterkt omdat ze onvoldoende
worden ontkend. Zelfs een ont
kenning door president Jimmy
Carter dat er zulke plannen wor-
den overwogen, werd volgens
Brezjnjev weer verzwakt doordat
Washington allerlei slagen om de
arm houdt, waardoor een inter
ventie niet definitief wordt uitge
sloten.
Volgens sommige politieke waar
nemers in de Sowjet-hoofdstad is
Brezjnjevs boodschap niet alleen
voor Washington en de rest van
de westerse wereld bedoeld.
Wanneer het Kremlin de Ameri
kaanse regering had willen waar
schuwen. dan was diplomatieke
actie daarvoor voldoende ge
weest.
Men acht het dan ook niet onmoge
lijk, dat Brezjnjevs pleidooi om
de Iraniërs hun eigen zaken te la
ten regelen zonder inmenging
van buitenaf, een voorzichtig
signaal is voor de opposanten van
de sjah dat men in Moskou een
zekere sympathie voor hen koes
tert. Dit zou een lichte verschui
ving zijn in het standpunt van het
Kremlin, dat de Sowjet-media tot
nu toe neutraal heeft laten be
richten over de gebeurtenissen
van de laatste tijd in het buurland
Iran.
Moskou heeft altijd goede betrek
kingen onderhouden met het an
ti-marxistische regime van de
sjah. In berichten over de onlus
ten werd geen partij voor mach
thebbers of oppositie gekozen. In
een bericht van het staatspersbu-
reau Tass wordt dit weekeinde
echter kritiek geuit op Ameri
kaanse wapenleveranties aan
Iran en daarmee impliciet op de
regering in Teheran.
Het persbureau meent overigens te
weten dat er ongeveer 80.000
Amerikanen in Iran zijn, van wie
velen op de een of andere manier
werken voor het Amerikaanse le
ger of voor de inlichtingenorga
nisatie CIA. „Steeds meer mili
taire adviseurs en Cl A-personeel
Aanvallen in
Peking op
Mao Tse-toeng
PEKING (AFP) - De overleden
Chinese partijleider Mao Tse-
Toeng is gisteren in Peking aan
gevallen en in verband gebracht
met de in ongenade gevallen
"bende van vier". Dat gebeurde
op kleine aanplakbiljetten in het
centrum van de Chinese hoofd
stad.
Mao werd ervan beschuldigd de
"bende van vier" te hebben ge
steund door het ten val brengen
op 7 april 1976 van Teng Hsiao-
ping die eerste vice-premier was
ADVERTENTIE
Een miljoen gulden
aanprijzen
150Zareska prijzen: Smyrna
handwerkpakketten van 45 x
90 cm met een winkelwaarde
van ƒ77,-per stuk. Kompleet
met stramien, wol, en
werkbeschrijving.
Geschonken door Hageo,
Hengelo (O).
JERUZALEM (GPD) - Bij een
ontploffing in een autobus op
weg van de Dode Zee naar Je
ruzalem zijn gisteren vier
mensen om het leven geko
men en 37 gewond. Naar alle
waarschijnlijkheid werd de
ontploffing veroorzaakt door
een bom die naar de autobus
werd gegooid toen deze stop
te om passagiers uit te laten
stappen. Volgens ooggetui
gen zou de dader, na het wer
pen van de bom, in een op
hem wachtende jeep zijn
weggevlucht. In de autobus
bevonden zich veel Israëli
sche toeristen die van een uit
stapje naar de Dode Zee te
rugkeerden.
Ook werd in Jeruzalem een
bom ontdekt in het centrum.
Maar deze kon tijdig onscha
delijk worden gemaakt. Men
schrijft de sabotageactivitei-
ten van gisteren toe aan het
feit dat het precies een jaar
geleden was dat president
Sadat van Egypte zijn histori
sche bezoek aan Israël bracht.
Onder de Arabische bewo
ners van de bezette gebieden
zijn er velen die vrezen dat
Sadat vrede met Israël wil
stichten en daarbij de Pale
stijnse zaak vergeet. De sabo-
tageactiviteiten zullen dan
ook moeten worden gezien
als een waarschuwing dat
vrede zonder oplossing van
het Palestijnse vraagstuk niet
tot werkeliik rust zal leiden.
Het Egyptische dagblad Al
Achram heeft gisteren over
het historische bezoek van
president Sadat aan Jeruza
lem een jaar geleden, ge
schreven dat het een regeling
in het Midden-Oosten on
vermijdelijk heeft gemaakt.
Het sprak over het bezoek als
over een .aarbevlng'.
„President Sadat was niet al
léén op dat bezoek. Het hele
volk van Egypte, dat ver
trouwen heeft in zijn leider,
vergezelde hem", aldus Al
Achram.
de enigen zijn die .veroorde
len wat de hele wereld prijst'.
Zaterdag had Al Achram ge
schreven dat Egypte wil dat
Israël alle Palestijnse politie
ke gevangenen vrijlaat en een
verbod op politieke bijeen
komsten van Palestijnen op
de westelijke Jordaanoever
en in de strook van Gaza op
heft.
Het blad noemde deze voor
waarden dele van een plan
voor een praktische en doel
treffende vrede in het Mid
den-Oosten.
Dat de troebelen in dit land deels
veroorzaakt of uitgebuit zouden
worden door pro-Sowjet-elemen-
ten, is door de Russische pers fel
van de hand gewezen. Niettemin
nemen politieke waarnemers aan
dat Moskou weinig bezwaar zou
hebben tegen een machtswisse
ling in Teheran die een regime
zou opleveren dat minder pro-
Amerikaans of pro-westers zou
zijn.
Na de recente geslaagde pro-Mos
kou coup in het aangrenzende
Afghanistan, zou zo'n ontwikke
ling voor de Russen het verlies
aan invloed in het Midden-Oos
ten gedeeltelijk goedmaken.
Amerikaanse acties om dit te
voorkomen zullen alleen daarom
al op weinig waardering van het
Kremlin kunnen rekenen. Bo
vendien zou militaire activiteit
van de Verenigde Staten in een
land dat aan de Sowjet-Unie
grenst, de traditionele Russische
omsingelingsangst kunnen prik
kelen.
Het is niet voor niets al de tweede
maal in korte tijd dat Moskou
waarschuwt tegen uitbreiding
van de Amerikaanse militaire
aanwezigheid in dit deel van de
wereld. Na de Camp David-be-
sprekingen waarschuwde Sow-
jet-minister van buitenlandse za
ken Gromyko tegen een even
tuele uitbreiding van Ameri
kaanse militaire steunpunten in
het Midden-Oosten. Zijn redene
ring, die in de Sowjet-pers enkele
malen werd herhaald, luidde dat
dit gebied dicht bij de grenzen
van de Sovjet-Unie ligt. Daarom
vinden de^Sowjet-machthebbers
dat Moskou niet werkeloos zou
kunnen toekijken, wanneer er in
dit gebied belangrijke (militaire)
verschuivingen plaatsvin
den.
Amerika heeft gisteren op de Rus
sische waarschuwing zich niet
militair met Iran te bemoeien, ge
reageerd met een verklaring van
steun aan de sjah. Minister van
buitenlandse zaken Cyrus Vance
zei dat Amerika ervan overtuigd
is, dat Iran zijn eigen moeilijkhe
den wel kan oplossen.
"Zoals president Carter al gezegd
heeft, is Amerika niet van plan
zich met de binnenlandse zaken
van andere landen in te laten. Be
richten over het tegendeel zijn
volkomen ongegrond. Wij ver
wachten dat andere landen zich
op dezelfde wijze zullen gedra
gen", aldus de verklaring van
Vance.
MADRID (GPD) - Ruim 250.000
personen hebben zondag tijdens
een manifestatie te Madrid op
nostalgische wijze herdacht dat
Franco drie jaar geleden is ge
storven en dat José Antonio Pri
mo de Rivera, de grondlegger van
het Spaanse fascisme, 42 jaar ge
leden door communisten in de
gevangenis van Alicante werd
vermoord. De herdenking van de
stichters van de totalitaire
Spaanse staat was georganiseerd
door de confederatie van oud
strijders en drie extreem-rechtse
partijen, waaronder de Comu-
nion Tradicionalista onder lei
ding van Sixto de Bourbon Par
ma, de broer van Carel-Hugo.
Een hysterisch gegil met kreten als
„Franco, Franco, arriba Espana,
misdadige regering, het leger aan
de macht", begeleidde de her
denkingsbijeenkomst, die uit
mondde in een demonstratie te
gen de democratische grondwet.
De menigte huilde van vreugde
toen de organisatoren en hun gas
ten, onder wie Bias Pinar van
Fuerza Nueva, Sixto de Bourbon
Parma, de dochter van Franco en
haar echtgenoot, Raimundo Fer
nandez Cuesta van de Falange en
Pilar Primo de Rivera, zuster van
José Antonio Primo de Rivera,
het podium bestegen. De mani
festatie werd opgeluisterd door
vertegenwoordigers van het ,,Eu-
rofascisme" uit België, Italië,
Frankrijk, West-Duitsland, En
geland, Noorwegen, Portugal,
Polen en zelfs uit Roemenië,
Tsjechoslowakije en de Sowjet-
Unie.
De herdenking werd geopend met
het zingen van enige nationaal-
fascistische liederen, waarna het
politieke testament van Franco
ten gehore werd gebracht. Zoals
elk jaar, kon men op deze bijeen
komst de w'aarschuwing van de
dictator horen, dat de vijanden
van Spanje op de loer liggen om
het land te vernietigen.
MADRID (GPD) - De inlichtingendienst van het Spaanse
leger heeft voorkomen dat er in de nacht van 16 op 17
november een staatsgreep werd uitgevoerd door gene
raals en hoge politie-officieren.
Onder de naam „Operatie Galaxia"
wildon de samenzweerders ko
ning Juan Carlos vlak voor zijn
vertrek naar Latijns-Amerika
ontvoeren en premier Suarez
alsmede enige ministers in de
ambtswoning van de minister
president gijzelen. Doel van de
staatsgreep zou zijn geweest, ko
ning J uan Carlos en premier Sua
rez dwingen een regering te vor
men die een einde zou maken aan
de democratische hervormin
gen.
Hoewel de Spaanse autoriteiten
zwijgen als het graf, is uitgelekt
dat er op zijn minst vier arresta
ties zijn verricht onder generaals
en hoge politieofficieren. De in
lichtingendienst van het leger
heeft lijsten gevonden van hoge
militairen en politiefunctionaris
sen die betrokken zouden zijn bij
de geplande tot staatsgreep.
De poging tot staatsgreep mag dan
van officiële zijde worden aan
gemerkt als een belachelijk plan
van vier of vijf vrienden dat geen
schijn van kans had, gebleken is
wel dat de „operatie Galaxia"
zeer goed was voorbereid. Op het
moment dat de coup had moeten
plaatsvinden, zouden de minister
van defensie, de leden van de ge
nerale staf, alsmede twee van de
zes bevelhebbers van de rond
Madrid gelegen kazernes, buiten
de Spaanse hoofdstad zijn.
Enkele samenzweerders, een hoge
legerofficier, een kolonel van de
Guardia Civil en een kapitein van
de Policia Armada, hadden de
leiding van de drie brigades aan
de rand van Madrid - bestaande
uit eavallerie, gemotoriseerde
eenheden en parachutisten, die
de Spaanse hoofdstad theore
tisch binnen een kwartier kun
nen innemen - verzocht deel te
nemen aan de staatsgreep.
De leiding van de brigades rondom
Madrid namen het voorstel van
?rders ogenschijn-
ADVERTENTIE
LONDEN (GPD) - Het proces te
gen de vroegere leider van de
Britse liberale partij, Jeremy
Thorpe, en drie anderen wegens
samenzwering tot moord op het
voormalige fotomodel Norman
Scott, heeft verslaggevers uit
vrijwel alle delen van de wereld
aangetrokken. Honderden be
scheen hij tegen de duidelijke
wensen van zijn partijleiders in
op het sprekerspodium. Hij werd
er beleefd, maar met ijzige Britse
koelte ontvangen en vertrok de
volgende morgen via een achter
deur van zijn hotel, zonder in het
openbaar een woord gezegd te
hebben.
langstellenden uit de omgeving De aanklacht stamt uit de periode
hadden al vannacht postgevat om
een plaats te bemachtigen in de
piepkleine rechtszaal van Mine-
head in het graafschap Somerset
in het zuiden van Engeland. Het
proces is vanmorgen begon-
Thorpe wordt, ondanks de ernstige
beschuldigingen, nog steeds ge
zien als een gevierd man in zijn
kiesdistrict in Devon. En hoewel
hij door de huidige leider van de
liberalen, David Steel, uit zijn
functie werd gezet als zegsman
voor buitenlandse zaken, is hij
nog steeds lid van het Lagerhuis
Op het deze herfst gehouden
jaarcongres van zijn partij ver-
ROME (GPD) - De rebelse aartsbis
schop Marcel Lefebvre werd za
terdag op eigen verzoek in het
geheim ontvangen door paus Jo
hannes Paulus II. Zo geheim kon
de ontmoeting niet zijn, of het ge
rucht deed al zaterdagavond de
ronde in het Vaticaan. Gisteren
werd het bevestigd door de Vati
caanse woordvoerder Romei
Panciroli, maar een officieel
communiqué over de audiëntie
werd niet uitgegeven. Over de
duur en de inhoud van het ge
sprek kon pater Panciroli geen
uitsluitsel geven.
Marcel Lefebvre is het hoofd van de
katholieke traditionalisten, die
het gezag van het Tweede Vati
caanse Concilie betwisten, vast
houden aan de Latijnse mis uit de
zestiende eeuw en zichzelf be
schouwen als de enige ware ver
dedigers van het katholieke ge
loof. Een opleidingscentrum
voor priesters die deze beginse
len willen uitdragen, werd door
Lefebvre gesticht in de Zwitserse
plaats Econe, maar na enkele ja
ren door het Vaticaan afgekeurd.
Toen mgr. Lefebvre niettemin
doorging met het wijden van se
minaristen die hun opleiding in
Econe hadden genoten, werd hij
door paus Paulus VI uit zijn bis
schopsambt ontzet.
Volgens Lefebvre en zijn volgelin
gen maakte paus Paulus zich
schuldig aan scheurmakerij en
afwijkingen van het ware katho
lieke geloof. Zijn opvolger, paus
Johannes Paulus I, werd volgens
hen onrechtmatig gekozen, om
dat de kardinalen van boven de
80 geen deel mochten nemen aan
het conclaaf. Dezelfde regel gold
voor het conclaaf waarin de hui
dige paus werd gekozen. Niette
min was het Lefebvre zelf, die om
een onderhoud met de paus ver
zocht.
Volgens sommige waarnemers zou
het oponthoud van Lefebvre in
het Vaticaan anderhalf uur heb
ben geduurd. In het stadium
waarin de polemiek tussen Le
febvre en het Vaticaan zich nu
bevindt, zou een verzoening
slechts kunnen plaatsvinden na
een volledige onderwerping van
de aartsbisschop en zijn volge
lingen aan het pauselijk gezag en
aan dat van het Vaticaans Conci
lie. Tot nu toe zijn er geen aanwij
zingen dat zij daartoe bereid zijn,
en het Vaticaanse stilzwijgen
over de ontmoeting lijkt erop te
wijzen dat er geen resultaten zijn
bereikt.
dat hij en Norman Scott dik be
vriend waren. De algemene le
zing van deze relatie was dat bei
den een homoseksuele relatie
hadden, hoewel Thorpe ge
trouwd was en Scott enige tijd la
ter in het huwelijk zou treden (de
kosten daarvan werden achteraf
door Thorpe betaald).
De rechtbank in Minehead is zo
klein, dat er normaal maar vier of
vijf plaatsen zijn gereserveerd
voor de pers. Onder pressie van
een overweldigende aanvraag
van binnen- en buitenlandse
journalisten stelde de politie ten
slotte 37 plaatsen ter beschikking
- ongeveer een derde van de to
tale waag.
Een bijzonder probleem is nog dat
de Britse pers onder de nationale
en verouderd lijkende spelregels
geen bijzonderheden mag rap
porteren over wat er tijdens de
rechtzittingen door getuigen en
gedaagden wordt gezegd. De bui
tenlandse pers is echter niet aan
deze beperkingen gebonden, zo
dat een aantal Britse verslagge
vers de kans heeft aangegrepen
om tegen exorbitante prijzen bui
tenlandse collega's die geen toe
gang kregen tot de zittingen,
„exclusieve reportages" aan te
bieden.
Vrijwel alle hotels in de omgeving
van Minehead zijn volgeboekt.
Televisieploegen uit een aantal
landen beramen plannen om
door de mazen van het Britse ju
ridische net door te kruipen.
Maar hun eerste tegenvaller was
al dat de gedaagden, onder wie
Thorpe zelf, dagelijks in auto's
zullen worden aangevoerd, die in
de teger. het rechtbankje aange
bouwde garage zullen verdwij
nen. zodat ze ongezien en onge-
filmd of gefotografeerd zullen
komen en gaan.
Poggenpohl, fabrikant van
kwaliteitskeukens. heeft een
schitterend boek samengesteld
U komt precies aan de weet,
waar u bij het kopen van een
keuken op moet letten
Geïllustreerd met honderden
keukenvoorbeelden In fraaie
kleuren Boordevol tips en
adviezen En een verhaal van
Roald Dahl Dit 150 pagina's dikke
boek mag u niet missen Het ligt
voor u klaar. Slechts f 5.-
Tel 071-899206
Openingstijden maandag t'
vrijdag 9 00-12 30 uur en var
13 30-17 00 uur
Zaterdag van 9 00-13 00 uui
Ook donderdagavond van
19 00-21 00 uur
lijk niet al te serieus en verboden
in sommige gevallen hun onder
geschikten erover te praten. De
zaak kwam aan het rollen doordat
een officier van de gemotoriseer
de eenheid uit de Madnleense
wijk Leganès donderdag direct
contact opnam met de rege
ring.
Onmiddellijk werd luitenant-gene
raal Gomez de Salazar, die zich
drie jaar geleden in de Spaanse
Sahara bij de „groene mars" had
onderscheiden, belast met het
onderzoek van het complot. Ter
verdediging van het Palacio de
Zarzuela, de woning van koning
Juan Carlos, en de ambtswoning
van premier Suarez, werden twee
reserve-eenheden van het leger
ingeschakeld.
Luitenant-generaal Gutierrez Mel-
lado, de minister van defensie,
die een werkbezoek aan de pro
vincie Valencia bracht, werd
gealarmeerd en keerde donder
dagavond ijlings per helikopter
naar Madrid terug. Premier Sua
rez volgde in zijn ambtswoning
de gehele donderdagnacht de re
sultaten van het onderzoek naar
de samenzweerders.
De politie in en rond Madrid had de
opdracht om elke verdachte
troepenverplaatsing van militai
ren onmiddellijk door te geven
aan de regering. Rond drie uur
signaleerde de politie militaire
kolonnes vlakbij de ambtswo
ning van premier Suarez en ten
noorden van Madrid, die zich
naar de Spaanse hoofdstad bega
ven. Aanvankelijk speelde men
met de gedachte dat deze militai
re kolonnes betrokken konden
zijn bij het uitvoeren van een
staatsgreep, maar na enige minu
ten werd duidelijk dat het hier
om een normaal geplande oefe
ning ging.
Goed ingelichte bronnen hebben
bevestigd dat een kolonel van het
leger ingerekend is, alsmede ka
pitein Enéstrillo van de Policia
Armada en Antonio Tèjero Moli
na, luitenant-kolonel van de
Guardia Civil. Antonio Tèjero
Molina werd twee jaar geleden
gearresteerd omdat hij in Malaga
charges liet uitvoeren op een le
gale betoging voor zelfbestuur
van Andalusie. Voorheen was hij
gelegerd in het Baskenland, maar
hij werd overgeplaatst omdat hij
zich drie jaar geleden verzette te
gen de legalisatie van de Baski-
sche vlag. Onlangs kwam Anto
nio Tèjero Molina in het nieuws,
omdat hij in een ingezonden brief
aan het extreem-rechtse dagblad
El Imparcial koning Juan Carlos
beledigde.
Militaire waarnemers menen dat
men de poging tot staatsgreep,
met als enig zichtbare leider lui
tenant-kolonel Antonio Tèjero
Molina, onmogelijk als een geï
soleerd geval kan beschouwen.
Officieuze bronnen vermeldden
gisteravond dat er op zijn minst
twaalf hoge legerofficieren zijn
gearresteerd die bij de coup wa
ren betrokken. Premier Suarez
voerde zaterdagmiddag bespre
kingen met de minister van de
fensie en de Spaanse legertop om
na te gaan in hoeverre het idee
van een staatsgreep leeft in het
leger en het politieapparaat.
Koning Juan Carlos, die sinds vrij
dag op staatsbezoek is in Mexico,
laat zich per telefoon voortdu
rend op de hoogte houden van de
ontwikkelingen in het onderzoek
naar de samenzwering. Ver
schillende ministers, die gisteren
in het kader van de campagne
voor het referendum van de de
mocratische grondwet op poli
tieke bijeenkomsten in de pro
vincie een rede hielden, hebben
verklaard dat de poging tot
staatsgreep gezien moet worden
als het werk van enkele idio
ten.
De minister van defensie heeft vrij
dagmiddag in Cartagena Juan
Atarès Pena, generaal van de
Guardia Civil, wegens insubor
dinatie laten arresteren. De gene
raal van de Guardia Civil, die met
de bewindsman in een woorden
wisseling geraakte over de nieu
we democratische grondwet,
noemde de minister ten over
staan van militairen en politie
chefs een verrader. Het is niet be
kend of de generaal van de Guar
dia Civil op de hoogte was van de
inmiddels mislukte staats
greep.
