Beslissing over abortus aan
vrouw
en arts
OPPOSITIE
VERWERPT
ABORTUSWET
Van Agt wekt irritatie
SINTERKLAASPUZZEL
MET FRAAIE PRIJZEN
Regering in nieuw wetsvoorstel:
UIT IN DE RANDSTAD
Politietaak
DEN HAAG (GPD) - De reac
ties van de politieke partijen
op het nieuwe abortusvoor-
stel van het kabinet zijn zeer
verschillend. De WD is te
vreden, het CDA heeft nog
geen definitief standpunt
maar lijkt gematigd positief,
terwijl PvdA en D'66 op be
langrijke onderdelen het
voorstel verwerpen.
PvdA en D'66 kondigen zelfs
aan desnoods met een eigen
initiatiefwet te komen als
amendering van het nu ge
publiceerde voorstel niet mo
gelijk blijkt. De PvdA noemt
het onbegrijpelijk dat de
VVD met de hoofdlijnen van
het ontwerp akkoord is gaan.
„Voor de zoveelste maal
wendt de WD z'n koers op
het punt van abortus", aldus
PvdA-woordvoerder Roet
hof.
D'66 verklaarde bij monde van
mr. Zeevalking dat contact
met de PvdA zal worden op
genomen over wijzigingen of
zelfs een eigen tegenvoorstel.
D'66 vindt met name dat de
vrouw alleen behoort te be
slissen over abortus en niet de
vrouw en de arts en een even
tuele derde, zoals het kabinet
voorstelt.
CDA
De waarnemend fractievoorzit
ter van het CDA, Lubbers,
zegt „welwillend afstande
lijk" te staan ten opzichte van
het voorstel. Lubbers spreekt
er zijn tevredenheid over uit
dat het kabinet er in is ge
slaagd zelf met een ontwerp te
komen zoals in het regeerak
koord was afgesproken. Lub
bers somt in zijn reactie en
kele voor het CDA positieve
punten op uit het wetsvoor
stel. Hij zegt dat het kabinet
een serieuze poging heeft ge
daan vorm te geven aan de
gedeelde verantwoordelijk
heid van vrouw, arts, over
heid en samenleving voor de
bescherming van het ongebo
ren leven. Daarmee wordt aan
het CDA-standpunt tegemoet
gekomen dat volledige vrije
abortus verwerpelijk is, aldus
Lubbers. Lubbers zegt verder
zeer verheugd te zijn over het
opwerpen van een dam tegen
commerciële abortuspraktij
ken.
VVD
Op de WD-fractie maken de
doelstellingen van het nieuwe
voorstel een „positieve in
druk". Het hoofdprincipe van
de WD - de eigen verant
woordelijkheid van de vrouw
en haar recht om zelf te be
slissen - lijkt geheel te wor
den geëerbiedigd. Bovendien
wordt aan de werkelijkheid
recht gedaan doordat de in
dieners hebben afgezien van
een algemene norm voor toe
laatbare abortus, aldus de
VVD, De WD zegt verder te
vreden te zijn met de proce
dure die een zo zorgvuldig
mogelijke besluitvorming
moet waarborgen, al wil .zij
nog niet vastleggen dat zij het
met alle details van de uit
werking eens zal kunnen
zijn.
PvdA
De PvdA verklaarde dat er nog
veel onduidelijk is in het
voorstel. Het roept meer vra
gen op dan het beantwoordt,
aldus woordvoerder Roethof.
In het oog springt volgens de
PvdA dat abortus alleen
wordt toegestaan in een
noodsituatie. „Indien de nood
van de vrouw abortus onont
koombaar maakt". Dit doet
volgens de PvdA toch weer
allerlei betutteling vrezen.
Voorts blijft abortus in het
Wetboek van Strafrecht in
afwijking van eerder gemaak
te afspraken met de VVD. De
arts loopt groot risico want
het niet nakomen van essen
tiële voorschriften levert on
middellijk een misdrijf op. De
vrouw kan geholpen worden,
maar alleen via een uitzonde
ringswetje. Dit is tekenend
voor de mentaliteit waarmee
dit kabinet het abortusvraag
stuk benaderde: het is eigen
lijk taboe, alleen bij uitzonde
ring toegestaan. De periode
van vijf dagen tenslotte
noemt de PvdA een hoge
drempel voor buitenlandse
vrouwen en een onaanvaard
bare discriminatie.
D'66
Ook D'66 heeft groot bezwaar
tegen de vijf-dagen-periode.
Weliswaar acht D'66 rijp be
raad vooraf zeer noodzake
lijk, maar de termijn van vijf
dagen gaat voorbij aan de
persoonlijke belangen van de
vrouw, die door deze bevoog
ding in ernstige problemen
kan komen, aldus D'66.
Wij vrouwen eisen
Met een manifestatie aanstaan
de zaterdag in de Amster
damse Jaap Edenhal zal de
actiegroep „Wij vrouwen ei
sen" zich afzetten tegen het
wetsontwerp abortus. Binnen
„Wij vrouwen eisen" werken
12 organisaties 1
De actiegroep acht het wets
ontwerp, voorzover dat is be
kendgemaakt, over zo goed
als de gehele linie verwerpe
lijk. Woordvoerdster Beatrijs
Stemerdink: „In de eerste
plaats is niet voldaan aan het
principe dat de vrouw mag
beslissen. Bovendien worden
de vergunningen voor klinie
ken aan allerlei nog nadere
regels onderworpen. Als een
arts zich niet aan alle regels
houdt, is hij strafbaar".
„Dat komt weer, omdat het
wetsontwerp binnen het
Wetboek van Strafrecht valt.
Wij vinden dat het daar uit
moet. Verder vinden we de
vijf dagen bedenktijd schan
dalig. Dat is duidelijk bedoeld
om de buitenlandse vrouwen
tegen te houden. Alleen heel
rijke vrouwen kunnen zich nu
veroorloven in ons land een
abortus te laten doen"
Bloemhove
De voorzitter van het bestuur
van de Haarlemse Bloemen-
hovekliniek, mevrouw An
neke Goudsmit, vindt dat wat
nu over het wetsontwerp be
kend is geworden, nog der
mate vaag, dat zij geen vas
tomlijnd standpunt in wil
„Als bijvoorbeeld wordt ge
steld, dat de vergunningen
aan klinieken worden gebon
den aan bepaalde regels,
hangt veel af van de vraag wat
voor regels dat dan precies
zijn. Als de bedoeling van die
regels is dat de kwaliteit van
de ingrepen wordt bewaakt,
dan kan ik daar alleen maar
voor zijn".
NVSH
Ook de Nederlandse Vereni
ging van Seksuele Hervor
ming (NVSH) vindt dat het
wetsontwerp voorbijgaat aan
de speciale ervaring en tech
niek die een late abortus ver
eist. Die ervaring is aanwezig
bij de speciale klinieken en
zeker niet bij de ziekenhui
zen, aldus de NVSH.
Ook heeft de NVSH bezwaar
tegen de vijf dagen bedenk
tijd die in het ontwerp wor
den genoemd. De beslissing
van de vrouw om zich te laten
aborteren wordt nooit in een
opwelling genomen, aldus de
NVSH. Vijf dagen wachten is
dan ook een zinloze kwelling,
vindt de NVSH.
DEN HAAG (GPD) - Volgens de nieuwe Abortuswet,
waarover het kabinet deze week overeenstemming
heeft bereikt, wordt abortus mogelijk. De beslissing
daarover komt te liggen bij de vrouw en arts samen.
Tussen het moment dat de vrouw zich meldt en de in
greep moet een periode van vijf dagen liggen. Voorts is
de bepaling opgenomen dat tot drie maanden de ingreep
moet worden uitgevoerd in een erkende kliniek, daarna
in een ziekenhuis.
DEN HAAG (GPD) - Premier Van
Agt heeft binnen het CDA verba
zing en irritatie opgewekt door de
onverwachte bezoeken die hij in
verband met de zaak-Aantjes
dinsdagavond heeft gebracht aan
het dagelijks bestuur van het
CDA en het dagelijks bestuur van
de ARP. Het was de eerste maal
dat de minister-president zich op
deze manier met het beleid van
de CDA-kamerfractie heeft be
ziggehouden. Doel was om bot
singen te voorkomen tijdens het
debat van vandaag.
De opzienbarende stap van de
premier wordt niet alleen gezien
als een poging om verzet uit
CDA-hoek bij voorbaat in be
paalde banen te leiden maar ook
om wat meer greep te krijgen op
het fractiebeleid. Het fractiebe
stuur (bestaande uit zes Kamer
leden) is een orgaan dat binnen
het CDA veel bevoegdheden
heeft. Tot voor kort was het voor
al Aantjes die in dit fractiebe
stuur het beleid bepaalde
Oud-ARP-voorzitter Berghuis wist
van het SS-lidmaatschap van
Aantjes. Dit heeft hij gisteren
toegegeven tegenover de Bijzon
dere Kamercommissie die zich
met de zaak-Aantjes bezig
houdt.
In een telefonisch onderhoud met
een medewerker van de commis
sie heeft Berghuis gezegd, dat hij
in 1967 van iemand uit het Over
ijsselse De Krim de tip over Aan
tjes' SS-verleden had gekregen.
Dat hij daarmee niet eerder voor
de dag is gekomen, schrijft hij toe
aan een falend geheugen.
Ook de zoon van oud-minister
Smallenbroek, mr. A. G. Smal-
lenbroek, heeft de commissie
meegedeeld al in 1969 door zijn
vader van Aantjes' oorlogsverle
den op de hoogte te zijn gesteld.
Over de inhoud van die gesprek
ken weigert Smallenbroek te
genover de commissie enig uit
sluitsel te geven
Voorts hebben de bij de zaak be
trokken Amsterdamse advocaten
de gebroeders H. J. P. en G. A. J.
Dolk zich tegen suggesties verzet
als zou er sprake zijn geweest van
een komplot om Aantjes ten val
te brengen. Mr. H. Dolk verklaart
in zijn brief tijdens een toevallig
gesprek tussen de medewerker
van het Rijksinstituut voor Oor
logsdocumentatie (RIOD), Van
der Leeuw, en zijn compagnon
mr. Diamand over het oorlogs
verleden van Aantjes gesproken
te hebben. Zijn broer G. Dolk
nam even later terloops deel aan
het gesprek en verwees Van der
Leeuw naar ir. Troost, die hem
over het verleden van Aantjes in
de periode na 1942 had ver
teld.
Deze Ir. Troost, die al eerder als in
formant voor het RIOD optrad,
heeft inmiddels toestemming ge
geven een vertrouwelijk verslag
over zijn visie over de gang van
zaken, aan de commissie te over
handigen. De directeur van het
Rijksinstituut, dr. Lou de Jong,
blijkt uit een brief aan de com
missie teleurgesteld te zijn over
de weigering van de Kamer hem
in deze zaak te horen. Uit de ant
woorden van minister-president
Van Agt op de aanvullende vra
gen van de leden van de Bijzon
dere Commissie, blijkt dat staats
secretaris Haars (justitie) een na
der ambtelijk onderzoek zal in
stellen naar de vraag van het Ne
derlanderschap van mr. Aan
tjes.
Inmiddels heeft de in opspraak ge
raakte oud-C DA-fractieleider
Aantjes duizenden brieven uit Inzicht
het gehele land ontvangen. Op
nog geen één procent na, bevat
ten alle brieven uitingen van
sympathie en medeleven met de
politicus. Het merendeel van de
brieven bereikt hem in zijn
Utrechtse woning, maar ook het
fractie-secretariaat krijgt per dag
vele brieven.
Abortus verdwijnt niet geheel uit
de Strafwet. Als de ingreep wordt
uitgevoerd door een niet-be-
voegde, of als de vrucht levens
vatbaar is (na 24 weken) blijft de
Strafwet van toepassing. Ook le
vert overtreding van belangrijke
voorschriften uit de nieuwe wet
een misdrijf op. In de wet is ver
der de uitdrukkelijke bepaling
opgenomen dat niemand kan
worden verplicht aan abortus
mee te werken.
Een belangrijke plaats in de wet is
ingeruimd voor de procedure en
de waarborgen voor een „ver
antwoorde besluitvorming". De
vrouw kan zich melden bij de
huisarts of rechtstreeks bij de
kliniek of het ziekenhuis. De ver
plichte „wachtkamerperiode"
van vijf dagen gaat pas in bij per
soonlijke (en niet bijv. telefoni
sche) inschrijving bij de kliniek
of het ziekenhuis.
De bedoeling van deze vijf-dagen-
periode is, aldus minister Ginjaar
van volksgezondheid, om te kij
ken of de vrouw voldoende in
zicht heeft in de eigen situatie en
of andere mogelijkheden zoals
afstand van het kind overwogen
zijn. In deze fase kan een des-
ADVERTENTIE
Ook dit jaar weer de bekende sinterklaaspuzzel. Wat moet u doen om in de prijzen te
vallen:
Op de pagina's 12 - 14 - 16 - 17 - 18 - 20 - 21 - 22 treft u de advertenties, welke
aan de puzzel meedoen. Elke advertentie is voorzien van een letter en een nummer.
Zet u de cijfers met de daarbij behorende letter in de juiste volgorde dan zal er een slagzin
ontstaan.
Zend in een enveloppe de juiste slagzin aan het Leidsch Dagblad B.V., Postbus 54, 2300
AB Leiden, afd. P.R.
Vergeet u echter niet achter elke cijfer/letter-combinatie de naam van de adverteerder te
vermelden. Dit is noodzakelijk om in aanmerking voor een prijs te komen.
De prijzen zijn:
Hoofdprijs: cadeaubon t.w.v. 200,-
2e prijs: cadeaubon t.w.v. f 100,-
3e prijs: cadeaubon t.w.v. 75,-
4e t/m 6e prijs: cadeaubon t.w.v. 25,-
7e t/m 11e prijs: cadeaubon t.w.v. 10,-
De oplossing van de puzzel dient uiterlijk vóór 23 november in ons bezit te zijn.
Mocht u met deze.puzzel niet in de prijzen vallen, geen ramp. Op 23 november zal een
soortgelijke puzzel in ons blad geplaatst worden, echter met 3 prijzen:
1e prijs: waardebon t.w.v. 75,-
2e prijs: waardebon t.w.v. 50,- 3e prijs: waardebon t.w.v. 25,-
ook voor deze puzzel gelden dezelfde voorwaarden als die van 16 november.
ir, Haagse Come-
DEN HAAG
Koninklijke Schouwburg: 17 en 19 nov., 20.15 i
die met "Coriolanus" van Shakespeare; 18 en 23 nov., 20.15 uur en
19 nov., 14.00 uur, Haagse Comedie met "Parodie" van Tom
Stoppard: 20 nov., 20.15 uur, Toneelgroep Theater met "Het bui
tenverblijf II", van Goldoni; 21 en 22 nov., 20.15 uur, "Lieve
leugenaar" van Jerbme Kilty met o.a. Ellen Vogel en Paul Steen
bergen.
HOT-Theater: 17, 18 en 20 nov., 20.30 uur, Ned. Dans Theater; 19
nov., 14.00 uur, kindertheater Pssstt met "Het teken van Az"; 19
nov., 20.30 uur, Mickery: Winston Tong.
Congresgebouw: 18 nov., 20.30 uur, Residentie-Orkest; 19 nov.,
14.30 uur, Haagse Volks Opera met "I Vespiriani"; 19 nov., 14.30
uur, jeugdvoorstelling "I Colombaioni".
Circustheater: 18 en 20 nov., 20.00 uur, Ned. Operastichting met
"La vie Parisienne" van Jacques Offenbach; 21 nov., 20.15 uur,
opera- en operette concert door het Zuidhollands Operakoor.
Diligentia: 17, 18 en 23 nov., 20.15 uur, cabaret Don Quishocking
"Trappen op"; 19 nov., 11.30 i
Harry Ruysenaars, violoncel; 19 i
Arnoldo Cohen; 20 nov., 20.00 i
gen in de kleurenfotografie"; 21 i
door leden Residentie-Orkest.
Appelstudio: 17 en 18 nov., 20.30 ui
"Nuchter Dronkaard".
Theater Pepijn: 17 en 18 nov., 20.30 uur, cabaret Nar "Romantiek
met mayonaise"; 19 nov., 15.00 uur, jazz in Pepijn; 20 nov., 20.15
uur, Schubertconcert door het Grancino Trio; 22 en 23 nov., 20.30
uur, "Stijloefeningen" door Arnold Gelderman.
Theater in de Steeg: 17 en 18 nov., 20.30 uur, cabaret Marjol Flore
en Robert Kreis; 19 nov., 14.30 uur, Haags Sprookjes Toneel met
"KlaaS Vaak".
Theater de Tobbe, Voorburg: 17 nov., 21.00 uur, jazz. de Gooise
Compagnie; 18 nov., 20.30 uur, het Nationaal Hekelcabaret "Col
laboratie en verzet"; 19 nov., 11.30 uur, koffieconcert, kamermu
ziek door het Residentie-Orkest; 21 nov., 20.30 uur, film "Cet
obscur objet du desir" van Luis Bunuel.
LEIDEN
Leidse Schouwburg: 17 nov., 20.15 uur, "Tot donderdag dan"; 18
nov., 20.15 uur, Luc Lutz en Simone Rooskens in "Prachthotel";
21 nov., 20.15 uur, English Speaking Theatre Amsterdam met
"Kennedy's children"; 22 nov., 20.15 uur, Sicom met "The knack"
(Engels theater); 23 nov., 20.15 uur, Toneelgroep Theater met
"Het buitenverblijf, deel I", van Goldoni.
LAK-Theater: 17 nov., 19.00, 21.00 en 23.00 uur, Japanse film; 18
nov., 20.30 uur, Toneelgroep Piek met "Fando en Liz" van Arra-
bal; 19 nov., 15.00 uur, kindervoorstelling: Beeldtheater
George Pieterson, klarinet
14.30 uur, piano-matinee
lezing "Nieuwe ontwikkelin-
>v„ 20.30 uul', kamermuziek
toneelgroep De Appel met
"Voor niets gaat de zon niet op"; 23 i
folkgroep Tannahill Weavers.
Groenoorhallen: 17 nov., 19.00 en 23.00 uu
Kapelzaal K O-gebouw: 17 nov., 20.15
kwartet.
Groene Kerkje, Oegstgeest:119 nov., 14.00 t
en Rudolf Jansen, piano.
Stadsgehoorzaal: 17 nov., 20.00 uur, invita
eniging De Burcht.
20.30 uur. Schotse
Han de Vries, hobo
kundige, bijvoorbeeld een psy
choloog, worden ingeschakeld
om de arts en de vrouw bij te
staan.
Het wetsontwerp bevat geen alge
mene norm waaraan te toetsen
valt of abortus kan en mag wor
den uitgevoerd. Wel gaat het
wetsontwerp ervan uit, dat de
vrouw zich in een acute noodsi
tuatie bevindt wil zij voor abortus
in aanmerking komen. De klinie
ken en ziekenhuizen moeten over
een vergunning beschikken be
doeld om te kunnen controleren
of de vereiste zorgvuldigheid bij
de procedures in acht is genomen
Commerciële praktijken zullen
worden uitgebannen. Hét abor
tustoerisme wordt niet via een
aparte bepaling aangepakt (er
wordt dus geen onderscheid ge
maakt tussen vrouwen uit Ne
derland en andere landen) maar
via de eis van vijf dagen wachten I
met het oog op de zorgvuldig
heid, wordt wel een feitelijke bar
rière opgeworpen.
Aan de eis van vijf dagen wachten
kan wel worden ontkomen als de
arts meent dat uitstel medisch of
psychisch niet verantwoord is
Hij is dan niet strafbaar omdat er
voor hem in dat geval een straf
uitsluitingsgrond geldt. Dit kan
het geval zijn, aldus minister De
Ruiter, als een vrouw bijvoor
beeld is geweigerd en doorge
stuurd naar een tweede arts.
Geen compromis
Minister Ginjaar merkte bij de pre
sentatie op dat het wetsontwerp
geen compromis is tussen de di
verse voorstellen die de afgelo
pen jaren zijn ingediend. „We
hebben getracht het probleem in
een ander kader te plaatsen en
daarbij de procedure zo zorgvul
dig mogelijk te maken", zo zei hij
Met granaat
achter op
de fiets
naar politie
VENLO (ANP) - Een politieagent
die dienst deed aan de balie van
het politiebureau in Venlo heeft
gisteren de schrik van zijn leven
gekregen toen een 23-jarige in
woner van Blerick een projectiel
kwam afgeven dat hij in een
weiland aan de Maas in Venlo
waar graafwerkzaamheden ver
richt worden, gevonden had.
Het projectiel bleek een 7.5 kilo
pantserbrisantgranaat uit de
tweede wereldoorlog te zijn, die
nog volkomen in tact was. De Ble-
rickenaar had de granaat eerst
mee tiaar huis genomen, maar
omdat zijn vrouw de zaak niet
vertrouwde had hij de granaat
die hij eerst nog had schoonge
maakt, in een krant gedraaid en
in een boodschappentas achter op
zijn fiets naar het politiebureau
gebracht.
De politie heeft de granaat in af
wachting van de explosievenop
ruimingsdienst die voor demon
tage zal zorgen op een veilige
plaats opgeborgen.
UTRECHT (GPD) - De Utrechtse
politie gaat samen met het We
tenschappelijk Onderzoek- en
Documentatiecentrum van het
ministerie van justitie een onder
zoek onder de bevolking instel
len om erachter te komen wat het
publiek vindt over de politietaak.
Aan de hand van het onderzoek
wordt daarna een aantal taken
gesteld (bijvoorbeeld bestrijding
van de kleine criminaliteit, ver
keersoverlast in de Wijk).
ADVERTENTIE
