Weer bom
explosies
N.-Ierland
NAAST HET NIEUWS
Duitsland moet met verleden leven
Vietnamese vlnchti
klingen
mogen voorlopig b
lijven
Vrees voor kerstoffensief9 van IRA
EGYPTISCHE VICE-
PRESIDENT NAAR VS
Geen sterke positie
Portugese regering
WOENSDAG 15 NOVEMBER 1978
KOEALA LOEMPOER - De Malei
sische regering is gisteren afge
stapt van haar keiharde voorne
men om na het verstrijken van
het ultimatum dat om twaalf uur
was verstreken, de 2500 vluchte
lingen uit Vietnam aan boord van
de Hai Hong uit de territoriale
wateren weg te slepen. Na lang
onderhandelen met een VN-
functionaris overweegt de rege
ring zelfs de vluchtelingen, die al
ruim drie weken naar een be
stemming zoeken, aan land te la
ten gaan. Hoewel haar houding
milder schijnt te zijn geworden,
zijn er nog geen aanwijzingen dat
de regering van Maleisië haar
standpunt dat het hier migranten
betreft en geen politieke vluch
telingen, heeft gewijzigd
De Vietnamese vluchtelingen,
voornamelijk van Chinese af
komst, werden op 24 oktober
door de Hai Hong, die onder Pa
namese vlag vaart, opgepikt bij
het Vietnamese schiereiland
Vung Tau. Het schip is volgens
Maleisië gecharterd door een
syndicaat in Hong Kong dat grof
geld verdient aan vluchtreizen
van Vietnamezen. Voor deze ope
ratie zou dit syndicaat vijf mil
joen dollar hebben verdiend.
Ook komen er steeds meer bewij
zen dat de Vietnamese regering
medewerking verleent aan de
vluchtacties en er ook goed voor
wordt betaald; volgens zeggen
300 dollar in goudstaven per per
soon. De vluchtelingen weigeren
dit echter te bevestigen, uit vrees
het te verknoeien voor lotgeno
ten in Vietnam.
Er zijn ongeveer 18.000 Vietnamese
vluchtelingen in kampen op de
eilanden voor de Maleisische
kust in de Zuidchinese Zee, en
meer dan tienduizend anderen
zijn via deze kampen naar Ame
rika, Australië. Canada, Frank
rijk en Nieuw-Zeeland doorge
stuurd.
Uit onderzoekingen is gebleken dat
Vietnamezen die pas uit hun land
zijn gevlucht, door hun landge
noten die zich al eerder op de ei
landen in de Zuidchinese Zee
hebben gevestigd, worden ge
dwongen te betalen voorde ruim
te die zij innemen, ongeveer 500
dollar. Volgens de berichten zou
een syndicaat zich hiermee bezig
houden. Uit vrees voor wraak
hoüden de slachtoffers hun
mond. „De syndicaten staan
nieuw-aangekomenen niet toe
dat zij hun tenten opslaan voor zij
hebben betaald", verklaarde een
ambtenaar die geregeld de kam
pen bezoekt.
De vluchtelingen vormen ook een
dankbare prooi voor de Maleisi
sche zakenlieden, die de Vietna
mezen uitzonderlijk hoge prijzen
laten betalen voor kookgerei, olie
en eten. Volgens dezelfde ambte
naar varen per dag zo'n vijftien
boten uit naar deze eilanden om
snel geld te kunnen verdienen.
Velen van de vluchtelingen zijn
in het bezit van Amerikaanse
dollars en goudstaven.
Hoewel over het algemeen door alle
landen het toenemende aantal
Vietnamese vluchtelingen als
een internationaal probleem
wordt beschouwd, zijn tot dusver
nog geen initiatieven genomen
tot een internationale oplossing.
Het feit dat de Maleisische rege
ringeen hard standpunt inneemt,
wordt door westerse diplomaten
uitgelegd als een poging het dra
ma rond de Hai Hong onder de
aandacht van de wereld te bren
gen. Lachende derde is, zo menen
westerse diplomaten, de Vietna
mese regering, die op deze ma
nier zich ontdoet van de Chine
zen in Vietnam en daarvoor ook
nog met klinkende munt wordt
betaald. De vluchtelingen die
sinds juni Vietnam hebben verla
ten, zijn voor 80 procent etnisch
Chinezen.
Premier Pham Van Dong van Viet
nam heeft tijdens zijn rondreis
langs de hoofdsteden van de lan
den in Zuidoost-Azië ongeinte-
resseerd geantwoord op vragen
die journalisten stelden over het
lot van de vluchtelingen. Hij con
stateerde slechts dat het .jammer
is, dat de Vietnamese vluchtelin
gen problemen veroorzaken in de
buurlanden".
LONDEN (GPD) - Zes plaatsen in Noord-Ierland, waar
onder de hoofdstad Belfast, zijn gisteren opnieuw het
doelwit geworden van een blijkbaar goed gecoördi
neerde terreuractie van het illegale „Ierse Republie-
keinse Leger" (IRA).
ADVERTENTIE
Vannacht gaarrivaard..
Beaujolais
Kj Primeur '78 S
I van Aujoux
j Dankzij het D* eerste wijn t
;.:;3 mooie najaars- von dit Jaar.
weer 'n voortref-
:j:| felijke wijn.
>j] Heerlijk fris en
fruitig. Primeur
voor 'n prima
prijsje. Te koop
bij 600 "DELCAVE"
'xj slijters en wijn-
handelaren
jig herkenbaar aan M
het vignet óp de /-ij
ISMAILIA (AFP/Reuter) - De
Egyptische vice-president Hosni
Moebarak is vandaag naar de
Verenigde Staten vertrokken
voor besprekingen met de Ame
rikaanse president Carter. Moe
barak zal Carter een boodschap
van Sadat overhandigen.
Op een vraag of Moebarak in Was
hington de leiding op zich zal
nemen van de Egyptische onder
handelingsdelegatie, antwoord
de Sadat slechts dat de vice-pre
sident met Carter zal overleggen.
Daarbij zal Moebarak "het volle
dige" Egyptische standpunt in
zake de vredesbesprekingen met
Israël duidelijk maken aan de
Amerikaanse president.
'Wij zijn van plan blijk te geven van
onze vastberadenheid een vreed
zame oplossing te bereiken. Als
de anderen daar niet op reageren,
is dat hun verantwoordelijkheid,
ten overstaan van de hele we
reld".
Een vredesverdrag met Israël moet
minimaal in het vooruitzicht
stellen, dat Egypte de strook van
Gaza terugkrijgt, anders is het
voor ons onaanvaardbaar. Aldus
Sadat op een partijbijeenkomst
in Ismailia.
"In 1967 nam Israël ons Sinaï en
Gaza af en het is van belang dat
Gaza met de Sinaï worden terug
gegeven als begin van een veel
omvattende en rechtvaardige re
geling. Ik sta Gaza niet af. Het is
van ons. De westelijke Jordaan-
oever is Palestina's probleem. Wij
willen vrede en onze vice-presi
dent zal dat aan Carter meede
len", aldus de Egyptische presi
dent, die tot nu toe bovendien als
voorwaarde stelde, dat Israël de
westelijke Jordaanoever zou
verlaten.
Het Israëlische kabinet zou van
daag enkele nieuwe Amerikaan
se denkbeelden met betrekking
tot de Egyptisch-Israëlische vre
desonderhandelingen bespre
ken.
Het voornaamste struikelblok is de
westelijke Jordaanoever. "Wij
willen niet", zei minister Dajan,
"dat het verlenen van autonomie
aan dat gebied op mechanische
wijze wordt gekoppeld aan het
Egyptisch-Israelische vredes
verdrag"
Binnen drie kwartier werden in de
morgen in vijf van de zes steden
negen bommen tot ontploffing ge
bracht. Dertig personen, onder
wie twee politieagenten, werden
met verwondingen naar zieken
huizen overgebracht
Later in de middag werden twee
bomexplosies in het havenkwar
tier van Belfast gemeld. De IRA,
die inmiddels heeft verklaard dat
de aanslagen onder zijn auspiciën
zijn gepleegd, heeft tevens be
kend gemaakt dat met Kerstmis,
in tegenstelling tot voorgaande
jaren, geen „wapenstilstand" zal
worden afgekondigd.
In een van de getroffen steden wer
den niet minder dan zestig win
kels verwoest of gehavendIn een
andere werd een bom gelegd in
Horst Mahler
bibliotheek, die twee
miljoen gulden had gekost. In de
meeste gevallen werd gebruik
gemaakt van bommen die in au
to's werden geplaatst, behalve in
Londonderry waar gebruik werd
gémaakt van postpakketbom-
In Belfast zou vermoedelijk grotere
schade zijn aangericht wanneer
de politie niet bij toeval de nacht
tevoren een vrachtwagen had
aangehouden, op een rotonde 12
kilometer buiten de stad. De poli
tie meende te doen te hebben met
een transport van narcotica uit de
Ierse Republiek, maar vond in
plaats daarvan twaalf kilo explo
sieven, voor het merendeel al
verwerkt tot bommen.
De explosies die vooral materiële
schade aanrichtten kwê
cht
of
UK
vnj
WEST-BERLIJN (AFP) - De
voormalige Westduitse advocaat
Horst Mahler (42), die in 1971 in
West-Berlijn tot 14 jaar gevange
nisstraf werd veroordeeld we
gens lidmaatschap van een ex
tremistische organisatie, heeft
gisteren tijdelijk verlof op ere
woord gekregen.
Mahler heeft zich de afgelopen ja
ren herhaalde malen tegen de ter
roristische activiteiten van be
paalde groepen gekeerd en zou
zelfs met de dood zijn bedreigd.
vreedzame periode die bijna een
jaar heeft geduurd. Als gevolg
daarvan waren in de meeste nu
getroffen steden de veiligheids
maatregelen afgezwakt en was
het voor het eerst mogelijk per
auto de winkelcentra in de bin
nenstad te bereiken. De veilig
heidsmaatregelen zijn nu op
nieuw verscherpt.
Britse autoriteiten hebben zichzelf
in de afgelopen maanden heime
lijk gefeliciteerd met het succes
van hun maatregelen. Wat de IRA
heeft doen besluiten de terreur
acties opnieuw te beginnen is
niet duidelijk, maar het antwoord
moet vermoedelijk gezocht wor
den in afnemende „populariteit"
en een navenante vermindering
van nieuwe aanhangers en recru-
len.
BEERTJE
Dit kleine diertje is een echte poolbeer, zij het dat hij nog maar een
paar dagen oud is. Hij werd geboren in een dierenpark in Chicago
en door de verzorgers direct in een couveuse geplaatst, want de
moeder staat erom bekend dat zij haar jongen altijd in de steek
laat. En de vader laat zich helemaal niet meer zien. Daarom moet
het beestje, opdat het kan uitgroeien tot een grote poolbeer, ge
voed worden met een zuigfles.
GELDGEVER
Vrijdagmorgen vroeg heeft een onbekende in armenwijken van
Sao Paulo, de op een na grootste stad van Brazilië, bankbiljetten
1100 tot 500 gulden uitgedeeld. Het geld zat in
?n stukje papier waarop alleen maar stond:
met een waarde vj
enveloppen met
"Dank hier God maar voor".
De armen zal het een zorg zijn waar het geld vandaan kwam. Een
man die ook een enveloppe, met een inhoud van 300 gulden te
pakken had gekregen, zei: "Eerst kon ik m'n ogen niet geloven.
Tot mijn vrouw zei ik nog: het zal wel vals geld zijn. Maar nee, het
was echt. Wie zou die onbekende gever zijn? Waarschijnlijk een
politicus"
vandaag worden er verkiezingen gehouden in Sao Paulo.
TANDARTS
De Newyorkse tandarts Allan Gutstein oefent zijn praktijk uit in
een supermarkt. Naai' zijn mening worden op die manier de kos
ten en het tijdverlies voor de patiënten aanzienlijk verminderd.
De tarieven van Gutstein liggen 30 tot 50 pet onder die van zijn
collega's in Manhattan. Door de grote toevloed van patiënten kan
Gutstein in zijn centra steeds met de modernste apparatuur wer
ken. Het Amerikaanse tandartsengenootschap kijkt nog wat on
wennig aan tegen deze manier van beroepsuitoeifening.
INZAMELING
De Oostduitse autoriteiten zijn een inzamelingsactie voor oud me
taal begonnen, waaraan een gratis loterij is verbonden. Degenen
die op speciale inzamelingspunten metaalafval te koop aanbie
den, krijgen loten waarmee zij een vakantie in het zuiden, een
televisietoestel of een fiets kunnen winnen.
De campagne is bedoeld om de invoer van grondstoffen te beper
ken.
STRAFFEN
De Franse senaat heeft gisteren twee wetsontwerpen goedgekeurd
waarin bevuiling van de zee met koolwaterstoffen (olie e.d.)
strenger wordt bestraft.
Elke kapitein die op het lozen van olie wordt betrapt krijgt van een
half miljoen tot vijf miljoen frank boeteen een tot vijfjaar gevan
genisstraf. In geval van herhaling wordt deze straf verdubbeld.
Momenteel staat op dit vergrijp 10.000 frank boete en gevangenis
straf van drie maanden tot een jaar.
HOUT STOKEN
Bij de Amerikanen zal erop worden aangedrongen weer de ouder
wetse kachels te gaan gebruiken om er hout in te stoken en
daarmee bij te dragen aan de oplossing van het Amerikaanse
energievraagstuk.
Het denkbeeld behoort tot een reeks ideeën die gisteren door het
ministerie van energie naar voren is gebracht om het land onaf
hankelijker te maken van geïmporteerde olie
LISSABON (GPD) De Portugese
kabinetsformateur en toekom
stig eerste minister prof. Mota
Pinto legt de laatste hand aan een
regering van uitsluitend partijlo-
BONN (GPD) - De schaduwen van
het verleden laten Duitsland niet
los. Dat is de laatste tijd zeer pijn
lijk duidelijk geworden. Er is op
nieuw een discussie ontstaan
over de verjaring van oorlogs
misdaden. De 40-jarige herden
king van de Reichskristallnacht
werd nog nooit met zoveel beroe
ring gestalte gegeven, terwijl bij
na op hetzelfde moment bekend
is geworden dat Bondspresident
Walter Scheel lid van de NSDAP
is geweest, evenals zijn mogelijke
opvolger, de huidige president
van de Bondsdag, Karl Car-
stens.
Daarbij komt dat de herinnering
aan het dramatische aftreden van
de minister-president van Baden
Württenberg, Hans Karl Filbin-
ger, vanwege zijn oorlogsverle
den als marine-rechter, nog vers
is. Scheel en Carstens zijn geen
oorlogsmisdadigers geweest, dat
staat wel vast. Dat ze zich allerlei
zaken niet meer precies kunnen
herinneren is zeker vreemd,
maar, voor zover nu valt na te
gaan, ook niet méér dan dat.
Zo weet Walter Scheel niet meer of
hij zelf gevraagd heeft lid te kun
nen worden van de NSDAP of dat
een ander hem heeft opgegeven.
Hij hoorde als oorlogsvlieger in
1942 aan het front dat hij lid was
geworden. Carstens was vóór
1945 rechter bij een oorlogs- of
veldrechtbank in Bremen, maar
wat hij daar precies heeft gedaan,
staat hem niet meer zo duidelijk
voor ogen. Wel weet hij zeker dat
hij nooit aan doodvonnissen
heeft meegewerkt.
Scheel en Carstens hebben de oor
log uitgediend als soldaat, net als
zoveel andere belangrijke politici
(Helmut Schmidt bijvoorbeeld).
Na de oorlog zijn zij „onderzocht"
en er werd vastgesteld dat zij
„niets ergers" hadden gedaan
dan miljoenen andere Duit
sers.
Beiden hebben, in tegenstelling tot
Filbinger, ook nooit een bewust
geheim van hun verleden ge
maakt en het nooit ontkend. Het
is natuurlijk wel geoorloofd de
vraag te stellen waarom deze
prominenten zelf niet duidelijker
of veelvuldiger openbaar hebben
gemaakt waarom zij zich destijds
zo gedragen hebben, als nu weer
eens is gebleken. Er wordt in de
Bondsrepubliek ook veel over de
zaken Scheel en Carstens ge-
bproken en geschreven.
Bondskanselier Schmidt en zijn
partijvoorzitter Willy Brandt
blijven van mening dat Walter
Scheel volgend jaar als Bonds
president zou moeten worden
herkozen. Het feit dat hij alleen
maar lid van de NSDAP is ge
weest, is geen voldoende reden
hem als Bondspresident niet te
accepteren, zo vindt de SPD-
top.
Overigens maakt Walter Scheel
niet veel kans opnieuw staats
hoofd van de Bondsrepubliek te
worden. In de Bondsverzameling
(Bondsdag en Bondsraad), die de
president moet kiezen, heeft de
CDU-CSU namelijk de meerder
heid. De oppositie heeft al aange
kondigd met een kandidaat uit
eigen rijen te komen, hoewel
vrijwel iedereen in Duitsland van
mening is dat Walter Scheel een
uitstekend president is.
Karl Carstens leek lange tijd de ge
doodverfde kandidaat van de
CDU-CSU voor het Bondspresi
dentschap. Maar omdat zijn
NSDAP-lidmaatschap nu weer
zoveel stof heeft doen opwaaien,
staat zijn kandidatuur op losse
schroeven. Met andere door het
verleden belaste CDU'ers zoals
Heinrich Lübke, Hans Glohke,
Kurt Georg Kiesinger en Hans
Filbinger heeft de partij al meer
dan genoeg ellende gehad, zo
wordt geredeneerd. Waarbij met
een wordt vermeld dat het verle
den van Carstens niet kan wor
den vergeleken met bijvoorbeeld
dat van de nazi-propagandist
Karl Georg Kiezinger (die
Bondskanselier was) of dat van
de concentratiekampbouwer
Lübke (die Bondspresident
was).
Maar niettemin: een voormalige
NSDAP'er willens en wetens kie
zen tot Brondspresident, de ver
tegenwoordiger van het hele
Duitse volk, is voor vele christen
democraten nu niet bepaald een
aantrekkelijke gedachte. Ook al
niet omdat het grootste deel van
CDU-CSU van plan is volgend
jaar vóór de verjaring van oor
logsmisdaden te stemmen, zodat
nazi-misdadigers, die dan nog
niet als zodanig zijn ontdekt, na
31 december 1979 geen proces
meer hoeven te vrezen.
Een cynicus zou de vraag op kun
nen werpen welke Duitser van
ongeveer 55 jaar en ouder dan wel
Bondspresident kan worden,
want „met allen is wel iets aan de
hand". CDU-voorzitter en oppo
sitieleider Helmut Kohl (die zelf
jonger is) heeft daarom gezegd
dat het uit moet zijn met het zoe
ken naar een mogelijk nazi-ver-
leden in de levens van belangrij
ke politici. „Het speuren naar een
nazi-signatuur bij democratische
politici, die al meer dan dertig
jaar de staat hebben gediend en
hun democratische gezindheid
hebben bewezen, moet nu einde
lijk ophouden".
En Kohls plaatsvervanger in de
CDU, de minister-president van
Sleeswijk-Holstein, Gerhard
Stoltenberg, waarschuwde voor
het in gevaar brengen van de
„binnenlandse vrede" en sprak
over „erbarmelijke metho
den".
Het is misschien een al te primitive
vergelijking, maar Kohl en Stol
tenberg zouden een dergelijke
tolerantie dan ook elders moeten
beoefenen. Namelijk bij de toe
passing van het radicalenbesluit,
dat het vele jongeren wegens
.jeugdzonden" onmogelijk heeft
gemaakt in overheidsdienst te
komen. Juist voor die jongeren
zijn mensen met een verleden als
Carstens en Scheel, de eerste pre
sident van de Bondsdag en de
tweede staatshoofd, buitenge
woon aanstootgevend. Onder het
zeker al te eenvoudige motto:
„Wel nazi's, maar geen commu
nisten".
Het zou ten behoeve van de Duitse
jeugd, zoals Hans Gerlach in de
Kölner Stadt Anzeiger schrijft,
goed zijn als alle politieke partij
en zouden zoeken naar een toe
komstige bondspresident, die op
geen enkele manier wordt belast
door zijn verleden iemand als het
vroegere staatshoofd Gustav
Heinemann). Wat Helmut
Schmidt onlangs in een discussie
naar aanleiding van de herden
kingvan het pogrom van 1938 zei,
is namelijk waar „Duitsland zal
nog heel lang met zijn verleden
moeten leven".
ze ministers. Volgens een com
mentaar van de communistische
partijleider Carlos Brito gaat het
om een regering van „reactionai
ren", mensen die de klok terug
willen draaien. Mota Pinto gaf
daar gistermiddag als commen
taar op dat hij een regering van
„democraten" vormt en ver
wacht dat de democraten in het
parlement deze regering zullen
steunen.
Daarmee sloot de kabinetsforma
teur zich aan bij de christen- en
sociaal-democraten, volgens wie
de communisten niet tot de de
mocraten gerekend mogen wor
den. De twee partijen toonden
zich gisteren dan ook zeer tevre
den over het verloop van de for
matie. De socialistische partij, op
de wip tussen communisten en
conservatieven, toonde zich zeer
terughoudend.
Een definitief oordeel wilde de so
cialistische woordvoerder echter
nog niet geven. Zeker is wel dat
de socialisten oppositie zullen
voeren tegen het kabinet-Mota
Pinto. Maar zij willen liefst ver
mijden dat ook dit kabinet weer
onmiddellijk ten val wordt ge
bracht. Vervroegde verkiezingen
zijn dan onvermijdelijk.
Intussen verslechtert het sociale
klirrlaat verder, zowel in de in
dustrie als in het gebied van de
landhervorming. De vraag is hoe
een anti-communistische rege
ring de stakingen en demonstra
ties aan gaat pakken, want 80
procent van de vakbeweging
staat achter de communistische
partij.
