Communisme troefkaart
van de opiumkoningen
Opium-koning Khun Sa
heeft leger van 3500
man in de Driehoek"
ZATERDAG 11 NOVEMBER 1978
PAGINA 25
geen natuurlijk niet zo bevor
derlijk is voor de onderlinge
verstandhouding. De sfeer is
dan ook troebel.
De corruptie is overigens niet
alleen bij de politie een enorm
probleem. In Thailand maakt
men er geen geheim van dat
corruptie hoog genoteerd
staat op de lijst van gevaren
die de staat bedreigen. Num
mer één is het communisme
nummer twee de heroine (in
het land zelf zijn meer dan
600.000 verslaafden) en num
mer drie de corruptie. Er lo
pen nogal wat lieden rond met
boter op het hoofd.
Zo vraagt men zich in bepaal
de Thaise kringen af hoe de
verhoudingen van de hoogge
plaatste figuren met de heroi-
negangs liggen. Men noemt
dan ook de naam van premier
Kriangsak. Voordat hij eerste-
minister werd, was hij enige
tijd bevelhebber van het leger
in het noorden van het land;
daar dus waar de Gouden
Driehoek begint. Kriangsak
had connecties, was zelfs, zo
zei men mij, bevriend met
Khun Sa, de opiumkoning
(die trouwens nog een enorm
huis moet hebben vlak buiten
Bangkok, hoewel hij officieel
het land uitgezet heet te zijn).
Dat had ten doel, zo wordt aan
de andere kant gesteld, om de
contacten tussen het Thaise
hoofdkwartier en de zogehe
ten hodge-podge-legertjes (de
privè-legertjes) aan de gren
zen te leggen.
Na de val van Kriangsaks
voorganger, premier Tanin,
ontsnapte èèn van de grootste
opiumhandelaren uit de ge
vangenis, hetgeen zeer merk
waardig en zeer toevallig werd
genoemd. Kortom, Kriangsak,
die in felle bewoordingen de
strijd tegen de drugs aankon
digde, moest wel een duidelijk
gebaar maken om de twijfe
laars aan zijn verleden (de
banden met Khun Sa) te over
tuigen van zijn goede wil. Hij
beval Khun Sa dan ook met
zijn leger Thailand te verlaten
en naar Birma (waar het we
melt van allerlei groepen vrij
heidsstrijders) uit te wij
ken.
300 ton opium
Khun Sa maakt dat allemaal
weinig uit. Hij bezit miljoenen
en heeft veel macht. Naar men
schat beheerst deze Birmees
veertig procent van de
opiumhandel vanuit de Gou
den Driehoek. Dat betekent
dat hij zo'n 300 ton opium per
jaar verhandelt. En dat bete
kent weer dat met die voor
raad 750.000 verslaafden een
vol jaar voldoende hebben.
Als men weet dat er in de Ver
enigde Staten ongeveer
500.000 verslaafden zijn, kan
men nagaan wat er door de
handen van deze Khun Sa
gaat.
Nu lijkt het door westerse
ogen bekeken wellicht simpel
om te zeggen: grijp die Khun
Sa en ruim die Shan-legertjes
op. Ten eerste is daar echter
dat woeste, onherbergzame
gebied waar de Shans elk
junglepad, elke poel, elke hin
dernis kennen en waar het
wemelt van groot en klein
roofwild (zoals tijgers, beren,
slangen). En ten tweede - en
dat speelt ook een grote rol - is
er een duidelijk politiek as
pect.
Thailand is éen van de weinige
landen in Zuidoost-Azié en
het enige in Indo-China waar
het communisme nog niet het
hoogste woord voert. Thai
land (en de westerse wereld) is
er alles aan gelegen om het zo
te houden. Wel heeft men een
aantal jaren terug de Ameri
kanen hun bases ontnomen,
hetgeen gebeurde onder zwa
re druk van de nabije buiten
wacht, maar de banden met de
VS zijn sterk gebleven. Er zijn
al weer Amerikaanse advi
seurs op het oosterse tapijt
verschenen.
Nu is het zo, dat al die legertjes
van vrijheidsstrijders in het
grensgebied van Thailand en
Birma (ook met name de
Shans) om uiteenlopende re
denen de communisten be
strijden - althans een aantal
van hen. De opium-legertjes
van Khun Sa en Lo Sing Han,
die zeggen te strijden voor een
onafhankelijk Shan, moeten
natuurlijk niets van de com
munisten hebben, omdat dat
hun vrijheid van handelen
aanmerkelijk zou verkleinen;
iets waaraan ze geen enkele
behoefte hebben. De Thais
willen die bufferlegertjes aan
de grenzen van Birma, waar de
communisten steeds machti
ger worden, en het rode Laos
dus eigenlijk niet kwijt. De
Shan-leiders weten dat en als
hen het vuur wat nader aan de
schenen wordt gelegd, drei
gen ze met onderhandelingen
met de communisten.
Geld van VS
Lo Sing Han, die in Birma ter
dood werd veroordeeld - men
weet op het ogenblik niet of hij
nog leeft en waar dan wel -
wilde het helemaal slim spe
len. Hij begon via tussenper
sonen onderhandelingen met
de Thais en de Amerikanen.
Hij stelde voor dat de VS hem
een fiks bedrag aan dollars zou
betalen. Hij zou dan de boeren
bewegen te stoppen met de
opiumteelt. Die onderhande
lingen werden nooit officieel,
omdat men dat moeilijk kor»
doen met een erkende crimi
neel en men kon ook moeilijk
officieel geld stoppen in een
illegale beweging. Bovendien
zou men geen enkele garantie
hebben dat boeren niet op een
andere plaats weer verder
zouden gaan met de opium
teelt.
Om de zaak in Thailand nog
ingewikkelder te maken: daar
huizen ook nog nationalisti
sche Chinezen, die met hun
legers enkele jaren geleden
ook actief waren in het
Triangle-gebied. Het heet dat
de generaals Li Wen-kuan en
Tuan Shih-wen zich thans
onledig houden met respec
tievelijk de lucratieve handel
in jade en verbouw van thee.
Vanuit Birma wordt echter
gemeld, dat beide heren sa
men met Khun Sa praktisch
alle opiumkaravanen contro
leren.
Die karavanen, bestaande uit
een 100 a 150 ossen voor het
opiumtransport met begelei
ders en beschermd door Shan-
soldaten of Chinezen, vervoe
ren de drugsgrondstof van de
opiumvelden (waar de boeren
zelf ook verslaafd zijn) naar
het grensgebied van Thailand
en Birma, waar Hongkong-
Chinezen hun mobiele raffi
naderijen en laboratoria in de
jungle hebben opgesteld. Zij
raffineren de heroine uit de
opium. Die laboratoria, op
trucks, kunnen zo van de ene
kant van de grens naar de an
dere oversteken als het al te
warm onder de voeten wordt.
De raffineerders voelen zich
natuurlijk ook niet zo happy
(hoewel het vele geld veel ver
zoet). omdat de Shans op hun
In Thailand zitten momenteel zes
Nederlanders gevangen die gegre
pen werden voor handel in verdo
vende middelen. De gevangenis
straffen zijn voor eén Nederlander
75 jaar, voor de anderen 50 jaar, 30
jaar, 20 jaar en voor twee 5 jaar. Het
leven in de Thaise gevangenissen is
zwaar. De buitenlanders hebben
weliswaar in verhouding tot de
Thais een iets milder regime, maar
naar westerse maatstaven moet
men mentaal sterk zijn om over
eind te blijven.
BANGKOK - The Golden
Triangle, de Gouden Drie
hoek, heeft voor de opium
maffia in Thailand en daarbui
ten nog niets van zijn lokken
de glans verloren. De taal van
de eerste-minister generaal
Kriangsak Chomanan van
Thailand moge dan, waar het
gaat om de drugsbestrijding,
krachtig zijn en zijn Narcotics
Suppression Police zeer ac
tief, Khun Sa, de 45-jarige
opiumkoning van de Triangle,
lacht er hartelijk om.
Hij beheerst met zijn ruige
Shan United Army, 3500 man
in jungle-gevechten geharde
krijgers en nog eens 5000
„burgerwachten", een groot
deel van de Gouden Driehoek,
het onherbergzame bergge
bied in het noorden van Thai
land, Birma en Laos. En daar
waar Khan Sa's guerrillero's
in het oerwoud niet resideren,
regeren andere legertjes, zoals
die van de ter dood veroor
deelde Lo Sing Han met ijze
ren vuist en de snelvuurwa
pens op scherp.
Geen man uit het geregelde
leger van Thailand, Birma of
Laos waagt zich dan ook in het
hart van de Triangle, waar de
boeren zonder vrees de papa
vers tot wasdom kunnen laten
komen. Slechts vanaf grote
hoogte, vanuit een vliegtuig of
helikopter, kan men de rode
velden zien blakeren onder de
zon. En ook dat is niet onge
vaarlijk, zoals de Thaise
kroonprins enkele weken ge
leden persoonlijk ondervond.
Zijn helicopter werd onder
vuur genomen door de strijd
lustige Shans, die in naam van
de strijd om de onafhanke
lijkheid hun gouden bron van
inkomsten met alle middelen
verdedigen. Slechts wie zeer
hoge „doorgangsbelasting'
betaalt, zoals de jade-smok
kelaars uit het Birmese Ka-
chin-gebied, mag onder con
trole van de Shans passeren.
Maar ook niet meer dan
dat.
Tegenkrachten
Bangkok en Rangoon zijn de
twee grote uitvoerhavens in
Zuidoost-Azié, waar de voor
naamste smokkelroutes van
opium en heroine samenko
men. In Thailands hoofdstad
Bangkok, oriëntaals-westerse
wereldstad van allure, zijn de
tegenkrachten van de „nak
laeng", het Thaise woord voor
de outlaws, gebundeld. De
Thaise anti-drugspolitie vindt
naast zich experts uit de Ver
enigde Staten (een groot con
tingent), Canada, Hongkong,
Zweden, Australië, Frankrijk,
Groot-Brittannië en, zoals be
kend, ook Nederland. Ons
land is sedert kort met twee
man vertegenwoordigd, die de
diplomatieke status hebben
en vanuit de ambassade ope-
Zowel voor de Thais als voor
de buitenlanders was het aan
vankelijk wennen aan eikaars
methoden van misdaadbe
strijding. De Thaise politie lag
qua methodiek achter bij de
westerse landen. Zij accep
teerde echter gretig de bui
tenlandse manier van werken,
waar deze in de eigen stijl kan
worden ingepast. De samen
werking móét ook wel intens
zijn, omdat uiteindelijk alleen
de Thaise politie kan arreste
ren. Bovendien is er natuurlijk
in de lagere regionen de taal
barrière. Het Thais is geen
eenvoudige taal om te leren.
De voertaal onder de politie
officieren is dan ook En
gels.
Corruptie
Waar er zoveel geld omgaat in
de opium- en heroinehandel
(de winst voor de grote han
delaren is 100.000 procent, dat
wil zeggen: voor elke dollar
kunnen ze 100.000 dollar ma
ken) is de sluipende corruptie
onder de Thaise politiemen
sen natuurlijk een acuut
probleem. Dat wordt er ook
niet ontkend. Het nieuwe
hoofd van de politie, generaal
Na Mun Sai, heeft daartegen
strenge maatregelen aange
kondigd. Iedere omgekochte
politieman wachten zware
straffen. Iedere politieman
moet corruptie door een colle
ga onmiddellijk melden, het
beurt weer proberen hen te
kidnappen en mee te nemen
naar het hart van de Golden
Triangle. De Shans hebben
namelijk geen technische
kennis genoeg om de raffinage
zelf ter hand te nemen.
Als de opium en heroïne aan
de grenzen zijn beland, komt
het grote smokkelwerk aan de
orde. Vanuit het noorden,
waarheen éen spoorlijn leidt,
maar veel wegen, moet de con
trabande naar Bangkok voor
verder vervoer. De Thaise
speciale eenheden controle
ren zoveel mogelijk alle ver
voer, maar als men weet dat er
vele duizenden trucks per dag
de routes volgen, dat er daar
naast nog zoveel sluiproutes
zijn, dat de smokkelaars geen
middel schuwen om hun
kostbare lading naar de plaats
van bestemming te krijgen
(men verstopt de heroine zelfs
in lijken, zo werd me verteld)
en dat - we noemden het al
eerder - de steekpenningen de
politiemensen om de oren
vliegen, dan begrijpt men dat
de strijd tegen de opium
smokkel nooit zal eindi
gen.
Andere produkten
De moeilijkheid is dat men het
kwaad niet bij de wortels kan
uitroeien. De Verenigde Na
ties (en ook de VS en Thai
land) proberen de boeren -
voor zover ze te bereiken zijn -
te overtuigen dat het voor hen
veel voordeliger is andere
produkten, met name koffie,
te gaan verbouwen, maar dat
streven is nog in een beginsta
dium. Op enkele plaatsen
werkt dat systeem en is het in
komen van de boeren inder
daad tot het tienvoudige ge
stegen, want het is immers zo
dat niet de boeren het grote
geld binnenhalen, maar de
topfiguren van de opium
gang.
De strijd tegen de opiumhan
del. nu internationaal gebun
deld, wordt wel opgevoerd -
vorige week nog werden drie
Australiërs met een enorme
buit aan heroine en geld ge
pakt, maar het blijft een ge
vecht tegen de bierkaai. Het is
moeilijk te lokaliseren. Of, zo
als een politieman in Bangkok
me zei: „De handel in heroine
en opium is bij wijze van spre
ken qua kwantiteit maar een
miljoenste fractie van de acti
viteiten in de Rotterdamse
haven als je alles op één plaats
zou concentreren. Nou, vind
zo'n naar verhouding kleine
hoeveelheid maar eens op de
hele wereld".
Bovendien - en dat is een psy
chologische zaak - zijn veel
Thais niet zo overtuigd van het
misdadige karakter van de he
roinehandel. Getuige een re
cente uitspraak van een uni
versitair gevormde Thai:
..Waarom zou Thailand eigen
lijk opium niet openlijk mo
gen exporteren? De Verenig
de Staten exporteren toch ook
Khun Sa behoeft zich nog
geen al te grote zorgen te ma
ken. Zijn op opium gebouwde
rijk blijft voorlopig nog wel
bestaan. De Gouden Triangle
blijft van goud. Voor hem en
zijn sinistere collega's ten
minste. Niet voor de zesdui
zend gevangenen - alleen in
Thailand al - die zich met de
smokkel en handel hebben
beziggehouden. Van die 6000
mannen en vrouwen zijn er
4000 zelf verslaafd. En dat wa
ren ze niet allemaal toen ze de
gevangenis ingingen. Want
ook binnen die muren bloeit
de handel...
Lo Sing Han. leider van een Shan legertje, dat de opium "beschermt''in bespreking met zijn staf. ergens in de gouden driehoek.
