Partij a la Wiersma:
ouderwetse grandeur
Kruiswoord
FLINKE PRIJSVAL
OUDERE SERIES
ZjPools
"systeem,
afbraak-
bridge
m
Ei y
mm
im m
m m i
m m
g X s w
«jb
L
F
.TERDAG 28 OKTOBER 1978
PAGINA 37
Het Nederlands toernooi in de
Europa-competitie 1978/79 is
gewonnen door Eric Kirch-
hoff en Kees Tammens; twee
talentvolle Amsterdamse
jongeren die de laatste tijd
vrij dikwijls van zich doen
spreken. De Nederlandse af
levering was de 6e in de serie
van 11; er volgen nog toer
nooien in Hongarije, Israël,
Zwitserland, Engeland en
Duitsland.
Per toernooi kunnen punten
worden verdiend; aan de
hand waarvan een individu
eel klassement wordt opge
steld. De lijstaanvoerder na 11
toernooien is winnaar van de
Europacup en een niet on
aanzienlijk bedrag in Zwit
serse franken.
Eric Kirchhoff scoorde in eer
dere toernooien reeds 15 pun
ten en die, gevoegd bij de 30
die hij voor zijn overwinning
in Amsterdam kreeg, brengen
hem op een 5e positie in het
klassement, 4 punten achter
de Polen Krukowski en Wa-
grodski die gedeeld 1 en 2
staan.
Deze laatsten hanteren het
Sterke Pas-systeem, dat in
Polen werd uitgevonden en
dat volgens velen afbraak-
bridge inhoudt. Het systeem
heeft de gangbare biedtheorie
letterlijk op zijn kop gezet.
Met een opening wordt ge
past, terwijl met een hand
waarop volgens gangbare
maatstaven wordt gepast,
juist wel wordt geopend. De
genen die met dat systeem
niet bekend zijn weten dik
wijls niet hoe zich te verdedi
gen en dat is dan ook de reder)
dat de Sterke Pas de nodige
wrevel oproept.
In het Europacup-toernooi de
den veel Polen mee en er wa
ren derhalve nogal wat Sterke
Pas-aanhangers. Onno Jans-
sens en zijn partner die de bui
hadden zien aankomen had
den zich op een dergelijke
confrontatie goed geprepa
reerd, uitgaande van het ook
door Reese aanbevolen prin
cipe, "Laat ze, zolang de situa
tie voor één van beiden for
cing is, eerst maar aan rom
melen". Van hem is het vol
gende spel:
6 2
H
V B 7 6
O AH93
4 HV74
A 10 9 5
8 2 10 5 4
8 7 2 o5
A 10 9 5 3
VB 8 7 4 3
CA3
O B 6 4
B 8
[West gever, allen kwetsbaar.
West heeft 5 punten en open
de dus verplicht met 1 Ru; dat
bod geeft 0-7 punten aan en
zegt niets omtrent de rui-
tenkleur. Noord paste over
eenkomstig de gemaakte af
spraak om met een goed spel
de sterke-passers eerst maar
eens te laten bieden.
Oost bood 1 Sch (echte kleur),
zuid pas, west 2 Ru (echte
kleur). Oost en West weten nu
dat ze samen niet al te veel
hebben en dat zo gauw moge
lijk een veilige haven moet
worden opgezocht. Die bleek
evenwel niet aanwezig.
Noord doubleerde en west
mocht proberen er zo goed
koop mogelijk van af te ko
men.
Noord startte met Ha 7 voor het
aas en harten terug voor de
heer. Een schoppen voor de
heer, die de leider liet houden,
werd gevolgd door Ha V en
een harten door zuid getroefd.
Klaveren terug was voor het
aas, waarna Sch A tot Poolse
schrik werd gearresteerd.
Klaveren volgde (de derde
door zuid voorgetroefd met
de boer) en arme west maakte
slechts 4 slagen. Dat bete
kende één van de weinige
plusscores in de NZ-lijn, want
veel paren waren in 4 Sch be
land en dat contract bleek
niet te maken.
TON SCHIPPERHEIJN
Le3-c5! e5-e4 24. Lf3-e2 Ta8-
b8 25. Tfl-dl Tb8-b5
(Zie diagram)
Voor de derde maal vond te Velp het "Open Kam
pioenschap van Nederland" plaats. Ondanks zijn
korte traditie heeft het toernooi zich tot een van de
sterkste van Europa ontwikkeld. Onder de vele deel
nemers zagen we de grootmeesters Nemet uit Joego
slavië (die winnaar werd), de Bulgaar Kirov en de IM
uit Polen Witkowski.
De 16-jarige Peter Gelpke (in
Leiden zeker geen onbeken
de!) wist Kirov een verdien
stelijke remise af te dwingen.
Hij is hard op weg om onze
succesvolle stadgenoot John
van der Wiel (thans uitko
mend in het eerste team van
VOLMAC/Rotterdam) in
speelsterkte "in te halen"!
Men weet het tegenwoordig
niet meer van de jeugd: ze
hebben zo'n geweldige theo
retische kennis dat gere
nommeerde spelers op ver
rassende wijze vakkundig
worden "ingepakt"...
Grünfeld-lndisch
Wit Gelpke
Zwart Kirov
1. d2-d4 Pg8-f6 2. c2-c4 g7-g6. 3.
Pbl-c3 d7-d5. 4. Pgl-f3 Lf8-g7
5. Ddl-b3 d5xc4 6. Db3xc4 0-0
7. e2-e4 a7-a6
Gewoonlijk speelt met c6 of
Lg4. De tekstzet komt uit
Hongaarse schaakkringen 8.
Lfl-e2 b7-b5 9. Dc4-b3 Pb8-c6
10. e4-e5 Lc8-e6 11. e5xf6!?
Een koen besluit en... aantrek
kelijk voor de naspeler. Drie
stukken voor de dame geven
wit zeer goede kansen. 11.
Le6xb3 12. f6xg7 Kg8-g7 13.
a2xb3 Pc6xd4 14. Pf3xd4
Dd8xd4 15. 0-0 c7-c6 16. Le2-
f3 Tf8-c8 17. Pc3-e4 Tc8-d8 18.
Lcl-d2 b5-b4 19. Tal-bl f7f5
20. Ld2-e3! Dd4-e5 21. Pe4-d2
De5-f6 22. Pd2-c4 e7-e5 23.
a a1
s m
2 mi
ixgjxsr
m i ta
':i a
jlaö
B
ii is
26. Tdl-d6! Tb5-xc5!
Zwart moet afwikkelen, daar na
26. Td6:? 27. Pd6:! Tb8
(Tc5:?? 28. Pe8+) 28. Tdl wit
een winnende stelling ver
krijgt. 27. Td6xf6 Kg7-xf6 28.
Tbl-al a6-a5 29. Kgl-fl Td8-a8
30. Kfl-el Ta8-a7 31. Pc4-b6
Ta7-b7 32. Pb6-c4 Tb7-a7 33.
Pc4-b6 Kf6-g5
Gaat op winst spelen, volgens
mij geheel ten onrechte, daar
wit met T+P+L contra 2T
veel meer spel heeft. Vanwe
ge de pionnenphalanx op de
koningsvleugel moet wit nog
even oppassen. 34. Tal-dl
Ta7-b7 35. Pb6-a4 Tc5-d5 36.
Tdl-cl Tb7-c7 37. Le2-c4 Td5-
e5 38. Tcl-dl f5-f4 39. Pa4-b6
Te5-e7 40. Tdl-al Te7-e5 41.
Tal-dl f4-f3?!
Blijft op winst spelen! 42. g2-g3!
Kg5-g4 43. Lc4-fl Te5-h5 44.
h2-h3+ Th5xh3! 45. Lflxh3
Kg4xh3 46. Kfl e3 47. Tdl-d7!
Uitstekend! Nemen op e3
verliest. Zie: 47. fe3: Kg3: 48.
Td7 Td7: 49. Pd7: h5 enzo
voort. Voor een zestienjarige
een opmerkelijke schaakke-
47m.:Tc7xd7 48. Pd6xd7 e3-e2+
49. Kfl-el g6-g5 50. Pd7-e5 g5-
g4 51. Pe5xc6 h7-h5 52. Pc6-
d4!
Gelpke is attent! 52. ..h5-h4 53.
g3xh4 Kh3xh4 54. Pd4-f5+
Kh4-g5 55. Pf5-g3 Kg5-f4 56.
Kel-d2 en remise gegeven.
Met dit resultaat mag zwart te
vreden zijn!
Slavisch
Wit Nemet
Zwart Borm
1. d2-d4 d7-d5 2. c2-c4 c7-c6 3.
Pgl-f3 Pg8-f6 4. c4xd5 c6xd5
5. Pbl-c3 Pb8-c6 6. Lcl-f4
Dd8-b6 7. Pc3-a4 Db6-a5+ 8.
Lf4-d2 Da5-b8 9. e2-e3 Ta8-
b8?
Beter is 9. e6. Op Pe4 is 10.
Lb5! goed (Nemet). 10. Lfl-b5
Lc8-d7 11. Pa4-c5 e7-e6 12.
Pc5xd7 Pf6xd7 13. Ddl-a4
Dd8-b6 14. Tal-cl Lf8-e7
Op 14.Tc8? komt 15. La5! enz.
15. Lb5xc6!?
Eenvoudiger is b3! met pion
winst op c6. 15. b7xc6 16.
Tclxc6 Db6xb2 17. Pf3-e5
Db2-b5 18. Tc6-c8+ Le7-d8 19.
Da5xb5 Tb8xb5 20. Pe5-c6 0-0
21. Kel-e2
Nu had 21. Lb4 de pointe moe
ten zijn, maar 21. ..La5ü gooit
roet in het schaaketen. 21.
Ld8-b6
De verliezende zet. Te proberen
viel 21. ..Lf6(!) met aktief te
genspel. 22. Tc8xf8+ Pd7xf8
Niet KfB: wegens Lb4, gevolgd
door a4. 23. Thl-cl!
Dreigt Pe7 benevens Tc8 enz.
23. ..Pf8-g6 24. a2-a4 Tb5-b2
25. a4-a5 Lb6-c7 26. Pc6-e7+
Pg6xe7 27. Tclxc7 Kg8-f8 28.
Tc7xa7 Tb2xb6 31. a5xb6 Kf8-
e7 32. e3-e4!
Zeer slim! Op 32. ..de4: volgt 33.
Lf4 met duidelijke winst. 32.
..Ke7-d7 33. e4xd5 e6xd5 34.
Ld2-f4 Kd7-c8 35. Lf4xb8
Kc8xb8 36. Ke2-f3 Ook de
koningswandel naar b4 wint.
35. ..f7-f6 37. Kf3-f4 g7-g6
De rest is niet belangrijk meer.
Er volgde nog: 38. g4 Kb7 39.
g5 fg5: 40. Ke5 Kb6: 41. Kd5:
Kc7 42. Ke6 g4 43. d5 Kd8 44.
d6 en zwart gaf op, vanwege
44. ..Ke8 45. d7+ Kd8 46. Kd6
g5 47. Ke6 h5 48. Kf5 en wint
de pionnen.
Aljechin-verdediging
Wit Frolik
Zwart: Post
1. e4 Pf6 2. e5 Pd5 3. d4 d6 4. Pf3
g6 5. Lc4 Pb6 6. Lb3 Lg7 7.
Pg5 d5 8. f4 a5 9. c3 0-0 10. 0-0
f6 11. Pf3 Pc6 12. Tf2! fe5: 13.
fe5: Lf5 14. Pbd2 Dd7
Beter 14. ..a4 enz. 15. a4 Kh8? 16.
De2 Lg4 17. h3 Lf3: 18. Pf3:
Pd8 19. Lc2 Pe6 20. h4! Pf4 21.
Lf4: Tf4: 22. e6 De8 23. Tafl
Pc8 24. h5 Pd6 25. hg6: Pe4 26.
Pe5! Le5:
Ook 26. ..Pg3 redt de zaak niet.
27. Dh5 Pf6 28. De5: Tf2: 29.
Tf2: hg6: 30. g4 Kg8 31Th2 c6
32. Th6 Kg7 33. g5 Tc8 34.
gf6:+! ef6: 35. Dh2 De6: 36.
Th7+ Kf8 37. Dh6+ Ke8 38.
Lg6: en zwart gaf het op. Hij
had het ook wel eerder mogen
doen...! BISHOP
Hoe de wereldkampioenschappen precies zijn afgelopen, is op het moment dat dit
geschreven wordt nog niet bekend. Het laatste dat uit Arco ontvangen werd, is
een schitterende aanvalspartij van Harm Wiersma tegen de Russische oud
jeugdwereldkampioen, Nicolai Mitsjanski.
Van mensen die in Arco op visi
te zijn geweest, hoorden we
dat daar een wisselende
stemming heerst onder de tal
rijke bezoekers. In de voor
rondes werden zeer veel toe
risten zelfs afgeschrikt door
de vele vlotte grootmeester-
remises en ook in de finale
schijnen dergelijke remises
vrij frequent voor te komen.
Maar op dagen dat er een par
tij a la Wiersma in zijn ouder
wetse grandeur op het bord
getoverd wordt, vergeet ie
dereen al de saaie één-ééns en
is men weer enthousiast.
HARM WIERSMA (WIT) - NI-
COLAIR MITSJANSKI
(ZWART)
1. 31-27 17-21 Wiersma bedient
zich het liefste van de 31-27 of
de 33-29 opening. De ope
ningszet 32-28 ziet men hem
vrij zeldzaam spelen. Hij kiest
waarschijnlijk voor 31-27 in
plaats van 33-29 omdat hij de
kennis van de 33-29 opening
bij Mitsjanksi (terecht) be
kend acht.
De zet 31-27 geeft sinds de laat-
ste onderzoekingen zeer veel
kansen. Men kan via 31-27,
17-21, 37-21, 21-26, 41-37,
18-23, 33-28, 12-17, 27-22,
17-21, 31-27 al vrij vroeg een
uiterst gecompliceerde Ghes-
tem-opstelling met zeer wis
selende kansen voor zowel de
wit- als de zwartspeler. Roo-
zenburg gebruikte de zet vaak
als springplank naar de naar
hem genoemde opstelling,
terwijl dezelfde Roozenburg,
samen met Bom en Koeper-
man via 31-27, 19-23, 33-28,
17-21, etc. ook al goede per
spectieven zagen in het half
open-klassiek.
2. 33-28 21-26, 3. 39-33 11-17, 4.
44-39 6-11, 5. 50-44 1-6, 6.
28-23!!
Al vroeg in de opening neemt
Wiersma een zeer agressief
besluit: hij gaat aanvallen. Dit
spelpatroon is afkomstig van
Sijbrandts, die het verschei
dene malen in simultaan
seances toepaste. Ook in zyn
partij tegen De Ruyter, enkele
jaren geleden al weer, ont
stond deze stelling. Het
grootste voordeel van deze
aanval is wel dat nog niemand
een redelijk tegenspel voor de
zwartspeler heeft kunnen
ontdekken.
6. 19x28, 7. 32x23 18x29, 8.
34x23 17-21.
Het pleit voor Mitsjanski dat hij
vereenvoudigingen niet uit
de weg gaat. Hoewel hij nu
een afwikkeling forceert,
waarbij weer enige schijven
van het bord gaan, geeft hij
met deze zet aan, dat hij doel
bewust de principiële strijd
(aanval versus omsingeling)
niet uit de weg gaat.
9. 36-31 21x32 10. 37x28 26x37,
11. 41x32 13-19!
De thematische omsingelings-
zet.
12. 35-30 schijf 35 moet in der
gelijke ontwikkeld worden,
in verband met de levensge
vaarlijke formatie. 15-20-24,
12.20-25,13. 42-37 25x34,14.
39x3015-20,15.44-39 20-24,16.
30-25 8-13, 17. 49-44!
NEDERLAND - De speciale
NVPH-catalogus van de post
zegels van Nederland en
overzeese rijksdelen is weer
uit. De 38e editie. Tot sep
tember 1979 weten we weer
(ongeveer) waar we aan toe
zijn. Voor de echte verzame
laar - en dat zijn we natuurlijk
allemaal, want aan specule
ren of beleggen doen we niet
mee - is deze nieuwe catalo
gus een reuze meevaller.
Want de prijzen, die de laatste
jaren sterk waren opgelopen,
soms zelfs de pan uitrezen,
waardoor veel vooral oude
zegels bijna onbetaalbaar
werden, zijn nauwelijks nog
gestegen, in enkele gevallen -
vooral oudere frankeerseries
- zelfs sterk teruggevallen.
Alleen in de prijzen van zegels
uit de jaren '30 en van die
welke na 1968. verschenen zit
verhoudingsgewijs nog enige
beweging van betekenis.
Laten we echter bij het begin
beginnen. Dan zien we dat de
zegels die in de eerste 40 jaar
van de Nederlandse postze
gelgeschiedenis verschenen
het afgelopen jaar niet noe
menswaard in prijs zijn ge
stegen. Tien procent of min
der, sommige zelfs totaal
niets. De eerste klap valt bij
NVPH-nummer 48, prinses
Wilhelmina met hangend
haar, van 5 gulden. Onge
bruikt staat deze zegel nu ge
noteerd voor f 2250.
Het vorige jaar was dat nog
f2650. Gebruikt ging de prijs
van f 1250 naar f 1000. Ook de
in 1905 uitgegeven koningin
Wilhelminazegel van 10 gul
den (NVPH-nr. 80) noteert nu
fors minden ongebruikt van
f3500 naar f2750 en gebruikt
van f 3000 naar f 2250. En dan
de jubileumzegels uit 1913
(nr. 90 t/m 101): ongebruikt
van f4898,20 naar f4149,15 en
gebruikt van f3687 naar
f2952,75. Ook de jubileumze
gels uit 1923 (nr. 121 t/m 131)
liepen terug van ongebruikt
f 1702,10 naar f 1504,60 en ge
bruikt f 1324 naar f 1149.
Er komt pas enige opwaartse
beweging in de prijzen van
zegels die in de jaren 1925 tot
1940 uitkwamen. Hoewel het
in vergelijking met voor
gaande jaren nog vrij rustig
blijft. En dan de na-oorlogse
uitgiften. De 2lh cent Van
Krlmpen-zegel (nr. 462) die
het vorige jaar ongebruikt op
f 40 sprong is daarop blijven
staan. Grote verrassing voor
velen zal zijn de prijs van de
eerste koningin Juliana-fran-
keerserie (nr. 518 t/m 537) uit
de jaren 1949-1952. De prijs
van deze serie, die de laatste
jaren sterk was opgelopen en
volgens verwachtingen ook
nu zou doorstijgen - de afge
lopen maanden werden in
enkele advertenties in post
zegelbladen al prijzen ge
vraagd van ver over de f 3000 -
is fors gekelderd en wel - on
gebruikt - van f2970 naar
f2250.
Dan komen we, tot besluit, bij
de zegels die na 1968 zijn uit
gekomen en die bijna alle 20
tot 30, soms zelfs 40 procent
duurder zijn geworden. De
serie kankerbestrijding 1969
liep ongebruikt op van f 15
naar f 18,50; kind 1969 van f 18
naar f22,50; zomer 1970 van
f 18 naar f24 en zomer 1971
van f22,50 naar f27,50. De
twee vlag-zegels uit 1972 in
waarden van 20 en 25 cent
kwamen beide op f 1,75 (was
f 1,25) en het strookje van drie
25 c.-natuur- en milieuzegels
(1974) kwam op een notering
van f 8,00 (was f 3,75). Om niet
te vergeten de inmiddels
overbekende koeienzegel van
25 cent die nu een stijging on
derging van f 7,50 naar f 11,50.
Blijven over te melden de
FDC's die een vrij stabiel
beeld te zien geven.
HERO WIT
Gespeeld om de aanval op schijf
23 zo goed mogelijk op te
vangen. Met 8-13 geeft zwart
aan dat hy schijf 23 op de kor
rel wil nemen, 17.11-17, 18.
46-41 7-11, 19. 41-36 17-21, 20.
47-42 11-17, 21. 40-34 21-26, 22.
45-40 17-21,23.37-3126x37,24.
34x41 21-26, 25. 41-37 (op een
zet als 38-32 of 30-35 volgt dam
door 12-18, 13-18 en 24-29)
16-21, 26. 37-31 26x37, 27.
42x31 21-26, 28. 38-32 26x37
29.32x41 24-30,30.43-38 30-35,
31.41-37 10-15,32.37-32 12-17,
33. 32-27.
Het is wel duidelijk dat het erg
onduidelijk is wat het zwarte
omsingelingsplan nu precies
moet voorstellen. Wit daarin-
tegen bereidt een enorme
stormloop op het zwarte cen
trum voor. 33. 19-24, 34.
34-29.
2-7, 35. 29x20 15x24, 36. 36-31
7-11, 37. 48-42 3-8, 38. 38-32
13-19, 39. 42-37 5-10, 40. 40-34
8-13. Strategisch is zwart vol
komen platgespeeld, 4134-29
10-15, 42. 29x20 15x24. 43.
23-18!! Penetreert nog dieper
de zwarte ellende tegemoet.
43... 13x22,44.27x1817-21,45.
31-27 11-16, 46. 37-31 6-11!?
Probeert nog een soort remi
secombinatie toe te passen,
maar Wiersma heeft alles veel
eerder gezien (zie diagram)
47. 31-26 35-40 (na 11-17, 18-12 is
het ook hopeloos) 48. 26x6
40x49, 49. 28-23 19x37, 50. 6-1
49x21, 51. 18-13 9x18, 52.
1x42!! En met deze elegante
rondslag besloot Wiersma
zijn partij, die voor Mitsjanski
van begin tot eind écn diepe
poel van ellende was.
1 2 3 4 5
IIBRI
si m m j
mm. i
11 s
O Q
m a
Het is trouwens een wereld-
prestatie om van Nicolai
Mitsjanski te winnen. Hij
staat bekend als een van de
weinige Russische spelers,
die bijna altijd de vermelding
krijgen, dat zij in het Russisch
titeltoernooi ongeslagen zijn
HORIZONTAAL
1. grote bijl
3. rivier in Duitsland
5. loot
11. meisjesnaam
13. meisjesnaam
14. halm
15. spinsel
16. familielid
17. plaats in Drente
20. deel v.d. boom
21. niet vroeger
24. zoogdier
26. welpenleidster
29. paardje
31. driftig
32. staartster
33. tijdperk
34. romp
37. behoeftig
38. geluid
41. wilde haver
42. stilstaand water
45. vogel
47. lofzang
48. Noach
49. drank
50. vreemde munt
51. familielid
52. onheilsgodin
53. boom
Oplossing
vorige week
puzzel
2.
zuil
4.
mistletoe
6.
spijker
7.
stuk stof
8.
slot
9.
allee
10.
insekt
11.
vrucht
12.
akelig
18.
vis
19.
sierlijk
plaats in N-Holland
23.
weinig voorkomend
25.
grondsoort
26.
zangstem
27.
roem
28.
krantenjongen
30.
vroeger
35.
godsspraak
36.
weefsel
38.
zuivelprodukt
39.
geestdrift
40.
walm
42.
maal
43.
hemelgeest
44.
berekening
46.
elasticiteit
H
E
RjE
N
H
UI 1
eIk
EjN
E
A
0
V,A
iO
K
M E
0
TO
K
E
T T
EN
1
M
K
M
J
K
L
b
T
S
K
0;F
K
S
JiE
r|p
L
E
UI j
E
T
A
A
R
.4
P|E |R
M
A
N.EINIT
b
A
b
"■Je
"i
A
L
X
E
K
h
K
b
T
ts
u
M
5
T
E
R
t
V*
'4
R
R
E
W
'V
R
L
A
K
k
1
r>
U
1
K
E
L
A
A
R
U
4
K
A
s
E
N
i0
S
1
R
J
K
5
T
0
K
5
T
E
E K
1
P
0
S
T
E
E
B
0
E
S
B
JJÏJÜ
IE 1S1S
JE
e ;n
De eerste prijs van 10,- werd toe
gekend aan de heer G. Maryt,
Joh. Poststraat 4 te Leiden. De
tweede prijs van 7,50 werd toe
gekend aan de heer A. Zweers,
Uranusstraat 458 te Alphen a.d.
Rijn. De twee pryzen van 5,-
werden toegekend aan mevr
F.v.d. Meer-Groenewegen, Ra-
velstraat 34 te Lisse en de heer J
van Burk, Kloosterwei 205 te
Warmond.
De prijzen worden de winnaars
toegezonden.
Oplossingen met in de linkerbo
venhoek vermelding "Kruis
woordraadsel" voor donderdag
zenden aan Redactie Leidsch
Dagblad, Witte Singel 1, 2311 BG
Leiden.