Begin voorkomt rebellie
akkoord
aanvaard
U
Ommezwaai
ten gunste
van Britse
Labonrpartij
Taalstrijd Brussel laait weer hoog op
VS KENNEN NU
STANDPUNT
OVERN
Andrei Gromyko
bezoekt Parijs
Betogingen
in Iran
DONDERDAG 26 OKTOBER 1978
BRUSSEL (GPD) - De jongste po
litieke perikelen, uitmondend in
het aftreden van de regering van
Leo Tindemans, hebben de te
genstellingen tussen Vlamingen
en Franstaligen in België aange
scherpt. Vooral in Brussel, het
belangrijkste politieke strijdto
neel, staan de politieke leiders
van de Franstalige Belgen als
kemphanen tegenover de Vla
mingen. Nu nieuwe verkiezingen
in zicht zijn, daalt de toon, neemt
de goede smaak af en worden de
argumenten slechter.
Bij de Franstalige extremisten van
het FDF, de Brusselse partij die
"baas in eigen stad" propageert,
treedt herhaaldelijk de bekrom
penheid en benepenheid aan de
dag die eigen zijn aan het Belgi
sche politieke bedrijf. Aan
Vlaamse kant overheerst de hals
starrigheid die eigen is aan een
bevolking die in eeuwen van on
derdrukking heeft geleerd te
overleden. Het eigen vel redden
is daarbij belangrijker dan de
manier waarop dat gebeurt.
Nog voordat de politieke tempera
tuur tot koortshoogte opliep,
deed zich in de Belgsiche hoofd
stad een incident voor dat in veel
opzichten typerend is voor het
geestelijk klimaat waarin de poli
tiek van België opereert. Het ge
beurde bij de plechtige opening
van de zitting van de provincie
raad van de Belgische provincie
Brabant (Brussel met wijde om
streken). Zoals altijd, als er in
Beldië iets te vieren is, vormde
een banket van grote gastrono
mische waarde het hoogtepunt.
Voor de 21 FDF-afgevaardigden
(op een totaal van 90 provincie
raadsleden) viel de smulpartij
echter zwaar op de maag: de
spijskaart vol uitgelezen Franse
gerechten bleek namelijk zowel
in het Frans als in het Nederlands
te zijn gesteld. Voor de FDF-poli-
tici: die het Vlaams verachten als
een boerentaal, was er sprake van
een belediging die om wraak riep.
En die kwam. FDF-fractieleider
Semal scheurde pathetisch het
Nederlandse deel van zijn menu
en overhandigde dat aan de Bra
bantse provinciegouverneur met
de uitspraak: "Meneer de gou
verneur, voor ons hoeft dit niet".
Incidenten als deze zijn schering en
inslag en hebben tot nog toe
meestal verkiezingswinst opge
leverd. Er is bovendien nauwe
lijks een leider binnen de FDF die
zijn partijgenoten in toom kan
houden. Naast bijvoorbeeld
voorzitter Antoinette Spaak,
dochter van de beroemde Paul-
Henri, die voortdurend in haar
keurigste frans spreekt over
"vredesstichting tussen Walen en
Vlamingen", is er iemand als Ro
ger Nols, burgemeester van de
Brusselse gemeente Schaerbeek,
die zelf al een geduchte reputatie
heeft opgebouwd met tegen
Vlamingen gerichte pesterijen.
Van spijkers op laag water zoeken,
ten nadele van het zeer geringe
aantal Vlamingen in zijn gemeen
te, heeft deze burgervader zijn
specialiteit gemaakt. Bij de laat
ste gemeenteraadsverkiezingen
leverde hem dat vele tienduizen
den voorkeursstemmen op van
de eenvoudige Brusselaars, die
werkelijk geloven dat de Vla
mingen eropuit zijn de hoofdstad
klein te houden.
Nu de verkiezingen in zicht zijn
staan de kranten helaas al weer
dagelijks vol met incidenten van
het soort Semal. Waar een hoofd
stad al niet klein in kan zijn zal de
komende maanden onbarmhar
tig blijken.
DEN HAAG (ANP)- Het standpunt De elementen
de neutronen-
i het Nederlandse parlement
inzake de ontwikkelingen rond
de neutronenbom, neergelegd in
demotie Beckers-De Bruijn
(PPR), is gisteravond door de
Nederlandse ambassade in Was
hington overgebracht aan de
Amerikaanse regering.
De Nederlandse ambassadeur
bracht gisteravond de gevoelens
van de Tweede Kamer over aan
George Vest, onderminister van
buitenlandse zaken voor Europe
se aangelegenheden. Naast de
inhoud van de motie Beckers gaf De twee
granaat tot de fabricage
president Carter vorige week
heeft gemachtigd, zijn momen
teel alleen bestemd voor opslag
in de Verenigde Staten.
De 'neutronenkoppen' moeten in
de plaats kunnen komen van de
kernkoppen die op het ogenblik
onderdeel zijn van de tactische
Lance-raketten en de atomaire
artilleriegranaten van 203 mm die
ingezet zouden worden wanneer
de strijdkrachten van het pact
van Warschau die van de NAVO
zouden aanvallen.
VATICAANSTAD - Blijk
baar weinig onder de indruk
van het feit dat de paus hem toe
spreekt schreeuwt deze Ita
liaanse jongen het uit.
Hij was overstuur geraakt van
de grote drukte die heerste bij de
eerste openbare audiëntie van
paus Johannes Paulus de twee
de gisteren.
De Franse kardinaal Jean Vil-
lot is door de paus herbenoemd
tot staatssecretarishoewel de
kardinaal hem zelf had gesug
gereerd ditmaal een Italiaan
deze post (te vergelijken met
minister van buitenlandse za
ken) te gunnen. De paxis vroeg
de Fransman, die ook staatsse
cretaris was onder de twee
voorgaande pausen, om hulp
"voor de beginperiode van het
pontificaat'
hij de Amerikaanse regerings
functionaris tevens een monde
linge toelichting over het verloop
van het debat rond de neutro
nengranaat in de Tweede Kamer.
De Tweede Kamer nam vorige
week een motie van Ria Beckers
aan waarin de beslissing van pre
sident Carter werd betreurd een
aantal onderdelen van de neutro
nengranaat in produktie te ne
men. Deze beslissing werd gezien
als een stap op weg naar een vol
ledige produktie van de neutro
nengranaat. Het Witte Huis kon
digde gisteren nog aan dat Carter
inmiddels de wet heeft onderte
kend die de financiering moge
lijk maakt van de produktie van
essentiële onderdelen van het
neutronenwapen.
Ria Beckers heeft minister-presi
dent Van Agt hierover vragen ge
steld die de premier tijdens het
mondelinge vragenuurtje
beantwoordde.
Aanslag
in Ulster
BELFAST (AFP) - In Belfast is gis
teren een man van 54 door kogels
gedood, zo wordt van de politie
vernomen. Hij verliet juist een
katholieke club, toen een onbe
kende hem neerschoot.
atoomrakketten
die de Verenigde Staten gaan
produceren kunnen het gevaar
van een atoomoorlog vergroten.
Niettemin is het nodig de beide
systemen in produktie te nemen.
Dit heeft de Amerikaanse rege
ring gisteren medegedeeld aan
het Congres.
Volgens Washington is het niet on
denkbaar dat een tegenstander in
een eventueel conflict, door de
nieuwe systemen tot de conclusie
komt dat hij beter als eerste
kernwapens kan gebruiken. Dit
zou dan worden ingegeven door
het feit dat de nieuwe raketten
van de VS nauwkeuriger te rich
ten zijn waardoor zij "bruikbaar
der" zijn in een conflict.
De regering meent echter dat de
verhoging van het risico op een
atoomoorlog grotendeels teniet
wordt gedaan door de grotere af
schrikking die van
wapens uitgaat.
TEHERAN (Reuter) - In heel Iran
zijn gisteren grote betogingen
gehouden tegen het bewind van
de sjah.
In Khorramabad, een stad in het
westen van Iran waar maandag
twee betogers bij gevechten om
het leven kwamen, werd een man
-volgens de pers een rechercheur
- doodgeschoten toen militairen
het vuur openden op naar schat
ting 20.000 demonstranten. In
Gorgan staken groepen betogers
huizen en regeringsgebouwen in
brand.
Volgens niet bevestigde berichten
zijn er dinsdag in Gorgan circa 12
mensen omgekomen toen mili
tairen begonnen te schieten op
zo'n 30.000 woedende demon
stranten. Officieel is meegedeeld
De Egyptische president Sadat
heeft op zijn beurt gisteren nog
eens gezegd dat hij het ontwerp
verdrag in grote lijnen aanvaard
baar vindt. Belangrijk is verder
de verklaring van Saoedi-Arabië
dat dit land zich niet zal verzetten
tegen het sluiten van het vredes
verdrag. Saoedi-Arabië zal Egyp
te, zo is gisteren van diplomatie
ke zijde gebleken, financieel blij
ven steunen. Vorig jaar zei presi
dent Sadat dat de Saoedische
steun onder meer zou bestaan uit
het vijfjaar lang financieren van
alle militaire aankopen van
Egypte.
Israël heeft op het ontwerp voor het
vredesverdrag een aantal wijzi
gingen voorgesteld. De Israëli
sche ministers Dajan en Weizman
keerden vanmorgen terug naar
Washington. Zij hebben maar een
uiterst beperkt mandaat. Welis
waar mogen ze de onderhande
lingen afsluiten, maar zij hebben
geen tekeningsbevoegdheid. El
ke overeenkomst die bereikt
wordt moet door de regering, en
daarna door het Israëlische par
lement, bekrachtigd worden.
dat e
10
betogers zwaar werden gewond.
Rond 15.000 studenten
teren deel aan tegen de regering
gerichte betogingen op de terrei
nen van de universiteit van Tehe
ran en de technische hogeschool
aldaar.
ADVERTENTIE
Rustige student
(egyptologie)
zoekt kamer in Leiden.
Laurens van Dalen,
telefoon 075-170565,
Koekoeksbloemweg 20,
1508 BK Zaandam.
_r
Geheim
Over de precieze aard van de wijzi
gingen die Begin heeft voorge
steld is niets officieel bekendge
maakt. De tekst van het ontwerp
is nog niet voor publikatie vrijge
geven, en de beraadslagingen van
de regering waren geheim. Wel is
bekend dat de belangrijkste wij
ziging die Begin voorstelt de pa
ragraaf is die gaat over de band
tussen dit vredesverdrag en de
Palestijnse kwestie. Volgens de
Israëlische televisie houdt de
wijziging in de preambule die
premier Begin voorstelt in dat
nadrukkelijk toegevoegd wordt
dat dit verdrag op zichzelf staat.
Een groot aantal ministers, ook
diegenen die uiteindelijk hebben
voorgestemd, had ernstige be
zwaren tegen het feit dat een op
lossing van het Palestijnse vraag
stuk hoe dan ook in verband
wordt gebracht met een vredes
verdrag met Egypte. Zij wilden
louter en alleen een vredesver
drag met Egypte, zonder dat de
Palestijnse kwestie genoemd
wordt. Maar de ministers D^jan
en Weizman hebben het ontwerp
verdedigd met het argument dat
dit ontwerp het best haalbare is,
en uiteindelijk heeft premier Be
gin ook de aanhangers van de
harde lijn, onder aanvoering van
minister van landbouw Sharon,
achter zich kunnen krijgen via de
voorgestelde wijzigingen (Sha
ron stemde uiteindelijk
voor).
Desalniettemin zagen de ministers
er alles behalve vrolijk uit toen zij
gistermiddag het regeringsge
bouw verlieten na drie dagen ma
rathon-vergadering. De vrees bij
velen blijft bestaan dat Egypte in
de toekomst stagnatie inzake de
Palestijnse kwestie zal aangrij
pen om hetEgyptisch-Israëlische
verdrag te ondergraven. Maar
voor het moment heeft premier
JERUZALEM GPD- De Israëlische regering heeft gisteren
met een grote meerderheid het ontwerp-vredesverdrag
met Egypte in principe goedgekeurd. Na zeventien uur
vergaderen legde premier Begin een korte verklaring af
waarin hij meedeelde dat vijftien ministers voor het ont
werp hebben gestemd en dat twee ministers zich van
stemming hebben onthouden. Dat er geen tegenstemmers
waren kwam in Israël als een grote verrassing.
Gromyko werd in Parijs verwelkomd door zijn Franse collega De Gui-
ringaud.
Begin zijn doel bereikt een re
bellie in zijn eigen partij en bin
nen de coalitie is voorkomen.
De zaak is nog niet rond. Er moet
nog verder onderhandeld wor
den, en minister van buitenland
se zaken Dajan zei gisteravond in
een interview met de Israëlische
televisie dat het voltooien van de
onderhandelingen nog „enige
tijd' in beslag kan nemen, zonder
dat Dajan bereid was dat nader
toe te lichten. Het wordt in Jeru
zalem onwaarschijnlijk geacht
dat de zaak klaar voor onderte
kening zal zijn op 19 november,
de verjaardag van Sadats bezoek
aan Jeruzalem. Een datum er
gens in eind december wordt
waarschijnlijker geacht. De pro
cedure die de Israëlische rege
ring volgt - stringente en beperk
te instructies voor het onderhan
delingsteam, maken de zaak nog
al tijdrovend, een noodzakelijk
heid voorde gevoeligheden in Is-
raëls binnenlandse politiek, waar
Begin op moet passen dat hoog
waardigheidsbekleders zich niet
gepasseerd voelen om vervol
gens politieke moeilijkheden te
maken.
Premier Begin heeft overigens zijn
eigen scenario voor de onderte
kening. Hij wil dat president Car
ter en Sadat naar Jeruzalem ko
men om de Hebreeuwse versie te
ondertekenen. Vervolgens kan
het hele gezelschap naar Cairo
gaan voor de ondertekening van
de Arabische versie, terwijl dan
nog voor een passende plaats ge
zorgd moet worden om de Engel
se versie te ondertekenen.
Premier Begin heeft gisteravond
aan de Likoed-fractie in de Knes
set meegedeeld dat Israël van
plan is bestaande nederzettingen
op de westelijke Jordaanoever
uit te breiden. Ook heeft Begin
het idee geopperd om zijn eigen
kantoor, en een deel van het mi
nisterie van buitenlandse zaken
naar Oost(Arabisch)- Jeruzalem
te doen verhuizen. Het gaat hier
om demonstratieve daden, die tot
doel hebben Israëls positie inza
ke de Westoever van Jeruzalem te
onderstrepen. Deze demonstra
tieve daden zijn nodig om de
zaak-Jeruzalem en de Westoever
voor zover die aan het vredesver
drag met Egypte is gekoppeld,
weer los te koppelen.
PARIJS (GPD) - De Sowjet-Russi-
sche minister van buitenlandse
zaken, Andrei Gromyko, brengt
een driedaags bezoek aan Parijs.
Hij wordt bij die gelegenheid on
der meer door zijn Franse ambt
genoot De Guiringaud en door de
Franse president Giscard d'Es-
taing ontvangen. Het bezoek van
Gromyko aan Parijs wordt alge
meen gezien als het einde van een
vorig jaar door de Russen inge
zette diplomatieke afkoelingspe
riode tussen de beide landen.
De Russen hebben fel gereageerd
op de Franse interventies in Afri
ka, het afgelopen jaar. Bovendien
is hun niet ontgaan dat Frankrijk
zijn afkeuring over het scherts
proces tegen de natuurkundige
Joeri Orlow niet onder de ko
renmaat heeft gezet. Sinds het
bezoek van De Guiringaud aan
Moskou, juni vorig jaar, hadden
zich dan ook geen nieuwe ont
moetingen op dit niveau meer in
de wederzijdse hoofdsteden
voorgedaan. Nu zijn de Russen
erop uit president Giscard d'Es-
taing voor een officieel bezoek
aan Moskou uit te nodigen.
Recente ontwikkelingen in Azië -
zoals het Japans-Chinese vriend
schapsverdrag - hebben de Rus-
sische-diplomatie ertoe doen be
sluiten een nieuwe flirt met West-
Europa aan te gaan. Wat de Rus
sen niet zint is de verkoop van
Frans oorlogsmaterieel aan de
Volksrepubliek China. Pas vori
ge week werd bekend dat het gaat
om zeer ingewikkelde en moder
ne apparatuur, zoals raketten van
het type „Milan" en „Crotale". De
verklaring van minister De Gui
ringaud dat deze wapens slechts
voor de verdediging en niet voor
de aanval aan de Chinezen zijn
verkocht, zal de Russen niet ge
heel bevredigend zijn voorgeko-
Op het programma in Parijs staan
onder meer discussies over de af
spraken van Helsinki, de toe
stand in Afrika en in het Midden-
Oosten en met name ook vragen
van economische aard. Naar
aanleiding van de terugkeer van
de Fransen aan de conferentieta
fel in Genéve, waar over ontwa
pening wordt gesproken, zal mi
nister Gromyko daarover wel
licht een vriendelijk woord spre
ken zonder te verhelen dat de
Russen liever alleen met de Ame
rikanen rond de ontwapeningsta
fel waren gebleven.
President Giscard zal nog eens uit
de mond van Gromyko horen dat
de Russen de pogingen van enige
Westeuropese landen om een
monetair stabiele zone op te
bouwen toejuichen. Te meer
waar deze is gericht tegen de wis-'
ADVERTENTIE
EU KEN
leuke dingen voor
uw keuken
gezellig Decorette behang i
bijpassende stof aan de rol I
schorten, tafellakens
en servetten
honderden Flexa kleuren I
Voor meer informatie
Decorette
Antwoordnummer 6
Sassenheim
selvalligheden van de Ameri
kaanse dollar. Tussen de bespre
kingen met de Russische-minis-
ter in is president Giscard in Ro
me om er door de Paus te worden
ontvangen en besprekingen te
voeren met de Italiaanse premier.
Het Pools-gezinde Frankrijk zou
graag vernemen wat minister
Gromyko over de nieuwe toe
stand in Vaticaanstad denkt.
LONDEN (Reuter) - De in Enge
land regerende Labourpartij zou
weer aan de macht komen, als zij
nu algemene verkiezingen zou
uitschrijven. Dit bl(jkt uit een
opiniepeiling van Gallup waar,
van het resultaat gisteren in de
Daily Telegraph is gepubliceerd.
Er is sprake van een sterke zwen
king ten gunste van de socialis
ten. Bij een onderzoek kort nadat
premier James Callaghan in sep
tember had meegedeeld dat hij
ondanks de minderheidspositie
van zijn kabinet geen vervroegde
verkiezingen zou uitschrijven,
had de Conservatieve oppositie
nog een voorsprong van zes pet.
Nu haalde Labour bij de peiling
47.5 pet, tegen de conservatieven
42 en de liberalen 7.5 pet. Callag
han had vorige maand gezegd dat
een van de redenen waarom hij
de kiezers niet naar de stembus
riep, was dat zijn regering haar
doel om de inflatie te bedwingen,
wilde bereiken. Deze strategie
schijnt goed ontvangen te zijn.
want 66 pet van de nu onder
vraagden verklaarde dat zij het
regeringsstreven naar beperking
van de loonstijging steunden.
Voorts gaf 69 pet als zijn mening
dat de vakbonden een 'onredelij
ke 'houding aannemen tegenover
het prijs- en inkomensbeleid van
het kabinet.
Het mandaat van het huidige La
gerhuis loopt volgend jaar okto
ber af. Er zijn geen aanwijzingen
dat Callaghan nu zal willen profi
teren van de voorsprong van La
bour om nieuwe verkiezingen uit
te schrijven. Voor een absolute
meerderheid in het Lagerhuis
komt hij negen zetels te kort. Een
motie van wantrouwen heeft al
leen succes als de kleine partijen
met de Conservatieven mees
temmen.
Hoe het in de praktijk mot de kie
zersgunst staat, zal blijken by
twee tussentijdse verkiezingen
voor het Lagerhuis die vandaag
worden gehouden
