Klant gaat zich
anders opstellen
Uienoorlog" voor Utrechtse rechtbank uitgevochten
HEMA DIRECTEUR:
Stakingen bij dertien
bedrijven van Unilever
1785Q
DONDERDAG 26 OKTOBER 1978
UTRECHT (ANP) - Hard gelach,
applaus, geruzie en een recht
bankpresident die zijn hamer
niet kon vinden om de orde te
herstellen in een bomvolle
rechtszaal. Dit alles kenmerkte
het kort geding dat het groente-
verwerkende bedrijf gebroeders
Ploegmakers uit Eerde (NB) had
aangespannen tegen de Voe
dingsbonden FNV, omdat de ge
broeders het niet eens zijn met de
wij zé waarop de vakbonden de
arbeidsomstandigheden in het
bedrijf aan de kaak hebben ge
steld. Het geding diende gisteren
voor de president van de recht
bank in Utrecht, mr. V. J. A. van
Dijk.
Volgens de bonden worden zestig
Turkse werkneemsters die belast
zijn met het schillen van uien
door het bedrijf uitgebuit. Om de
aandacht op de werkomstandig
heden van de vrouwen te vesti
gen hebben de bonden zich be
diend van een vrij ongebruikelijk
middel: een brief naar de afne
mers van het bedrijf, waaronder
soepgiganten als Unox, Califor
nia, Heinz en Hero. In die brief
zeggen de bonden dat de vrou
wen twaalf uur per dag en zes da
gen per week werken. "Opge
jaagd door een onzalig tariefsys
teem". Ook zou de werkgever het
minimumloon aan zijn laars lap
pen en noemen de bonden de be
taling van sociale verzekerings
premies een ondoorzichtig punt.
De werkomstandigheden bij
Ploegmakers zouden bedroe
vend zyn.
De gebroeders Ploegmakers eisten
via het kort geding dat de Voe
dingsbonden de brief rectifice
ren, omdat de inhoud onjuist zou
zijn.
Bovendien, zo betoogde de raads
man van het bedrijf, mr. M. J. H.
heeft hebben de bonden via de
gewraakte brief aan de afnemers
een verkapte oproep gedaan om
Ploegmakers te boycotten.
Volgens de raadsman hebben de
bonden gepoogd het bedrijf in
discrediet te brengen. Hij zei dat
het personeel volkomen achter
de directie staat, omdat het zich
door de acties van de bonden in
zijn werkgelegenheid bedreigd
voelt. De arbeidsomstandighe
den zijn goed te noemen en de
Turkse vrouwen werken veel
korter dan de bonden zeggen.
"De vrouwen doen niets liever
dan uien pellen", aldus de
raadsman die verder stelde dat ze
meer verdienen dan het mini
mumloon.
Mr. S. de Laat, die voor de Voe
dingsbonden als raadsman op
trad is van mening dat in het be
drijf nog steeds sociaal en maat
schappelijk onaanvaardbare toe
standen heersen. De vrouwen
worden volgens hem per kilo
schoongemaakte uien betaald.
Het tarief wordt pas aan het einde
van iedere werkdag vastgesteld.
Zo komt het volgens mr. De'Laat
voor dat een werkneemster die
bijvoorbeeld met heel hard wer
ken 500 kilo uien heeft schoon
gemaakt een lager bedrag per
kilo krijgt, zodat haar inspanning
tevergeefs is geweest.
Ook blijven doodzieke werkneem
sters volgens de raadsman toch
aan het werk omdat ze niet weten
of ze wel verzekerd zijn. Een poli-
tie-inval in het bedrijf heeft, een
einde gemaakt aan kinderarbeid,
aldus De Laat.
Slechts het opstellen van een cao
voor de Turkse werkneemsters
kan hen volgens De Laat be
schermen tegen de willekeur van
de directie. De bonden zijn echter
al negen maanden aan het onder
handelen over een cao, maar
steeds weer ketst het af. Uitein
delijk zei de directie dat de vrou
wen tevreden waren en geen cao
wilden.
Een poging van rechtbankpresi
dent Van Dijk om de gestrande
cao-onderhandelingen weer op
gang te helpen leed schipbreuk
omdat de bonden van mening
zijn dat er niets meer valt te on
derhandelen. Voorzitter Cees
Schelling van de Voedingsbon
den zei tegen mr. Van Dijk dat de
bonden gezien de ervaringen ab
soluut geen vertrouwen meer
hebben in Ploegmakers. "We zijn
voldoende voor de gek gehou
den".
Het bedrijf wenst op zijn beurt niet
meer te onderhandelen met de
vaste onderhandelaar van de
bonden, de heer J. Leuven.
"Leuven heeft al zo veel vies en
vuil over ons verteld dat we hem
niet meer willen zien", aldus één
van de drie gebroeders Ploegma
kers.
De personeelsleden om wie het allemaal ging, de zestig Turkse vrouwen, waren gisteren op kosten van
naar de rechtbank gekomen. De rest van het personeel was er ook. Echter op kosten van de directie.
Halfvolle
koffiemelk
helpt weinig
RIJSWIJK (ANP) - Volle en
halfvolle koffiemelk schelen
nauwelijks in voedingswaar
de. Voor de slanke lijn maakt
het feitelijk niets uit welke
koffiemelk gebruikt wordt.
Bij koffiewitmaker maakt dat
wel uit. Dit poeder bevat meer
calorieën dan koffiemelk
maar minder waardevolle
voedingsstoffen zoals kalk en
vitamines. Wie de koffie niet
zwart drinkt kan het beste
koffiemelk gebruiken omdat
daarin dezelfde grondstoffen
zitten als in gewone melk.
Dit schrijft Koopkracht,
maandblad van het Konsu-
menten Kontakt. Na een test
van vijf soorten koffietoevoe-
gingen: volle en halfvolle kof
fiemelk kwamen daarbij het
beste uit de bus.
AMSTERDAM (GPD) - De consument bespaart
op alles,omdat hij alle bestedingen die hij wenst
te doen graag in stand wil houden. Daardoor
bezuinigt hij ook op kleding, reizen en dergelij
ke.
i j In Eindhoven en drie andere zuivelkeukens in Nederland werd gisteren Het Kinder Kook en Bakboek gepresen
teerd. Het boek is uitgegeven in samenwerking met het Nederlands Zuivelbureau. Een blik in één van de vier
Zuivelkeukens. het Piazza gebouw in Eindhoven waar tijdens een kinderkookles enkele recepten uit het boek
WEERRAPPORTEN ,1? werden uitgeprobeerd.
van "hedenmorgen 7 uur
Ig
Sf
S
SI
EQ
1
t a,
II
Amsterdam
motregen
13
9
7
De Bilt
geheel bew.
14
8
5
Deelen
geheel bew.
13
8
2
Eelde
half bewolkt
12
7
0
Eindhoven
geheel bew.
14
9
10
Den Helder
geheel bew.
14
9
2
Rotterdam
14
10
8
Twente
13
5
0
Vlissingen
15
13
2
Zd. Limburg
motregen
13
10
14
Aberdeen
motregen
10
6
0.3
Athene
onbewolkt
18
11
0
Barcelona
onbewolkt
21
10
0
onbewolkt
12
4
Bordeaux
18
7
0
Brussel
14
12
2
Frankfort
motregen
15
7
7
Genève
12
2
0
Helsinki
onbewolkt
7
-1
0
Innsbruck
15
7
7
Klagenfurt
15
5
0
Kopenhagen
licht bew.
11
2
0
Lissabon
onbewolkt
14
Locarno
licht bew.
16
6
0
Londen
geheel bew.
18
11
0.2
Luxemburg
geheel bew.
12
10
0.2
Madrid
onbewolkt
23
4
0
Malaga
licht bew.
22
14
0
Mallorca
onbewolkt
21
6
0
München
12
6
12
Nice
licht bew.
19
11
0
Oslo
onbewolkt
11
-3
0
Parijs
half bewolkt
17
8
0
half bewolkt
20
10
0
Split
zwaar bew.
18
8
0
Stockholm
onbewolkt
7
3
0
Wenen
17
4
12
9
0.6
Las Palmas
licht bew.
25
19
0
New York
zwaar bew.
Tunis
licht bew.
22
13
0
STOCKHOLM - In fabrieken van
Unilevér in 13 verschillende lan
den, waaronder ook de Scandi
navische, hebben gisteren sym
pathiestakingen plaatsgevonden.
De acties zijn het gevolg van de
weigering van Unilever om sa
men te werken met de SWAFU-
vakbond, de Zuidafrikaanse
voedingsbond. Deze bond wordt
EG INFLATIE
LUXEMBURG (REUTER) - De
inflatie binnen de Europese Ge
meenschap is in september met
0,6 procent toegenomen. In de
twaalf maanden tot eind septem
ber bedroeg de inflatie in de ne
gen EG-landen gemiddeld 7,4
procent vergeleken met 7,3 pro
cent in de twaalf maanden tot
eind augustus. Dit heeft het bu
reau voor de statistiek van de
gemeenschappen gisteren mee
gedeeld.
wél erkend door de regering,
maar niet door Unilever. Het gaat
hierbij voornamelijk om een
conflict bij de Unilever-fabriek in
Boksburg, in de buurt van Jo
hannesburg, waar het SWAFU
niet is toegestaan op vakbonds-
gebied actief te zijn. Afgevaar
digden van de bond is de toegang
tot het fabrieksterrein ont
zegd.
Een woordvoerder van Unilever in
Stockholm liet weten dat dit
soort acties niet alleen schadelijk
zijn voor het concern, maar bo
vendien weinig effect sorteren.
De Zweedse voedingsbonden
denken hier echter anders over.
Men vraagt zich af waarom Uni
lever een van de weinige multina
tionals in Zuid-Afrika is die nog
steeds een bepaalde vorm van
rassendiscriminatie toepast.
De internationale vakbondsorgani
satie ILU heeft vrijwel alle voe
dingsbonden aanbevolen sympa
thiestakingen te organiseren.
de
Een woordvoerder va
Zweedse voedingsbond nier-
oven „We zijn van plan door deze
stakingen druk uit te oefenen op
Unilever. Het concern zal toch op
een of andere manier de vakbond
van onze collega's in Zuid-Afrika
moeten erkennen".
De eerste vier bedrijven in Zweden
die gisteren met de stakingsactie
begonnen, waren de conserven-
fabriek Novia, de Sunlight-fa-
briek, de Pierre Robert-cosmeti-
cafabriek en de technische on
derneming Scado.
Volgens de voorlichtingsdiensten
van Unilever in België en Neder
land hebben zich daar geen sym
pathiestakingen voorgedaan,
maar is wel uitvoerige informatie
verstrekt, waarbij zich een enkele
maal incidenten voordeden.
Woordvoerders van de Zweedse
voedingsbond hebben verklaard
dat nieuwe acties kunnen wor
den verwacht.
Dit zei vandaag ir. A. Maas, voorzit
ter van de Hema-directie, tijdens
het ontvangen van de jaarprijs
van het Nederlands Instituut
voor Marketing, die aan zijn con
cern is toegekend. Daarmee
sprak hij beweringen tegen dat
de consument, gezien de econo
mische situatie, alleen op eerste
levensbehoeften zou bezuinigen.
Uit dit koopgedrag verklaart Maas
ook het succes van de lage-prij-
zenwinkels (zoals discounts) die
het mogelijk maken met behoud
van kwaliteit goedkoper te sla
gen. Men ziet dan ook niet alleen
discountzaken in levensmidde
len, maar ook in reizen, kleding,
sieraden e.d. ontstaan. Daarvan is
éen andere opstelling van de con
sument ten opzichte van winkels
en merken het gevolg.
De consumenten getroosten zich
een toenemende koopinspan
ning om maar voordelig te kun
nen slagen en zij zijn minder
v/inkel- en merkentrouw dan
voorheen. Zij hebben meer
openheid voor eigen merken en
voor goedkope aanbiedingen van
goede artikelen. Daarnaast groeit
er een grotere ontvankelijkheid
voor alle informatie die voordeli
ger aanschaf mogelijk maakt.
Het verstrekken van voldoende in
formatie over artikelen vindt
Maas in het algemeen van le
vensbelang voor de toekomst van
de onderneming. Men moet dit
vooral zien tegen de achtergrond
DEN HAAG - De aaw zal als het
aan staatssecretaris De Graaf ligt
per 1 januari nog niet voor ge
huwde vrouwen gelden. Hij wil
eerst advies afwachten van de
Sociaal Economische Raad en de
Nationale adviescommissie
emancipatie. Daardoor zal de re
geling voor gehuwde vrouwen
pas in de loop van het volgend
jaar tot stand kunnen komen. Er
wordt wel terugwerkende kracht
aan gegeven tot 1 januari '79.
van het groeiend consumenten-
bewustzijn. Daarbij doen zich
ook problemen voor. Het is de
Hema gebleken dat veel klanten
de etiketten niet eens lezen. Goe
de informatie kan in de toekomst
alleen worden gegarandeerd als
detailhandelsbedrijven de han
den ineenslaan en steun van al
lerlei instanties krijgen.
Automatisering
Over de automatisering in de de
tailhandel en de opmars van de
computer in deze bedrijfstak zei
ir. Maas dat de Hema streeft naar
„een selectief gebruik". Er moet
voortdurend worden afgewogen
wat de machine kan, wat de mens
kan en wat de medewerker zelf
moet blijven doen, wil hij of zij
blijvend betrokken zijn bij het
gebeuren. Vanuit deze visie kan
men dus niet stellen dat het ge
bruik van de computer bij de
Hema automatisch zal leiden tot
minder arbeidsplaatsen.
Maas herinnerde eraan dat de He-
ma in zijn eerste jaren evenveel
tegenstand ondervond van de
gevestigde middenstand als be
paalde nieuwe winkelvormen nu
KATWIJK AAN DEN RIJN - GROEN
TEVEILING - Andijvie kg. 30-50, boe-
rekool kg. 42-49, rode kool kg. 26-32,
spitskool kg. 38-46, bospeen II bos 48-93,
waspeen AI kist 320-490, All 320-360. BI
220-380, groene kool 46, knolsederij
18-35, pr. b II 1.50, spruiten 35, selderij
per bos 24, uien kist 3-8, krulpeterselie
bos 48-52, bloemkool: sortering 6 p. bak I
85-121,6 p. bak II32-68,8 p. bak 1 59-91,8
p. bak II33,12 p. bak 150-61 aanvoer 165
ton waspeen, 7700 bloemkolen, 20P0
bossen bospeen.
ondervinden. Goed koopman
schap heeft het concern tegen die
verdrukking in doen groeien. De
Hema heeft nu een marktaandeel
van 1,8 in de totale detailhandels
omzet.
De omzet verduizendvoudigde
zich: van een miljoen na de oorlog
tot een miljard bij het 50-jarig be
staan in 1976. Vorig jaar was de
omzet ruim een en een kwart
miljard. Bij de Hema werken nu
11.000 personeelsleden. Begin
volgend jaar wordt in Purmerend
de 150e vestiging geopend.
Beursoverzicht
Bekende beeld
AMSTERDAM (ANP) - De beurs
heeft weer het bekende beeld te
zien gegeven van lagere koersen,
voornamelijk veroorzaakt door
de voortdurende daling van de
dollar. Viel voorbeurs de stem
ming nog enigszins mee, bij de
officiële opening ging men er ste
vig tegenaan en de koersen daal
den over een breed front.
Opvallend was hierbij de uiterst
flauwe stemming voor HVA. De
obligatiemarkt was in het alge
meen gedrukt met verliezen tot
40 cent.Het beric ht dat HVA in de
eerste helft van 1978 een verlies
van f 4 min heeft geleden en een
mededeling van Volker dat niet
op een bod op HVA moet worden
gerekend zorgde voor een zeer
flauwe stemming. Na een ope
ning op 51 werd direct daarna
50,50 gedaan en dit betekende
een verlies van 10 of ruim 15
pet. van de koerswaarde.
De internationale fondsen waren
alle lager. Vooral KLM maakte
het weer bont met een'verlies van
4,70 op 142,30. Deze maat
schappij zou nabeurs de cijfers
over het tweede kwartaal be
kendmaken. De verwachtingen
hierover zijn positief.
DONDERDAG 26 OKTOBER 1978
AANDELEN J™*" EE
Dordtsche f 20
Dorische Pr
Hemeken f25
Heineken H. f25
Hoogov. f 20
HVA-Mben eert
Kon Olie f20
Nat. Ned f 10
NedLloyd f50
Robeco f 50
Rolinco f 50
Rorento
Unilever f20
51,00
87,50
147,20 142.50
122,80
106,80
80,10
142,00
25,10
164,00
134,50
122,90
115,50
122,50
106,10
79,90
140,00
24,80
162,70
133,00
122,70
BINNENLANDSE
AANDELEN
154,70
50,00
112,20
Ass. St R'dam
AUDET
Ant. Ind. Rt.
BalJast-N.
BAM
Batenburg
Beers
Begemann
Bergoss
Bcrkel P.
Blijdenstein
Boer Druk.
Bols
Borsumij W.
Bos Kalis
Buhrm Tett
Calvé-D eert
6 pet. eert.
1150.00
295,00
295,00
71,00
158,00
1365,00e
90,50
71,50
57,00
90,10
590,00
164,00
69,10
147.00
127,00
265,50
1140,00
1140,00
288,00
288,00
70,50
1365,00e
Econosto
Elsevier
EMBA
Ennia
Eriks
Fokker
Ford Auto
Fr Gr Hyp.
Fumess
Gel Delft c.
Gelder eert
Geld. Tram
Gerofabr
Giessen
Gist Broc
Goudsmit
Hagemeijer
Hero Cons
lloek's Mach
Holec
Hal Trust
Holl Kloos
Holl. Beton
Hunter D
ICU
1HC Holland
55,00
168,50
392,00
258,00
32,60
293,00e
291,50e
211,00
138,80
86,50
28,20
883,00
117,50
68,00
76,00
71,50
222,50
224,20
23,60
34,50
1800,00
995,00
52,80
54,50
168,00
390,00
255,00e
32,60
293,00
291,00
207,00
138.50
86,50
28,00
875,00
117,10e
66,70
33,00
17,10
252,00
53,50
330,00
42,00a
132,00
37,00
107,00a
114,00
70,00
93,50
51,00
145,00
70,50
194,70
115,20
22,40f
89,00
14,50
32,10
17,10
251,00
51,80
327,00
41,00a
130,00
36,10
107,00a
114,00
68,20
93,50
51,20
140,00
70,00
193,80
115,20
21,90
89,00
14,80
Ind. Maatsch.
IBB Kondor
Interlas
Intematio M.
Inventurn
Kempen Beg.
Kiene S.
KJuwer
Kon. A. Volker
KBB
Landre Sc Gl.
Leids Wol
Macintosh
alaxw. Petr
Meneba
Metaverpa
MHV A dam
Moe ar a En.
ld 1-10
id 1-4
Mijnb W
Naarden
NaefT
Nat Grondb
NBM-Bouw
Nedap.
Ned Bontw
Ned. Crediet
id
234,00
91,00
75,20
45,50
635,00
120,00
325,00
94,00
174,30f
93,50
13,70
40,80
103,00
189,00
253,10
62,50
165,00
64,00
33,50a
280,00
3580,00
776,00
659,00
25,00e
54,10
31,50
430,00
102,50
53,80
265,00
204,60
212,00
1235,00
107,50
40,80
65,00e
232,00
86,00
75,00
45,00
629,00
119,50
326,00
90,00
190,00
253,20
59,20
165.00e
62,50
37,00b
275,00f
3580,00
770,00
658.00
25,10
74.00a
54,10
31,20e
102,00
54,50e
262,00
204,50
209,00
1235,00
107,20
41,20
65,00
Oce v.d. Gr.
OGEM Hold.
Oren stein
Otra
id. eert.
Palembang
Palthe
Pont Hout
Portel. Fles
Proost Si Br
Rademakers
Reesink
Reeuwijk
Reiss en Co.
KIVA
id. cert
Rchte Sc Jisk
Rommelholl
Rijn-Schelde
Sanders
Sarak reek
Schev. Expi.
Schlumberger
Schok beton
Schuitema
Schuppen
Schu tiers v.
Slavenb Bank
Smit Internat
Stevin Gr.
165,00
32,30
221,00
143,00
161,20
32,10
221,00
140,00f
235,00
44,00
41,00
73,00
45,00
232,00
125,00a
149,00
355,00
191,50
118,00a
395,00
394,50
60,00
279,00
69,00
146,00
57,50
1,53
855,00
1280.00
132,00
338,00
104,00
235,50
64.10
103,00
235,00
42,50
40,00
73,00
44,50
230,00
115,00
142,00
355,00
189,00
115,00a
394,00
394,00a
60,00
277,00
67.50
145,00
58,00
1,52
825,00
1250,00
132,00
338,00
103,00
234,60
v.d. Vliet-W
117,50
Ver. Glansf.
101,00
VMF Stork
50,50
Ver. Uitg.mij.
96,00
Verto eert
13,90
Vezelvcrw.
78,00
Vihamij Butt
74,00e
VRG Gem. Bez.
51,00e
Wegener
78,00
Wessanen c
70,00
W U. Hyp
397,00
Wolsp Ede
92,00a
Wyers
59,30e
Wijk en Her.
134,00
116,10
102,00
50,00e
93,70
13,80
78,00
74,00
51,00e
75,00
69,60
394,00e
87,10
59,30
130,00
Wereldhaven
Concentra
Europafonds
Unifonds
Chemical F.
Col. Growth
Dreyfus F.
Fedelty E.
Investors M
Japan Fund
Lehman Corp.
Madison F.
Manhattan
Massachus.
Oppenheimer
Technology
437,00
12,00
8.10
24,00a
28,50e
15,50a
22,00
4,90
20.00
10,50
14,60
10,00a
11,50
432,00
12,00
8,10
22,00a
28,50b
15,00a
21,40
22,00
25,50
4,80d
20,00
14,00
BELEGGINGS
INSTITUTEN
Telegraaf 118,50a 115.80
Textiel Tw 90,00a 85,00e
Tilb Hyp bk 193,00 186.00
Till. Water! 351.00 350,00
Tw Kabelf 258.00 258,00
Ubbink 178,00 178.00
Unikap 159,80 156.10
Alg Fondsenb 95,00
America Fnd 99,50d
Asd Belegdd D. 127,50
185,00
176,00
525,00
131,50
410,00
139,50
121,00
498.00
93.00a
69,00
53,00
99,00
139.00
99,00
Rinn Belf. VG
BOG
Breevast
Converto
tur Pr Inv.
Goldmines
Holland F
1KA Belegg
94,00
102,00
126,30
178,00
184,00c
176,00
523,00
131,50
420.00
137,50
119,00
499,00
91,00
53,00
98,00
139,00
98,00
BUITENLANDS
GELD
Amerikaanse dollar
Engelse pond
Belgische fr (100)
Duitse mark (100)
hal lire (10 000)
Portugese esc (1
Canadese dollar
Franse fr (100)
Zwitserse fr (100)
Zweedse kroon (100)
Noorse kroon (100)
Deense kroon (100)
Oostenr sch (100)
Spaanse pes (100)
c (100)
drachme (100)
ise mark (100)
gosl dinar (100)
3,50
1,57
45.75
127,00
44.75
38.75
37,50
14.76
2,60
4.95
47,75
41,75
40,50
15,06
