Polen staan in de rij voor beter vlees
In Lelystad
eten honden
a ja carte
en bezoeken
de psychiater
mm-
PsychiaterMartin Gaus, voorheen leider van een constructiebedrijf .met twee van zijn patiënten
LELYSTAD - In ons land is de
enige psychiatrische afdeling
voor dieren gevestigd in het
dierenhotel van Lelystad met
als enige psychiater Martin
Gaus. Hij meent het ernstig
als-ie het heeft over honden,
die kierewiet zijn en via de
dierenarts bij hem terecht
komen. Schuld aan alle ellen
de is de baas. In plaats van
duidelijk leiding te geven
maakt hij er een potje van, zo
dat zijn hond kopje onder gaat
in de rangordeproble
men.
Martin: „Wat gebeurt er dan? Bello of
Kazan wordt ontzettend agressief en
brengt door zijn raar gedrag het gezin
tot wanhoop. Komt de hond hier, dan
is hij in een week of drie weer in or
de". De remedie is even eenvoudig als
doeltreffend. In de kennel van het bij-
terige baasje wordt een zeer deemoe
dige hond gestopt, die niets liever
doet dan op z'n rug gaan liggen als de
grimmige kooigenoot zijn tanden laat
zien. Meer dan dat gebeurt er nooit,
want de natuur heeft het nu éénmaal
zo geregeld, dat er geen gevecht ont
staat als de concurrent zich duidelijk
onderworpen toont.
Al gauw verliest „de patiënt" zijn
vreemde streken onder invloed van
zijn zachtmoedige kameraad, die op
zijn beurt zo'n lefgozer in de buurt
best fijn vindt. En zo voltrekt zich het
wonder van Lelystad: zacht en hard
brengen elkaar uitstekend in balans.
„Wat hier gebeurt is uniek", zegt Mar
tin.
Ook hij had graag gezien, dat het anders
was, maar - zo zegt hij - ons landje
heeft het niveau van normale dieren-
verzorging nog lang niet bereikt.
Kreet
Niet zomaar een kreet van een handige
jongen, die zijn artikel moet slijten.
Met een stapel documenten kan Mar
tin aantonen, dat 80 procent van de
dierenpensions niet goedgekeurd is.
Dat is voor hem ook de reden geweest
om een dierenhotel te beginnen.
„Ook dat is uniek", zegt hij, „omdat
hier honden, katten, vogels, zelfs
goudvissen worden opgevangen op
een manier, die alle toetsen der kri
tiek kan doorstaan" .Naast hem hangt
een kaartje van een tevreden klant
„Jammer dat mijn hond niet kan pra
ten. Anders was hij voor u ongetwij
feld een wandelend reclamebureau
geweest"
Martin Gaus, die zichzelf een geslaagde
combinatie acht van idealist en za
kenman, vindt het hoog tijd worden,
dat wij het dier in Nederland beter
gaan behandelen. Martin beschouwt
zijn dierenhotel als een belangrijke
stap in de goede richting en hij is ach
teraf dan ook blij, dat hij er aan be
gonnen is.
.,Ik had eerst een constructiebedrijf
met 25 man onder me. Een rotbaan
Van 's morgens zeven tot 's avonds
tien was ik in de weer. Ben je wel goed
bezig als je je te barsten werkt, Mar
tin, zei ik op een goeie dag tegen me
zelf. Zo ben ik op de gedachte geko
men om een dierenhotel te beginnen
Wat een vergissing! Ik moet nu nog
harder werken". De keuze van Martin
is natuurlijk geen vergissing. Hij is zo
bezeten van alles wat met dieren te
maken heeft, dat voor deze man ei
genlijk geen andere baan is wegge
legd.
Toen hij driejaar geleden de Duitse dog
Floris de eerste paal liet slaan van het
„hotel" op het industrieterrein Oos
tervaart had Martin nog last van be
nauwde ogenblikken. De financiële
consequenties van de overstap van de
staalhandel naar dierenverzorging
logen er niet om: „Bijna zes ton was
het toen, het zijn er ten slotte acht
geworden waarbij geen ene cent sub
sidie. Als het even verkeerd was ge
gaan met het hotel zou ik volkomen
geruineerd zijn geweest"
Belangstelling
Dat moment is er niet geweest. Vanaf
de stichting is de belangstelling voor
het dierenhotel groot geweest: „We
zijn een landelijk opvangcentrum en
meer dan dat. Mijn verste klant zit in
Parijs. Hij komt regelmatig zijn Duit
se herder halen en brengen, toch elke
keer zo'n twaalfhonderd kilometer.
Hij doet het omdat mijn dieren
verblijf inderdaad een hotel is waar
met alle wensen van de gasten reke
ning wordt gehouden. Neem maar
het eten. Als een klant wil, dat zijn
hond elke dag een biefstukje krijgt
dan gebeurt dat ook"
-Zo is het toch ook in dierenpen-
De snelheid waarmee Martin reageert,
doet vermoeden dat hij op deze vraag
heeft gewacht. „Geloof het maar niet
Zeggen het, ja. Maar in de meeste
pensions zijn de maaltijden echt niet
a la carte"
Hij zit nu op zijn praatstoel. „Weet je
wat er mis is? Er wordt te veel ge
beunhaasd. De eerste de beste idioot
kan een dierenpension beginnen. Hij
zet twintig hokken achter zijn huis,
stopt er twintig honden en katten in -
uiteraard niet bij elkaar - gooit af en
toe een zwabber door het „verblijf'
wantje kan toch niet de hele boel la
ten vervuilen en meneer heeft een
dierenpension.
Natuurlijk flauwekul. Als er geen we
zenlijke interesse is bij de beheerder
voor het dier moet-ie er nooit aan be
ginnen. In veel gevallen is gemak
zucht de basis van het pension. Met zo
weinig mogelijk inspanning een gro
te smak geld binnen halen, daar gaat
het de meesten om'
Wijfjes
Martin heeft er wel voor gezorgd, dat zij
hem niet plat kunnen krijgen. In zijn
hotel is een afdeling ingericht voor
loopse wijfjes met daarnaast een
kraamkamer en een opvang- en reva
lidatiecentrum voor watervogels
desinfecteerbaden, ruimten voor zie
ke dieren en een afdeling voor bees
ten die een poosje in quarantaine
moeten blijven.
Een dier kan niet zonder meer in het
hotel worden opgenomen. Er moet
eerst een uitgebreid formulier wor
den ingevuld door de dierenarts,
waardoor de hotelier precies weet
wat voor vlees hij in de kuip heeft. De
hotelgasten zijn na een dag hun baas
al straal vergeten. Martin: „Dat een
hond of kat wegkwijnt van heimwee
als hun heer en meester er een paar
weken tussenuit is, is een onuitroei
baar misverstand. De eigenaar be
staat niet meer voor hem als tenmin
ste aan de leiding van de nieuwe
„baas", in dit geval een medewerker
van het dierenhotel, niets man
keert.
Moet je ook kijken hoe ze het hebben
De dieren beschikken over verschil
lende speelplaatsen en een speelwei
de, terwijl ze daarnaast apart worden
verzorgd. Elke dag gaat de borstel
over het lijf. Niet omdat het kammen
zo belangrijk is, maar het is een prima
middel om het contact tussen mens
en dier te verstevigen
Crematorium
Begin volgend jaar wordt een nieuwe
vleugel bijgebouwd. Daarin is ruimte
gereserveerd voor een crematorium
(de eerste in het land), een operatie
kamer plus recoveryroom en een
schoollokaal, want het dierenhotel is
een dankbaar object voor schoolklas
sen, die op excursie willen. Veel
scholieren komen naderhand terug
om gratis een handje te helpen
„Deed ik ook toen ik zestien was"
zegt Martin, „in die tijd heeft de liefde
voor dit werk mij te pakken gekre
gen. Wat ik toen ervaren heb is in mijn
latere leven van beslissende beteke
nis geweest"
Hij is met het dierenhotel alleen niet
tevreden. Er is in het belang van het
dier nog zoveel te doen, dat Martin
niet heeft geaarzeld zitting te nemen
in allerlei raden en commissies, die
het beleid op landelijk niveau bepa
len.
Beginnen we met de Commissie Hon
depoep. Geen aardigheidje maar een
serieus gezelschap van dames en he
ren, die onder de schutse van CRM
bekijken hoe je de mensen zover kunt
krijgen, dat ze hun hond een behoor
lijke opvoeding geven. „We vinden
het toch ook gewoon dat iemand eerst
zijn rijbewijs haalt alvorens-ie achter
het stuur kruipt? Waarom willen we
dan ook niet leren hoe een hond men
taal in elkaar steekt en wat we moeten
doen om het dier aan ons te laten ge
hoorzamen?
Veel mensen kopen nog veel te impul
sief een hond. Wordt-ie „lastig" dan
maar de deur uit. Vandaar, dat we
vooral de plaatselijke kynologenver-
enigingen willen subsidiëren. Die
zijn in staat op lokaal niveau initiatie
ven te nemen, het uitzetten van een
instructieterrein voor honden bij
voorbeeld, waardoor dierenbezitters
alsnog de schade kunnen inha
len"
Brume hoop
-Commissie Hondepoep doet mij met
een denken aan een bruine hoop.
Martin wordt fel: „Daar zijn we ook
voor. De drol op de stoep is een tél-
terugkerend thema van ingezonden
over maken. De schrijvers van die
episteltjes aan de geachte redactie
zijn voor mij knuppels. Geheid figu
ren, die geen huisdier hebben. Ze
vergeten, dat ze zelf veel grotere mi
lieuvervuilers zijn met hun gevulde
keuken- en en fosfaatlozingen, terwijl
poep biologisch zo gemakkelijk
wordt afgebroken. Ik vind wel, dat de
hond z'n hoop moet doen in de goot.
Kun je hem leren. Zo kom ik weer bij
het begin terecht, de commissie is er
om mensen op te voeden tot een be
hoorlijke behandeling van hun huis
dier"
Martin laat het niet bij woorden. Zoals
een hond poept in Lelystad zo poept
hij nergens. De stad telt 3500 honden,
waarvoor overal toiletten in luxe uit
voering aanwezig zijn. Alle bewoners
hebben een kaart ontvangen, waarop
precies staat aangegeven waar de
hond van de geachte adressant zijn
behoefte kan doen. Het dier hoeft
nooit verder dan 50 meter van huis.
En dan gaat Herta niet door de ach
terpoten op een klein stukje zand,
welnee. De toilletten zijn laantjes van
zo'n 30 meter lengte, omzoomd door
struikgewas waartegen elke hond
graag zijn best wil doen.
Vraagbaak
Daarnaast geeft Martin cursussen over
de psychologie van het dier en is hij
de kosteloze vraagbaak voor iedereen
die problemen heeft met zijn huis
dier. En hij wordt nogal eens opge
beld. In de drukke tijd - van januari
tot juni - moet het dierenhotel wel
5000 telefoontjes verwerken van
mensen, die een plaatsje willen reser
veren voor hun rakker maar ook van
SOS-ers, die een beroep doen op Mar
tin of een van zijn assistenten om toch
maar gauw te komen, want Wodan zit
in de keuken met een stuk kaas in z'n
bek en hij weigert het broodbeleg aan
„het baasje" terug te geven of Blits
staat te grommen in de kamer, zodat
het hele gezin van schrik de wijk
heeft genomen naar de gang.
Martin houdt van actie. Een dierenhotel
leiden, cursussen geven, in commis
sies zitten, voor antwoordman spe
len, heeft allemaal zijn charmes maar
waar zou hij zijn zonder de week
endinstructie aan radeloze honden
bezitters? Vrijdagmiddag komen ze
aan met een onrustig beest en zon
dagavond stappen ze op met een
hoofd vol weetjes betreffende het ka
rakter van huisdieren in het alge
meen en hun hond in het bijzon
der.
Zijn nieuwste idee is het organiseren
van congressen voor dierenliefheb
bers, die dan kunnen luisteren naar
en discussiëren met bekende spre
kers. Het eerste symposium met als
titel „Menshond, hond-mens" wordt
dit weekeinde gehouden met mede
werking
van zes inleiders, 'die ieder vanuit
hun eigen specialiteit hun visie
geven op de relatie van mens en dier.
Als hij het een keer niet te druk heeft,
kijkt hij uit op een „erfje" voor de
deur. Veelkleurige krielhaantjes
dwarrelen daar van hot naar her en
verspreiden de geur van vroeger toen
alles nog fijn en goed was. Beiden
kijken we naar een prachtexemplaar,
die duidelijk staat te pronken. Zegt
Martin: „Weet je dat een goocheme
jongen in Brabant een goudmijn
heeft gevonden? Hij brengt scharrel-
kipkoteletjes op de markt. De afzet is
Meer dan honderd
en vrouwen stonden
dicht op elkaar in een kleine
Warschause slagerswinkel
niet ver van het centrum van
de stad. De helft stond in de rij
voor vers vlees, dat in grote
bakken achter de toonbank
lag opgeslagen als een soort
hapklare brokken, waardoor
onvermijdelijk het gevoel op
kwam dat het tijd was voor
het voeren van de wilde die
ren in de dierentuin. De ande
re helft wachtte geduldig af in
een tweede rij voor een toon
bank waar alleen worst en
gekookte ham werd ver
kocht.
Deze slagerswinkel is een van de
37 „Extra Shops" die de Pool
se regering in Warschau ge
opend. heeft als onderdeel van
een experimenteel program
ma dat als opzet heeft te zien
hoe de Poolse consument rea
geert op hogere prijzen voor
een betere kwaliteit. Vlees in
een „Extra Shop" kostr twee
maal zoveel als in een gewone
slagerij.
Goed vlees is in een gewone
Poolse slagerij echter door
gaans niet te koop. De Polen
moeten uren in de rij staan tot.
het vlees bij de slagerij wordt
a fgeleverd en de winkel oven
gaat. Voor een pond biefstuk
moet gemiddeld tien procent
van een doorsnee weekloon
worden neergeteld. Met een
beetje geluk krijgen de eerste
twintig klanten nog vlees van
goede kwaliteit, maar ieder
een die daarna komt moet het
doen met vet, ingewanden en
magere kippen.
Wanneer een „Extra Shóp" open
en dicht gaat is niet te voor
spellen, maar de klanten die
in de rij staan weten in ieder
geval zeker dat als er nieuwe
voorraden worden aange
voerd, zij iets goeds krij
gen.
Op iedere kilo vlees die de Poolse
huisvrouw in de gewone sla
gerij kan kopen geeft de rege
ring op het ogenblik 70 pro
cent subsidie. Niettemin is er
geen zicht op dat aan het
probleem van de vleestekorten
binnen n iet al te lange term ijn
een einde komt, omdat de
Poolse regering zich niet kan
veroorloven de vleesproduktie
te verhogen vooral niet, zoals
de laatste jaren het geval is,
omdat als gevolg van de slech
te oogsten veel veevoer moet
worden ingevoerd.
De prijzen voor de noodzakelij
ke dagelijkse levensbehoeften
worden in Polen kunstmatig
laag gehouden. Melk is zo
goedkoop, dat het statiegeld
van de fles hoger is. De hoe
veelheid beschikbare levens
middelen is echter uiterst be
perkt. De Poolse regering
heeft de import van levens
middelen het laatste jaar tdt
een minimum terugge
schroefd zodat er voor de con
sument weinig anders over
blijft dan dure buitenlandse
levensmiddelen, drank en si
garetten in speciale winkels te
kopen, waar men alleen met
buitenlandse valuta kan be
talen
)e pogingen die de Poolse rege
ring de afgelopen tien jaar
heeft gedaan om de prijzen te
verhogen als een eerste stap
om de aanvoer van levens
middelen te verbeteren en als
middel tegen de falende Pool
se landbouwpolitiek, zijn
vaak uitgedraaid op rellen.
De proef met de ,J2xtra
Shops", nu nog beperkt tot
vleeswinkels, is een eerste sta p
de Polen te wennen aan de
idee meer te betalen voor bete
re kwaliteit. Of het experi
ment succes zal hebben, moet
worden afgewacht. Belang
stelling voor betere kwaliteit
is er zeker. In heel Polen zijn
nu 300 .Jsxtra Shops", die tel
kens als ze open zijn stampvol
met klanten staan.