moeten strijden
voor
recht
^Vrouwen
op
arbeid"
Symbolische stap
op atletiekbaan
Nieuwbouw energiebedrijf „Rijnland"
Eerste paal
Koppelstein
in december
meubeikeur
zitparadijs
Massaal protest Leidse vrouwen tegen Bestek'81
LEIDEN - In de tweede helft van
volgend jaar begint de bouw
van het nieuwe kantoor voor
het streekenergiebedrijf
'Rijnland' aan de Lange-
gracht in Leiden. Het complex
wordt in twee fasen tot stand
gebracht en moet halverwege
1981 klaar zijn. De nieuw
bouw van het streekenergie
bedrijf biedt huisvesting aan
240 man. De verwachting is
dat 'Rijnland' in 1987 tot deze
omvang is uitgebreid.
Gisteren kwam het ontwerp
voor de nieuwbouw in de
openbaarheid in de gemeen
teraadscommissie voor de
ruimtelijke ordening. Uit een
toelichting van de ontwerpers
- architectenbureau SpruitI
De Jong /Heringa uit Utrecht -
bleek dat het nieuwe kantoor
uit twee verschillende gedeel
ten komt te bestaan.
In de eerste fase wordt het speci
fieke kantoorgedeelte ge
bouwd. Dit deel komt naast
het bestaande kantoorcom
plex van 'Rijnland'. Pas als
de eerste fase van de nieuw
bouw gereed is - de opzet is in
de tweede helft van 1980 - kan
het oude gebouw worden af
gebroken. Op deze plaats
komt dan de tweede fase van
de nieuwbouw met de verga
derruimte en toonzalen.
De twee onderdelen van de
nieuwbouw krijgen aan de
Langegracht een afzonderlijk
aanzicht. Deze architectuur
dient om het het verschil in
functie aan te geven en tege
lijk om een afwisseling in de
gevelpartij te krijgen. Het
kantoor gedeelte krijgt sterke
geledingen met halverwege
open balkons. Het vergader
en toonzaalcomplex krijgt een
open galerijpartij
De indeling van het kantoor
complex is in nauwe samen
hang met het personeel van
het streekenergiebedrijf tot
stand gekomen. Het aan
vaarde ontwerp is inmiddels
ook goedgekeurd door de wel
standscommissie. Met de ver
dere voorbereidingen is nog
een aantal maanden ge
moeid. Men streeft ernaar om
mei volgend jaar met de bouw
te beginnen.
Met de bouw is in totaal een
kleine achttien miljoen gul
den gemoeid.
LEIDEN - "Op dit moment zijn er 65 a 70.000 geregistreerde
vrouwelijke werklozen. Daarbij zijn niet meegeteld de
mensen die minder dan 25 uur per week werken, de zoge
naamde deeltijd-werkers die bijna allemaal vrouwen zijn.
Verder zijn er nog 150.000 vrouwen die werk zoeken, maar
niet staan ingeschreven. In totaal zijn er dus meer dan
200.000 werkloze vrouwen. En dat aantal wordt de ko
mendejaren alleen nog maar groter, want als er ontslagen
vallen, wordt er gezegd: eerst de gehuwde vrouw naar
huis"
Aandachtig luisterende vrouwen in het Antoniusclubhuis
Wethouder Tesselaar staande op
een reep kunststof in de
Leidse Hout.
LEIDEN - De Leidse wet
houder Dick Tesselaar, die
onder meer sportzaken
behartigt, heeft gister
middag symbolisch de
eerste stap gezet op een
reep kunststof van de
nieuwe atletiekaccommo-
datie-in-aanbouw in de
Leidse Hout.
Als herinnering aan deze symboli
sche daad kreeg Tesselaar van
een vertegenwoordiger van het
bedrijf Calpam, dat de kunst
stoflaag in de Leidse Hout zal
neerleggen, een stukje van de
bewuste stof (Chevron-440 ge
naamd) ten geschenke.
Overigens is het nog niet zover dat
de atleten en atletes al hun sprin
tjes kunnen trekken op de nieu
we, van 350 naar 400 meter ver
lengde baan. Als alles volgens de
plannen verloopt zal de kunst-
oflaag volgend jaar april/mei
worden aangebracht.
Gisteren was echter al duidelijk te
constateren dat de voorberei
dende werkzaamheden door de
Nederlandse Basalt Maatschap
pij in een vergevorderd stadium
verkeren. De (tot 400 meter) ver
lengde rondbaan is inmiddels
geasfalteerd terwijl de recon
structie van het middenterrein
(twee discusringen, twee kogel-
ringen, twee speerwerp-aanlo-
pen, één polshoog bak, twee
hoogspringvlakken en drie bak
ken voor ver- en hinkstapsprin-
gen) de voltooiing nadert.
Feestelijk
Vandaar dat wethouder Tesselaar
gisteren alvast naar de Leidse
Hout was gekomen om met di
verse genodigden een feestelijk
en officieel tintje te geven aan de
goede voortgang van de werk
zaamheden. Er vielen gisteren
vele lovende woorden te beluis
teren, zowel van de kant van de
maatschappijen NBM en Calpam
(over de samenwerking met de
gemeentelijke instanties) als van
de kant van Sportstichting-voor
zitter Biegstraaten die onder
meer de doortastendheid van
wethouder Tesselaar roemde.
Biegstraaten: "Vroeger was er
voor dit soort bijeenkomsten
slechts één keer in de vier, vijf
jaar aanleiding. Onder Tesselaar
is er elk half jaar aanleiding toe.
In Engeland zouden ze iemand
die zich zo voor de sport inzet tot
'sir' benoemen".
Wat Tesselaar aan het adres van
Biegstraaten deed opmerken:
"Van rouwband tot sir. We gaan
vooruit", daarmee doelend op de
demonstratieve rouwband die de
Sportstichting-voorzitter in het
eerste jaar van Tesselaars wet
houderschap droeg omdat hij
toen weinig vertrouwen in het
Leidse sportbeleid had.
Slagvaardig
De wethouder richtte zich voorts
tot de Leidse atletiekverenigin
gen en drong aan op een eensge
zind en slagvaardig financieel
beleid ten opzichte van de bouw
van een clubhuis dat in de loop
van volgend jaar zijn beslag moet
krijgen. De gemeente zal naast
het fraaie clubgebouw (dat o.m.
een wedstrijd-secretariaat annex
vergaderkamer en een ruimte
voor krachttraining zal bevatten)
zes nieuwe kleedkamers laten
neerzetten.
De kosten voor de clubhuis/kleed
accommodatie staan los van de
kosten van de 'kale' atletiekac-
commodatie waarmee een be
drag van 1,128 miljoen gulden
gemoeid is. Een 'koopje' gemeten
naar de kosten van vergelijkbare
kunststofaccommodaties. Te
meer daar de baan in de Leidse
Hout eerst van 350 naar 400 meter
moest worden verlengd (wat het
nodige meetwerk met zich mee
bracht) en er twee sloten moesten
worden gedempt.
Eerste
Als de kunststoflaag eenmaal is
aangebracht (in verband met de
weersomstandigheden kan dat
niet eerder dan in april/mei om
dat dan op de vereiste tempera
tuur van ongeveer 20 graden Cel
sius kan worden gerekend) be
schikt Leiden als eerste stad in
Nederland over een Chevron-440-
baan. In Europa liggen verder
alleen in Engeland en Denemar
ken banen met een dergelijke
toplaag. In Amerika zijn banen
met een Chevron-440-kunst-
stoflaag overigens gemeengoed.
Dat deze kunststof bij topatleten in
goede aarde valt moge blijken uit
de woorden van Jos Hermens,
enkele jaren geleden gesproken
na een wedstrijd op een Chevron-
440-baan in Nieuw Zeeland: "Het
loopt gewoon fantastisch. Ik
hoop als ze in Nederland ook
kunststofbanen gaan aanleggen
ze zo slim zijn om één of meerdere
banen met die stof neer te leg
gen".
Dit zei gisteravond Elske ter Veld
van het FNV-vrouwensecreta-
riaat tijdens een protestavond te
gen het regeringsbeleid zoals dat
in Bestek '81 staat uitgestippeld
Ruim 200 vrouwen - en een
handjevol mannen - waren bijeen
in het Antoniusclubhuis om mas
saal uiting te geven aan hun on
genoegen over Bestek '81. Vol
gens de vrouwen wordt in deze
bezuinigingsnota veel te weinig
aandacht besteed aan de positie
van de vrouw. Er worden onvol
doende maatregelen aangekon
digd om de vrouwen aan werk te
helpen. Integendeel, van een
groot deel van de bezuinigingen
wordt juist de vrouw de dupe.
Elske ter Veld somde uit Bestek '81
een aantal punten op, waaruit de
LEIDEN - Waarschijnlijk in de eer
ste week van december wordt in
het gebied Koppelstein (een deel
van het Morskwartier) de eerste
paal geslagen voor de woning
bouw die daar plaats zal hebben.
Dit werd gisteravond meegedeeld
op een bijeenkomst van de Stich
ting Onder Eigen Dak, die in
Koppelstein 204 premiekoopwo
ningen zal bouwen. Dat de be
langstelling voor deze huizen
groot is bleek alleen al uit de op
komst gisteravond: zo'n duizend
mensen waren naar de Stadsge
hoorzaal gekomen.
Als de winter niet tegenwerkt,
wordt volgend jaar juli de eerste
woning opgeleverd: medio 1980
zal de laatste woning tot stand
gekomen zijn. In de eerste twee
weken van november hoopt de
stichting de toewijzing van de
woningen af te ronden.
discriminatie van de (werkende)
vrouwen het sterkste naar voren
komt. Zo moet op de kinderop
vangcentra 20 procent worden
bezuinigd. Deze maatregel treft
vooral vrouwen, omdat in deze
sector voornamelijk vrouwen
werken. Ook in het onderwijs is
de kans op een baan voor vrou
wen erg klein geworden.
Diefstal
"Er zijn nog altijd vrouwen die
minder verdienen dan het mini
mumloon", aldus Elske ter Veld
"Dat is pure diefstal. Maar de re
gering zegt: Nee, dat is geen dief
stal, want vrouwen hebben cfat
geld toch niet nodig". Volgens
Elske ter Veld loopt Nederland
achter bij alle andere landen van
de EQ voor wat betreft de anti
discriminatie wetgevingen. "De
Nederlandse regering wil de
emancipatie voor een koopje
Met het beleid dat nu wordt ge
voerd, worden de vrouwen op
zijn minst dubbel gepakt", aldus
Elske ter Veld, die overigens ook
nog haar vakbonds-collega Arie
Groeneveld (Industriebond
NVV) aanviel over diens plan
voor een vrije vrijdagmiddag.
Elske ter Veld: "Ik schaam me
voor Groeneveld als hij zegt dat
de vakbeweging niets te maken
heeft met de positie van de vrouw
thuis. Als de vrouw thuis haar
huishouden niet zou doen en niet
voor de kinderen zou zorgen, dan
zou de man niet uitgerust naar
zijn werk kunnen gaan".
Karin Adelmund (landelijk voor
zitster van de Vrouwenbond
NVV) ging eveneens in op de po
sitie van de thuiswerkende
vrouw. Zij wees op het feit dat er
een tendens is dat vrouwen hun
betaalde banen moeten afstaan
en aan vrijwilligerswerk moeten
gaan doen. Karin Adelmund:
"Niemand snapt het meer. In
1966, toen de economie ons nodig
St. Jacobshof
Naar aanleiding van het artikel ovér
architect Mulder in de krant van
zaterdag 14 oktober, moeten mij
een paar dingen van het hart. Als
vrij geregelde bezoekster van het
St. Jacobshofje schrijf ik dan ook
over mijn eigen waarnemingen
en niet over die van de huidige
bewoners.
Op de eerste plaats zijn de huisjes
na renovatie veel gehoriger ge
worden, een belangrijk punt in
een hokje waar toch al weinig
privacy is. Daarnaast tocht het
enorm langs de vloeren, veel
meer dan voorheen, dus dat is
ook al geen verbetering. Dan
vraag ik me af: moet in zulke
kleine huisjes, in een tijd van
energietekort, een centrale ver
warming. Met drie kachels zou
den de huisjes meer dan behaag
lijk verwarmd zijn. Dat zou ook
veel goedkoper zijn. Bovendien
in zon kleine ruimte een verwar
mingsketel te horen loeien is ook
niet alles.
De mensen hebben tijdens de bouw
niet met rotte tomaten gegooid en
de verstandhouding zal best goed
geweest zijn maar ik heb ver
schillende mensen wel volledig
had, moesten de vrouwen zo veel
mogelijk gaan werken. Later
moesten we er weer mee ophou
den en nu moeten we vrijwilli
gerswerk gaan doen"
Bestek'81 is voor de Vrouwenbond
NW 'volstrekt ongeloofwaar
dig", zei Karin Adelmund. "Het
houdt honderdduizenden vi'ou-
wen buiten het arbeidsproces en
het pleegt roofbouw op vrijwilli
gers. Deze regering toont zich
duidelijke tegenstander van
emancipatie"
Namens de vroifwengroep van de
Algemene Bond van Onderwij
zend Personeel (ABOP) voerde
Geertrude Brust het woord. De
300 miljoen die de regering op
onderwijs wenst te bezuinigen
treft de "juf' het hardst.
Daarbij komt dat door de daling
van het geboortecijfer de werk
loosheid onder onderwijsgeven
den sterk stijgt: tot 1990 verdwij
nen er 50.000 arbeidsplaatsen.
de vernieling in zien gaan. Op ou
dere leeftijd zolang in de rommel
zitten en twee keer verhuizen is
niet niks.
Als de mensen dan terug zijn in hun
huisje en je kijkt eens rond dan
denk je wel wat zijn nu eigenlijk
de pluspunten na al die ellende.
Dan zie ik alleen maar een toilet
en een douche, wat natuurlijk za
lig is, het huisje staat goed in de
verf eri er hangt een nieuwe keu
kenklok. Maar de huur is ook wel
het zesvoudige gaan bedragen en
de gasrekening is drie keer zo
hoog als voorheen.
Misschien geeft het de architect en
de aannemer een trots gevoel zon
gerestaureerd hofje maar voor de
bewoners zelf, waar het als het
goed is toch eigenlijk om moet
gaan, is het een zeer pover resul
taat.
Gemeente, als u wilt renoveren en
de binnenstad wilt opknappen let
dan beter op uw zaak en ga effi
ciënter te werk. Op deze manier
zal het gemeentelijk tekort ieder
jaar groter worden, iedereen
moet huursubsidie krijgen en de
straat die opgeknapt is wordt na
drie weken weer opengebroken
voor de volgende attractie. Een
dag voor de bouwvakvakantie
"Nu is het bij ontslagen zo dat
eerst de mensen met een tijdelij
ke baan op straat komen te staan
en dan de mensen met het kortste
dienstverband", aldus Geertrude
Brust. "Men is echter van plan
om tussen deze twee groepen de
niet-kostwinners te plaatsen. En
dat zijn nou juist weer bijna altijd
vrouwen". De vertegenwoordig
ster van de ABOP meende dat
alle vrouwen samen moeten
strijden voor het recht op arbeid.
Betalen
Corry Dijkman, werkzaam in de ge
zinsverzorging, sprak over de
enorme bezuinigingen in deze
sector. De regering wil dat de ge
zinsverzorging 20.000 uren inle
vert en dat het zgn. nul-tarief
wordt opgeheven, hetgeen bete
kent dat ook de mensen met een
minimumloon moeten gaan be
talen voor een gezinshulp. "Het
gevolg van deze bezuinigingen
wordt er rustig een wagen zand
en stenen gelost, wat daar na drie
weken van over is is niet moeilij k
te raden.
Na veertig jaar Leiden is een mens
zo Leids geworden dat de stad
aan je hart gebakken is. Maar het
beleid in deze stad doet me dik
wijls denken aan de handwerkles
die ik vroeger gaf in een psychia
trische inrichting. De ergste pa
tiënten probeerde je te leren
breien en als de wol dan op was
riepen ze: 'zuster de wol is op'.
Dan ging je naar de gang, trok het
breiwerkje weer uit en kwam te
rug met het zelfde bolletje wol.
De mensen begonnen dan vrolijk
opnieuw, dat het breiwerkje er
niet meer was drong niet tot hen
door.
Zo lijkt het een beetje op de werk
zaamheden in onze goede stad.
Alleen gaat het hier niet om een
breiwerkje uithalen. Hier is een
verspilling van mensen en mate
riaal gaande die onvoorstelbaar is
en een aanfluiting voor zon arme
stad als Leiden.
(van redaktiewege bekort)
Mevrouw Spruit
Bethaniehof 7
Leiden
is", aldus Corry Dijkman, "dat er
lange wachttijden ontstaan - nu
al vaak drie maanden - en de taak
van de gezinsverzorgster steeds
zwaarder wordt. Er zullen minder
vrouwen aan het werk kunnen.
Men moet dan of aan het werk als
vrijwilligster of als alpha-hulp,
die beneden het minimumloon
wordt betaald"
Comité
De protesterende vrouwen namen
gisteravond een verklaring aan
die zal worden gestuurd naar re
gering en parlement, waarin het
regeringsbeleid wat de vrouwen
zaken betreft stevig wordt aan
gevallen. Verder werd bekend
gemaakt dat er plannen zijn om in
Leiden een vrouwencomite tegen
Bestek '81 op te richten. Op 6 no
vember om 20.30 uur wordt in het
ABVA-kantoor (Oude Singel 6)
de oprichtingsvergadering ge
houden.
Busbanen
In een uitzending van Gewest tot
Gewest, beklemtoonde een lid
van de N.Z.H. de heer Sluys het
belang van de busbanen en dat
hierdoor de reistijd was terugge
drongen van steeds maar te laat
rijdende bussen.
Hierbij heeft hij wel vergeten te
vermelden dat bijna alle bussen
door de stad Leiden rijden en hier
door de onmogelijke verkeers-
politiek vertragingen oplopen
van meer dan een kwartier en dit
niet in kunnen halen op busba
nen buiten Leiden. Het wegge
gooide geld van de busbaan op de
Boommarkt is een goed voor
beeld hoe het niet moet. Op de
Nederlandse wegen rijden onge
veer 40 procent chauffeurs die to
taal geen verkeersoverzicht heb
ben. Als daaraan iets wordt ge
daan dan zijn er ook geen
problemen meer met busvertra
gingen.
Want met elke aantasting van onze
wegen brengen wij alles in de
vernieling,
VAN KEIMPEMA
Bernard Zweersstraat 11
Leiden
Volgend jaar
Leidse Hout
kunsstof-
accommodatie
in gebruik