over
Bezorgdheid regering
voorbereiding neutronenbom
'Niet haasten en niet toegeven"
N amibië-o verleg
mogelijk mislukt
BREZNJEV BEGROET PAUS
Weinig
kans voor
Belgische
formateur
Syriërs
beginnen
aftocht
Kinderen ingesneeuwd
in Zwitserse Alpen
DONDERDAG 19 OKTOBER 1978
Instructies aan Israëlische delegatie:
99"
TEL AVIV (AP/UPI) - De Israëlische regering
heeft haar delegatie bij de vredesonder
handelingen met Egypte instructies gezon
den -zich "niet te haasten, niet toe te geven
en op elk detail te letten". Dit meldt radio-
Tel Aviv gisteren.
Kringen in Jeruzalem aanhalend, meldde de
radio dat er geen crisis in de besprekingen
is en dat de onderhandelingen goed verlo
pen.
De kwestie van het verbinden van het Egyp-
tisch-Israëlische verdrag met de toekomst
van de westelijke Jordaanoever schijnt te
zijn opgelost. Afzonderlijk van het verdrag
zou er een briefwisseling plaatsvinden,
waarbij het verband duidelijk zou worden
gemaakt en waarin beide partijen het ver
langen uiten zich in te spannen om het
probleem op te lossen.
De moeilijkheden waarover minister van
buitenlandse zaken Da jan dinsdag sprak
zouden onder meer liggen bij het vaststel
len van een eerste linie waarop Israël zich
in de Sinai zou terugtrekken.
Voorts zou Egypte niet akkoord gaan met een
Israëlisch voorstel dat beide partijen ge
bruik maken van de olie- en gasvelden na de
Israëlische terugtrekking.
Egypte zou voorts geen paragraaf willen in
voegen waarin het gebruik van terreur te
gen Israël wordt veroordeeld omdat het
zich niet rechtstreeks tegen de Palestijnse
bevrijdingsorganisatie wil keren.
Tenslotte zou Israël het verdrag voor onbe
paalde tijd willen doen gelden, terwijl
Egypte staat op het recht van revisie na vijf
jaar.
De Franse premier Raymond Barre heeft gis
teren zijn minister van buitenlandse zaken
Louis de Guiringaud impliciet berispt voor
zijn scherpe aanval op de Libanese christe
nen en hun Israëlische bondgenoten van af
gelopen maandag.
De woorden van De Guiringaud ontketenden
in Frankrijk een politieke storm. Vooraan
staande leden van Barre's coalitieregering
hadden aangedrongen op een openbare ver
oordeling van De Guiringaud's opmerkin
gen.
Amerikaanse technici en ingenieurs zullen
volgende week naar Israël gaan om daar de
terreinen te bekijken in de Negev-woestijn
waar twee luchtbases zullen worden ge
bouwd.
De bases in de Negev komen in de plaats voor
twee bases die op grond van het vredesver
drag tussen Israël en Egypte aan Egypte
zullen worden teruggegeven. De V.S. helpen
bij de bouw van de bases, waarvan de kos
ten op minstens 700 miljoen dollar geschat
worden.
Vanden Boeynants
BEIROET (GPD) - Syrische
militairen zijn begonnen met
een terugtrekking uit enkele
versterkte posities in Oost-
Libanon. De besluiten van de
conferentie van Beiteddine -
de bijeenkomst eerder deze
week van de ministers van
buitenlandse zaken van lan
den die troepen hebben in, of
financiële steun geven aan de
Arabische vredesmacht in
Libanon - beginnen daarmee
gestalte te krijgen.
Hoewel het plan van de Libane
se president Sarkis uit het
slotcommuniqué werd weg
gelaten, waarschijnlijk om
Syrisch gezichtsverlies te
voorkomen, lijken de be
windslieden uit Saoedi-Ara-
bië, Syrië, de Verenigde Ara
bische Emiraten, Soedan,
Koeweit en Quatar het in
principe eens te zijn met een
verminderde Syrische rol in
de Arabisch vredes
macht.
De Syriërs zullen met name
worden teruggetrokken uit
christelijk Oost-Beiroet, dat
twee weken geleden het
bloedige slagveld was tussen
diezelfde Syrische vredes
machttroepen en de christen-
rechtse militie van falangis-
ten-chef Gemayel en oud-
president Chamoen.
De (doorgaans onbetrouwbare)
radiozender van de falangis-
ten meldt, dat niet minder
dan 10.000 (van een totaal van
30.000) Syrische militairen
vervangen zullen worden
door Saoedische, Soedanese
en Jordaanse troepen.
DEN HAAG (GPD) „De regering heeft er met
'zorg kennis van genomen dat het naar het oor
deel van de Amerikaanse regering noodzakelijk
was te komen tot de produktie van onderdelen
van de zogenoemde neutronenbom".
JOHANNESBURG (GPD) - Op
een vrij abrupte en onverwachte
wijze zijn de Namibië-gesprek-
ken gistermiddag in Pretoria
beëindigd. In een zeer korte ver
klaring zei de Amerikaanse mi
nister van buitenlandse zaken,
Cyrus Vance, in het bijzijn van
zijn collega's uit Frankrijk, En
geland, Canada en West-Duits-
land dat van westelijke zijde ver
schillende voorstellen werden
gedaan, waarover de Zuidafri-
kaanse regering nog gedurende
diezelfde avond overleg zou ple
gen om dan vandaag haar stand
punt bekend te maken.
Van Zuidafrikaanse zijde werd
daarna meegedeeld dat de poli
tieke leiders van het Namibische
Nationale Front „de democrati
sche Turnhalle-alliantie", „Ak-
tur", de christen-democraten en
de „Swapo-D" van Andreas Shi-
panga, uit Namibië naar Pretoria
zijn geroepen om daar over de
stand van zaken ingelicht te wor
den. Het kabinet-Botha kwam
vanochtend bijeen, waarna de
minister-president een verkla
ring zou afleggen. Alle ministers
van buitenlandse zaken vertrok
ken nog gisteravond uit Pretoria.
Gisteren leek het reeds in de och
tenduren duidelijk dat de top
conferentie van Pretoria op het
punt stond om ineen te storten.
De Zuidafrikaanse minister van
buitenlandse zaken, Pik Botha,
had toen al verklaard dat hij er
aan twijfelde of de problemen
tussen beide partijen opgelost
zouden kunnen worden. Deson
danks deed de Amerikaanse mi
nister van buitenlandse zaken
Cyrus Vance nog een poging om
de conferentie te redden. Hij
voerde - buiten het programma
om - een tweede gesprek met de
Zuidafrikaanse minister-presi
dent Pieter Wilhelm Botha. Het
gesprek had plaats op verzoek
van premier Botha, die blijkbaar
aan Cyrus Vance probeerde dui
delijk te maken dat Zuid-Afrika
weliswaar tot samenwerking be
reid was, maar dat de westelijke
vijf dit vrijwel onmogelijk maak-
Duidelijk
Voor de Westduitse delegatie was
het toen echter al duidelijk dat de
besprekingen mislukt waren.
Omstreeks twaalf uur liet minis
ter van buitenlandse zaken Hans
Dietrich Genscher aan Duitse
journalisten een verklaring
voorlezen: „Ik ben naar Pretoria
gereisd om alles te proberen om
een vreedzame overgang van
Namibië naar onafhankelijkheid
met vrije verkiezingen tot stand
te brengen en met de bedoeling
om een rassenoorlog te verhinde
ren. Dit doe ik ook in het belang
van de Duitsers in Namibië.
Daarom moet elke onderhande
lingsmogelijkheid gebruikt wor
den". In Duitse diplomatieke
kringen werd deze verklaring be
schouwd als een bevestiging dat
de gesprekken feitelijk zonder
resultaat waren gebleven.
Hoewel Cyrus Vance in zijn afslui
tende verklaring zei dat hij geen
bijzonderheden over de westelij
ke voorstellen kon bekendma
ken, werd nog gedurende de
avond bekend dat de westelijke
vijf geen bezwaar zouden hebben
tegen verkiezingen in Namibië in
december van dit jaar. Voor
waarde hiervoor zou echter zijn
dat volgend jaar nog eens verkie
zingen onder controle van de
Verenigde Naties gehouden
worden.
Inmiddels vraagt men zich af of
premier Botha inderdaad een
uitnodiging van president Carter
heeft ontvangen om in Amerika
aan een soort Camp David-be-
raad over Namibië deel te nemen.
Botha heeft zelf daarop geen
commentaar geleverd. In Preto
ria acht men het onmogelijk dat
Botha samen met de militante
Swapo-leider Sam Nujoma aan
één tafel zou gaan zitten.
LONDEN - Een brede
glimlach tooit het gezicht
van de Britse prins Charles
wanneer hij de hand schudt
van de Amerikaanse zange
res Madeline Bell. Dat ge
beurde gisteravond toen de
prinsals beschermheer van
de nationale ski-federatie
van Groot-Brittanniëeen
diner met cabaret voor een
liefdadig doel bijwoonde
Het festijn vond plaats in
een gelegenheid in de hoofd
stad Londen
Dit heeft het ministerie van bui
tenlandse zaken gisteravond laat
in een verklaring gezegd, nadat
het door de Amerikaanse ambas
sadeur in Nederland was inge
licht over de beslissing van pre
sident Carter om te beginnen met
de produktie van nieuwe splij
tingswapens voor de Lance-ra-
ketten en 20 cm lange-afstands
geschut. De nieuwe kern-koppen
kunnen binnen enkele uren te
velde worden voorzien van neu
tronen-elementen.
De voorzitter van de PPR-fractie in
de Tweede Kamer, Ria Beckers
heeft gisteravond een spoedde
bat aangevraagd over de gevol
gen van het besluit van de Ame
rikaanse president. Vanmiddag
beslist de Kamer over dit ver
zoek. Zo mogelijk wordt het
spoeddebat nog vanmiddag of
vanavond gehouden.
Ombouw
In een toelichting op haar verzoek
zei mevrouw Beckers dat het be
sluit van Carter ten aanzien van
de produktie van een nieuw
kernwapen, dat met enkele
handgrepen kan worden omge
bouwd tot een neutronenwapen
belangrijke gevolgen kan heb
ben. Nog vorige week, tijdens het
Tweede Kamerdebat over de
miljoenennota en Bestek '81, ver
zekerde premier Van Agt de Ka
mer dat er geen sprake is van het
gebruik van neutronen-elemen
ten.
Van Agt baseerde zijn verklaring
dat er nog geen enkele beslissing
was genomen over de invoering
van het neutronenwapen onder
meer op een uitspraak van de
Amerikaanse onderminister van
defensie William Peerry, die deze
maand voor een kort bezoek in
ons land was.
Volgens woordvoerders van het
Amerikaanse ministerie van bui
tenlandse zaken komt de presi
dentiele beslissing vooral neer op
het beschikbaar stellen van gel
den in het nieuwe defensiebud
get en „laat het de mogelijkheid
open een neutronenwapen te
produceren, zonder op een defi
nitieve beslissing vooruit te lo
pen". Deze beslissing heet in
overeenstemming te zijn met het
besluit van de Amerikaanse pre
sident van 7 april van dit jaar om
de aanmaak van het neutronen
wapen uit te stellen maar de mo
gelijkheden tot ontwikkeling er
van open te houden.
Overleg
Er is geen enkel vooroverleg ge
weest tussen de Verenigde Sta-
ten en de Nederlandse regering.
Slechts Groot-Brittanië en West-
Duitsland zijn tevoren in de be
slissing gekend. Pas gisteren
maakte de Amerikaanse minister
van defensie, Harold Brown, tij
dens een vergadering van de
Nucleaire Planningsgroep van de
Navo in Brussel de beslissing van
Carter bekend. Nederland maakt
geen deel uit van deze groep.
Het Nederlandse ministerie van
buitenlandse zaken benadrukt
dat uitdrukkelijk niet is besloten
tot de produktie van de overige
essentiële onderdelen van het
neutronen wapen. Daarvoor is,
volgens de Amerikaanse ambas
sadeur in Nederland, nog steeds
een aparte beslissing van de
Amerikaanse president no
dig.
Het standpunt van de Nederlandse
regering ten aanzien van het neu
tronenwapen is en blijft dat de
produktie daarvan een zaak van
de VS is. Het streven van de rege
ring blijft evenwel gericht op de
voorkoming van de noodzaak tot
invoering van het wapen, door dit
in eerste instantie in te brengen in
het overleg met Moskou. Daar
mee wordt gedoeld op het wis
selgeld-principe waarbij de Rus
sen worden verondersteld min
stens af te zien van de produktie
van de SS-20, een nucleair lang-
afstandsraket. ..Pas als dit over
leg zou mislukken, wordt het al
dan niet invoeren in Navo-ver-
band actueel", aldus een woord
voerder van het ministerie van
buitenlandse zaken.
BRUSSEL (ANP) - PSC-er (Frans
talige christen-democraat) Paul
Vanden Boeynants. die gister
middag door koning Boudewijn
van België gevraagd is een rege
ring te vormenstreeft naar een
regeringssamenstelling op basis
van de huidige coalitie van chris
ten-democraten, socialisten, de
Vlaamse volksunie en het demo
cratisch front van Franstaligen
(FDF). "Dat is mijn opdracht"zo
heeft hij gisteravond meegedeeld
op een persconferentie in Brussel.
Vanden Boeytiants houdt de for
matie-opdracht overigens nog in
beraad. "Ik wil eerst zien of ik een
kans heb om te slagen",zo zei hij.
In België is het overigens zeer on
gebruikelijk dat een informateur
formateur wordt. In de Belgische
parlementaire geschiedenis is dat
nog niet voorgekomen. Vanden
Boeynants zei op de persconfe
rentie: "Ik zal mijn uiterste best
doen om een regering te vormen
omdat de sociaal-economische
situatie van het land dat noodza
kelijk maakt". In dat verband
verklaarde hij: "Ik ben ervan
overtuigd dat nieuwe verkiezin
gen uiterst nadelig zouden zijn"
Of Vanden Boeynants in zijn voor
nemen zal slagen is nog zeer de
vraag. De CVP, de christelijke
volkspartij (Vlaamse christen
democraten) blijft tot dusverre
het eerste-ministerschap opei
sen. Ze hebben daarvoor ook
maar één kandidaat: de afgetre
den premier Leo Tindemans, die
precies een week geleden zijn
ontslag indiende en die door de
coalitie-partners van de CVP niet
als de ideale figuur voor het pre
mierschap wordt gezien.
De CVP-voorzitter, Wilfried Mar
tens, die de andere partijen wel
acceptabel achten, en die gister
ochtend nog ruim een uur door
koning Boudewijn werd ontvan
gen, heeft het premierschap per
tinent afgewezen. Buiten Tinde
mans is er geen CVP-er die dit
kan doen, zo verklaarde hij.
De CVP blijft ook vasthouden aan
haar grondwettelijke bezwaren
tegen het wetsontwerp op de
nieuwe Belgische staatsinrich
ting, het struikelblok waarover
de regering-Tindemans vorige
week viel.
Formateur Vanden Boeynants zie
gisteravond ook zich nog verder
te moeten informeren om te zien
of er werkelijk reële kansen op
het vormen van een nieuwe rege
ring bestaan. "Wat ik nu ga doen
zie ik als mijn plicht. Persoonlij
ke ambities spelen daarbij abso
luut geen rol", aldus Vanden
Boeynants.
Inval Rhodesië
in Mozambique
SALISBURY (AP) - Door Rhode-
sische troepen zijn aanvallen ge
lanceerd op zwarte nationalisti
sche guerrilleros die zich bevin
den in het buurland Mozambi
que.
In een communiqué werd meege
deeld dat de "aanval ter zelfver
dediging" in de eerste plaats was
gericht op bases in het gebied.
Volgens de Rhodesische inlich
tingendienst bevinden zich in
kampen een 150 kilometer van de
grens op het grondgebied van
Mozambique gelegen ongeveer
15.000 nationalistische Rhodesi
sche guerrillastrijders.'
ADVERTENTIE
MATTMARK, ZWITSERLAND (AFP) - Tien kinderen in de leef
tijd van tien tot vijftien jaar zijn in de nacht van dinsdag op
woensdag ingesneeuwd in de Zwitserse Alphen. Zij maakten met
een gids een bergtocht nabij het plaatsje Mattmark en werden ver
rast door een grote hoeveelheid sneeuw die ongewoon vroeg voor het
van Mattmark werden op de been gebracht om red
dingsploegen te vormen, terwijl het Zwitserse leger met hef-
schroefvliegtuigen hielp. Na urenlang zoeken hebben de soldaten de
kinderen weten te vinden en hen in veiligheid gebracht.
MOSKOU (UPI/AFP) - De
Sowjetrussische presi
dent en partijleider, Leo
nid Breznjev, heeft giste
ren paus Johannes Pau-
lus de tweede gelukge
wenst met zijn verkie
zing tot hoofd van de
rooms-katholieke kerk.
Dit heeft het Russische
persbureau Tass meege
deeld.
In zijn boodschap wenste
Brezinjev de paus toe dat
zijn activiteit vruchten
zal afwerpen in het be
lang van de internatio
nale ontspanning, de
vriendschap en de vrede
onder de volken.
Een Poolse regeringsfunc
tionaris heeft gisteren
bekend gemaakt dat
paus Johannes Paulus de
tweede in Polen, dat on
geveer tien jaar geleden
wijlen paus Paulus de
zesde de toegang ontzeg
de, welkom is.
"Het is aan de paus", ver
klaarde Kazimierz Ka-
kol, de directeur van het
Poolse bureau voor aan
gelegenheden van kerk
en staat. Op de vraag of
dit inhield de nieuwe
paus welkom zou zijn in
Polen antwoordde Kakol
"zeker".
Paus Johannes Paulus de
tweede heeft gisteren de
kardinalen bedankt voor
de 'grote moed' die zij
hebben getoond door een
met-Italiaan tot paus te
kiezen. In zijn tweede
toespraak tot de kardi
nalen zei hij dat zij door
hem te kiezen, blijk heb
ben gegeven van de geest
van 'echte universaliteit'
die de rooms-katholieke
kerk bezielt. "We hebben
werkelijk kunnen zien
wat Sint Augustinus zei:
"De kerk spreekt de talen
van alle volkeren".
Het Vaticaan heeft be
kendgemaakt dat de
nieuwe paus zondag
morgen om 10.00 uur
Ned. tijd in de open lucht
op het Sint-Pietersplein
een mis zal opdragen ter
gelegenheid van zijn
openbare ambtsaan
vaarding.
Het Vaticaan liet niet we
ten of de paus de mis in
de Sint-Pieter zal cele
breren als het weer te
slecht is.
Bij NS-vastrechtkaart
dagkaart kado in november78.
Met een Vastrechtkaart op zak betaalt
u voor uw enkele reis de halve prijs. Ook in
de le klas.
U koopt hem voor f 46,50 per maand.
Hoe meer u reist,hoe meer voordeel u er
uit haalt.
Valt de eerste dag van geldigheid van
de vastrechtkaart in de maand november '78
dan is hij extra voordelig!
U krijgt er zomaar een dagkaart voor
een gast bij kado. Voor man, vrouw, vriend
of vriendin, noem inaar op.
Om mooi met z'n tweeën een eind weg
te treinen. U voor half geld en uw gast gratis!
Prettige dag samen!
