Groene licht voor
Zweeds liberaal
minderheidskabinet
Willebrands: nieuwe paus hoeft geen kardinaal te zijn
Optimisme over
Midden-Oosten
Informateur in
België benoemd
Program
1 ories
in grote
lijnen
Aanslag in Bilbao:
drie agenten gedood
Bretonse
vissen
uitslag
ZATERDAG 14 OKTOBER 1978
STOCKHOLM (DPA/UPI) - Het Zweedse parle
ment heeft de liberale leider Ola Ullsten het
groene licht gegeven voor het vormen van een
liberaal minderheidskabinet. De 39 afgevaar
digden van de Liberale Partij stemden voor. 66
afgevaardigden, van de conservatieve en de
communistische partij, stemden tegen. De 152
afgevaardigden van de sociaal-democraten en
de 86 parlementsleden van de centrumpartij
onthielden zich van stemming.
-BBESHBÜECEH^
Het liberale minderheidskabinet
onder leiding van minister-presi
dent Ola Ullsten zal de Zweedse
zaken regelen tot september
1979, als er nieuwe parlements
verkiezingen worden gehouden.
De liberalen, die met de smalste
basis regeren sinds vijftig jaar
geleden, kunnen aan de slag gaan
dankzij de "gedogende" houding
van de sociaal-democraten en de
centrumpartij. Daardoor waren
de 66 tegenstemmen van de con-
WASHINGTON (AFP/Reuter/UPI)
- Gisteren werd evenals de vorige
dag vooruitgang geboekt in het
Egyptisch-Israëlische vredes
overleg in Blair House in Was
hington. In Beiroet hield intus
sen het bestand zich voor de zes
de dag en in Genève verklaarde
de speciale VN-gezant prins Sa-
druddin Aga Khan aan de voor
avond van de top van de landen
der Arabische vredesmacht in
Libanon morgen even ten zuid
oosten van de Libanese hoofd
stad "voorzichtig optimistisch"
te zijn dat er een oplossing kan
worden gevonden voor de crisis
in Libanon.
ADVERTENTIE
t.b.v. Nat. Puzzelactie
North Sea Femes
Antwoordnr 600, 000 WB Roiieroarr,
„Het Gehandicapte Kind"
Moeilijk
Washington noemde het positie
kiezen van zo n 1000 soldaten van-
het reguliere Libanese leger tus
sen de Syrische troepen van de
Arabische vredesmacht en de
rechtse christelijke militie in de
zuidoostelijke voorstad Hadath
van Beiroet gisteren een "posi
tieve ontwikkeling". Het bestand
hield voor de zesde dag. Er wer
den alleen wat schoten en explo
sies gehoord in het noordoosten
van Beiroet. De spanning bleef
om te snijden. Beide partijen
maakten van de pauze gebruik
om hun troepen opnieuw te be
voorraden.
Wie daar weinig aan hadden waren
de 150.000 christenen, die nog
steeds, zonder water en stroom,
afgesneden omstreden wijken in
het oosten der stad, evenals hun
350.000 geloofsgenoten die de
bergen waren ingevlucht. Het
voedsel in de wijken begon ook
op te raken.
In totaal hebben, zo schatte de Li
banese minister van sociale za
ken vrijdag, zo een 750.000 van
huis en haard verdreven mensen
directe hulp nodig.
Het stationeren van de 1.000 man
reguliere troepen heeft volgens
premier Selin-al Hoss ten doel de
hoofdweg naar het presidentiële
paleis veilig te stellen. Dit kwam
vorige week tijdens de felle ge
vechten onder welberekend mor
tiervuur te liggen.
Verwacht werd dat de kleine, licht
bewapende groep regeringssol-'
daten zich snel zullen terugtrek
ken als er weer zware gevechten
zouden uitbreken. Veelbeteke
nend was gisteren dat de overwe
gend uit Syriërs bestaande Ara
bische vredesmacht zich niet uit
zijn versterkingen in het gebied
terugtrok.
Margaret Thatcher, leider van de Britse Conservatieve Partij, toont trots de taart, die zij gisteren op het
partijcongres ter gelegenheid van haar 53ste verjaardag kreeg van leden van het "schaduwkabinet". De taart
heeft de veelzeggende vorm van een sleutel met het opschrift Number 10", de figuurlijke sleutel naar de ambtswo
ning van de Britse premier, Downing street 10.
servatieven en communisten bij
lange na niet genoeg om het ka
binet weg te stemmen. De con
servatieven met 55 en de com
munisten met 17 afgevaardigden
hebben samen 72 zetels in het
parlement, maar 6 van hen waren
afwezig. In totaal waren 29 af
gevaardigden afwezig.
Het kabinet van Ullsten, waarin
waarschijnlijk een aantal techno
craten wordt opgenomen, staat
voor moeilijke opgaven. De ener-
giepolitiek is nog altijd het hete
hangijzer in Zweden. Ullsten
heeft al laten weten voor een
langzame uitbreiding van kern
centrales te zijn, zij het onder
strenge veiligheidsvoorschriften.
Wellicht kan hij echter wat dat
betreft toch op steun rekenen van
de sociaal-democraten en de con
servatieven.
Verder vormt de werkloosheid een
groot probleem, met name cfnder
de jongeren. De scheepswerven,
de staalindustrie en de textielin
dustrie zijn in het slop geraakt.
De sociaal-democratische leider
Olof Palme probeert waarschijn
lijk met zijn gedogende houding
tegenover de liberalen een goede
uitgangspositie te bewerkstelli
gen voor de verkiezingen van
.volgend jaar. Als de sociaal-de
mocraten niet de meerderheid
behalen, zou het wel eens kunnen
uitdraaien op een coalitie tussen
sociaal-democraten en liberalen.
De nieuwe Zweedse premier is 47
jaar. Hij heeft een snelle politieke
carrière gemaakt. In 1964 werd
hij al gekozen in het parlement.
In 1975 kwam hij in het partijbe
stuur van de liberalen. Sinds 1976
was Ullsten minister van ont
wikkelingshulp in het kabinet
van Faelldin. In maart van dit jaar
volgde hij Pér Ahlmark op als
leider van de Liberale Partij.
Hij is gespecialiseerd op het gebied
van ontwikkelingshulp en wo
ningbouw. Ook heeft hij zich
verdiept in de energiepolitiek.
t>rr\
BRIGHTON (AFP/Reuter)
Margaret Thatcher, voorzit
ster van de Conservatieve
fractie in het Lagerhuis en
leidster van de Britse Conser
vatieve Partij, heeft gisteren
op het partijcongres in Brigh
ton de grote lijnen geschetst
van het program van de "To
ries" voor de komende ver
kiezingen in Engeland.
Zij sprak zich uit voor terugkeer
naar vrije loononderhande
lingen, mits die "op realisti
sche en verantwoordelijke
wijze" worden gevoerd. Als
haar partij aan de macht
komt, zal de stringente loon
politiek, een kernpunt van
premier Callaghans economi
sche strategie waarvan de
vakbonden niets moeten
hebben, vervallen en zullen
de vrije concurrenten en het
particuliere initiatief weer in
ere worden hersteld. Ook, al
dus mevrouw Thatcher, zal de
belasting drastisch verlaagd
worden. Zij pleitte voorts
voor strengere maatregelen
ter handhaving van de wet en
de orde en versterking van de
strijdkrachten en beloofde
beperking van de immigratie.
Maar beperking van immigra
tie op basis van huidskleur
wees zij af.
Scheuring bij socialisten
BILBAO (AFP/DPA) - Bij een aan
slag in Bilbao in Spaans Basken
land zijn gisteren drie agenten
gedood.
De agenten reden in een jeep even
buiten de stad Bilbao, toen onbe
kenden met machinegeweren
vanaf een nabij gelegen heuvel
het vuur openden. De daders
konden ontsnappen in een auto.
In de afgelopen zes weken zijn nu in
totaal tien politiemensen gedood
bij aanslagen. De meeste aansla
gen waren het werk van de Bas-
kische afscheidingsbeweging
ETA, zo liet deze organisatie in
anonieme telefoontjes weten.
In Madrid werd een politieman die
op wacht stond bij het parle
mentsgebouw, onder vuur ge
nomen vanuit een auto. De schut
ters schoten twee kogels af zon
der hem te raken.
BRUSSEL (GPD) - Een oudge
diende in de Belgische politiek
gaat. onderzoeken welke moge
lijkheden er zijn om een nieuwe
regering te vormen. Gisteravond
benoemde koning Boudewijn de
59-jarige christen-democraat
Paul Vandenboeynants tot in
formateur. Vandenboeynants is
lid van de PSC. de Franstalige
christen-democratische partij in
België. Hij is als oud-premier en
minister in verschillende rege
ringen gepekt en gemazeld in de
Belgische politiek. In het woens
dag gevallen kabinet-Tindemans
bekleedde hij de post van defen-
Tot gistermiddag circuleerden
vooral de namen van de socialist
Henri Simonet en de CVP-voor-
zitter Wilfried Martens als toe
komstige informateurs. De be
noeming van Vandenboeynants
laat de mogelijkheid open dat ex-
premier Tindemans opnieuw een
formatieopdracht krijgt en- weer
premier wordt. Tindemans heeft
er tot nog toe geen blijk van gege
ven de Belgische politiek vaarwel
te willen zeggen.
Dat opnieuw een christen-demo
craat werd gekozen, hoeft geen
verwondering te wekken. Giste
ren werd in Brussel bekend dat
de Belgische Socialistische Partij
uiteengevallen is. De Vlaamse en
de (veel grotére) Waalse vleugel
van de BSP gaan voortaan hun
eigen weg. Hiermee volgt de BSP
het voorbeeld van de christen
democraten en de liberalen, die al
geruime tijd op regionale grond
slag zijn georganiseerd. Alleen de
communisten vormen nu nog een
eenheidspartij voor het hele
land.
De breuk tussen de Vlaamse en
Waalse socialisten hing al enige
tijd in de lucht. De meningsver
schillen over de hervorming van
de Belgische staat, waarover
woensdag ook de Belgische rege
ring struikelde, waren de laatste
weken steeds groter geworden.
Dinsdagochtend schreef het
Gentse dagblad „Vooruit", de
spreekbuis van de Vlaamse so
cialisten, dat deze „het gedonder
van de Waalse mede-voorzitter
van de BSP, Andrè Cools, zat wa-
Cools kondigde gisteren aan dat
het landelijk congres dat de BSP
Paul Vandenboeynants.
eerdaags houdt, direct gevolgd
zal worden dooreen bijeenkomst
voor de Franstalige socialisten
uit Wallonië ep Brussel. Onge
twijfeld zal hierdoor de splitsing
tussen de Waalse en Vlaamse so
cialisten in het openbaar worden
bevestigd. Bij de partij manoeu
vres die aan de kabinetscrisis
vooraf gingen, stuurde Cools
steeds meer aan op een anti-
Vlaamse koers, tot groot onge
noegen van de Vlaamse socialis
ten.
Informateur Vandenboeynants
heeft aangekondigd waarschijn
lijk maandag al met een eerste in
formatierapport naar de koning
te gaan. gisteravond is hij al be
gonnen met het consulteren van
de politieke partijen.
PARIJS (GPD) - De Bretonse vis
sers blijven - zeven maanden na
de ramp met de olietanker Amo
co Cadiz- van de ene verbazing in
de andere vallen. De vissen die ze
de laatste weken ophalen, lijden
aan de vreemdste vervormingen
en dat allemaal door de vernieti
ging van het zeewier. De grieze
ligste ontdekking was de nieuwe
vorm waarin de Harder zich ver
toont. Deze in ons land nauwe
lijks bekende vis, die tot 60 cm
lang kan worden, blijkt niet al
leen helemaal te zijn uitgeteerd,
maar is bovendien bedekt met
een soort uitslag. Door gebrek
aan watervlooien en wier is de
Harder tot een weerzinwekkende
schim gereduceerd. De prijs die
hij op.de Franse markten maakt,
is dan ook aanzienlijk gedaald.
Eetbaar blijft hij, zeggen de ex
perts.
Een geheel ander verschijnsel doet
zich voor bij de garnalen en de
kreeften. Daarvan worden wel
heel wonderbare visvangsten
gemeld. De eenvoudige garnaal
blijkt de omvang te hebben van
zijn meer mediterrane familiele
den en de kreeften zitten niet al
leen opmerkelijk goed in het
vlees, ze zijn er in een uitbundige
hoeveelheid.
De geleerden hebben ook hier een
verklaring voor gevonden. Door
het wegvallen van het wier heb
ben de roeipootkreeften meer
„lebensraum" gevonden. De
roeipootkreeften of copepoda
zijn onder meer voedsel voor de
haring en de garnalen. De kreef
ten hebben bovendien de tijd van
hun leven, omdat ze als eters van
dode dieren na de ramp met de
olietanker genoeg verongelukte
vogels en vissen vonden om hun
buik aan vol te eten.
Een gouden tijd voor de oceanogra
fen. De Franse regering heeft 2.7
miljoen francs uitgetrokken om
een diepgaande studie te bekos
tigen van de veranderingen die er
na de olieramp zijn opgetreden.
Opvallend is dat het publiek zich
aanzienlijk minder van het droe
vig lot der vissen heeft aange
trokken dan bij vorige gelegen
heden. Aangenomen wordt dat
men al is gewend aan rampen en
hun gevolgen.
De Franse marine houdt inmiddels
met arendsogen de gevaarlijke
zeeweg ter hoogte van Ouessant
in de gaten. Sinds de ramp met de
Amoco Cadiz in maart werden al
1300 processen-verbaal tegen ka
piteins die hun gevaarlijke ladin
gen te dicht langs de kust lood
sten opgemaakt. Vijfenzestig
maal werden schepen daadwer
kelijk gedwongen hun koers te
verleggen. Zware geldboetes
werden opgelegd aan weerbar
stige schippers, van enkelen
werd hun brevet voor enige tijd
afgenomen. De meeste van deze
schepen varen onder de „goed
kope" vlaggen van Liberia. Sin
gapore en Griekenland.
Amin ontkomt aan aanslag
NAIROBI (AFP) - President Idi Amin van Oeganda is deze week ternau
wernood ontkomen aan een aanslag - de elfde sinds zijn staatsgreep -, zo
is uit goedingelichte bron in de Keniase hoofdstad Nairobi vernomen.
De aanslag zou dinsdag zijn gepleegd toen Amin voor een diploma-uit
reiking naar de Makerere-universiteit reed. Onbekenden beschoten de
officiële auto maar de president reed niet in de officiële stoet, doch zat in
een gewone auto die een andere weg nam.
De daders zouden zijn ontkomen.
ADVERTENTIE
|BRINK Luchtverwarming j=
lj±ji_ll.i-u...iu'j.1 Uw installateur: H
LUCOTHERM B.V.- ALPHEN a/d RIJN
Postbus 337. Kalkovenweg 58,Telefoon (01720) 2 03 00
ROME (GPD) - „De paus is paus
omdat hij aan het hoofd staat
van het bisdom Rome. Wij mo
gen in het conclaaf vooral niet
vergeten dat het onze taak is de
Romeinen een goede bisschop te
bezorgen. Daarom gaan onze ge
dachten bijna vanzelfsprekend
in de eerste plaats uit naar een
Italiaanse bisschop, die niet
noodzakelijk een kardinaal
hoeft te zijn". Dat is de mening
van kardinaal Willebrands, die
overigens door zeer velen van
zijn mede-kiesmannen wordt
gedeeld.
Zijn toespeling op de mogelijkheid
van een kandidaat van buiten het
kardinaalscollege zou kunnen
slaan op de 65-jarige Alberto
Ballestrero, opvolger van kardi
naal Pellegrino als aartsbisschop
van Turijn, maar zelf nog geen
kardinaal. Zijn naam is inder
daad ooit genoemd als pauskan
didaat. maar het precedent van
paus Pauius VI (wiens kandida
tuur in 1958, bij de dood van Pius
XII, zeker meer voor de hand lag
dan die van Ballestrero nu, en die
niettemin pas tot paus werd ge
kozen in 1963, toen paus Johan
nes hem ook kardinaal had ge
maakt) wijst op een sterke nei
ging de keuze tot de eigen kardi
nalen kring te beperken.
Overigens is de Italiaanse nationa
liteit ook voor kardinaal Wille
brands geen absoluut vereiste:
als de combinatie van hoofd van
de wereldkerk en bisschop van
Rome beter kan worden verwe
zenlijkt in een niet-Italiaan, moet
de kwestie van de afkomst daar
natuurlijk voor wijken.
Nu is de prioriteit van het bisschop
zijn in Rome hoofdzakelijk een
theologische aangelegenheid,
waar in de praktijk weinig van te
recht komt. In werkelijkheid is
Rome het enige diocees in de we
reld zonder bisschop: de paus
heeft het veel te druk met bestuur
van de wereldkerk en moet dat
van het bisdom overlaten aan een
kardinaal-vicaris (op het
ogenblik Ugo Poletti)_ die weer
wordt bijgestaan door een aantal
hulpbisschoppen. Bovendien is
het een diocees „met een water
hoofd": van het enorme kerkelij
ke apparaat dat hier is geconcen
treerd. dient maar een heel klein
deel voor de zielszorg onder de
ruim drie miljoen Romeinen.
Er wonen in Rome 25.000 priesters
en religieuzen. Er hebben 120
kardinalen, aartsbisschoppen en
bisschoppen hun residentie, 5000
priesters, 2000 seminaristen, 1100
lekenbroeders, 16.000 zusters,
tussen de zes- en zevenduizend
theologiestudenten. Er zijn 1554
kloosters. 107 kerkelijke studie
huizen, 15 kerkelijke universitei
ten en theologische faculteiten,
279 generalaten van religieuze
orden en congregaties, maar met
het bisdom Rome heeft dat alles
nauwelijks iets te maken.
Van de 5000 priesters werken er 800
full-time in de Romeinse paro
chies; alle anderen worden opge
slokt door de kerkelijke bureau
cratie: alleen al in de curie, de Va
ticaanse „ministeries", zijn over
de 1400 personen werkzaam, van
wie 1213 priesters.
Als men daarbij bedenkt dat 51
miljoen vierkante meter van het
stadsgebied in kerkelijke handen
is (terwijl de gemeente er maar
vier miljoen heeft), valt het niet
zozeer te verwonderen, dat de
kerk op de Romeinen allereerst
over komt als een macht die bui
ten hen omgaat en waarvan ze
meer last dan plezier hebben.
Hoezeer hun vroeger bijna vanzelf
sprekende identificatie met de
kerk aan het afbrokkelen is,
bleek duidelijk uit de laatste ge
meenteraadsverkiezingen. waar
bij de communisten 690.262
stemmen behaalden (35,3 pro
cent) tegen 652.744 (33,9 procent)
voor de christen-democraten, die
de stad tot dan toe hadden be
stuurd.
Kardinaal Willebrands
Met deze realiteit zal ook de nieuwe
paus worden geconfronteerd, en
het is moeilijk denkbaar dat een
niet-Italiaan er de aandacht en de
kennis voor kan opbrengen die
nodig zijn. Het is zeker waar, dat
de pausen sinds Johannes XXIII
grotere nadruk hebben gelegd op
hun bisschopstaak in Rome, al
uitte die zich naar buiten bijna
uitsluitend met toch altijd spora
dische bezoeken aan parochies,
die dan geheel overspoeld wer
den met Vaticaans ceremonieel
en geen enkele gelegenheid bo
den tot werkelijk contact.
Van paus Johannes Pauius I had
men op dit punt grote verwach
tingen, omdat hij in zijn vroegere
bisdommen had getoond zich bij
het contact met de mensen als
een vis in het water te voelen, en
niet geneigd leek zijn vroegere
stijl op te geven. Het is een van de
vele verwachtingen die.door zijn
schielijke dood niet in vervulling
konden gaan.
Maar wat, zal men zich afvragen,
heeft de wereldkerk eraan dat de
paus een goed bisschop van Ro
me is? Wordt er niet allereerst van
hem verwacht dat hij zich compe
tent bezig houdt met de grote
problemen waarmee de kerk in
de wereld te kampen heeft, en
antwoord weet te geven op de
vragen die hem van alle kanten
worden gesteld? Daarop valt al
lereerst te antwoorden dat deze
vragen en problemen, zij het ook
in verschillende vormen, overal
in de wereld spelen, in Rome niet
minder dan elders, en dat zij beter
beantwoord kunnen worden
door een man van de praktijk, die
ze van dag tot dag aan den lijve
ondervindt, dan door een gevan
gene in de ivoren toren die het
pausdom in de loop van de eeu
wen geworden is.
Maar nog belangrijker is het ant
woord van het Vaticaans concilie,
dat groot belang toekende aan de
collegialiteit van alle bisschop
pen, dus de delegatie van de
macht en bevoegdheden die his
torisch in Rome waren geconcen
treerd; aan de eigen verantwoor
delijkheid van de plaatselij e
kerken.
Hoe minder „paus" de volgende
paus zal zijn, des te groter wordt
de dienst die hij aan de wereld
kerk bewijst, des te begrijpelijker
ook voor de andere christelijke
kerken, voor wie het pausschap
als absolute monarchie, zoals het
tot nu toe werd uitgeoefend, een
van de grote obstakels voor de
eenheid is gebleven.
Dat zijn enkele van de vragen die de
111 kardinalen voor ogen hebben
als zij zich zaterdag terugtrekken
in het conclaaf waaruit de opvol
ger van Johannes Pauius I te
voorschijn moet komen. Het is
wel zeker, dat zij daar lang niet
allemaal dezelfde denkbeelden
over hebben. Er is nog altijd een
deel van het kardinaalscollege,
dat met enig heimwee terug
denkt aan de goede tijden van
voor het concilie, en het liefst de
ontwikkelingen zou willen te
rugdraaien, om een eind te ma
ken aan wat zij alleen maar kun
nen zien als heilloze verwarring.
Uit die hoek, moet men aanne
men. komt de kandidatuur van
kardinaal Siri van Genua, die de
laatste dagen sterk naar voren is
gebracht.
Hoezeer Siri zich de afgelopen
maanden ook heeft beijverd, zich
te manifesteren als een overtuigd
aanhanger van de lijn van Johan
nes en Pauius, niemand kan ver
geten hoe hij voor het concilie
alle theologen veroordeelde die
achteraf de grondleggers bleken
van de concilie-ideeën, en hoe hij
zich ook op het concilie conse
quent bleef verzetten tegen d<
vernieuwing die daar doorzette.
Het blijft onbegrijpelijk, hoe vijf
tien jaar na het concilie zijn kan
didatuur nog serieus genomen
wordt. Of het moest zijn vanwege-
zijn onverzettelijke houding ten
opzichte van het communisme,
dat voor veel kardinalen (onder
anderen voor de theoloog Rat-
zinger uit München een van de
hoofdproblemen is bij de paus
keuze.
Waarschijnlijker is het. dat Siri's
kandidatuur wordt gebruikt als
een pressiemiddel, om zo ten
slotte de stemmen te verenigen
op een gematigde figuur die al
thans zo min mogelijk van zijn
lijn afwijkt. Naar men zegt, is het
zo gegaan op het vorige conclaaf,
waar Siri bij de eerste stemming
20 tot 30 stemmen zou hebben
gekregen, waardoor Luciani's
verkiezing zou zijn bespoe
digd.
Als dat zo is, zou het voor de hand
liggen dal ook de meer progres
sieve meerderheid van de kardi
nalen een blok vormt dat begint
te stemmen ten gunste van een
onhaalbare progressieve kandi
daat, om zo de stemmen te ver
enigen op een wel haalbare en
nog altijd tamelijk vooruitstre
vende man.
Maar zo, wordt ons van alle kanten
verzekerd, gaat het op t een
conclaaf niet toe. Is dat gewone
naïviteit van de insiders, die een
voudig niet zien dat het er zo toe
gaat? uf spot een pauskeuze in
derdaad met alle menselijke wet
ten van politiek en bi-rekening?
Wij kunnen het niet weten, omdat
conclaven nu eenmaal per defini
tie achter gesloten deuren plaats
vinden.
Wel is het zo.-dat veel van de kies
mannen elkaar nauwelijks ken
nen. Kardinaal Carberry van St.
Louis bekende deze dagen vrij
moedig dat hij bij het vorige
conclaaf nog nooit van Luciani
had gehoord, maar dat hij onder
de indruk was geraakt van het
grote aantal stemmen dat deze
kreeg, en dus ook voor hem was
gaan stemmen. En een andere
kardinaal vertelde dat hij zelden
"i nooit een collega-kardinaal te
genkomt van wie hij onmiddel
lijk de naam weet of wat diens
achtergrond en ervaringen zijn.
Bij het laatste conclaaf had hij
verschillende collega's gezien
met het Vaticaanse dagblad „Os-
servatore Romano" in de hand,
waarin alle kardinalen waren af
gebeeld. en die onderzoekend
rond keken, van de foto's in hun
hand naar de gezichten rondom
hen. Het zijn aardige menselijke
irekjes, die het verheven beeld
van het conclaaf toch enigszins
ontmythologiseren. Voor velen
van de kiesmannen gaat het toch
een beetje van „op hoop van ze
gen", wat in hun geval moet wor
den vertaald als: in vertrouwen
op de Heilige Geest.
De gelukkige uitkomst van de vori
ge keer heeft dit vertrouwen in
ieder geval versterkt, en het is
opvallend, hoeveel ontspannener
de kardinalen zich ditmaal ge
dragen. Het korte pontificaat van
Johannes Pauius I heeft de kerk
beslist opgevrolijkt, en in die zin
kan men wel degelijk zeggen dat
dit conclaaf niet zonder meer een
voortzetting is van het vorige. Het
open gedrag van de overleden
paus heeR in de hele wereld diepe
indruk gemaakt, en algemeen
hoopt men dat de nieuwe paus op
hem zal iijken, zij het op een eigen
persoonlijke manier. Want „hem
nadoen zou niet authentiek zijn,
en een paus die geen authentieke
persoonlijkheid is, kan geen goe
de paus zijn".
