Amerikaanse
invloed in
Iran is groot
Blik in de weekbladen
"Uitgaan van
wat het
kind boeit"
HP
deTijd
Veertigduizend adviseurs
Geen vertrouwen
in premier Emami
Langedijk, hoofd van
experimentele basisschool:
Lvn
ELSEVIERS
TEHERAN - In Iran is een stry d aan de gang tussen de Sjah
die zijn land wil moderniseren, en de conservatieve mo
hammedaanse sectie van de Sjiiten, geleid door hun
geestelijkheid. Dat is het beeld dat de buitenwereld de
laatste tijd in het algemeen heeft gekregen van de onlus
ten in dit land. In dat beeld past het dat de nieuwe premier
Sjarif Emami casino's heeft gesloten en het ministerie
voor vrouwenemancipatie heeft opgeheven. Daarmee
heeft hij de enige vrouw uit het kabinet verwyderd. Want
de Moellahs, de Sjiitische priesters, zijn immers tegen
gokken en tegen gelijkstelling van de vrouw. Zoals ze ook
tegen moderne westerse films in de bioscopen zijn, waar
van ze zeggen dat die pornografie brengen, al is het niet
meer dan wat wy in de westerse wereld milde erotiek
zouden noemen.
Maar het aldus geschapen beeld is
volkomen vals. Het is waar dat de
geestelijkheid een centrale rol
speelt in het verzet tegen het dic
tatoriale regime van de Sjah.
Maar niet omdat ze tegen* moder
nisering is, maar omdat, bij ge
brek aan politieke partijen, de
moskee de enige plaats is waar
nog vrijelijk kritiek op de rege
ring kon worden geuit.
De uitbarstingen van september en
van eerder dit jaar hebben oorza
ken die teruggaan tot ver in het
verleden. Een van de lijnen
waarlangs de onrust zich heeft
ontwikkeld begint bij de „Witte
revolutie" uit 1963 van de Sjah
zelf.
In dat jaar besloot Mohammed Re-
za Sjah Pahlevi tot grootscheepse
landhervorming. Alle groot
grondbezitters moesten hun land
afstaan aan de staat, op een dorp
na. Als vergoeding kregen ze een
bedrag gelijk aan tienmaal het
bedrag aan inkomsten dat ze voor
de belasting hadden opgegeven -
wat voor de meesten geen al te
gunstige schikking was. Die
compensatie stelde ze echter toch
in staat een fors aandeel te ver
werven in de industriële ontwik
keling van het land, die uiteinde
lijk meer ging opleveren dan de
landbouw ooit had gedaan.
Een beroep op de rechterlijke macht wegens concrete schendingen van de
mensenrechten is volgens de Iraanse grondwet wel maar in de praktijk
niet mogelijk. De voorzitter van de vereniging voor de verdediging van
de rechten van de mens in Iran, Bazargon, heeft na de uitroeping van de
noodstand 18 dagen in de gevangenis gezeten, bestuurslid Moghado zit
daar nu nog. Andere bestuursleden zijn dagenlang ondergedoken ge
weest. Is hij dan niet bang om openlijk informatie te geven aan een
buitenlandse journalist? Hij glimlacht vermoeid: „Dat stadium zijn we
voorbij".
De klachten van zijn vereniging richten zich tegen arrestaties zonder op
gaaf van redenen, tegen martelingen, tegen executies op straat, zoge
naamd bij het verrichten van sabotagedaden, tegen de ojivrijheid van de
pers, tegen het feit dat gevangenen geen bezoek mogen ontvangen en
geen advocaat kunnen aanstellen.
Hij schat dat er meer dan 10.000 politieke gevangenen zijn en schat het
aantal doden op „zwarte vrijdag" 8 september, de dag waarop een beto
gende menigte die niet wist dat die ochtend de noodtoestand was inge
gaan, op het Jalehplein genadeloos door militairen werd neergemaaid,
op hetzelfde aantal alleen in Teheran.
Ise
Hoewel de nieuwe premier allerlei concessies doet heeft de vereniging
geen vertrouwen in de maatregelen van de premier, die zijn bedoeld om
de ontevredenheid te verminderen. Dat geldt ook voor andere Perzen
die het regime niet aanhangen. Vijftien jaar lang is de huidige premier
directeur geweest van de Pahlavi-stichting, het keizerlijk instituut, op
gericht ten faveure van de keizerlijke familie en haar onmiddellijke
omgeving. Bovendien is hy voorzitter geweest van de Senaat, een or
gaan dat voor de helft bestaat uit door de sjah gekozen leden en voor de
andere helft uit leden van de Eenheidspartij.
Hij heeft, als premier, een gedragscode uitgevaardigd voor de leden van
het keizerlijk hof, waardoor zij zich niet langer aan allerlei economische
transacties kunnen verrijken. De leiders van de gehate gildekamers, die
tot taak hadden het hele economische leven onder hun controle te bren
gen, maar zich in plaats daarvan enorm verrijkten, zijn gearresteerd. Dat
lot ondergingen ook corrupte zakenlui, terwijl generaal Nermatollah
Nassiri, hoofd van de geheime politie Savak, is vervangen.
Er zijn ontwerpen ingediend voor een nieuwe wet op vrijheid van vergade
ring en voor vrijheid van de pers. En de premier zelf heeft onlangs
verklaard dat hij de controle op het gedrag van journalisten in handen
wil leggen van de journalisten-organisatie zelf. De invoermonopolies,
waardoor een kleine groep zich enorm heeft kunnen verrijken, worden
opgeheven. En de salariseisen van stakende ambtenaren zijn vorige
week ingèwilligd.
Desondanks heeft de meerderheid van de Iranezen in deze premier, die zo
nauw aan het hof is verbonden, geen enkel vertrouwen. „Als de Sjah
maar tijd krijgt", denkt men in diplomatieke kring. Maar de tegenstan
ders zeggen: „Hij komt met dit alles tien jaar te laat"
Door
Max L. Snijders
De boeren konden het land kopen
over een periode van vijftien jaar.
Drie miljoen gezinnen zouden
van deze grootscheepse maatre
gel kunnen profiteren als ze het
geld hadden gehad om de afbeta
ling te voldoen. Maar ze hadden
dat niet en moesten geld lenen,
zelfs voor hun zaaigoed. En over
dat geleende geld betaalden ze
een rente van zo'n 10 procent.
Gevolg: de boerenfamilies waren
niet meer in staat arbeiders te be
talen en zelfs niet hun jonge
zoons te onderhouden - die trok
ken naar de stad, waar meer te
verdienen leek.
Maar in de stad is het voor een on
geschoolde werker niet gemak
kelijk om aan de slag te komen.
De huren bedragen voor een ge
wone arbeider al vaak de helft
van zijn maandloon. Dus vestig
den de nieuwkomers zich aanNde
rand van de stad in zelfgemaakte
lemen en van golfplaten gemaak
te hutten. Totdat er in 1976 voor
dat gebied een uitbreidingsplan
werd ontworpen waardoor*de
grond opeens honderd maal zo
duur werd.
De „bidonvilles" moesten weg en
toen de bewoners niet vrijwillig
gingen, werden, vorig jaar, hun
woningen op gfote schaal met
bulldozers omver gereden.
Daar zijn de eerste onlusten begon
nen. De mensen die de sloppen
moesten verlaten, zijn onderge
bracht bij familie in de stad. En zij
waren het die voorop liepen bij de
demonstraties die sindsdien zijn
gehouden, al van januari van dit
jaar af. Er is een relatie tussen die
ontheemde boeren en de kleine
middenstand, die zich
treert in Teherans
zaar, een warwinkel van overdek
te straatjes waar de gewone huis
vrouw haar inkopen doet.
De Bazaari's, individualisten als ze
zijn, hebben een hechte infor
mele organisatie, die hen bij
voorbeeld in staat stelde allemaal
hun zaken te sluiten uit protest
tegen het huisarrest dat de autori
teiten in Irak hadden opgelegd
aan de in ballingschap levende
geestelijke leider Chomeini.
Chomeini heeft het land al verlaten
in 1963, het jaar van de „Witte Re
volutie". Hij was niet de enige die
de catastrofale gevolgen van de
landbouwhervormingen voor
zag. In datzelfde jaar vonden de
eerste opstanden tegen de „Witte
Revolutie" al plaats.
Hoe de contacten precies lopen we
ten alleen de ingewijden. Zeker is
dat sinds de onderdrukking van
de politieke partijen de mos
keeën en hun geestelijken cen
trum zijn geworden van de on
vrede. Dat kan des te gemakke
lijker omdat de Moellahs niet van
bovenaf worden benoemd, zoals
in de katholieke kerk, maar wor
den gekozen door de gelovigen.
Zo werd de Sjiitische geloofsge
meenschap de enige democrati
sche instelling van het land. Ook
de bisschoppen, de Ayatollah's,
worden gekozen door het
volk.
Is daaruit te verklaren waarom de
regering het ministerie van
vrouwenemancipatie ophief?
Allerminst. Bij de demonstraties
I tegen het bewind, doen de vrou
wen in grote aantallen mee. De
Sjiitische geestelijkheid is in het
algemeen helemaal niet tegen
Mohammed Reza Sjah Pahlevi
- zijn tegenstanders zeggen: „hij komt met zijn hervormingsplann
jaar te laat" -
Veertig dagen na een sterfgeval
verzamelen vrienden en familie
leden zich om een dode te betreu
ren. Bij de massale slachtingen
van de laatste tijd betekent dit dat
steeds veertig dagen later grote
groepen mensen opnieuw wor
den geconfronteerd met hun
woede over de gewelddadige on
derdrukking van hun protesten.
Op 18 oktober zal het veertig da
gen geleden zijn dat de duizen
den doden vielen op het Djaleh-
plein.
Nieuwe hoop op een opleving van
de intellectuele vrijheid is er ge
weest in de eerste veertien dagen
van het bewind van Sjarif Ema
mi. Maar hij en zijn meester zijn
in die periode zo geschrokken
van de massale demonstraties te
gen de Sjah en vóór de in het bui
tenland verblijvende geestelijke
leider Chomeini, dat zij op de
ochtend van de 8e september
voor een aantal steden en gebie
den de noodtoestand lieten in
gaan, op een moment dat al dui
zenden demonstranten naar het
Djalehplein waren ge
stroomd.
Wie eens de vrijheid heeft geproefd,
kan de smaak ervan nooit meer
vergeten. Daarom vormen de in
tellectuelen nu één front met de
ontheemde boeren en de kleine
middenstanders: dit regime moet
weg.
Alle in de laatste 25 jaar opgekropte
irritaties en gevoelens van on
vrede komen nu boven: de erger
nis over de enorme wapenaanko
pen door de Sjah, de afkeer van
de grote invloed van Amerikaan
se firma's op het economische le
ven - er zijn in dit land 40.000
Amerikaanse adviseurs -, de
woede over de manier waarop
„de honderd families" zich con
stant verrijken zonder dat de
rijkdommen van het land in ver
gelijkbare mate door anderen
worden gedeeld, de afschuwelij
ke corruptie tot in de laagste re
gionen van de samenleving, de
geweldplegingen door de gehei
me politie Savak, met martelin
gen en geheime executies, on
dervragingen en het hinderlijk
controleren van allerlei mensen.
„De menselijke persoonlijkheid"
zegt één van de.intellectuelen, „is
te zeer vernederd om nog aan
vaardbaar te maken dat dit regi
me verandering brengen
zal"
Het ministerie 1
cipatie was een vah de stenen des
aanstoots, omdat de minister er
van tegelijkertijd directrice was
van de landelijke vrouwenorga
nisaties die worden geleid door
prins Ashraf, de zuster van de
Sjah. En juist tegen de invloed
van die organisatie richten zich
de bezwaren, niet tegen de eman
cipatie als zodanig.
Er is een tweede lijn waarlangs de
onrust zich heeft ontwikkeld, en
daarin speelt Amerika's presi
dent Jimmy Carter een niet on
belangrijke rol. Half november
vorig jaar is de Sjah bij h^rn op
bezoek geweest, oindat hij weer
wapens wilde kopen en hij onge
rust was over Carters verkie
zingsbelofte dat voortaan alleen
wapens zouden worden geleverd
aan landen die de rechten van de
mens eërbièdigden. Iran besteedt
aan wapenaankopen een derde
van de gigantische inkomsten uit
de oliebronnen.
Voorafgaand aan dat bezoek was er
daarom een periode van liberali
satie, die onder- meer gebruikt
werd door de universiteit om le
zingen te houden met discussies
na afloop. Zo trok het Goethe-in-
stituutin tien dagen tijds tiendui
zend bezoekers, die aan het eind
de vrijheid opeisten voor „de pen,
de inkt en het woord"
Eenmaal in Washington werd de
Sjah wel tot tranen toe geroerd
door het traangas dat de Ameri
kaanse politie gebruikte voor het
verjagen van Perzische studen
ten die tegen hem demonstreer
den, maar hij kreeg ook te horen
dat het met Carters aandringen
op de mensenrechten niet zo'n
vaart zou lopen en dat hij de ge
vraagde wapens in ieder geval
kreeg. Dat werd nog eens beves
tigd toen Carter op Nieuwjaars
dag een bliksembezoek aan Te
heran brachten verklaarde dat de
Sjah en hij over de mensenrech
ten hetzelfde dachten.
De teleurstelling daarover ontlaad
de zich in de eerste golf van de
monstraties in de serie die'heeft
geleid tot de toestand van dit
moment. En onlusten die zo
bloedig worden onderdrukt,
hebben in Iran de eigenschap dat
ze zichzelf golfsgewijs voortzet
ten.
DONDERDAG 12 OKTOBER 1978
VRU NEDERLAND
De vertrouwensartsen van de RAF-
gevangenen Wackernagel,
Schneider en Folkerts doen een
boekje open over de omstandig
heden in de Huizen van Bewaring
in Scheveningen en Maastricht.
Zij noemen de dententie-situatie
van de RAF-ers inhumaan en van
een levensgevaarlijk karakter.
Familiebezoek is zeer schaars, tot
juni 1978 vier maal in de zeven
maanden. Redenen daarvan zijn
onder meer de grote afstand en de
financiële consequenties. Bo
vendien moeten de bezoekers
zich buitengewoon grondig laten
fouilleren (ontkleding etcetera)
evenals de gevangenen. De ge
vangenen krijgen daarna andere
kleding aan en worden ook na het
bezoek opnieuw ontkleed en on
derzocht, soms ook in de anus
gekeken.
De VN-kolommen staan weer "eens
een keer bol van de troebelen bij
de VARA. Een memorandum van
ombudsman Frits Bom haalt
zelfs de voorpagina. Bom schijnt
"De Ombudsman" als zelfstandig
programma niet meer te zien zit
ten. In de serie Het Web over
commerciële bindingen van om
roepen wordt 'de hinkende, do
lende, dwalende VARA' doorge
licht.
Het bijvoegsel sluit hier mooi bij
aan: de gevolgen van commer
ciële televisie waarbij het Ameri
kaanse systeem als voorbeeld
wordt genomen.
Minister Wil Albeda van sociale za
ken wordt in een uitgebreid in
terview beschreven als een koele
onderhandelaar die meer geïnte
resseerd is in het onderhande
lingsproces dan in de uitkomst.
Albeda zegt zelf: "Het is me vaak
verweten dat ik me onverschillig
opstelde. Dat verweten ze me al
vanaf de hbs, dat ze zeiden: het
interesseert je in feite geen don
der".
De vaderlandse politiek komt ook
ter sprake in een gesprek met
WD-voorzitter Korthals Altes
die niét bang is dat het CDA de
bezuinigingsboodschap Be-
stek'81 al te zeer zal aantasten.
"Het is ondertekend door drie
christen-democraten. Van Agt,
Andri^ssen en Albeda, niet de
eersten de besten. Daar kan men
zich natuurlijk niet gemakkelijk
van verwijderen".
Voorts in de HP een levensbe
schrijving van Augusto Sandino,
grondlegger van het Sandinis-
tisch Bevrijdingsfront in Nicara
gua en een gesprek met kinder
boekenschrijver Guus Kuijer die
helemaal niet gelukkig is met zijn
image van goede, aardige jongen
("Van die kirrende bibliotheek
juffrouwen dié me zo geweldig
vinden word ik wee").
MAGAZINE
Ondèr de" titel "De Travolta
koorts" wordt het profiel van tie
ner-idool John Travolta ge
schetst, het grootste kassucces
aller tijden. Schrijver van het ar
tikel, Wim Schuhmacher, weet
precies waardoor het komt dat
Travolta zo'n succes heeft.
Travolta heeft "het". En van dat
'het' voorlopig ruim voldoende.
Natuurlijk, zijn charme is voor
een groot deel van onder de gor
del, zijn uitstraling is primair
seksueel, maar die seksualiteit
heeft iets on-zondigs, iets heel
onspannends". Enfin, het artikel
staat bol met deze onzin van psy
choloog Schuhmacher.
Actrice Ank van der Moer staat de
ze maand 45 jaar op de planken.
Een interview met deze 66-jarige
vrouw levert overigens geen al te
vrolijk verhaal op. Ank van dei-
Moer vindt het ouder worden niet
leuk:
"Ik heb van alle schone dingen van
het leven genoten maar nu vind
ik er niet veel meer aan. Als je
jong bent zegje datje het niet erg
vindt om oud te worden. Als je
oud bent, dan weetje wel beter".
Eén op de vier huwelijken in Ne
derland loopt op het ogenblik
spaak. De echtscheidmgs-
problematiek zorgt voor heel wat
ellende mede door de achterlo
pende wetgeving. Een advies van
EM: trouwen op huwelijksvoor
waarden doet minder lijden en
makkelijker scheiden.
De Groningse econoom professor
Pen vindt dat zijn vakgebied he
lemaal is overwoekerd door mis
verstanden: "Wij worden altijd
aangezien als profeten. Econo
mie betekent niet vertellen hoe
het moet maar hoe de boel in el
kaar zit".
Met de politieke partijen heeft Pen
niet veel op. Hij zegt: "Ik vind de
PvdA de enige partij waarop je
kan stemmen. Niet dat ik er altijd
op stem, maar ik heb nog nooit op
een andere partij gestemd. Als ik
niet óp de PvdA wil stemmen
"Zoals het waswas het bela
chelijk. Dat ernorme verschil
tussen kleuterschool en lagere
school moest wel brokken ver
oorzaken. Daar lag volgens
mij ook de oorzaak van het
grote aantal zittenblijvers op
de 'grote school'. Die overgang
was gewoon te groot voor veel
kinderen."
Aan het woord is A J. Lange
dijk, hoofd van een school in
Oost-Souburg, één van de
vijftien experimenteerscholen
in Nederland, die proberen
aan de basisschoolgedachte
inhoud te geven.
Deze experimenteerscholen zijn
door het rijk als zodanig aan
gewezen. Daarnaast zijn er
scholen die op eigen houtje'
met een basisschool experi
menteren. In Leiden bijvoor
beeld de openbare lagere
school aan het Broekplein in
de Merenwijk en de Lucas van
Leydenschool, die een paar
jaar geleden op eigen initia
tief is begonnen een samen
werking met de Haanstra
kleuterschool tot stand te
brengen. Deze scholen lopen
hiermee vooruit op de basis
school die in 1984 gemeengoed
moet worden.
Om te bewerkstelligen dat dit
ook werkelijk gebeurt komt
Langedijk 13 oktober naar
Oegstgeest om over zijn erva
ringen met het basischool-ex-
periment te vertellenDat zal
gebeuren op de onderwijsdag
van Oegstgeester kleuter- en
lagere scholen.
Volgens Langedijk zijn veel
brokken die op de lagere
school worden gemaakt er
aan te wijten dat op de kleu
terschool nog alles om het kind
draait. "Het mag spelen, zich
met klasgenootjes bezig hou
den, kortom alles doen wat het
op dat moment interesseert
Op de lagere school is dat plot
seling afgelopen. Daar moet
geleerd worden. Geen gedon
der. Ineens ook die klassikale
aanpak terwijl de kinderen
op de kleuterschool veel meer
in groepjes bezig zijn. Op de
lagere school moeten ze vooral
stilzitten en luisteren. Dat
was de basis van het onder
wijssysteem. Signalen van het
kind, die konden duiden op
andere interessen, werden
niet gehonoreerd. Er moest
een bepaalde hoeveelheid
kennis worden overgebracht
waar het hele gebeuren in
school op gericht was.
Soepeler
In de basisschool, die het on
derwijs aan vier- tot twaalf
jarige gaat verzorgen, hoopt
men vooral de overgang van
spelen naar leren soepeler te
laten verlopen. "We moeten
nuttig gebruik gaan maken
van de speelzin van kleuters'
"maant Langedijk". Er be
staan namelijk zoveel goede
manieren om een kind op een
speelse manier met lezen en
rekenen in aanraking te laten
komen. Daarbij dienen we
dan meer uit te gaan van wat
het kind boeit. Stimideren
waar het aanleg voor heeft
meer dan zwakkere zijden ex
tra belichten. Alleen maar
achter cijfertjes aanrennen
maakt het kind echt niet ge
lukkig. De ontwikkeling van
creativiteit en sociale vaar
digheden zullen op de basis
school meer aayidacht moeten
krijgen. Want gelukkig hoeft
het niet meer zoals vijftig jaar
geleden. Toen moest kinderen
op de lagere school zo veel mo
gelijk feitelijke kennis wor
den bijgebracht omdat het
dikwijls het enige onderwijs
was wat ze kregen. Maar met
de lange leerplicht van te-
stem ik niet. Als je denkt aan de
PvdA moet je nooit denken aan
wat er speelt op dat congres,
nooit denken aan Reckman, Ien
van den Heuvel, André van der
Louw, je moet de blik gericht
houden op Den Uyl, Vondeling
en Duisenberg en daar stem je
dan op".
Over het conclaaf in Rome in De
Tijd weinig waarderende woor
den. "De kardinalen hebben ten
onrechte het pausschap gereser
veerd voor bisschoppen met de
rang van kardinaal zonder dat
daar redelijke historische of
theologische argumenten voor
aan te voeren zijn. Ze kiezen de
paus uit hun eigen kring, wat nog
bedenkelijker is omdat die kring
geformeerd is door vorige pau
sen. Zo reikt de invloed van een
paus over zijn dood heen. Geen
wonder dat de term 'spirituele in
teelt' nogal eens valt"
hervormd
nederland
Professor Van Bekkum, directeur
van het radiobiologisch instituut
TNO in Rijswijk maar vooral be
genwoordig moeten we ook
tijd krijgen voor het ontwik
kelen van andere kanten van
het kind. En daarbij mogen
we het aanbrengen van veel
specifieke kennis wel aan het
voortgezet onderwijs overla
ten," meent Langedijk.
Verschillen
In het landelijk gelegen Oost-
Souburg tussen Middelburg
en Vlissingen zijn de lagere
school van Langedijk en de
aanpalende kleuterschool nu
in het vijfde en laatste jaar
van het basisschoolexperi
ment. "Maar er bestond hier
al veel langer een heel goede
samenwerking tussen de bei
de scholen." vertelt hij.
„Verschillen in de leerresulta
ten tussen het oude en het
nieuwe systeem zijn moeiVjk
aan te gevenWel zou je als een
resultaat van ons experiment
de verdoorgevoerde verande
ringen in de praktijk van on
ze dagelijkse aanpak kunnen
aanvoeren. Zo is de klassikale
werkwijze grotendeels ver
dwenen en is het ons gelukt
één taal- en rekensysteem
voor de vier tot twaalf-jari
gen te ontwikkelen.
De toekomstige eenwording van
het kleuter- en lager onder
wijs heeft voor de kleuterleid
sters tot gevolg een extra op
leiding te moeten volgen. Net
als de onderwijzers, die nog
geen hoofdakte bezitten, moe
ten zij daarmee het bewijs
van 'volledige bevoegdheid'
verkrijgen. "Veel kleuterleid
sters ervaren het als discrimi
nerend dat zij wel een extra
curcus moeten volgen en de
hoofdakte bezittenden on
derwijzers niet vertelt Lan
gedijk. "Ook bestaat er onder
hen de vrees dat de kleuteraf
deling een soort verlengstuk
wordt van de lagere school.
Hetgeen zou kunnen resulte
ren in een verdwijnen van het
specifieke kleuteronderwijs.
Het zal dan ook niet eenvou
dig zijn de beide instituten,
die zolang een onafhankelijk
eigen leven geleefd hebben, in
elkaar te laten opgaan Ik kan
dan ook de scholendie hierbij
moeilijkheden verwachten,
aanraden vooral veel met el
kaar in contact te treden.
Vergader, vergader, verga
der," zegt Langedijk"' en al
zul je het de eerste keren alleen
maar over koetjes en kalfjes
hebben, vanzelf komt het mo
ment waarop over belangrij
ker zaken kan worden ge
praat."
Achtergrond
Veel belangstelling van de zijde
van de ouders voor het andere
onderwijs op zij school heeft
Langedijk in de afgelopen ja
ren niet ondervonden. "Maar
dat ligt ook aan de maat
schappelijke achtergrond van
veel ouders," meent hij. "Als
alles op school met hun kind
maar redelijk goed gaat, zijn
ouders al gauw tevreden. Pas
als het kind in de zesde klas zit
en er een vorm van voortgezet
onderwijs moet worden geko
zen worden ze wakker."
"De aansluiting van de basis
school naar dat voortgezet
moet trouwens oök op de hel
ling," zegt Langedijk tenslot
te. "Op soortgelijke wijze
waarop wij nu de overgangs
problemen van kleuterschool
naar lagere school proberen
op te lossen moet daar ook wat
gebeuren. Kinderen met vol
doende intelligentie om mid
delbaar onderwijs te volgen
vallen vaak alsnog, als gevolg
van die grote overstap, uit de
boot". Hans Sonders.
kend als actievoerder tegen de
neutronenbom en strijder voor
de mensenrechten in Argentinië,
komt uitgebreid aan het woord.
'Ik ben met de actie tegen de neu
tronenbom begonnen omdat m'n
collega's en ik kennis hebben die
de meeste andere mensen niet
bezitten. In Nederland zijn er
maar een paar die verstand heb
ben van de biologische effecten
van straling. In de discussies
vond ik een totaal gebrek aan
kennis".
De effecten van een neutronen
bom-explosie zijn volgens Van
Bekkum, afhankelijk van de af
stand tot de explosie, afschuwe
lijke ziekten die in sommige ge
vallen pas na weken tot de dood
leiden.
In HN voorts aandacht voor de op
leving van de Ku Klux Klan in
Amrika. CDA-leider Aantjes en
PvdA-leider Den Uyl geven bei
den hun denkbeelden weer over
de inrichting van de samenle
ving. Een volle pagina is gereser
veerd voor de kritiek van het In-
ter Kerkelijke Vredesberaad op
de kernbewapenings-nota van
minister Scholten van defensie.
